Fiat 126p Sportowe Modyfikacje I Tuning Malucha

www.e-lektroniczne.
com
Tuning
Malucha
Zebrał i opracował:
Aleksander Sowa
1 Tuning Malucha Copyright by Aleksander Sowa www.e-lektroniczne.com
www.e-lektroniczne.com
© Copyright by Aleksander Sowa 2005
Opole 2005
Aleksander Sowa
Self-Publishing – Wyd@wnictwo Internetowe
Serdeczne podziękowania dla osób, które przyczyniły się do

powstania niniejszej publikacji poprzez pozostawienie możliwości
oparcia się na ich pomysłach, tekstach i zdjęciach oraz za możliwość
wykorzystania owych w tekście Oświadczam, że nie jestem autorem
części zdjęć oraz wybranych fragmentów tekstów i nie są moją
własnością a jedynie zostały tu wykorzystane w większości za zgodą ich
właścicieli.
Jakiekolwiek kopiowanie, przetwarzanie, dystrybucja i sprzedaż lub

nieodpłatne udostępnianie całości niniejszego tytułu lub jakichkolwiek
jego fragmentów, bez porozumienia z autorem całości - zabronione.
Złamanie niniejszego zakazu będzie ścigane i karane z całą surowością
prawa.

Spis treści
1. Od autora ...................................................................................................5
2. Czym jest tuning.........................................................................................6
3. Historia auta, które zmotoryzowało Polskę...............................................7
4. Maluch – konstrukcja, dane techniczne..................................................14
5. Przed rozpoczęciem zmian.......................................................................17
6. Fiat 126 samochodem tysiąca możliwości...............................................18
7. Zawieszenie..............................................................................................20
8. Koła..........................................................................................................24
9. Hamulce tarczowe....................................................................................26
10. Szybki układ kierowniczy.......................................................................27
11. Koło zamachowe.....................................................................................29
12. Głowica...................................................................................................30
13. Zmiana faz rozrządu................................................................................32
14. Modyfikacja zaworów.............................................................................32
15. Wydech................................................................................................... 34
16. Jeszcze raz o tłumikach...........................................................................37
17. Wałek rozrządu........................................................................................39
18. Układ zasilania gaźnik............................................................................41
19. Właściwa regulacja gaźnika....................................................................43
20. Chłodzenie...............................................................................................45
21. Strumienice dolotowe..............................................................................46
22. Sportowy filtr powietrza..........................................................................53
23. Magnetyzer...............................................................................................54
24. Odparownik..............................................................................................55
25. Świece zapłonowe....................................................................................56
26. Modyfikacja korbowodów ......................................................................57
27. Obrotomierz.............................................................................................58
28. Czujnik temperatury silnika....................................................................60
29. Podgrzewane lusterka.............................................................................61

30. Płyta pod silnik, skrzynię i zbiornik .......................................................61
31. Upiększanie silnika..................................................................................62
32. Wzmocnienia karoserii............................................................................63
33. Klatka bezpieczeństwa.............................................................................66
34. Kierownica...............................................................................................68
35. Kierownica sportowa – naba...................................................................69
36. Aluminiowe dywaniki..............................................................................71
37. Skuteczne ogrzewanie.............................................................................72
38. Wycieraczki reflektorów..........................................................................74
39. Spryskiwacze szyby przedniej.................................................................75
40. Spryskiwacze reflektorów........................................................................76
41. Sportowe pedały.......................................................................................77
42. Wnętrze....................................................................................................77
43. Sposób na zaparowana szybę..................................................................80
44. Światła......................................................................................................80
45. Silnik 800 cm ³.........................................................................................81
46. Silnik 1100 cm ³ Zastava.........................................................................84
47. Silnik 1100 cm ³ Cs/Sc/Punto.................................................................88
48. Silnik 1800 cm ³.......................................................................................93
49. Silnik 1, 9 TDi..........................................................................................94
50. Buggy.......................................................................................................95
51. Car audio.................................................................................................99
52. Szaya 1...................................................................................................103
53. Tarcze zegarów......................................................................................105
54. Klosze lamp............................................................................................108
55. Spoilery, nakładki, szerokie zderzaki ..., .............................................110
56. Nakładki progowe .................................................................................111
57. Brewki....................................................................................................112

58. Przeróbka klapy tylnej...........................................................................113

59. Światło cofania......................................................................................114
60. Rajdowe chlapacze................................................................................114
61. Tłumik szmerów.....................................................................................115
62. Instalacja LPG.......................................................................................115
63. Modyfikacja nawiewu powietrza do wnętrza........................................116
64. Regulacja zapłonu.................................................................................117
65. Wydajniejszy rozruch............................................................................118
66. Halogeny i dodatkowe światła drogowe................................................119
67. Filtr paliwa............................................................................................121
68. Przyciemniane szyby..............................................................................121
69. Podświetlenie zegarów diodami LED...................................................123
70. Elektrycznie podnoszone i opuszczane szyby........................................124
71. Podświetlenie podwozia.........................................................................128
72. Chłodnica oleju.....................................................................................130
73. Półosie i przeguby homokinetyczne od CC 700....................................131
74. Regeneracja i utwardzanie amortyzatorów..........................................133
75. Pierścienie dystansowe..........................................................................134
76. Rajdowe przełączniki świateł i ogrzewania tylniej szyby......................136
77. Termometr temperatury zewnętrznej i wewnętrznej...........................138
78. Wyciszenie wnętrza................................................................................140
79. Wtrysk paliwa w Fiacie 126..................................................................141
80. Turbinka Kowalskiego..........................................................................145
81. I jeszcze raz o przeróbkach ...................................................................147
82. Malowanie auta.....................................................................................152
83. Jak wyjąć silnik?...................................................................................155
84. Demontaż zbiornika paliwa i problem ze wskaźnikiem......................156
85. Jazda ekonomiczna...............................................................................157
86. Zestaw sportowy Z – 1/ 30 ...................................................................159

87. Czym jest KJS?......................................................................................160

88. Przygotowanie do KJS...........................................................................165
89. Firmy tuning’ ujące 126 – tke...............................................................172
90. Maluch wirtualny .................................................................................174
91. Ciekawostki ...........................................................................................175
92. ABS, EBD, ASR, SPRS ........................................................................186
93. Za kierownicą musisz myśleć!..............................................................187
94. Usprawnienia tuning a prawo...............................................................191
95. Chcę kupić dobrego Fiata 126..............................................................194
96. Linki do ciekawych stron .....................................................................197
97. Kluby internetowe 126...........................................................................198
98. I co dalej...? ..........................................................................................200
99. Zatrąb jeśli kochasz...............................................................................201
100. Humor...........................................................................................203
101. Drogi Czytelniku!.........................................................................205

Od autora
Zanim zacznę snuć ten tekst, pozwól Drogi Czytelniku, że pozwolę
sobie Cię przywitać – jak przystało na kulturalnych ludzi. Bardzo cieszę
się, że do Twych rąk trafi ta książeczka, ale ucieszę się naprawdę
dopiero wtedy, gdy uznasz że Ci się podobała i warto było ją kupić.
Pamiętaj, że właśnie to było celem stworzenia tej publikacji.
Pozwól że, w tekście będę zwracał się do Ciebie w formie Ty.
Ułatwi mi to sprawę lecz ... jeśli jesteś Drogi Czytelniku z tej piękniejszej
połowy ludzkości wiedz, że witam Cię tym serdeczniej i wybacz, ale
także do Ciebie będę się zwracał tak samo, z tego samego powodu.
W książeczce Czytelniku, znajdziesz kilkadziesiąt sposobów na to
by w jakiś sposób ulepszyć Malucha. Możesz przeczytać o tym jako
ciekawostki lub możesz pokusić się o wykonanie jakiejś konkretnej
przeróbki we własnym zakresie, z czyjąś pomocą czy w inny sposób.
Może przeczytasz coś co zainspiruje Cię do wymyślenia i ucieleśnienia
własnej idei, pomysłu czy sposobu na coś.
Musisz być świadomy, że nie mogę brać odpowiedzialności za
wykonane przez Ciebie jakichkolwiek przeróbki ani tym bardziej za
ewentualne ich skutki. Przy modyfikacjach we własnym zakresie radzę
daleko posunięty rozsądek i mierzenie sił, na tzw. zamiary. Wszystkie
przeróbki, usprawnienia czy tuning wykonujesz na własną
odpowiedzialność.
Pytanie jak ulepszyć swojego Fiacika zadaje sobie, zadawało już
dawno i podejrzewam, że nadal będzie sobie zadawała, liczna grupa
szczęśliwych posiadaczy uroczego obiektu naszego zainteresowania

jakim jest niewątpliwie niezwykły Fiat 126 w najszerszym tego słowa

znaczeniu.
Postaram się przedstawić Ci przeróbki, usprawnienia i
udoskonalenia najpopularniejszego – jak dotąd – samochodu w naszym
kraju jakie zdołałem wymyślić sam, oraz (w większości) te o których sam
dowiedziałem się w taki czy inny sposób. Podczas pracy nad tą
publikacją wykorzystałem m.in. nieograniczony ocean wiedzy jakim jest
sieć www. Znaczna część tekstów i większość zdjęć zamieszczonych w
tej książeczce nie jest mojego wyłącznie autorstwa i absolutnie nie
uzurpuję sobie do nich jakichkolwiek praw. Jeśli zostały wykorzystane (w
całości lub częściowo) fragmenty tekstów oraz zdjęcia, których nie
jestem autorem – umieszczono stosowną o tym informację.
Materiał źródłowy poddałem modyfikacjom, o różnym stopniu,
dostosowując do formy tej książeczki zgodnie z potrzebą czy własnymi
przekonaniami i jakkolwiek skromną, ale bądź co bądź ... wiedzą
techniczną.
Wykorzystanie zdjęć i oparcie się na opisach przeróbek na
tekstach innych autorów odbyło się przy ich przyzwoleniu, za co z tego
miejsca chciałbym im wszystkim serdecznie podziękować. To samo
dotyczy zdjęć, choć tym przypadku nie zawsze udało się jednoznacznie
określić czyjego są autorstwa.
Wróć do spisu treści
Czym jest tuning
Słowo, które dla wielu osób interesujących się samochodami

wzbudza pozytywne odczucia i niemały dreszczyk emocji. Choć nie

ukrywam, że – niektórzy mają zgoła odmienne zdanie – ale tak to już

jest, że tematy niecodzienne budzą różne uczucia ... często niestety
skrajne.
Ja osobiście bardzo lubię popatrzeć na estetycznie i z gustem
zmodyfikowane auto. Moim zdaniem każdy posiadacz samochodu –
nieważne czy jest to „Maluch” czy Mercedes S Klasse – wkładając
odrobinę własnej inicjatywy, stylu i serca może przerobić swoje autko
przy nakładzie czasem niewielkich kosztów i stworzyć własne dzieło
sztuki. Sztuki tuningu.
Na pewno dobrym sposobem na udoskonalenie swojego autka jest
powierzenie tego zadania firmie tuningowej ale jest to pójście na tzw.
łatwiznę. Na szczęście jest wiele osób które chcą sobie (i innym)
udowodnić, że potrafią we własnym zakresie zrobić coś przebojowego,
przyciągającego wzrok a z własnej pracy czerpią wiele frajdy. Naprawdę
bowiem wystarczą niewielkie umiejętności manualne trochę wyobraźni i
już możesz zabrać się do pracy. Możliwe, że ktoś naprawdę mocno
weźmiesz się do pracy w prosty sposób wykonasz większość drobnych
udoskonaleń zupełnie profesjonalnie.
Jest to ogromna zaleta tuningu. Oczywiście jeśli amator tuningu nie
posiada odpowiedniej wiedzy technicznej i sprzętu trudno by podjął się
profesjonalnych przeróbek silnika, układu wydechowego, czy innych
„bajerów” ale myślę, że na lekki lifting może pozwolić sobie każdy.
Sądzę, że wśród nas znajdziemy wiele „złotych rączek” które poradzą
sobie bezproblemowo nawet z trudniejszymi zabiegami – być może,
Drogim Czytelniku jesteś właśnie taką złotą rączką. Zachęcam Cię
gorąco do pracy nad swoim – ale uważaj .... to może stać się przygodą
życia.

Historia auta, które zmotoryzowało

Polskę
Samochód od którego się wszystko zaczęło, według mnie to fiat
500 topolino. Protoplasta uwielbianego i wyśmiewanego Malucha,
Kaszlaka czy Fiacika.
Produkcję tego dwuosobowego samochodu rozpoczęto w 1936 roku.
Posiadał silnik czterocylindrowy, chłodzony cieczą o pojemności 569 cm
³ i mocy 9,6 kW (13 KM). Silnik umieszczony był z przodu i napędzał
oczywiście koła tylne.
Fiat 500 topolino
Fiat Topolino rozwijał prędkość 85 km/h i zużywał 6 litrów paliwa na

100 km.
Jego wymiary to :
- Długość : 3215 mm
- Szerokość : 1275 mm
- Wysokość: 1372 mm
Zgodnie z ideami Darwina nie skończyło się na topolino albowiem

powstał Fiat 500 Nuova, który był wy – ewulouwanym bratem topolino.
Produkcję tego modelu rozpoczęto w 1957 roku. Był to już samochód
czteroosobowy, napędzany silnikiem dwucylindrowym, chłodzonym

powietrzem, oczywiście umieszczonym z tyłu, o pojemności 479,5 cm³,

mocy 12,1 kW (16,5 KM). Fiat 500 Nuova.
Rozwijał maksymalną prędkość 95 km / h, zużywał podobno 4,5 l paliwa
na 100 km.
Fiat 500 Nuova

Jego wymiary to :
- Długość 2970 mm
- Szerokość : 1320 mm
- Wysokość :1325 mm
Nuova prezentuje się tak:
Następnym w drodze ewolucji był Fiat 500 F, który był tylko

udoskonaloną wersją Nuovy. Jego produkcję rozpoczęto w 1965 roku.
Od swego poprzednika różniły go drzwi zawieszone na przedniej
krawędzi, powiększona przednia szyba oraz opony promieniowe. 500 F
posiadał także wzmocniony o całe 0,7 kW (około 1 KM) silnik, o
pojemności 499, 5 cm³.
Samochodzik rozwijał maksymalną prędkość 95 km/h i zużywał 5, 5 litra
paliwa na 100 km . Był bardzo podobny do swojego poprzednika i
wyglądał tak:

Fiat 500 F
Z początkiem 1972 roku powstała w Polsce oficjalnie Fabryka

Samochodów Małolitrażowych w Bielsku-Bielej, a 6 czerwca 1973 r.
zmontowano tu, całkowicie z włoskich części, Fiata 126 ze znaczkiem
„p”. Kosztował on 69 tys. zł, a średnia Polaka wynosiła wtedy ok. 3 – 4
tys. zł.
Na giełdzie cena autka dochodziła do 110 tys. zł. Uruchomiona
oficjalnie 22 lipca 1973 r (to nie przypadek!) linia produkcyjna w Bielsku
wypuściła do końca roku 1500 sztuk, a w następnym roku już 10 tys.
„Maluchów”. Dokładnie dwa lata po prezentacji modelu 126 w Turynie, z
Bielska ruszyły pierwsze silniki dla włoskiej wersji.
Pierwszy 126 (nazwy Maluch – samochód nie nosił jeszcze, nazwa była
zwyczajowa) był wyposażony w silnik o pojemności 594 cm ³ , i była to
tzw. sześćsetka.
Od tamtych lat 126 ulegał wielokrotnym modernizacjom. Zostały
wykorzystane wszystkie doświadczenia z eksploatacji poprzednich
modeli i zastosowane poprzednio (stopniowo) wprowadzane ulepszenia.
W we wrześniu 1975 uruchomiono wersję „p” w drugim, nowoczesnym
zakładzie w Tychach. Charakterystyczny jest znaczny wzrost mocy
silnika z 18 KM do 23 KM, dzięki zmianie profilu krzywek wałka rozrządu,

komory spalania i typu gaźnika. Dalsze istotne zmiany w modelu 126 to

wzrost maksymalnego momentu obrotowego, zastosowanie
synchronizacji włączania II, III, IV biegu, bezpieczna (dzielona) kolumna
kierownicy, zmiana położenia zbiornika paliwa.
W 1977 r. Fiat przeprowadził pierwszą większą modernizację
modelu 126p. Pojemność silnika zwiększono do 652 cm³ przez
powiększenie do 77 mm średnicy cylindra. W układzie dolotowym
wprowadzono tłumik szmerów ssania. Uzyskano wzrost mocy do 17, 7
kW. Nowy silnik oznaczono symbolem 126 A1 000. Prądnicę prądu
stałego zastąpiono alternatorem, powiększono średnicę hamulców
bębnowych do 185 mm oraz wprowadzono nowe obręcze kół jezdnych.
Zmiany w nadwoziu to nowy wystrój tablicy przyrządów oraz nowe
zderzaki z tworzywa sztucznego. W celu rozszerzenia krajowej oferty w
OBR SM opracowano kilka wersji samochodu Polski Fiat 126p 650, o
zróżnicowanym wyposażeniu.
Na rynku pojawiły się 4 wersje : 650 standard, 650 special, 650 lux
i 650 Komfort. Wersja special wyposażona była m.in. o siedzenia z
regulowanym oparciem, szybę przednią z zielonym pasem przy górnej
krawędzi, ogrzewaną tylną szybę, stacyjkę z blokadą kierownicy i
regulatorem prędkości wycieraczek.
W wersji lux zastosowano wzmocniony układ hamulcowy, alternator,
przednie siedzenia o zmienionym kształcie, bezwładnościowe pasy
bezpieczeństwa, odchylane szyby tylnych okien bocznych oraz nakładki
z tworzywa sztucznego na końcach zderzaków.
Najbogatszą była wersja komfort wyposażona ponadto w pokrycia

siedzeń z welutyny, boczne listwy i zderzaki z tworzywa sztucznego.

Fiat 126
Wersja z silnikiem 594 była jeszcze produkowana. Później powstały

także wersje inwalidzkie malucha. Następne zmiany przypadły na lata
1982 – 83. W tym okresie rozpoczęto montaż nowego gaźnika o
zmienionych nastawach, nowy tłumik szmerów ssania i nowy 3 –
komorowy tłumik wydechu o zmniejszonych oporach przepływu.
W czerwcu 1983 wprowadzono nowy silnik, w którym zastosowano

głowicę z wanienkową komorą spalania o mniejszej objętości, nowy
wałek rozrządu powodujący zwiększenie wzniosu zaworów i zmianę faz
rozrządu, a także nowy aparat zapłonowy. Zmiany te ograniczyły zużycie
paliwa o ok. 12%. Maluchy te można rozpoznać po literce E na tylnym
znaczku (650 E).

Fiat 126 (700) Bis.
W 1987 r oku pojawił się nowy 3 – drzwiowy Maluch o nazwie Bis.

Samochód ten został wyposażony w nowy silnik o pojemności 703
cm ³ (27 KM). Zastosowano nowy silnik chłodzony cieczą o
pojemności 703 cm³ i mocy 24 KM, który został umieszczony w
pozycji „leżącej”.
Zmiana pozycji silnika umożliwiła wygospodarowanie miejsca
na drugi bagażnik, dostęp do niego umożliwiały trzecie drzwi
unoszone do góry. Korekcie zostało poddane także sprzęgło,
przekładnia główna, układ kierowniczy. Chłodnica w Bisie
umieszczona była z boku, z tyłu i z racji niedostatecznego
przepływu powietrza był on wymuszany przez stale pracujący
wentylator. Bis był oczywiście cichszy od zwykłego Malucha, a
dzięki większym felgom (13 cali) lepiej się prowadził.
Dokonano również zmian w instalacji elektrycznej.
Zastosowanie nowej jednostki napędowej oraz wprowadzenie w
nadwoziu i wyposażeniu elektrycznym zmiany konstrukcyjne w sposób
istotny poprawiły własności funkcjonalno – użytkowe oraz parametry
eksploatacyjne samochodu. W porównaniu z dotychczas produkowanymi

wersjami samochodu, 126 Bis był pojazdem bardziej funkcjonalnym,
komfortowym, ekonomicznym i bezpiecznym w eksploatacji. Zyskał wiele
zalet jako tzw. samochód miejski. jak Poprzez lepszą dynamikę i
kierowalność oraz mniejszą głośność i możliwość przewożenia większej
ilości bagażu był bardziej przydatny do dłuższych podróży. Owa
konstrukcja jednak nie okazała się zbyt udana, dlatego też auto to było
produkowane tylko przez 4 lata, po czym zakończono jego produkcję
zastępując go Cinqaciento.
Mniej więcej w tym okresie pojawiły się Fiaciki o zmienionym

wyglądzie, po tak zwanym z angielskiego face – lifting' u1. Samochodziki
te zwane są do dziś, liftingami. Zmiany w liftingach polegały na
zastosowaniu szerszych zderzaków, bocznych listew, w kabinie
montowano z kolei szerszą deskę rozdzielczą.
Seryjnie montowano również miękką kierownicę znaną z
wcześniejszej wersji komfort. Dzięki przeniesieniu wszystkich
wyłączników na tablicę rozdzielczą możliwa była modyfikacja nadmuchu
- w środku auta, na dawnym miejscu wyłączników, pojawiły się kratki
umożliwiające kierowanie strumieniem powietrza. Ponadto w
przeciwsłonecznej osłonie po stronie pasażera zamontowano lusterko
(tandetne niestety, wykonane nie ze szkła lecz mętnego plastiku).
W 1991 roku zaprezentowano po raz pierwszy Malucha Cabrio.
Pierwsze kabrioleciki miały typowo linię nadwozia malucha, potem
pojawiły się wersje w stylistyce odmiany EL. Cabrio były dostępne w
dwóch rodzajach: z pałąkiem przeciw kabotażowym i bez.
Poza brakiem dachu Cabrio nie różniły się niczym szczególnym od
1
Face – lifting: [czyt. Fejs lifting] gruntowne odmłodzenie, zmiana wizerunku. Tłumaczenie autora.
zwykłych Maluchów. Jednak ze względu na swą oryginalność i

niewielką ilość wyprodukowanych egzemplarzy do dziś wzbudza na
ulicach zainteresowanie.
1994 to data kolejnej i ostatniej zarazem poważnej modernizacji Fiata
126p. Zmiany dotknęły nawet nazwy samochodu - na znaczkach z tyłu
nie widniał już napis 126p, lecz 126 el. Metamorfozę przeszedł głównie
wygląd autka: na stałe zastosowano zaokrągloną pokrywę bagażnika,
która pojawiła się już w Bisach, również przedni pas zmienił swój kształt
na bardziej okrągły.
Fiat 126p - koniec lat osiemdziesiątych
Z boku samochodu znikły charakterystyczne przetłoczenie

najbardziej widoczne na drzwiach, pokrywa silnika też została poddana
niewielkiej kosmetyce. Zastosowano zmienione tylne lampy, które

pojawiły się wcześniej również w Bisach, boczne kierunkowskazy

zastosowano okrągłe, a przednie znów, po latach, dostały białe klosze –
jak w pierwszych Maluchach.
Ponadto użyto reflektorów na żarówki H4 co znacznie polepszyło
widoczność w czasie jazdy nocnej. Dwudzielne szyby w drzwiach
zastąpiono jedną całą. Zniknęła trójkątna nikomu niepotrzebna (może
palaczom) szybka. Pojawiły się lusterka regulowane od wewnątrz, a
zewnętrzne klamki umieszczono we wgłębieniach czyniąc bok auta
bardziej płaskim i opływowym. Zmieniono system wlewu paliwa.
Zmiany wewnątrz samochodu polegały głównie na zaokrągleniu,
między innymi kierownicy, tablicy rozdzielczej, przełączników, dźwigni
zmiany biegów, ale też: zastosowano siedzenia z regulowanym kątem
pochylenia oparcia, bezwładnościowe pasy bezpieczeństwa, również na
tylnej kanapie przez co Maluch stał się wygodniejszy i bardziej
bezpieczny.
Fiat 126p – koniec lata dziewięćdziesiąte

Zmianie uległa kolorystyka wnętrza czyniąc kabinę mniej ponurą. EL – ki

nawet są dość ciche jak na Malucha, głównie ze względu na nieco
lepszą pracę skrzyni biegów. Zastosowanie elektronicznego układu
zapłonowego pozwoliło poprawić dynamikę silnika i zlikwidowało
konieczność regulacji zapłonu. Po stykowym aparacie zapłonowym
maluch EL mają zaślepioną dziurę z prawej strony bloku silnika.
Samochód był sprzedawany do końca 1996 roku w trzech
poziomach wyposażenia.
W 1996 roku Fiat 126 otrzymał wreszcie oficjalnie nazwę Maluch.
Jest to samochód, który jest właściwie modelem 126p el. Dodatkowo
został on wyposażony w urządzenie, które redukowało ilość tlenku węgla
w wydalanych spalinach. Ponadto przechodził on kilka późniejszych
zmian, głownie dotyczących warunków dopuszczenia do ruchu.
Zastosowano między innymi zagłówki siedzeń tylnych. Sprzedawany był
w wielu wersjach ( town, happy end ) i kolorach.
W 1999 i 2000 roku zanotowano niestety drastyczny (ok. 50 % )
spadek sprzedaży Fiata 126. Przestarzały i drogi w stosunku do swych
możliwości Maluch przegrał z innymi maluchami, głównie Seicento i
Matizem. We wrześniu 2000 roku ostatecznie zaprzestano produkcji.
(29) zaprzestano produkcji tego modelu.2 W sumie w Polsce
wyprodukowano 3 mln 318 tys. 674 sztuki Fiatów 126, w tym w Bielsku-
Bielej 1.152.325, a w Tychach 2.166.349. We Włoszech wytworzono
1.352.912 egzemplarzy. W latach 1975 – 92 wyeksportowano z Polski
ponad 897 tysięcy Fiacików, przy czym odbiorcami produktu FSM,
według wielkości, importu były kolejno Włochy, Jugosławia, RFN,
Węgry, Francja, Chiny, Wielka Brytania, Czechosłowacja, Kuba, Belgia,
Bułgaria, Szwajcaria, Grecja, Austria, Holandia, Dania, Cypr, Chile i
2
Tekst zaczerpnięty ze strony www.fiat126.glt.pl
Nowa Zelandia.3 Łącznie na świecie powstało 4 671 646 samochodów

Fiat 126.
Ostatnia seria produkcyjna nosiła nazwę Happy End
3
www.maluch.mgt.prv.pl
Maluch - konstrukcja, dane

techniczne
Dane techniczne podwozia
Dane Opis i wartości liczbowe

Zawieszenie przednie Niezależne, na resorze
poprzecznym i wahaczach
poprzecznych z hydraulicznymi
amortyzatorami podwójnego
działania
Zawieszenie - tylne Niezależna na wahaczach

skośnych, wleczonych ze
sprężynami śrubowymi i
amortyzatorami jw.
Koła 4, 00 x 12
Ogumienie 135 R 12
Ciśnienie w oponach 0, 14 MPa - przód; 0, 20 MPa -
tył
Przekładnia kierownicy Ślimakowa z wycinkiem zębatym o
przełożeniu 1 ; 13 (2 : 26)
Kolumna kierownicy Bezpieczna – dzielona

