Professional Documents
Culture Documents
https://nationalgeographic.ge/story/gzaze/
https://publika.ge/article/
-iqca-ckhvari-bunebistvis-safrtkhed/
# 23 კაზრეთის საბადოები
aqtivobebi: N1. moswavleebi gaaanalizeben saxelmZRvaneloSi mocemul
informacias da daadgenen oqros mopovebis arealebs. gaecnobian SemTxvevis
analizs da statias „saydrisi – uZvelesi warmoebis kera“ (ix. bmuli resursebSi),
gamoikvleven oqros mopovebis rols mxaris istoriaSi; imsjeleben saydrisis
mniSvnelobaze, rogorc oqros sabadosa da istoriul Zeglze; aseve, ganmartaven,
Seicvala Tu ara sabadoze madnis mopovebis xerxebi; imsjeleben, ra gavlenas
axdens igi garemoze da gamoitanen daskvnas.
N2. moswavleebi gaaanalizeben saxelmZRvaneloSi mocemul teqstsa da fotoebs,
aseve resursebSi mocemul informacias (teqsti ix. resursebSi), adgenen regionis
ekologiur problemebsa da maTi warmoqmnis mizezebs; xsnian, ra saxis ekologiuri
problemebi warmoiqmneba feradi liTonebis mopovebis adgilebSi, rogor aisaxeba es
adgilobriv mosaxleobaze, gamoikvleven regionis mosaxleobaSi gavrcelebul
daavadebebs. saWiro monacemebs da informacias iniSnaven klasterSi
gamosayeneblad.
N3. moswavleebi ecnobian saxelmZRvaneloSi mocemul informacias da statias –
„RaribTa oqro“ (bmuli ix. resursebSi) da msjeloben meurneobis romeli dargis
arsebobas uqmnis problemebs feradi liTonebis mopoveba. ganixilaven, ra roli
iTamaSa kazreTis sabadoebma da madneulis sawarmom qvemo qarTlis ekonomikur
ganviTarebaSi, ra garemosdacviTi problemebi Seqmna, rogor aisaxa es problemebi
mosaxleobis janmrTelobaze da dasaxaven gadaWris gzebs. informaciaze
dayrdnobiT moswavleebi ayalibeben gadacemis scenarisTvis saWiro informacias.
N4. kompleqsuri davalebebis prezentacia moswavleebi warmoadgenen
momzadebuli gadacemis scenars, aseve gagviziareben kvlevis im etapebs, romlebic
gaiares kompleqsur davalebaze muSaobis dros; ganmartaven ra daskvnebi
gamoitanes, ra problemebsa da sirTuleebs waawydnen, romlebsac momaval
kompleqsur davalebaze muSaobisas gaiTvaliswineben
resursebi:
http://saunje.ge/index.php?id=1482&lang=ka
http://liberali.ge/articles/view/38699/
gharibta-oqro
teqsti:
wlebis ganmavlobaSi mougvarebelma garemosdacviTma problemebma regionis mosaxleobis didi
nawilisaTvis sasicocxlo mniSvneloba SeiZina. rogorc mosaxleoba, ise adgilobrivi samedicino
dawesebulebebis warmomadgenlebi saubroben municipalitetSi simsivnuri daavadebebis gansakuTrebul
zrdaze, Tumca Tavisi mosazrebis Riad dafiqsirebas yvela erideba. gamonaklisi iyo erTaderTi
SemTxveva, rodesac adgilobrivi biujetis dafinansebiT, bolnisis gamgeobam raionSi Sps `daviT tatiSvilis
samedicino centris~ specialistebi moiwvia da 706 bolniseli Seamowma. sarZeve jirkvlis fibrozuli da
fibrozuldiskozuri mastopaTia 253 adamians aRmoaCnda. maSin centris aRmasrulebeli direqtori
acxadebda, rom msgavsi statistika demografiuli genocidis tolfasia. samwuxarod, es gancxadebac maleve
uaryves, xolo bolnisis municipalitetis sakrebulom raionis samkurnalo dawesebulebebs aukrZala
masobrivi informaciis saSualebebisTvis informaciis miwodeba sakrebulosTan SeTanxmebis gareSe.
magaliTad, wylisa da niadagis dabinZurebis maRali done aCvena „mwvane politikis samecniero-kvleviTi
platformis“ mier Catarebulma uaxlesma kvlevam, romelic Tsu-is fizikis institutis mxardaWeriTa da Tsu-
is sabunebismetyvelo mecnierebaTa fakultetis nivTierebaTa kvlevis institutis monawileobiT
ganxorcielda.
