1.

Bezpieczeństwo pożarowe (klasyfikacja wysokości, rodzaje budynków, klasy odporności

pożarowej elementów budynku). Projektowanie elementów żelbetowych wg PN-EN 1992-1-2.

BEZPIECZEŃTWO POŻAROWE
§.207 .2 Budynek i urządzenie z nim związane powinny być zaprojektowane i wykonane w sposób zapewniający w
razie pożaru:
‐ Nośność konstrukcji przez założony czas
‐ ewakuację ludzi,
‐ prowadzenie akcji ratowniczej oraz ograniczenie rozprzestrzeniania się pożaru w obiekcie i na sąsiednie
obiekty

Klasyfikacja wysokości:
‐ Budynki niskie (N) - do 12 m. n.p.t. lub mieszkalne o wysokości do 4 k. naziemnych włącznie
‐ Budynki średniowysokie (SW) – ponad 12 m do 25 m n.p.t. włącznie lub mieszkalne do 9 k.
‐ Wysokie (W) – ponad 25 m do 55 m lub mieszkalne do 18 kondygnacji
‐ Wysokościowe (WW) – powyżej 55 m n.p.t.

Rodzaje budynków:
1. Mieszkalne, zamieszkania zbiorowego, użyteczności publicznej – ZL
 ZL I – budynki zawierające pomieszczenia przeznaczone do jednoczesnego przebywania ponad 50 osób
nie będących ich stałymi użytkownikami, a nie przeznaczone przede wszystkim do użytku ludzi
o ograniczonej zdolności poruszania się
 ZL II – przeznaczone przede wszystkim do użytku ludzi o ograniczonej zdolności poruszania się, takie jak
żłobki, szpitale, itp.
 ZL III – użyteczności publicznej, nie zakwalifikowane do ZL I i ZL II
 ZL IV – mieszkalne
 ZL V – zamieszkania zbiorowego, nie zakwalifikowane do ZL I i ZL II
2. Produkcyjne i magazynowe – PM
3. Inwentarskie - IN

Klasy odporności pożarowej - A, B, C, D

1. Dla budynków ZL - dobiera się w zależności od ZL I, ZL II, ZL III, ZL I V, ZL V oraz N, SW, W, WW. Przy
zadanej odporności pożarowej budynku należy wyznaczyć odpowiednią klas]ę odporności ogniowej elementów
budynku uwzględniającą:
R – nośność ogniowa w minutach,
E – szczelność ogniowa w minutach
I – izolacyjność ogniowa w minutach
Elementy:
 główna konstrukcja nośna - R
 konstrukcja dachu - R
 strop - R E I
 ściana zewnętrzna – E I ściana zewnętrzna – E I
 pokrycie dachu – E

2. Wymagania dla budynków PM oraz IN

Klasę odporności pożarowej dopiera się w

zależności od maksymalnej gęstości obciążenia
ogniowego strefy pożarowej budynku Q [MJ/m2]
oraz klasy wysokości (budynek o jednej
kondygnacji nadziemnej – bez ograniczenia
wysokości, N, SW, W, WW).
Projektowanie elementów żelbetowych
Odporność ogniową elementów żelbetowych ustala się w zależności od wymiarów przekroju poprzecznego:
‐ szerokości b
‐ odległości środka ciężkości zbrojenia od krawędzi zewnętrznych - a
α = Nsd / NRd wskaźnik wykorzystania nośności
SŁUPY [Tablica 1]
W zależności od klasy odporności ogniowej (R30, R60, R90, R120, R180, R240), ilości stron eksponowania
słupa (z więcej niż z jednej strony, z jednej strony) oraz wskaźnika wykorzystania nośności (α) wyznacza się
minimalne a i b w [mm].
ŚCIANY ŻELBETOWE NIENOŚNE [Tablica 2]
W zależności od klasy odporności ogniowej (EI 30, EI60, EI90, EI120, EI180, EI240) ustala się minimalną
grubość ściany [60/80/100/120/1501 mm].
Przy czym stosunek wysokości do grubości ściany nie powinien przekraczać 40.
ŚCIANY ŻELBETOWE NOŚNE [Tablica 3]
W zależności od: Klasy odporności ogniowej (REI30, REI60, REI90, REI120, REI180, REI240), ilości stron
eksponowania ściany (z dwóch stron/z jednej strony) oraz wskaźnika wykorzystania nośności (α=0,5;1,0)
wyznacza się bmin (gr. ściany) i a (śr. ciężkości zbrojenia) w [mm].
BELKI ŻELBETOWE (swobodnie podparte [Tablica 4], ciągłe [Tablica 5] i dwuteowe [Tablica 6])
W zależności od klasy odporności ogniowej (R30, R60, R90, R120, R180, R240) wybiera się w zależności od
potrzeb odpowiednią kombinację bmin(szerokość) i a oraz grubości środnika bw [mm]
PŁYTY STROPOWE [Tablica 7]
W zależności od klasy odporności ogniowej (REI30, REI60, REI90, REI120, REI180, REI240) ustala się
minimalne wymiary: grubość płyty hs oraz odległość środka ciężkości zbrojenia a (różne dla zbrojenia
jednokierunkowego i dwukierunkowego oraz zależne od stosunku wymiarów płyty).