Hamulec zasadniczy Hydrauliczny, dwuobwodowy
Hamulec awaryjny Mechaniczny, działający na koła
tylne
Układ przeniesienia napędu
Dane Opis i wartości i liczbowe

Sprzęgło Jednotarczowe suche ze sprężyną
tarczową, sterowane linką
Skok jałowy pedału sprzęgła 25 ... 28 mm
Skrzynka biegów Czterobiegowa z synchronizacją
biegów 2, 3, 4

Przełożenie skrzynki biegów I - 3, 250

II - 2, 067
II - 1, 300
IV - 0, 872
Wsteczny - 4, 024
Przekładnia główna z kołami zębatymi stożkowymi (8 i
39) zblokowana ze skrzynią biegów
i mechanizmem różnicowym z 2
satelitami – przełożenie 1 : 4, 87
Masy samochodu

typ 600 650
Masa własna 580 kg 600
Masa użyteczna 320 kg (4 osoby + 40 kg bagażu)
Masa całkowita 900 kg 920 kg
Rozkład masy własnej Na oś przednią : 230 kg (40 %)

Na oś tylną : 350 kg (60%)
Osiągi samochodu seryjnego

Prędkości maksymalne (z pełnym I - 30
obciążeniem) w km / h II - 50
III - 80
IV -105
Wsteczny - 25
Zdolność pokonywania wzniesień I - 25
(w %) II - 15
III - 8, 5
IV - 4, 5
Wsteczny - 30
Promień skrętu 4, 3 m
Zużycie paliwa (w l / 100 km) Miasto - 6 ...6,5
70 km / h - 4,5 ... 4,9
90 km / h 5,7 ... 6, 3

Dane techniczne silnika

Typ 600 650 650 E
Rodzaj Czterosuwowy z zapłonem
iskrowym
Usytuowanie Z tyłu wzdłuż osi samochodu
Ilość cylindrów 2
Układ cylindrów Rzędowy, pionowy
Średnica cylindra (w mm) 73, 5 77
Skok tłoka (w mm) 77
Pojemność skokowa (cm ³) 594 652
Stopień sprężania 7, 5 8, 0
Moc (w KM ? kW) 23 / 16, 9 24 / 17, 6
Moment obrotowy maksymalny 40/ 3400 42, 5/ 3000
(w NM/obr. / min)
Rozrząd Górno – zaworowy, popychaczowy,
wałek rozrządu łożyskowany w
kadłubie silnika
Napęd wałka rozrządu Łańcuch jednorzędowy
Luz zaworowy (w mm) Zawór ssący: 0, 20
Zawór wydechowy: 0, 25
Chłodzenie Powietrzem wymuszone za pomocą
dmuchawy. Termostat
Pompa paliwa Przeponowa mechaniczna
Gaźnik Opadowy typu Weber
Filtr powietrza Suchy z wymiennym wkładem
Filtr oleju Odśrodkowy, pełnego przepływu,

na osi wału korbowego

Przed rozpoczęciem zmian

Na początku, Drogi Czytelniku proponuję monitoring osiągów
Twojego auta sposobu Pana Krzysztofa Szaykowskiego, pięciokrotnego
Mistrza Polski, mistrza wielu rajdów i Wyścigowego Mistrza Warszawy
na Fiacie 126p.
Nie jest to szczególnie pochłaniająca koszty (w zasadzie tylko
paliwo) całkiem przyjemna inwestycja. Nie istotne jest przy tym jest to –
co zamierzasz potem. Możesz przerabiać auto i będziesz miał doskonałe
odniesienie do stanu wyjściowego lub po prostu będziesz dokładnie (w
sekundach) znał osiągi swojego bolidzika.
W tym celu należy znaleźć co najmniej kilometrowy odcinek utwardzonej,
równej i prostej drogi (nawierzchni – do tego rodzaju testów bardzo
dobrze nadają się wszelkiego rodzaju lotniska – nieużywane oczywiście!
Mając ze sobą kogoś do pomocy ze stoperem, musisz dokonać
pomiaru. Wykonaj 10 pomiarów sprintu na odmierzonym odcinku 1000
m, ze startu zatrzymanego, z międzyczasem 0, 5 km . Wszystkie wyniki
zapisz i przeanalizuj. Dwa skrajne wyniki odrzuć i pozostałe zsumuj i
podziel przez 8. To da Ci wynik Twojego auta. Jeśli któryś z wyników
odstaje znacząco (na minus lub na plus) także je odrzuć.
A teraz Drogi Czytelniku, zastanów się dobrze nad tym co tu
przeczytasz. Zadaj sobie pytanie czy chcesz usprawnić swój samochód?
Jeśli tak, to zastanów się czy Twoja wiedza techniczna jest
wystarczająca? Jeśli tak, to do jakich usprawnień? Czy masz na to
fundusze, miejsce, narzędzia? Wreszcie jaki jest Twój samochód i jakie
usprawnienia Cię interesują?

Rzuty nadwozia (lewy bok – przód – góra – tył) oraz wymiary auta
Obejrzyj go dokładnie i sam sobie odpowiedz na pytanie – czy Twoje

auto nadaje się do tych przeróbek. Czy jego stan jest wystarczająco
dobry, czy może zostawisz go takiego jakim jest. Możesz go pozostawić
w 100 % oryginalnym. I to też jest wyjście. Lecz jeśli odpowiedziałeś na
te pytania sobie i nadal chcesz Malucha przerobić to serdecznie
zapraszam do dalszej lektury!!!

Fiat 126 samochodem tysiąca

możliwości
Co można zrobić z Malcem? Według mnie zmiany które tu

Szanownemu Czytelnikowi przedstawię można podzielić najogólniej na:
- podnoszenie mocy jednostki napędowej (tuning)

- zmiany w nadwoziu (zawieszenie, układ kierowniczy, hamulce itd.)
- zmiany wyglądu zewnętrznego (tuning optyczny)
- usprawnienia i udoskonalenia
Można bez większych w zasadzie problemów podnieść moc zespołu

napędowego do 40 – 45 KM (i więcej!), można dokonać zmian w
zawieszeniu i w nadwoziu aby autko było szybsze, bezpieczniejsze i
ładniejsze.
Trzeba pamiętać, że konstrukcja Malucha, choć oczywiście nie
pozbawiona wad i technicznie przestarzała posiada w sobie ogromne
rezerwy mogące po umiejętnym wykorzystaniu ich, uczynić z malucha
bardzo dobre, np. nie wybaczające błędów autko rajdowe. Doskonałe do
szkolenia (stosunkowo niewielkie zużycie paliwa, dostępne i tanie części
itp.) i nauki rajdowej jazdy.
A przy tym bardzo trudne. Kto nie wierzy niech pojeździ wersją 45
konną z obniżonym zawieszeniem np. po lotnisku w zimie na śliskiej
nawierzchni.
Powodzenia! Przy czym sprawa nie jest stosunkowo trudna, i zwykle
koszty jej dokonania nie są naprawdę wysokie. Trzeba tylko chcieć.
Informacje tutaj zawarte możesz traktować jako instrukcje do
przeprowadzenia modyfikacji w całości albo w wybranej części

dotyczącej np. silnika albo tylko wyglądu. Proponuję przerabiać

stopniowo, małymi krokami bo wymaga to, mniejszych ilości gotówki w
jednym momencie, a jednocześnie stopniowe podnoszenie parametrów
pojazdu wraz z (co ważne) umiejętnościami kierowcy podnoszącymi się
równolegle wpływa na całość doskonale.
To moja propozycja.
Ale tylko jedna z wielu. Możesz dorobić do malca spoilery i obrotomierz
czy zestaw car audio i też jest to sposób. Chciałbym tu jeszcze Ci
zwrócić uwagę na niebagatelną dla mnie sprawę. Mianowicie – ludzie
przerabiają, usprawniają czy (jak zwał – tak zwał) tuning – ują swoje auta
(nie tylko malucha oczywiście) po to by mieć auto inne niż wszyscy. By
wyróżnić się, by mieć auto inne od fabrycznego, lepsze, ładniejsze, z
większą mocą lub wygodniejsze. Słowem bardziej oryginalne. Chciałbym
abyś przerabiając cokolwiek w swoim samochodzie – Drogi Czytelniku
zawsze o tym pamiętał.
Ludzie będą patrzyli na kierowcę przez pryzmat samochodu, więc
nie wstydź się niczego i daj wyraz swojej fantazji i umiejętności. Nie
znajdziesz w tej książeczce sposobu na oryginalność ale ... na pewno
dużo podpowiedzi i mam nadzieję inspirację. Wiele zależy od tego jakim
autem dysponujesz obecnie, i w jakim jest ono stanie. Na początek
musisz zebrać jak najwięcej informacji na temat twojego auta, a
następnie o tym modelu jaki właśnie posiadasz. Zresztą zachęcam
gorąco do czytania na o Fiacie 126 . I odpowiadając ostatecznie na
pytanie zawarte w pierwszym zdaniu tego podrozdziału mówię – prawie
wszystko!!! Powodzenia!

Zawieszenie
Zawieszenie to podstawa samochodu, to dzięki niemu auto
trzyma się drogi i łagodzi realia polskiej, dziurawej rzeczywistości.
To od zawieszenia zależy jakie auto będzie miało możliwości
trakcyjne i jak się będzie podróżowało Malcem.
Musisz wybrać według potrzeb. Ale pamiętaj że, albo tak
zwany – w tym przypadku tak zwany komfort albo lepsze
możliwości trakcyjne. I pamiętaj jeżeli chcesz podnosić moc to
zacznij, choć zabrzmi to paradoksalnie ale ... zacznij od
zawieszenia.
Zawieszenie tylne
Aby auto lepiej prowadziło się w zakrętach potrzebne jest

poprawienie zawieszenia. Seryjne, wysokie sprężyny tylnego
zawieszenia, powodują, że auto stoi jakby na szczudłach i np. na
nawrocie może dojść do obrócenia samochodu wzdłuż jego osi
podłużnej.
Wyciągnij więc sprężyny i jeśli masz takie właśnie wysokie, seryjne –
wyrzuć je bez chwili zastanowienia. Jeśli są one seryjne ale już stare
postępujemy tak samo. (Uwagę tę zapamiętaj na dłużej – cokolwiek jest
już zużyte nie pozostawiaj tego w samochodzie.) Musisz zaopatrzyć się
w nowe.
Masz już nowe seryjne sprężyny więc weź do ręki ramową piłę do
metalu albo szlifierkę kątową z tarczą tnącą (narzędzie to zwane jest
również fleksą albo platerówką) i obetnij 3/4 zwoja (w wersji
rajdowej) lub 1 – 2 zwoi (wersja wyścigowa). Włóż taką sprężynę z
powrotem, tak aby jej obcięty koniec znajdował się w wahaczu.

Zauważ, że koło jest teraz lekko pochylone, jest w tzw. negacie.

Każde większe obcięcie sprężyny będzie powodowało powiększenie
tego negatu, i większe trudności w ślizganiu się tyłu auta. Obetnij więc
piłką do metalu (brzeszczotem) jedną kulkę (ewentualnie 2) z odbojów
tylnego zawieszenia zwanych bałwankami. Załóż NOWE seryjne
amortyzatory, dostępne ostatnio jako Dualcontrol.
To w zupełności wystarczy. Jeśli masz trochę gotówki możesz utwardzić

amortyzatory w jednym z zakładów specjalistycznych lub włożyć np.
Bilstein lub Krosno.
ZALETY: auto trzyma się jak przyklejone i trudno go wywrócić

WADY: malec jest twardy i strasznie podskakuje na dziurach przez co
często także traci przyczepność!!!!
I oczywiście wszystkie drgania przechodzą na karoserię, która może się
po prostu rozpaść od wstrząsów jeśli nie jest odpowiednio wzmocniona.
(patrz – wzmocnienia karoserii)
Zawieszenie przednie
Aby obniżyć przednie zawieszenia trzeba wymontować resor i udać się z

nim do specjalistycznego zakładu w celu jego delikatnego
wyprostowania.
Tak jak w przypadku sprężyn, jeśli jest on stary, kupujemy nowy i
dopiero poddajemy go przeróbce. Resor charakteryzuje się tzw. strzałką.
W seryjnym wynosi ona ok. 23 cm. Prosisz aby wyprostowano go na 15.
Po jego założeniu będzie tylko lekko wygięty. Przód samochodu
znacznie się obniży.. Można także zeszlifować ok. 1 cm klocki
znajdujące się pod resorem. Ale wtedy koła staną w dużym negacie i

okaże się, że auto nie chce skręcać.

Jak widać nie należy przesadzać. Co do amortyzatorów często zakłada
się tylne, ponieważ są one krótsze.
Można też zastosować to usprawnienie wg innego schematu.
Modyfikacja resoru
- Wersja komfortowa – bez zmian

- Wersja rajdowa – musisz zanieść resor do kowala i kazać mu
przyklepać
pióra resoru tak, aby auto było niższe o około 5 cm.
- Wersja wyścigowa - zanieś pióro do kowala i każ mu przyklepać
pióra
resoru tak, aby auto było niższe o minimum 5 cm, a jeżeli zmierzasz
jeździć na gładkich asfaltach dołóż dodatkowe pióro.
Modyfikacja sprężyny
- Wersja komfortowa – bez zmian

- Wersja rajdowa – zanieś sprężyny do kowala i każ mu je tym
razem
Przyciąć, o 1, 5 zwoju i dogiąć. Odbojniki przyciąć o 1 bulwę.
- Wersja wyścigowa – zanieś sprężyny do kowala i każ mu je
przyciąć o 1 – 2 zwoje i dogiąć, odbojniki poleć przyciąć o 1 - 2 bulwę
(ale tylko na gładkie asfalty)
Dodatkowo warto wzmocnić mocowanie śrub resoru i kielichy sprężyn
oraz mocowanie amortyzatorów przednich i tylnych (każdy blacharz to
zrobi)

1) - pierścień gumowy sprężyny zawieszenia

2) - gniazdo pierścienia gumowego
3) - sprężyna zawieszenia tylnego
4) - wahacz
5) - wspornik ramienia wahacza
6) - sworzeń (śruba) mocowania ramienia wahacza do wspornika
7 - 11) - podkładka regulacyjna
8) - podkładka mocowania wspornika
9) - podkładka sprężysta
10) - śruba mocowania wspornika
12) - tulejka metalowo-gumowa
14) - nakrętka sworznia mocowania ramienia wahacza do wspornika
Konstrukcja przedniego zawieszenia.

Opis do rysunku 11.
1) - pierścień gumowy sprężyny zawieszenia

2) - gniazdo pierścienia gumowego
3) - sprężyna zawieszenia tylnego
4) - wahacz
5) - wspornik ramienia wahacza
6) - sworzeń (śruba) mocowania ramienia wahacza do wspornika
7 - 11) - podkładka regulacyjna
8) - podkładka mocowania wspornika
10) - śruba mocowania wspornika
12) - tulejka metalowo-gumowa
14) - nakrętka sworznia mocowania ramienia wahacza do wspornika
15) - nakrętka mocowania zderzaka gumowego
17) - podkładka płaska
18) - zderzak gumowy zawieszenia tylnego
19) - nakrętka mocowania amortyzatora
21, 24, 26) - podkładka płaska
22, 25) - podkładka gumowa mocowania amortyzatora
23) - amortyzator
28) - nakrętka mocowania amortyzatora do wahacza

Konstrukcja zawieszenia
Amortyzator przedni (na lewo) i tylny (na prawo) 4
4
rysunki i fragmenty tekstu zaczerpnięte ze strony www.loker.loker.webpark.pl/ dalej.htm
Powrót do spisu treści
Koła
Na początku to, od czego się zaczyna i co jest bezpośrednio
odpowiedzialne za bezpieczeństwo, prowadzenie i komfort jazdy.
Opony
Można proponować rożne modele, zależnie od poglądów i można

polemizować na ten temat. Opony 135 R 12. Wiem że szerokie
opony (gumy, kapcie itp.) ładniej wyglądają ale ...
Ja proponuję D – 124 lub Tersusy . Stare sprawdzone D – 124
najlepiej sprawują się jako wielonawierzchniowe (poprzez analogię
do wielosezonowe), choć wydaje mi się, że najlepiej sprawują się
na asfalcie, oczywiście latem.
Tersusy natomiast są całkiem niezłe na duży deszcz. Na suchy asfalt
wydają się całkowitą pomyłką.
Zimą natomiast dobrze było by mieć opony zimowe. Właściwie to
nie ulega najmniejszej dyskusji dla inteligentnego i o zdrowych zmysłach
kierowcy.
Wracając do tzw. kapci, to można założyć 155 na 12 cali , ale to
jeśli już musisz – (odradzam!) – to lepiej na tył.
Malce na szerokich oponach jak wspomniałem wyglądają atrakcyjnie,
ale nawet dla silników dużych mocy (Uwaga! Maluch seryjnie ma 24
KM!!!) szerokość większa niż 155 pogarsza tylko osiągi, bo szerokość
jest za duża i stawiają po prostu za duży opór toczenia.

Obręcze
Montować można tzw. felgi zarówno z innych Fiatów - dobre

wydają się być 13 od Bisa (135/70 R13 stanowią chyba najlepsze
rozwiązanie) -jak i od Zastawy oraz z Opli (ten sam rozstaw śrub – 98
mm).
Można – szczególnie na asfalty – zastosować felgi z Fiata 125p (ale nie
z Poloneza! W polonezie są szersze) czyli Dużego Fiata, z oponami
145/70 R13.
Pamiętać musisz Czytelniku, że przy tych felgach z przodu autka
trzeba dołożyć tzw. dystanse (pierścienie dystansujące) ok. 8 mm na
każde koło.
Jeśli chodzi o felgi z lekkich stopów tzw. Alu felgi (alufelgi) to jest to
bardzo dobre rozwiązanie korzystnie wpływające na szereg cech auta.
Począwszy od zmniejszenia masy na pozytywnym efekcie wizualnym
skończywszy. Jednym słowem – zachęcam!
Dobre są od Fiata CC Sporting, lecz niestety musiałbyś Drogi
Czytelniku dodatkowo przerobić wewnątrz błotniki – zależnie od stopnia
obniżenia auta.
Inne dobre felgi z lekkich stopów to od Corsy Gsi – niestety uwagi
identyczne jak we wcześniejszym aucie 5.
Hamulce tarczowe
Okazuje się, że można dokonać takiej przeróbki, choć trzeba
przyznać, że jest ona z tych ambitniejszych. Na pewno dodatnio
5
Tekst powstał w odparciu o tekst autorstwa P. Olejniczaka.
wpływa na drogę i jakość hamowania samochodziku, co czyni tę

przeróbkę bardzo dobrym usprawnieniem. W celu dokonania
modyfikacji trzeba przygotować:
1. Dwie przednie tarcze hamulcowe od poloneza.

2. Dwa jarzma do zacisków przednich ze śrubami mocującymi.
3. Cztery kliny (do zacisków) i 8 zawleczek.
4. Dwa zaciski przednie od poloneza starego typu lecz nie firmy Lukas.
5. Komplet klocków tym razem Lukas do starego typu zacisków na
przód.
6. Dwie blaszki unieruchamiające śrubę mocującą przewód hamulcowy.
7. Cztery podkładki mosiężne (pod i nad) końcówkę przewodu
hamulcowego. 8. Nowe nakrętki mocujące piastę do zwrotnicy.
9. Sześć śrub M8 o długości 3 cm (najlepiej 1, 5 cm bez gwintu),
twardości 8, 9. Z nakrętkami samoblokującymi i podkładkami.
10. Trzeba też mieć felgi 13 lub 12 bo niestety nie mieści się zacisk.
Należy wykonać dwie blachy mocujące jarzma do zwrotnic:

Jak już masz, Czytelniku blachy musisz następnie wykonać pierścień
dystansowy (dystans) pomiędzy piastę a zwrotnicę (grubość około 2 – 3
mm w zależności od grubości blachy – z jednej strony zakończony
stożkiem od strony zwrotnicy). Potem zdejmij całe hamulce z bębnami i
piastą.
Do zwrotnicy przykręć blachę śrubami (3 szt.) – twardość
minimum 8, 9

(Uwaga! Jakość śruby wpływa wybitnie na bezpieczeństwo!!!) z

nakrętkami samo kontrującymi (teflonowe).
Następnie założyć powinieneś Czytelniku na zwrotnicę pierścień
dystansowy i piastę, którą uprzednio powinieneś zeszlifować tak, by
nachodziła na nią tarcza hamulcowa.
Kompletną całość dokręcasz w ten sposób żeby usunąć luz na
łożyskach
(skasować luz) i załóż na piastę tarcze hamulcową i blachy dystansowe,
(oryginalne z poloneza po jednej na stronę) i całość skręcać kołeczkami.
To nie koniec pracy, jeszcze musisz – Drogi Czytelniku – przykręcić
jarzmo ustawiając je w taki sposób aby nie ocierało o tarczę.
Schemat wyjaśniający do tekstu powyżej.
Na koniec załóż jeszcze zaciski z klockami i przykręć przewód

hamulcowy (trzeba to też zabezpieczyć specjalną blaszką, bo się
niestety często odkręca . Nie zapomnij odpowietrzyć hamulców6! Nie
polecałbym zakładania tarcz na tylną oś – przednia jest ważniejsza
(skuteczniejsze hamulce), a zaburzenie rozkładu siły hamowania (przód
6
Tekst powstał w oparciu o materiały z www.denior.126fan.pl
– tył), może doprowadzić do utraty panowania nad autem podczas

gwałtownego hamowania.
Szybki układ kierowniczy

Proponuję Ci niżej opisaną przeróbkę. Autor tej przeróbki jest z niej
bardzo zadowolony. Usprawnienie to polega na zmniejszeniu ilości
obrotów kierownicą, potrzebnych do przesunięcia kół od ich skrajnych
położeń. Zmniejszenie wartości obrotu do niecałych dwóch obrotów, w
konsekwencji powoduje, że układ kierowniczy jest tzw. szybki...
Skutkiem ubocznym tej modyfikacji jest to, iż kierownica kręci się z
wyczuwalnym większym oporem., co może sprawiać kłopoty na parkingu
szczególnie u niewielkich posturą lub mizerniejących.
Tzw. Szybki układ kierowniczy w samochodzie fiat 126p

Bardzo dobrze podobno jeździ się natomiast w sposób rajdowy ,

szczególnie po szutrach i śniegu w zimie ...
Autor przeróbki zapewnia że nie zanotował zmniejszenia
wytrzymałości układu kierowniczego ale cały samochód jest jeszcze w
fazie testów i przeróbek.
Potrzebne materiały:
1 ) Podłoga
2) Zestaw kluczy (10, 13...)
3) Ściągacz do gałek.
4) Podnośnik, zwany lewarkiem.
5) Nowy drążek środkowy (krótszy), który możemy zastąpić drążkiem
bocznym (koszt 20 – 50zł ).
Instrukcja postępowania:
Żeby sobie ułatwić sprawę powinieneś samochód najpierw podnieść
(wystarczy tylko przód ), podłożyć pod przednie koła dosyć duże cegły i
samochód opuścić, aby na nich stał z nosem zadartym wysoko do góry.
Oczywiście pozostaw auto na biegu i z zaciągniętym hamulcem
awaryjnym
(tzw. ręcznym ... ale chyba nie powinienem o tym przypominać).
Jeśli nie będziesz ruszać kół to zaoszczędzisz na ustawianiu
zbieżności. Dokładnie oczyść gwinty śrub przy gałkach B, B', C, C ' i
je nasmaruj. Delikatnie odkręć nakrętki przy gałkach C i C' (tak by
cala gałka nie zaczęła się ruszać). Zdejmuj drążki boczne I i II
(trzeba użyć ściągacza do gałek).
Do otworów C i C' włóż nowy drążek środkowy, wykonany z
zakupionego wcześniej drążka bocznego i przykręcasz go.
Delikatnie odkręcasz następnie nakrętki starego drążka środkowego i

wyciągasz je. W miejsca B i B' wkładasz drążki boczne.

Prawdopodobnie trzeba będzie je trochę skręcić, ale jak będziesz
to robił Czytelniku delikatnie, nie ruszając kołami to nie będziesz musiał
ustawiać zbieżności. Po założeniu wszystko mocno skręcasz razem.
Należy sprawdzić czy śrubki zaciskowe drążków nie ocierają o felgi i czy
klakson nie będzie przeszkadzał. Jeśli wszystko gra opuszczamy
samochód na ziemie i jedziemy na testy. Prawdopodobnie okaże się, że
trzeba jednak jechać do ustawienia zbieżności i nic innego jak ustawić
nie pozostanie 7.
Samochody z tylnym napędem jakim jest Maluch w zasadzie powinny

raczej mieć zbieżność neutralną. Oznacza to tyle że koła przednie mają
zbieżność 0.
Tył bardzo często nie podlega regulacji a zwłaszcza w przypadku tzw.
sztywnego mostu napędowego. Z tego też powodu nie ma się wpływu na
pochylenie kół tylnych.
Natomiast pochylenie kół przednich powinno być w tzw. negatywie

(negacie) najczęściej w granicach 1, 5 stopnia. Ten negatyw to po prostu
taka sytuacja, kiedy koła przy jezdni są szerzej niż na górnej krawędzi.
7
tekst powstał w oparciu o tekst i schemat autorstwa M. Stycznia
Koło zamachowe
Jeśli jesteś bystry, Drogi Czytelniku a wierzę głęboko, że nie jest
inaczej, to zauważyłeś z pewnością że napisałem wcześniej żeby
modyfikację silnika i podnoszenie mocy zacząć od zawieszenia. Tak, bo
jestem przekonany że nie ma sensu przerabiać silnika i podnosić moc
bez ingerencji w zawieszenie, po prostu nie będziesz miał okazji by w
większości wypadków (może poza kilkoma) by wykorzystać powiększoną
moc. Tak więc zawieszenie już jest utwardzone i
(lub) obniżone. Koła schowały się w błotniki i autko wygląda bojowo.
Można ruszyć silnik. Na początek koło zamachowe.
Aby Twój bolid – drogi Czytelniku przyspieszał szybciej musisz je
odchudzić. Lżejsze, łatwiej się kręci. Potem trzeba je wyważyć. Musisz
jednak pamiętać, że po odchudzeniu koła zamachowego zmniejszy się
wraz z jego masą, energia kinetyczna w nim zgromadzona, więc trochę
trudniej się będzie ruszało i możliwe, że spadnie nieco (nieznacznie)
maksymalna prędkość uzyskiwana przez Twój pojazd, (i tak zresztą
raczej nieduża, prawda?).
Głowica
Dobrze będzie jeśli Twoje auto nie jest wcześniej wyprodukowane
(i nie ma dwudziestu lat) i masz nowego typu głowicę. Chodzi o
uszczelniacze zaworów ssących. Od lipca 1992 montowane były już
odpowiednie uszczelniacze w od numeru seryjnego 6621475. Problem
rozbija się niestety o przystosowanie do benzyny bezołowiowej, ale nie
martw się jeśli „Twój” silnik jest starszy. Będzie tylko trochę więcej palił
oleju. Przygotuj się na to.
Musisz zdjąć i rozmontować głowicę, odkręcić kolanka,
wymontować zawory i za pomocą wiertarki (!) i kamienia szlifierskiego,
różowego 1, 5 cm albo mniejszego, usunąć wystającą część prowadnic
zaworowych dokładnie i równo ze ściankami kanału dolotowego (można
tym celu użyć papieru ściernego np. o numerze 80)
Następnym krokiem jest zadziałanie ściernego w kanałach

dolotowych zwanymi też ssącymi. Twoje zadania to: wygładzenie kanału
i usuniecie wszystkich zadziorów, rys i innych fabrycznych błędów, tak
typowych dla Polskich Wspaniałych Produkcji ale na szczęście nie tylko
polskich.
Napisałem wygładzenie, a nie wypolerowanie, bo to jak wiesz nie to
samo. Kanałów nie poleruj a wygładź, tak by kierunek wygładzania był
przeciwległy do osi kanału. Innymi słowy należy polerować wszerz a nie
wzdłuż.
Następnie należy usunąć materiał bocznej ścianki komory spalania przy

zaworach ssących o 2 mm (można to zrobić frezem albo zlecić
specjaliście).
Polecam użycie do tej czynności pomimo wszystko wiertarki z miękkim

wałkiem, tym bardziej że w niektórych miejscach należy usunąć nawet
do 1 mm materiału.
Jeśli nie masz Czytelniku, takiego sprzętu pozostaje Ci papier
ścierny nr 80, palec, czas i duuuuużo cierpliwości
Jeśli kanały ssące już masz zrobione (gratuluję!!!) to znak, że przyszła
pora na kanały wylotowe zwane też wydechowymi.