sofel qvemo bolnisSi gayviTlebuli da aqafebuli mdinare foladauri adgilobrivebis naTesebs Soris
miedineba. is mdinare maSaveras uerTdeba, maSaveras ki mosavlis sarwyavad iyeneben. kvlevis
mixedviT, mdinareebi – foladauri, maSavera da kazreTula mZime metalebiTaa dabinZurebuli. dargis
specialistebis SefasebiT, dabinZurebis erT-erTi mniSvnelovani wyaro sawarmos narCenebis sacavidan
Camonadeni wyalia, romelsac mZime metalebi mohyveba. mZime metalebi niadagsa da wyals
abinZurebs da Sedegad, kvebiT jaWvSi xvdeba. „bostneuli didi raodenobiT iTvisebs simsivnis
maprovocirebel mZime metalebs – tyviasa da kadmiums. aRniSnuli produqcia ki bazarze yovelgvari
kontrolis gareSe Sedis, rac, Tavis mxriv, udides safrTxes uqmnis rogorc adgilobriv, ise qalaqebis
mosaxleobas, romelic am bostneuliT maragdeba“
bolniselebi garemos dabinZurebas municipalitetSi kibosa da sxva daavadebebis gavrcelebasTan
akavSireben da saubrisas magaliTad mohyavT ojaxis wevrebi, naTesavebi, mezoblebi, romlebic
daavadebulni arian. dRemde ar Catarebula kvleva, romelic bolnisSi garemos dabinZurebasa da
mosaxleobaSi kibos gavrcelebas Soris kavSirs gamoikvlevda, Tumca arsebobs daavadebaTa kontrolis
centris statistika qveyanaSi kibos gavrcelebis Sesaxeb. rogorc gamoTvlebma aCvena, qveyanaSi kibos
standartizebuli avadobis maCvenebeli 100 000 mosaxleze 241-s Seadgens. gamovlinda 18 municipaliteti,
sadac es monacemi qveynis maCvenebels aRemateba, maT Soris bolnisis municipaliteti ar saxeldeba
(bolnisis maCvenebeli 126-ia). rogorc „mwvane platformis“ kvlevaSia naTqvami, kvlevis Sedegad,
bolnisSi mdinareebsa da niadagSi gamovlenili mZime metalebis maRali maCvenebeli (kadmiumi, tyvia,
spilenZi, TuTia, rkina, nikeli, manganumi da dariSxani) garda simsivnuri daavadebebis provocirebis
riskisa, maRali albaTobiT azianebs filtvebs, Tirkmelebs, centralur nervul sistemas, gul-sisxlZarRvTa da
Zvlovan sistemebs, imunur sistemas da sxv. garemos damcvelebi yuradRebas amaxvileben im faqtzec,
rom kompania dabinZurebis problemas „istoriul memkvidreobas“ uwodebs, xolo mis ganeitralebaze
aRebul pasuxismgeblobas – „keTil nebas“. specialistebi kompaniis mxridan garemosTvis miyenebul
masStabur zianzec saubroben: garemos dacvis saministros informaciiT, 2013 wlidan dRemde „RMG
Gold“-isa da „RMG Copper“-is mimarT Sedgenilia administraciul samarTaldarRvevaTa 27 oqmi,
sasamarTlos mier kompaniebisTvis dakisrebuli saxdelis odenoba ki saerTo jamSi 93 150 lars Seadgens
# 24 ალაზანი
aqtivobebi:
N1. moswavleebi aanalizeben saqarTvelos fizikur rukas da cxrils – mdinare alaznis
hidrologiuri maxasiaTeblebi (ix. saxelmZRvanelo) da adgenen mdinare alaznis
saTaves, SesarTavs, Senakadebs, reJims, sazrdoobis wyaroebs, Camonadens;
ganixilaven mas, rogorc transsasazRvro mdinares. gamoikvleven mdinare alaznis
saxelwodebis warmoSobis istorias. moswavleebi CainiSnaven, kriteriumidan
gamomdinare, maTTvis mniSvnelovan informacias
N2. moswavleebi gaaanalizeben saxelmZRvaneloSi arsebul informacias da
daadgenen dasaxelebul punqtebsa da sawarmoebs, romlebic alaznis vakeze
mdebareobs; maTi daxmarebiT msjeloben, ra rols TamaSobs mdinare alazani
kaxeTis mxaris ganviTarebaSi; gaixseneben, bunebis romeli Zegli mdebareobs
mdinare alaznis auzSi, sadac Walis tyeebia warmodgenili; SearCeven turizmis
saxeebs, romelTa ganviTarebis SesaZleblobas iZleva mdinare alazani da alaznis
vake. gaanalizebul informacias miscemen Sesaqmnel angariSSi Sesatan formas.
