154
ºÇÓÇÏÇÕÇÄ
·ËÏËâ ×ÖÓÂÊÂÐÑÄ, ÍÑÐÆÇÐÔËÓÑÄÂÐÐÞØ Ô ÛÇÔÕË- Ë ÔÇÏËÚÎÇÐÐÞÏË
ÅÇÕÇÓÑÙËÍÎÂÏË Ô ÑÆÐËÏ ÅÇÕÇÓÑÂÕÑÏÑÏ
¡.¢.ºÇÓÇÏÇÕÇÄ
ªÐÔÕËÕÖÕ ÑÓÅÂÐËÚÇÔÍÑÌ ØËÏËË ËÏ. ¯.¥.©ÇÎËÐÔÍÑÅÑ ²ÑÔÔËÌÔÍÑÌ ÂÍÂÆÇÏËË ÐÂÖÍ
117913 ®ÑÔÍÄÂ, ­ÇÐËÐÔÍËÌ ÒÓÑÔÒ., 47, ×ÂÍÔ: (095)135 ë 5328
³ËÔÕÇÏÂÕËÊËÓÑÄÂÐÞ Ë ÑÃÑÃÜÇÐÞ ÎËÕÇÓÂÕÖÓÐÞÇ ÆÂÐÐÞÇ ÒÑ ÔËÐÕÇÊÖ Ë ÔÄÑÌÔÕÄÂÏ ÒÓÑËÊÄÑÆÐÞØ ×ÖÓÂÊÂÐÂ, ÍÑÐÆÇÐÔË-
ÓÑÄÂÐÐÞØ Ô ÒËÓËÆËÐÑÄÞÏ, ÒËÓÂÐÑÄÞÏ, ÕËÑÒËÓÂÐÑÄÞÏ, ÂÊÇÒËÐÑÄÞÏ Ë ÕËÇÒËÐÑÄÞÏ ÙËÍÎÂÏË.
¢ËÃÎËÑÅÓÂ×Ëâ ì 85 ÔÔÞÎÑÍ.
°ÅÎÂÄÎÇÐËÇ
I. £ÄÇÆÇÐËÇ
II. ¶ÖÓÂÊÂÐÑÄÞÌ ÙËÍÎ ÍÂÍ ×ÓÂÅÏÇÐÕ ÃËÙËÍÎËÚÇÔÍÑÌ ÔËÔÕÇÏÞ
III. ¶ÖÓÂÊÂÐÑÒËÓËÆËÐÞ
IV. ¶ÖÓÂÊÂÐÑÒËÓÂÐÞ
V. ¶ÖÓÂÊÂÐÑÕËÑÒËÓÂÐÞ
VI. ¶ÖÓÂÊÂÐÑÂÊÇÒËÐÞ
VII. ¶ÖÓÂÊÂÐÑÕËÇÒËÐÞ
VIII. ©ÂÍÎáÚÇÐËÇ
I. £ÄÇÆÇÐËÇ
±ÓÑËÊÄÑÆÐÞÇ ×ÖÓÂÊÂÐÂ (1,2,5-ÑÍÔÂÆËÂÊÑÎÂ) ÒÓËÐÂÆÎÇÉÂÕ Í
ÅÇÕÇÓÑÙËÍÎËÚÇÔÍËÏ ÔÑÇÆËÐÇÐËâÏ ÐÇÒÓËÓÑÆÐÑÅÑ ÒÓÑËÔØÑÉÆÇ-
ÐËâ. ±ÇÓÄÞÇ ÒÓÇÆÔÕÂÄËÕÇÎË ×ÖÓÂÊÂÐÑÄ ÃÞÎË ÔËÐÕÇÊËÓÑÄÂÐÞ
ÃÑÎÇÇ ÔÕ ÎÇÕ ÐÂÊÂÆ. ±ÑÔÎÇÆÖáÜÇÇ ÓÂÊÄËÕËÇ ØËÏËË àÕÑÅÑ
ÍÎÂÔÔÂ ÔÑÇÆËÐÇÐËÌ ÔÕËÏÖÎËÓÑÄÂÎÑÔß ÍÂÍ ÏÐÑÅÑÑÃÓÂÊËÇÏ ËØ
ØËÏËÚÇÔÍËØ ÒÓÇÄÓÂÜÇÐËÌ, ÕÂÍ Ë ÐÂÎËÚËÇÏ ÓâÆ ËÐÕÇÓÇÔÐÞØ
ÔÄÑÌÔÕÄ, ÑÃÖÔÎÑÄÎËÄÂáÜËØ ÄÑÊÏÑÉÐÑÔÕß ËÔÒÑÎßÊÑÄÂÐËâ
×ÖÓÂÊÂÐÑÄ Ä ÏÇÆËÙËÐÇ, ÔÇÎßÔÍÑÏ ØÑÊâÌÔÕÄÇ Ë ÐÇÍÑÕÑÓÞØ
ÑÃÎÂÔÕâØ ÕÇØÐËÍË.
­ËÛß Ä àÕÑÏ ÆÇÔâÕËÎÇÕËË ÔÄÑÇÑÃÓÂÊËÇ ØËÏËÚÇÔÍÑÅÑ ÒÑÄÇ-
ÆÇÐËâ ×ÖÓÂÊÂÐÑÄ Ë ËØ N-ÑÍÔËÆÑÄ (×ÖÓÑÍÔÂÐÑÄ), Â ÕÂÍÉÇ
ÃÑÎßÛÑÌ ×ÂÍÕËÚÇÔÍËÌ ÏÂÕÇÓËÂÎ, ÒÑÔÕÑâÐÐÑ ÒÑÒÑÎÐâá-
ÜËÌÔâ ÊÂ ÔÚÇÕ ÓÂÃÑÕ ÏÐÑÅÑÚËÔÎÇÐÐÞØ ÅÓÖÒÒ ËÔÔÎÇÆÑÄÂÕÇÎÇÌ,
ÒÑÔÎÖÉËÎË ÒÑÄÑÆÑÏ Í ÒÖÃÎËÍÂÙËË ÐÇÔÍÑÎßÍËØ ÑÃÊÑÓÑÄ 1 ë 10 Ë
ÏÑÐÑÅÓÂ×ËÌ 11, 12.
¬ÑÐÆÇÐÔËÓÑÄÂÐÐÞÇ ÔËÔÕÇÏÞ, ÔÑÔÕÑâÜËÇ ËÊ ÆÄÖØ Ë ÃÑÎÇÇ
ÅÇÕÇÓÑÙËÍÎÑÄ, ËÊ ÍÑÕÑÓÞØ ØÑÕâ ÃÞ ÑÆËÐ âÄÎâÇÕÔâ ×ÖÓÂÊÂÐÑ-
ÄÞÏ, ÊÂÔÎÖÉËÄÂáÕ ÒÓËÔÕÂÎßÐÑÅÑ ÄÐËÏÂÐËâ Ë Ô ÕÇÑÓÇÕËÚÇÔÍÑÌ
ÕÑÚÍË ÊÓÇÐËâ, Ë ÃÎÂÅÑÆÂÓâ ÄÑÊÏÑÉÐÑÔÕË ËØ ÒÓËÏÇÐÇÐËâ Ä
ÍÂÚÇÔÕÄÇ ÒÑÎÖÒÓÑÆÖÍÕÑÄ Ä ÔËÐÕÇÊÇ. ¯ÇÍÑÕÑÓÞÇ ÒÓÑËÊÄÑÆÐÞÇ
àÕÑÅÑ ÍÎÂÔÔ ÔÑÇÆËÐÇÐËÌ ÒÓÇÆÎÂÅÂÎË ËÔÒÑÎßÊÑÄÂÕß Ä ÍÂÚÇÔÕÄÇ
ÅÇÓÃËÙËÆÑÄ, ÏÑÆË×ËÍÂÕÑÓÑÄ ÓÇÊËÐ, ÉËÆÍËØ ÍÓËÔÕÂÎÎÑÄ,
ÎáÏËÐÇÔÙÇÐÕÐÞØ ÍÓÂÔËÕÇÎÇÌ, ÄÊÓÞÄÚÂÕÞØ ÄÇÜÇÔÕÄ.
³ËÔÕÇÏÞ, Ä ÍÑÕÑÓÞØ ×ÖÓÂÊÂÐÑÄÞÌ ÙËÍÎ ÍÑÐÆÇÐÔËÓÑÄÂÐ Ô
ÒâÕËÚÎÇÐÐÞÏË ÅÇÕÇÓÑÙËÍÎÂÏË, ÓÂÔÔÏÑÕÓÇÐÞ Ä ÑÃÊÑÓÇ 6.
¯ÂÔÕÑâÜËÌ ÑÃÊÑÓ ÒÑÔÄâÜÇÐ ÐÂËÏÇÐÇÇ ËÊÖÚÇÐÐÞÏ ÒÓÑËÊÄÑÆ-
¡.¢.ºÇÓÇÏÇÕÇÄ. ¬ÂÐÆËÆÂÕ ØËÏËÚÇÔÍËØ ÐÂÖÍ, ÔÕÂÓÛËÌ ÐÂÖÚÐÞÌ
ÔÑÕÓÖÆÐËÍ ÎÂÃÑÓÂÕÑÓËË ÂÊÑÕÔÑÆÇÓÉÂÜËØ ÔÑÇÆËÐÇÐËÌ ª°· ²¡¯.
´ÇÎÇ×ÑÐ: (095)938 ë 3651, e-mail: sab@cacr.ioc.ac.ru
°ÃÎÂÔÕß ÐÂÖÚÐÞØ ËÐÕÇÓÇÔÑÄ: ØËÏËâ ÒÑÎËÂÊÑÕËÔÕÞØ ÅÇÕÇÓÑÙËÍÎËÚÇÔ-
ÍËØ ÔÑÇÆËÐÇÐËÌ, ×ÖÓÂÊÂÐÑÄ, ÐËÕÓÑÔÑÇÆËÐÇÐËÌ.
¥ÂÕ ÒÑÔÕÖÒÎÇÐËâ 23 ÔÇÐÕâÃÓâ 1998 Å.
¡.¢.
杪 547.793.2
154
154
155
163
163
164
164
165
ÐÞÏ ì ×ÖÓÂÊÂÐÂÏ, ÍÑÐÆÇÐÔËÓÑÄÂÐÐÞÏ Ô ÛÇÔÕË- Ë ÔÇÏËÚÎÇÐ-
ÐÞÏË ÅÇÕÇÓÑÙËÍÎÂÏË Ô ÑÆÐËÏ ÅÇÕÇÓÑÂÕÑÏÑÏ.
II. ¶ÖÓÂÊÂÐÑÄÞÌ ÙËÍÎ ÍÂÍ ×ÓÂÅÏÇÐÕ
ÃËÙËÍÎËÚÇÔÍÑÌ ÔËÔÕÇÏÞ
¶ÖÓÂÊÂÐ ÏÑÉÐÑ ÓÂÔÔÏÂÕÓËÄÂÕß ÍÂÍ ÅÇÕÇÓÑÂÐÂÎÑÅ ÙËÍÎÑÒÇÐ-
ÕÂÆËÇÐÂ. ±ÇÓÇØÑÆ ÑÕ àÎÇÍÕÓÑÐÑÆÑÐÑÓÐÑÅÑ ÙËÍÎÑÒÇÐÕÂÆËÇРÍ
àÎÇÍÕÓÑÐÑÂÍÙÇÒÕÑÓÐÑÏÖ ×ÖÓÂÊÂÐÖ ÔÑÒÓÑÄÑÉÆÂÇÕÔâ ËÊÏÇÐÇ-
ÐËÇÏ ØËÏËÚÇÔÍËØ ÔÄÑÌÔÕÄ ÒÓÂÍÕËÚÇÔÍË Ð ÆËÂÏÇÕÓÂÎßÐÑ
ÒÓÑÕËÄÑÒÑÎÑÉÐÞÇ. ®ÑÉÐÑ ÔÍÂÊÂÕß, ÚÕÑ ×ÖÓÂÊÂÐ Ä ÐÇÍÑÕÑ-
ÓÑÏ ÔÏÞÔÎÇ âÄÎâÇÕÔâ ÂÐÕËÒÑÆÑÏ ÙËÍÎÑÒÇÐÕÂÆËÇÐÂ.
±ÑÔÎÇÆÑÄÂÕÇÎßÐÂâ ÊÂÏÇРÂÕÑÏÑÄ ÖÅÎÇÓÑƠРÅÇÕÇÓÑ-
ÂÕÑÏÞ ÒÓËÄÑÆËÕ Í ÒÇÓÇÓÂÔÒÓÇÆÇÎÇÐËá àÎÇÍÕÓÑÐÐÑÌ ÒÎÑÕÐÑ-
ÔÕË Ë ÑÃÜÇÏÖ ÖÄÇÎËÚÇÐËá p-ÂÍÙÇÒÕÑÓÐÞØ ÔÄÑÌÔÕÄ ÔËÔÕÇÏÞ Ä
ÓâÆÖ ÙËÍÎÑÒÇÐÕÂÆËÇÐ, ×ÖÓÂÐ, ËÊÑÍÔÂÊÑÎ, ×ÖÓÂÊÂÐ.
±ÇÓÇÆÂÚ àÎÇÍÕÓÑÐÐÞØ à××ÇÍÕÑÄ ÊÂÏÇÔÕËÕÇÎÇÌ ÄÑ ÄÔÇØ
àÕËØ ÙËÍÎÂØ ÑÔÖÜÇÔÕÄÎâÇÕÔâ ËÔÍÎáÚËÕÇÎßÐÑ ÚÇÓÇÊ
(ÅÇÕÇÓÑ)ÆËÇÐÑÄÖá ÔËÔÕÇÏÖ ÔÄâÊÇÌ.13 ¤ÓÖÒÒ CH2 Ä ÙËÍÎÑÒÇÐ-
ÕÂÆËÇÐÇ ËÎË ÂÕÑÏ ÍËÔÎÑÓÑÆÂ Ä ÕÓÇØ ÆÓÖÅËØ ÙËÍÎÂØ ÒÓÇÆÔÕÂ-
ÄÎâáÕ ÔÑÃÑÌ ÍÂÍ ÃÞ ËÊÑÎâÕÑÓ ÆÎâ ÕÂÍÑÌ ÒÇÓÇÆÂÚË.
³ÎÇÆÔÕÄËÇÏ àÕÑÅÑ âÄÎâÇÕÔâ ÒÑÚÕË ÑÆËÐÂÍÑÄÂâ ÔÕÇÒÇÐß ÂÓÑÏÂ-
ÕËÚÐÑÔÕË ÙËÍÎÑÄ.
³ÑÇÆËÐÇÐËÇ N N N
O O O
ªÐÆÇÍÔ ÂÓÑÏÂÕËÚÐÑÔÕË (I)14 45 43 47 43
¯ÇÑÃØÑÆËÏÑ ÑÕÏÇÕËÕß, ÚÕÑ ÔÕÇÒÇÐß ×ËÍÔÂÙËË ÒÑÓâÆÍÂ
ÔÄâÊÇÌ Ä ÅÇÕÇÓÑÆËÇÐÑÄÑÌ ÔËÔÕÇÏÇ ×ÖÓÂÊÂРÍÓÂÌÐÇ ÄÇÎËÍÂ;
ÒÓÑËÊÄÑÆÐÞÇ àÕÑÅÑ ÅÇÕÇÓÑÙËÍÎÂ ÐÇ ÔÍÎÑÐÐÞ Í ÂÐÐÖÎâÓÐÑ-
ÅÓÖÒÒÑÄÑÌ ÕÂÖÕÑÏÇÓËË.
¯ÂÎËÚËÇ ÙÇÒÑÚÍË ËÊ ÕÓÇØ ÅÇÕÇÓÑÂÕÑÏÑÄ Ä ÏÑÎÇÍÖÎÇ ×ÖÓÂ-
ÊÂРÑÃÖÔÎÑÄÎËÄÂÇÕ ÊÐÂÚËÕÇÎßÐÞÌ àÎÇÍÕÓÑÐÑÂÍÙÇÒÕÑÓÐÞÌ
ØÂÓÂÍÕÇÓ àÕÑÅÑ ÅÇÕÇÓÑÙËÍÎÂ.15 ë 17 £ÇÎËÚËÐÞ ËÐÆÖÍÙËÑÐÐÞØ
ÍÑÐÔÕÂÐÕ s* ´Â×Õ 4-R-×ÖÓÂÊÂÐËÎßÐÞØ ÅÓÖÒÒ (ÍÂÍ
ÊÂÏÇÔÕËÕÇÎÇÌ) ÒÑÒÂÆÂáÕ Ä ËÐÕÇÓÄÂÎ 2.55 ë 2.88 (ÒÓË R = NH2
µÔÒÇØË ØËÏËË 68 (2) 1999 155