Przyłóż uszczelkę i wypiłuj dokładnie jej prześwit. To samo zrób z

kolankiem.
Piłowanie ułatwi Ci włożenie uszczelki i przykręcenie kolanka

dwiema śrubami mocującymi, w taki sposób, by nic Ci się nie
przesuwało.
Jeśli po złożeniu (przykładasz uszczelkę i wkręcasz dwie śruby
mocujące kolanko tak żeby uszczelka się nie przesuwała ) jeszcze coś
się nie zgadza i otwory się nie pokrywają koniecznie musisz to
skorygować. Pamiętaj tu, dokładność jest szalenie ważna.
UWAGA
Nie należy wycinać prowadnic zaworowych w kanałach wylotowych
ponieważ powoduje to przegrzewanie się zaworów wydechowych i może
spowodować ich urwanie!!!).
Po tym wszystkim musisz tylko zanieść głowicę do splanowania :
„Planowanie” głowicy
Zabieg ten polega na usunięciu warstwy materiału głowicy w celu

podniesienia stopnia sprężania. Wielu robi tak, zwłaszcza w dwusuwach
(Wsk, MZ), i to najprostszy zabieg. I tu uwaga. Tak rzeczywiście można
usunąć ok. 1, 5 – 2 mm i będzie to z niewielką szkodą dla samej głowicy
a z poważnym zyskiem dla mocy i charakterystyki silnika (relatywnie
wyższe obroty).
A to całkiem dobrze, niestety jest ale ...
Większe splanowanie spowoduje znaczny wzrost mocy, ale niestety
istnieje możliwość wystąpienia spalania stukowego przy prędkościach
powyżej 110 km/h. Ponadto przy większym od 3 mm (tzn. więcej niż 3
mm) splanowaniu musisz w tłokach nad zaworami wyfrezować

wgłębienia na zawory – tak by nie spotkały się z tłokami.

Pamiętaj że spalanie stukowe niszczy silnik i głowicę, którą tak długo i
pieczołowicie modyfikowałeś. Aby ograniczyć nieco ewentualność jego
wystąpienia proponuję Ci zastosować grubą na 0, 3 mm, miedzianą
uszczelkę, a na krawędzi komory spalania zrobić zaokrąglenie – 2 mm.
Chodzi o najdłuższa prostą krawędź. Jeśli mi nie wierzysz i nie będziesz
stosował opisanej uszczelki, załóż chociaż zwykłą, ale nową.
I nie zapominaj o możliwości spotkania się zaworów z tłokami.
Pamiętaj, że to głowica jest tym elementem, który ma ogromny wpływ na

efekty podrasowania „Twojego” silnika. Nigdzie się nie śpiesz, wykonuj
wszystko dokładnie. I stopniowo. Zawsze możesz poprawić.
To co Ci Czytelniku zaproponowałem teraz, najlepiej jest zlecić
specjaliście, ale jeśli chcesz... 8
Zmiana faz rozrządu

Proponuję niewielką modyfikację polegającą na cofnięciu wałka
rozrządu o 10 stopni.
Z moich informacji wynika że można to zrobić to w ten sposób:
Na początek zajmij się kołami i łańcuchem. Wymontuj i wyrzuć daleko
- Kup nowe, naprawdę warto, tu nie oszczędzaj w końcu to
rozrząd!!!!!
- Musisz wyjąć duże koło i oczyścić je, i teraz szukaj czujnie
znacznika.
8
schemat zaczerpnięty ze skony www.loker.loker.webpark.pl/dalej/htm
- Po odnalezieniu go, odmierz 10 stopni w tył (odwrotnie niż kierunek

ruchu wskazówek w zegarku) .
- Teraz zrób znacznik. (nowy)
- Cofnij wałek o 10 stopni.(10 ni 12 czy 15!!!)
- Zdejmij koła i załóż łańcuch (bezwzględnie nowy).
- Sprawdź czy wszystko jest w porządku.
Modyfikacja zaworów
Modyfikacja zaworów polega na wypolerowaniu ich
powierzchni i w przypadku wylotowych (wydechowych na
skróceniu trzonka (skróceniu – odchudzeniu, mm na 6 m; odcinek
grzybek – wcięcie). Jeśli nie jesteś tokarzem nie zabieraj się do
tego. Poszukaj tokarza, albo tokarki, albo najlepiej tokarza z
tokarką.
Nie przekraczanie odcinka grzybek – wcięcie jest o tyle istotne, że
w przypadku przekroczenia gromadzący się na trzonku osad, może
powodować zawieszanie się zaworu.
I jeszcze bardzo istotna uwaga, czynności wszystkich dokonujemy na
nowych, dokładnie sprawdzonych zaworach pod katem zwłaszcza
mikropęknięć. Wiec dobrze się przyjrzyj temu co masz w dłoni.
Zawory muszą być przystosowane do paliwa bezołowiowego.
Jeśli chodzi o polerowanie to ty już wiesz jak to robić, przypomnę jednak
że najlepiej jest używać wiertarki
Można wszak że papierem ściernym, zaczynasz od papieru nr 120 i
kończysz na powiedzmy 1000.

Ja proponuję Ci tak: trzonek wkręć w wiertarkę, wiertarkę w imadło,

i Ktoś niech naciska przycisk wiertarki i dodatkowo trzymał a Ty dociskaj
kolejne papiery do obracającego się i polerującego zaworu.
Jeśli chodzi o montaż zaworów w głowicy to : należy dotrzeć je do
gniazd zaworowych przy pomocy pasty zaworowej i wiertarki.
Pod podkładki musisz podłożyć podkładki żaroodporne o grubości 2, 5
mm
(od Dużego fiata, od poloneza chyba też pasują).
Grzybki zaworowe – schemat do tekstu9
Ma to na celu utwardzić sprężynę zaworu, a to daje podniesienie

obrotów silnika bez obaw o uszkodzenia. Na zasadzie ciekawostki
podam że, spotkałem opisy stosowania większych gniazd zaworowych i
samych zaworów (jak w motocyklowych silnikach wysokoobrotowych)
ale z powodu braku miejsca stosuje się gniazda z Bisa i CC 700
ponieważ są o 1 mm większe.Można by było także roztoczyć je o 2 mm i
9
schemat zaczerpnięty ze skony ww.loker.loker.webpark.pl/dalej/htm
włożyć zawory z Łady i niektórych silników wysokoprężnych, ale to

ciekawostka ... nie sprawdzona. Pracuję nad tym...cierpliwości.
Wydech
Ze sportowym (najwydajniejszym) tłumikiem do malucha nie
będziesz miał kłopotów, bo wykonasz go sam przy odrobinie chęci i
czasu.
Ale wiele już się nauczyłeś więc, co za problem? Wierzę w Ciebie. Do
dzieła. Najlepsze do tego rodzaju przeróbek są tłumiki owalne (jajo) –
na schemacie powyżej – bo mają większą komorę rozprężania spalin.
Najlepiej, jeśli masz taką możliwość oczywiście, przerabiaj popularnego
Vupex' a. Ma on już wypuszczoną końcówkę z tyłu. Zauważ jednak, że
nie wszystkie Vupex' y są jednakowe. Niektóre mają w wylotowej rurze
sitko (jest to cichsza wersja). Bywają też takie, które mają zagiętą
krawędź do środka i takie są najlepsze. Jeśli jesteś bystry drogi
Czytelniku, a obaj wierzymy ze nie jest inaczej, już pewnie wiesz, że
musisz się przyjrzeć tłumikowi swojej strzały i zdecydować czy kupić
nowy i przerobić, czy przerabiać ten, pod twoim autem. My oczywiście z
uporem maniaka twierdzimy po raz koleiny że kupując nowy zrobisz
lepiej. Nawet oryginalny tłumik sportowy, ma w środku jakieś elementy
nikomu nie potrzebne. Tobie też. Twoim zadaniem specjalnym jest,
usunięcie wszystkich elementów, które mogłyby tamować wylot spalin.
Teraz do dzieła :
- wymontuj cały wydech z samochodu Podniesienie auta
podnośnikiem z

prawej strony ułatwi ci wyjecie tłumika.

- oglądamy czy nie jest przegnity, przepalony (patrz wcześniej) nowy
to koszt – ok. 100 zł.
Wszystko będzie wylatywać bez problemu do tyłu (albo do przodu jeśli
włączony będzie wsteczny!)
Jeżeli chcesz mieć głośniejszą wersję to wywal wszystko Jeśli ma być
nieco cichsza to proponuję zostawić zastawki (te pionowe, czarne), a
wszystko co obok wyciszyć. Aby przyciszyć twój tłumik możesz
zastosować zaślepkę. Co to? Jest to okrągła blaszka z kilkoma
dziurkami na środku przykręcana u wylotu tłumika.
- potem zamknij, zaspawaj tam gdzie rozcinałeś - koniecznie
spawarką gazowo elektryczną (mig-mag).
- na końcu zamontuj do twojego pojazdu i wsłuchaj się w piękny,
rasowy gang, silnika Twojej fury.
- ostrzegam z góry, że z taką przeróbką lepiej się na przeglądzie nie
pojawiać, tak samo jak obok patroli Policji
- zdejmuj nogę z gazu, tylko nie zbyt gwałtownie
tak aby nie pojawił się ogień i wystrzały!!!!!

Wydech sportowy z seryjnego.
- postępuj tak jak wyżej do punktu z rozcinaniem tłumika

- wytnij( nie wyrywaj, bo zostaną dziurki po zgrzewach sitek)
wszystko tak żeby została pusta puszka.
- możesz zmienić tą małą końcówkę na kawałek porządnej rury,
tylko
skieruj w dół i to wcale nie po to, żeby nie dymić po oczach, ale po to,
aby nie stukała po zderzaku
- zamykamy i spawamy jak w punkcie poprzednim.
poprzez bez oporowe odprowadzenie spalin do atmosfery.
Warto wspomnieć również o tłumiku, dzięki któremu samochód a
zwłaszcza taki jak maluch powinien sobie odpowiednio mruczeć.
Spotykane są tłumiki firmy WUPEX które wiodą chyba prymat w
tłumikach sportowych, ale warto też wspomnieć o tańszej i także dobrej
wersji „ FL Sport”.
Możesz też ...
Układ wydechowy a raczej jego modyfikacja to modyfikacja kanałów

wylotowych oraz kolektorów wydechowych. Potrzebny będzie papier
ścierny 100 i pasta do docierania zaworów, pasta polersko – ścierna,
pasta polerska oraz kamień szlifierski, ten ostatni zakładamy na
wiertarkę. Kolejnym żmudnym krokiem jest szlifowanie całego kanału
wylotowego papierem 100 w celu usunięcia nagaru i innych większych
zarysowań.
Modyfikacja ta daje bardzo duży efekt, dynamika jazdy zostaje
polepszona

Zakończenie wydechu
Proponuję także zaopatrzenie końca wydechu w tzw. końcówkę.

10
Poprawia to wygląd i jest to jego najważniejsza zaleta.
Jeszcze raz o tłumikach

Prosta konstrukcja fabrycznego tłumika fiata 126p pociąga za sobą
pogorszenie osiągów silnika, który jest dławiony w górnym zakresie
prędkości obrotowych, w samym zaś tłumiku niemożliwe jest
dostateczne wykorzystanie zjawiska fali odbitej (rezonansu),
wpływającego na wskaźniki robocze silnika. Ponadto
w forsownie eksploatowanym silniku często występuje szkodliwy wzrost
obciążeń termicznych. Proponowana zmiana konstrukcji tłumika
umożliwia powiększenie mocy silnika i uzyskanie oszczędności paliwa
zarówno
w normalnej eksploatacji, jak i przy jeździe sportowej.
10
www.loker.loker.webpark.pl/dalej/htm
Przeróbka polega na zastosowaniu w tłumiku jednej przegrody oraz

dwóch komór, a także połączeniu przewodów wewnątrz tłumika w trójnik.
Przewód wylotowy jest zakończony ejektorem (wersja turystyczna)
lub dyfuzorem (wersja sportowa). W tym drugim przypadku należy
jednak liczyć się ze wzrostem głośności.
Wykonanie Tłumika.
Do przeróbki należy wykorzystać nowy tłumik fabryczny oraz

tłumik częściowo zużyty (wykorzystuje się z niego odcinki rur giętych na
wewnętrzne przewody gięte – kolanka). Pracę rozpoczyna się od
rozpołowienia nowego tłumika i wytopienia palnikiem acetylenowym
końców przewodów wlotowych i wylotowego w dolnej części puszki.
Połówki tłumika rozłącza się posługując
się palnikiem prowadzonym przed linią zgrzewu od strony dolnej części
puszki (można użyć piłki lecz jest to czasochłonne). Perforowane odcinki
przewodów wlotowych i wylotowego odcina się palnikiem wewnątrz
górnej pokrywy w odległości 10 mm od ścianki i wyrównuje się
deformacje. Z rur pochodzących ze starego tłumika wykonuje się trójnik.
Trójnik ten należy dopasować do przygotowanych wcześniej końców
przewodów wlotowych i wylotowego, tak aby uzyskać dokładne
połączenie rur. Zaleca się stosować kielichowe połączenia od strony
natarcia spalin. Po dopasowaniu trójnika trzeba jego końce
przyspawać do rur wlotowych i rury wylotowej wewnątrz puszki tłumika.
Następnie należy przyspawać przegrodę na obwodzie górnej części
puszki i do trójnika w miejscu wycięcia w kształcie litery U. Kolejną
czynnością jest przyspawanie rurek – rezonatorów do wewnętrznych

przewodów wylotowych (czynność tę można wykonać przed

przyspawanie rur trójnika).
Rysunek do opisu
Połączenia należy wykonać starannie i w sposób trwały, gdyż wpływają

one w istotny sposób na osiągi silnika i trwałość tłumika. Przewód
wylotowy należy wybić (wybić spłaszczenie standartowej końcówki
wylotowej na średnicę rury) oraz wykonać perforację.

Otwory w rurze wylotowej wierci

się bez wytapiania rury z górnej części puszki. Na koniec przewodu
wylotowego (rury wydechowej) zakłada się obudowę ejektora
sporządzonego, spawając jego wlot do rury, a bok do krawędzi puszki.
Można to zrobić przed zespawaniem dolnej części puszki. W wersji

sportowej zamiast ejektora zakłada się na rurę dyfuzor zwinięty z blachy.
Tłumiki do 126p

Wałek rozrządu
Musisz wiedzieć ze są różne wałki, turystyczne, sportowe
(rajdowe), wyścigowe. Produkują je różni producenci i różnie je
oznaczają, ale w rzeczywistości niewiele się od siebie różnią.
Stosowany był, wałek 385 od inż. Świątka i sprawdził się . Przy montażu
tego wałka trzeba pamiętać o ty by:
- zastosować nowe szklanki
- luz zaworów ustawia się na 0, 15 dolot i 0, 20 wylot (ustawiane
przy
mijaniu zaworów cylindra przeciwnego),
kąt mijania zawiera się pomiędzy 15 a 10 stopni (w zależności od
zużycia łańcucha rozrządu).
- kąt wyprzedzenia zapłonu ustawia się na około 13 stopni (3 mm
przed pierwszą kreską na obudowie rozrządu), ale gdyby występowało
spalanie stukowe to trzeba go troszkę opóźnić (dobrać metodą prób i
błędów).
Można też zostawić seryjny wałek rozrządu (lub lepszy od serii

114), auto będzie miało ciekawą charakterystykę bo, ciąg zaczyna się od
2 tyś. , przy 3, 5 tyś. jest moment maksymalny. a koniec ciągu wypada
na 5, 5 tyś., Dobre jest to na ciasne KJS' y (spalanie 7 – 8 przy
dynamicznej jeździe miejskiej).
385 ma charakterystykę nieco inną, ciąg zaczyna się przy 3 tyś. moment
maksymalny. wypada na około 4 tyś., a koniec ciągu to około 7 tyś., ale
średnie spalanie jest o około litr większe.
Można też manipulować wałkiem tak żeby moment / moc
maksymalny. dobrać do innych obrotów, zasada jest taka przyspieszenie
wałka (w prawo względem koła zębatego) przenosi moment max na

niższe obroty, a opóźnienie (w lewo) przenosi moment max. na wyższe

obroty. Opóźnienie wałka o około 10 stopni przy zapłonie ustawionym
na 0 stopni, i przy zapłonie ustawionym na 13 stopni, przy cofniętym
zapłonie dół się znacznie pogarsza należałoby zmodyfikować aparat
zapłonowy tak żeby regulator odśrodkowy wyprzedzał maksymalnie o 10
stopni a nie o 21 czy 18 (w zależności od aparatu) i ustawić zapłon
normalnie (10 – 13 stopni).
Przyspieszenie wałka o około 10 stopni przy zapłonie ustawionym na 13
stopni, nie da się jeździć na trasie ale do miasta rewelacja...
To Twój samochodzik marzeń, sam zdecyduj.
Zastosowanie sportowego wałka rozrządu powoduje znaczny
wzrost mocy i przesuwa moc maksymalną w kierunku
wyższych obrotów wału korbowego. Niedoświadczeni tunerzy uważają
ten parametr za podstawowy. Nie wież im. Okazuje się, że szczególnie
wałki W obniżają moment obrotowy w zakresie średnich prędkości (do
około
70 km/h ) tak mocno że jest mniejszy niż dla seryjnego (i moc też).
Żeby w pełni wykorzystywać możliwości silnika z tym wałkiem trzeba
trzymać silnik w zakresie o wiele wyższych obrotów. Trzeba również
zauważyć, że ulega obniżeniu także współczynnik elastyczności
obrotowej silnika tzn. zmniejsza się przedział między obrotami wału
korbowego
dla mocy maksymalnej a maksymalnego momentu obrotowego.
Powoduje to częstsze wachlowanie biegami. Po prostu w razie
obciążenia np. gdy silnik pracuje na biegu bezpośrednim (zdaje się że 4)
i porusza się z prędkością 75 km/h, to spadający moment obrotowy
(proporcjonalny do siły napędowej na kołach) powoduje, że nie jest
możliwe pokonanie narastających oporów ruchu musi nastąpić zmiana
biegu na niższy.

Lepsze przepłukiwanie komory spalania wpływa na wzrost

napełnienia
(więcej świeżej mieszanki w następnym cyklu spalania może napłynąć
do cylindra) ale jednocześnie część mieszanki paliwowej bezpowrotnie
uchodzi wraz ze spalinami (jak w dwusuwie).
Oznacza to, że silnik taki będzie o wiele więcej palił, a właściwie
zużywał paliwa.11
Układ zasilania - gaźnik

Gaźnik jest następnym elementem, w którym można zrobić wiele
ale można także wiele zepsuć. Po opisanej modyfikacji silnik będzie
spalał od 6, 5 l do 9 l/ 100 km.
Na początek gaźnik należy rozebrać na elementy pierwsze i umyć,
potem należy obejrzeć czy korpus gaźnika nie jest pęknięty i czy ośka
przepustnicy nie ma luzu (najlepszy gaźnik do tej modyfikacji to FOS 28
S1A1). Po wstępnych oględzinach należy wykonać modyfikacje korpusu
gaźnika według rysunku.
Należy bardzo dokładnie wykonać wszystkie poprawki i
wypolerować powierzchnię gardzieli i dyfuzora. Dyfuzor dodatkowo
można wyposażyć w układ rozbijania kropli, ale należy pamiętać o tym
że takie układy powodują zubożenie mieszanki, do sportu lepiej ich nie
stosować można natomiast skrócić dyfuzor od góry o 4, 5 mm a
następnie uformować krawędź w „lejek” (patrz rys. powyżej).W dolnej
części dyfuzora 3 mm od dolnej krawędzi należy wywiercić
11
tekst powstał w oparciu o materiały zaczerpnięte z www.denior.126fan.pl
otwór o średnicy 1 mm, a następnie wnitować tam drut miedziany o tej

samej średnicy.
Wywiercić otwory o średnicy 2 mm w dolnej części rozpylacza,
układ na krzyż pierwszy rząd 5 mm od dolnej krawędzi, drugi rząd 8 mm
od dolnej krawędzi otwory w rządach przesunięte są wobec siebie o 45
stopni.
Następnie – w miarę możliwości – usuń pilnikiem igłowym wystające
Ilustracja do tekstu
fragmenty śrub mocujących przepustnicę do ośki (ostrożnie żeby nie

porysować powierzchni gardzieli ani przepustnicy). Po wykonaniu
wszystkich poprawek musisz dokładnie umyć gaźnik w benzynie
ekstrakcyjnej i przedmuchać sprężonym powietrzem. Jakie dysze?
Przekrój przez gaźnik

To pytanie jest najczęściej zadawane, dysza główna paliwa powinna być

w przedziale od 115 do 125, my zastosowaliśmy 117 i spalanie oraz
przyspieszenie jest optymalne, można oczywiście skorzystać z dyszy
130 ale spalanie wzrośnie do 12 – 15 l/ 100 km, co nie interesuje ludzi
używających auta do jazdy codziennej. Ale, co kto lubi.
Dysza główna powietrza, którą polecam to 190, nie daje poprawy
zwiększanie tej dyszy a nawet przeciwnie (musisz wiedzieć że zubożona
mieszanka ma mniejszą wartość energetyczną).
Trzeba zastosować rurkę emulsyjną F – 74, jest najlepsza (auto
jest zrywniejsze) , jeżeli chcesz zlikwidować efekt przerywania powyżej 6
tyś obrotów to powinieneś zastosować rurkę F – 8 lub F 101 z
zalutowanymi dwoma otworami od dołu rurki (silnik kręci się bez
przerywania, ale jest mniej zrywny niż na F 74).
Dysze.
Następnym problemem do rozwiązania przez Ciebie, drogi Czytelniku,
jest przerywanie na lewych nawrotach. Aby pozbyć się tego uciążliwego
problemu trzeba zmodyfikować uszczelkę, wystarczy zakleić dwa otwory
w uszczelce (z pogrubioną obwódką). Można to zrobić np. kropelką albo
innym klejem, ale musisz pamiętać, że klej musi być odporny na
benzynę12.
12
tekst powstał przy wykorzystaniu materiałów ze strony www.denior.126fan.pl
Właściwa regulacja gaźnika
Po każdorazowym zamontowaniu gaźnika na silniku konieczna jest

regulacja biegu jałowego. Jak to zrobić?
Uprzednio należy całkowicie dokręcić wkręt regulacji składu mieszanki i
wstępnie wykręcić go o 2 – 2,5 obrotu. Dopiero po tej czynności możesz
dokonać Czytelniku – regulacji gaźnika do pracy na biegu jałowym.
Regulacje przeprowadzaj na nagrzanym silniku. Wiadomo, że silnik
zimny nie pracuje równo i stabilnie. Powinieneś wiedzieć również o tym,
że wkręcanie wkrętu regulacji składu mieszanki powoduje jej zubożenie
,a wykręcanie wzbogacenie mieszanki (i co prowadzi dale do wzrostu
prędkości obrotowej silnika).Nadmierne wykręcenie wkrętu powoduje
tylko wzrost zużycia paliwa, a zbytnie wkręcenie powoduje tzw.
„wypadanie suwów”.
Niewłaściwa regulacja gaźnika jest powodem niepełnego spalania i

wzrostu stężenia szkodliwych CO. Optymalne ustawienia powinieneś
sprawdzić podczas jazd próbnych: oczywiście przy dobrze już
nagrzanym silniku, przyspieszając od prędkości 50km/h do 80 km/h na
biegu bezpośrednim czyli najczęściej ( :- )) w przypadku Malucha na
czwórce.
Samochód powinien się płynnie rozpędzać bez występowania

dzwonienia w silniku. Pomiar wykonuje się przy obciążanym
samochodzie kierowcą, czyli Tobą oraz pasażerem (pasażerką – jak
chcesz) , który może równocześnie mierzyć czas stoperem. Musisz
powtórzyć groby kilkakrotnie – im więcej razy – tym lepiej, odrzucić 2
skrajne pomiary i pozostałe czasy dodać do siebie i podzielić przez
swoją liczbę.
Pomiar 1 = 18 sek. nieważny
Pomiar 2 = 21,5 sek. ważny
Pomiar 5 = 23,6 sek. nieważny
Pomiar 2 + Pomiar 3 + Pomiar 4 = suma 64,3 sek.
Liczba pomiarów
64,3 : 3 = 21,4
Jeśli osiągniesz wynik pomiędzy 20 a 22 sek. (silnik seryjny) możesz

uznać że masz wyregulowany gaźnik prawidłowo13.
Chłodzenie
Tzw. dolot powietrza w silniku fiata 126p, jak wiele elementów i
podzespołów, czy też rozwiązań technicznych, jest niedoskonały. Och ,
jak kocham Polską motoryzację!!!
Ponadto jest zdecydowanie nie wystarczający dla silnika po tuningu.
Twoja rakieta spaliłaby się szybko. Trzeba znów poprawić fabrykę
(i inżynierów), a w tym celu należy:
13
Ibidem...wg.: Raceman ‘a
- usunąć tłumik szmerów i w jego miejsce wstawić rurkę (z fiata

600),
- w dnie puszki filtra wywiercić otwory
- odciąć kanał powietrzny znajdujący się pod filtrem
- zdjąć odmę z obudowy filtra powietrza i wyprowadzić ją na
zewnątrz
(do butelki albo głęboko pod auto), pozostały po odmie króciec
zaślepić korkiem (od taniego wina pasuje doskonale, i smakuje najlepiej)
- można też powiększyć otwory wlotowe w karoserii i założyć klapy
wlotowe od Bisa (ładniejsze i mają większy prześwit)
- dobrze jest zastosować sportowy filtr powietrza (mniejsze opory,
ale nie wierz debilnym reklamom, że zwiększa moc o 15 – 20 %), ale o
tym dalej.
Pamiętaj o zasadzie : więcej powietrza – więcej paliwa.
Zimne powietrze dostaje się do komory silnika bocznymi wlotami
oraz przez kanał dolotowy, a następnie rurą dostaje się do dmuchawy
która odpowiada za jego tłoczenie. Powietrze rozdzielane jest w trzech
kierunkach:
- ku górze do filtru powietrza

- do środka kierowany na cylindry i głowicę odbierając im ciepło
- ku dołowi przepływający wokół lewej części miski olejowej chłodząc
zawarty w misce olej.
Wylotem ciepłego już powietrza steruje termostat, który w razie potrzeby

otwiera się powodując lepsze ujście powietrza na zewnątrz. Chłodzenie
odgrywa w pracy silnika bardzo istotną rolę i wszelkie modyfikacje tego
układu powinny być wykonywane przemyślane i z dużą starannością.