N3. moswavleebi gaecnobian statias – „uTevzo alazani da milebSi datyvevebuli
mdinareebi pankisSi“, videofilms – „adidebuli alazani (statiis da videofilmis bmuli ix.
resursebSi); isini imsjeleben mdinare alaznis ekologiur problemebze, maT
gamomwvev mizezebsa da Sedegebze. Caatareben saxelmZRvaneloSi mocemul
kvlevas da alazans Seadareben mdinare mtkvars; gamoitanen daskvnas.
gaecnobian statias – „ra zians moutans pankisis xeobas kidev erTi hesi“ (statiis
bmuli ix. resursSi) da imsjeleben hesis mSeneblobis marTebulobaze, mdinare
alaznis hidrologiuri maCveneblebis SesaZlo cvlilebebze. moswavleebi aseve
msjeloben wylis monitoringis, wylis mdgradi marTvisa da transsasazRvro
TanamSromlobis saWiroebaze. gaanalizebul informacias miscemen Sesaqmnel
angariSSi Sesatan formas.
N4. kompleqsuri davalebebis prezentacia moswavleebi warmoadgenen Sedgenil
angariSs, aseve gagviziareben kvlevis im etapebs, romlebic gaiares kompleqsur
davalebaze muSaobis dros, ra daskvnebi gamoitanes, ra problemebsa da sirTuleebs
waawydnen, romlebsac momaval kompleqsur davalebaze muSaobisas
gaiTvaliswineben.
resursebi:
videofilmebi – adidebuli alazani
https://www.myvideo.ge/v/3788838
https://www.radiotavisupleba.ge/a/ra-zians-moutans-pankisiskheobas-kidev-erti-akhali-hesi/
29124265.html#
https://www.timer.ge/
durujis-ghvarcopebi-rom-ara-ar-gveqnebodaqindzmarauli
# 26 ლაგოდეხის ნაკრძალი
lagodexis nakrZali
https://www.youtube.com/watch?v=I_ljtrUt_fQ
rogor movxvdeT maWiscixesa da Savi kldeebis tbaze
https://mtisambebi.ge/wandering/traveler-s-blog/item/101
https://mtisambebi.ge/wandering/traveler-s-blog/item/101
https://www.about.ge/
teqsti:
Savi kldeebis tba Savi kldeebis tbis biliki saqarTveloSi arsebuli bilikebidan erT-erTi
yvelaze sainteresoa da alaznis velisa da kavkasionis mTebis ulamazesi xedebiT
gamoirCeva. turi lagodexis daculi teritoriebis administraciidan iwyeba. 10-15 wuTSi
gzad rcxilnaris unikaluri koromi SegxvdebaT. 30-40 wuTSi gadakveTT mdinare
„lagodexis xevs“. 20-30 wuTSi SexvalT axalgazrda rcxilnarSi, romelic wiflnari tyis
qarqcevis Sedegad warmoiSva. 15-30 wuTSi SexvdebiT kaxeTis lokalur endems –
„mrgval wamalas“, romelic adre gazafxulze yvavis da rogorc iSviaTi saxeoba,
Setanilia wiTel wignebSi. 30 wuTSi miadgebiT qedis dasawyiss, xeluxlebel wiflnaris
koroms. 1 saaTSi axvalT serze zR.d. 1300 metrze da gauyvebiT „qoCalos qeds“,
sadac CrdiloeTis mxares SegiZliaT, ixiloT wiflnaris tye, xolo samxreT-aRmosavleTiT –
Sereuli, farTofoTlovani tye. 2 saaTSi aRmoCndebiT subalpur sartyelSi, 1 saaTSi ki
ixilavT turistul TavSesafars „meteos“, romlis mimdebare teritoriazec ganlagebulia
specialurad mowyobili sapiknike da sakempinge adgilebi. meore dRes gzas
agrZelebT qoCalos qedze. 1 saaTSi adixarT tyis zeda sazRvarze alpur zonaSi,
saidanac vizitors eZleva SesaZlebloba, naxos iSviaTi Cliqosani cxovelebi. kerZod:
iremi, arCvi, jixvi. aseve, frinvelebi roWo, kavkasiuri SurTxi, batkanZeri da
sxvadasxva arwivi. Semdeg 1 saaTSi axvalT uReltexilze e.w. „demidovis naSlebze“, romelic
jixvebis samflobelodaa cnobili. 1 saaTSi aRmoCndebiT alpur mdeloebze, SedarebiT vake adgilebze,
romlebic jixvebis saZovrebia. momdevno 40 wuTSi SegxvdebaT gamyinvarebis droindeli patar-patara
tbebi da Waobebi, 30 wuTSi ki – Savi kldeebis tba. Tqven Tvalwin icvleba zRapruli buneba zR.d. 400-
dan 3500 metramde, xolo frTxilad siarulis SemTxvevaSi, SesaZlebloba geZlevaT, SexvdeT cxovelTa
samyaros iSviaT warmomadgenlebs
aqtivobebi:
N1. moswavleebi aanalizeben saqarTvelos fizikur da orografiul rukebs ( rukebi ix.
