Grupa A Klasa ................. Liczba punktów ............

/
Imię i nazwisko ...............................

1 Zaznacz literę P, jeśli informacja jest prawdziwa, lub literę F – jeśli jest fałszywa.

A. Stężenie zmiennych składników atmosfery zmienia się w czasie. P / F

B. Na zawartość w atmosferze składników zmiennych wpływają nie tylko procesy
naturalne, lecz także antropogeniczne. P / F
C. Zawartość tlenku węgla(IV) ulega dość dużym wahaniom. Jest go najwięcej
w warstwach atmosfery znajdujących się blisko powierzchni Ziemi. P / F
D. Zawartość tlenku węgla(IV) ulega dość dużym wahaniom. Jest go najmniej
w warstwach atmosfery znajdujących się blisko powierzchni Ziemi. P / F
E. Aerozolami atmosferycznymi są zarówno substancje ciekłe, jak i stałe. P / F
F. Do aerozoli atmosferycznych należą m.in. pyłki roślin, popioły czy kryształki soli
morskiej. P / F

2 Na wykresie liniowym przedstawiono zróżnicowanie temperatury w poszczególnych

warstwach atmosfery. Odczytaj informacje z wykresu i uzupełnij zdania.

A. Jedna z warstw głównych atmosfery ‒

_troposfera__ – charakteryzuje się
spadkiem temperatury o ok. 0,6°C na 100 m. Przy
górnej granicy tej warstwy temperatura osiąga zimą
minimalną wartość ok. _-70__°C.

B. Temperatura powietrza w jednej z warstw

przejściowych wynosi ‒80°C. Tą warstwą jest
__mezopauza______________.

C. W najwyżej położonej warstwie atmosfery

ziemskiej ‒ egzosferze______________ –
temperatura spada do ok. -273___°C.

D. Temperatura powietrza w górnej części głównej warstwy atmosfery ‒ __stratosfery.

– sięga 0°C. Wzrost temperatury jest spowodowany występowaniem ozonu powstającego
w reakcjach, podczas których wyzwala się ciepło.

3 Zaznacz literę P, jeśli informacja jest prawdziwa, lub literę F – jeśli jest fałszywa.

A. Wiatr jest wywoływany przez różnicę ciśnienia atmosferycznego wynikającą

z nierównomiernego nagrzewania się powierzchni ziemi. P / F
B. Siła Coriolisa, na półkuli północnej powoduje odchylenie kierunku wiatru w prawo.
P/F
C. Prędkość wiatru jest tym mniejsza, im większa jest różnica ciśnienia atmosferycznego.
P/F
D. Siła tarcia powietrza o podłoże sprawia, że zmniejsza się prędkość wiatru. P / F
E. Nazwa wiatru zawsze pochodzi od kierunku, z którego wiatr wieje. P / F
F. Nazwa wiatru zawsze pochodzi od kierunku, w którym wiatr wieje. P / F

4 Zaznacz czynniki wpływające na rozmieszczenie opadów atmosferycznych na Ziemi.

A. Globalna cyrkulacja atmosferyczna.

B. Oddziaływanie Księżyca.
C. Wysokość nad poziomem morza.
D. Prądy morskie.
1602 m – 885 m = 717 m
5 Oblicz, ile wynosi temperatura powietrza w Karpaczu (885 m n.p.m.), gdy na 100 m --- 0,6°C
szczycie Śnieżki (1602 m n.p.m.) wynosi ona ‒10°C. 717 m --- x
x = 4,3°C
–10°C + 4,3°C = –5,7°C
Temperatura wynosi –5,7°C.

Grupa A | strona 1 z 2
6 Skreśl nieprawdziwe stwierdzenie.

A. Kropelki wody i kryształki lodu, z których składają się chmury, są bardzo małe i
dlatego unoszą się swobodnie w powietrzu.
B. Aby pokonać opór powietrza i spaść na ziemię, kropelki wody i kryształki lodu muszą
zwiększyć swoją objętość oraz ciężar.
C. Gdy poniżej podstawy chmur temperatura jest dodatnia – śnieg topnieje i pada deszcz.
D. Do opadów atmosferycznych zalicza się śnieg, deszcz, mżawkę, rosę i grad.
E. W chmurach zbudowanych wyłącznie z kropelek wody duże krople powstają w
wyniku łączenia się mniejszych kropel. Kiedy są zbyt ciężkie, by móc się unosić,
wypadają z chmur w postaci deszczu.