Spotykane są coraz częściej poprawki blacharskie w postaci klap bez

kratek w jej górnej części, (potoczna nazwa to klapa RS Tuning).
Wygląda to bardzo ładnie ale niestety nie spełnia swojego

podstawowego zadania i w pewnym stopniu zaburza proces chłodzenia
silnika ale jeśli chcesz.
Słuszność zmiany klap bez kratek jest teorią mówiącą, że poprawiając
układ dolotowy w sposób gdzie powietrze do chłodzenia podawane jest z
bocznego wlotu poprawia chłodzenie jest błędne a badania popierające
ten fakt zostały przeprowadzone przez OBR BOSMAL w Bielsku –
Białej.14
Tzw. dolot powietrza - chłodzenie układu napędowego
14
Strumienice dolotowe
Poniżej znajdziesz kilka informacji na temat strumienic do Fiata

126.
Najlepsza jest strumienica typu Raylle – Cross (przebadali to zawodnicy
na torze w Słomczynie) Strumienica Raylle – Cross była o 2 – 3 sekundy
lepsza od innych.
Fot. Pierwsza.
- Strumienica typ Raylle-Cross stosowana przez zawodników.
Występuje bez filtra. Powietrze jest filtrowane przez włókninę filtracyjną
przy wlotach powietrza na błotnikach tylnych.
Fot. Druga.
- Przykład zastosowania strumienicy typu „Kit Alfa” do Malucha jako
strumienicy Raylle – Cross także bez filtra.

Fot. Trzecia.
- Najnowszy model strumienicy Raylle – Cross, średnica kolanka
85mm, stosowana bez filtra.
Strumienice Raylle – Crossowe pod względem fizycznym nie są czystą
strumienicą ale raczej dynamizatorem przepływu.
Fot. Czwarta.
- Strumienica typu KJS – najpopularniejszy model strumienicy. Przy
bardzo „ostrych” wałkach rozrządu były z nią problemy, wymagała
dokładnego dostrojenia gaźnika.
Fot. Piąta.
- Strumienica KJS model z zasysaniem bocznym, klasyczna
strumienica. Zasysanie boczne jeszcze nieosłonięte.


Fot. Szósta.
- Kit Alfa adoptowana do 126p. Zasysanie boczne osłonięte i
przewód do doprowadzenia zimnego powietrza do strumienicy. Przewód
zamocowany do plastikowej osłony tunelu dmuchawy, razem z tą
strumienicą była modyfikowana obudowa dmuchawy. Ta strumienica
miała średnice 60 mm i była dostosowana do stożków, specjalnie
wykonanych przez Filtron – Proton.


Fot. Siódma.
- Strumienica KJS, najnowszy typ, ta strumienica jest szczelinowa.
Zasysanie boczne hermetyczne, przewód doprowadzające zimne

powietrze.
Fot. Ósma.
- Strumienica wydechowa szczelinowa. Na tej strumienicy da się

jeździć cywilnie. Została zdjęta z produkcji z powodu, występowania (z
niektórymi wałkami rozrządu) silnych drgań silnika. Wymaga ona
ogromnego nakładu pracy, co później jest trudno przenieść na cenę
(jest nieekonomiczna w produkcji).
Fot. Dziewiąta.
- Para strumienic szczelinowych do 126p (wydechowa i dolotowa)15.

Zasada działania:
W układzie dolotowym silnika spalinowego powstaje fala podłużna
akustyczna . Wywołana ona jest cyklicznymi ruchami tłoków silnika .
Wszystkie zjawiska związane z ruchem powietrza w rurach ssących
mają podstawowe znaczenie dla parametrów silnika (moc, moment
obrotowy i najważniejszy parametr: elastyczność). Dawniej konstruktorzy
samochodów nie przywiązywali wagi to tego elementu – teraz pracuje
się nad wydłużeniem drogi powierza nawet do 1,5 m. Strumienica jest
właśnie takim układem dolotowym w pigułce.
Podczas pracy silnika jest taki moment w, kiedy oba zawory są
otwarte i ruch tłoka powoduje wdmuchanie do kolektora ssącego
mieszanki z powrotem. Jest to moment kiedy oba układy dolotowy i
wylotowy są połączone . Zsynchronizowanie tych układów powoduje
sprawne usuniecie spalin i dynamiczne zassanie mieszanki (co
nazywane jest rezonansowym doładowaniem). Strumienica jest tak
zaprojektowana, aby wywołać to zjawisko Oczywiste jest, że strumienicy
15
www.fiat-fourious.prv.pl wg. inż. L. Węglarskiego.
dolotowej w spowodowaniu dynamicznego doładowania pomagają

sportowe układy wydechowe . Firma „MICHAEL” produkuje tłumiki
dopasowane do strumienic dolotowych .
Montując strumienicę można stroić układ dolotowy , zwiększają
pojemność układu , długość i kształt (prostując przewody ssące np.) .
Można do strumienicy dołączyć komory rezonansowe . Sama
strumienica może występować w różnych konfiguracjach . Układy
typowo sportowe to zastąpienie fabrycznego dolotu stożkowym filtrem
powietrza ze strumienicą . Do bardziej cywilnej jazdy strumienicę można
dobudować do fabrycznej obudowy filtra , takie układy powodują (przy
prawidłowym dostrojeniu spadek spalania w wys. 10 – 15 %).
Możliwe jest wykonanie wyczynowych układów np. pozbawionych
filtrów powietrza i z maksymalnym nadmuchem , dają one największe
efekty , powodują jednak spadek trwałości silnika i nadają się do
samochodów wyczynowych .
Strumienica dolotowa jest jednym z najtańszych i wygodnych
sposobów tuningu silnika , nie wymaga ona wyposażonego warsztatu ,
kosztownych przeróbek silnika i zawsze pozwala do powrotu do stanu
przed przeróbką . Jedynie wymaga wiedzy, staranności i chęci aby
trochę poeksperymentować16.
Sportowy filtr powietrza
Powstał w wyniku wieloletnich prób przy współpracy konstruktorów

układów dolotowych, zajmujących się głównie tuningiem.
16
www.magsport.republika.pl
W tych filtrach zastosowano wkłady z siatki chromoniklowej lub

miedzianej oraz włókniny otulającej, co przy małych stratach przepływu
pozwoliło uzyskać dobre oczyszczanie powietrza dolotowego.
17
W stosunku do filtrów standardowych z bibuły zmniejszono straty

przepływu o 30 – 40 %, co oprócz poprawy dynamiki pozwala także
zmniejszyć o ok. 10 % zużycie paliwa (również LPG).
Nie oznacza to Drogi Czytelniku że sportowe filtry powietrza dają
przyrost mocy 10 – 15 %. To nieprawda. Przyrost mocy może być
niezauważalny lub minimalny.
Magnetyzer
zmniejszającymi zużycie paliwa,.
Samochód staje się oszczędniejszy (zmniejszenie zużycia paliwa
przy zachowanym stylu jazdy) lub bardziej „wysportowany” (zwiększona
dynamika, elastyczność silnika oraz prędkość maksymalna przy takim
samym zużyciu paliwa po
Efekty:
Spadek zużycia paliwa, średnio o 10 – 25% i (podobhno) więcej, w

zależności od typu, lub wieku pojazdu, stylu jazdy, itp. Redukcja
17
www.sklep.tuning.pl/dzial.php?d_id=64009&img=/img/145/dzial_3_64009.jpg
toksyczności spalin i zadymienia gdzie zmniejszenie emisji CO i HC

sięga powyżej 80%, przy minimum 50%. Oszczędności przy przejściu
na benzynę niskooktanową Wzrost mocy jednostki napędowej (śr. o 7
– 11%) .Wzrost prędkości maksymalnej. Zwiększona dynamika pracy
silnika. Wzrost elastyczności w całym zakresie obrotów. Łatwiejszy
rozruch. Magnetyzer można wykonać samodzielnie – więcej informacji
na. ten temat znajdziesz tutaj.
Odparownik
Jest to opatentowane urządzenie dodatkowe zastępujecie
ebonitową podkładkę pod gaźnikiem, którego działanie prowadzi do
zwiększenia dynamiki, z poprawą przyspieszeń, jak również do
obniżenia zużycia paliwa i zmniejszenia toksyczności spalin. Urządzenie
to było testowane przez dwie znaczące gazety – „Auto Świat” i „Auto
Expert”, gdzie zyskało pochlebne recenzje, które pokrywały się z danymi
konstruktora F. Rawskiego.
Według konstruktora „odparownik” zagazowuje paliwo dozowane przez
gaźnik przy małych oraz częściowych otwarciach przepustnicy. W tym
zakresie pracy silnik zasilany jest głównie zgazowanym paliwem, które
dobrze się spala”.
W związku z tym silnik rozwija większy moment obrotowy, a
dynamika ruchu i elastyczność jego pracy ulegają poprawie. O około 8%
spada zużycie paliwa w warunkach jazdy miejskiej, terenowej i przy
małych prędkościach na szosie. Ponadto silnik staje się bardziej
ekologiczny. W spalinach jest o około 30 % mniej tlenku węgla oraz o
około 15% mniej węglowodorów. Dalsze korzyści z zastosowania

odparownika to cichsza praca silnika na biegu jałowym, mniejsza

wrażliwość na nieszczelność łożyskowania osi przepustnicy będące
skutkiem długotrwałej eksploatacji pojazdu, a także krótsze okresy
korzystania z urządzenia rozruchowego podczas uruchamiania silnika.
Według niezależnych rzeczoznawców magazynu "Auto Świat"
zastosowanie odparownika w Fiacie 126 P powoduje, iż zawartość:
- tlenku węgla CO wynosi 0, 14 % (dla porównania : w seryjnym
Fiacie 126p trudno zmieścić się w 4 %, a norma dla samochodów z
katalizatorem wynosi 0, 5 %)
- zawartość węglowodorów wynosi 36 ppm (norma dla samochodów
z katalizatorem wynosi 100 ppm, a dla seryjnego Fiata 126p jest to 200 -
300 ppm). Pomimo współczynnika nadmiaru powietrza – lambda –
równego 1, 14 silnik nie wykazuje oznak zasilania zbyt ubogą mieszanką
i bardzo żwawo reaguje na przyciśnięcie pedału gazu. Wzbogacenie
mieszanki do wartości lambda około jedności pozwala na spełnienie
norm emisji spalin i maksymalne wykorzystanie dynamiki samochodu.
Dodatkowym atutem tego urządzenia jest to iż nie wywołuje ono żadnych
ujemnych skutków, a cała modyfikacja układu zasilania polega na
zamontowaniu na powierzchni głowicy odparownik paliwa. W ciągu
zaledwie 20 minut może tego dokonać każdy użytkownik malucha
wyposażony w standardowy zestaw narzędzi. Również Ty. Cena Ok. 30
zł.18
Świece zapłonowe
Stosowane w silniku danego samochodu powinny odpowiadać
parametrami geometrycznymi korpusu, świecy przewidzianej
18
tekst powstał w oparciu o materiały zaczerpnięte ze strony www.tenisserw.1000lecie.pl
fabrycznie. Długość gwintu musi być taka jak grubość ścianki głowicy, co
można regulować dobierając uszczelki typowe lub stosując dodatkowe
z blachy miedzianej zmiękczonej. Zbyt długi gwint powoduje efekt
podobny do obniżenia wartości cieplnej świecy z wszystkimi tego
skutkami, jak spalanie stukowe i samozapłon. Ponadto jest utrudnione
wykręcanie takiej świecy gdy pokryje się nagarem, a pokryje się na
pewno.
Drugim kryterium doboru świecy jest wartkość cieplna, którą należy
dobrać wg ogólnie dostępnych tabel zamienników.
Jeżeli w silniku seryjnym lub usprawnionym jak „nasz”, lecz bez

zwiększania stopnia sprężania, (a tego to już my nie wiemy) potrzebna
jest świeca zapłonowa o wyższej wartości cieplnej (zimniejsza) od
zalecanej przez producenta samochodu , wskazuje to na zły stan silnika.
W silnikach 126 o podwyższonych indywidualnie osiągach do jazdy
użytkowej stosuje się zwykle świece F 100, a ja się podpisuję pod tym
obiema rękami ale można eksperymentować ze świecami zaopatrzonymi
w
iskiernik umożliwiający ekstremalnie długą iskrę na wierzchni,
wykorzystujący możliwość przeskoku po całym obwodzie 360 stopni jest
wg mnie rozwiązaniem idealnym.
Iskra przeskakuje zawsze w miejscu, gdzie panuje największa
koncentracja paliwa. Iskiernik niektórych świec zapłonowych wysunięty
jest głęboko do komory spalania. Takie rozwiązanie powoduje pełniejsze
spalanie mieszanki paliwowej przez co wzrasta moc silnika przy
jednoczesnym zmniejszeniu zużycia paliwa. Wzrost mocy może być
zauważalny.
Zaletami stosowania świec takich świec zapłonowych jest:
- lepsza dynamika silnika

- wyczuwalny wzrost mocy

- lepsze przyspieszenie
- cichsza praca silnika
- mniejsze zużycie paliwa
- zmniejszenie emisji spalin19
Fiat 126p w akcji20
Modyfikacja korbowodów
Korbowody są ta częścią silnika, które podlegają cyklicznym
obciążeniom, ze względu na zadanie jakie spełniają w silniku, więc
należy zwrócić szczególną uwagę na ich wytrzymałość zmęczeniową.
Należałoby nadać im możliwie jak największą gładź powierzchni,
zaokrąglić ostre krawędzie łukami o możliwie jak największych
19
tekst powstał w oparciu o materiały ze strony www.tenisserw.1000lecie.pl
20
zdjęcie zaczerpnięte z serwisu www. fiat126p.iq.pl
promieniach. Mógłbyś Czytelniku również zmienić nieco kształt

korbowodu, lecz należy operację tą przeprowadzać z wyjątkowo dużą
precyzją. W przypadku korbowodów Malucha niektórzy tunerzy
sprzeciwiają się takim operacjom ze względu wytrzymałościowych,
niestety niczego na tym świecie nie na za darmo.
Coś za coś! Odchudzenie (zmniejszenie masy) wszystkich części
ruchomych powoduje mniejszą ich bezwładność.

Obrotomierz
Prędkościomierz, w który wyposażone są wszystkie seryjnie

produkowane samochody umożliwia niestety tylko kontrolę prędkości w
czasie jazdy. Utrzymywanie silnika w optymalnym zakresie obrotów za
pomocą prędkościomierza jest trudne.
Dopiero zastosowanie obrotomierza, który wskazuje liczbę obrotów wału
korbowego (w obr/min) umożliwia lepsze wykorzystanie charakterystyki
silnika w każdych warunkach, co jest szczególnie ważne przy zmianie
biegów w dynamicznej jeździe. Przy hamowaniu biegami (ściślej –
silnikiem) zwłaszcza w górach, dzięki obrotomierzowi można nie
przekraczać dopuszczalnych obrotów na każdym biegu. Dokładny
obrotomierz ułatwia również regulację obrotów biegu jałowego silnika,
sprawdzenie obrotów początku ładowania akumulatora oraz określenie
poślizgów sprzęgła ( przy niesprawnym sprzęgle po wciśnięciu pedału
gazu wzrost obrotów silnika jest nieproporcjonalnie szybszy niż wzrost
prędkości jazdy).
Do samochodu 126P najlepiej zastosować obrotomierz
elektroniczny, który nie wymaga żadnych dodatkowych napędów, a tylko
połączenia z instalacją elektryczną i właśnie to jest najlepszym chyba

rozwiązaniem.
Zasada działania takiego obrotomierza polega na skojarzeniu
zależności liczby przerw przepływu prądu w uzwojeniu pierwotnym cewki
zapłonowej i prędkości obrotowej wału korbowego.
Przerwy w uzwojeniu pierwotnym w formie impulsów są
przekazywane do układu elektronicznego, który zasila wskaźnik z
obrotową wskazówką. Ponieważ natężenie prądu stałego urządzenia
elektronicznego jest proporcjonalne do liczby impulsów w uzwojeniu
cewki zapłonowej, a wiec i do liczby obrotów wału korbowego,
wskazania obrotomierza (po odpowiednim wyskalowaniu) są dokładnym
odzwierciedleniem pracy silnika21.Poniżej przedstawiam schemat
połączenia obrotomierza elektronicznego z instalacją elektryczną
samochodu.
Obrotomierz.
21
źródło: www.sputnick.republika.pl/

Schemat do tekstu.
Czujnik temperatury silnika

Czujnik temperatury nie znalazł się w seryjnym wyposażeniu ze
względu na konstrukcję 126p albowiem samochód ten jest chłodzony
powietrzem i producenci nie widzieli konieczności kontroli temperatury
materiału chłodzącego – powietrza .
Pomiar temperatury bardzo przydaje się w okresie letnim podczas

upałów i długich wędrówek Maluchem.
Ze względu na małą sprawność układu chłodzenia powietrzem i

skłonności do przegrzewania się silnika warto zaopatrzyć samochodzik

w takie urządzenie, tym bardziej gdy silnik jest rasowany. Zwłaszcza, że
bardzo łatwo zamontować wskaźnik temperatury. W maluchu
zamontować można dwa wskaźniki na specjalnie wykonanym
mocowaniu miedzy radiem a tunelem.
Proponuję wykorzystać czujniki od innego samochodu np. od ciężarówki
star odnowić je i przykleić białe tarcze wykonane przy użyciu komputera
(np. corel) i wydrukować na papierze samoprzylepnym.
Schemat do tekstu
W silniku zamontować musisz Drogi Czytelniku, również dwa czujniki,

jeden przed cylindrami od strony wentylatora, drugi z kolei za cylindrami.
Uzyskasz pełną kontrolę nad temperaturą w komorze chłodzenia. Do
silnika doprowadzić musisz także, kabel (dwużyłowy) do czujników.
Podłączenie jest bardzo proste, wskaźniki mają dwa wejścia (zasilanie, i
wyjście na czujnik w silniku). Wskaźniki wyglądają dość efektownie i

budzą duże zainteresowanie. Poniżej zdjęcia wskaźników i czujników w

silniku22.
Podgrzewane lusterka
Podgrzewane lusterka to dość duże udogodnienie dla kierowcy. Kiedy
samochód zimą stoi w garażu pod chmurką, wszystkie szyby w aucie są
zamarznięte. Z szyb można lód zeskrobać (i dodać do drinka ☺) ale
lusterka podczas skrobania się przestawiają (a po drinku jazda w Polsce
jest zabroniona!).
Idea jest bardzo prosta. Prąd płynący przez rezystancje wytwarza
energię cieplną (ciepło). Tym ciepłem można ogrzewać zwierciadła w
naszych lusterkach. Tak wiec musimy się zaopatrzyć w rezystory RA
(takie duże białe występują głównie w telewizorach).
Rezystory cechuje się rezystancją oraz maksymalną ilością
wydzielanej mocy. Do podgrzewania jednego lusterka wykorzystamy 18
W (2 x 9 W) mocy uzyskanej na dwóch rezystorach 4 ohm / 10 W
(można zastosować większą ilość rezystorów ) połączonych szeregowo,
przewodem o średnicy 0, 75 - 1 mm .
W takim układzie prąd pobierany przez podgrzewacz wynosi 1, 5 A.
Więc wszystko już Drogi Czytelniku wiesz, więc do dzieła.
Rezystory najlepiej jest przykleić do zwierciadła jakimś klejem np.
Poxipol' em23.
22
źródło: www.sputnick.republika.pl/
23
tekst powstał na podstawie www.klub.chip.pl/fiat126p
Płyta pod silnik, skrzynię i zbiornik

Podczas ostrej jazdy łatwo uszkodzić spód autka. Na uszkodzenie
podczas cięć zakrętów czy lądowań po skokach są narażone m.in. miska
olejowa, bak (zbiornik paliwa), skrzynia biegów, koło zamachowe.
Żeby zrobić osłonę należy zaopatrzyć się w duży kawałek blachy
duraluminiowej – grubości 6 – 7 mm, wielkości pół podwozia malucha. Z
narzędzi niezbędne będą : szlifierka kątowa (ew. piłka do metalu –
brzeszczot) oraz wiertarka i kilka dużych wierteł do metalu. Trzeba
oczywiście też znaleźć sposób na dogięcie płyty (np. duże imadło).
Płytę montuje się do tylnej belki 2 – 4 śrubami M10 – M12 o

wytrzymałości 5, 8 – 8, 8 . Należy przewiercić na wylot belkę i mocno
przykręcić płytę . Inna wersja to przymocowanie płyty do belki za
pomocą poduszek metalowo gumowych (trzeba coś dopasować).
Płytę wycinamy i doginamy tak by nie zawadzała zawieszeniu podczas

pracy. Płyta musi osłonić miskę olejową, skrzynię oraz bak.
Z przodu płytę montujemy do zrobionego wcześniej wspornika, również
wytrzymałymi śrubami. Wspornik to przyspawany do wzmocnionej
podłogi odcinek kształtownika (np. kątownik) na wysokości seryjnego
otworu na podnośnik .
Całość skręć w sposób dający możliwość szybkiego zdjęcia – tylko przez

odkręcenie kilku śrub.
Większość płyt do różne konstrukcje autorskie, które są kompromisem

miedzy : wagą , wysokością zamocowania, wielkością oraz szybkością
montażu / demontażu.

W przypadku braku odpowiednich materiałów można próbować robić

płytę z kilku kawałków skręconych ze sobą. Jeśli nie mamy płyty
aluminiowej można użyć metalowej , ale należy się liczyć z jej wagą.24
Upiększanie silnika
Gdy silnik jest czysty i ładnie wygląda, od razu robi się miło ... aby
zmienić jego wygląd najłatwiej go po prostu pomalować.
Aby pomalować silnik, należy :
- Przygotować niezbędne narzędzia, rozcieńczalnik, papier ścierny,
szczotkę drucianą, jakieś stare szmaty lub papier.
- Kupić farbę (najlepiej spray) żaroodporną koloru jaki nam
najbardziej pasuje (np. srebrny).
- Odkręcić i wyjąć aparat zapłonowy. Bez tego nie uda nam się
wyciągnąć prawej pokrywy silnika.
- Odkręcić pokrywę górna dmuchawy i osłonę prawą silnika (tą z
termostatem).
Wyjmij wszystkie blachy z silnika, dokładnie oczyść z rdzy smaru,
oleju i innego paskudztwa. Następnie pomaluj dokładnie, nakładając
dwie lub trzy warstwy farby. Można również pomalować tłumik szmerów
ssania, pokrywę filtru powietrza, kolanka i łączniki gumowe.
Pomalowanie śrubek na jakiś ciekawy kolor (np. czerwony) daje
niesamowity efekt. Teraz wystarczy złożyć wszystko do kupy i porządnie
skręcić. Silnik wygląda rewelacyjnie. Roboty jest dużo, ale efekt jest jej
wart.
Jeśli lubisz kolory to masz tu pole do popisu.
24
Opis sporządzony na podstawie tekstu autorstwa P. P. Olejniczaka.
Kilka wskazówek :
- Trzeba uważać, bo zerwać gwint jest bardzo łatwo (szczególnie w
głowicy).
- Przy okazji malowania można wyczyścić silnik z powstałego na nim
brudu. Przyczyni się to do lepszego odprowadzania ciepła (silnik będzie
się mniej grzał).
- Po złożeniu wszystkiego należy ustawić zapłon.
Pamiętaj że każda farba zmienia (zmniejsza) zdolność odprowadzania
ciepła z silnika Twojego autka, a jeśli jest poprasowane potrzebuje
przeciwnie – lepszego chłodzenia.
Wzmocnienia karoserii
Przy ostrej jeździe okazuje się, że seryjna karoseria nie jest
najlepiej wykonana (a jakże, w końcu nie robili Malucha Japończycy na
Honsju).
Zgrzewanie jest szybkim sposobem na połączenie elementów, ale jest to

mniej wytrzymałe niż spawanie . Warto chociażby tylko chwycić spawami
większość elementów (i zabezpieczyć przed korozją jednocześnie, bo
będzie rdzewieć!): m.in. :
- pas przedni z błotnikami
- progi
- podszybie z błotnikami
- tunel środkowy
Warto też wzmacniać wstawkami z blachy praktycznie większość

elementów , szczególnie jednak:

- progi
- nadkola
- podłoga bagażnika z nadkolami
- mocowanie wahaczy do nadwozia
- pod gniazda sprężyn wpawać kawałki (20 x 20 – 30 x 30 cm)
blachy 2 – 3 mm. I tu dobra rada – spawaj jak najmniej samochód.
Każdy wykonany przez Ciebie spaw powoduje, że to miejsce, będzie
szczególnie podatne na rdzewienie. A tego raczej nie chcesz.
Bardzo ważne jest też wzmocnienie mocowania amortyzatorów,
napawanie blachy na kielichy :
Z tyłu coś w rodzaju drugiego kielicha połączonego z pasami blachy
wokół. Z przodu blacha 10 x 10 cm (lub większą) przyspawa na nadkole.
Z przodu trzeba wzmocnić blachą lub kątownikiem mocowania szpilek
wahacza.Ograniczeniem we wzmacnianiu karoserii jest chyba jedynie
waga. Zawsze możesz wspawać pancerne płyty na szyby i mieć czołg
lekki, zdaj się jednak na swój szeroko pojęty i dobrze rozumiany
Wzmocnienie zawieszenia przedniego – poprzeczka

rozsądek. Pamiętaj, każdy kawałek blachy i każda nakrętka coś waży.

