You are on page 1of 1

Στο μυθιστόρημα «Αργώ», που τοποθετείται χρονικά στην Αθήνα του Μεσοπολέμου,

ο Γιώργος Θετοτοκάς μεταφέρει τις ανησυχίες και τις ιδεολογικές συγκρούσεις των
νέων ενός φοιτητικού σωματείου με το συμβολικό όνομα του μυθικού καραβιού.
Στο σωματείο αυτό υπάρχουν εκπρόσωποι όλων των κομμάτων, ιδεολογιών και
τάσεων. Είναι χαρακτηριστικές οι σχηματικές προσωπικότητες των ηρώων: ο
Δημήτριος Μαθιόπουλος, εθνικόφρων, επαναλαμβάνει “πιστεύω στην ιδέα του
έθνους”, ο Δαμιανός Φραντζής, φλογερός κομμουνιστής ερμηνεύει την εξέγερση του
1821 ως “επανάσταση εθνικών συμφερόντων με συνέπεια την εγκαθίδρυση […] της
αστικής κυριαρχίας και την ανάπτυξη του καπιταλισμού”. Ήδη είχε δημιουργηθεί το
Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα Ελλάδος (ΣΕΚΕ), που το 1924 μετονομάστηκε σε
Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας (ΚΚΕ). Το πολίτευμα ήταν ευάλωτο. Το 1925
επιβλήθηκε δικτατορία από τον στρατιωτικό Θεόδωρο Πάγκαλο που στη συνέχεια
ανατράπηκε από τον Γεώργιο Κονδύλη. Το ιστορικό στίγμα είναι πρόδηλο: πρόκειται
για μία ταραγμένη περίοδο που χαρακτηρίζεται από ανατροπές και νέα
πολιτικοκοινωνικά δεδομένα. Στην «Αργώ» όλα αυτά διακρίνονται υπαινικτικά στον
καμβά της ιστορίας: Ο στρατηγός Τζαβέας ετοιμάζεται για στρατιωτική δικτατορία, ο
Παύλος Σκινάς αναλαμβάνει μαζί με τον Στρατηγό Γιαλαράκη να υπερασπισθούν το
Έθνος.
Παράλληλα, είναι έντονος ο απόηχος της Μικρασιατικής Καταστροφής: «δεν
τολμούσε να αναγνωρίσει σ’ αυτά τα ανθρώπινα συντρίμμια τους νικηφόρους
πολεμιστές των δύο ηπείρων και των πέντε θαλασσών». Επίσης, περιγράφονται οι
κοινωνικές ανισότητες: «από τη μεριά την αθλιότητα του λαού και την αγωνία της
προσφυγιάς κι από την άλλη τον πλουμιστό και φανταχτερό πλουσιόκοσμο». Εξίσου
χαρακτηριστικά δηλώνεται και η αστικοποίηση και οι αλλαγές στο αστικό τοπίο: «ο
πληθυσμός είχε σχεδόν διπλασιαστεί […] νέα προάστια, λουσάτα και θορυβώδη […]
βαριά σπίτια από μπετόν».
Συμπερασματικά, η «Αργώ», όπως και τα περισσότερα μυθιστορήματα της γενιάς του
’30, απηχεί το ιστορικο-κοινωνικό και πολιτικό πλαίσιο της εποχής. Άλλωστε ο ίδιος
ο Γιώργος Θεοτοκάς είχε γράψει: “Κατόπι, σαν προχώρησε η δουλειά, μου ήρθε η
όρεξη να δώσω με αυτήν την ευκαιρία, μια γενική κάπως έκθεση της ελληνικής ζωής
και των προβλημάτων της εποχής μας. Έτσι η Αργώ πήρε διαστάσεις που δεν τις
περίμενα.”

You might also like