7 Zaznacz literę P, jeśli informacja jest prawdziwa, lub literę F – jeśli jest fałszywa.

A. Dane zebrane ze stacji i posterunków meteorologicznych przekazuje się do biur

pogody, gdzie są analizowane, przetwarzane, a następnie publikowane w postaci map
topograficznych. P / F
B. Pomiary i obserwacje meteorologiczne prowadzi się w naziemnych stacjach i na
posterunkach meteorologicznych, na statkach meteorologicznych oraz za pomocą
satelitów meteorologicznych. P / F
C. W Polsce badaniem pogody zajmuje się Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej
(IMGW). P / F
D. W stacjach meteorologicznych systematycznie dokonuje się pomiarów elementów
pogody, np. temperatury gruntu, ciśnienia atmosferycznego, wilgotności powietrza,
wielkości zachmurzenia. P / F
E. W stacjach meteorologicznych dokonuje się pomiarów co najmniej osiem razy na
dobę, o godzinie 3.00 UCT, a następnie co trzy godziny. P / F

8 Zaznacz poprawne dokończenie zdania.

Strefowym czynnikiem klimatotwórczym jest

A. rozmieszczenie lądów i mórz.
B. szerokość geograficzna.
C. pokrycie terenu.
D. wysokość nad poziomem morza.

9 ZZaznacz
Zaznacz cechy
cechy klimatu
klimatu miejskiego.
miejskiego.
A. Jest to klimat strefowy.
B. Duże miasta odznaczają się znacznie większym zanieczyszczeniem atmosfery gazami
i pyłami niż ich otoczenie. W związku z tym zalegające nad miastami masy powietrza
C.zawierają
Zjawisko dużą
miejskiej
ilośćwyspy
jąder ciepła polega które
kondensacji, na tym,
zwiększają roczna temperatura
że średniazachmurzenie i sumę opadów
atmosferycznych.
C. Zjawisko miejskiej wyspy ciepła polega na tym, że średnia roczna temperatura
powietrza w centrum miasta jest niższa niż na terenach podmiejskich.
D. Do powstania zjawiska miejskiej wyspy ciepła przyczynia się przewaga asfaltowych
nawierzchni ulic, które szybko akumulują energię słoneczną w ciągu dnia i wolno oddają
zgromadzone ciepło w nocy.
E. Do powstania zjawiska miejskiej wyspy ciepła przyczynia się emisja ciepła
pochodzącego z ogrzewania budynków.

10. Wymień przynajmniej pięć elementów meteorologicznych, które określają chwilowy

stan atmosfery w danym miejscu i czasie, czyli pogodę

temperatura powietrza, ciśnienie atmosferyczne, wiatr, wilgotność powietrza,

zachmurzenie, opady i osady atmosferyczne, inne zjawiska atmosferyczne

Grupa A | strona 2 z 2
Grupa B Klasa ................... Liczba punktów ..... / ......
Imię i nazwisko ..............................

1 Zaznacz literę P, jeśli informacja jest prawdziwa, lub literę F – jeśli jest fałszywa.

A. Stężenie zmiennych składników atmosfery nie zmienia się w czasie. P / F

B. Składnikami zmiennymi atmosfery są głównie para wodna, tlenek węgla(IV) i ozon.
P/F
C. Stężenie pary wodnej ulega największym wahaniom. Jest jej najmniej nad obszarami
biegunowymi. P / F
D. Stężenie pary wodnej ulega największym wahaniom. Jest jej najwięcej nad obszarami
biegunowymi. P / F
E. Aerozolami atmosferycznymi są wyłącznie substancje stałe. P / F
F. Do aerozoli atmosferycznych należą m.in. bakterie i sadza. P / F

2 Na wykresie liniowym przedstawiono zróżnicowanie temperatury w poszczególnych

warstwach atmosfery. Odczytaj informacje z wykresu i uzupełnij zdania.

A. Jedna z warstw przejściowych atmosfery

‒ _tropopauza__– jest izotermiczna w całej
miąższości, co oznacza, że charakteryzuje
się stałą temperaturą, wynoszącą ok.-60°C.

B. Warstwa przejściowa atmosfery ‒

_stratopauza;– charakteryzuje się stałą
temperaturą ok. 0°C.

C. Mezosfera charakteryzuje się spadkiem

temperatury wraz z wysokością, co sprzyja
intensywnemu mieszaniu się powietrza;.

D. Jedną z głównych warstw atmosfery ‒ termosferę._ – cechuje stały wzrost

temperatury powietrza, nawet do 1500°C przy górnej granicy tej warstwy.