Jedna może i niewiele ale kilka, albo kilkanaście już więcej.Kolejne
usprawnienia, które widać na zdjęciu - obrysowane na czerwono jest
bardzo prostym usprawnieniem. Rozwiązane tej kwestii
pozostawiam Twojej inteligencji i sprytowi, drogi Czytelniku. Oprócz
samej rury, dostawane zostały duże płaty blachy naokoło mocowania
amortyzatorów, co dodatkowo wzmocniło konstrukcję. Bo musisz
wiedzieć że podczas jazdy, szczególnie szybkie, rozstaw poprzeczny kół
zmienia się. Poprzeczka, stosowana zwykle w autach przygotowanych
rajdowych, poprawia stabilność konstrukcji, a co za tym idzie
prowadzenie.
Wzmocnienie zawieszenia tylnego
Na zdjęciu powyżej widać rurę wspawaną pomiędzy tylne amortyzatory -

zasada działanie jak w przypadku zawieszenia przedniego,
Następne wzmocnienie, też widoczne na zdjęciu, dotyczy układu

kierowniczego25.
Klatka bezpieczeństwa
Najważniejszą czynnością przy wzmacnianiu nadwozia to
wstawienie klatki bezpieczeństwa. Nie jest ona wymagana w KJS – ach,
ale bardzo dobrze wzmacnia sztywność nadwozia.
Najlepiej klatkę wstawić w fachowym warsztacie, co będzie dawało
nam pewność, że klatka będzie odpowiednio zrobiona i odpowiednio
przymocowana. Pamiętajmy, że klatka ma chronić załogę, a nie jej
zagrażać. Oczywiście wizyta w takim warsztacie wiąże się z dość dużym
wydatkiem, więc gdy ktoś będzie chciał klatkę wykonać lub wstawić ją na
własną rękę obowiązkowo musi przeczytać i stosować się do art. 253
25
Rozdział powstał w oparciu o www.republika.pl/lizard6/wzm.htm
(punkt 8) załącznika J. W tym celu wejdź na stronę Polskiego Związku

Motorowego – http://www.pzm.com.pl.
Niewłaściwe wykonanie klatki bezpieczeństwa może
spowodować ciężkie uszkodzenia ciała lub śmierć podczas kolizji
dlatego zastanów się głęboko zanim spróbujesz!!!
Klatki są amatorskie i profesjonalne. Ta modyfikacja jest sprawą
bardzo poważną – i zasób informacji przekracza objętość tej publikacji
dlatego ,odsyłam Cię do strony PZM Więcej znajdziesz też na
stroniewww.maluch.mgt.prv.pl

Klatka bezpieczeństwa do samochodu 126 p – schemat 26
26
zaczerpnięte ze strony DJ Samplera - Auto tuning
Kierownica
Kierownica to podstawa, tak mówią. Nie mylą się. Powinna być
wygodna, dobrze leżeć w dłoni. Lepiej żeby się nie ślizgała i żeby chwyt
był pewny. Można założyć skórzane rękawiczki albo ... no właśnie.
Najlepiej mieć kierownicę typu sportowego – patrz rysunek.
Sportowa kierownica - przykład
Ceny kierownic są oczywiście różne. Można pójść na złomowisko

(szrot), ...albo pójść do sklepu firmowego np. : Sparto i dać z 800 zł. Kto
co lubi, Polska to (podobno) wolny kraj.
Sportowa kierownica jest bardzo wygodna, a ta na rys. w dodatku
estetyczna. Jeśli będziesz, kupował kierownicę, drogi Czytelniku, to
sprawdź czy ma klakson ostrzegawczy sygnał dźwiękowy) bo na
przeglądzie nie przejdziesz, no chyba, że używasz swego bolidu tylko do
rajdów to wtedy Ci raczej nie zależy za bardzo.
Możesz też wmawiać na przeglądzie że poduszka powietrzna Ci
strzeliła. Może Ci uwierzą.
Aby wymienić kierownicę należy :
- wyjąć obudowę klaksonu
- odkręcić śrubę trzymającą kierownicę (klucz 25 lub 26 nasadkowy
przedłużony)
- wybić starą kierownicę przy pomocy młotka (a jakże, młotek
podstawowym narzędziem każdego mechanika) tylko ostrożnie włożyć

nową kierownicę
- zakręcić śrubę (nie zapomnij ustawić trzpienia od kierunkowskazów
bo
nie będą same wyskakiwały !!!)
- załóż odbudowę klaksonu, jeśli taka istnieje, w nowej kierownicy.
sprawdź wszystko czy działa i zobacz czy koła są prosto ustawione –
jeśli tak jest, oznacza to że kierownica też jest prawidłowo ustawiona.
Kierownica sportowa – naba
Aby wykonać sportowa kierownicę (niektórzy mówią na nią „naba”)

potrzebujesz starej kierownicy, 6 śrub imbusowych, kilka podkładek i 6
nakrętek (wymiarów nie podaję ponieważ każdy dobierze sobie dla
własnych potrzeb), szlifierka kątowa i wiertarka.
Przystępując do prac musisz koleino:

Ze starej kierownicy wyciąć tę część gdzie jest wieloklin, następnie
powinieneś oszlifować dookoła wszystko, potem przyłożyć kierownicę do
wcześniej przygotowanej części z wieloklinem, zaznaczyć sześć
otworów pokrywających się z otworami na kierownicy.
Tak przygotowane części musisz oczywiście skręcić ze sobą za pomocą
śrub. W tym celu przekładasz je przez kierownice oraz na nie zakładasz
podkładki oraz część z wieloklinem.
Pamiętaj że kierownica jest tym elementem , który może Ci przysporzyć
kłopotów przy przeglądzie oraz w razie kontroli drogowej.27
27
www.fiat-fourious.prv.pl wg. Lukaszc


Aluminiowe dywaniki
Dywaniki aluminiowe, naprawdę są nieźle wyglądającym
dodatkiem do tuningowanego samochodu. To fakt, jednak wszystko
zależy od gustu. I pamiętaj że mimo wszystko zawsze coś ważą. Aby je
wykonać, potrzebujesz, Czytelniku, sporych rozmiarów blachę
aluminiowa, tzw. ryftowaną o grubości ok. 2 – 3 mm. Blacha jest
dostępna w hurtowniach z materiałami budowlanymi / metalowymi,
musisz poszukać. Jest niestety dosyć droga – płat 2 x 3 metry( ale ty nie
robisz wozu bojowego, to za dużo!!!) kosztuje ok. 250 zł :-(
Ale to i tak niewiele w porównaniu z dużo gorszymi produktami np.

Foliatec' a itp. – te dywaniki są wykonane z blaszki/folii aluminiowej,
łatwej do przetarcia – wzmocnienia pod pedałami)
W Każdym razie musisz troszkę powęszyć.
Na takiej blasze ułóż gumowe dywaniki z Twojego samochodu i
obrysowujemy je np. flamastrem, albo czym tam chcesz. Marker jest
dobry bo się nie zmywa łatwo.
To co zrobisz dalej, zależy od wyposażenia Twojego warsztatu.
Można wszystko wyciąć metalówką (brzeszczotem) – do zrobienia, ale
jest to bardzo pracochłonne i czasochłonne. Ale jeśli czasu Ci zbywa,
droga wolna.
Można też wyciąć je kątówką, zwaną też fleksą lub platerówką (wariant
ten proponuję Tobie, drogi Czytelniku, to zdecydowanie lepszy sposób).
Po wycięciu obrysu dywaników musisz wygładzić wszystkie ostre

krawędzie
(naprawdę ważne.. zwłaszcza jeśli się troszczysz o swoje tętnice żyły i
potem plamy z krwi na siedzeniach)

Gdy już masz wszystko gotowe, musisz podgiąć cały dywanik, tak, by
pasował on do wnętrza samochodu, najlepiej to robić stopniowo zginając
całą blachę na drewnianym klocku.
Musisz tak dopasować wygięcie dywanika, aby idealnie przylegała
do płaszczyzny podłogi, dasz sobie radę, wierzę w Ciebie.
Na koniec przykręcić dywanik do podłogi, odradzamy nitowanie, bo to
wyklucza późniejszy demontaż np. w celu suszenia wykładziny itp. Do
mocowania (przykręcania) najlepiej użyć śrub szeklowych (to te z
okrągłymi, gładkimi łepkami i kwadratowymi odcinkami u nasady), należy
tak dobrać jej długość, żeby swobodnie przechodziły przez dywanik +
podłoga i zostało jeszcze 1, 5 cm. My użyliśmy po trzy śruby na dywanik,
wiercąc bezpośrednio przez dywanik i podłogę (szeklową śrubę trzeba
wbić w dywanik, żeby otwór z okrągłego zrobił się kwadratowy).
To po to by śruba się nie kręciła przy manewrach kluczem.
Po przykręceniu wszystkiego (od nakrętka od strony podwozia!),
zabezpieczamy śrubę od podwozia Bitex'em w sprayu lub innym
preparatem o podobnym działaniu antykorozyjnym.
Gumowe dywaniki do piwnicy! Przydadzą się na zimę (położysz je
na aluminiowych), bo te aluminiowe nie mając wyższych krawędzi, będą
powodowały wylewanie się wody na wykładzinę...( zima, śnieg, mokro
...)
Trochę większy jest problem z utrzymaniem czystości... już nie można
wytrzepać dywanika, ale właśnie dlatego radziliśmy przykręcać a nie
nitować. Zawsze możesz odkręcić, wyczyścić i przykręcić znów.

Skuteczne ogrzewanie
Pewnie nie raz Cię irytuje drogi Czytelniku fakt, że maluchem
musisz podróżować zimą w czapce i grubych rękawicach, i w kożuchu z
rozpalonym ogniskiem na tylnej kanapie gdy jest mróz, bo inaczej grozi
Ci zamarznięcie. Ale na wszystko jest sposób. Po to napisałem tę
książeczkę. Po licznych próbach, udało się tak zmodernizować,
ulepszyć maluszka, że po półgodzinnej jeździe z prędkością 90 km/h
przy temperaturze powietrza -5 stopni, wewnątrz osiągnąć można
temperaturę + 36 stopni!!!!!
Zaczniemy od zestawu części i narzędzi których trzeba użyć:
- FIAT 126p to podstawowa część, a najlepiej wymienna
- migomat
- puszka po konserwie groszek konserwowy ( ale oczywiście może
być inna )
- dwie gumowe rury od ogrzewania (te same, które łączą wyjście
ogrzewania z silnika z wejściem tunelu – najdłuższe, bo jak chyba
zauważył bystry maluszy chirurg, są dwie (albo trzy) długości - zależnie
od wersji malucha
- dwa kolanka kanalizacyjne siedemdziesiątki o kącie odrobinkę
większym od 90 stopni
- kawałek blachy
- kątownik 25 lub 30 mm
- pilnik, wiertarka, szlifierka kątowa, (już kiedyś o niej pisałem) itd.
Wyjmij tylną kanapę i oparcie. W tylnej ściance wytnij okrągły otwór

o średnicy takiej jak puszka po konserwie, a puszka oczywiście musi

mieć średnicę rury od ogrzewania, tak żeby rura ładnie wchodziła na tę

puszkę (jak pisaliśmy wyżej nie musi to być koniecznie puszka od
groszku konserwowego, oczywiście może to być dowolna inna rura
metalowa o odpowiednich rozmiarach). Aha, zanim zaczniesz wycinać
otwór sprawdź czy przypadkiem nie będzie on wychodził za silnikiem
albo w kanale wlotowym powietrza. Proponuję wyciąć z prawej strony tuż
pod tunelem wlotowym. Następnie włóż puszkę (lub inną rurę) w otwór
tak żeby krawędź puszki(albo rury oczywiście) była równo z blachą od
wewnętrznej strony, a wystawała kilka centymetrów od strony silnika i
oczywiście wspawaj ją. Kilka centymetrów po obu stronach otworu
(oczywiście teraz siedzisz w Maluszku a nie w komorze silnika) wspawaj
pionowo dwa kawałki kątownika, górna krawędź kończy się równo z
półką (kątowniki te powinny być oddalone od siebie o około 20 - 25 cm
tak aby zapewnić odpowiedni przekrój kanału), teraz poniżej otworu
wspawaj poziomo kawałek kątownika aby zamknąć kanał od dołu.
Na tak powstałą ramkę przyspawaj kawałek blachy.
I masz gotowy kanał. Powietrze oczywiście jak się domyślasz, o Czujny
Czytelniku, wylatuje tuż za oparciem. Dobrze byłoby, gdybyś uszczelnił
kanał po bokach jakimś silikonem lub pastą głuszącą, ale może się
czepiam. Załóż oparcie i wewnątrz gotowe. A teraz przechodzimy do
komory silnika. Zdejmij prawą część osłony silnika, wiesz, tę w której jest
zamontowany termostat, (wbrew pozorom można wymontować ją bez
wyjmowania silnika, chociaż nie jest to zajęcie zbyt przyjemne).Wytnij
otwór obok oryginalnego wyprowadzenia ogrzewania, tylko zwróć uwagę
na aparat zapłonowy, otwór musi być tuż przy krawędzi, tak aby aparat
zmieścił się między rurami ogrzewania: (oryginalną i Twoją nową) Otwór
musi mieć średnicę taką aby rura od ogrzewania wchodziła w niego
ciasno i nie wypadała podczas pracy silnika. My włożyliśmy ją tak
głęboko, że przeskoczyła przez jeden ząbek na niej

(puszkę po groszku pamiętasz?). Załóż obudowę i prawie koniec. Teraz

wystarczy połączyć otwór w obudowie z puszką w tylnej ściance. Włóż
jedną rurę w otwór w obudowie, drugą załóż na puszkę, a rury połącz ze
sobą kolankami kanalizacyjnymi.
Przydałoby się skleić ze sobą kolanka, albo jakoś skręcić, bo podczas
pracy silnika rozłączają się. Odpalasz poprasowany silnik i rozkoszujesz
się cudownym ciepłem w Twoim bezkonkurencyjnym Maluszku. Byleby
nie było to w lipcu. Proste prawda?28
Wycieraczki reflektorów
Sercem urządzenia napędzającego wycieraczki jest silnik (wraz z

mechanizmem zwrotnym) napędzający wycieraczkę tylnej szyby w
polonezie. Osie ramion wycierka wraz z tulejkami, a także wycieraczki
(odpowiednio zmniejszone) pochodzą z syreny. To taki naprawdę polski
stary samochód z dwusuwowym silnikiem, ale umieszczonym z przodu
zakończone są dodatkowymi radełkowanymi końcówkami,
przystosowanymi do współpracy z ramionami skróconymi i wygiętymi
wycieraczek od fiata 126p.
Wszystkie te elementy łączy blaszany wspornik o grubości 3 mm z
przyspawanymi ramionami do mocowania silnika oraz gwintowanymi
tulejami do przykręcenia osłony. Popychacze przekazujące ruch
obrotowo - zwrotny z silnika na ramiona wycieraków, wykonane są z
blachy o grubości 2 mm. Stosunek promieni wykorbienia na osi silnika i
osi ramienia należy tak dobrać, aby przy pełnym kącie pracy silnika
28
Opracowane na podstawie opisu Pana A. Kopcycha.
(około 86 stopni) ramię wycieraka wykonało 30 stopni. Osłonę

mechanizmu wykonujemy z duralowej blachy.
Przebieg montażu jest następujący:
- odcinamy wsporniki podnośnika (narzędzie to musimy wozić odtąd
luzem w bagażniku, co jest pewną wadą rozwiązania),
- wykonujemy dwa otwory w pasie przednim nadwozia (na
wysokości dolnej krawędzi reflektorów) na osie ramion wycieraka i
zakładamy gumowe tzw. przelotki,
- wiercimy dwa otwory we wspornikach pasa przedniego - na
przykręcenie wspornika mechanizmu napędu wycieraczki.
Mechanizm ten zajmuje teraz miejsce podnośnika, a duralowa
osłona stanowi powierzchnię oporową dla koła zapasowego.
Czarny przewód od silnika wycieraczek należy połączyć z masą,
natomiast trzy pozostałe (brązowy, szary i zielony) z dwupozycyjnym
przełącznikiem. Zestyk w przełączniku do którego dochodzi przewód
brązowy, trzeba dodatkowo połączyć z bezpiecznikiem „A”.
Przy wycieraczkach niezbędne są spryskiwacze szkieł reflektorów.
Można do tego zastosować elektryczną pompkę spryskiwacza od fiata
125p. Czerpie ona płyn przez dodatkowe wyprowadzenie i trójnik na
dwie dysze, umieszczone obok środka wewnętrznej pionowej krawędzi
na reflektory z istniejącego zbiornika spryskiwaczy szyby przedniej.
Biegun „minus” pompki podłączony jest bezpośrednio z masą, a jej plus
z wyłącznikiem przyciskowym typu „Isostat”, zasilanym z bezpiecznika
„A”. Umieszczone obok siebie na desce rozdzielczej wyłączniki
wycieraczek reflektorów i ich spryskiwaczy, pozwalają na łatwiejszą
obsługę jedną ręką. Miłej pracy i zadowalających efektów.29
29
Tekst opracowano na podstawia „Przeglądu Technicznego” E. Drzewiecki
Spryskiwacze przedniej szyby

Wykonanie otworów w masce wymaga trochę precyzji, ale
posiadając dobry sprzęt (precyzyjna szlifierka) i zdolności, jest to
dosłownie chwilka. Ufam ze Tobie Czytelniku nie będzie sprawiało to
dużo problemów Wycina się otwory na wymiar i po prostu wkłada w nie
końcówki z dyszami. Bardzo proste prawda?30
Spryskiwacze szyby przedniej
Spryskiwacze reflektorów
Spryskiwacze reflektorów są bardzo utylitarnym, zwłaszcza w
naszym klimacie, usprawnieniem. Dzięki nim światła Twojego
samochodu pozostają zawsze czyste.
Wykonanie Tej przeróbki, wbrew pozorom, nie jest takie trudne (a już na
pewno mniej skomplikowane niż wycieraczki świateł).
Do tego celu można wykorzystać seryjne – znalezione na
złomowisku (szrocie), lub też stworzyć własne.
30
Konstrukcja to po prostu druga pompka, czerpiąca płyn z osobnego

źródła (np. butelka 1, 0 – 2, 0 l np. po napoju) i dwie rurki poprowadzone
pod kołem zapasowym do każdego ze spryskiwaczy.
Dysze (od dużego Fiata) umieszczone są w rogach zderzaka.
Aby usprawnienie to, dobrze spełniało swoje zadania, zastosowana
pompka musi być o naprawdę dużej mocy – najlepiej podciśnieniowa,
wymontowana z jakiegoś auta.
W przeciwnym wypadku, nie będzie dobrze czyścić a jedynie zwilżała
szkła świateł.
Poza tym zbiornik z płynem powinien mieć zawór, albo też być
umieszczony poniżej poziomu spryskiwaczy, inaczej płyn będzie się, pod
wpływem siły bezwładności cieczy płyn będzie się wylewał.
Jednak jeżeli te wszystkie zasady zachowasz, drogi Czytelniku,
będziesz mógł delektować się wspaniale działającym urządzeniem do
mycia reflektorów. Jak w Volvo31.
Spryskiwacz reflektora przedniego reflektora
31
Sportowe pedały
Na początku tego opisu chciałbym Ci Czytelniku zasygnalizować

że słowo pedały czy pedał jest bardzo niefortunne i trudno się mi go
odmienia. Dlatego tez wybacz jeśli popełnię błąd, zresztą odnosi się to
do całej treści tej książeczki. Jeśli chodzi o kupienie gotowych pedałów,
to do malucha właściwie nie ma żadnych ofert. Najłatwiej kupić sobie
nakładki na pedały. Jedne są lepsze , drugie gorsze ale tańsze. Do
Twojego Maluszka można, drogi Czytelniku możesz włożyć oczywiście
co tylko Ci się podoba, byleby się zmieściło i nie kolidowało z pedałem
obok.( jakie to słowo jest nieodpowiednie, nieprawdaż?)
32
Aby zamontować nakładki na

pedały trzeba najpierw się
zorientować jak chciałbyś je przymocować, czy są jak takie wystające
blaszki, a może śrubki itd. Jeśli chodzi o blaszki, to należy przyłożyć
nakładkę do pedału i zagiąć blaszki na pedale w ten sposób żeby się nie
ruszały( np. przy pomocy obcęgów) jest to dosyć prymitywny sposób –
przyznaję.
Cena : od 30 zł do ok. 300 zł (mowa o tych które opłaca się w zasadzie,
kupić do malucha, będąc przy zdrowych zmysłach).
Musisz wykonać bardzo skomplikowane czynności.
- wyciąć blaszki
- nawiercić dziury w pedałach (nie nakładkach)
- przykręcić do pedałów (przekładając śrubę przez dziury w
nakładkach i
32
www.caban.pl/main.htm
przykręcając śrubką od spodu pedału.

- sprawdzić czy się trzyma.
Opis przerobienia – podrasowania pedałów odnosi się oczywiście tych
tańszych typów nakładek, nie radzę eksperymentować, z nakładkami
np.: za 300 zł !!!!!Bo może być bardzo przykro potem.
33
Wnętrze
Wnętrze tuningowanego Malucha
Mam nadzieje, po tym jak to już podkreślałem zdajesz sobie

sprawę z tego, że im lżejszy samochód tym lepsze przyspieszenie, więc
aby był twój pojazd lżejszy (a poprzez to szybszy) ze środka pojazdu
33
wg Loker
pozbywamy się wszystkiego co się da i jest nam niepotrzebne,

oczywiście w granicach rozsądku. Zwracam uwagę na to by drzwi
pozostawić całkowicie seryjne a zdejmowanie tzw. tapicerki z drzwi od
wewnątrz jest absolutnie zabronione. Dobrą sprawą jest zakup foteli
kubełkowych. Tu mamy dość dużą gamę wyboru,
decyduje tylko cena. Dobrym i tanim wyborem jest zakup foteli firmy
Bimarco.
Niestety fotele te mają jedną wadę, ich mocowanie do podłogi woła
o pomstę do nieba. Fotele podczas normalnej jazdy potrafią się
przesuwać, a co dopiero przy jeździe sportowej. Dobrym rozwiązaniem
jest zakup aluminiowych kątowników i za ich pomocą przykręcenie foteli
do podłogi. Przy nadmiarze pieniędzy (swego rodzaju fantazja –
prawda?)możemy zakupić sobie czteropunktowe pasy bezpieczeństwa,
najlepiej z centralną klamrą. Mocowanie pasów może przysporzyć
pewnych problemów, zwłaszcza pasów ramieniowych. Na tylnej półce
tam, gdzie zazwyczaj znajdują się głośniki należy wspawać kawał
blachy, zrobić otwór na przelot i wstawić śrubę mocującą pasy. Jeżeli
chodzi o sprawę kierownicy to jest to kwestia gustu, ale nie należy
przesadzać z przybliżaniem jej do siebie, maluch to nie jest samochód
WRC, w którym można praktycznie kierować bez odrywania lewej ręki od
kierownicy. Szybkie przekładanie rąk podczas kierowania najlepiej
wychodzi gdy mamy na to miejsce. Rzeczą bardzo ważną jest dobre i
pewne przymocowanie gaśnicy, ta właśnie podczas jakiegokolwiek
wypadku może zamienić się w pocisk i wyrządzić krzywdę załodze. W
kabinie generalnie można robić wiele przeróbek, wszystko zależy od
potrzeb, umiejętności, czasu, chęci i pieniędzy.