Ë R = NO2 ÔÑÑÕÄÇÕÔÕÄÇÐÐÑ).18 ¥Îâ ÔÓÂÄÐÇÐËâ ÑÕÏÇÕËÏ, ÚÕÑ ¥Îâ ÑÒËÔÂÐËâ ÄÎËâÐËâ ×ÖÓÂÊÂÐÑÄÑÅÑ ÙËÍΠРÔÄÑÌÔÕÄÂ
ÄÇÎËÚËРs* 3-×ÖÓËÎßÐÑÌ ÅÓÖÒÒÞ ÔÑÔÕÂÄÎâÇÕ 0.62. °ÃÜÇË- ÄÍÎáÚÂáÜËØ ÇÅÑ ÏÑÎÇÍÖÎ ÃÞÎË ËÔÒÑÎßÊÑÄÂÐÞ ÕÂÍÉÇ ÓÂÔÚÇÕ-
ÊÄÇÔÕÐÞÌ àÎÇÍÕÓÑÐÑÂÍÙÇÒÕÑÓÐÞÌ ÒËÍÓËÎßÐÞÌ ÊÂÏÇÔÕËÕÇÎß ÐÞÇ ÏÇÕÑÆÞ 24 Ë ÒÑÎâÓÑÅÓÂ×ËÚÇÔÍËÇ ËÔÔÎÇÆÑÄÂÐËâ.25 ë 29 ªÊÖ-
ì 2,4,6-(NO2)3C6H2 ì ËÏÇÇÕ ÄÇÎËÚËÐÖ s* ÎËÛß 1.62. ¯ÂËÃÑ- ÚÇÐÞ ÍËÔÎÑÕÐÑ-ÑÔÐÑÄÐÞÇ ÔÄÑÌÔÕÄ ÐÇÍÑÕÑÓÞØ ÂÐÐÇÎËÓÑ-
ÎÇÇ ÃÎËÊÍË Í ×ÖÓÂÊÂÐÖ ÒÑ àÕÑÏÖ ÒÑÍÂÊÂÕÇÎá ÔÎÇÆÖáÜËÇ ÄÂÐÐÞØ ÒÓÑËÊÄÑÆÐÞØ ×ÖÓÂÊÂÐÂ.30
ÊÂÏÇÔÕËÕÇÎË: CH=C(CN)2 (s* = 2.56), CF3 (s* = 2.6),
CBr(NO2)2 (s* = 2.8), 5-ÕÇÕÓÂÊÑÎËÎßÐÂâ ÅÓÖÒÒ (s* = 2.82),
ÐËÕÓËÎßÐÂâ ÅÓÖÒÒ (s* = 3.25).19
III. ¶ÖÓÂÊÂÐÑÒËÓËÆËÐÞ
¯Â ÓÇÂÍÙËÑÐÐÖá ÔÒÑÔÑÃÐÑÔÕß ÂÐÐÇÎËÓÑÄÂÐÐÞØ ÒÓÑËÊÄÑÆ- ªÊÄÇÔÕÐÞ ÒÓÑËÊÄÑÆÐÞÇ ÄÔÇØ ÕÓÇØ ÄÑÊÏÑÉÐÞØ ÕËÒÑÄ ÃË-
ÐÞØ ×ÖÓÂÊÂРÔÖÜÇÔÕÄÇÐÐÑÇ ÄÎËâÐËÇ ÑÍÂÊÞÄÂÇÕ ÕÂÍÉÇ ÒÓË- ÙËÍÎÑÄ, ÒÑÔÕÓÑÇÐÐÞØ Ð ÑÔÐÑÄÇ ×ÖÓÂÊÂÐÑÄÑÅÑ Ë ÒËÓËÆËÐÑ-
ÓÑÆÂ ÄÕÑÓÑÅÑ ÙËÍÎÂ ì ÇÅÑ ÓÂÊÏÇÓ, ÚËÔÎÑ ÅÇÕÇÓÑÂÕÑÏÑÄ, ËØ ÄÑÅÑ ÙËÍÎÑÄ ì ×ÖÓÂÊÂÐÑ[3,4-b]ÒËÓËÆËÐ (¡), ×ÖÓÂÊÂÐÑ-
ÕËÒ Ë ÒÑÎÑÉÇÐËÇ. ·ÂÓÂÍÕÇÓÐÑÌ ÚÇÓÕÑÌ ÂÐÐÇÎËÓÑÄÂÐÐÞØ [3,4-c]ÒËÓËÆËÐ (B) Ë ×ÖÓÂÊÂÐÑ[3,4-a]ÒËÓËÆËÐ (C).
×ÖÓÂÊÂÐÑÄ âÄÎâÇÕÔâ ÊÂÍÓÇÒÎÇÐËÇ ÄÇÎËÚËÐÞ ÒÑÓâÆÍ ÔÄâÊË ÒÑ 4 3 4
3
4 3
ÄÔÇÏÖ ÍÑÐÕÖÓÖ ÃËÙËÍÎËÚÇÔÍÑÌ ÔËÔÕÇÏÞ. ¬ÂÍ ËÊÄÇÔÕÐÑ, ÔÕÇ- 5 N N 5 N 5
N
ÒÇÐß ÆÇÎÑÍÂÎËÊÂÙËË p-àÎÇÍÕÓÑÐÑÄ Ä ÃÇÐÊÑÂÐÐÇÎËÓÑÄÂÐÐÞØ O2 O2 + N2
6 6 6 N O
ÅÇÕÇÓÑÙËÍÎÂØ ÏÑÉÇÕ ÃÞÕß ÑÙÇÐÇРÒÑ ÏÇÕÑÆÖ ¤áÐÕÇÓ 20 ËÊ N N 8
7 1 7 1 7 1
ÔÑÑÕÐÑÛÇÐËâ ÍÑÐÔÕÂÐÕ ÔÒËÐ-ÔÒËÐÑÄÑÅÑ ÄÊÂËÏÑÆÇÌÔÕÄËâ A B C
(¬³³£) Jbc/Jab. ±ÓË ÒÑÎÐÑÌ àÍÄËÄÂÎÇÐÕÐÑÔÕË ÔÄâÊÇÌ, ÍÂÍ Ä
ÃÇÐÊÑÎÇ, àÕÑ ÔÑÑÕÐÑÛÇÐËÇ ÓÂÄÐÑ 1, Â ÒÓË ÒÑÎÐÑÌ ÎÑÍÂÎËÊÂ-
ÙËË ì 0.5. ¥Îâ ÃÇÐÊÑ×ÖÓÂÊÂРÒÑ ÆÂÐÐÞÏ ÔÒÇÍÕÓÑÔÍÑÒËË
1. ¶ÖÓÂÊÂÐÑ[3,4-b]ÒËÓËÆËÐÞ
Á®² 1¯ ÔÑÑÕÐÑÛÇÐËÇ Jbc/Jab ÔÑÔÕÂÄÎâÇÕ 0.706, Õ. Ç. ÐÂÃÎá-
ÆÂÇÕÔâ ÊÐÂÚËÕÇÎßÐÂâ ÎÑÍÂÎËÊÂÙËâ ÔÄâÊÇÌ.21 ¤ÇÕÇÓÑÙËÍÎËÚÇÔÍÖá ÔËÔÕÇÏÖ ×ÖÓÂÊÂÐÑ[3,4-b]ÒËÓËÆËР(¡)
Ha
ÕÂÍÉÇ ÐÂÊÞÄÂáÕ 1,2,5-ÑÍÔÂÆËÂÊÑÎÑ[3,4-b]ÒËÓËÆËÐÑÏ, Â ÇÇ
1(3)-ÑÍÔËÆÞ ì ×ÖÓÑÍÔÂÐÑ[3,4-b]ÒËÓËÆËÐÂÏË Ë ÒËÓËÆÑ×ÖÓÑÍ-
Hb N ÔÂÐÂÏË.
O ±ÓÑËÊÄÑÆÐÞÇ ÃËÙËÍÎÂ A ÏÑÅÖÕ ÃÞÕß ÒÑÎÖÚÇÐÞ ÍÂÍ ËÊ
Hc N ×ÖÓÂÊÂÐÑÄÞØ ÔËÐÕÑÐÑÄ, ÕÂÍ Ë ËÊ ÒËÓËÆËÐÑÄÞØ. ´ÂÍ, ÓÇÂÍÙËâ
3-ÂÏËÐÑ-4-ÙËÂÐÑ×ÖÓÂÊÂР(1) Ô b-ÆËÍÂÓÃÑÐËÎßÐÞÏË ÔÑÇÆËÐÇ-
©ÂÏÇРÊÄÇР=³¯7 Ä ÏÑÎÇÍÖÎÇ ÃÇÐÊÑΠРËÊÑàÎÇÍÕÓÑÐ- ÐËâÏË Ä ÒÓËÔÖÕÔÕÄËË ÍÂÕÂÎËÕËÚÇÔÍËØ ÍÑÎËÚÇÔÕÄ ÂÙÇÕËÎÂÙÇ-
ÐÑÇ ÊÄÇÐÑ =N7, ÍÂÍ ËÊÄÇÔÕÐÑ, ÒÓËÄÑÆËÕ Í ÔÐËÉÇÐËá ÓÂÄÐÑ- ÕÑÐÂÕ ÐËÍÇÎâ ÒÓËÄÑÆËÕ Í ÎÂÃËÎßÐÞÏ ÇÐÂÏËÐÂÏ 2a ë e.
ÏÇÓÐÑÔÕË ÓÂÔÒÓÇÆÇÎÇÐËâ àÎÇÍÕÓÑÐÐÑÌ ÒÎÑÕÐÑÔÕË Ë ±ÑÔÎÇÆÐËÇ ÒÓË ÐÂÅÓÇÄÂÐËË Ä ÔÒËÓÕÇ Ô ÖÍÔÖÔÐÑÌ ÍËÔÎÑÕÑÌ
ÆÂÎßÐÇÌÛÇÏÖ ÐÂÓÂÔÕÂÐËá ÎÑÍÂÎËÊÂÙËË.14 ¥ÇÌÔÕÄËÕÇÎßÐÑ, ÒÑÆÄÇÓÅÂáÕÔâ ÄÐÖÕÓËÏÑÎÇÍÖÎâÓÐÑÌ ÍÑÐÆÇÐÔÂÙËË, ÆÂÄÂâ
ÄÇÎËÚËР¬³³£ ÒÓÑÕÑÐÑÄ a, b ÒÓË ÒÇÓÇØÑÆÇ ÑÕ ÃÇÐÊÑ×ÖÓÂ- ÔÑÑÕÄÇÕÔÕÄÖáÜËÇ ÂÏËÐÑÒÓÑËÊÄÑÆÐÞÇ 3a ë e. ³ÖÏÏÂÓÐÞÌ
ÊÂÐÂ Í ×ÖÓÂÊÂÐÑ[3,4-b]ÒËÓËÆËÐÖ ËÊÏÇÐâÇÕÔâ ÐÇÊÐÂÚËÕÇÎßÐÑ ÄÞØÑÆ ÔÑÇÆËÐÇÐËÌ 3a ë e ÔÑÔÕÂÄÎâÇÕ 80 ë 95%.31, 32
(J = 9.34 ¤Ù ÆÎâ ÃÇÐÊÑ×ÖÓÂÊÂР22 Ë J = 9.00 ¤Ù ÆÎâ ×ÖÓÂÊÂ- O
ÐÑÒËÓËÆËÐÂ 23), ÕÑÅÆÂ ÍÂÍ ÆÎâ ÒÓÑÕÑÐÑÄ b, c àÕÑ ËÊÏÇÐÇÐËÇ R1 R2
H2N CN H2N R1 EtOH,
ÊÐÂÚËÕÇÎßÐÑ (J = 6.50 Ë 3.70 ¤Ù ÔÑÑÕÄÇÕÔÕÄÇÐÐÑ). ¿ÕÑ ÑÚÇ- O O H2N AcOH
ÄËÆÐÑ ÖÍÂÊÞÄÂÇÕ Ð ÔÐËÉÇÐËÇ ÒÑÓâÆÍ ÔÄâÊË b ë c Ë, ÍÂÍ Ni(acac)2 R2
ÔÎÇÆÔÕÄËÇ, ÐÂ ÖÄÇÎËÚÇÐËÇ ÔÕÇÒÇÐË ÎÑÍÂÎËÊÂÙËË ÒÓË ÊÂÏÇÐÇ N N
O N N O
×ÓÂÅÏÇÐÕ =CH7 Ä ÃÇÐÊÑ×ÖÓÂÊÂÐÇ Ð =N7. 1 O
±ÓË ÒÇÓÇØÑÆÇ ÑÕ ÃÇÐÊÑÎÂ Í ÒËÓËÆËÐÖ Ë, ÆÂÎÇÇ, ÑÕ ÃÇÐÊÑ- 2a ë e
×ÖÓÂÊÂР22 Í ×ÖÓÂÊÂÐÑÒËÓËÆËÐÖ 23 ÐÂÃÎáÆÂÇÕÔâ ÔÎÂÃÑÒÑÎß- O NH2
ÐÞÌ ÔÆÄËÅ ÔËÅÐÂÎÂ Ä ÔÒÇÍÕÓÂØ Á®² 1¯, ÕÂÍÉÇ ÑÃÖÔÎÑÄÎÇÐÐÞÌ N
ÒÑÐËÉÇÐËÇÏ àÎÇÍÕÓÑÐÐÑÌ ÒÎÑÕÐÑÔÕË Ä àÕÑÏ ÓâÆÖ. ©ÂÏÇÕËÏ, R1
O
ÑÆÐÂÍÑ, ÚÕÑ ÄÎËâÐËÇ ×ÖÓÂÊÂÐÑÄÑÅÑ ÙËÍΠÄÔÇ ÉÇ ÏÇÐßÛÇ, ÚÇÏ N
R2 N
ÆÄÖØ ÑÓÕÑ-ÐËÕÓÑÅÓÖÒÒ.
3a ë e
H H H H H
³ÑÇÆË-
N N NO2 R1 = R2 = Me (a); R1 = Me, R2 = Ph (b); R1 = R2 = Ph (c);
ÐÇÐËÇ
O O R1 = OEt, R2 = Me (d); R1 = OEt, R2 = Ph (e).
N N N N N NO2
d, Ï.Æ. 7.27 7.46 7.96 8.25 8.92 ¥ÂÉÇ ÇÔÎË R1 = R2, ÍÂÍ Ä ÔÑÇÆËÐÇÐËË 2b, ÓÇÂÍÙËâ ÒÓÑØÑ-
ÆËÕ ÓÇÅËÑÔÇÎÇÍÕËÄÐÑ, ÆÂÄÂâ ÎËÛß ÑÆËÐ ÒÓÑÆÖÍÕ 3b, Ä ÍÑÕÑÓÑÏ
N-°ÍÔËÆÐÞÌ ×ÓÂÅÏÇÐÕ ÒÓÑâÄÎâÇÕ ÔÄÑÌÔÕÄ ÓÇÊÑÐÂÐÔÐÑÅÑ ÃÑÎÇÇ ÑÃÝÇÏÐÞÌ ÊÂÏÇÔÕËÕÇÎß ÔÄâÊÂÐ ÐÇÒÑÔÓÇÆÔÕÄÇÐÐÑ Ô ÒËÓË-
àÎÇÍÕÓÑÐÑÆÑÐÑÓ ÔÓÇÆÐÇÌ ÔËÎÞ,14 ÒÑàÕÑÏÖ ÒÓË ÒÇÓÇØÑÆÇ Í ÆËÐÑÄÞÏ ÙËÍÎÑÏ.
N-ÑÍÔËÆÖ ì ×ÖÓÑÍÔÂÐÑÒËÓËÆËÐÖ ì àÎÇÍÕÓÑÐÑÂÍÙÇÒÕÑÓÐÑÇ £ÊÂËÏÑÆÇÌÔÕÄËÇ ÐËÕÓËΠ1 Ô ÆËÏÇÆÑÐÑÏ Ä ÒÓËÔÖÕÔÕÄËË
ÄÎËâÐËÇ ×ÖÓÂÊÂÐÑÄÑÅÑ ÙËÍΠÑÔÎÂÃÎÇÐÑ. £ ÚÂÔÕÐÑÔÕË, ÔËÅ- ÂÙÇÕÂÕ ÐËÍÇÎâ ÒÓËÄÑÆËÕ Í ÕÓËÙËÍÎËÚÇÔÍÑÏÖ ÔÑÇÆËÐÇÐËá 4 Ô
ÐÂÎÞ ÒÓÑÕÑÐÑÄ ÒÓË ÂÕÑÏÂØ ³(7) Ä ÔÒÇÍÕÓÂØ Á®² 1¯ ÑÃÑËØ ÄÞØÑÆÑÏ 67%. £ÞÆÇÎËÕß ÒÓÑÏÇÉÖÕÑÚÐÑ ÑÃÓÂÊÖáÜËÌÔâ ÇÐ-
ËÊÑÏÇÓÑÄ ×ÖÓÑÍÔÂÐÑÒËÓËÆËРÔÆÄËÐÖÕÞ Ä ÃÑÎÇÇ ÔËÎßÐÑÇ ÒÑÎÇ ÂÏËÐ Ä àÕÑÏ ÔÎÖÚÂÇ ÐÇ ÖÆÂÇÕÔâ.32
ÑÕÐÑÔËÕÇÎßÐÑ ÄÇÎËÚËÐÞ ØËÏËÚÇÔÍÑÅÑ ÔÆÄËÅ àÕÑÅÑ ÔËÅÐÂÎÂ Ä O O NH2
×ÖÓÂÊÂÐÑÒËÓËÆËÐÇ.23 Ni(OAc)2 N
1+
O O
8.25 7.87 8.11
N N 7.46 N O N N
7.40 7.30
O O O 4
8.97 8.88 8.68
N N N N
N N ¥ÇÅËÆÓÂÕÂÙËâ 1,2-ÆËÑÍÔËÏÑÄ (ÅÎËÑÍÔËÏÑÄ) ì ÐÂËÃÑÎÇÇ
O ÛËÓÑÍÑ ËÔÒÑÎßÊÖÇÏÞÌ ÏÇÕÑÆ ÔËÐÕÇÊ ×ÖÓÂÊÂÐÑÄ.1, 6 ¯ÇÑÃÞÚ-
ÐÞÌ ÄÂÓËÂÐÕ ÆÇÅËÆÓÂÕÂÙËË ÃÞÎ ÒÓËÏÇÐÇÐ ÒÓË ÒÑÎÖÚÇÐËË
×ÖÓÂÊÂÐÂ 5: ÂÆÔÑÓÃËÓÑÄÂÐÐÞÌ ÐÂ ÔËÎËÍÂÅÇÎÇ 2,3-ÆËÅËÆÓÑÍÔË-
156 ¡.¢.ºÇÓÇÏÇÕÇÄ