saxelmZRvaneloSi) da adgenen aRmosavleT saqarTvelos romeli mxare mdebareobs
mTavari wyalgamyofi qedis CrdiloeTiT da romeli – samxreTiT; romel
municipalitetebSi Sedis istoriuli xevi, mTiuleTi, fSavi, xevsureTi da TuSeTi.
moswavleebi gaecnobian saxelmZRvaneloSi mocemul SemTxvevis analizs da
daadgenen mTis mosaxleobis problemebs; imsjeleben mTaSi migraciuli procesebis
gamomwvev faqtorebze, sakmarisia Tu ara e.w. „mTis kanoni“ mosaxleobis mTaSi
dasabruneblad da kidev ra RonisZiebebis ganxorcielebaa saWiro daclili da
gaukacrielebuli soflebis aRsadgenad. moswavleebi. kriteriumidan gamomdinare,
CainiSnaven maTTvis mniSvnelovan informacias.
N2. moswavleebi ecnobian statias – „sofeli sofels gasZaxis: „dailie Tu xarao“ – bolo
periodSi 223 sofeli iqca nasoflarad“ (statiis bmuli ix. resursebSi) da imsjeleben, ra
gansxvavebaa mTasa Tu barSi cxovrebas Soris. gaanalizebul informacias miscemen
Sesaqmnel dRiurSi Sesatan formas.
N3. moswavleebi gaecnobian saxelmZRvaneloSi mocemul teqstsa da statias –
„qarTuli samosis istoria uZvelesi droidan dRemde“ (ix. sqema resursebSi)
gaecnobian mTisa da baris mcxovrebTa samoss, imsjeleben maT msgavseba-
gansxvavebaze. naxaven videofilms – „xatoba – saukunovani tradiciebi da ritualebi
fSavSi“ (videos bmuli ix.resursebSi). gaecnobian fSavelebis erT konkretul
dResaswauls.
N4. moswavleebi gaecnobian saqarTvelos maRalmTiani dasaxlebebis ganviTarebis
strategias (ix. bmuli resursebSi) da dasaxaven mTis mosaxleobis cxovrebis
gaumjobesebis gzebs. gaanalizebul informacias miscemen Sesaqmnel dRiurSi
Sesatan formas.
N5. kompleqsuri davalebebis prezentacia moswavleebi warmoadgenen Sedgenil
dRiurs, aseve gagviziareben kvlevis im etapebs, romlebic gaiares kompleqsur
davalebaze muSaobis dros, ra daskvnebi gamoitanes, ra problemebsa da sirTuleebs
waawydnen, romlebsac momaval kompleqsur davalebaze muSaobisas
gaiTvaliswineben
resursebi:
https://mepa.gov.ge/Ge/Files/ViewFile/
;
„sofeli sofels gasZaxis: „dailie Tu xarao“ – bolo periodSi 223 sofeli iqca nasoflarad
https://mtisambebi.ge/news/people/item/172-%E2%80%9E
sopelisopels-gaswaxis-%E2%80%9Edailie-tu-xarao%E2%80%9C- %E2%80%93-bolo-10-xelshi-223-sopeli-
iqza
https://www.shin.ge/index.php/mozaika/1826
-kar-tu-li-sa-mo-sis-isto-ria-udz-ve-le-si-dro-i-dan-dgem-de
# 28 მეღვინეობა
aqtivobebi:
N1. moswavleebi aanalizeben saqarTvelos fizikur da saqarTvelos mevenaxeobisa da
Rvinis warmoebis regionebis rukas (rukebi ix. saxelmZRvaneloSi) da adgenen vazis
jiSebis gavrcelebis arealebs. imsjeleben, romelma geografiulma faqtorebma
ganapiroba saqarTveloSi mevenaxeoba-meRvineobis ganviTareba da or
makrozonad dayofa. moswavleebi CainiSnaven, kriteriumidan gamomdinare,
maTTvis mniSvnelovan informacias
N2. moswavleebi gaaanalizeben saxelmZRvaneloSi arsebul informacias da statias –
„qarTuli Rvinis mrCeveli (aleqsandre WavWavaZe)“ (ix. bmuli resursebSi) da maTi
daxmarebiT msjeloben da gansazRvraven meRvineobis dargis istoriul
mniSvnelobas. isini gaecnobian statias – „Rvinis turizmis globaluri konferencia“
(statiis bmuli ix. resursebSi) da gansazRvraven enoturizmis ganviTarebis
mniSvnelobas. gaanalizebul informacias miscemen Sesaqmnel marSrutSi Sesatan
formas.