Fotele sportowe.
Czteropunktowe pasy bezpieczeństwa.
Wymienię tylko rzeczy nad którymi można popracować. A więc,

wstawienie haldy, hebla, lampki dla pilota, podstawki pod nogi pilota,
przyczepienia na drzwiach torby na dokumenty, zamontowanie
interkomu, mocowań na kaski, przeniesienie prędkościomierza przed
oczy pilota, a w miejsce deski rozdzielczej wstawienie obrotomierza, i co
tam jeszcze do głowy przyjdzie.34
Sposób na zaparowaną szybę
A teraz coś zupełnie z innej beczki. Zaparowana tylna szyba,

szczególnie w modelach bez jej ogrzewania, to bardzo uciążliwa
niewątpliwie rzecz. Zapobiegając osadzaniu się pary wystarczy
wywiercić dwa lub trzy otwory o średnicy około 10 mm, tuż pod
mocowaniem zamka w obu słupkach nadwozia. Powietrze będzie
odsysane ze strefy tylnej szyby, a to poprawi widoczność, a co za tym
idzie, komfort jazdy i nie ma co ukrawać widoczność z wnętrza
(bezpieczeństwo czynne).
Szyba nie paruje bez względu na to, czy jest słoneczna pogoda, czy
pada deszcz, dlatego też polecam ci tę prostą modyfikację jako bardzo
przydatną i wygodną.
Światła
Podczas eksploatacji 126 może niektórzy posiadacze (o
zdrowych zmysłach wszyscy!!!!) mają pewien niedosyt, jeśli chodzi o
oświetlenie oczywiście (o inne podzespoły raczej też). Można
wprowadzić pewną modyfikację, w końcu po to powstała ta publikacja.
Testowano żarówki ksenonowe. Dają one prawie dwukrotnie więcej
światła przy takiej mocy jak H4 (przy takim samym poborze prądu), ale
świecą jak to się określa – na blado – a w zasadzie na niebiesko.
34
źrodło:www.loker.loker.webpark.pl/126p.htm
Przy czym Drogi Czytelniku, że „żarówka ksenonowa” to taka w której

zamiast wolframowego żarnika świeci gaz – szlachetny ksenon.
Nowoczesne samochody mają jednak reflektory ksenonowe a nie
żarówki ... nie daj się zwieść ogłupiającej reklamie.
Czytelnik winien wiedzieć, że niedoskonały niewątpliwie narząd,
jakim jest ludzkie oko najgorzej widzi właśnie światło niebieskie.
Poza tym, przy takim oświetleniu kontrast jest bardzo słaby, co
powoduje, że mamy trudności z odróżnieniem konturów przedmiotów.
Jest to bardzo niekorzystne (i niebezpieczne) zjawisko, oko się męczy.
Rada jest prosta. Należy zamontować żarówki H4 – 100W/55W lub
100 W/90 W, jeśli mamy alternator. Jeśli jest to starszy model 126 i nie
ma przekaźników to trzeba założyć. W przeciwnym wypadku grozi to
wypalaniem styków przełącznika (długie – krótkie) i jego wymianą.
I proszę zapomnieć o ksenonach.
Światła COFANIA
Światło cofania w seryjnym Maluchu jest jak pisałem słabe. Aby
poprawić nieco ten stan, można zrobić tak :
- w miejsce starej żarówki podłączać żarówkę H4
- pozostawić żarówkę tę co jest oryginalnie tj. 21 W i założyć
odblask od przeciwmgielnego
Pozostaje problem co zrobić w czasie przeglądu, ale nie jest on
Czytelnikowi obcy podczas tej lektury.
Silnik 800 cm³

Wiem, że cześć z czytających ten tekst zdziwi się bardzo lecz
zapewniam was że to jeszcze nie koniec (zob. dalej) a także że nie jest
to fantazja. Przeróbkę te – i wszystkie inne – można wykonać i na

początek trzeba kupić:
1. Dwa tłoki 86 mm z pierścieniami i sworzniami z garbusa 1600

(na dzień dzisiejszy 200 PLN)
2. Dwa cylindry z garbusa 1600 (do płytkiej głowicy) z nie połamanymi

radiatorami, wał z BISA (chodzi o cienką przeciwwagę) cena zależy od
źródła, nowy raczej jest drogi
3. Dwie tulejki korbowe z żuka (po 2 PLN)
4. Kawałek blachy miedzianej na uszczelkę pod głowicę o grubości 0, 3

do 0, 5 mm.
Potrzebne narzędzia:
1. wiertarka
2. listki nr 40 i 120 lub drobniejszy (końcówka szlifierska do wiertarki z
płatków papieru ściernego na około plastikowego rdzenia)
3. szlifierka kątowa
4 .tarcza do cięcia
5. tarcza do szlifowania
Aby blok silnika był bardziej odporny na pęknięcia trzeba go
wzmocnić, należy napaswać ścianki bloku, otwór panewki wału od strony
koła zamachowego w wyniku stygnięcia materiału zostanie nieznacznie
zniekształcony trzeba go bardzo ostrożnie (żeby nie przesadzić)
doszlifować do panewki a następnie sprawdzić czy wał obraca się lekko
ponieważ można go skrzywić i panewka może być nie w osi wału.
Następnym krokiem jest przygotowanie cylindrów, koniecznie muszą to

być cylindry do tzw. płytkiej głowicy, które mają niższą krawędź

wchodzącą w głowicę garbusa (cylinder jest po obróbce krótszy o 4 mm
od seryjnego a cylindry do głębokiej głowicy były by krótsze o niespełna
1 cm) ,
Trzeba zanieść cylindry do szlifierza i musi stoczyć od góry wystający

rant do pierwszego żebra lekko je staczając (tylko wyrównując) tak żeby
tworzyło ono (żebro) powierzchnię podparcia głowicy. Pierwsze żebro
skrócić (okrąg o średnicy około 10 cm) by nie złamało się podczas
dokręcania głowicy, następnie odmierzyć musisz Czytelniku 79, 5 mm od
powierzchni styku cylindra z głowicą i do tego miejsca podtoczyć część
dolną cylindra tak żeby stworzyć miejsce podparcia na bloku (wysokość
cylindra od miejsca w którym opiera się na bloku powinna wynosić 79, 5
mm).
W przypadku nie gdybyś nie zdobył cylindrów do płytkiej głowicy musisz
wykonać cylinder z zachowaniem wymiarów od dołu (pominąć fragment
z podtaczaniem górnego żebra i podparcie głowicy wykonać na kołnierzu
cylindra).
Cylinder
Gdy cylindry będą już gotowe należy przy pomocy szlifierki kątowej
(fleksy, platerówki itp.) podszlifować wszystkie żebra, które
przeszkadzają przy wkładaniu cylindrów do bloku. Pomiędzy cylindrami

powinien być zachowany luz około 0, 5 mm, następnie musisz
powycinać w użebrowaniu szczeliny na szpilki. Istnieje możliwość że luz
(lub jego brak) pomiędzy cylindrem a przeciwwagą wału korbowego
będzie za mały (powinien mieć minimum 2 mm) w takim przypadku
trzeba wyciąć w cylindrach i w tłokach odpowiednie podcięcia
zachowując symetrię dla tłoków (podcięcia z dwóch stron tłoka
symetrycznie), wszystkie krawędzie powinieneś ładnie wygładzić.
Następnie trzeba przygotować zestaw korbowo – tłokowy W tym celu
trzeba zanieść korbowody do szlifierza, aby osadził tulejki od żuka i
rozwiercił (ciasno spasować) do sworzni tłokowych z garbusa (średnica
22 mm – seryjne tulejki mają 20 mm), seryjne korbowody są
niedokładnie wykończone i można z nich usunąć znaczną część
niepotrzebnego materiału co zmniejszy ich masę (seryjne układy
korbowo – tłokowe są lżejsze o około 2 x 100 g od zestawu 800
odchudzonego każdy zlikwidowany gram zbliża Cię do lepszego
wyważenia układu z wałem korbowym, co zmniejsza ryzyko pęknięcia
wału) a po wypolerowaniu zwiększy odporność zmęczeniową,
Należy jeszcze oszlifować zestaw a następnie wypolerować np. przy
pomocy końcówek do wiertarki tzw. listków w. Całość wyważyć jak
najdokładniej (dwa zestawy muszą ważyć dokładnie tyle samo.
Korbowód

Kiedy już układ korbowo – tłokowy zamontujesz w bloku, będziesz mógł

zająć się głowicą. W głowicy należy zaspawać otwory na śruby
odprowadzające gazy w przypadku nieszczelności oraz rowki, wyrównać
spaw przez planowanie głowicy (patrz. rozdział Planowanie głowicy) i
następnie poszerzyć komorę spalania do wymiaru cylindra (ok. 86 mm),
można w celu obniżenia stopnia sprężania wybrać nieco materiału z
wycisku.
Powinieneś to zrobić z pomiarem pojemności komory (strzykawka i
ile wody wejdzie na płasko) i na tej podstawie wyliczasz stopień
sprężania = objętości komory spalania + 408 cm ³/ objętość komory
spalania (nie powinieneś przekraczać 10, 6 a max 12, potem trzeba
używać paliwa bardzo wysoko oktanowego).
Potrzebujesz jeszcze uszczelki, więc wycinasz ją z blaszki miedzianej o

grubości 0, 3 – 0, 5 mm. Jeżeli tłok będzie minimalnie wystawał ponad
cylinder (może się tak zdarzyć jeżeli wysokość cylindra jest mniejsza niż
79,5 mm) to trzeba zrobić uszczelkę odpowiednio grubszą.
Średnica otworu w uszczelce powinna być minimalnie większa niż
średnica cylindra tak, żeby tłok w nią nie uderzał, otwory najlepiej jest
dopiłowywać do konkretnego układu uszczelki (zrób znaczek – warto) bo
po odwróceniu może się nie zgadzać.
Autor tej modyfikacji informuje że silnik grzeje się bardziej niż w
zwykłym silniku malucha a temperatura oleju może sięgać 150 ° C, więc
wskazane jest zastosowanie dodatkowego chłodzenia oleju, można więc
zastosować aluminiową miskę o pojemności 4l (przy jej zastosowaniu
temperatura spada o około 20 stopni) albo najlepiej chłodnicę oleju.
Pomysłodawca radzi, a ja powtarzam za nim, by też założyć tzw.

dłuższą skrzynię (np. od Bisa) w celu lepszego wykorzystania możliwości
mocniejszego silnika na trasie albo pozostawić seryjną, która jest troszkę

niestety zbyt krótka dla tego silnika ale dobra do ciasnych KJS' ów.
Spalanie po mieście wyniesie około 7 – 8 l na trasie, a przy jeździe a
prędkością 80 km/h około 5 l/ 100 km.35
Silnik 1100 cm³ Zastava

Silnik Zastavy 1100 w maluchu to naprawdę wielkie wyzwanie.
Niestety nie każdy, a na pewno nie sam, poradzi z nią sobie.
Normalna jednostka napędowa w 126, jest po prostu mało wydajna,
dużo pali i jest niestety awaryjna. Taka jest prawda. 650 przerobiony,
podrasowany jest dynamiczny i bardzo ładnie przyspiesza. Na
pierwszych trzech biegach kręci się aż do 7200 obr./min.
Jednak tak wysilona jednostka napędowa nie wróży długiej
żywotności silnika stąd warto szukać innego, większego z zapasem
mocy.
Silnik 1. 4 z poloneza (Rover), jest bardzo ciekawą propozycją (103 KM)
ale strasznie wysokie ceny tych silników są zwykle barierą.
Jednostka z poloneza 1600 cm, jest tańsza, ale tam znów silnik jest
podparty na trzech panewkach, co nie wróży mu długowieczności a to
m.in. chcielibyśmy uzyskać. Jednostkę od zastawy można znaleźć za
stosunkowo niską cenę (od 300 zł.)
Najważniejsze na początek, dla bezpieczeństwa to zmiana zawieszenia.
Tylne zawieszenie musi być mocno utwardzone i obniżone, ze względu
na większy ciężar silnika i podatność na bujanie.
35
tekst powstał w oparciu o materiały ze strony www.denior.126fan.pl
Przód również powinien być obniżony i utwardzony, aby zachować

stabilność, przyczepność, zwłaszcza przy dużych prędkościach.
W przednim pasie (wlot powietrza), powinieneś Czytelniku, wykonać
kilka wycięć w karoserii aby pociągnąć instalacje chłodzenia silnika.
Trzeba też skonstruować nową tylnej belki i zawieszenia silnika. Zastosuj
także inny tłumik, sprzęgło i docisk.
Opis do tekstu
Musisz dobrze dobrać pierścienie (dopasować) oddzielnie dla każdego

cylindra, stoczyć koło zamachowe (około 40 – 50% masy koła) i głowica
splanowana o
1, 5 mm. – pisałem o tym poprzednio , (przy 2 mm trzeba by
powiększać frezy w tłoku ) szlif wału i nowe panewki.
Powinieneś zrobić inne koło pasowe pompy wody, o mniejszej średnicy.
W tak tuningowanej wersji Malucha, trzeba poprawić wydajność układu
chłodzenia. Zastosować należałoby dwa standardowe wentylatory
chłodnicy.
Przy jednym, mogłyby pojawić się problemy odpowiednim chłodzeniem
co w przypadku ekstremalnej pracy silnika jest bardzo ważne
(przegrzanie). Chłodnica od Wartburga z silnikiem golfa jest idealna.

Dwa mocne wentylatory, szybko i skutecznie schładzają rozgrzany silnik.
Chłodnica.
Zwiększona zostać musi także wydajność pompy wodnej, dzięki której

osiągniesz większy obieg wody w układzie i szybsze chłodzenie.
Większość elementów chłodzenia można wykorzystać z Wartburga,
także elementy gumowe od Zastawy 1100p, lub od innego samochodu.
Konstrukcja maluszka jak wiesz niestety nie jest solidną
konstrukcją i jedna poprzeczka mogła by doprowadzić do rozrywania się
zgrzewów karoserii, więc dodatkowa poprzeczka, która trzyma na

większej długości, większą masę jest jak najbardziej konieczna.

Wzmocnienia konstrukcji
Największy problem dopiero przed Tobą, będzie stanowiło pierwsze

połączenie silnika Zastawy ze skrzynia biegów z Mlucha.
Ale jest to do opanowania, proponuje szukać pomocy w zakładach
mechaniki.
Dane techniczne tak tuningowanego malucha.
- dobrze wyregulowany silnik, (przy ekonomicznej jeździe) powinien

palić
poniżej 5 litrów, (przy szarżowaniu około 10 litrów)
- maksymalna prędkość (trudna do osiągnięcia) ze względu na
istniejące
duże ryzyko ale minimum 160 km/h (wiele zależy od skrzyni) do około
180 km/h.

- przyspieszenie poniżej 10 sekund do 100 km/h.
Maluch po przeróbce
Koszt przeróbki jest zależny od stanu silnika i wraz z zarejestrowaniem

według autorów wynosi około 1500 – 2000 pln.36
Silnik 1100 cm³ od Cc/Sc/Punto
Posiadanie w Fiacie 126 zespołu napędowego o mocy 55 KM to

bardzo kusząca propozycja. Dobrze wiesz ze można to Drogi Czytelniku
osiągnąć przez mechaniczny tuning silnika, z pewnym wysiłkiem ... acz
jest to możliwe.
Jednak wadą takiego rozwiązania jest to, że silnik taki ma bardzo małą
żywotność. Można więc zastosować silnik od wspomnianych w tytule
samochodów.
Aby to zrobić musisz zgromadzić następujące materiały :
36
opracowano na podstawie materiału ze strony www. zastawa.c2000.pl
- oczywiście silnik wraz z całym osprzętem (rozkodowany komputer

+ immobilaizer + wszystkie czujniki elektroniczne + wiązka przewodów
komputer – silnik + zew. pompę paliwowa elektryczną)
- skrzynia biegów od Malucha
- fragment blachy stalowej
- dowolne rury - o średnicy np. 32mm
- chłodnicę, może być od CC/SC 900 (choć lepsza jest od Daweoo
Tico ponieważ ma wlew od góry i ma bardziej odpowiednie gabaryty)
- węże gumowe
- wskaźnik temperatury cieczy chłodzącej
- zbiornik wyrównawczy
-
Powyżej na zdjęciu widzisz flanszę – czyli element o, którym przeczytasz

dalej.

Montaż zacznij od połączenia silnika ze skrzynią biegów. Autorzy tej

modyfikacji zastosowali koło zamachowe od malucha, po to by nie było
kłopotu z rozrusznikiem od silnika 1,1 oraz aby zmniejszyć koszty.
Koło zostało roztoczone i wywiercone nowe otwory tak aby pasowało na
wał korbowy (trzeba pamiętać o wyważeniu) następnie po przykręceniu
koła trzeba wykonać tulejkę do wału korbowego tak by pasował wałek
sprzęgłowy. Jest to konieczne aby skrzynia biegów była prawidłowo
zespolona z silnikiem.
Tulejkę dorobi tokarz, następnie należy wbić w wał korbowy i
przymierzyć czy wałek sprzęgłowy wchodzi bez dużego luzu w wał
korbowy.
Jeśli wszystko jest dobrze to można przystąpić do przymierzenia skrzyni
biegów.
Podczas tej czynności Drogi Czytelniku musisz zwrócić baczną uwagę
na to jak skrzynia wchodzi na silnik i czy sprzęgło dobrze działa (czy się
wyłącza czy też jest cały czas jest włączone)

Długość wałka sprzęgłowego trzeba dobrać metoda prób i błędów
pamiętając o bardzo ważnej w takich przypadkach zasadzie :
Jeśli coś jest za długie można to skrócić ale jeśli jest za krótkie to już się
nie da zrobić nic.
Jeśli sprzęgło działała to można już mierzyć jaką grubość musi
mieć metalowa flansza. Autorom tej modyfikacji wykonała to firma
tuningowa (można to wykonać we własnym zakresie lecz jest to trudne i
pracochłonne) koszt to około 500 zł - jeśli będą wycinać laserowo.
Jeśli już wejdziesz – tak czy inaczej – w posiadanie flanszy to teraz

czeka Cię Czytelniku przymierzanie pomiędzy skrzynię a silnik i
wykonanie otworów tam gdzie skrzynia może połączyć się z flanszą
(oraz z drugiej strony dziury tak by silnik można było przykręcić) .
Następnie powinieneś zamontować skrzynie z silnikiem do Twojego

auta. Po zamontowaniu skrzyni należy zamocować silnik, od strony
klapy musisz bę zmodyfikować belkę – można to zrobić z rury w o
przekroju kwadratu z wykorzystaniem oryginalnych mocowań.
Teraz pozostaje Ci połączenie wszystkich pozostałych elementów.
Można zacząć od instalacji elektrycznej (jeśli znasz się na tym jesteś w
stanie sam wszystko wykonać).
Następnym krokiem jest zamontowanie przewodów chłodzenia od

silnika do chłodnicy . I tu uwaga – lepszym rozwiązaniem jest montaż
chłodnicy z przodu auta – ponieważ z tyłu silnik będzie się przegrzewał.
W bagażniku wystarczy miejsca. Przewody można poprowadzić w
kabinie.

Nie powinny mieć średnicy większej niż 32 mm ponieważ pompa wody

nie ma ograniczoną wydajność37. Poniżej na zdjęciu widzisz flanszę –
czyli element o , którym pisałem wcześniej.
37
www.fiat-fourious.prv.pl wg. Forti.

Silnik 1800 cm³

Jeśli myślisz, że to żart to od razu rozwieję twoje wątpliwości. To
nie jest żart. Zdjęcie komory silnikowej samochodu, które widzisz poniżej
to fotografia komory silnika Fiata 126p z silnikiem o pojemności 1,8 l
pochodzący z samochodu VW Corrado.
Fiat 126p z silnikiem 1,8 VW Corrado.
Zmodyfikowana jednostka napędowa z VW Corrado 1,8 jest

wspomagana przez sprężarkę mechaniczną (G60). Skrzynia biegów
pochodzi z Audi 80 (jednego z pierwszych modeli) aby napęd był we
właściwą stronę, skrzynia zamontowana jest „do góry nogami” i w
odpowiedni sposób uszczelniona oraz odpowietrzona. Do wykonania
półosi posłużył z wał napędowy dużego fiata ... odpowiednio skrócony i
pospawany . Koła składają się z magnezowych felg o szerokości 9 cali
oraz opon o rozmiarach od 175 – 235 mm R13. W przednich kołach kryją
się tarcze hamulcowe o średnicy 260 mm. Zawieszenie zostało obniżone

o 5 cm, a całe nadwozie o 15 cm. Auto zostało wykonane niemalże od

podstaw przez Zbigniewa Bryzka, z Koszalina. Jego dzieło
prezentowane już było na zlocie samochodów tuningowych w Toruniu.
Moc jednostki napędowej po wnikliwych przeróbkach wzrosła ze
standardowych 158 KM do około 300 KM!38
Silnik 1,9 TDI

Na Węgrzech zbudowano samochód, który widzisz na zdjęciu
poniżej z silnikiem 1,9 TDI.
38
www.tuning.malucha.prv.pl oraz www.sampler.of.pl
Niestety niewiele mogę na temat tego samochodu napisać a i przeróbka

nie jest nadzwyczaj udana (pod względem trwałości) bowiem samochód
zaopatrzony w popularna jednostkę napędową koncernu Volksawagen
ogromnej mocy (nawet do 150 KM) nie wytrzymał obciążeń i po prostu
rozpadł się, prawdopodobnie na skutek dużych wibracji ogromnego
turbodiesla. Ale za to jak jeździł! Drogi czytelniku – oceń sam – to nie
jest fotomontaż!!!
Buggy
Przedstawiam kolejną właściwie - wariację na temat. Nie mniej
jednak wariację godną uwagi i uważam że bardzo ciekawą. Poniżej
krótka charakterystyka konstrukcji.
Rama
Rury stalowe średnica 60 mm (podwozie) i 50 mm (klatka
bezpieczeństwa) spawane elektrycznie zgodnie z punktami kontrolnymi

zawartymi w dokumentacji samochodu Fiat 126p (rozstaw osi
zmniejszony o 75 mm), ale można użyć także o innej średnicy zgodnie z
rozsądkiem i stanem posiadania lub dostępnością. Jeśli chcesz
startować w zawodach – musisz budować zgodnie z odpowiednimi
przepisami.
Silnik i napęd
Fiat 126p modyfikowany w celu podniesienia mocy (ok. 30 KM) skrzynia
biegów 126p, zawieszenie przód modyfikowane (szybkie przełożenie
przekładni kierowniczej), zawieszenie tył modyfikowane (regulacja
wysokości). Jeśli chodzi o sposoby podnoszenia mocy – w tekst książki
wcześniej.
Wyposażenie dodatkowe
Zbiornik paliwa motorower Romet, pasy bezpieczeństwa
(czteropunktowe), fotel wygodny ale oczywiście może być każdy inny.
Dość skomplikowany układ przeniesienia ruchu lewarka zmiany biegów
(popychaczowy) (lewarek po prawej stronie !!!) i tu właściwie bez
zasad..
Kto co lubi i może ...
Jeszcze by można ...
Błotniki czterech kół (z blachy aluminiowej jak podłoga) , boczki z "pleksi"

-kamienie są bardzo twarde), udoskonalenie zmiany biegów (przeklęty
wsteczny). I jeszcze tyleeeeeeeeee by można39.
39
tekst powstał w oparciu o materiały ze strony www.rallymana.republika.pl
40
41
40
www.acs.iq.pl/tuning.html
41
www.rallycross.gery.pl/foto.php?foto=artykuly/big/28.jpg
42
42
Ibidem
Car audio
Nie zawsze jest tak, że rozbudowane – ciekawe i dobrze brzmiące
zestawy audio montowane są wyłącznie w dużych i drogich autach.
Okazuje się, że także wśród posiadaczy skromniejszych s nie brakuje
prawdziwych fanów muzyki, którzy na swoje hobby potrafią
wygospodarować nie tylko miejsce (którego nie jest za wiele), ale
również nieco środków płatniczych. Słowem – car audio bez granic.
Opisywany zestaw audio charakteryzuje się dobrą dynamiką,
odpowiednią mocą za niewielkie pieniądze. Sercem systemu jest
jednostka sterująca Blaupunktrd 126 z cd i radiem o mocy 4 x 25. W
autku zamontowane są np. cztery głośniki, Z przodu w poszyciu drzwi
głośniki dwudrożne o mocy 20 W Z tyłu umieszczone w szczelnej półce
dwa głośniki czterodrożne o mocy 110 W firmy Boschman, mają dobry

niski bas i dużą dynamikę. Audio w Maluchu do niedawna najczęściej

zbudowane było w oparciu o odbiornik Diora Safari podający sygnał do
pojedynczego głośnika o bliżej nieokreślonym rozmiarze.
Taka konfiguracja zadowalała wyłącznie największych purystów,
którzy słuchali przeważnie Polskiego Radia program pierwszy. Ze
względu na pamięć polskich konstruktorów przemilczeć będzie lepiej,
jakość tych zestawów. Dzisiaj można pozwolić sobie na odrobinę
szaleństwa, zwłaszcza, że wybór komponentów jest przeogromny, a
ceny niezwykle zachęcające. Prosta konstrukcja auta daje spore pole do
popisu dla amatorów dobrego brzmienia
System audio został zaprojektowany ze szczególnym uwzględnieniem

warunków przestrzennych i akustycznych panujących w samochodzie
fiat 126. Proponuję następujące elementy:
- CD JVC KD-SX 939 R,
- wzmacniacz 3 kanałowy Axton 2x100W+1x200W
- głośniki Canton RS 2.13
- dodatkowo głośniki Magnat Stratos 203, subwoofer Magnat Sub
301 Supreme oraz specjalną półkę głośnikową
Jednostka centralna zestawu to znakomity odtwarzacz CD firmy JVC.

Oferuje on doskonały w swej jakości dźwięk wyróżniając się dobrym
wyposażeniem oraz niezwykle atrakcyjnym designem. Zwraca uwagę
pełny panel z dużym kolorowym wyświetlaczem. Do mocnych końcówek
radia (4 x 40 W max) podłączone są głośniki przednie w zestawie 13cm
+ „gwizdek”. Poprzez wyjście RCA cinch odtwarzacza sygnał audio
dostarczany jest do 3-kanał. wzmacniacza Axton. Poprzez wyjścia 2 x
100 W końcówki mocy zasilane są tylne, 20 cm głośniki Magnat Stratos
203. Monofoniczny końcówka wzmacniacza przeznaczona dla

subwoofera o mocy 1 x 200 W dostarcza sygnał do 30 cm głośnika nisko

tonowego Magnat Sub 301 Supreme .
Czas na szczegóły dotyczące samej instalacji. W związku z tym
kolorem zaznaczone są na nich najistotniejsze elementy. Montaż
odtwarzacza sprowadza się właściwie do umocowania go we wnęce
przeznaczonej na radio oraz podprowadzeniu prądu z pobliskiego
akumulatora przy pomocy kabli 4 mm 2. Na Takie umieszczenie
gwizdków gwarantuje bowiem optymalne efekty stereofoniczne w
wąskim nadwoziu samochodu.
Głośniki średnio tonowe zostały umieszczone w wewnętrznej
części przednich drzwi (niestety brak zdjęcia). Przy pomocy kawałka
MDF 18 mm w formacie trójkąta z wyciętym otworem na głośnik obitej
materiałem oraz przykręconej do drzwi stworzono namiastkę
prawdziwych doorboardów (patrz rysunek). Praktycznie jest to jedyna
możliwość umieszczenia z przodu jakichkolwiek głośników. Ze względu
na niewielką grubość drzwi oraz wolny obszar maksymalnym
sensownym rozmiarem głośnika jest 13 cm. Niestety poprowadzić trzeba
również kable. Dobrze jest wygłuszyć drzwi anty rezonansową matą
bitumiczną ponieważ dość mocno „grają”.
Ciekawym rozwiązaniem jest sposób mocowania (instalacji) tylnych
głośników. Już na początku zwróć uwagę na ich rozmiar – 20 cm! Często
zdarza się, że właściciele wycinają otwory na głośniki w tylnej półce
(podszybiu). Jest to jakieś rozwiązanie, ale niestety nie optymalne.
Powoduje znaczne zwiększenie hałasu od silnika na skutek naruszenia
przegrody akustycznej. Głośniki również nie pracują optymalnie (brak
oporu dla membrany). Najlepszym rozwiązaniem jest zatem
zastosowanie dedykowanej do malucha specjalnej gotowej półki
głośnikowej. Posiada ona zamkniętą konstrukcję kształtem idealnie
dopasowaną do miejsca przeznaczenia. Jest przytrzymywana z jednej

strony przez oparcie siedzenia, a z drugiej przez krzywiznę słupków.

Powierzchnia służąca do mocowania głośników jest pochylona w
kierunku przodu auta i oferuje sporo miejsca nawet na głośniki 20 cm.
Całość obita jest estetycznym szarym materiałem. Niestety nie ma róży
bez kolców. Umieszczenie tej sporej konstrukcji na podszybiu znacznie
ogranicza widoczność do tyłu (o około 50 %). Cóż jednak nie robi się dla
dobrej muzyki! Niewątpliwą zaletą takiej konstrukcji jest kompletny brak
ingerencji w tylną część nadwozia - istotne przy późniejszej sprzedaży
auta.
Opis w tekście
Czas na największy rodzynek tej instalacji – montaż subwoofera.