2. Podział budynków ze względu na sztywność przestrzenną (krótki opis każdego rodzaju

konstrukcji: ścianowe, szkieletowe……). Budynki o konstrukcji szkieletowej – klasyfikacja.

Ustroje nośne budynków ścianowych.

Podział budynków ścianowych ze względu na ustrój konstrukcyjny:
a) ustroje podłużne
b) ustroje poprzeczne
c) ustroje mieszane
d) ustroje krzyżowe

1- ściana nośna
2- ściana usztywniająca
3- ściana osłonowa
4- ściana działowa
5- ściana akustyczna
6- ściana samonośna
zewnętrzna

Podział ze względu na technologię wznoszenia:

a) budynki murowane, tradycyjne i uprzemysłowione
 b) budynki monolityczne z betonów zwykłych i lekkich
c) budynki prefabrykowane wielkopłytowe, wielkoblokowe, z elementów przestrzennych
d) budynki monolityczno-prefabrykowane

3. Ustroje nośne budynków szkieletowych i trzonowych.

KONSTRUKCJE SZKIELETOWE - KLASYFIKACJA
1. Ze względu na materiał:
‐ żelbetowe,
‐ stalowe,
‐ zespolone – stalo-betonowe
2. Ze względu na technologię wznoszenia:
‐ monolityczne,
‐ prefabrykowane,
‐ zespolone (prefabrykowano-monolityczne)
3. Ze względu na konstrukcję:
‐ ramowe (płaskie i przestrzenne),
‐ płytowo-słupowe (bezbelkowe i głowicowe)

BUDYNKI O KONSTRUKCJI SZKIELETOWEJ.

 Układy konstrukcyjne ram:

- poprzeczne
- podłużne
- krzyżowe

 Szkielety nie usztywnione ramowe i płytowo słupowe.

• Szkielety usztywnione tężnikami tarczowymi. • Szkielety usztywnione tężnikami kratowymi.

Tarcze usztywniające
Rodzaje tarcz:

a) Ściana bez otworów

b) Ściana z małymi otworami
c) Ściana z szeregami otworów
d) Nieregularne otwory
e) Nieregularne otwory
f) Lokalne otwory
g) Ściana z ramą sztywną
h) Ściana z ramą przegubową
i) Ściana z wypełnieniem
j) Ściany rozmieszczone mijankowo na
planie budynku
k) Ściany z płyt prefabrykowanych

Przykładowe rozmieszczenie tarcz na rzucie:

1- ściana
usztywniająca
poprzeczna

2- ściana
usztywniająca
podłużna
Kratowe konstrukcje usztywniające
Sposoby kształtowania tężników kratowych:

3. Prefabrykowane konstrukcje szkieletowe. Kształtowanie elementów: płyty, belki, słupy, ściany i

fundamenty (krótki opis każdego z elementów).