ËÏËÐÑÒËÓËÆËÐ 6 ÔÂÏÑÒÓÑËÊÄÑÎßÐÑ ÆÇÅËÆÓÂÕËÓÑÄÂÎÔâ Ê 12 Ú, ´ÂÃÎËÙ 1. ³ËÐÕÇÊ ×ÖÓÑÍÔÂÐÑ[3,4-b]ÒËÓËÆËÐÑÄ 7a ë i ÕÇÓÏÑÎËÊÑÏ

ÆÂÄÂâ ÔÑÇÆËÐÇÐËÇ 5 Ô ÄÞØÑÆÑÏ 14%.33 ÔÑÑÕÄÇÕÔÕÄÖáÜËØ ÕÇÕÓÂÊÑÎÑÒËÓËÆËÐÑÄ 11a ë i.
O
NOH N R2 NO2 R2 N
SiO2 O
O
N N NOH N N N
R1 N R1 N N
N
O O
6 5 N N 7a ë i
11a ë i
­ÇÅÍÑÆÑÔÕÖÒÐÞÌ ×ÖÓÑÍÔÂÐÑÒËÓËÆËÐ 7a ÏÑÉÇÕ ÃÞÕß ÄÑÔ-
³ÑÇ- R1 R2 ²ÂÔÕÄÑ- ´ÇÏ- £ÓÇ- £ÞØÑÆ, ³ÔÞÎ-
ÔÕÂÐÑÄÎÇÐ ÆÑ ×ÖÓÂÊÂÐÂ 8 ÍÓÂÕÍÑÄÓÇÏÇÐÐÞÏ ÐÂÅÓÇÄÂÐËÇÏ ÒÓË
ÆËÐÇ- ÓËÕÇÎß ÒÇÓÂ- Ïâ, Ú % ÍË
1008³ Ä ÕÓËÏÇÕËÎ×ÑÔ×ËÕÇ.23 ¡ÐÂÎÑÅËÚÐÑ ÏÑÉÇÕ ÃÞÕß ÒÑÎÖ-
ÐËÇ ÕÖÓÂ, 8C
ÚÇÐÑ Ë ÃÇÐÊÑÂÐÐÇÎËÓÑÄÂÐÐÑÇ ÒÓÑËÊÄÑÆÐÑÇ 9 ËÊ ÔÑÑÕÄÇÕÔÕÄÖá-
ÜÇÅÑ ×ÖÓÑÍÔÂР10.34 11a H H ¢ÇÊ ÓÂÔÕ- 170 0.03 97 35
O ÄÑÓËÕÇÎâ
PhOPh 175 75 36
N N
P(OMe)3 PhMe 110 96 37
O O
¢ÇÊ ÓÂÔÕ- 130 0.66 7 38
N N N N
ÄÑÓËÕÇÎâ
7a 8 (40%) ¥ËÑÍÔÂÐ D 97 39
O 11b H Me ¢ÇÊ ÓÂÔÕ- 155 0.03 93 40
ÄÑÓËÕÇÎâ
N O N O
11c H COOH ´Ñ ÉÇ 161 0.03 86 40
N N
11d H COOMe ã 106 0.03 97 40
P(OMe)3
11e H NO2 ã 130 7 37
N N
ã 95 0.03 7 38
PhMe 95 92 37
10 Me Me 9 (62%)
11f N3 H MeCN 82 4 88 37
±ÓÇÆÔÕÂÄÎÇÐÐÞÇ ÄÞÛÇ ×ÖÓÂÊÂÐÑÒËÓËÆËÐÞ ÔËÐÕÇÊËÓÑ- C6H6 80 4 85 37
ÄÂÐÞ ÎËÛß ÐÇÆÂÄÐÑ. °ÆÐÂÍÑ 1(3)-ÑÍÔËÆÞ ×ÖÓÂÊÂÐÑÒËÓËÆË- 11g NPPh3 H PhMe 110 75 37
ÐÑÄ ÕËÒÂ ¡ ì ×ÖÓÑÍÔÂÐÞ ì ÃÞÎË ÄÒÇÓÄÞÇ ÒÑÎÖÚÇÐÞ ÃÑÎÇÇ 40 11h NHPica NO2 AcOH 118 7 41
ÎÇÕ ÐÂÊÂÆ.35 £ ÑÔÐÑÄÇ ÏÇÕÑÆÂ ÔËÐÕÇÊÂ àÕËØ ÔÑÇÆËÐÇÐËÌ ÎÇÉËÕ 11i NH2 NO2 C6H6 80 1.5 95 42, 43
ÔÒÑÔÑÃÐÑÔÕß Í ÄÐÖÕÓËÏÑÎÇÍÖÎâÓÐÑÌ ÕÇÓÏÑÎËÕËÚÇÔÍÑÌ ÙËÍÎÑ-
ÍÑÐÆÇÐÔÂÙËË Ñ-ÂÊËÆÑÐËÕÓÑÂÓÑÏÂÕËÚÇÔÍËØ ÔÑÇÆËÐÇÐËÌ. ®ÇØÂ- a Pic ì ÒËÍÓËÎ.
ÐËÊÏ àÕÑÅÑ ÒÓÇÄÓÂÜÇÐËâ ÕÜÂÕÇÎßÐÑ ËÊÖÚÇÐ Ô ÒÑÏÑÜßá
ÍËÐÇÕËÚÇÔÍËØ ËÔÔÎÇÆÑÄÂÐËÌ ÐÂ ÒÓËÏÇÓÇ ÒÓÑËÊÄÑÆÐÞØ ÃÇÐ-
ÊÑÎÂ.11 ±ÑÎÂÅÂáÕ, ÚÕÑ ÂÕÑÏ ÍËÔÎÑÓÑÆ ÐËÕÓÑÅÓÖÒÒÞ ÂÕÂÍÖÇÕ ³ÎÇÆÖÇÕ ÑÕÏÇÕËÕß, ÚÕÑ ×ÖÓÑÍÔÂÐÑÒËÓËÆËÐ 7f ÔÖÜÇÔÕÄÖÇÕ Ä
ÂÕÑÏ ÂÊÑÕ ÂÊËÆÐÑÌ ÅÓÖÒÒÞ. ±ÓÑÙÇÔÔ ÙËÍÎËÊÂÙËË ÏÑÉÐÑ ×ÑÓÏÇ ÃÑÎÇÇ ÔÕÂÃËÎßÐÑÅÑ ÕÓËÙËÍÎËÚÇÔÍÑÅÑ ÕÂÖÕÑÏÇÓ 14.37
ÒÓÇÆÔÕÂÄËÕß ÍÂÍ ÔËÐØÓÑÐÐÞÌ ÒÇÓÇÐÑÔ àÎÇÍÕÓÑÐÑÄ Ë ÑÕÜÇÒÎÇ- O
ÐËÇ ÏÑÎÇÍÖÎÞ ÂÊÑÕÂ. O
´ÂÍ, ÐÂÅÓÇÄÂÐËÇ Ä ÆËØÎÑÓÃÇÐÊÑÎÇ ÕÇÕÓÂÊÑÎÑÒËÓËÆËÐÂ 11a, N
N O
ÑÃÓÂÊÖáÜÇÅÑÔâ ÒÓË ÑÃÓÂÃÑÕÍÇ ØÎÑÓÒËÓËÆËР12a ÂÊËÆÑÏ O
ÐÂÕÓËâ, ÒÓËÄÑÆËÕ Í àÎËÏËÐËÓÑÄÂÐËá ÏÑÎÇÍÖÎÞ ÂÊÑÕ ËÊ N N
N N
N3 N
ÒÓÑÏÇÉÖÕÑÚÐÑÅÑ ÂÊËÆÂ 13a Ë ÊÂÏÞÍÂÐËá ×ÖÓÑÍÔÂÐÑÄÑÅÑ N N
7f 14
ÙËÍÎÂ. ±ÓË àÕÑÏ ÑÃÓÂÊÖÇÕÔâ ÃËÙËÍÎ 7a.35 ±ÑÊÉÇ ÃÞÎÑ ÒÑÍÂ-
ÊÂÐÑ, ÚÕÑ ÔÑÇÆËÐÇÐËÇ 7a ÒÑÎÖÚÂÇÕÔâ ÒÓËÏÇÓÐÑ Ô ÕÂÍËÏ ÉÇ ³ÄÑÇÑÃÓÂÊÐÑÌ ÏÑÆË×ËÍÂÙËÇÌ àÕÑÅÑ ÏÇÕÑÆ âÄÎâÇÕÔâ
ÄÞØÑÆÑÏ ÒÓË ÕÇÓÏÑÎËÊÇ Ä ÐÇÍÑÕÑÓÞØ ÆÓÖÅËØ ÓÂÔÕÄÑÓËÕÇÎâØ,  ÄÊÂËÏÑÆÇÌÔÕÄËÇ 3,5-ÆËÐËÕÓÑ-2-ØÎÑÓÒËÓËÆËÐÂ Ô ÂÊËÆÑÏ
ÕÂÍÉÇ ÃÇÊ ÓÂÔÕÄÑÓËÕÇÎâ (ÕÂÃÎ. 1). ÐÂÕÓËâ Ä ÒÓËÔÖÕÔÕÄËË ÍÂÕÂÎËÊÂÕÑÓÑÄ ÏÇÉ×ÂÊÐÑÅÑ ÒÇÓÇÐÑÔ Ä
NO2
ÆËØÎÑÓàÕÂÐÇ Ô ÒÑÔÎÇÆÖáÜËÏ ÕÇÓÏÑÔÕÂÕËÓÑÄÂÐËÇÏ ÓÇÂÍÙËÑÐ-
NO2 NO2 ÐÑÌ ÔÏÇÔË ÒÓË 608³. ¶ÖÓÑÍÔÂÐÑÒËÓËÆËÐ 7e ÒÑÎÖÚÂáÕ ÒÓË
NaN3 àÕÑÏ Ô ÄÞØÑÆÑÏ 92% ÃÇÊ ÄÞÆÇÎÇÐËâ ÒÓÑÏÇÉÖÕÑÚÐÑÅÑ ÂÊËÆÂ
D N N ËÎË ÕÇÕÓÂÊÑÎÑÒËÓËÆËÐÂ.44
N Cl N N3
12a 13a N N ´ÇÓÏÑÎËÊ ÂÊËÆÂ 15, ËÊÑÏÇÓÐÑÅÑ ÂÊËÆÖ 13a, ÒÓËÄÑÆËÕ Í
11a ÑÃÓÂÊÑÄÂÐËá ×ÖÓÑÍÔÂÐÑÒËÓËÆËÐÂ 7a, ÍÑÕÑÓÞÌ ÃÑÎÇÇ ÕÇÓÏÑ-
ÆËÐÂÏËÚÇÔÍË ÖÔÕÑÌÚËÄ, ÚÇÏ ËÊÑÏÇÓ 16.45, 46 ¯ÇÑÃØÑÆËÏÑ
O
O ÑÕÏÇÕËÕß, ÚÕÑ ÆÎâ ÂÊËÆ 15 ÐÇÄÑÊÏÑÉРÂÊËÆÑ-ÕÇÕÓÂÊÑÎßÐÂâ
N N ÕÂÖÕÑÏÇÓËâ, Ë Ä àÕÑÏ ÔÎÖÚÂÇ ÓÂÔÕÄÑÓËÕÇÎß ÑÒÓÇÆÇÎâÇÕ ÐÇ
D O ÕÑÎßÍÑ ÄÞØÑÆ ÃËÙËÍΠ7a, ÐÑ Ë ÐÂÒÓÂÄÎÇÐËÇ ÓÇÂÍÙËË Ä
13a O
7 7N2 ÙÇÎÑÏ. ¡ÐÂÎÑÅËÚÐÑÇ âÄÎÇÐËÇ ØÂÓÂÍÕÇÓÐÑ ÆÎâ ÕÓÂÐÔ×ÑÓÏÂ-
N N + N N
N 7a ÙËË Ñ-ÂÊËÆÑÐËÕÓÑÃÇÐÊÑÎÑÄ Ä ÃÇÐÊÑ×ÖÓÑÍÔÂÐÞ.11 ´ÂÍ, ÔÑÇÆË-
N ÐÇÐËÇ 7a ÒÑÎÖÚÂÇÕÔâ Ä ÆÇÍÂÎËÐÇ ÒÓË 878C Ô ÄÞØÑÆÑÏ 94%, Â Ä
àÕÂÐÑÎÇ ì 80%. ´ÇÓÏÑÎËÊ ÂÊËÆÂ 15 Ä Ñ-ÆËØÎÑÓÃÇÐÊÑÎÇ ËÎË
¿ÕÂ ÓÇÂÍÙËâ ÐÑÔËÕ ÑÃÜËÌ ØÂÓÂÍÕÇÓ. ±ÓËÚÇÏ ÐÂÎËÚËÇ ÖÍÔÖÔÐÑÏ ÂÐÅËÆÓËÆÇ ÐÇ ÒÓËÄÑÆËÕ Í ÒÓÑËÊÄÑÆÐÑÏÖ ×ÖÓÑÍÔÂÐÂ,
ÎáÃÞØ ÊÂÏÇÔÕËÕÇÎÇÌ Ä ËÔØÑÆÐÞØ ÐËÕÓÑÕÇÕÓÂÊÑÎÑÒËÓËÆËÐÂØ Â ÆÂÇÕ ÂÊÑÔÑÇÆËÐÇÐËÇ 17.46
11a ë i, ÑÔÑÃÇÐÐÑ àÎÇÍÕÓÑÐÑÂÍÙÇÒÕÑÓÐÞØ, ÑÃÎÇÅÚÂÇÕ ËØ ÒÓÇ- ¯ÇÖÆÂÚÇÌ ÑÍÑÐÚËÎÂÔß ÒÑÒÞÕÍ ÔËÐÕÇÊ ËÊÑØËÐÑÎËÐÑ×Ö-
ÄÓÂÜÇÐËÇ Ä ÕÂÖÕÑÏÇÓÐÞÇ 2-ÂÊËÆÑ-3-ÐËÕÓÑÒËÓËÆËÐÞ Ë ÃÎÂÅÑ- ÓÑÍÔÂÐÂ 18 ÕÇÓÏÑÎËÊÑÏ ÂÊËÆÂ 19.47
ÒÓËâÕÔÕÄÖÇÕ ÑÃÓÂÊÑÄÂÐËá ×ÖÓÑÍÔÂÐÑÄÑÅÑ ÙËÍÎÂ ÒÓË
ÕÇÓÏÑÎËÊÇ (ÔÏ. ÕÂÃÎ. 1).
µÔÒÇØË ØËÏËË 68 (2) 1999 157

O O
N N N O
O O N
N N N N NaOCl
23
N3 16 O 7a MeOH N
NO2
NO2 OMe 24
N N
15
N N ¥Îâ ÒÓÑËÊÄÑÆÐÞØ ×ÖÓÂÊÂÐÑ[3,4-b]ÒËÓËÆËРØÂÓÂÍÕÇÓÐÞ ÆÄÂ
N ÕËÒÂ ÓÇÂÍÙËÌ. ¬ ÒÇÓÄÑÏÖ ÕËÒÖ ÏÑÅÖÕ ÃÞÕß ÑÕÐÇÔÇÐÞ ÓÇÂÍÙËË,
17 NO2 ÒÓÑÕÇÍÂáÜËÇ ÃÇÊ ËÊÏÇÐÇÐËâ ÔÍÇÎÇÕ ËÔØÑÆÐÑÅÑ ÃËÙËÍÎÂ. ¬Ñ
ÄÕÑÓÑÏÖ ì ÓÇÂÍÙËË, ÄÇÆÖÜËÇ Í ÇÅÑ ÓÂÊÓÖÛÇÐËá. ²ÇÂÍÙËË
O
ÒÇÓÄÑÅÑ ÕËÒ ÔÄâÊÂÐÞ Ô ÒÓÇÄÓÂÜÇÐËâÏË ×ÖÐÍÙËÑÐÂÎßÐÞØ
N3 N O ÅÓÖÒÒ, ÄØÑÆâÜËØ Ä ÒËÓËÆËÐÑÄÖá ÚÂÔÕß ÏÑÎÇÍÖÎÞ. ´ÂÍ, ÕÇÕÓÂ-
NO2 N ÊÑÎ 14 ÒÓË ÍËÒâÚÇÐËË Ä àÕÂÐÑÎÇ Ô ÕÓË×ÇÐËÎ×ÑÔ×ËÐÑÏ ÒÓÇÄÓÂ-
D
ÜÂÇÕÔâ Ä ×ÑÔ×ËÐËÏËÐ 11g Ô ÄÞØÑÆÑÏ 90%. ¤ËÆÓÑÎËÊ
N N ÒÑÔÎÇÆÐÇÅÑ ÒÓÑØÑÆËÕ ÍÑÎËÚÇÔÕÄÇÐÐÑ Ë ÆÂÇÕ ÂÏËÐ 25, ÍÑÕÑÓÞÌ
19 18 ÎÇÅÍÑ ÂÙËÎËÓÖÇÕÔâ ÖÍÔÖÔÐÞÏ ÂÐÅËÆÓËÆÑÏ ÆÑ ÂÏËÆÂ 26.37
O O
¥ÓÖÅÑÌ ÏÇÕÑÆ ÒÑÎÖÚÇÐËâ ×ÖÓÑÍÔÂÐÑ[3,4-b]ÒËÓËÆËÐÑÄ
ÊÂÍÎáÚÂÇÕÔâ Ä ÑÍËÔÎËÕÇÎßÐÑÌ ÍÑÐÆÇÐÔÂÙËË 2(3)-ÂÏËÐÑ-3(2)- N N
O O PPh3
ÐËÕÓÑÒËÓËÆËÐÑÄ. ¯ÂËÃÑÎÇÇ ÓÂÔÒÓÑÔÕÓÂÐÇÐÐÞÏ ÑÍËÔÎËÕÇÎÇÏ,
ÒÑÊÄÑÎâáÜËÏ ÖÔÒÇÛÐÑ ÒÑÎÖÚÂÕß ÒÓÑËÊÄÑÆÐÞÇ àÕÑÌ ÃËÙË- N N N3 N N
N
ÍÎËÚÇÔÍÑÌ ÔËÔÕÇÏÞ, âÄÎâÇÕÔâ ÆËÂÙÇÕÑÍÔË-l3-ËÑÆÂÐËÎÃÇÐÊÑÎ 11f
N N 14
(ÒÓÇÉÐÇÇ ÐÂÊÄÂÐËÇ ì ×ÇÐËÎËÑÆÑÊÑÂÙÇÕÂÕ).34, 36, 39, 48, 49 ´ÂÍ, O O
ÒÓÑÔÕÑÇ ÒÇÓÇÏÇÛËÄÂÐËÇ ÂÏËÐÑÄ 20a ë e ËÎË ËÊÑÏÇÓÐÞØ ËÏ
N AcOH N Ac2O
ÂÏËÐÑÄ 21a ë e, Â ÕÂÍÉÇ ÃËÙËÍÎËÚÇÔÍËØ ÂÏËÐÑÄ 22 Ë 23 Ô àÕËÏ
O HCl O
ÓÇÂÅÇÐÕÑÏ Ä ÖÍÔÖÔÐÑÌ ÍËÔÎÑÕÇ, ÂÙÇÕÑÐÇ ËÎË ÃÇÐÊÑÎÇ ÒÓË
Ph3P N N N H2 N N N
ÍÑÏÐÂÕÐÑÌ ÕÇÏÒÇÓÂÕÖÓÇ ËÎË 50 ë 608³ ÒÓËÄÑÆËÕ Í ×ÖÓÑÍÔÂ-
ÐÂÏ 7 ËÎË 10a,b Ô ÄÞØÑÆÂÏË 70 ë 90%. 11g 25
R3 O
R2 NO2 N
O
R3 O N
R1 N NH2 AcHN N
R2 N 26
20a ë e PhI(OAc)2
O
R3 N ¬ËÒâÚÇÐËÇ ÕÓËÙËÍÎÑÄ 9 (n = 0) ËÎË 10 (n = 1) Ô ÆËÑÍÔËÆÑÏ
R1 N
R2 NH2 ÔÇÎÇÐÂ Ä ÆËÑÍÔÂÐÇ ÒÓËÄÑÆËÕ Í ÑÍËÔÎÇÐËá ÏÇÕËÎßÐÑÌ ÅÓÖÒÒÞ.
7a,b, j ë l
±ÓË àÕÑÏ ÂÎßÆÇÅËÆÞ 27 Ë 28 ÑÃÓÂÊÖáÕÔâ Ô ÄÞØÑÆÂÏË 56% Ë
R1 N NO2 75% ÔÑÑÕÄÇÕÔÕÄÇÐÐÑ.34 ¥ÂÎßÐÇÌÛÇÇ ËØ ÑÍËÔÎÇÐËÇ ÃÓÑÏÑÏ Ä
21a ë e ÄÑÆÐÑ-ÃÖÕÂÐÑÎßÐÑÏ ÓÂÔÕÄÑÓÇ ÃËÍÂÓÃÑÐÂÕ ÐÂÕÓËâ ÒÓËÄÑÆËÕ
Í ÍËÔÎÑÕÂÏ 29 (ÄÞØÑÆ 72%) Ë 30 (ÄÞØÑÆ 65%). ¬ËÔÎÑÕ 30
R1 = R2 = R3 = H (a); R1 = R3 = H, R2 = Me (b); R1 = R2 = H, ÃÞÎÂ ÒÓÇÄÓÂÜÇÐÂ Ä ÂÏËÆ 31.34
R3 = Me (20c, 21c, 7j); R1 = Me, R2 = R3 = H (20d, 21d, 7k);
(O)n (O)n
R1 = R3 = Me, R2 = H (20e, 21e, 7l).
O N O N O
N SeO2 N NaHCO3, Br2
NO2 N O
NH2 N
N N
PhI(OAc)2
N N 9, 10 Me 27, 28 CHO
O
22, 23 R R 10a,b (O)n
R = Me (22, 10a), OC6H4Cl-p (23, 10b). N O
N O N
N a, b, c
ªÔÒÑÎßÊÑÄÂÐËÇ ÅËÒÑØÎÑÓËÕ ÐÂÕÓËâ Ä ÍÂÚÇÔÕÄÇ ÑÍËÔÎË-
N
ÕÇÎâ ÆÎâ ÔËÐÕÇÊÂ ÒÓÑËÊÄÑÆÐÞØ ×ÖÓÑÍÔÂÐÑ[3,4-b]ÒËÓËÆËÐÂ, ÍÂÍ N
ÒÓÂÄËÎÑ, ÐÇ ÒÓËÄÑÆËÕ Í ÉÇÎÂÇÏÑÏÖ ÓÇÊÖÎßÕÂÕÖ Ä ÑÕÎËÚËÇ ÑÕ NMe2 . HClO4
ÔËÐÕÇÊ ÃÇÐÊÑ×ÖÓÑÍÔÂÐÑÄ 11 ËÊ Ñ-ÂÏËÐÑÐËÕÓÑÔÑÇÆËÐÇÐËÌ.36 29, 30 COOH 31 O N
H
ªÊÄÇÔÕÇÐ ÎËÛß ÇÆËÐÔÕÄÇÐÐÞÌ ÒÓËÏÇÓ ÖÆÂÚÐÑÅÑ ËÔÒÑÎßÊÑÄÂ-
ÐËâ àÕÑÅÑ ÓÇÂÅÇÐÕÂ. ´ÂÍ, ÂÏËÐ 23 ÒÓË ÑÃÓÂÃÑÕÍÇ ÅËÒÑØÎÑÓË- a) Et3N, BuOCOCl; b) H2N(CH2)2NMe2; c) HClO4;
ÕÑÏ ÐÂÕÓËâ Ä ÏÇÕÂÐÑÎßÐÑÏ ÓÂÔÕÄÑÓÇ KOH ÒÑÆÄÇÓÅÂÇÕÔâ n = 0 (9, 27, 29), n = 1 (10, 28, 30).
ÑÍËÔÎËÕÇÎßÐÑÌ ÍÑÐÆÇÐÔÂÙËË c ÑÆÐÑÄÓÇÏÇÐÐÞÏ ÊÂÏÇÜÇÐËÇÏ
Ò-ØÎÑÓ×ÇÐÑÍÔËÅÓÖÒÒÞ Ð ÏÇÕÑÍÔËÅÓÖÒÒÖ. ´ÓËÙËÍÎËÚÇÔÍÑÇ ªÐÕÇÓÇÔÐÑ, ÚÕÑ ÆÇÌÔÕÄËÇ ÕÂÍÑÅÑ ÑÍËÔÎËÕÇÎâ, ÍÂÍ ØÎÑÓËÕ
ÔÑÇÆËÐÇÐËÇ 24 ÑÃÓÂÊÖÇÕÔâ ÒÓË àÕÑÏ Ô ÄÞØÑÆÑÏ 64%.34 ÐÂÕÓËâ, ÐÇ ÒÓËÄÑÆËÕ Í ÍËÔÎÑÕÇ,  ÑÕÜÇÒÎâÇÕ ÂÎßÆÇÅËÆÐÖá
ÅÓÖÒÒÖ, ÑÍËÔÎââ ÂÕÑÏ ÖÅÎÇÓÑÆÂ C(5) ÙËÍÎÂ. ±ÓË àÕÑÏ ËÊÑØË-
ÐÑÎËÐÑÐÞ 32 Ë 33 ÑÃÓÂÊÖáÕÔâ Ô ÄÞØÑÆÂÏË 75 ë 79%. ³ÑÇÆË-
ÐÇÐËÇ 33 (ÄÞØÑÆ 54%) ÏÑÉÇÕ ÃÞÕß ÕÂÍÉÇ ÒÑÎÖÚÇÐÑ
ÑÏÞÎÇÐËÇÏ ÏÇÕÑÍÔËÒÓÑËÊÄÑÆÐÑÅÑ 24.
158 ¡.¢.ºÇÓÇÏÇÕÇÄ

(O)n (O)n ¥ËÂÏËÐ 38 ÃÞÎ ÒÑÎÖÚÇÐ Ô ÄÞØÑÆÑÏ 17% ÒÓË ÑÃÓÂÃÑÕÍÇ

×ÖÓÑÍÔÂР7a ÔÖÎß×ËÆÑÏ ÐÂÕÓËâ. °ÃÔÖÉÆÂÎÂÔß ÕÂÍÉÇ
N O N O
ÄÑÊÏÑÉÐÑÔÕß ÑÃÓÂÊÑÄÂÐËâ Ä àÕÑÌ ÓÇÂÍÙËË Ë ×ÖÓÂÊÂÐÂ 8a,
N NaClO2, NaH2PO4 N
ÑÆÐÂÍÑ ÄÞÆÇÎËÕß ÇÅÑ ÕÑÅÆÂ ÐÇ ÖÆÂÎÑÔß.35
¶ÖÓÑÍÔÂÐÑËÊÑØËÐÑÍÔÂÎËÐ 10 Ô ÐËÊÍËÏ ÄÞØÑÆÑÏ (10%)
N NH
ÄÑÔÔÕÂÐÂÄÎËÄÂÇÕÔâ ÆÑ ÅÎËÑÍÔËÏÂ 39 ÒÓË ÑÃÓÂÃÑÕÍÇ ÃÑÓÅËÆÓË-
32, 33 O
ÆÑÏ ÐÂÕÓËâ ÒÓË 508³ Ä ÏÇÕÂÐÑÎÇ.34 ¢ÑÎÇÇ à××ÇÍÕËÄÐÑ ÄÑÔÔÕÂ-
27, 28 CHO
ÐÑÄÎÇÐËÇ ×ÖÓÑÍÔÂÐÑÄÑÅÑ ÙËÍÎÂ ÆÑ ÆÄÖØ ÑÍÔËÏÐÞØ ÅÓÖÒÒ
O ÒÓÑËÔØÑÆËÕ ÒÑÆ ÆÇÌÔÕÄËÇÏ ÅËÆÓÑÍÔËÎÂÏËÐÂ. ´ÂÍ, ËÊ
N O N-ÑÍÔËÆÂ 7b Ë ÅËÆÓÑÍÔËÎÂÏËÐÂ ÑÃÓÂÊÖÇÕÔâ ÅÎËÑÍÔËÏ 40 Ô
N KOH
ÄÞØÑÆÑÏ 54%. ¯ÇÑÃØÑÆËÏÑ ÑÕÏÇÕËÕß, ÚÕÑ ÐÂÓâÆÖ Ô ÄÑÔÔÕÂÐÑ-
33 ÄÎÇÐËÇÏ ×ÖÓÑÍÔÂÐÑÄÑÅÑ ×ÓÂÅÏÇÐÕÂ Ä àÕÑÏ ÔÎÖÚÂÇ ÒÓÑËÔØÑÆËÕ
N ÂÏËÐËÓÑÄÂÐËÇ ÒËÓËÆËÐÑÄÑÅÑ ÙËÍÎÂ.40
O
24 OMe NOH
N O
NOH
n = 0 (27, 32), 1 (28, 33). N NaBH4
N
°ÃÓÂÃÑÕÍÂ N-ÑÍÔËÆÂ 23 ËÊÃÞÕÍÑÏ (N,N-ÆËÏÇÕËÎ- N
ÂÏËÐÑ)àÕËÎÂÏËÐÂ ÒÓË 758³ ÒÓËÄÑÆËÕ Í ÊÂÏÇÜÇÐËá Ò-ØÎÑÓ- 39 Me
10 Me
×ÇÐÑÍÔËÅÓÖÒÒÞ. °ÃÓÂÊÖáÜËÌÔâ ÂÏËÐ 34 ÄÞÆÇÎÇÐ Ä ÄËÆÇ O
ÒÇÓØÎÑÓÂÕÂ Ô ÄÞØÑÆÑÏ 42%.34 Me NOH
Me N NH2OH
O O
O
N O N O N H2N N NOH
1. H2N(CH2)2NMe2 N
N N
2. HClO4 7b 40