Najczęściej spotykanym rozwiązaniem jest umieszczenie głośnika
basowego (w różnej postaci ) na tylnym siedzeniu. Ekstremalnym
przypadkiem jaki widziano było zamontowanie głośnika 30 cm firmy
polskiej do sporej wielkości szafki kuchennej (nie ma pomyłki) i
wstawienie tego na tylne siedzenie. Proponuję znacznie bardziej
eleganckie rozwiązanie – na prawdę dobry patent.
Otóż subwoofer typu free – air (do zabudowy wolnej) instalowany jest na
specjalnej konstrukcji w bagażniku Pracę głośnika umożliwia wycięcie

odpowiedniego otworu w blasze nadwozia oddzielającej bagażnik od

kabiny nad nogami pasażera !!! Głośnik umocowany na odpowiednio
przyciętej płycie MDF 18 mm (przykręconej na wylot do blachy i
skierowany membraną do kabiny – magnesem do bagażnika). Dla
lepszej orientacji w przekroju umieszczono koło zapasowe.
Dokładne wykonanie takiej konstrukcji nie jest proste, ale przy odrobinie
samozaparcia sprawny majsterkowicz, jakim zapewne jest Czytelnik,
powinien sobie poradzić. Zalety są niepodważalne, np. głośnik nie
istniejąc fizycznie w kabinie nie zajmuje drogocennego miejsca.
Sposób zamocowania subwoofera.
Wzmacniacz powędrował również do bagażnika tak jak widzicie na

zamieszczonym obok zdjęciu. Takie położenie nie tylko zmniejsza
komplikacje z zasilaniem (do akumulatora jest 25 cm), ale również
gwarantuje optymalne odprowadzenie ciepła. Pozostało tylko
pociągnięcie kabli do tylnych głośników i gotowe – można przystąpić do
strojenia i odsłuchu...
Już tylko po podłączeniu przednich zestawów Cantona muzyka
brzmi – dynamicznie, analitycznie, przestrzennie słowem fantastycznie.
Dźwięk odrywa się od głośników, a stereofonia zaskakuje precyzją
lokalizacji.

Słowem - doskonałe źródło oraz bardzo dobre głośniki robią swoje.

PODSUMOWANIE
Skomasowanie takiej ilości komponentów w tak małym aucie
owocuje bezkresem nagłośnienia i mocą bez końca. Jeśli całość wydaje
się Wam zbyt rozbudowana czy skomplikowana śmiało polecam
poszczególne rozwiązania konstrukcyjne. Instalacja pokazuje, że mimo
skromnych warunków można przy pomocy kilku trików zabudować dobry
sprzęt i uzyskać fascynujący dźwięk.43
Szaya_144
Przeróbka typu „SZAYA 1” (około 28 – 30 KM) wg. Krzysztofa
Szaykowskiego.
Koszt – obróbka głowicy i koła zamachowego u tokarza + uszczelka pod

głowicę to około 100 PLN a reszta to kilka godzin własnej pracy.
43
www.fiat126p.iq.pl/index.php?action=caraudio
44
wg P. K. Szaykowskiego na podstawie www.webmedia.pl/maluch/
Gaźnik generalnie dysza główna o 2 jednostki większa nie ma wpływu

na ilość spalanego paliwa ale koniecznie.
Dodmuch wywiercić otwory 10 – w dnie puszki filtra powietrza.
Głowica podebrać materiał głowicy przy zaworach tam gdzie prawie

stykają się ze ścianką komory spalania, splanować aż do zniknięcia
rowka odprowadzającego spaliny do gwizdka (jak zdejmie się głowice to
można się od razu połapać o jaki rowek chodzi).
Cylindry
Zgrać przeloty kolektorów wydechowych z głowicą (czyli „kolanka”,
którymi odprowadzane są spaliny z głowicy do tłumika) pomocny jest
przy tym odcisk na uszczelce, tej która jest między głowica a kolankiem,
wiadomo wtedy gdzie podebrać materiału w głowicy czy w kolanku .
Przesunąć wałek rozrządu o 8 stopni w lewo tj. rozpiłować otwory

mocujące duże koło rozrządu o 2 mm w lewo PO OBWODZIE,
sprawdzić na jednej śrubie czy wałek się przesuwa i dokręcić złożyć
rozrząd na znaki .

Koło rozrządu
W związku z poprzednim punktem aparat zapłonowy o 8 stopni w

prawo czyli ustawiamy zapłon na 0 .
Koło zamachowe staczamy na szerokość wieńca zębatego.
Regulacje. Ponownie zmierzyć 1 km ze startu stojącego (na tej samej
trasie), a następnie regulować wielkość dyszy głównej nie tylko całymi
jednostkami ale zrobić rozwiertak do dysz tj. gruba igła lekko liźnięta z
jednego boku na szlifierce oraz ustawienie zapłonu między – 2 stopnie
do +1 po ZZ co równa się -8 taka jest wartość naprawdę.
Jeżeli przeróbka wydaje Ci się zbyt skomplikowana i nie czujesz
się na siłach wykonać ja sam, polecam wyspecjalizowane zakłady
zajmujące się tuningiem silników45.

45
Opis na podstawie www.webmedia.pl/maluch/
Tarcze zegarów
W liftingu występuje ten problem, że środek tarczy jest

umieszczony dość nisko i dlatego dół obrazka musi być obcięty tak więc
nie będzie to pełne koło. Możesz oczywiście zmniejszyć obrazek ale
wydaje mi się, że mija się to z celem gdyż byłby wtedy za mały (takie jest
moje zdanie).
Drukowanie.
Jeżeli masz dojście do papieru samoprzylepnego z połyskiem do
drukarek laserowych to najlepiej użyć takiego (UWAGA! nie drukuj na
zwykłej folii samoprzylepnej, gdyż grozi to zniszczeniem bębna drukarki
(laser), w atramentowej nic z tego nie wyjdzie, wszystko się rozmyje). Ja
osobiście można umieścić na czarnym (lub innym) tle .
Rozmontowanie i przygotowanie do obklejania.
Po wymontowaniu płytki na której znajduje się podziałka
prędkościomierza, należy zetrzeć warstwę czarnej farby miałkim
papierem ściernym lub rozpuszczalnikiem całkowicie aż do czystego,
zielonego plastiku (można całą powierzchnię).
Naklejanie tarczy.
Po wydrukowaniu tarczy należy zaznaczyć środek (pionowo pod 70,
poziomo pomiędzy 20 a 120) i przekłuć go igłą, następnie należy
przykleić na płytkę. Bardzo ważne jest dokładne przyklejenie (brak
pęcherzyków powietrza) w nocy każde niedociągnięcie będzie widoczne.
Za pomocą żyletki wycinamy dokładnie przy krawędzi środek i "okienka"
licznika kilometrów.
Jeżeli nie wydrukowałeś tarczy na czarnym (lub innym) tle to należy
dookoła nakleić folię samoprzylepną. To mógłby być koniec pracy gdyby
nie to, że w nocy podświetlana od spodu tarcza wyglądałaby mniej

więcej tak jak na rys c. Powstają cienie przez elementy licznika

znajdujące się pod płytką. Sposobem na to jest naklejenie pod spód
czarnej folii samoprzylepnej. Tak więc wycinamy koło o średnicy ok. 1/2
średnicy tarczy i podklejamy pod spód, następnie wycinamy trójkąt
prostokątny o bokach przyprostokątnych większych od promienia tarczy i
przyklejamy pod spód na dole efekt widoczny na rys. b.
Wskazówkę należy pomalować na czerwono (np. lakier do paznokci) lub
czarno tak aby była widoczna.
Tarcza prędkościomierza 46
Mając odrobinę zdolności plastycznych i wyobraźni na pewno sobie

poradzisz. Najpierw musisz narysować wzór tarczy n odpowiednich
wymiarach, następnie powinieneś rysunek zeskanować i przenieść do
edytora tekstu (np.MS Word). Szczególna uwagę zwróć na wymiary
rysunku.
46
www. maluchs. republika.pl
Dla przykładu MS Word – zakładka Edycja – Formatuj rysunek –

Rozmiar
I teraz po prostu wydrukuj tarczę na specjalnym papierze
samoprzylepnym – do tego celu wystarczy prosta drukarka atramentowa
Tarcze do samochodów Fiat 126p można ściągnąć ze strony www.
maluchs. republika.pl

Klosze lamp
Wykonane z tworzywa bezbarwnego z wtopionym czerwonym
odblaskiem. Ich cena to od 15 do 40 zł/szt.
Klosze można kupić w każdym dobrym sklepie motoryzacyjnym. Klosze
posiadają wszystkie atesty dopuszczające je do ruchu drogowego. Do
kloszy należy dokupić żarówki 12V 21W pomarańczowe oraz 12V 21/5
W w kolorze czerwonym. Tak jak z pomarańczowymi nie ma problemu,
to z czerwonymi nie jest tak łatwo. Atestowanych nikt nie produkuje,
można kupić czerwoną spirytusową farbę i pomalować samemu. 47
47
www. maluchs. republika.pl
Białe klosze lamp.48
Przyciemnianie lamp
Przyciemnione lampy z pewnością poprawią efekt wizualny Twojego

maluszka, odróżniając go od innych ... choć to zależy od gustu ☺
Jeśli jednak postanawiasz przyciemnić światła tylne, a może i
kierunkowskazy swojego bolid" poniżej zamieszczam opis. Jest to
bardzo prosta czynność a więc nie powinna sprawić nikomu żadnego
problemu. Do przyciemnienia świateł potrzebujesz:
48
ibidem
- Spray (specjalny do lamp i żarówek) – ogólnodostępny, mała

puszka 150 ml spokojnie wystarczy na przyciemnienie tylnych lamp oraz
migaczy w naszym samochodzie. KOSZT ok. 12 – 20zł (zależy od
producenta).- Papier ścierny o dużej gęstości (polecam 1000) Koszt
1,50 zł
Przyciemniony klosz lampy

Wykonanie:
1. Ściągamy klosze lamp tylnych (można też kierunkowskazy).
2. Dokładnie myjemy.
3. Zmatawiamy szkła od ZEWNĄTRZ papierem ściernym.
4. Zmatowione lampy wycieramy benzyną ekstrakcyjną w celu
odtłuszczenia.
5. Malujemy przygotowane lampy od ZEWNĄTRZ, nakładając kilka
bardzo cienkich warstw co kilka minut (tym sposobem unikniesz
zacieków).
Z początku malowanie spray będzie bardzo wodnisty i brązowy (zależnie
od producenta) – przejmuj się potem będzie OK !
Po ok. 2h (zależy od farby) gotowe klosze (lub migacze) możesz założyć
do samochodu. Uważaj aby nie przesadzić z przyciemnianiem gdyż
może się okazać że Twoje tylne światła nie święcą zbyt dobrze po takiej

operacji ☺49.
Spoilery, nakładki, szerokie zderzaki

Szerokie zderzaki można kupić w dobrych sklepach
motoryzacyjnych (zajmujących się tuningiem) lub giełdach. Efekt jest
dobry, tylko trzema uważać na dziury i wysokie krawężniki gdyż znacznie
Przykład ospoilerowanego malucha50
zmniejszył się prześwit. Przez większe opory powietrza z przodu

samochód może palić około 0, 5 litra paliwa więcej,
Do Malucha można kupić kilka rodzajów spojlerów na tylną część.
Można również kupić spojler na tylną klapę osłaniający kratkę do
powietrza. Wykonany jest również z włókna szklanego i malowany na
czarny kolor. Można go montować zaraz po kupieniu lub wyszlifować i
pomalować na kolor nadwozia.
Nakładki progowe wykonane są z włókna szklanego lub plastiku.

Zakładając nakładki należy zabezpieczyć oryginalne progi przed korozją,
gdyż zbierająca się pod nakładką woda przyspiesza pojawianie się
korozji. Polecam fluidol którym wymalowałem progi i na to założyłem
nakładki, pomaga i dobrze zabezpiecza.
49
ibidem
50
www.fiat126.glt.pl
Zderzak.
Nakładka progowa.
Nakładki progowe
Nakładki progowe lub jeśli wolisz, Drogi Czytelniku progo – spoilery
(osobiście wolę nazwę – spoilery progowe) można wykonać w bardzo
łatwy i tani sposób. Przed przystąpieniem do pracy musisz zaopatrzyć
się w przedmiot z odpowiedniego materiału i w odpowiednim kształcie, z
czego wykonasz swoją nakładkę.
W tym miejscu nadmienię, że dobrym materiałem jest słupek
stawiany przy drodze wskazujący odległości co (np. 100 m, a na
zakrętach np. co 25 m) pod warunkiem, że nie jest z betonu a z
tworzywa sztucznego!!! Pamiętaj też, że usunięcie czy kradzież słupek z
pobocza jest przestępstwem i możesz zostać ukarany, a ja nie mam
zamiaru namawiać Cię do popełnienia przestępstw.
Proponuje też – choć może wydać się to oczywiste – abyś
dokładnie zastanowił się nad formą nakładki. Dopiero teraz możesz
zacząć gromadzić narzędzia, które pomogą ci w przeróbce. A oto one:

- szlifierka kątowa (fleksa) lub inne narzędzie do cięcia

- wiertarka
- nitownica
- i choć to nie jest narzędzie ale ... potrzebna Ci będzie również
żywica!
Zatem do dzieła:
Jeśli zaopatrzyłeś się już w słupek, ( mam nadzieję że zgodnie z
prawem oczywiście) to musisz go przeciąć wzdłuż - tak by uzyskać w ten
sposób 2 części.
Z jednego słupka części wykonasz 2 nakładki ( połówki słupka) .
Jeśli masz fantazję, już na tym etapie możesz wykonać nakładkę tak, jak
wcześniej sobie to wymyśliłeś np. poddając połówkę słupka odpowiednio
ją obrabiając dowolną techniką ( nożem, papierem ściernym, pilnikiem) .
Następnie musisz wywierci otwory w progach i nakładkach (tak by
nakładały się na siebie). Zostaje ci jeszcze przymocowanie nakładki do
progu – najlepiej za pomocą nitów czy wkrętów do blachy lub w inny
sposób (żywica).
I masz już prawie gotową nakładkę, teraz pozostaje Ci jeszcze
tylko i zamaskowanie ewentualnych braków czy szczelin przy użyciu
żywicy ( lub innej masy wypełniającej, kleju itp.) oraz oczywiście
pomalowanie jej, na wybrany kolor, lub kolory. Gotowe.
Jeśli efekty twej pracy Cię zadowalają możesz również pójść za
ciosem i w podobny sposób wykonać inne spoilery. Nie tylko na progi.

Brewki
Jest to czysto kosmetyczna zmiana typowa dla tuningu
zewnętrznego zwanego również optycznym. Nie ma ona nic wspólnego z
ulepszeniem i nie polecam jej ze swej strony jednak jest moim
obowiązkiem napisać o niej bo przecież być może właśnie Ty masz
zupełnie inne zdanie na ten temat i chciałbyś „zmrużyć oczy Malcowi”.
Aby to zrobić musisz zaopatrzyć się w następujące materiały:
1. Kit do okien (lepsza jest żywica lub szpachlówka z utwardzaczem);

2. Reflektor;
3. Nóż do tapet lub coś podobnego.
4. Filer i farba w sprayu
5. Chyba tylko jeszcze wyobraźnia, ale wiem że tej Ci nie brak.
Przed tobą trochę pracy w etapach:

1. Najpierw pomyśl i stwórz szkic brewki w wyobraźni bądź na kartce;
2. Nałóż kit na klosz i formujemy brewkę;
3. Nożem do tapet wyrównaj krawędzie i wypukłości
4. Czekasz aż stwardnieje - cierpliwości!
5. Nałóż filer, czekaj aż wyschnie i pomaluj na dowolnie wybrany kolor.
6. Po wyschnięciu przyklej brewki do reflektora. Ciesz się efektem!51
51
wg Koło 2002 Bydgoszcz www.klub.chip.pl/fiat126p
Przeróbka klapy tylniej

Nie podoba Ci się istniejący zamek w tylnej klapie i chcesz się go
pozbyć?
Aby pozbyć się zamka powinieneś przygotować następujące materiały:
- zamek bagażnika od fiata 126
- żywicę epoksydową
- szpachlę
- kawałek blachy 0, 8 - 1, 0
- kawałek pręta średnicy 8 mm
- dwie śruby M6 z nakrętkami
- linkę lub elektromagnes
Sposób wykonania:
- z kawałka pręta wygnij hak i przyspawaj go do wewnętrznej strony
klapy (rys. 1)
- z blachy wygnij i dopasuj mocowanie zamka (rys.2)
- przykręć zamek do mocowania dwiema śrubami M6
- po upewnieniu się czy wszystko pasuje możesz przyspawać
mocowanie do tunelu tylniego
- zamocuj linkę do zamka lub elektromagnes w celu otwierania klapy
- otwór po zamku można zaspawać lub zakleić żywicą, a następnie
zaszpachlować.

Opis do tekstu52
Światło cofania
Proponuję ulepszenie światła cofania przez pomalowanie
srebrzanką lustra. Dobre, ale większość świateł ma właśnie srebrne!
Niestety taka przeróbka niewiele daje. Dużo lepsze wrażenie robi mała
przeróbka samej lampy. Można założyć żarówkę H4 lub światła mijania.
Jest tylko jedna mała wada takiego rozwiązania. Wydziela się duża ilość
ciepła, ale ile się na wstecznym jeździ. Cofniesz Czytelniku kawałek i
tyle, ale widzieć lub co ważniejsze być widzianym jest sprawą szalenie
ważną. Zwłaszcza dla bezpieczeństwa.
Podłącz światło przez przekaźnik, bo trochę prądu jednak żaróweczka
pobiera. W końcu ma 45 wat. 53
52
wg Koło 2002 Bydgoszcz www.klub.chip.pl/fiat126p
53
wg Mitsu www.klub.chip.pl/fiat126p
Rajdowe chlapacze
Nawet auto rajdowe powinno być w nie wyposażone, Twoje zresztą
też czyt. Usprawnienia, tuning a prawo) aby wykonać je tanio i łatwo
musisz zgromadzić:
54
- wiadro po farbie emulsyjnej 20 litrów (w zależności od tego jaką

chcesz uzyskać wielkość chlapaczy) może być mniejsze,
- kilka wkrętów
Sposób wykonania:
- z oczyszczonego wiadra odcinamy dno i górną krawędź (tak jak
zaznaczone jest na rysunku czerwona linią)
- po odcięciu pozostaje obręcz, którą rozetnij na dwie równe części
- z powstałych prostokątów wytnij dowolnej długości i szerokości
chlapacz
- przykręć je wkrętami do błotnika lub zderzaka i gotowe. 55
54
55
wg Mitsu www.klub.chip.pl/fiat126p
Tłumik szmerów
A właściwie czym zastąpić tłumik szmerów ? Chciałbyś to zrobić?
Zamiast tłumika szmerów możesz założyć rurę PCV lub strumienice
dolotu.
Można równie dobrze założyć filtr powietrza w to miejsce!
Zakłada się go właśnie p to by regulował ilość powietrza dostarczaną do
cylindrów! Działa to na takiej zasadzie że gdy jest: mało powietrza -
pobiera przez filtr potrzebną ilość. Kiedy powietrza jest za dużo - wydala
potrzebną ilość. Proste prawda?
Opis w tekście56
Instalacja LPG
Instalacja LPG czyli inaczej mówiąc instalacja gazowa w
samochodzie fiat 126p jest możliwa do wykonania i niektóre warsztaty
montują instalacje tego typu. Wiadomo – gaz jest paliwem znacznie
tańszym i może to mieć dla posiadaczy 126p niebagatelne znaczenie.
Niestety nic nie ma – jak w życiu – za darmo. Samochodzik może
wykazywać znaczny spadek mocy (ok. 20 %) no i najprawdopodobniej
56
ibidem
będziesz musiał zrezygnować z tylnej kanapy na rzecz zbiornika (butli) z

gazem.
Można zamontować mniejszy zbiornik, a wiem że takie istnieją o
pojemności 20 – 25 litrów, lecz umieszczenie go w bagażniku, moim
zdaniem jest wielce ryzykowne, zważywszy na konstrukcję a zwłaszcza
na wymiary autka – poza tym zabraniają tego przepisy. Ponadto,
pewnym utrudnieniem jest to, że przewody musiały by być znacznej
długości. Jednym zdaniem – jeśli chcesz mieć Malucha z instalacją LPG
to na pewno nie rób niczego sam ... jeśli się na tym nie znasz. Z gazem
nie ma żartów i o śmiertelny wypadek nie trudno.
Jeśli miałbym Ci – Drogi Czytelniku coś zasugerować to
najlepszym rozwiązaniem wydaje się jak pisałem zrezygnowanie z
kanapy na rzecz zbiornika. Niedobrym też pomysłem wydaje się mi
zupełne zrezygnowanie z benzynowego zbiornika paliwa. Jest jeszcze
jeden problem – jak ogrzać parownik (jest to element instalacji LPG,
wykorzystujący ciepło cieczy chłodzącej silnik), skoro silnik malucha jest
chłodzony powietrzem. Podłączenie parownika pod układ wydechowy
jest niebezpieczne i niedozwolone. Osobną kwestia jest jeszcze
legalizacja instalacji. Raczej jest więcej przeciw niż za. Niestety. "
Modyfikacja nawiewu powietrza do

wnętrza
Aby zwiększyć wydajność nawiewu na szybę będziesz potrzebował:
- Wydajny wentylator (np. komputerowy)

- Przewód elektryczny
- Opaski
- Przełącznik
Wykonując tę modyfikację otrzymasz lepszy nawiew (ciepłego

powietrza z tunelu) na szybę, również wtedy, gdy samochód stoi w
korku. Niestety nie uzyskasz nawiewu na nogi i niestety jako skutek
uboczny zmniejszony zostanie nawiew z dmuchawy w bagażniku.
Możliwe , że (to zależy głównie od rodzaju wentylatora) większy hałas
we wnętrzu Twojego bolidu.
Po rozebraniu rozdzielacza, czyli części, która dzieli powietrze z

tunelu musisz zdemontować przegrodę i klapę przełączającą (wraz z
suwakiem).
Następnie powinieneś zaślepić wyloty na nogi i otwór po suwaku od
klapy -możesz zastosować np. styropian. Na przeciw wylotu na kratkę i
szybę wstaw wentylator, używając dwóch opasek.
Możesz zamontować drugi wentylator ( również 60 mm x 60 mm)
na wlocie do rozdzielacza (za gumowym elementem łączącym tunel z
rozdzielaczem lub ... zastosować wentylator 80 mm x 80 mm.
Połączenie elektryczne to standardowy układ zasilanie -
przełącznik-odbiornik, schemat poniżej.
Punkt A podłącz do pierwszego bezpiecznika lub jak chcesz, by po

wyłączeniu stacyjki wentylator (wentylatory) się wyłączały do drugiego.
Punkt B – masa.
Regulacja zapłonu
Ustawianie zapłonu powinieneś zacząć od ustawienia przerwy
między elektrodami świec (powinno być, 0, 7 mm – ale proponuję
wartość 0 ,8 mm) nie jest to czynność ani trudna ani myślę że, nie
wymaga dodatkowych opisów. Ale skorzystaj z okazji i oczyść je
szczotką drucianą z ewentualnego nagaru.
Następnie drobnym papierem wyczyść styki przerywacza i ustaw
przerwę na platynach w aparacie zapłonowym (powinna wynosić 0, 47 –
0, 53 mm, przy maksymalnym otwarciu styków przerywacza). W tym celu
powinieneś użyć szczelinomierza ( takie urządzenie podobne do
scyzoryka) o rozmiarze 0, 5 mm i włóż blaszkę 0,8 pomiędzy styki
przerywacza (powinna wchodzić z niewielkim oporem).
Jeżeli tak nie jest, to znak że musisz poluźnić (poluzować –
odkręcić trochę) śrubkę w głębi aparatu zapłonowego i ustawić
odpowiedni odstęp.
Należy także przygotować żarówkę 10 W przewodami

zakończonymi końcówkami żeńską i męską. Odłącz od cewki przewód
łączący żarówkę z aparatem i podłącz jeden koniec Twojego „
przyrządu”, natomiast drugi koniec podłącz do +12 V (możesz odłączyć
zasilanie cewki i podłączyć do drugiego końca „przyrządu”).
Na kole pasowym jest nacięcie, a na pokrywie rozrządu kreski (w
zależności od modelu są 2 lub 5. W wersji 2 kreskowej zaznaczone jest
10 i 0 stopni, a w 5 : 10; 7,5; 5; 2,5 i 0 stopni.).