Budynki prefabrykowane wielkopłytowe, wielkoblokowe, z elementów przestrzennych

a), b) wielkoblokowe układ poprzeczny i podłużny

c) – f) wielkopłytowe podłużne, poprzeczne, krzyżowe, mieszane
g), h) wielkopłytowe z elementami szkieletu

 Konstrukcje wielkoblokowe
System Ż

1. Blok ścienny wewnętrzny

2. Elementy stropowe kanałowe
3. Ściana zewnętrzna samonośna,
murowana lub scalana z dyli
4. Element drzwiowy
 Konstrukcje wielkopłytowe
System W-70 i Wk-70

1. Płyty stropowe
2. Ściana zewnętrzna osłonowa lub
nośna
3. Ściana działowa
4. Kabina sanitarna
5. Ściana usztywniająca

 Elementy przestrzenne, komórki

a) komórki w części monolityczne

b) z elementów płytowych i
szkieletowych
c) komórki z elementów płytowych

BUDYNKI O KONSTRUKCJI SZKIELETOWEJ RAMOWEJ PREFABRYKOWANEJ

 Rama H

 ZSBO
BUDYNKI O KONSTRUKCJI SZKIELETOWEJ PŁYTOWO-SŁUPOWEJ.

a) Płyta o stałej grubości

b) Strop grzybkowy

c) Strop z płaskimi głowicami

d) Strop kasetonowy

KONSTRUKCJE TRZONOWE
Stosowane do wysokości ok. 60
kondygnacji. Trzon pełni funkcję:
‐ systemu ewakuacji budynku na wypadek
pożaru (klatki schodowe + windy)
‐ konstrukcyjne – przenosi obciążenia od
ciężaru własnego, stropów oraz działania
sił poziomych

Podział konstrukcji trzonowych:

- ustrój wspornikowy (a)
- ustrój wieszarowy (b)
- ustroje podporowe (c,d)

Konstrukcje wspornikowe
Zasada działania systemów
wspornikowych polega na zamocowani u do trzonu konstrukcji wsporczej, na której ustawione są elementy
ściskane, podpierając kolejne kondygnacje (do 10-12 kondygnacji) – konstrukcja powtarzana co kilka
kondygnacji. Stosowane są rzadko – nieekonomiczne.

Konstrukcje
wieszarowe

Konstrukcje podporowe
 Na dźwigarach
 a) Rzut b) Przekrój c) Zasada pracy
 Na fundamentach
Usytuowanie trzonów

Budynki trzonowe usztywnione rusztami poziomymi – outrigger

 Plaza 66, Shanghai (H = 294 m)

A - otwory technologiczne
w ścianie rusztu,
B - ściany rusztu,
C - słupy,
D - słupy,
E - belki stropu,
F - płyty stropów

A - obwodowa belka
rusztu,
B - słupy,
C - ściany rusztu,
D - otwory
technologiczne,
E - trzon,
F - dodatkowe
zbrojenie
trzonu,
G - zbrojenie na
ścinanie

 Budynki
mieszkalne Jakarta,
Indonezja (H = 162
m, 52 – k)
 4. Posadzki przemysłowe. Posadzki sprężone (opis):
Układ warstw posadzki w pomieszczeniach o obniżonej temperaturze (opis + rysunki):
Występują 3 rodzaje posadzek w zależności od charakteru ich użytkowania:
‐ podłogi z płytą grzewczą
‐ podłogi bez płyty grzewczej
‐ podłogi z kanałami do przewietrzania i podgrzewania w płytach konstrukcyjnych

Posadzka z płytą grzewczą:

1. Posadzka
2. Podkład żelbetowy
3. Folia PE
4. Izolacja termiczna
5. Folia PE
6. Płyta grzewcza
7. Chudy beton
8. Zagęszczony podkład żwirowo – betowy

Posadzka z kanałami do przewietrzania:

1. Posadzka
2. Podkład żelbetowy
3. Folia PE
4. Izolacja termiczna
5. Folia PE
6. Zagęszczony podkład żwirowy
7. Podsypka piaskowa

Konstrukcja posadzek antyelektrostatycznych (opis + rysunki):

Układ warstw:
1. Posadzka żywiczna z wypełniaczem (grafit lub proszek metaliczny)
2. Warstwa podkładowa
3. Siatka miedziana odprowadzająca ładunki elektrostatyczne
4. Beton podkładowy
5. Warstwa poślizgowa
6. Podłoże betonowe
7. Podbudowa
8. Grunt rodzimy

Posadzki antyelektrostatyczne przeznaczone są do pomieszczeń, gdzie elektryczność może zakłócać pracę urządzeń
Miarą właściwości przewodzących są:
‐ rezystywność skrośna
‐ rezystywność powierzchniowa