3 Zaznacz literę P, jeśli informacja jest prawdziwa, lub literę F – jeśli jest fałszywa.

A. Wiatr to przeważnie poziomy ruch powietrza, występujący w dolnej warstwie troposfery. P / F

B. Wiatr wieje zawsze od obszarów o niższym ciśnieniu atmosferycznym do obszarów o wyższym
ciśnieniu. P / F
C. Siła Coriolisa, na półkuli północnej powoduje odchylenie kierunku wiatru w lewo. P / F
D. Siła tarcia powietrza o podłoże może spowodować zmianę kierunku wiatru. P / F

E. Wiatr, który wieje z zachodu na wschód, to wiatr zachodni. P / F

F. Wiatr, który wieje z zachodu na wschód, to wiatr wschodni. P / F

4 Zaznacz czynniki wpływające na rozmieszczenie opadów atmosferycznych na Ziemi.

A. Rzeźba terenu.
B. Odległość od mórz i oceanów.
C. Pływy morskie.
D. Pokrycie terenu.
1557 m – 634 m = 923 m
5 Oblicz, ile wynosi temperatura powietrza na szczycie Pilska (1557 m n.p.m.), gdy w
Korbielowie (634 m n.p.m.) wynosi ona 2°C.
100 m --- 0,6°C
923 m ---- x

x = 5,5°C
2°C–5,5°C = –3,5°C.

Grupa B | strona 1 z 2
6 Skreśl nieprawdziwe stwierdzenie.

A. Do opadów atmosferycznych zalicza się śnieg, deszcz, mżawkę, mgłę i grad.

B. Opady atmosferyczne powstają na skutek procesów zachodzących w chmurach.
C. Kropelki wody i kryształki lodu, z których składają się chmury, są bardzo małe
i dlatego unoszą się swobodnie w powietrzu.
D. Gdy poniżej podstawy chmur temperatura jest dodatnia, śnieg topnieje i pada deszcz.
E. W chmurach zbudowanych z kropelek wody i kryształków lodu przechłodzone
kropelki wody zwiększają objętość poprzez zamarzanie na kryształkach lodu. Następnie
zaczynają opadać.

7 Zaznacz literę P, jeśli informacja jest prawdziwa, lub literę F – jeśli jest fałszywa.

A. Prognozowaniem pogody zajmuje się synoptyka. P / F

B. W każdym z krajów świata obowiązują inne zasady obserwacji meteorologicznych. P / F
C. Obserwacje meteorologiczne na świecie nadzoruje wyspecjalizowana agenda ONZ –
Światowa Organizacja Meteorologiczna. P / F
D. W stacjach meteorologicznych systematycznie dokonuje się pomiarów elementów pogody,
np. temperatury powietrza, kierunku i prędkości wiatru, wielkości opadów atmosferycznych,
usłonecznienia. P / F
E. Na posterunkach meteorologicznych pomiarów dokonuje się trzy razy na dobę,
o godzinie 9.00, 15.00 i 21.00 UCT. P / F

8 Zaznacz poprawne dokończenie zdania.

Strefowym czynnikiem klimatotwórczym jest

A. rodzaj prądów morskich i ich oddziaływanie.
B. rzeźba terenu.
C. szerokość geograficzna.
D. rozmieszczenie lądów i mórz.

9 Za
Zaznacz cechy klimatu miejskiego.
10 Wymień przynajmniej
A. Zjawisko pięć
miejskiej elementów
wyspy meteorologicznych,
ciepła polega któreroczna
na tym, że średnia określają pogodę,
temperatura
czylipowietrza
chwilowywstan atmosfery w danym miejscu i czasie.
centrum miasta jest wyższa niż na terenach podmiejskich.
B. Jest to klimat strefowy.
C. Do powstania zjawiska miejskiej wyspy ciepła przyczynia się przewaga betonowej
zabudowy, która szybko akumuluje energię słoneczną w ciągu dnia i wolno oddaje
zgromadzone ciepło w nocy.
D. Do powstania zjawiska miejskiej wyspy ciepła przyczynia się emisja ciepła
pochodzącego ze spalania paliw.
E. Do powstania zjawiska miejskiej wyspy ciepła przyczyniają się zanieczyszczenia
atmosferyczne, które ułatwiają wypromieniowanie ciepła.

10. Wymień przynajmniej pięć elementów meteorologicznych, które określają pogodę,

czyli chwilowy stan atmosfery w danym miejscu i czasie.

temperatura powietrza, ciśnienie atmosferyczne, wiatr, wilgotność powietrza,

zachmurzenie, opady i osady atmosferyczne, inne zjawiska atmosferyczne.

Grupa B | strona 2 z 2