N3. moswavleebi gaecnobian statias – `mdgradi turizmis ganviTareba~ (ix. statiis
bmuli resursebSi) da imsjeleben, ra perspeqtivebi aqvs mevenaxeobameRvineobas
saqarTveloSi, daadgenen meurneobis romeli dargebis ganviTarebas uwyobs xels
„Rvinis gzis“ ganviTareba. isini iniSnaven maTTvis saWiro monacemebs.
N4. kompleqsuri davalebebis prezentacia moswavleebi warmoadgenen Sedgenil
broSuras, aseve gagviziareben kvlevis im etapebs, romlebic gaiares kompleqsur
davalebaze muSaobis dros, ra daskvnebi gamoitanes, ra problemebsa da sirTuleebs
waawydnen, romlebsac momaval kompleqsur davalebaze muSaobisas
gaiTvaliswineben.
resursebi:
msoflio turizmis organizacia
https://www.unwto.org/sustainable
http://www.economy.ge/uploads/ecopolitic/turizmi
https://allwine.ge/ka/blog/
https://gnta.ge/ge/%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A0%E1% 83%95%E1%83%94%E1%83%9A
%E1%83%90%E1%83%93-%E 1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0
%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83% 9D%E1%83%A8%E1%83%98-
%E1%83%A6%E1%83%95/
# 29 თბილისი
aqtivobebi:
N1. moswavleebi aanalizeben saxelmZRvaneloSi mocemul informacias (rukebi ix.
saxelmZRvaneloSi), statias – „Zveli da axali Tbilisi“ (ix. bmuli resursebSi) da
adgenen qalaq Tbilisis geografiul mdebareobasa da bunebriv pirobebs. isini
ecnobian informacias qalaq Tbilisis municipalitetis meriis oficialur vebgverdze
(vebgverdis misamarTi ix. resursebSi) da daadgenen Tbilisis gafarToebisa da
ganviTarebis process saukuneebis mixedviT. moswavleebi CainiSnaven,
kriteriumidan gamomdinare, maTTvis mniSvnelovan informacias
N2. moswavleebi gaaanalizeben saxelmZRvaneloSi mocemul SemTxvevis analizs da
statias da upasuxeben TandarTul kiTxvebs. imsjeleben, rogor yalibdeboda da
icvleboda droTa ganmavlobaSi qalaq Tbilisis funqcia. aseve, gaecnobian statiebs –
„Tbilisi msoflios qalaqebis turizmis asociaciis wevri gaxda“, „Tbilisi saukeTeso
turistuli qalaqebis siaSi moxvda“ (ix. bmulebi resursebSi). gaanalizebul informacias
miscemen Sesaqmnel titrebian slaidSouSi Sesatan formas.
N3. gaecnobian statiebs – „Tbilisi ekologiuri katastrofebis naRmebze“ da „Tbilisis
ekologiuri problemebi“ (statiis bmulebi ix. resursebSi), gaecnobian qalaq Tbilisis
ekologiur problemebs, imsjeleben gamomwvev mizezebze da dasaxaven
problemebis gadaWris gzebs. aseve, ganixilaven Tbilisis, rogorc mdgradi qalaqis,
ganviTarebis perspeqtivebs. N4. kompleqsuri davalebebis prezentacia moswavleebi
warmoadgenen titrebian slaidSous, aseve gagviziareben kvlevis im etapebs,
romlebic gaiares kompleqsur davalebaze muSaobis dros, ra daskvnebi gamoitanes,
ra problemebsa da sirTuleebs waawydnen, romlebsac momaval kompleqsur
davalebaze muSaobisas gaiTvaliswineben
resursebi:
qalaq Tbilisis municipalitetis meria
http://tbilisi.gov.ge/pages/
history Zveli da axali Tbilisi
http://dzvelidaaxalitbilisi.blogspot.com/
https://droa.ge/?p=52904
https://www.vivus.ge/axali-ambebi/