5. Podział posadzek ze względu na rodzaj wykończenia (utwardzane powierzchniowo suchymi posypkami,

utwardzane powierzchniowo mieszankami zapraw, utwardzane powierzchniowo preparatami
krzemianowymi, impregnowane polimerami, wylewane (cementowe lub polimero‐cementowe),
zacierane (cementowe lub polimero‐cementowe):
Wykończenia posadzek:
1) Jako utwardzacze stosowane są preparaty krzemianu, sodu, potasu, litu lub fluorokrzemianu magnezu
albo cynku. Wnikają na kilka centymetrów do betonu tworząc bardziej wytrzymałą fazę CSH. W trakcie
ścierania i polerowania betonu z użyciem tych preparatów faza CSH uszczelnia pory i powoduje, że
powierzchnia betonu jest twardsza i bardziej odporna na ścieranie.

2) Suche posypki – mieszanki spoiwa cementowego, dodatków mineralnych i kruszywa drobnego, które są
w ilości 4 do 10 kg/m2 na wiążący beton i zacierane mechanicznie do uzyskania połysku. Warstwa
wierzchnia ok. 2‐3mm charakteryzuje się niskim w/c, zagęszczona strukturą o małej nasiąkliwości,
wysokiej wytrzymałości mechanicznej i twardości. Odpowiednio dobrane uziarnienie, kształt i wysoka
twardość stosowanego kruszywa umożliwia osiągnięcie niskiej ścieralności.

3) Zaprawy lub betony drobnoziarniste ‐ układane na stare podkłady betonowe lub nowo wykonane
(mogą spełniać rolę posadzki przemysłowej). Układane w postaci wylewek samopoziomujących o gr. 4‐
15mm, lub jako warstwy zacierane 15‐40mm. W zależności od szczelności matrycy cementowej (w/c
=0,25‐0,40) zastosowanego kruszywa i dodatków charakteryzują się wytrzymałością na ściskanie ok. 30‐90
MPa i wytrzymałością na ścieranie nawet 160MPa. Są odporne na wysokie temperatury do ok 150˚C, a
chwilowo nawet do 250˚C. Najczęściej stosuje się zaprawy zawierające zbrojenie rozproszone, ale na
szczególnie twardych podłożach dodawane też są siatki zbrojeniowe.

4) Dodatek polimeru – w ilości od kilku do kilkudziesięciu % masy cementu w istotny sposób zmienia
właściwości materiału. W porównaniu z materiałami o spoiwie cementowym dwukrotnie może wzrosnąć
wytrzymałość na rozciąganie, poprawia się odporność na pękanie, co zwiększa zdolność do przenoszenia
rys podkładu betonowego i zmniejsza podatność do odspojenia pod wpływem ścinania w płaszczyźnie
złącza. Warstwy polimerowo‐cementowe ujednolicają warunki w złączu dając dobre i powtarzalne wyniki
przyczepności. Istotną cechą jest wyższa odporność na uderzenia, wysoka ścieralność i podwyższona
odporność chemiczna i brak pylenia.

6. Konstrukcje dylatacji podkładów: dylatacje konstrukcyjne, dylatacje stykowe, dylatacje skurczowe (opis
+ rysunki):

1)Dylatacje konstrukcyjne (termiczna/rozszerzeniowa) wykonuje się wokół obwodu posadzki przy ścianach
zewnętrznych pomieszczenia, wokół obwodu niezależnych fundamentów, słupów, kanałów W przypadku
dużych powierzchni w halach przemysłowych maksymalne odległości miedzy dylatacjami termicznymi nie
powinny być większe niż 90m. W przypadku podkładów zewnętrznych – 50m w temp. większej niż 20˚C i
25m w temp. mniejszej od 20˚C. Szerokość dylatacji ok. 20mm.
Przechodzą przez całą grubość podkładu. Pomiędzy poszczególnymi polami posadzki powinny być
dyblowane.

2) Dylatacje stykowe (dzienna, robocze, technologiczne) – określane przez technologie wykonania płyty
podkładu. Występują jako podłużne i poprzeczne na obrzeżach kolejnych „dziennych” pasów