N N
¦ÔÎË ×ÑÕÑÎËÊ (l = 254 ÐÏ) ÔÑÇÆËÐÇÐËâ 7a ÒÓÑÄÑÆËÕß Ä
23 OC6H4Cl-p 34 NH(CH2)2NMe2 . HClO
4
ÒÓËÔÖÕÔÕÄËË ÏÑÓ×ÑÎËÐÂ Ä ØÎÑÓËÔÕÑÏ ÏÇÕËÎÇÐÇ Ä ÂÕÏÑÔ×ÇÓÇ
ÂÓÅÑÐÂ ÒÓË ÍÑÏÐÂÕÐÑÌ ÕÇÏÒÇÓÂÕÖÓÇ, ÕÑ ÚÇÓÇÊ 15 Ú ÑÃÓÂÊÖÇÕÔâ
¥ÓÖÅÑÌ ÕËÒ ÓÇÂÍÙËÌ, ØÂÓÂÍÕÇÓÐÞØ ÆÎâ ÒÓÑËÊÄÑÆÐÞØ ÓâÆ ÏÑÓ×ÑÎËÐÔÑÆÇÓÉÂÜËØ ÒÓÑÆÖÍÕÑÄ, ÕÂÍËØ ÍÂÍ ÅÎËÑÍÔËÏ 6
×ÖÓÂÊÂÐÑ[3,4-b]ÒËÓËÆËÐÂ, ÔÄâÊÂÐ Ô ÕÓÂÐÔ×ÑÓÏÂÙËâÏË ×ÖÓÑÍ- (5%), ×ÖÓÂÊÂÐ 5 (9%), ÏÑÐÑÏÑÓ×ÑÎËÎÒËÓËÆËÐ 41a (0.3%) Ë
ÔÂÐÑÄÑÅÑ ÙËÍÎÂ. ¯ÂÒÓËÏÇÓ, ÒÓË ÐÂÅÓÇÄÂÐËË ÃËÙËÍÎÑÄ 7a,e Ä ÃËÔÏÑÓ×ÑÎËÎÒËÓËÆËÐ 42 (0.3%).33
ÆËÏÇÕËÎÔÖÎß×ÑÍÔËÆÇ ÒÓÑËÔØÑÆËÕ ÓÇÕÓÑÓÂÔÜÇÒÎÇÐËÇ ×ÖÓÑÍ- O
ÔÂÐÑÄÑÅÑ ÍÑÎßÙ ÒÑ ÔÄâÊË N7O Ô ÑÃÓÂÊÑÄÂÐËÇÏ ÐËÕÓÑÅÓÖÒÒÞ NOH N
N hn
Ë ÐËÕÓÇÐÂ. ¯ËÕÓÇÐ ÓÇÂÅËÓÖÇÕ Ô ÓÂÔÕÄÑÓËÕÇÎÇÏ, ÆÂÄÂâ + O+
S-ÑÍÔËÆÞ ÔÖÎß×ËÏËÐÑÄ 35a,e.38 °ÃÎÖÚÇÐËÇ N-ÑÍÔËÆ 7a O MorH
Mor N NOH Mor N N
µ¶-ÎÂÏÒÑÌ Ä ÄÑÆÐÑÏ ÂÙÇÕÑÐËÕÓËÎÇ Ä ÕÇÚÇÐËÇ 30 Ú ÒÓËÄÑÆËÕ N N
7a 5 6
Í ÐËÕÓÑÒËÓËÆÑÐÖ 36 Ô ÄÞØÑÆÑÏ 18%.33 ¶ÖÓÑÍÔÂÐ 7a ÐÇ
Mor
ÑÍËÔÎâÇÕÔâ Ï-ØÎÑÓÒÇÓÃÇÐÊÑÌÐÑÌ ÍËÔÎÑÕÑÌ. °ÆÐÂÍÑ ÒÓË ÑÃÓÂ- NH2
ÃÑÕÍÇ ÍÑÐÙÇÐÕÓËÓÑÄÂÐÐÞÏ ÒÇÓÑÍÔËÆÑÏ ÄÑÆÑÓÑÆÂ Ä ÑÎÇÖÏÇ NH2
+ +
×ÖÓÑÍÔÂÐÑÄÞÌ ÙËÍÎ ÔÑÇÆËÐÇÐËâ 7a ÑÍËÔÎâÇÕÔâ Ô ÑÃÓÂÊÑÄÂ-
Mor N NO2
ÐËÇÏ 2,3-ÆËÐËÕÓÑÒËÓËÆËÐÂ 37 Ô ÄÞØÑÆÑÏ 60%. ±ÓÑÆÖÍÕÑÄ, Mor N NO2
ÔÑÑÕÄÇÕÔÕÄÖáÜËØ ÑÍËÔÎÇÐËá ÒËÓËÆËÐÑÄÑÅÑ ÂÕÑÏ ÂÊÑÕÂ, 41a 42
ÊÂ×ËÍÔËÓÑÄÂÐÑ ÐÇ ÃÞÎÑ. ¯ÂÎËÚËÇ Ä ËÔØÑÆÐÑÏ ×ÖÓÑÍÔÂÐÇ
ÆÑÒÑÎÐËÕÇÎßÐÑÌ ÐËÕÓÑÅÓÖÒÒÞ, ÍÂÍ, ÐÂÒÓËÏÇÓ, Ä ÔÑÇÆËÐÇÐËË Mor ì ÏÑÓ×ÑÎËÐ-1-ËÎ.
7e, ÆÇÎÂÇÕ ×ÖÓÑÍÔÂÐÑÄÑÇ ÍÑÎßÙÑ ÖÔÕÑÌÚËÄÞÏ Í ÑÍËÔÎÇÐËá.37
O2 N
°ÆÐÂÍÑ Ô ÃÑ' ÎßÛËÏ ÄÞØÑÆÑÏ ÔÑÇÆËÐÇÐËÇ 41, ÍÂÍ Ë ÛËÓÑ-
O R
ÍËÌ ÓâÆ ÇÅÑ ÂÐÂÎÑÅÑÄ, ÏÑÉÇÕ ÃÞÕß ÒÑÎÖÚÇÐÑ Ä ÖÔÎÑÄËâØ
R N DMSO ÑÃÞÚÐÑÅÑ ÐÖÍÎÇÑ×ËÎßÐÑÅÑ ÊÂÏÇÜÇÐËâ. °ÃÓÂÃÑÕÍ ÔÑÇÆËÐÇ-
Me N N ÐËâ 7a N- Ë O-ÐÖÍÎÇÑ×ËÎÂÏË Ä ÄÑÆÐÑÏ ËÎË ÔÒËÓÕÑÄÑÏ
O
S ÓÂÔÕÄÑÓÇ ÒÓË 18 ë 258³ ÔÑÒÓÑÄÑÉÆÂÇÕÔâ ÓÂÔÍÓÞÕËÇÏ ×ÖÓÑÍÔÂ-
N N Me
O ÐÑÄÑÅÑ ÙËÍÎÂ Ô ÑÆÐÑÄÓÇÏÇÐÐÞÏ ÐÖÍÎÇÑ×ËÎßÐÞÏ ÊÂÏÇÜÇÐËÇÏ
7a,e 35a,e
ÂÕÑÏÂ ÄÑÆÑÓÑÆÂ ÒÓË ÂÕÑÏÇ ³(6) ÒËÓËÆËÐÑÄÑÅÑ ÙËÍÎÂ.
R = H (a), NO2 (e). ¿Õ ÓÇÂÍÙËâ ÃÞΠËÔÒÑÎßÊÑÄÂРÆÎâ ÔËÐÕÇÊ ÔÇÓËË ÓÂÊ-
ÐÑÑÃÓÂÊÐÞØ 3-ÂÏËÐÑ-2-ÐËÕÓÑÒËÓËÆËÐÑÄ 41 Ë 43. £ÞØÑÆ ÒÓÑ-
NO2
ÆÖÍÕÑÄ ÔÑÔÕÂÄÎâÇÕ 70 ë 80%.45, 50
hn
MeCN, H2O NH2
N O
H 36 R1R2NH
NO2 O R1R2N N NO2
H2O2, SO3 41
N
7a NH2
N NO2 O
37 N N RONa
NH2 7a R3O N NO2
Na2S 43

N NH2 R1 ë R2 = (CH2)2O(CH2)2, (CH2)2NH(CH2)2, (CH2)4; R1 = R2 = H,

38 Me, Et; R1 = H: R2 = Me, Et, Bu; R3 = H, Me, Et.
µÔÒÇØË ØËÏËË 68 (2) 1999 159

¯ÇÑÃØÑÆËÏÑ ÑÕÏÇÕËÕß, ÚÕÑ ÂÏËÐÑÐËÕÓÑÒËÓËÆËÐÞ ÕËÒ ÊÑÄÂÐËÇ ÕÓÇØÚÎÇÐÐÞØ ÂÍÕËÄËÓÑÄÂÐÐÞØ ËÐÕÇÓÏÇÆËÂÕÑÄ

41, 43, ÕÂÍÉÇ ÍÂÍ Ë ÓâÆ ÆÓÖÅËØ, ÖÒÑÏâÐÖÕÞØ ÄÞÛÇ ÒÓÑÆÖÍÕÑÄ
ÕÓÂÐÔ×ÑÓÏÂÙËË ×ÖÓÑÍÔÂÐÑÒËÓËÆËÐÑÄ, âÄÎâáÕÔâ ÒÑÕÇÐ-
ÙËÂÎßÐÞÏË ÒÓÇÆÛÇÔÕÄÇÐÐËÍÂÏË ÆÎâ ÔËÐÕÇÊ (ÐÂÒÓËÏÇÓ, Ô
ËÔÒÑÎßÊÑÄÂÐËÇÏ ÓÇÂÍÙËÌ ÑÍËÔÎÇÐËâ) ÒÑÎË×ÖÐÍÙËÑÐÂÎßÐÞØ
ÒÓÑËÊÄÑÆÐÞØ àÕÑÌ ÉÇ ÃËÙËÍÎËÚÇÔÍÑÌ ÔËÔÕÇÏÞ. ¬ ÔÑÉÂÎÇ-
ÐËá, ÕÂÍÑÇ ÓÂÊÄËÕËÇ ËÔÔÎÇÆÑÄÂÐËÌ Ä ÑÓËÅËÐÂÎßÐÞØ ÔÕÂÕßâØ
ÐÇ ÓÂÔÔÏÂÕÓËÄÂÎÑÔß.
³ÑÄÔÇÏ ËÐÂÚÇ ÒÓÑØÑÆËÕ ÓÇÂÍÙËâ ÏÇÉÆÖ ×ÖÓÑÍÔÂÐÑÒËÓË-
ÆËÐÂÏË Ë ÂÏËÐÂÏË Ä ÒÓËÔÖÕÔÕÄËË ÍÂÓÃÑÐËÎßÐÞØ ÔÑÇÆËÐÇÐËÌ,
ËÏÇáÜËØ a-ÏÇÕËÎÇÐÑÄÑÇ ÊÄÇÐÑ. ±ÓË àÕÑÏ ÒÓÑÕÇÍÂÇÕ ÕÂÍ
ÐÂÊÞÄÂÇÏÂâ ÃÇÌÓÖÕÔÍÂâ ÓÇÂÍÙËâ,11 ÍÑÅÆÂ ÂÍÕËÄÐÞÏ ÐÖÍÎÇÑ-
×ËÎÑÏ ÔÎÖÉËÕ ÑÃÓÂÊÖáÜËÌÔâ Ä ÓÇÂÍÙËÑÐÐÑÌ ÔÓÇÆÇ ÇÐÂÏËÐ,
ÂÕÂÍÖáÜËÌ ÐÇ ÂÕÑÏ ³(6) ÒËÓËÆËÐÑÄÑÅÑ ÙËÍÎÂ,  ×ÖÓÑÍÔÂÐÑ-
ÄÞÌ ÙËÍÎ. ¡ÏËÐ ÎËÛß ÍÂÕÂÎËÊËÓÖÇÕ àÕÑ ÒÓÇÄÓÂÜÇÐËÇ Ë ÐÇ
ÄØÑÆËÕ Ä ÔÑÔÕÂÄ ÒÓÑÆÖÍÕÑÄ ÓÇÂÍÙËË, ÒÓÇÆÔÕÂÄÎâáÜËØ ÔÑÃÑÌ
ÆË-N,N 0 -ÑÍÔËÆÞ ÂÊÂØËÐÑÍÔÂÎËÐÑÄ 44.39, 51, 52 ±ÓÇÆÒÑÎÂÅÂÇ-
ÏÞÌ ÏÇØÂÐËÊÏ àÕÑÅÑ ÒÓÇÄÓÂÜÇÐËâ ÒÓÇÆÔÕÂÄÎÇÐ ÐËÉÇ.
O R3
R3
R2 + NH
R1 R3
R1
O ÐÑÌ ÅÓÖÒÒÞ, ÊÂ ÍÑÕÑÓÞÏ ÔÎÇÆÖÇÕ ÆÇÅËÆÓÂÕÂÙËâ ÆÄÖØ ÔÑÔÇÆÐËØ
N ÑÍÔËÏÐÞØ ÅÓÖÒÒ Ä ÑÃÓÂÊÖáÜÇÏÔâ ÕÓËÑÍÔËÏÇ 46. ³ÑÇÆËÐÇÐËÇ
O 7
N N
N O
7a
ÑÍÔÂÊËÓËÆËÐÑÄÑÅÑ ÕËÒÂ.53 ë 55
¶ÖÓÑÍÔÂÐ 7a ÊÂÒÂÕÇÐÕÑÄÂÐ Ä ÍÂÚÇÔÕÄÇ ÏÑÆË×ËÍÂÕÑÓÂ
(ÄÖÎÍÂÐËÊÂÕÑÓÂ) ÐÇÐÂÔÞÜÇÐÐÞØ ÒÑÎËÏÇÓÑÄ.56 ë 59 ¯ËÕÓÑÒÓÑ-
ËÊÄÑÆÐÞÇ àÕÑÌ ÃËÙËÍÎËÚÇÔÍÑÌ ÔËÔÕÇÏÞ âÄÎâáÕÔâ ÕÇÓÏÑÔÕÑÌ-
ÍËÏË ÄÊÓÞÄÚÂÕÞÏË ÄÇÜÇÔÕÄÂÏË.42, 53, 54 ¢ËÑÎÑÅËÚÇÔÍËÇ
ËÔÔÎÇÆÑÄÂÐËâ ÒÑÍÂÊÂÎË, ÚÕÑ ÐÇÍÑÕÑÓÞÇ ×ÖÓÂÊÂÐÑØËÐÑÍÔÂ-
ÎËÐÞ ÑÍÂÊÞÄÂáÕ ÖÏÇÓÇÐÐÑÇ ËÐÅËÃËÓÖáÜÇÇ ÆÇÌÔÕÄËÇ ÐÂ
Ù-¡®¶-ÊÂÄËÔËÏÖá ÒÓÑÕÇËÐÍËÐÂÊÖ.60
2. ¶ÖÓÂÊÂÐÑ[3,4-c]ÒËÓËÆËÐÞ
±ÓÑËÊÄÑÆÐÞÇ ×ÖÓÂÊÂÐÑ[3,4-c]ÒËÓËÆËÐÂ (B) ÐÂÊÞÄÂáÕ ÕÂÍÉÇ
1,2,5-ÑÍÔÂÆËÂÊÑÎÑ[3,4-c]ÒËÓËÆËÐÂÏË, Â ËØ N-ÑÍÔËÆÞ ì ×ÖÓÑÍ-
ÔÂÐÑ[3,4-c]ÒËÓËÆËÐÂÏË.
®ÇÕÑÆÞ ÔËÐÕÇÊ ÒÓÑËÊÄÑÆÐÞØ àÕÑÅÑ ÍÎÂÔÔ ÔÑÇÆËÐÇÐËÌ
ÃÑÎÇÇ ÓÂÊÐÑÑÃÓÂÊÐÞ. £ ÕÑ ÉÇ ÄÓÇÏâ ÒÑÆØÑÆÞ Í ÒÑÎÖÚÇÐËá ËØ
N-ÑÍÔËÆÑÄ ÄÑ ÏÐÑÅÑÏ ÔØÑÆÐÞ Ô ÓÂÔÔÏÑÕÓÇÐÐÞÏË ÄÞÛÇ.
R3 ±ÇÓÄÞÌ ÒÓÇÆÔÕÂÄËÕÇÎß ×ÖÓÂÊÂÐÑ[3,4-c]ÒËÓËÆËÐÑÄ ì ÍÂÓ-
ÍÂÔÐÞÌ ×ÖÓÂÊÂÐ 47 ì ÃÞÎ ÒÑÎÖÚÇÐ 100 ÎÇÕ ÐÂÊÂÆ ÒÓË
N R2 ÑÃÓÂÃÑÕÍÇ ÅËÆÓÑØÎÑÓËÆÂ a,a 0 -ÆËÅËÆÓÑÍÔËËÏËÐÑÕÓÑÒËÐÑÐÂ
(45) ÜÇÎÑÚÐÞÏ ÓÂÔÕÄÑÓÑÏ ÅËÆÓÑÍÔËÎÂÏËÐÂ. °ÚÇÄËÆÐÑ, ÚÕÑ
ÄÐÂÚÂÎÇ ÒÓÑËÔØÑÆËÕ ÑÍÔËÏËÓÑÄÂÐËÇ ÔÄÑÃÑÆÐÑÌ ÍÂÓÃÑÐËÎß-
N O
+ 47 ÃÞÎÑ ÄÞÆÇÎÇÐÑ Ô ÄÞØÑÆÑÏ 90%.61
N
NOH
NOH

