Professional Documents
Culture Documents
Aartykul - Naukowe Podstawy Prawa Murphy'ego
Aartykul - Naukowe Podstawy Prawa Murphy'ego
prawa Murphy’ego
Ma∏e z∏oÊliwoÊci losu nie sà tak przypadkowe, jak si´ wydaje:
to okropne, ale WszechÊwiat jest przeciwko nam
Robert A. J. Matthews
Teraz znika druga. Mo˝e to byç albo padkach na pi´ç postàpimy s∏usznie. Murphy nie zrozumiany
skarpetka bez pary, albo – co jest znacz- Rozumowanie to nie uwzgl´dnia jed-
nie bardziej prawdopodobne – pocho- nak tzw. Êredniego prawdopodobieƒ- Kapitan Murphy zapewne s∏usznie
dzàca z innej pary. Wtedy b´dziemy stwa opadu. JeÊli deszcz jest rzadkoÊcià, czu∏ si´ poirytowany tym, co w jego
mieli ju˝ dwie skarpetki nie do pary. to wi´kszoÊç poprawnych prognoz, któ- mniemaniu by∏o trywializacjà warto-
Ju˝ widaç oznaki naturalnej tenden- re stanowià owe imponujàce 80%, za- Êciowej zasady przy projektowaniu rze-
cji, którà potwierdza analiza kombina- powiada∏a brak deszczu. To ju˝ robi czy, w których przypadku bezpieczeƒ-
toryczna. Losowa strata skarpetki z mniejsze wra˝enie, zw∏aszcza na kimÊ, stwo odgrywa najwa˝niejszà rol´. Sàdz´
wi´kszym prawdopodobieƒstwem spo- kto mieszka w po∏udniowej Kalifornii. jednak, ˝e prawo jego imienia nie jest
woduje pojawienie si´ maksymalnej Tak wi´c podejmujàc decyzj´, czy pozbawione zalet.
liczby skarpetek nie do pary ni˝ usuni´- wziàç parasol, idàc na spacer, musimy Skoro tak wiele jego przejawów znaj-
cie niesparowanej skarpetki. GdybyÊmy rozwa˝yç prawdopodobieƒstwo desz- duje pewne uzasadnienie w faktach, na-
na przyk∏ad zacz´li od 10 par i po∏owa czu w czasie najbli˝szych godzin; dla ukowcy nie powinni zbywaç doÊwiad-
z tych skarpetek przepad∏aby, to jest wi´kszoÊci miejsc na Êwiecie prawdo- czenia milionów ludzi t∏umaczeniem: to
cztery razy bardziej prawdopodobne, podobieƒstwo to jest bardzo nik∏e. Za- tylko widzimisi´. Wiele wyjaÊnieƒ pra-
˝e w szufladzie b´dà wy∏àcznie skar- ∏ó˝my na przyk∏ad, ˝e prawdopodo- wa Murphy’ego odwo∏uje si´ do tak ró˝-
petki nie do pary. A najbardziej prawdo- bieƒstwo opadu wynosi 0.1, co znaczy, nych dziedzin, jak dynamika bry∏y
podobny stan to szuflada zawierajàca ˝e brak deszczu w czasie naszej prze- sztywnej czy te˝ teoria prawdopodobieƒ-
dwie pary skarpetek i szeÊç nie do pary. chadzki jest dziewi´ç razy bardziej stwa; powinno to sk∏oniç studentów do
Nic dziwnego, ˝e tak trudno je rano prawdopodobny od deszczu. Teoria studiowania tych skàdinàd suchych, ma-
skompletowaç. prawdopodobieƒstwa mówi, ˝e nawet tematycznych dziedzin wiedzy.
Teoria prawdopodobieƒstwa rzuca przy prognozach prawid∏owych w 80% Lecz zapewne najwa˝niejszy mora∏
tak˝e Êwiat∏o na Murphy’ego Prawo Pa- b∏´dne przewidywanie deszczu w cià- wynikajàcy z prawa Murphy’ego jest
rasoli: „Noszenie parasola, kiedy zapo- gu najbli˝szej godziny jest dwa razy nast´pujàcy: stanowi ono pozbawiony
wiedziano deszcz, zmniejsza prawdo- cz´stsze ni˝ prawid∏owa prognoza, pedanterii dowód na to, ˝e pozornie ba-
podobieƒstwo opadu”. Skoro wi´c czyli weêmiemy parasol niepotrzeb- nalne zdarzenia nie zawsze majà banal-
dzisiaj meteorolodzy gwarantujà nam nie. I tak jest faktycznie: nawet pozornie ne wyt∏umaczenia. Co w koƒcu nie jest
prognoz´ pogody z 80% dok∏adnoÊcià, bardzo dok∏adne prognozy nie potra- takà z∏à spuÊciznà.
wydaje si´ oczywiste, ˝e bioràc zgod- fià w∏aÊciwie przewidzieç rzadkich T∏umaczy∏
nie z ich radà parasol, w czterech przy- wypadków. Aleksy Bartnik