O7 NH2OH
R1 NMe O NMe NOH
R3 7H2O
N +
N
R3 NOH NOH
+
N N R2 45 46
N
O
O7
O NMe N
O
R1 R3
N N R1
47 NOH
N
R3 7HNR3
N N H 2
N N R2 ¡ÐÂÎÑÅËÚÐÞÏ ÔÒÑÔÑÃÑÏ Ô ÄÞÔÑÍËÏË ÄÞØÑÆÂÏË ÒÑÎÖÚÇÐ ÓâÆ
R2 ÍÑÐÆÇÐÔËÓÑÄÂÐÐÞØ ÒÓÑËÊÄÑÆÐÞØ ×ÖÓÂÊÂÐÂ 48 ÐÂ ÑÔÐÑÄÇ 2,2,6,6-
O 44 O ÕÇÕÓÂ- 62 Ë 2,6-ÆËÊÂÏÇÜÇÐÐÞØ 63 ÒËÒÇÓÂÊËÐ-4-ÑÐÑÄ 49.
O O N
R1 Me Me H Pri Me HON NOH N NOH
R2 Me H Me H CO2Me NH2OH
R1 R1 R1 R1
R1 CO2Me Me Me H CH(OMe)2
R2 N R3 R2 N R3
R2 Me CONMe2 CH2CO2Me CH(OMe)2 H
49a ë k R4 48a ë k R4
£ ÑÕÎËÚËÇ ÑÕ ÃÇÐÊÑ×ÖÓÑÍÔÂÐÑÄ, ×ÖÓÑÍÔÂÐÑÒËÓËÆËÐ 7a
ÆÂÇÕ ÒÓÑÆÖÍÕÞ ÃÇÌÓÖÕÔÍÑÌ ÓÇÂÍÙËË Ô ÐËÊÍËÏË ÄÞØÑÆÂÏË ³ÑÇÆËÐÇÐËâ 48, 49 R1 R2 R3 R4
(20 ë 30%). £ ÕÑ ÉÇ ÄÓÇÏâ ÔÕÂÐÆÂÓÕÐÂâ ÒÓÑÙÇÆÖÓÂ ÑÚÇÐß
ÒÓÑÔÕÂ Ë ÔÑÔÕÑËÕ Ä ÒÇÓÇÏÇÛËÄÂÐËË ×ÖÓÑÍÔÂÐÂ 7a Ô ËÊÃÞÕÍÑÏ a Me Me Me H
ÍÂÓÃÑÐËÎßÐÑÅÑ ÔÑÇÆËÐÇÐËâ Ä ÔÒËÓÕÇ Ä ÒÓËÔÖÕÔÕÄËË ÂÏËРb Me Me Me OH
(ÂÏÏËÂÍ, ÏÑÓ×ÑÎËÐ, ÒËÓÓÑÎËÆËÐ Ë ÆÓ.) ËÎË ÂÙÇÕÂÕ ÐÂÕÓËâ. c H Me Me Me
°ÃÓÂÊÖáÜËÇÔâ ÆË-N,N 0 -ÑÍÔËÆÞ ÂÊÂØËÐÑÍÔÂÎËÐÑÄ 44 ÒÓÇÆÔÕÂ- d H Me Me H
ÄÎâáÕ ËÐÕÇÓÇÔ ÆÎâ ×ÂÓÏÂÍÑÎÑÅËË. e H Me Me But
¥ÇÕÂÎßÐÞÌ ÂÐÂÎËÊ ÔÒÇÍÕÓÑÄ Á®² 1H Ë 13³ ÒÑÊÄÑÎËÎ f H Ph Ph Me
ÔÆÇÎÂÕß ÒÑÎÐÑÇ ÑÕÐÇÔÇÐËÇ ÔËÅÐÂÎÑÄ ÄÔÇØ ÂÕÑÏÑÄ C Ë H Ä g H Ph Me Me
ÒÓÑËÊÄÑÆÐÞØ ×ÖÓÂÊÂÐÑ[3,4-b]ÒËÓËÆËÐÂ.23, 31, 37 ±ÓË ÓÂÃÑÕÇ Ô h H Me Me OMe
ËÊÑÏÇÓÐÞÏË N-ÑÍÔËÆÂÏË àÕÑÅÑ ÃËÙËÍΠÁ®²-ÔÒÇÍÕÓÑÔÍÑÒËâ
ÑÔÑÃÇÐÐÑ ËÐ×ÑÓÏÂÕËÄÐÂ.23, 49 ¬ËÔÎÑÕÐÑ-ÑÔÐÑÄÐÞÇ ÔÄÑÌÔÕÄ i H H Ph
ÔÑÇÆËÐÇÐËâ 7h ÃÞÎË ÑÙÇÐÇÐÞ ÒÑ ÆÂÐÐÞÏ ÒÑÕÇÐÙËÑÏÇÕÓËÚÇ- S
ÔÍÑÅÑ ÕËÕÓÑÄÂÐËâ Ä ÓÂÊÐÞØ ÓÂÔÕÄÑÓËÕÇÎâØ.41 ²ÇÐÕÅÇÐÑÔÕÓÖÍ- j H H H But
ÕÖÓÐÞÌ ÂÐÂÎËÊ ÃËÙËÍÎËÚÇÔÍÑÅÑ ×ÖÓÂÊÂÐÂ 3a 31 Ë k H H H H
ÕÓËÙËÍÎËÚÇÔÍÑÅÑ ×ÖÓÑÍÔÂÐÂ 14 37 ÒÑÍÂÊÂÎ, ÚÕÑ ÄÇÎËÚËÐÞ
ÆÎËÐ ÔÄâÊÇÌ Ë ÄÂÎÇÐÕÐÞØ ÖÅÎÑÄ Ä àÕËØ ÔÑÇÆËÐÇÐËâØ ÃÎËÊÍË Í
ÔÕÂÐÆÂÓÕÐÞÏ ÊÐÂÚÇÐËâÏ. ¯Â ÑÔÐÑÄÇ ÍËÐÇÕËÚÇÔÍËØ ËÔÔÎÇÆÑÄÂ- ±ÓË ËÔÒÑÎßÊÑÄÂÐËË ÐÇÔËÏÏÇÕÓËÚÐÞØ ËÔØÑÆÐÞØ ÔÑÇÆËÐÇ-
ÐËÌ ÄÞÔÍÂÊÂÐÑ ÒÓÇÆÒÑÎÑÉÇÐËÇ Ñ ÔØÑÉÇÔÕË ÐÂÚÂÎßÐÞØ ÂÍÕÑÄ ÐËÌ, ÕÂÍËØ ÍÂÍ 49g,i, ÑÃÓÂÊÖÇÕÔâ ÔÏÇÔß ËÊÑÏÇÓÑÄ.
ÕÇÓÏÑÓÂÔÒÂÆÂ ÔÑÇÆËÐÇÐËÌ 7e Ë 7i Ë ÒÓÑËÊÄÑÆÐÞØ ÍÂÍ ÃÇÐÊÑ-
×ÖÓÑÍÔÂÐÂ, ÕÂÍ Ë ÒËÓËÆËÐ-N-ÑÍÔËÆÂ. ±ÓÇÆÒÑÎÂÅÂÇÕÔâ ÑÃÓÂ-
160 ¡.¢.ºÇÓÇÏÇÕÇÄ

¯ËÕÓÑÊËÓÑÄÂÐËÇ ØËÐÑÎËÊËÐËÇÄÑÌ ÔÑÎË 50 ÐËÕÓËÕÑÏ °ÍËÔÎÇÐËÇ ÜÇÎÑÚÐÑÅÑ ÓÂÔÕÄÑÓ ÙËÍÎËÚÇÔÍÑÅÑ ÅÎËÑÍÔËÏÂ

ÐÂÕÓËâ Ä 2N ÔÑÎâÐÑÌ ÍËÔÎÑÕÇ ÒÓËÄÑÆËÕ Í o-ÂÏËÐÑÐËÕÓÑÊÑ- 58 ÅËÒÑØÎÑÓËÕÑÏ ÐÂÕÓËâ ÒÓËÄÑÆËÕ Í ÊÂÏÞÍÂÐËá ×ÖÓÑÍÔÂÐÑ-
ÔÑÇÆËÐÇÐËá 51, ÍÑÕÑÓÑÇ ÒÓÇÄÓÂÜÂÇÕÔâ, ÒÑ ÆÂÐÐÞÏ ÂÄÕÑÓÑÄ ÄÑÅÑ ÙËÍÎÂ Ë ÑÃÓÂÊÑÄÂÐËá ÎÂÍÕÂÏÂ 59 Ô ÄÞØÑÆÑÏ 87%.67 ±ÓË
ÓÂÃÑÕÞ 64, Ä ÕÓËÙËÍÎËÚÇÔÍÑÇ ÒÓÑËÊÄÑÆÐÑÇ 52 ÒÓË ÒÇÓÇÍÓË- ÐÂÅÓÇÄÂÐËË ÒÑÔÎÇÆÐÇÅÑ Ä ÕÑÎÖÑÎÇ ÒÓÑËÔØÑÆËÕ ÚÂÔÕËÚÐÂâ
ÔÕÂÎÎËÊÂÙËË ËÊ àÕÂÐÑÎÂ. ÒÇÓÇÅÓÖÒÒËÓÑÄÍÂ Ä ËÊÑÏÇÓÐÞÌ 3-ÑÍÔËÆ 60. ±ÓË àÕÑÏ ÒÑÎÖ-
ÚÂÇÕÔâ ÔÏÇÔß ËÊÑÏÇÓÑÄ 59 Ë 60 Ä ÔÑÑÕÐÑÛÇÐËË 1 : 4.
H H O
NH2
HCl, N O
NaNO2 D NOH N O N O
N
N N O
+ NOH
N + NaOCl D
N
7Cl
50 51 N O N O N O

HN O CH2Ph CH2Ph CH2Ph

N 58 59 60

N ¢ÇÐÊÑÂÐÐÇÎËÓÑÄÂÐÐÞÇ ÂÐÂÎÑÅË ÎÂÍÕÂÏÑÄ 59, 60, ÕÂÍËÇ ÍÂÍ

52 61, ÔËÐÕÇÊËÓÑÄÂÐÞ ÕÇÓÏÑÎËÊÑÏ 4-ÂÊËÆÑ-3-ÐËÕÓÑØËÐÑÎÑÐÑÄ 62
Ä ÍËÒâÜÇÏ ÃÓÑÏÃÇÐÊÑÎÇ. ³ÑÇÆËÐÇÐËâ 61 ÔÖÜÇÔÕÄÖáÕ ÍÂÍ
±ÓÑËÊÄÑÆÐÞÇ ×ÖÓÂÊÂÐÑ[3,4-c]ÒËÓËÆËÐÑÄ ÃÞÎË ÕÂÍÉÇ ÐÇÓÂÊÆÇÎËÏÂâ ÔÏÇÔß 3- (61a) Ë 1-ÑÍÔËÆÑÄ (61b), ÚÕÑ ÑÕÚÇÕÎËÄÑ
ÒÑÎÖÚÇÐÞ ËÔØÑÆâ ËÊ ×ÖÓÂÊÂÐÑÄÞØ ÒÓÇÆÛÇÔÕÄÇÐÐËÍÑÄ. ´ÂÍ, ×ËÍÔËÓÖÇÕÔâ Ô ÒÑÏÑÜßá ÔÒÇÍÕÓÑÔÍÑÒËË Á®² 1¯.68
ÍÑÐÆÇÐÔÂÙËâ 3,4-ÆËÃÇÐÊÑËÎ×ÖÓÂÊÂР(53) Ô ÃÇÐÊËÎÂÏËÐÑÏ Ä
N3 N O
ÍËÒâÜÇÏ ÕÑÎÖÑÎÇ Ä ÒÓËÔÖÕÔÕÄËË ÆËÂÊÂÃËÙËÍÎÑÖÐÆÇÙÇÐÂ
NO2 N O
(DBU) ÍÂÍ ÍÂÕÂÎËÊÂÕÑÓÂ ÒÓËÄÑÆËÕ Í ÔÑÇÆËÐÇÐËá 54a Ô
1568C
ÄÞØÑÆÑÏ 13%.65 °ÆÐÂÍÑ ÃÑÎÇÇ à××ÇÍÕËÄÐÞÌ ÏÇÕÑÆ ÔËÐÕÇÊÂ
ÔÑÔÕÑËÕ Ä ÍÑÐÆÇÐÔÂÙËË ÆËÃÇÐÊÑËÎ×ÖÓÂÊÂÐÂ Ô ÔÑÎâÏË ÂÏËÐÑÄ, 7N2
N O N O
ËÏÇáÜËØ àÎÇÍÕÓÑÐÑÂÍÙÇÒÕÑÓÐÞÇ ÊÂÏÇÔÕËÕÇÎË ÒÓË a-ÂÕÑÏÇ
ÖÅÎÇÓÑÆÂ.66 ¿ÕÂ ÓÇÂÍÙËâ ÒÓËÄÑÆËÕ Í ÒÓÑËÊÄÑÆÐÞÏ 54b ë e Ô R1 R2 R1 R2
62 61a
ÃÑÎÇÇ ÄÞÔÑÍËÏË ÄÞØÑÆÂÏË.
O
Ph
N O R1 R2 £ÞØÑÆ 61, %
N Ph
PhCH2NH2 N
O H Me 94
DBU, D
N N
O O H Ph 92
Ph Ph N O (CH2)3 92
54a Ph
Ph R1 R2
N N 61b
O + 7 N R
RCH2NH3X
53 O ´ÇÓÏÑÎËÊ 4-ÂÊËÆÑ-3-ÐËÕÓÑÒËÓËÆËР63 Ä ÍËÒâÜÇÏ àÕÂ-
N N
ÐÑÎÇ ËÎË ÆÇÍÂÎËÐÇ ÒÓË 808³ ÒÓËÄÑÆËÕ Í ×ÖÓÑÍÔÂÐÖ 64 Ô
54b ë e Ph ÄÞØÑÆÂÏË 74 Ë 95% ÔÑÑÕÄÇÕÔÕÄÇÐÐÑ.46 ¯ÇÑÃØÑÆËÏÑ ÑÕÏÇ-
ÕËÕß, ÚÕÑ ÓÂÐÐËÇ ÒÑÒÞÕÍË ÑÔÖÜÇÔÕÄËÕß àÕÖ ÓÇÂÍÙËá Ä ÍËÒâ-
³ÑÇÆËÐÇÐËÇ R X £ÞØÑÆ, % ÜÇÏ ÕÑÎÖÑÎÇ ÃÞÎË ÐÇÖÆÂÚÐÞ.69
N3
54b CO2Et Cl 41
NO2 D
54c CO2Me Cl 45
54d CN HSO4 73 N O
54e COPh Cl 44 N N O
63
²ÇÂÍÙËâ ÕÓËÑÍÔËÏ 55a Ô ×ÇÓÓËÙËÂÐËÆÑÏ ÍÂÎËâ ÒÓËÄÑÆËÕ NH2
Í ÑÍËÔÎËÕÇÎßÐÑÌ ÙËÍÎÑÍÑÐÆÇÐÔÂÙËË ÆÄÖØ ÔÑÔÇÆÐËØ ÑÍÔËÏÐÞØ N
NO2 PhI(OAc)2
ÅÓÖÒÒ Ô ÑÃÓÂÊÑÄÂÐËÇÏ ×ÖÓÑÍÔÂÐÂ 56a. ¡ÐÂÎÑÅËÚÐÂâ ÑÃÓÂ- 64
ÃÑÕÍÂ ÕÓËÑÍÔËÏÂ 55b ÔÑÒÓÑÄÑÉÆÂÇÕÔâ ÕÂÍÉÇ Ë ÑÍËÔÎÇÐËÇÏ
ÅËÆÓÑÍÔËÎÂÏËÐÐÑÌ ×ÖÐÍÙËË, ÆÂÄÂâ ÔÕÂÃËÎßÐÞÌ ÒÓË ÑÃÞÚÐÞØ N
ÖÔÎÑÄËâØ ×ÖÓÑÍÔÂÐÑÄÞÌ ÐËÕÓÑÍÔËÎßÐÞÌ ÓÂÆËÍÂÎ 57.62 65

N O N3
HON N O NO2
R=H

NOH Me Me
N Me N N O
HON NOH Me
H N O
K3Fe(CN)6
Me Me 56a O 66 D
Me N Me N O NO2
N
HON N O N3
R R = OH
55a,b O
Me Me
Me N Me N
57 O O 67
R = H (a), OH (b).
µÔÒÇØË ØËÏËË 68 (2) 1999 161

±ÓË ÑÍËÔÎÇÐËË ÂÏËÐÂ 65 ÆËÂÙÇÕÑÍÔË-l3-ËÑÆÂÐËÎÃÇÐÊÑ- °ÍËÔÎÇÐËÇ ÅËÆÓÑÍÔËÎÂÏËÐÑÍÔËÏÂ 48b ÔÑÒÓÑÄÑÉÆÂÇÕÔâ

ÎÑÏ N-ÑÍÔËÆ 64 ÑÃÓÂÊÖÇÕÔâ ÎËÛß Ä ÔÎÇÆÑÄÞØ ÍÑÎËÚÇÔÕÄÂØ,  ÆÇÊÑÍÔËÏËÓÑÄÂÐËÇÏ Ë ÑÃÓÂÊÑÄÂÐËÇÏ ÓÂÆËÍÂÎßÐÑÅÑ ÙÇÐÕÓÂ.62
ÒÓË ÑÍËÔÎÇÐËË ÅËÒÑØÎÑÓËÕÑÏ ÐÂÕÓËâ ÒÓÑÆÖÍÕ 64 ÄÑÑÃÜÇ ÐÇ £ÑÊÐËÍÂáÜËÌ ÒÓË àÕÑÏ ×ÖÓÂÊÂÐÑÄÞÌ ÐËÕÓÑÍÔËÎßÐÞÌ ÓÂÆË-
ÒÑÎÖÚÂÇÕÔâ.36 ÍÂÎ 74 âÄÎâÇÕÔâ ÒÓË ÑÃÞÚÐÞØ ÖÔÎÑÄËâØ ÔÕÂÃËÎßÐÞÏ ÔÑÇÆËÐÇ-
±ÑÒÞÕÍÖ ÂÐÐÇÎËÓÑÄÂÐËÇ ×ÖÓÑÍÔÂÐÑÄÑÅÑ ÙËÍÎÂ Í ÐËÇÏ.
N-ÑÍÔËÆÂÏ ÒËÓËÆËÐÑÄ ÃÞÎË ÐÇÖÆÂÚÐÞ. ´ÂÍ, ÒÓË ÕÇÓÏÑÎËÊÇ
N O N O
N-ÑÍÔËÆÑÄ 66, 67 ÒÑÎÖÚÇÐÞ ÎËÛß ÄÞÔÑÍÑÒÎÂÄÍËÇ ÄÇÜÇÔÕÄÂ,
HON N O N
ÔÕÓÑÇÐËÇ ÍÑÕÑÓÞØ ÖÔÕÂÐÑÄËÕß ÐÇ ÖÆÂÎÑÔß.69
¥ÑÒÑÎÐËÕÇÎßÐÂâ ÐËÕÓÑÅÓÖÒÒÂ Ä ËÔØÑÆÐÑÏ ÂÊËÆÑÐËÕÓÑÒË- Me Me Me Me
ÓËÆËÐÇ ÑÃÎÇÅÚÂÇÕ ×ÑÓÏËÓÑÄÂÐËÇ ×ÖÓÑÍÔÂÐÑÄÑÅÑ ÙËÍÎÂ. £ Me N Me Me N Me
àÕÑÏ ÔÎÖÚÂÇ ÐÇÑÃÞÚÐÑ ÒÓÑâÄÎâÇÕÔâ à××ÇÍÕ ÓÂÔÕÄÑÓËÕÇÎâ.
´ÂÍ, ÕÇÓÏÑÎËÊ ÔÑÇÆËÐÇÐËâ 68 Ä ÆÇÍÂÎËÐÇ ÆÂÇÕ ×ÖÓÑÍÔÂÐ 69 Ô 48b OH 74 O
ÄÞØÑÆÑÏ 97%.46 ±ÓË ÕÇÓÏÑÎËÊÇ Ä ÃÇÐÊÑÎÇ ÄÞØÑÆ ÍÑÎÇÃÎÇÕÔâ
ÑÕ 45 ÆÑ 70%, Â ÒÓÑÆÖÍÕ ÓÇÂÍÙËË ÑÃÓÂÊÖÇÕÔâ Ä ÄËÆÇ ÍÑÏÒÎÇÍÔÂ °ÃÓÂÃÑÕÍÂ ÜÇÎÑÚÐÑÅÑ ÓÂÔÕÄÑÓÂ ÑÍÔËÏÑÄ 48c ë i ÅËÒÑØÎÑ-
Ô ÓÂÔÕÄÑÓËÕÇÎÇÏ. ¦ÔÎË ÉÇ ÒÓÑÄÑÆËÕß ÓÇÂÍÙËá Ä ÖÍÔÖÔÐÑÌ ÓËÕÑÏ ÐÂÕÓËâ ÒÓËÄÑÆËÕ Í ÐËÕÓÑÒÓÑËÊÄÑÆÐÞÏ ÆËÅËÆÓÑÃË-
ÍËÔÎÑÕÇ, ÕÑ ÑÃÓÂÊÖÇÕÔâ ÅËÆÓÂÕËÓÑÄÂÐÐÑÇ ÔÑÇÆËÐÇÐËÇ 70.69 ÙËÍÎÂ 75c ë i. °ÆÐÂÍÑ ÄÞØÑÆÞ ÒÓÑÆÖÍÕÑÄ, ÍÂÍ ÒÓÂÄËÎÑ,
ÐÇÄÞÔÑÍË (12 ë 43%). £ ÑÓÅÂÐËÚÇÔÍÑÏ ÓÂÔÕÄÑÓËÕÇÎÇ Ä ÒÓËÔÖÕ-
N O
ÔÕÄËË ÍËÔÎÑÕÞ ÑÍÔËÏÞ 48c ë h ØÎÑÓËÓÖáÕÔâ ÐËÕÓÑÊËÎØÎÑÓË-
D O2N N O
ÆÑÏ ÆÑ ØÎÑÓÐËÕÓÑÊÑÔÑÇÆËÐÇÐËÌ, ÍÑÕÑÓÞÇ ÃÞÎË ÄÞÆÇÎÇÐÞ Ä
ÆÇÍÂÎËÐ ÄËÆÇ ÔÑÎÇÌ 76c ë h Ô ÄÞØÑÆÂÏË 60 ë 70%. £ÊÂËÏÑÆÇÌÔÕÄËÇ
N3 N ÔÑÇÆËÐÇÐËâ 48i Ô ÐËÕÓÑÊËÎØÎÑÓËÆÑÏ ÆÂÇÕ ØÎÑÓÐËÕÓÑÊÑÒÓÑ-
O2N NO2 69 ËÊÄÑÆÐÑÇ 76i Ô ÄÞØÑÆÑÏ ÎËÛß 7% ËÊ-ÊÂ ÒÑÃÑÚÐÞØ ÓÇÂÍÙËÌ,
ÑÃÖÔÎÑÄÎÇÐÐÞØ ÐÂÎËÚËÇÏ ÕËÇÐËÎßÐÑÅÑ ÊÂÏÇÔÕËÕÇÎâ.63
N O
N O2N N O N O
68 D O2N N
OH
MeCO2H NaOCl
N H
N O R1 N R2
H 70
HON N
75c ë i R3
³ÑÇÆËÐÇÐËÇ 69, âÄÎââÔß ÂÐÂÎÑÅÑÏ ÆËÐËÕÓÑÃÇÐÊÑ×ÖÓÑÍ- N O
ÔÂÐÂ,11 ÕÂÍÉÇ ÆÑÎÉÐÑ ÒÓÑâÄÎâÕß ÔÄÑÌÔÕÄ ÔÖÒÇÓàÎÇÍÕÓÑ- R1 N R2 N
ON
×ËÎÂ. °ÆÐÂÍÑ Ô àÕËØ ÒÑÊËÙËÌ ÇÅÑ ÓÇÂÍÙËÑÐÐÂâ ÔÒÑÔÑÃÐÑÔÕß HCl . HCl
R3 Cl
ÒÑÍÂ ÐÇ ÓÂÔÔÏÂÕÓËÄÂÎÂÔß. 48c ë i NOCl
4-¡ÊËÆÑ-3-ÐËÕÓÑØËÐÑÎËÐ (71) ÒÓË ÐÂÅÓÇÄÂÐËË Ä ÆÇÍÂÎËÐÇ R1 N R2
ÅÎÂÆÍÑ ÒÓÇÄÓÂÜÂÇÕÔâ Ä ×ÖÓÑÍÔÂÐ 72 Ô ÄÞØÑÆÑÏ 94%.46, 47 ¿ÕÑ
76c ë i R3
ÉÇ ÔÑÇÆËÐÇÐËÇ ÑÃÓÂÊÖÇÕÔâ Ä ÍÂÚÇÔÕÄÇ ÒÓËÏÇÔË Í 3-ÐËÕÓÑØËÐÑ-
ÎËÐÖ ÒÓË ÑÃÓÂÃÑÕÍÇ ØËÐÑÎËРÑÍÔËÆÂÏË ÂÊÑÕÂ.70 ¯ËÕÓÑÄÂÐËÇ ÃËÙËÍÎÑÄ 48k (R1 = R2 = R3 = H) Ë 48j
N3
(R1 = R2 = H, R3 = But) ÆÇÌÔÕÄËÇÏ N2O4, N2O5, BF4NO2, Â
ÕÂÍÉÇ ÔÏÇÔË HNO3 c ÔÇÓÐÑÌ ËÎË ÕÓË×ÕÑÓÖÍÔÖÔÐÑÌ ÍËÔÎÑÕÑÌ
NO2 D ÒÓËÄÑÆËÕ ÎËÃÑ Í ÕÓËÐËÕÓÑÒÓÑËÊÄÑÆÐÑÏÖ 77, ÎËÃÑ ÔÑÒÓÑÄÑÉ-
N O
ÆÂÇÕÔâ ÂÓÑÏÂÕËÊÂÙËÇÌ Ô ÑÃÓÂÊÑÄÂÐËÇÏ ÏÑÐÑ- (78a) ËÎË
N O
N ÆËÐËÕÓÑÔÑÇÆËÐÇÐËâ (78b). ²ÇÂÍÙËâ ÏÑÉÇÕ ÃÞÕß ÐÂÒÓÂÄÎÇРÄ
71 ÔÕÑÓÑÐÖ ÒÓÇËÏÖÜÇÔÕÄÇÐÐÑÅÑ ÑÃÓÂÊÑÄÂÐËâ ÑÆÐÑÅÑ ËÊ ÒÓÑÆÖÍ-
NxOy N ÕÑÄ (ÄÞØÑÆ ÆÑ 80%).63
72
N O
N
O2N N
±ÑÔÍÑÎßÍÖ Ä ×ÖÓÂÊÂÐÑ[3,4-c]ÒËÓËÆËÐÂØ àÎÇÍÕÓÑÐÑÂÍÙÇÒ- O2N
ÕÑÓÐÞÌ ×ÖÓÂÊÂÐÑÄÞÌ ÙËÍÎ ÑÕÆÂÎÇÐ ÑÕ ÂÕÑÏÂ ÂÊÑÕÂ ÒËÓËÆË- N O
N
ÐÑÄÑÅÑ ÙËÍÎÂ, ÒÑÔÎÇÆÐËÌ ÒÓÑâÄÎâÇÕ ÑÔÐÑ' ÄÐÞÇ ÔÄÑÌÔÕÄÂ Ë ÆÂÇÕ HON N
ÔÑÎË Ô ÍËÔÎÑÕÂÏË.69 ¯ÂËÃÑÎßÛÖá ÑÔÐÑÄÐÑÔÕß ËÏÇáÕ ÔÑÇÆË- 77 NO2
ÐÇÐËâ Ô ÅËÆÓËÓÑÄÂÐÐÞÏ ÒËÓËÆËÐÑÄÞÏ ÙËÍÎÑÏ.61 ¯ÂÒÓÑÕËÄ, N N O
ÐËÕÓÑÒÓÑËÊÄÑÆÐÑÇ 69 âÄÎâÇÕÔâ ÍËÔÎÑÕÑÌ Ë ÑÃÓÂÊÖÇÕ ÔÑÎË Ô N
O2N
ÑÔÐÑÄÂÐËâÏË, ÅËÆÓÂÊËÐÑÏ Ë ÍÂÕËÑÐÂÏË ÒÇÓÇØÑÆÐÞØ ÏÇÕÂÎ- 48k, j R1
ÎÑÄ, Â Ô ÒÓÑËÊÄÑÆÐÞÏË ÐÂ×ÕÂÎËÐÂ Ë ÒËÓÇÐÑÏ ÆÂÇÕ ÍÑÏÒÎÇÍÔÞ
Ô ÒÇÓÇÐÑÔÑÏ ÊÂÓâÆ (ÆÂÐÐÞØ Ñ ÔÕÓÑÇÐËË àÕËØ ÒÓÑËÊÄÑÆÐÞØ N R2
ÔÑÇÆËÐÇÐËâ 69 ÐÇ ÒÓËÄÑÆËÕÔâ).69 °ÍÔËÏÞ 47, 48 ÂÙËÎËÓÖáÕÔâ 78a,b
ÑÃÞÚÐÞÏ ÑÃÓÂÊÑÏ ÒÓË ÑÃÓÂÃÑÕÍÇ ØÎÑÓÂÐÅËÆÓËÆÂÏË ÍËÔÎÑÕ Ä
R1 = H (48k), But (48j); R2 = H (78a), NO2 (78b).
ÒÓËÔÖÕÔÕÄËË ÑÔÐÑÄÂÐËÌ.61, 63 ¥ÇÊÑÍÔËÏËÓÑÄÂÐËÇ ÐËÕÓÑÍÔËÎÂ
57 ÒÓÑØÑÆËÕ Ô ÑÆÐÑÄÓÇÏÇÐÐÑÌ ÏËÅÓÂÙËÇÌ ÂÕÑÏ ÍËÔÎÑÓÑÆ £ÑÔÔÕÂÐÑÄÎÇÐËÇ ÔÑÇÆËÐÇÐËâ 54b ÃÑÓÅËÆÓËÆÑÏ ÐÂÕÓËâ
N-ÑÍÔËÆ ×ÖÓÑÍÔÂÐÑÄÑÅÑ ÙËÍÎÂ, ÒÓËÄÑÆâ Í ÍÇÕÑÐÖ 73.62 ÒÓÑØÑÆËÕ ÒÑ ÕÓÇÏ ÓÇÂÍÙËÑÐÐÞÏ ÙÇÐÕÓÂÏ ì ÔÎÑÉÐÑà×ËÓÐÑÌ
O
ÅÓÖÒÒËÓÑÄÍÇ Ô ÑÃÓÂÊÑÄÂÐËÇÏ ÅËÆÓÑÍÔËÏÇÕËÎßÐÑÅÑ ÒÓÑËÊÄÑÆ-
ÐÑÅÑ 79; ÒÑ ÒËÓËÆËÐÑÄÑÏÖ ÙËÍÎÖ, ÆÂÄÂâ ÆËÅËÆÓÑÒÓÑËÊÄÑÆÐÑÇ
N O N O 80; ÒÑ ÔÄâÊË N7O Ô ÓÂÔÜÇÒÎÇÐËÇÏ ×ÖÓÂÊÂÐÑÄÑÅÑ ÙËÍÎÂ, ÚÕÑ
HON N O O N ÒÓËÄÑÆËÕ Í ÆËÂÏËÐÂÏ 81 Ë 82. £ ÊÂÄËÔËÏÑÔÕË ÑÕ ÖÔÎÑÄËÌ
Me Me Me Me ÓÇÂÍÙËË (ÔÑÑÕÐÑÛÇÐËÇ ÓÇÂÅÇÐÕÑÄ, ÕÇÏÒÇÓÂÕÖÓÂ, ÆÎËÕÇÎß-
Me N Me Me N Me
ÐÑÔÕß ÓÇÂÍÙËË) ÏÑÉÇÕ ÃÞÕß ÒÑÎÖÚÇÐÂ ÔÏÇÔß ÔÑÇÆËÐÇÐËÌ,
ÑÃÑÅÂÜÇÐÐÂâ ÕÇÏ ËÎË ËÐÞÏ ÒÓÑÆÖÍÕÑÏ ÄÑÔÔÕÂÐÑÄÎÇÐËâ.71
57 O 73 O £ÞØÑÆÞ ËÐÆËÄËÆÖÂÎßÐÞØ ÄÇÜÇÔÕÄ ÐÇÄÇÎËÍË. ªÔÒÑÎßÊÑÄÂÐËÇ
162 ¡.¢.ºÇÓÇÏÇÕÇÄ

Ä ÍÂÚÇÔÕÄÇ ÄÑÔÔÕÂÐÑÄËÕÇÎâ LiAlH4 ÒÓË ÍÑÏÐÂÕÐÑÌ ÕÇÏÒÇÓÂ-

3. ¶ÖÓÂÊÂÐÑ[2,3-a]ÒËÓËÆËÐÞ
ÕÖÓÇ ÆÂÇÕ ÔÒËÓÕ 79 Ô ÄÞØÑÆÑÏ 62%.
Ph Ph
¶ÖÓÂÊÂÐÑ[2,3-a]ÒËÓËÆËÐÞ (³) ÕÂÍÉÇ ÐÂÊÞÄÂáÕ 1,2,5-ÑÍÔÂÆËÂ-
ÊÑÎÑ[2,3-a]ÒËÓËÆËÐÂÏË.
EtO2C N HOCH2 N ¦ÆËÐÔÕÄÇÐÐÞÌ ËÊÄÇÔÕÐÞÌ ÒÖÕß ÔËÐÕÇÊ ÔÑÇÆËÐÇÐËÌ àÕÑÅÑ
NaBH4, EtOH
O O+ ÍÎÂÔÔÂ ÃÂÊËÓÖÇÕÔâ ÐÂ ÒËÓËÆËÐÑÄÞØ ÒÓÇÆÛÇÔÕÄÇÐÐËÍÂØ. ´ÂÍ,
N N N N ÄÊÂËÏÑÆÇÌÔÕÄËÇ E-ËÊÑÏÇÓÂ ÑÍÔËÏÂ N-ÑÍÔËÆÂ 2-ÂÙÇÕËÎÒËÓË-
54b Ph 79 Ph ÆËР(85a) Ô Ò-ÕÑÎÖÑÎÔÖÎß×ÑØÎÑÓËÆÑÏ Ä ÒÓËÔÖÕÔÕÄËË ÜÇÎÑÚË
ÒÓËÄÑÆËÕ Í ÊÂÏÞÍÂÐËá ×ÖÓÂÊÂÐÑÄÑÅÑ ÙËÍÎÂ, ÆÂÄÂâ Ô ÄÞØÑ-
Ph Ph ÆÑÏ 67% ÃËÙËÍÎ 87.75
EtO2C N EtO2C NH2
+ O + +
HN N N Me TsCl Me
NH2 N N
NaOH
N Me
80 H Ph 81 Ph O N
N N
Ph O OH O OTs OTs
85a 86a 87
HOCH2 NH2
+
N ±ÓÇÆÒÑÎÂÅÂÇÕÔâ, ÚÕÑ àÕÑ ÒÓÇÄÓÂÜÇÐËÇ ÒÓÑÕÇÍÂÇÕ ÚÇÓÇÊ
NH2 ÒÓÑÏÇÉÖÕÑÚÐÑÇ ÑÃÓÂÊÑÄÂÐËÇ ÕÑÊËÎÂÕÂ 86a. ¡ÐÂÎÑÅËÚÐÂâ
82 Ph ÑÃÓÂÃÑÕÍÂ Z-ËÊÑÏÇÓÂ 85b ÐÇ ÆÂÇÕ ÃËÙËÍÎËÚÇÔÍÑÅÑ ÒÓÑÆÖÍÕÂ.
²ÇÂÍÙËâ ÑÔÕÂÐÂÄÎËÄÂÇÕÔâ РÔÕÂÆËË ÑÃÓÂÊÑÄÂÐËâ ÕÑÊËÎÂÕÂ
¸ËÂÐÑÒÓÑËÊÄÑÆÐÑÇ 54d Ä ÂÐÂÎÑÅËÚÐÑÌ ÓÇÂÍÙËË ÆÂÇÕ 86b.
ÕÑÎßÍÑ ÆÄ ÕËÒ ÒÓÑÆÖÍÕÑÄ. ´ÂÍ, ÇÅÑ ÒÇÓÇÏÇÛËÄÂÐËÇ Ä
ÕÇÚÇÐËÇ 1 Ú Ô ÃÑÓÅËÆÓËÆÑÏ ÐÂÕÓËâ Ä àÕÂÐÑÎÇ ÒÓË 208³
ÒÓËÄÑÆËÕ Í 65% ×ÖÓÂÊÂÐÂ 83 Ë ÎËÛß Í 4% ÆËÂÏËÐÂ 84. ¦ÔÎË Me TsCl Me
ÉÇ ÓÇÂÍÙËÑÐÐÖá ÔÏÇÔß ÍËÒâÕËÕß Ä ÕÇÚÇÐËÇ 10 ÏËÐ, ÆËÂÏËÐ 84 N N
NaOH
ÔÕÂÐÑÄËÕÔâ ÇÆËÐÔÕÄÇÐÐÞÏ ÒÓÑÆÖÍÕÑÏ ÓÇÂÍÙËË (ÄÞØÑÆ 79%).71 N N
O O
Ph HO TsO
NC 85b 86b
N
NaBH4, EtOH
O ±ÓË ÂÐÂÎÑÅËÚÐÑÌ ÑÃÓÂÃÑÕÍÇ E- ËÎË Z-ËÊÑÏÇÓÑÄ N-ÑÍÔË-
N N ÆÑÄ ÑÍÔËÏÑÄ ÏÇÕËÎØËÐÑÎËÎ- Ë ÏÇÕËÎËÊÑØËÐÑÎËÎÍÇÕÑÐÑÄ
54d Ph ÊÂÏÍÐÖÕß ×ÖÓÂÊÂÐÑÄÞÌ ÙËÍÎ ÐÇ ÖÆÂÎÑÔß.76
¯ÂÅÓÇÄÂÐËÇ E-ËÊÑÏÇÓ 85a Ä ÖÍÔÖÔÐÑÏ ÂÐÅËÆÓËÆÇ ÒÓË
Ph Ph 1308³ Ä ÕÇÚÇÐËÇ 2 Ú ÒÓËÄÑÆËÕ Í ×ÖÓÂÊÂÐÑÄÑÏÖ ÒÓÑËÊÄÑÆÐÑÏÖ
NC NC NH2 88 Ô ÄÞØÑÆÑÏ 88%. ±ÓË ÕÇÏÒÇÓÂÕÖÓÇ ÐËÉÇ 1008³ ÓÇÂÍÙËâ
N
+
ÑÔÕÂÐÂÄÎËÄÂÇÕÔâ РÔÕÂÆËË ÑÃÓÂÊÑÄÂÐËâ ÂÙÇÕËÎßÐÑÅÑ ÒÓÑ-
O
HN N ËÊÄÑÆÐÑÅÑ 89. Z-ªÊÑÏÇÓ 85b ÐÇ ÒÓÇÄÓÂÜÂÇÕÔâ Ä ÒÓÑËÊÄÑÆÐÑÇ
N NH2 ×ÖÓÂÊÂÐÂ ÆÂÉÇ ÒÓË ÄÞÔÑÍÑÌ ÕÇÏÒÇÓÂÕÖÓÇ. °ÃÓÂÊÑÄÂÐËÇ ÔÑÇ-
83 H Ph 84 Ph ÆËÐÇÐËâ 88 ÒÓÑËÔØÑÆËÕ ÒÑ ÓÂÆËÍÂÎßÐÑÏÖ ÏÇØÂÐËÊÏÖ. ¿ÕÑ
ÃÞÎÑ ÆÑÍÂÊÂÐÑ àÍÔÒÇÓËÏÇÐÕÂÏË Ä ÒÓËÔÖÕÔÕÄËË ËÔÕÑÚÐËÍÑÄ
¥ËÅËÆÓÑÒÓÑËÊÄÑÆÐÞÇ 80 Ë 83 ÒÓË ÑÃÓÂÃÑÕÍÇ NaOH Ä ËÎË ÎÑÄÖÛÇÍ ÓÂÆËÍÂÎÑÄ. ·ÑÆ ÓÇÂÍÙËË ÏÑÉÇÕ ÃÞÕß ÑÒËÔÂÐ
àÕÂÐÑÎÇ ÒÓË 208³ Ä ÕÇÚÇÐËÇ 1.5 Ú ËÎË DBU Ä ÃÇÐÊÑÎÇ Ä ÕÇÚÇÐËÇ ÔØÇÏÑÌ Ô ÖÚÂÔÕËÇÏ ËÐÕÇÓÏÇÆËÂÕÑÄ 90 ë 92 (ÔØÇÏÂ 1).77
4 Ú ÒÑÆÄÇÓÅÂáÕÔâ ÑÍËÔÎËÕÇÎßÐÑÌ ÂÓÑÏÂÕËÊÂÙËË, ÆÂÄÂâ ÔÑÇ- ³ÑÇÆËÐÇÐËÇ 88 ÐÇ ËÊÏÇÐâÇÕÔâ ÒÓË ÍËÒâÚÇÐËË Ô 20%-ÐÑÌ
ÆËÐÇÐËâ 54b,d Ô ØÑÓÑÛËÏË ÄÞØÑÆÂÏË.71 ÔÑÎâÐÑÌ ÍËÔÎÑÕÑÌ ËÎË ÜÇÎÑÚßá. °ÆÐÂÍÑ ÑÐÑ ÎÇÅÍÑ ÃÓÑÏË-
³ÕÓÑÇÐËÇ ÒÓÑËÊÄÑÆÐÞØ ×ÖÓÂÊÂÐÑ[3,4-c]ÒËÓËÆËÐÑÄ ÃÞÎÑ ÓÖÇÕÔâ Ä ØÎÑÓÑ×ÑÓÏÇ, ÆÂÄÂâ ÔÏÇÔß ÆË- (93) Ë ÕÇÕÓÂÃÓÑÏÒÓÑ-
ËÊÖÚÇÐÑ ÏÇÕÑÆÂÏË ÏÂÔÔ-ÔÒÇÍÕÓÑÏÇÕÓËË,72, 73 ª¬-ÔÒÇÍÕÓÑÔÍÑ- ËÊÄÑÆÐÑÅÑ (94) (ÄÞØÑÆ 52 Ë 33% ÔÑÑÕÄÇÕÔÕÄÇÐÐÑ). ³ÑÇÆËÐÇÐËÇ
ÒËË,71 ÔÒÇÍÕÓÑÔÍÑÒËË Á®²,67  ÕÂÍÉÇ µ¶-ÔÒÇÍÕÓÑÏÇÕÓËË.71 94 ÒÓË ÍËÒâÚÇÐËË Ä à×ËÓÇ Ä ÕÇÚÇÐËÇ 4 Ú ÕÇÓâÇÕ ÏÑÎÇÍÖÎÖ
³ÑÇÆËÐÇÐËÇ 54d ÒÓÇÆÎÑÉÇÐÑ ËÔÒÑÎßÊÑÄÂÕß Ä ÍÂÚÇÔÕÄÇ ÃÓÑÏÂ, ÍÑÎËÚÇÔÕÄÇÐÐÑ ÒÓÇÄÓÂÜÂâÔß Ä ÆËÃÓÑÏËÆ 93.77 ¥ËÏÇÓ
ÎáÏËÐÇÔÙÇÐÕÐÑÅÑ ÍÓÂÔËÕÇÎâ.74 88 ÖÔÕÑÌÚËÄ Í ÍÂÕÂÎËÕËÚÇÔÍÑÏÖ ÅËÆÓËÓÑÄÂÐËá (H2, ÐËÍÇÎß
²ÇÐÇâ).77

³ØÇÏ 1

Ac2O Me ÆËÏÇÓËÊÂÙËâ
85a N N Me N N N Me
Me Me
N O N O N
O OAc O N O N
90a 90b 90c 90d
89
H
O O
ÔËÅÏÂÕÓÑÒÐÂâ H N N
N ÒÇÓÇÅÓÖÒÒËÓÑÄÍÂ ÑÍËÔÎÇÐËÇ
Me N N
N O N Me N Me
Me N Me
O N Me O N
91 O N 92 88
µÔÒÇØË ØËÏËË 68 (2) 1999 163

O O O
Br O O
N Ph NH2OH, Py Ph NaNO2
Br2, CHCl3
88 N +
O OMe O OMe
Br N Me Me O OTs HON Py+TsO7
O N 93 101
Br
O O
Br Br N O Ph O
+ O
N Ph O OMe
Br N Me
Me O OMe
O N 94 HON NO2 N N
102 103 O O

´ÑÊËÎÂÕ 87 ÄÑÔÔÕÂÐÂÄÎËÄÂÇÕÔâ ÄÑÆÑÓÑÆÑÏ Ð Pd, ÆÂÄÂâ Ä ªÊÑÏÇÓÐÞÌ ×ÖÓÑÍÔÂÐ 105 ÏÑÉÇÕ ÃÞÕß ÒÑÎÖÚÇÐ ÑÃÓÂÃÑÕ-
ÊÂÄËÔËÏÑÔÕË ÑÕ ÖÔÎÑÄËÌ ÎËÃÑ ÅËÆÓËÓÑÄÂÐÐÞÌ ÃËÙËÍÎ 95 ÍÑÌ ÕÑÊËÎÂÕ 2-ÍÇÕÑ-D-ÅÎáÍÑÒËÓÂÐÑÊËÆ 104 ÅËÆÓÑÍÔËÎÂÏË-
(ÄÞØÑÆ ÆÑ 25%), ÎËÃÑ ÏÑÐÑÙËÍÎËÚÇÔÍËÌ ×ÖÓÂÊÂÐ 96 (ÄÞØÑÆ ÐÑÏ Ä ÄÑÆÐÑÏ ÒËÓËÆËÐÇ, ÊÂÕÇÏ ÓÂÔÕÄÑÓÑÏ ÐËÕÓËÕÂ ÐÂÕÓËâ Ä
ÆÑ 89%).75 ÄÑÆÐÑÏ ÆËÑÍÔÂÐÇ Ë ÒÑÔÎÇÆÖáÜËÏ ÐÂÅÓÇÄÂÐËÇÏ ÒÓË 908³ Ä
ÕÇÚÇÐËÇ 3 Ú. £ÞØÑÆ ×ÖÓÑÍÔÂР105 ÔÑÔÕÂÄÎâÇÕ 40%.80
Me(CH2)3 Me O
N H2, Pd
N O OMe Ph O
Me Me + O
N N Ph OTs O OMe
O N O N
O
87 OTs 95 OTs 96 O
O N N
O
¥Îâ ÖÔÕÂÐÑÄÎÇÐËâ ÔÕÓÑÇÐËâ àÕËØ ÐÇØÂÓÂÍÕÇÓÐÞØ ÆÎâ 104 O 105
×ÖÓÂÊÂРÒÓÑËÊÄÑÆÐÞØ ÃÞÎË ÕÜÂÕÇÎßÐÑ ÒÓÑÂÐÂÎËÊËÓÑÄÂÐÞ
ÔÒÇÍÕÓÞ Á®² 1H Ë 13³, ÐÂÓâÆÖ Ô µ¶-, ª¬- Ë ÏÂÔÔ-ÔÒÇÍÕÓÂÏË, ³ÄÇÆÇÐËâ Ñ ÓÇÂÍÙËÑÐÐÑÌ ÔÒÑÔÑÃÐÑÔÕË ÒÓÑËÊÄÑÆÐÞØ ×ÖÓÂ-
 ÕÂÍÉÇ ËÔÒÑÎßÊÑÄÂРÆÄÖÏÇÓÐÂâ ÔÒÇÍÕÓÑÔÍÑÒËâ Á®².75, 77 ÊÂÐÑ[3,4-c]ÒËÓÂРÍÓÂÌÐÇ ÔÍÖÆÐÞ. ªÊÄÇÔÕÐÑ ÎËÛß, ÚÕÑ ÎÂÍÕÑÐ-
ÐÞÌ ÙËÍÎ ÔÑÇÆËÐÇÐËâ 98 ÓÂÔÍÓÞÄÂÇÕÔâ ÒÓË ÆÇÌÔÕÄËË ÂÏËÐÑÄ Ô
ÑÃÓÂÊÑÄÂÐËÇÏ ÂÏËÆÑÄ ×ÖÓÂÊÂÐ-3-ÍÂÓÃÑÐÑÄÑÌ ÍËÔÎÑÕÞ 106.78
IV. ¶ÖÓÂÊÂÐÑÒËÓÂÐÞ
ªÊ ÆÄÖØ ÕÇÑÓÇÕËÚÇÔÍË ÄÑÊÏÑÉÐÞØ ÕËÒÑÄ ÃËÙËÍÎÑÄ (D, E), OH
O O
ÒÑÔÕÓÑÇÐÐÞØ ÐÂ ÑÔÐÑÄÇ ×ÖÓÂÊÂÐÑÄÑÅÑ Ë ÒËÓÂÐÑÄÑÅÑ ÙËÍÎÑÄ, HNRR0
O
ËÊÄÇÔÕÐÞ ÎËÛß ÒÓÑËÊÄÑÆÐÞÇ ×ÖÓÂÊÂÐÑ[3,4-c]ÒËÓÂÐÂ (E).
NRR0
4 4
O
3 3 N N N N
5 N 5 N O O
+ O+
O2 O2 98 106a ë c
6 6
N N R = R0 = Me (a), Et (b); R = H, R0 = Ph (c).
7 1 7 1
D E
³ÒËÓÑÙËÍÎËÚÇÔÍËÌ ÎÂÍÕÑÐ 107 ÓÂÔÜÇÒÎâÇÕÔâ ÒÑÆ ÆÇÌ-
±ÓÑËÊÄÑÆÐÞÇ ×ÖÓÂÊÂÐÑ[3,4-c]ÒËÓÂРÏÑÅÖÕ ÃÞÕß ÒÑÎÖ- ÔÕÄËÇÏ ÏÇÕÂÐÑÎÂ, ÒÓÇÄÓÂÜÂâÔß Ä à×ËÓ ÏÑÐÑÙËÍÎËÚÇÔÍÑÅÑ
ÚÇÐÞ ÍÂÍ ËÊ ×ÖÓÂÊÂÐÑÄÞØ, ÕÂÍ Ë ËÊ ÒËÓÂÐÑÄÞØ ÔËÐÕÑÐÑÄ. ÒÓÑËÊÄÑÆÐÑÅÑ ×ÖÓÂÊÂÐÂ 108.81
´ÂÍ, ÑÃÓÂÃÑÕÍÂ ×ÖÓÂÊÂÐ-3-ÍÂÓÃÑÐÑÄÑÌ ÍËÔÎÑÕÞ 97 ÖÍÔÖÔÐÞÏ O
ÂÐÅËÆÓËÆÑÏ ËÎË ÆËÙËÍÎÑÅÇÍÔËÎÍÂÓÃÑÆËËÏËÆÑÏ (DCC) ÒÓË- O OH
N CO2Me
ÄÑÆËÕ Í ÄÐÖÕÓËÏÑÎÇÍÖÎâÓÐÑÌ àÕÇÓË×ËÍÂÙËË. ­ÂÍÕÑÐ 98 ÑÃÓÂ- O MeOH
O CH2
ÊÖÇÕÔâ ÒÓË àÕÑÏ Ô ÄÞØÑÆÑÏ 80 ë 85%.78
N N N
O O
OH O 107 108
COOH Ac2O ËÎË DCC O
¥Îâ ØÂÓÂÍÕÇÓËÔÕËÍË ÔÑÇÆËÐÇÐËÌ àÕÑÌ ÅÓÖÒÒÞ ÃÞÎË
ËÔÒÑÎßÊÑÄÂÐÞ ÆÂÐÐÞÇ ª¬-, µ¶- Ë ÏÂÔÔ-ÔÒÇÍÕÓÑÏÇÕÓËË.80
N N N N
O O
97 98 V. ¶ÖÓÂÊÂÐÑÕËÑÒËÓÂÐÞ
¥ÇÅËÆÓÂÕÂÙËâ ÅÎËÑÍÔËÏ 99 ÔÑÒÓÑÄÑÉÆÂÇÕÔâ ÑÃÓÂÊÑÄÂ- £ÑÊÏÑÉÐÞ ÆÄ ÕËÒ ×ÖÓÂÊÂÐÑÕËÑÒËÓÂÐÑÄ ì ×ÖÓÂÊÂÐÑ-
ÐËÇÏ ×ÖÓÂÊÂÐÑÄÑÅÑ ÙËÍÎÂ. ±ÓÑÆÖÍÕÑÏ àÕÑÌ ÓÇÂÍÙËË âÄÎâÇÕÔâ [3,4-b]ÕËÑÒËÓÂÐÞ (F) Ë ×ÖÓÂÊÂÐÑ[3,4-c]ÕËÑÒËÓÂÐÞ (G).
ÍÂÓÍÂÔÐÑÇ ×ÖÓÂÊÂÐÑÄÑÇ ÔÑÇÆËÐÇÐËÇ 100.79 °ÆÐÂÍÑ ÒÓÑËÊÄÑÆÐÞÇ ÔËÔÕÇÏÞ F ÐÇËÊÄÇÔÕÐÞ.
Me Me 4 3 4 3
5 S N 5 N
NOH N
+ S+
O O O2 O2
Me 6
Me O N
6
N
Me NOH Me N 7 1 7 1
F G
99 100
ªÏÇÇÕÔâ ÎËÛß ÑÆÐÑ ÔÑÑÃÜÇÐËÇ,63 ÍÂÔÂáÜÇÇÔâ ÒÓÑËÊÄÑÆ-
¬ËÒâÚÇÐËÇ ÒËÓËÆËÐËÇÄÑÌ ÔÑÎË 101, ÔÑÆÇÓÉÂÜÇÌ ÖÅÎÇÄÑÆ- ÐÞØ ×ÖÓÂÊÂÐÑ[3,4-c]ÕËÑÒËÓÂÐÂ. £ ÓÂÃÑÕÇ 63 ÑÒËÔÂРÆÇÅËÆÓÂ-
ÐÞÌ ×ÓÂÅÏÇÐÕ, Ô ÐËÕÓËÕÑÏ ÐÂÕÓËâ Ä ÒÓËÔÖÕÔÕÄËË ÒËÓËÆËÐÂ Ä ÕÂÙËâ ÕÓËÑÍÔËÏÑÄ 109a ë d ÐÂÅÓÇÄÂÐËÇÏ ÔÑ ÜÇÎÑÚßá ËÎË
ÄÑÆÐÑÏ ´¤¶ ÒÓËÄÑÆËÕ Ô ÄÞØÑÆÑÏ 58% Í ×ÖÓÑÍÔÂÐÖ 103 DCC, ÍÑÕÑÓÂâ ÒÓËÄÑÆËÕ Í ÊÂÏÞÍÂÐËá ×ÖÓÂÊÂÐÑÄÑÅÑ ÙËÍÎÂ,
(ÄÇÓÑâÕÐÑ, ÚÇÓÇÊ ÒÓÑÏÇÉÖÕÑÚÐÑÇ ÐËÕÓÑÒÓÑËÊÄÑÆÐÑÇ 102).80 ÆÂÄÂâ ÑÍÔËÏÞ 110a ë d Ô ÄÞØÑÆÂÏË 67 ë 85%. °ÃÓÂÊÑÄÂÐËÇ
×ÖÓÂÊÂÐÑÄÑÅÑ ÙËÍÎÂ Ô ÑÆÐÑÄÓÇÏÇÐÐÞÏ ÂÙËÎËÓÑÄÂÐËÇÏ
ÕÓÇÕßÇÌ ÑÍÔËÏÐÑÌ ÅÓÖÒÒÞ ÐÂÃÎáÆÂÇÕÔâ ÒÓË ÑÃÓÂÃÑÕÍÇ ÕÓËÑÍ-
164 ¡.¢.ºÇÓÇÏÇÕÇÄ

ÔËÏÑÄ 109b Ë 109d ÖÍÔÖÔÐÞÏ ÂÐÅËÆÓËÆÑÏ. ¡ÙÇÕÂÕÞ ÃËÙËÍÎË- ¡ÊÇÒËÐ 112 ÑÃÓÂÊÖÇÕÔâ ÕÂÍÉÇ Ä ÓÇÊÖÎßÕÂÕÇ ÒÇÓÇÅÓÖÒÒË-
ÚÇÔÍËØ ÑÍÔËÏÑÄ 110d Ë 110e ÃÞÎË ÄÞÆÇÎÇÐÞ ÒÓË àÕÑÏ Ô ÓÑÄÍË ÍÇÕÑÐÂ 115 ÒÑ ¬ÖÓÙËÖÔÖ ÒÓË ÑÃÓÂÃÑÕÍÇ ÂÊËÆÑÏ ÐÂÕÓËâ Ä
ÄÞØÑÆÂÏË 88 ë 93%.63 ÔÏÇÔË ØÎÑÓÑ×ÑÓÏÂ Ë ÔÇÓÐÑÌ ÍËÔÎÑÕÞ. °ÕÏÇÕËÏ, ÚÕÑ ÒÇÓÇ-
ÅÓÖÒÒËÓÑÄÍÂ ¬ÖÓÙËÖÔÂ ÆÂÇÕ ÂÊÇÒËÐ 112 Ô ÃÑÎÇÇ ÄÞÔÑÍËÏ
NOH N O
ÄÞØÑÆÑÏ (55%), ÚÇÏ ÃÇÍÏÂÐÑÄÔÍÂâ ÒÇÓÇÅÓÖÒÒËÓÑÄÍÂ.83
HON NOH R2ON N
²ÇÂÍÙËâ ×ÖÓÂÊÂР112 Ô ÂÙÇÕËÎØÎÑÓËÆÑÏ Ä ÒÓËÔÖÕÔÕÄËË
ÅËÆÓËÆÂ ÐÂÕÓËâ Ä ÕÑÎÖÑÎÇ ÒÓËÄÑÆËÕ Í ÒÓÑÆÖÍÕÖ ÇÅÑ
R1 S R1 R1 S R1 N-ÂÙÇÕËÎËÓÑÄÂÐËâ Ô ÄÞØÑÆÑÏ 67%.82
109a ë d 110a ë e ©ÂÍÎáÚÇÐËÇ Ñ ÔÕÓÑÇÐËË àÕÑÅÑ ÂÊÇÒËÐÂ ÃÞÎÑ ÔÆÇÎÂÐÑ ÐÂ
ÑÔÐÑÄÂÐËË ÂÐÂÎËÊ ÇÅÑ ª¬-, ÏÂÔÔ- Ë Á®² 1¯-ÔÒÇÍÕÓÑÄ.
R1 = R2 = H (a); R1 = Ph, R2 = H (b); R1 = Me, R2 = H (c); ¡ÊÇÒËÐ 112 ÒÓÑâÄÎâÇÕ ÐÇÄÞÔÑÍÖá ÂÐÕËÏËÍÓÑÃÐÖá ÂÍÕËÄ-
R1 = ×ÖÓ-2-ËÎ, R2 = Ac (d); R1 = Ph, R2 = Ac (e). ÐÑÔÕß.83

³ÄÇÆÇÐËâ Ñ ÓÇÂÍÙËÑÐÐÑÌ ÔÒÑÔÑÃÐÑÔÕË àÕÑÌ ÃËÙËÍÎËÚÇÔ-

ÍÑÌ ÔËÔÕÇÏÞ ÐÇ ÑÒÖÃÎËÍÑÄÂÐÞ.
VII. ¶ÖÓÂÊÂÐÑÕËÇÒËÐÞ
ªÊ ÕÓÇØ ÕÇÑÓÇÕËÚÇÔÍË ÄÑÊÏÑÉÐÞØ ÕËÒÑÄ ÔÑÚÎÇÐÇÐËâ ×ÖÓÂÊÂ-
ÐÑÄÑÅÑ Ë ÕËÇÒËÐÑÄÑÅÑ ÙËÍÎÑÄ (L, M Ë N) ËÊÄÇÔÕÐÞ ÒÓÑËÊÄÑÆ-
VI. ¶ÖÓÂÊÂÐÑÂÊÇÒËÐÞ ÐÞÇ ÎËÛß ÒÑÔÎÇÆÐÇÅÑ ÕËÒÂ ì ×ÖÓÂÊÂÐÑ[3,4-d]ÕËÇÒËÐÞ (N).
£ÑÊÏÑÉÐÞ ÚÇÕÞÓÇ ÕËÒ ÔÑÚÎÇÐÇÐËâ ×ÖÓÂÊÂÐÑÄÑÅÑ Ë ÂÊÇÒËÐÑ- 4 4 5 4
3 3 3
ÄÑÅÑ ÙËÍÎÑÄ (H, I, J Ë K). N S
5
N S N
5

6 6
H 2 O 2 O 1
2 O 1 S6
3 5 3 4 5 N 7
N 7
N 7
N N N N 1 8 8 8
4
2 O 6 2 O 1
6 L M N
N 7
N 7
1 8 8 ¯ÂÅÓÇÄÂÐËÇ ÃÇÐÊÑÎßÐÑÅÑ ÓÂÔÕÄÑÓ ÃËÔ-N,N-ÑÍÔËÆ 117,
H H I ÒÑÎÖÚÇÐÐÑÅÑ ÒÓË ÑÃÓÂÃÑÕÍÇ ÆËÑÍÔËÏÂ 116 ÜÇÎÑÚÐÞÏ ÓÂÔÕÄÑ-
3 4
5 3
4
5 ÓÑÏ ÅËÒÑØÎÑÓËÕÂ ÐÂÕÓËâ, ÒÓËÄÑÆËÕ Í ×ÖÓÑÍÔÂÐÖ 118 Ô ÄÞØÑ-
N ÆÑÏ 90%.84
6
2 O 1 N 6 2 N
O O
N 7
O N
9 7
8 1 8 HON NOH
H O O N N
J K
NaOCl O O D
S
£ ÐÂÔÕÑâÜÇÇ ÄÓÇÏâ ÑÒËÔÂÐÞ ÎËÛß ÐÇÏÐÑÅÑÚËÔÎÇÐÐÞÇ
S
ÒÓÑËÊÄÑÆÐÞÇ ×ÖÓÂÊÂÐÑ[3,4-c]ÂÊÇÒËÐÂ (I).
¤ÇÕÇÓÑÙËÍÎËÚÇÔÍÂâ ÔËÔÕÇÏ ×ÖÓÂÊÂÐÑ[3,4-c]ÂÊÇÒËРÖÒÑ-
116
ÏËÐÂÇÕÔâ ÍÂÍ 1,2,5-ÑÍÔÂÆËÂÊÑÎÑ[3,4-c]ÂÊÇÒËÐ.
¢ÇÍÏÂÐÑÄÔÍÂâ ÒÇÓÇÅÓÖÒÒËÓÑÄÍ Z-ÑÍÔËÏ 111 Ä ÒÓËÔÖÕ- 117
ÔÕÄËË PCl5 Ä à×ËÓÇ ÒÓË 208³ ÆÂÇÕ ÂÊÇÒËÐ-4-ÑÐ 112 Ô ÄÞØÑÆÑÏ O O
29%. ¡ÐÂÎÑÅËÚÐÂâ ÑÃÓÂÃÑÕÍÂ ¦-ÑÍÔËÏÂ 113 ÒÓËÄÑÆËÕ Í ÕÑÏÖ S
ÉÇ ÒÓÑÆÖÍÕÖ 112 Ô ÄÞØÑÆÑÏ ÕÑÎßÍÑ 5%. °ÔÐÑÄÐÂâ ÚÂÔÕß
ËÔØÑÆÐÑÅÑ ÔÑÇÆËÐÇÐËâ ÒÓÇÄÓÂÜÂÇÕÔâ ÒÓË àÕÑÏ Ä ÒÑÎËÏÇÓ, Â
ÐÇ Ä ÑÉËÆÂÇÏÞÌ ËÊÑÏÇÓÐÞÌ ÂÊÇÒËÐ 114.82
N N
HO O
O
N 118
PCl5
N
O Me ¡ÐÂÎÑÅËÚÐÑ ÒÑÎÖÚÇÐÞ Ë ÕËÇÐÑÂÐÐÇÎËÓÑÄÂÐÐÞÇ ÔÑÇÆËÐÇ-
N Me ÐËâ 119a,b.85 °ÆÐÂÍÑ ÊÂÏÇРÑÆÐÑÅÑ ËÊ ÃÇÐÊÑÎßÐÞØ ÍÑÎÇÙ Ä
111 ËÔØÑÆÐÑÏ ÔÑÇÆËÐÇÐËË Ð ÕËÑ×ÇÐÑÄÞÌ ÙËÍÎ ÒÓËÄÑÆËÕ Í ÐÇÍÑ-
OH O H ÕÑÓÑÏÖ ÔÐËÉÇÐËá ÄÞØÑÆ ÔÑÑÕÄÇÕÔÕÄÖáÜËØ ÕÇÕÓÂÙËÍÎËÚÇÔ-
N
N N ÍËØ ÔÑÇÆËÐÇÐËÌ 119a,b (ÆÑ 72 ë 74%).
PCl5
N O O O
O Me N
Me N N
N Me 112 Me HON NOH
113 O O NaOCl O O D
O S S
NaN3,
N H2SO4 S S
O Me R R
N Me
O O
115 H S S
O R
N
N
113 O
N N N
Me
O
114 Me 119a,b
O
R = H (a), Me (b).
µÔÒÇØË ØËÏËË 68 (2) 1999
¶ÖÓÑÍÔÂÐÞ 119a,b ÔÖÜÇÔÕÄÖáÕ ÍÂÍ ÐÇÓÂÊÆÇÎËÏÂâ ÔÏÇÔß
ËÊÑÏÇÓÐÞØ N-ÑÍÔËÆÑÄ.
VIII. ©ÂÍÎáÚÇÐËÇ
±ÓÇÆÔÕÂÄÎÇÐÐÞÌ Ä ÐÂÔÕÑâÜÇÏ ÑÃÊÑÓÇ ÏÂÕÇÓËÂÎ ÆÇÏÑÐÔÕÓË-
ÓÖÇÕ, Ô ÑÆÐÑÌ ÔÕÑÓÑÐÞ, ÃÑÎßÛÑÌ ÔËÐÕÇÕËÚÇÔÍËÌ ÒÑÕÇÐÙËÂÎ
ÓÂÔÔÏÑÕÓÇÐÐÞØ ÔÑÇÆËÐÇÐËÌ, Ô ÆÓÖÅÑÌ ì ÑÕÐÑÔËÕÇÎßÐÖá ÔÍÖ-
ÆÑÔÕß ËÔÔÎÇÆÑÄÂÐËÌ Ä àÕÑÌ ÑÃÎÂÔÕË. ±ÑÔÎÇÆÐÇÇ, ÄÇÓÑâÕÐÑ,
ÑÃÖÔÎÑÄÎÇÐÑ ÕÓÖÆÐÑÆÑÔÕÖÒÐÑÔÕßá ËÔØÑÆÐÞØ ÔÑÇÆËÐÇÐËÌ Ë
ÐÇÔÑÄÇÓÛÇÐÔÕÄÑÏ ÔÖÜÇÔÕÄÖáÜËØ ÏÇÕÑÆÑÄ ËØ ÒÓÇÄÓÂÜÇÐËÌ.
£ ÕÑ ÉÇ ÄÓÇÏâ ÐÇÍÑÕÑÓÞÇ à××ÇÍÕËÄÐÞÇ ÔÒÑÔÑÃÞ ÒÑÔÕÓÑÇÐËâ
ÓÂÔÔÏÑÕÓÇÐÐÞØ ÃËÙËÍÎÑÄ ÇÜÇ ÐÇ ÒÑÎÖÚËÎË ÛËÓÑÍÑÅÑ ÒÓËÏÇ-
ÐÇÐËâ. ®Þ ÐÂÆÇÇÏÔâ, ÚÕÑ ÒÓÑÄÇÆÇÐÐÂâ Ä ÐÂÔÕÑâÜÇÏ ÑÃÊÑÓÇ
ÔËÔÕÇÏÂÕËÊÂÙËâ ÎËÕÇÓÂÕÖÓÐÞØ ÆÂÐÐÞØ ÒÑÔÎÖÉËÕ ÃÂÊÑÌ ÆÎâ
ÆÂÎßÐÇÌÛÇÅÑ ÓÂÊÄËÕËâ àÕÑÌ ÑÃÎÂÔÕË ØËÏËË.
­ËÕÇÓÂÕÖÓÂ
1. £.¤.¡ÐÆÓËÂÐÑÄ, ¡.£.¦ÓÇÏÇÇÄ. ·ËÏËâ ÅÇÕÇÓÑÙËÍÎ. ÔÑÇÆËÐÇÐËÌ,
1443 (1990)
2. S.-K.Lin. Youji Huaxue, 11, 106 (1991); Chem. Abstr., 114, 143173
(1991)
3. W.Sliwa, A.Thomas, N.Zelichowicz. Collect. Czech. Chem.
Commun., 57, 978 (1992)
4. ®.¦.¯ËâÊÞÏÃÇÕÑÄ, ¿.£.µÎßâÐÑÄÂ, £.¡.±ÇÕÓÑÔâÐ.
¿ÎÇÍÕÓÑØËÏËâ, 28, 555 (1992)
5. W.Friedrichsen. In Houben-Weyl, Methoden der Organischen
Chemie. Vol. E8c. (Ed. E.Schaumann). Thieme Verlag, Stuttgart,
1994. P.648
6. A.B.Sheremetev. J. Heterocycl. Chem., 32, 371 (1995)
7. N.Vivona, S.Buscemi. Heterocycles, 41, 2095 (1995)
8. R.M.Paton. In Comprehensive Heterocyclic Chemistry II. Vol. 4.
(Eds A.R.Katritzky, C.W.Rees, E.F.V.Scriven). Pergamon Press,
Oxford, 1996. P.229
9. ¡.¢.ºÇÓÇÏÇÕÇÄ. ²ÑÔÔ. ØËÏ. ÉÖÓÐ., 41, 43 (1997)
10. ¯.¯.®ÂØÑÄÂ, ´.ª.¤ÑÆÑÄËÍÑÄÂ. ²ÑÔÔ. ØËÏ. ÉÖÓÐ., 41, 54 (1997)
11. ­.ª.·ÏÇÎßÐËÙÍËÌ, ³.³.¯ÑÄËÍÑÄ, ´.ª.¤ÑÆÑÄËÍÑÄÂ. ·ËÏËâ
×ÖÓÑÍÔÂÐÑÄ. ³ÕÓÑÇÐËÇ Ë ÔËÐÕÇÊ. ¯ÂÖÍÂ, ®ÑÔÍÄÂ, 1996
12. ­.ª.·ÏÇÎßÐËÙÍËÌ, ³.³.¯ÑÄËÍÑÄ, ´.ª.¤ÑÆÑÄËÍÑÄÂ. ·ËÏËâ
×ÖÓÑÍÔÂÐÑÄ. ²ÇÂÍÙËË Ë ÒÓËÏÇÐÇÐËÇ. ¯ÂÖÍÂ, ®ÑÔÍÄÂ, 1996
13. ¡.¶.±ÑÉÂÓÔÍËÌ. ´ÇÑÓÇÕËÚÇÔÍËÇ ÑÔÐÑÄÞ ØËÏËË ÅÇÕÇÓÑÙËÍÎÑÄ.
·ËÏËâ, ®ÑÔÍÄÂ, 1985. C.23; 103
14. C.W.Bird. Tetrahedron, 41, 1409 (1985)
15. ®.¡.ºÑØÇÐ, £.¤.¡ÐÆÓËÂÐÑÄ, ¡.£.¦ÓÇÏÇÇÄ. ·ËÏËâ ÅÇÕÇÓÑÙËÍÎ.
ÔÑÇÆËÐÇÐËÌ, 1355 (1979)
16. ª.£.¸ÇÎËÐÔÍËÌ, ³.¶.®ÇÎßÐËÍÑÄÂ, ³.¯.£ÇÓÅËÊÑÄ,
¤.®.¶ÓÑÎÑÄÂ. ·ËÏËâ ÅÇÕÇÓÑÙËÍÎ. ÔÑÇÆËÐÇÐËÌ, 35 (1981)
17. ª.£.¸ÇÎËÐÔÍËÌ, ³.¶.®ÇÎßÐËÍÑÄÂ, ³.¯.£ÇÓÅËÊÑÄ. ·ËÏËâ
ÅÇÕÇÓÑÙËÍÎ. ÔÑÇÆËÐÇÐËÌ, 321 (1981)
18. ª.£.¸ÇÎËÐÔÍËÌ, ³.¶.®ÇÎßÐËÍÑÄÂ, ®.±.©ÇÎÇÐÑÄ. ¨ÖÓÐ. ÑÓÅ.
ØËÏËË, 32, 766 (1996)
19. ¡.¯.£ÇÓÇÜÂÅËÐ. ªÐÆÖÍÙËÑÐÐÞÌ à××ÇÍÕ. ¬ÑÐÔÕÂÐÕÞ ÊÂÏÇÔÕË-
ÕÇÎÇÌ ÆÎâ ÍÑÓÓÇÎâÙËÑÐÐÑÅÑ ÂÐÂÎËÊÂ. ¯ÂÖÍÂ, ®ÑÔÍÄÂ, 1988. 109 Ô.
20. H.Gunther. Tetrahedron Lett., 2967 (1967)
21. M.J.Cook, A.R.Katritzky, P.Linda. In Advances in Heterocyclic
Chemistry. Vol. 17. (Eds A.R.Katritzky, A.J.Boulton). Academic
Press, New York, 1974. P.256
22. R.K.Harris, A.R.Katritzky, S.Oeksne, A.S.Bailey, W.G.Paterson.
J. Chem. Soc., 197 (1963); Chem. Abstr., 58, 6820 (1963)
23. L.W.Deady, N.H.Quazi. Spectrosc. Lett., 28, 1033 (1995)
24. £.¤.¡ÐÆÓËÂÐÑÄ, ®.¡.ºÑØÇÐ, ¡.£.¦ÓÇÏÇÇÄ. ·ËÏËâ ÅÇÕÇÓÑÙËÍÎ.
ÔÑÇÆËÐÇÐËÌ, 1261 (1989)
25. ¿.³.­ÇÄËÐ, ©.ª.¶ÑÆËÏÂÐ, ©.£.´ÑÆÓÇÔ. ¿ÎÇÍÕÓÑØËÏËâ, 2, 175
(1966)
26. N. M. Atherton, J. N. Ockwell, R. Dietz. J. Chem. Soc., A, 771
(1967)
27. £.º.¸ÄÇÐËÂÛÄËÎË, ³.ª.¨ÆÂÐÑÄ, ©.£.´ÑÆÓÇÔ. ·ËÏËâ ÅÇÕÇÓÑ-
ÙËÍÎ. ÔÑÇÆËÐÇÐËÌ, 712 (1968)
28. ©.£.´ÑÆÓÇÔ, ©.ª.¶ÑÆËÏÂÐ, ¿.³.­ÇÄËÐ. ·ËÏËâ ÅÇÕÇÓÑÙËÍÎ. ÔÑÇ-
ÆËÐÇÐËÌ, 604 (1974)
165
29. £.º.¸ÄÇÐËÂÛÄËÎË, ®.£.®ÂÎÂÛØËâ, ¯.³.·ÂÄÕÂÔË,
³.¶.®ÇÎßÐËÍÑÄÂ. ¨ÖÓÐ. ÑÃÜ. ØËÏËË, 53, 2511 (1983)
30. £.®.¸ÇÐÕÑÄÔÍËÌ, ­.£.±ÇÕÖØÑÄÂ, ®.ª.¦ÄÅÇÐßÇÄ. ¬ËÔÎÑÕÐÑ-
ÑÔÐÑÄÐÞÇ ÓÂÄÐÑÄÇÔËâ ÃÇÐÊÑ×ÖÓÂÊÂÐÑÄ Ä ÆËÒÑÎâÓÐÞØ ÒÓÑÕÑÐÐÞØ Ë
ÂÒÓÑÕÑÐÐÞØ ÓÂÔÕÄÑÓËÕÇÎâØ. ¹ÇÓÍÂÔÔÞ, 1984; ÆÇÒ.
Ä °¯ª´¿·ª®, å 446ØÒ-¥84
31. L.S.Vasil'ev, A.B.Sheremetev, V.A.Dorokhov, N.Kiu Khoa,
M.O.Dekaprilevich, Yu.T.Struchkov, L.I.Khmelnitskii. Mendeleev
Commun., 57 (1994)
32. ­.³.£ÂÔËÎßÇÄ, ¡.¢.ºÇÓÇÏÇÕÇÄ, £.¡.¥ÑÓÑØÑÄ, ¯.·ÖÂ,
©.¬.¥ÇÏßâÐÇÙ, ¥.¦.¥ÏËÕÓËÇÄ. ªÊÄ. ¡¯. ³ÇÓ. ØËÏ., (1999)
(Ä ÒÇÚÂÕË)
33. T.Miyazawa, T.Takabatake, M.Hasegawa. J. Heterocycl. Chem.,
32, 387 (1995)
34. L.W.Deady, N.H.Quazi. Aust. J. Chem., 46, 411 (1993)
35. J.H.Boyer, D.I.McCane, W.J.McCarville, A.T.Tweedie. J. Am.
Chem. Soc., 75, 5298 (1953)
36. J.J.Eatough, L.S.Fuller, R.H.Good, R.K.Smalley. J. Chem. Soc., C,
1874 (1970)
37. C.K.Lowe-Ma, R.A.Nissan, W.S.Wilson. J. Org. Chem., 55, 3755
(1990)
38. B.Stanovnik, M.Tisler. Chimia, 25, 272 (1971)
39. D.Binder, C.R.Noe, J.Nussbaumer, B.C.Prager. Monatsh. Chem.,
111, 407 (1980)
40. J.H.Boyer, W.Schoen. J. Am. Chem. Soc., 78, 423 (1956)
41. £.®.¸ÇÐÕÑÄÔÍËÌ, ®.ª.¦ÄÅÇÐßÇÄ, ª.¶.¶ÂÎâØÑÄ,
ª.ª.¦ÄÅÇÐßÇÄÂ, ª.£.ºÖÎÂÇÄÂ, ¡.£.¬ÐâÊÇÄ. ¨ÖÓÐ. ÑÃÜ. ØËÏËË,
57, 660 (1987)
42. H.H.Licht, H.Ritter. In Proceedings of the 24th International Annual
Conference ICT. Energetic Materials ë Insensitivity and Environ-
mental Awareness. Karlsruhe, 1993. P.6/1-8
43. H.Ritter, H.H.Licht. J. Heterocycl. Chem., 32, 585 (1995)
44. N.R.Ayyangar, S.Madan Kumar, K.V.Srinivasan. Synthesis, 616
(1987)
45. ³.¬.¬ÑÕÑÄÔÍÂâ, ¤.¡.®ÑÍÓÖÛËÐÂ, ª.Á.±ÑÔÕÑÄÔÍËÌ,
®.£.±ÑÎâÍÑÄÂ. ·ËÏËâ ÅÇÕÇÓÑÙËÍÎ. ÔÑÇÆËÐÇÐËÌ, 654 (1981)
46. L.W.Deady, M.W.Wong. Aust. J. Chem., 38, 1045 (1985)
47. Altaf-ur-Rahman, A.J.Boulton, D.P.Clifford, G.J.T.Tiddy.
J. Chem. Soc., B, 1516 (1968)
48. L.W.Deady, J.J.Harvey, T.B.Jarman. Aust. J. Chem., 45, 371 (1992)
49. A.J.Boulton, P.J.Halls, A.R.Katritzky. J. Chem. Soc., B, 636 (1970)
50. ª.Á.±ÑÔÕÑÄÔÍËÌ, ³.¬.¬ÑÕÑÄÔÍÂâ, ¤.¡.®ÑÍÓÖÛËÐÂ. £ ÍÐ. ´ÇÑ-
ÓÇÕËÚÇÔÍËÇ Ë ÒÓËÍÎÂÆÐÞÇ ÂÔÒÇÍÕÞ ØËÏËË ÂÓÑÏÂÕËÚÇÔÍËØ ÔÑÇÆË-
ÐÇÐËÌ. (´ÇÊ. ÆÑÍÎ. III £ÔÇÔÑáÊ. ÔËÏÒ. ÒÑ ÑÓÅÂÐËÚÇÔÍÑÏÖ ÔËÐÕÇÊÖ).
¯ÂÖÍÂ, ®ÑÔÍÄÂ, 1981. ³.39
51. D.Binder, A.Georgopoulos, C.R.Noe, J.Nussbaumer, B.C.Prager,
F.Turnowsky. Arzneim.-Forsch., 32, 10 (1982)
52. ±ÂÕ. 2703369 ¤ÇÓÏÂÐËâ; Chem. Abstr., 87, 152274 (1977)
53. À.À.¯ËÍËÛÇÄ, ª.º.³ÂÌ×ÖÎÎËÐ, °.².¬ÎáÚÐËÍÑÄ. ¬ËÐÇÕËÍ Ë
ÍÂÕÂÎËÊ, 34, 969 (1993)
54. ª.¶.¶ÂÎâØÑÄ, ¤.±.ºÂÓÐËÐ, ¯.®.³Â×ËÐ, ª.º.³ÂÌ×ÖÎÎËÐ,
².·.¶ÂÔÔÂØÑÄ. In Proceedings of the XXVth International
Pyrotechnics Seminar. Moscow, 1995. P.187
55. °.².¬ÎáÚÐËÍÑÄ, À.À.¯ËÍËÛÇÄ. ·ËÏËâ ÅÇÕÇÓÑÙËÍÎ.
ÔÑÇÆËÐÇÐËÌ, 1573 (1995)
56. ±ÂÕ. 4557306 ³º¡; Chem. Abstr., 104, 131206 (1986)
57. ±ÂÕ. 175062 ¦ÄÓÑÒÂ; Chem. Abstr., 105, 61965 (1986)
58. ±ÂÕ. 4570690 ³º¡; Chem. Abstr., 105, 7773 (1986)
59. ±ÂÕ. 195927 ¦ÄÓÑÒÂ; Chem. Abstr., 106, 139650 (1987)
60. Z.X.Lu, N.H.Quazi, L.W.Deady, G.M.Polya. Biol. Chem. Hoppe-
Seyler, 377, 373 (1996)
61. R.Willstatter. Chem. Ber., 30, 2679 (1897)
62. L.B.Volodarsky. Janssen Chim. Acta, 8 (3), 12 (1990)
63. A.B.Sheremetev. In Proceedings of the 16th International Congress
on Heterocyclic Chemistry. (Abstracts of Reports). Bozeman, 1997.
POII-239
64. T.L.Hough, G.Jones. J. Chem. Soc., C, 1088 (1968)
65. S.Mataka, K.Takahashi, M.Tashiro. Synthesis, 687 (1979)
66. S.Mataka, K.Takahashi, M.Tashiro. Synthesis, 842 (1980)
67. ±ÂÕ. 4218977 ¶²¤; Chem. Abstr., 120, 270408 (1994)
68. P.Roschger, W.Fiala, W.Stadlbauer. J. Heterocycl. Chem., 29, 225
(1992)
69. A.S.Bailey, M.W.Heaton, J.I.Murphy. J. Chem. Soc., C, 1211
(1971)
166 ¡.¢.ºÇÓÇÏÇÕÇÄ

70. M.J.S.Dewar, P.M.Maitlis. J. Chem. Soc., 944 (1957)
71. S.Mataka, K.Takahashi, T.Imura, M.Tashiro. J. Heterocycl.
Chem., 19, 1481 (1982)
72. R.T.Aplin, W.T.Pike. Chem. Ind., 2009 (1966)
73. L.K.Dyall. Org. Mass. Spectrom., 24, 465 (1989)
74. ±ÂÕ. 406762 ¦ÄÓÑÒÂ; Chem. Abstr. 115, 146246 (1991)
75. Y.Tagawa, N.Honjo, Y.Goto, T.Chiba, T.Kato. Chem. Pharm.
Bull., 31, 2269 (1983)
76. Y.Tagawa, N.Honjo, Y.Goto. Chem. Pharm. Bull., 34, 564 (1986)
77. Y.Tagawa, N.Honjo, Y.Goto, T.Kato. Chem. Pharm. Bull., 34,
4984 (1986)
78. M.Giannella, F.Gualtieri, W.Fedeli, S.Cerrini, E.Gavuzzo.
J. Heterocycl. Chem., 20, 385 (1983)
79. G.Cusmano. Gazz. Chim. Ital., 55, 218 (1925)
80. C.S.Wu, W.A.Szarek, J.K.N.Jones. J. Chem. Soc., Chem. Commun.,
1117 (1972)
81. A.Gasco, A.J.Boulton. In Advances in Heterocyclic Chemistry.
Vol. 29. (Ed. A.R.Katritzky). Academic Press, New York, 1981.
P.295
82. S.Mitkidou, J.Stephanidou-Stephanatou, C.A.Tsoleridis,
N.E.Alexandrou. Collect. Czech. Chem. Commun., 55, 245 (1990)
83. ¿.ª.ªÄÂÐÑÄ, ª.±.¬ÑÐÖÎ, ­.¡.¬ÑÐÖÎ, ¥.¦.³ÕÇÒÂÐÑÄ,
­.£.¤ÓËÜÖÍ, £.£.£ÞÔÑÙÍÂâ. ·ËÏ. ×ÂÓÏ. ÉÖÓÐ., 37 (1993)
84. °.°.®ÂÏÂÇÄÂ, ¶.®.³ÕÑâÐÑÄËÚ, ®.®.¬ÓÂáÛÍËÐ. ªÊÄ. ¡¯
³³³². ³ÇÓ. ØËÏ., 2081 (1989)
85. °.°.®ÂÏÂÇÄÂ, ®.®.¬ÓÂáÛÍËÐ, ¶.®.³ÕÑâÐÑÄËÚ. ªÊÄ. ¡¯
³³³². ³ÇÓ. ØËÏ., 913 (1990)

THE CHEMISTRY OF FURAZANS FUSED WITH SIX- AND SEVEN-MEMBERED HETERO-

CYCLES WITH ONE HETEROATOM

A.B.Sheremetev
N.D.Zelinsky Institute of Organic Chemistry, Russian Academy of Sciences
47, Leninskii prosp., 117913 Moscow, Russian Federation, Fax +(095)135 ë 5328

The data on the synthesis and properties of furazan derivatives fused with pyridine, pyran, thiopyran,
azepine and thiepine rings are surveyed and described systematically.
Bibliography ì 85 references.
Received 23rd September 1998