Kiedy przekręcona jest stacyjka możesz sprawdzić jak masz

ustawiony zapłon, - kręcisz kołem pasowym alternatora zgodnie ze
wskazówkami zegara i obserwujesz żarówkę która świeci (jeżeli zgaśnie
znaczy to że nastąpił zapłon) Odczytujesz więc położenie nacięcia
względem kresek. Jeżeli pokrywa się z pierwszą kreską to zapłon jest
ustawiony poprawnie i nic nie zmieniaj.
W przeciwnym przypadku powinieneś kluczem nr 13 odkręcić
(poluzować) nakrętkę blokującą aparat zapłonowy i ustawić nacięcie na
kole pasowym z pierwszą kreską na obudowie rozrządu.
Kręcąc aparatem zapłonowym doprowadź do sytuacji, w której

minimalny jego ruch (aparatu) powoduje zapłon. Po sprawdzeniu
poprawności ustawienia i poskładaniu wszystkiego możesz uruchomić
silnik.
Wydajniejszy rozruch
Podczas rozruchu rozrusznik pobiera bardzo dużo prądu.
Powoduje to spadek napięcia w instalacji. Cewka jest zasilana
przewodem, który poprowadzony jest przez cały samochód a na tak
długim przewodzie pod znacznym obciążeniem cewki występują straty
napięcia, które są powodem trudniejszego rozruchu.
Oznacza to mniejsze napięcie (słabsza iskra – trudniejszy rozruch). Do
tego usprawnienia potrzebować będziesz Czytelniku:
- diodę prostowniczą ok. 3,5 A i napięciu 500 V

- przewód 1,5 mm
- końcówki na przewód (oczko fi 8 mm i zwykła żeńska).
Schemat podłączenia znajduje się na rysunku poniżej (czerwonym

kolorem oznaczone są dodatkowe części 3)
Halogeny i dodatkowe światła

drogowe
Pamiętaj – co mówią przepisy o ruchu drogowym na temat

używania dodatkowego oświetlenia (światła przednie przeciwmgielne
mogą być używane tylko w warunkach ograniczonej widoczności oraz
muszą być tak podłączone, aby ich użycie mogło nastąpić przy
włączonych światłach pozycyjnych).
Dodatkowe światła drogowe mogą być używane tylko w warunkach

w jakich możliwe jest używanie świateł drogowych reflektorów głównych.
W związku z tym przy instalowaniu muszą być spełnione następujące
warunki:
- włączenie ich może nastąpić tylko przy włączonych światłach

pozycyjnych
- wyłączenie ich musi samoczynnie nastąpić po przełączeniu świateł
drogowych reflektorów głównych na światła mijania.
W niektórych samochodach dostawczych stosuje się system

dwuprzewodowy tzn. z dodatkowym przewodem masy. W takiej
instalacji, przewód nr 85 wychodzący z przekaźnika (na rysunku
połączony z masą) powinien być połączony z zaciskiem akumulatora.
Reflektory przeciwmgłowe powinny być zamontowane z przodu

pojazdu, symetrycznie do jego osi podłużnej, nie wyżej niż światła
mijania i nie niżej niż 25 cm od jezdni. Odległość każdego z nich od
bocznego obrysu pojazdu nie może być większa niż 40 cm. Podane
odległości mierzy się od brzegu reflektora. Reflektory drogowe
dodatkowe powinny być zamontowane możliwie najbliżej reflektorów

głównych, lecz nie bliżej bocznego obrysu pojazdu niż światła mijania.
Reflektory nie mogą zasłaniać innych świateł pojazdu.
Układ połączeń reflektorów przeciwmgielnych (lewa strona

schematu) oraz układ połączeń reflektorów drogowych dodatkowych
(prawa strona schematu)
1 - bezpieczniki świateł pozycyjnych

2 - wyłączniki reflektorów przeciwmgłowych
3 - przekaźnik typ 541
4 - bezpiecznik reflektorów przeciwmgłowych 16A
5 - reflektory przeciwmgłowe
6 - bezpieczniki świateł drogowych
7 - wyłączniki reflektorów drogowych dodatkowych
8 - bezpiecznik reflektorów drogowych dodatkowych 16A
9 - reflektory drogowe dodatkowe57
Filtr paliwa
Aby ulepszyć swojego Fiacika możesz wymienić w nim Filtry i choć
pisałem już o filtrach powierza (zwłaszcza w odniesieniu do tzw.
Sportowych) to temat filtrów paliwa nie poruszyłem.
Wymiana filtrów jest chyba najłatwiejszą czynnością przy eksploatacji

maluszka. Aby wymienić filtr paliwa należy go najpierw zaopatrzyć się w
nowy w cenie nie przekraczającej ceny twej książeczki następnie
57
www.klub.chip.pl
odkręcasz śrubokrętem (wkrętakiem) stary filtr paliwa i w jego miejsce

przykręcasz nowy, pamiętając o tym aby nie pomylić kierunku.
Na filtrze narysowana jest strzałka przepływu paliwa i musisz założyć go

zgodnie z tą strzałką. To wszystko. Częstotliwość wymiany filtra paliwa
zależy od jakości paliwa i czystości zbiornika paliwa.
I to tyle.
Przyciemniane szyby
Przeróbka ta jest jedną z tych niewielu modyfikacji, które możemy
zrobić sami, stosunkowo niewielkim kosztem.
Najpierw musimy kupić odpowiednią folie, jest ona dostępna w sklepach
motoryzacyjnych.
Pamiętaj, że nie możesz okleić wszystkich szyb (pisałem o tym w
rozdziale usprawnienia tuning a prawo.
W asortymencie sklepów są najczęściej folie ściemniające lekko,

średnio i mocno (super black) oraz folie złote i srebrne – ale nie można
ich zakładać!
Jestem przekonany że najlepszym rozwiązaniem jest przyciemnienie

szyb tylnych folią super black a bocznych folią jaśniejszą.
Musisz zdjąć szyby – wbrew pozorom nie jest to wcale trudne ale
potrzebujesz kogoś do pomocy – jedno z was musi wziąć dwa
śrubokręty w dłonie i podważyć uszczelkę w dwóch punktach od

wewnątrz samochodu, a drugie musi być przygotowane do złapania

szyby.
Następnie powinieneś bardzo dokładnie umyć szybę o wytrzeć ją suchą

szmatką
Przyłóż folię i dokładnie ją wytnij (nożykiem dołączanym do folią) na
kształt szyby, ale w ten sposób by od krawędzi szyby folia zaczynała się
dopiero w połowie szerokości uszczelki, tak aby po założeniu uszczelki
folia była pod nią.
Następnie polej szybę oraz folie ciepłą (prawie gorącą) wodą i odklej
warstwę ochronną folii.
Wygładzasz bąble, które ewentualnie powstały ciągle polewając wodą.

Wykonując tą czynność uważaj aby folia nie przykleiła się do Ciebie!!!
Połóż szybę na słońcu i jeśli zostały jeszcze jakieś bąble, w trakcie
suszenia, co 3 minuty spróbuj usunąć resztki pęcherzyków powietrza.
Poczekaj aż folia przyschnie (na dobrym słońcu około godziny).
Po kilku godzinach suszenia możesz szybę założyć w okno samochodu.

Najpierw załóż uszczelkę na szybę, następnie w szparę uszczelki (od
strony wewnętrznej) włóż sznurek (owiń wokół szyby).
Stopniowo zakładaj szybę wyciągając sznurek (ciągnąc od wewnątrz

samochodu). Sznurek sprawia że uszczelka nakłada się na swoje
miejsce. Do tego potrzebna jest pomoc również drugiej osoby by
trzymała szybę od zewnątrz i przyciskała ją do samochodu.

Podświetlenie zegarów diodami

LED58
Na początek zastanów się ile diod potrzebnych Ci będzie aby

oświetlić całe tarcze od zegarów. Należy pamiętać ze diody świeca
punktowo i dają trochę za mało światła na boki. 5 powinno w zupełności
wystarczyć. Dostępne masz dwa rozmiary diod (duży i mały). Można
mieszać małe z dużymi coc praktyka uczy że kupienie małych po prostu
jest bardziej ekonomiczne w stosunku do efektu, które dają. Kolor diod
jest oczywiście dowolny – wiadomo o gustach (podobno!) się nie
dyskutuje. Następnie potrzebujesz rezystorów o wartości 5KOhm.
Należy stosować takie same rezystory w przeciwnym wypadku diody
będę dawały rożne odcienie wybranego koloru. Do każdej diody przylutuj
rezystor. Diody łącz równolegle – schemat połączenie przestawiony jest
na poniższym rysunku. Należy pamiętać żeby rezystory łączyć z
minusem – krótsza nóżka diody to „minus”.
58
www.fiat-furious.prv.pl..- wg. Bartka
Do wszystkich diod powinieneś przylutować przewody. Następnie

czeka Cię dopasowanie diod do wnętrza zegarów. Diody można
przykleić po prostu klejem lub silikonem do tarczy zegara. Wszystkie
kable wyprowadź na zewnątrz zegarów po to by mieć łatwiejszy dostęp
do końcowego połączenia. Gdy klej i sylikon wyschnie możesz wyginąć
diody tak aby optymalnie oświetlały tarcze, na końcu wystarczy zlutować
wszystkie (+) plusy od diod oraz wszystkie (-) minusy od rezystorów. Na
końcu wystarczy podpiąć te kable do bezpieczników od oświetlenia
zegarów lub bezpośrednio do oświetlenia zegarów i gotowe

Elektrycznie podnoszone i
opuszczane szyby
Z moich informacji wynika, że można wykorzystać do

zamontowania tejże, właściwie luksusowej modyfikacji, w zasadzie
mechanizm pochodzący od każdego samochodu oczywiście
wyposażonego w elektrycznie opuszczane i podnoszone szyby.
W celu zaopatrzenia się z konieczny do tego usprawnienia mechanizm,
polecam odwiedzanie wszelkiego rodzajów złomowisk, nie wiedzieć
czemu u nas szortami nazywanych. Zwłaszcza, jeśli liczymy się z tzw.
środkami.
Do tego najlepiej nadają się mechanizmy z wystającym kwadratowym

trzpieniem, najlepiej dwa, bo malec ma dwoje drzwi.
Ponadto :
- blacha do umocowania przełączników

- podkładki
- śruby i nakrętki
- kilka śrubek do przełączników i 4 przełączniki typu reset off
- przewody
Na początek musisz – Drogi Czytelniku – zdjąć tapicerkę z drzwi malca

aby dostać się do miejsca gdzie wszystko zrobisz
Zacznij od podnośnika w który standardowo jest (był?) wyposażony twój
fiat 126. Zwróć uwagę na małe śrubki za pomocą których podnośnik jest
przykręcony do drzwi – jedno dobre uderzenie młotkiem wystarczy by
wbić je w taki sposób aby niczego nie uszkodzić. Musisz też wyjąć ośkę.
Opis w tekście
Modyfikacje małej zębatki polega właściwie na przerobieniu otworu

(kółka na kwadrat) by trzpień po włożeniu miał delikatny luz.
Musisz też rozwiercić otwór w górnej obudowie przy małej zębatce – tak
by kwadratowy trzpień mechanizmu pracował bez problemu.
Na koniec tej części prac złóż tak zmodyfikowany podnośnik.
Potrzebujesz Czytelniku teraz czegoś za pomocą czego, trwale
połączysz podnośnik z mechanizmem odnoszenia i opuszczania
elektrycznych szyb. Blachę, o której wspominałem na początku teraz
właśnie wykorzystasz do ramy mechanizmu.

Opis w tekście
Wywiercić więc powinieneś otwór na trzpień (oczywiście odpowiednio
większy).Wiercić też musisz otwory na śruby z pomocą których skręcisz
mechanizm z ramą. Nałóż na trzpień podnośnik.
Mechanizm musi się znajdować po stronie trójkątnej szybki- nie
zapominaj o tym.
Teraz przyszła pora na małe de ja vu, ale tylko jeśli chcesz mieć
system po stronie drzwi pasażera.
Ostatnią z czynności tej części będzie zamontowanie wszystkiego i

sprawdzenie działania. Niestety to tylko połowa sukcesu, jak zapewne
się domyślasz. Słusznie, pozostaje jeszcze problematyka sterowania.
Możliwości wykonania jest kilka.
Powinieneś tak to skonstruować aby chronić mechanizm przed
uszkodzeniem, gdy podczas podnoszenia / opuszczania szyby na czas
nie zdejmiesz palca z przycisku. W tym celu musisz zastosować
wyłączniki krańcowe.
Umiejscowienie przycisków sterujących otwieranie / zamykanie.
zależy właściwie od twojej wyobraźni ale zwracam uwagę że
zamontowanie je w drzwiach jest rozwiązaniem najprostszym.
Musisz zamocować wyłączniki krańcowe reset off, solidnie aby

poprawnie spełniały swoją funkcje. Kable z drzwi prowadzisz albo w
nowo wywierconych otworach w drzwiach i karoserii, albo w otworach po

przełączniku lampki wewnętrznej.

Oczywiście zabezpieczyć powinieneś przewody przed uszkodzeniem
przy otwieraniu i zamykaniu drzwi. Do tego celu wykorzystać radzę np.
kawałek rurki giętkiej lub taśmę izolacyjną
Elektryczny schemat układu
Oczywiście możesz spotkać przyciski do szyb i mechanizmy w których

mamy inną liczbę wyjść co spowoduje że ten układ będzie bezużyteczny
Pomarańczowy (-) podłącz pod masę, najlepiej w miejscu oryginalnego
podłączenia masy do karoserii.
Czerwony (+) podłącz pod bezpiecznik (może być osobny bezpiecznik).
Za bezpiecznikiem podłącz pod akumulator lub pod seryjne bezpieczniki
i wtedy możesz podłączyć pod wyjście
(1) - możesz w każdej chwili otwierać szyby lub podłączyć pod wyjście
(2) - po przekręceniu stacyjki na zapłon będziesz mógł sterować
szybkami Oczywiście pod (2) jest podłączona duża liczba urządzeń (np.
światła, kierunki, wycieraczki) więc lojalnie ostrzegam że to może
powodować zbyt dużyme obciążeniem licz się więc z możliwością

wypalania się bezpiecznika.

Nie zapomnij dobrze nasmarować ruchome elementy konstrukcji59.
Sposób zamontowania przełączników
Podświetlenie podwozia
Samochód z podświetlanym podwoziem wyglądają atrakcyjnie i
wielu ludziom się podoba jednak pamiętaj że możesz mieć kłopoty z
Policją !
Aby to wykonać potrzebujesz:
- reflektor przedni od 126'ki
- dwa płaskowniki o długości 10 cm i szerokości 2.5-3 cm
- 2 śrubki 5'ki z nakrętkami i dwie 6'ki też z nakrętkami
- żarówka pomalowana w odpowiedni kolor, albo odpowiedniego
koloru
- przewody elektryczne razem z końcówkami - przy lampie do
żarówki dobrze mieć oryginalną kostkę
- wiertarka i wiertła
Płaskownik wygiąć musisz Czytelniku według rysunku poniżej (x2).
59
Opis sporządzony na podstawie informacji ze strony www.fiat-fourious.prv.pl
Wywierć otwory 5'ki w dolnej części płaskownika i 6'ki w górnej i przykręć

do lampy – patrz rysunek poniżej.
Skręconą w ten sposób konstrukcję przyłóż do podłogi bagażnika od

góry i zaznacz otwory do wywiercenia o rozmiarze 6 (najlepiej umieść to
Czytelniku na środku podłogi).
Po wywierceniu otworów włóż lampę od spodu (z

podłączonymi już do żarówki przewodami) i przykręć do podłogi. Lampę
należy umieścić jak najwyżej nad drążkami kierowniczymi, ale tak żeby
nie dotykała do przewodów hamulcowych ani ich zbytnio nie rozgrzała!
Miejsca mocowania płaskowników na rysunku poniżej

Podłącz jeszcze tylko przewody do akumulatora i przełącznika i

gotowe60.
61
60
www.fiat-fourious.prv.pl wg. Magnum
61
www.tuning.pl/teraz.php?k=2759&z=37498&pod=0
Chłodnica oleju
Czego potrzebujesz?
- chłodnica, najlepiej od innego samochodu, możesz odwiedzić

złomowisko
- węże ciśnieniowe odpowiedniej długości
- opaski zaciskowe (ślimakowe nie polecane gdyż nie trzymają zbyt
dobrze - ważne by po skręceniu zaciskały dobrze na całym obwodzie)
- pokrywa pompy oleju
- dwa przyłącza metalowe (najlepiej jedno kąt 90 stopni do pokrywy
pompy i drugi może być prosty , można zastosować gotowe elementy z
układu ciśnieniowego z jakiejś starej maszyny z układem hydraulicznym)

Złączki i węże ciśnieniowe kupisz w sklepie z układami

hydraulicznymi dla przemysłu.
- klej do metalu odporny na działanie wysokiej temperatury, np. do
klejenia bloków silnika
Jak wykonać?
W obudowie pompy oleju wywierć Czytelniku otwór w miejscu i
nagwintuj pod średnicę złączki. Ponieważ ścianka obudowy pompy jest
bardzo cienka i do tego wykonana z aluminium po przykręceniu autor
modyfikacji użył kleju do klejenia bloków silnika.
Złączka jest wykonana pod kątem 90 stopni, gdyż jest mało
miejsca pomiędzy belką i obudową. Należy pamiętać, aby na złączce w
miejscu gdzie zakładasz wąż wykonać nacięcia zapobiegające zsunięciu
węża.
Z prawej strony obudowy pompy w bloku silnika jest aluminiowa śruba
pod klucz imbusowy. W to miejsce zamontuj drugą złączkę, którą
gwintujesz na gwint zgodny z gwintem w bloku.
Chłodnicę zamontuj w dowolnie wybranym miejscu. Należy
pamiętać o wlaniu odpowiedniej ilości oleju – równej pojemności całego
układu chłodnica – przewody62.
Półosie i przeguby homo

kinetyczne od CC 700
Półosie takie są przydatne przy dużych mocach silnika i można
powiedzieć ze półosie i przeguby będą dożywotnie w maluchu.
62
www.fiat-fourious.prv.pl wg. Rogacek
Aby wykonać tę modyfikację potrzebujesz:

- 2 x półosie
- 2 x uszczelniacze od strony skrzyni
- 2 x uszczelniacze od strony piasty
- 2 x łożysko od CC 700 (takie ze zwrotnicy)
- 2 x piasta przednia od CC
- 2 piasty od malucha tylnie
(nie myl piast malucha z piastami CC, to jest taka sama nazwa a wygląd
i zastosowanie jest inne - piasta tylnia malucha służy osadzeniu łożysk a
piasta przednia od CC służy przykręcaniu kół do niej)
Piasta fiat 126p.
Zacznij Drogi Czytelniku od założenia z tyłu przegubów kulowych.

Na początek musisz przerobić tak piastę tylnia malucha, aby łożysko od
CC 700 mogło wejść do środka (od strony koła), na taka odległość, aby
piasta CC 700 nie ocierała o piastę od malucha.
Jeśli nie da się włożyć tego łożyska w piastę od malucha, to z
pomocą przyjdzie Ci tokarz, który poszerzy średnicę wew. piasty tak, by
można było włożyć łożysko.
Możliwe że będzie musiał zebrać więcej materiału i będziecie się
obawiać o pęknięcie piasty – musisz powiedzieć tokarzowi aby zrobił
nową od podstaw piastę (niestety to będzie dość drogie).
Jeśli już masz w środku łożysko, to już najprawdopodobniej połowa
pracy za Tobą.
Następnie druga stronę piasty trzeba obrobić tak, aby można było
zmieścić uszczelniacz czyli najprawdopodobniej będziesz ta stronę od

półosi musiał obciąć (pomoc – tokarz).

Po obrobieniu piasty malucha przymierzyć powinieneś przegub i
sprawdzić czy łożysko jest dobrze osadzone ( tak, aby przykręcając już
piastę CC do półosi nie wystawała za bardzo lub aby nie wchodziła za
głęboko)
Po założeniu bębna na piastę od CC, bęben musi pasować do szczek.
Jeśli wszystko pasuje – możesz zabrać się za półosie. Jak zapewne Ci
wiadomo Drogi Czytelniku CC 700 ma od malucha szerszy rozstaw kół,
co dla Ciebie oznacza, że półosie będą za długie i będziesz musiał
skrócić.
Sam tego nie zrobisz. Powierz to specjaliście.
Jeśli już specjalista Ci skróci półosie to można je zamontować do
mechanizmu różnicowego maluszka, ponieważ kamienie na końcach
półosi mieszczą się do seryjnych gniazd w mechanizmie różnicowym
malucha.
Teraz trzeba pomyśleć nad zamontowaniem uszczelniaczy półosi od
strony skrzyni biegów. Najlepszym rozwiązaniem wydaje się dokupienie
oryginalnych kołnierzy od CC 700 ale ... tokarz takie na pewno Ci je też
dorobi.
Teraz musisz to wszystko włożyć do auta (i tu jest jeden mankament).
Będzie trzeba zdjąć jeden z wahaczy tylnich Malucha – aby półosie
weszły w łożyska z jednej strony. W tym celu wkładasz półoś z
przegubem do piasty malucha zakładamy z drugiej strony piastę od CC
700 i zakręcamy śrubą i z jednej strony masz już założona półoś i
przegub.
Teraz druga strona (ta ze zdjętym wąchaczem). Przymocowujesz
skrzynię na swoim miejscu, tak by wisiała tak jak powinna.
Bierzesz półoś z przegubem i przekładasz przez piastę od Malucha i
podwieszasz – drogi Czytelniku – wahacz.

Po tym zabiegu zakładamy piastę od CC 700 i przykręcasz śrubą.

Następnie składasz hamulce i przeguby oczywiście wraz z półosiami. I
to wszystko. Masz już to, czego chciałeś.
1 2 3
1. Piasta - przegub CC 700

2. Półoś CC 700
3. Półoś – piasta od PF 12663
Regeneracja i utwardzanie
amortyzatorów
Sposób ten, polega na wymianie oleju w amortyzatorze. Czynność

ta nie jest szczególnie trudna. Amortyzator nie może przeciekać, po
prostu musi być szczelny. Wykręcony amortyzator musisz Drogi
Czytelniku wkręcić w imadło w pozycji poziomej. Potem w odległości
około 7 cm od dołu amortyzatora ostrożnie wierć otwór (wiertłem 5 mm).
Zlej olej do jakiegoś naczynia, aby było Ci łatwiej możesz pomoc

sobie trochę amortyzatorem. Olej będzie zlany jeżeli amortyzator można
lekko rozciągać i ściskać.
Następnie do podobnego naczynia wlej taką samą (lub troszkę

więcej) ilość oleju przekładniowego (taki sam jak do skrzyni Malucha).
63
www.fiat-fourious.prv.pl wg. Forti.
Strzykawką wprowadź olej do amortyzatora (możesz się pokusić o

wywiercenie dwóch otworów obok siebie aby podczas wlewania oleju
powietrze mogło uchodzić). Po zalaniu otwór powinieneś zaspawać.
Przechyl amortyzator w pozycję taką w jakiej pracuje i po

kilkakrotnym rozciągnięciu powinien zacząć „trzymać”. Amortyzatory po
takiej kuracji pracują bardzo dobrze, ciężko je rozciągnąć. Do jednego
amortyzatora mieści się około 100 ml oleju. Jeśli zastosujesz gęstszy
olej – utwardzisz zawieszenie.
Pierścienie dystansowe
Aby je wykonać potrzebujesz ośmiu starych bębnów od Maluszka i

tokarza. Bęben zużywa się tylko w części, którą i tak odrzucamy, więc
jego zużycie przez szczęki hamulcowe nie ma znaczenia. Istotny jest
środek (część z otworami na śruby).
Tokarz powinien Ci przetoczyć bębny (odrzuć zbędną część, aby zostały

tylko „środki” o średnicach 135 mm – ponieważ na takiej średnicy opiera
się felga).
Grubość bębna w tej części to około 11 mm.
Tokarz powinien Ci zebrać na grubości bębna (od środka) 3 mm.

Pozwoli Ci to uzyskać w sumie (po dwie podkładki na koło) 8 mm + 8
mm = 16 mm odsunięcia na zewnątrz każdego z kół.

W „odchudzeniu” dystansów do 8mm, chodzi o to, żeby nie przesadzić z

szerokością powstałej podkładki do długości śrub i nie stracić gdzieś koła
na ostrym wirażu.
Mając już odpowiednie podkładki (dystanse) wraz ze śrubami i niemal

fabrycznym zapasem długości gwintu śrub (- 1 mm, czyli bez obaw o
stratę koła w czasie lotu w zakręcie), tokarz wytoczył cztery tuleje
centrujące.
Związane z tym jest również roztoczenie środkowego, dużego otworu w

dystansach do rozmiary tulei. Tuleja musi wejść na styk w dystans i na
styk, na tą część piasty, która wchodzi w felgę i trzyma ją dokładnie w osi
obrotu koła stoczoną na rozmiar otworu centrującego felgi Malca.
Montaż dystansów wykonasz za pomocą odpowiednie dłuższych śrub
trzymających bęben.

64
Efekt:
Maluch szerszy o 32 mm na osi (po 16 na kole) a to już jest bardzo

widoczne i odczuwalne w czasie szybkich zakrętów65.
Albo:
Pierścienie dystansowe od Poloneza. W każdym starym Polonezie
pierścienie dystansowe około 3 mm były montowane z przodu z powodu
wady fabrycznej, którą producent musiał skorygować – Ty drogi
Czytelniku możesz to wykorzystać. Załóż po 2 pierścienie i poszerzysz
rozstaw o 12 mm [3x2=6, 6x2=12]
Niestety oryginalne śruby są już za krótkie (bezpieczeństwo) dlatego

powinieneś kupić nowe.
64
www.caban.pl/images/artykuly/dystanse.jpg
65
Wg. RLC Motosport
Rajdowe przełączniki świateł i

ogrzewania tylnej szyby
Przełączniki, które umieszczone na aluminiowej płycie będą
doskonałym elementem upiększającym ciemne wnętrze małego fiata
można wykonać – pod warunkiem posiadania niewielkich, acz
koniecznych umiejętności z zakresu tzw. elektryki. Zmiana przełączników
opisana poniżej dotyczy niestety tylko Cię Drogi Czytelniku pod
warunkiem że, jesteś posiadaczem malucha ze starą deską rozdzielczą
(do 1987 roku), na której wyłączniki znajdują się na środku konsoli.
66
Niezbędnymi elementami do wykonania całej operacji są:

- przełączniki (można je kupić w sklepach z częściami
elektronicznymi, a czasem nawet i w sklepach motoryzacyjnych).
Potrzebujesz takich by wytrzymywały prąd co najmniej 8 A. Takie jak na
zdjęciu (wytrzymują 10A przy 125V)
67
66
67
Ibidem
68
- aluminiowa blacha (patrz powyżej) - ok. 1 mm grubości), aby łatwo

dało się ją ciąć – nałóż ją na oryginalny plastik. Możesz oczywiście użyć
blachy grubszej i całkowicie zakryć plastik czy też całkiem go usunąć.
- przewody elektryczne – dla czterech przełączników potrzeba ok. 2
m,
Ф = 1 mm - grubszy będzie zbyt sztywny.
- łączówki elektryczne (potrzebne są tylko „języczki”) w ilości
odpowiedniej do posiadanych przełączników,
- opcjonalnie: diody lub żarówki na 12V I- (do kupienia w sklepach z
podzespołami elektronicznymi).
- nożyce do metalu (lub piłka do metalu)
- pilnik do metalu
- drobny papier ścierny
- wiertarka, bezbarwny spray, klej, taśma izolacyjna
Najpierw dokładnie musisz zmierzyć wielkości potrzebnej płyty

aluminiowej i wyrysowujemy wzorzec na papierze. Na podstawie
68
wzorca wykonuj odpowiedni wykrój z blachy aluminiowej. W blasze

oczywiście powinieneś wywiercić w odpowiednich miejscach otwory (pod
przełączniki, diody itd.). Jeśli blacha ma jakieś skazy polerujemy ją
papierem ściernym i malujemy bezbarwnym lakierem w aerozolu.
Do przełączników (korzystając oczywiście ze schematu instalacji

elektrycznej) dokręć przewody, załóż łączówki, zaizoluj złącza itd.
Pojedynczy kabel (od przełącznika do kostki) mieć długość ok. 12 cm
(zbyt długie trudno pomieścić w małej przestrzeni, zbyt krótkie z kolei
ciężko włożyć). Zmontowane przełączniki dokręć do gotowej już płyty
aluminiowej.
Następnie odkręć 3 śruby mocujące plastik z oryginalnymi
przełącznikami od deski rozdzielczej, rozłącz kostki i usuń oryginalne
przełączniki. Możesz zamontować także diodki sygnalizujące włączenie
świateł, ogrzewania itp.
Kolejnym krokiem będzie umieszczenie płytki z przełącznikami na

właściwym miejscu, podłączyć przewody do kostek i przykręcić
wszystko śrubami. Próbę działania lepiej wykonaj Drogi Czytelniku przed
skręceniem całej konstrukcji, gdyż zaoszczędzić sobie w ten sposób
możesz ponownego rozkręcania - jeśli coś nie będzie działać69.
69
Ibidem.
Termometr temperatury zewnętrznej

i wewnętrznej
Zacząć musisz od zakupu termometra z wskaźnikiem temperatury –

jak się zapewne domyślasz – zewnętrznej i wewnętrznej, Przy zakupie
zwróć uwagę na odpowiednio długi kablem do czujnika temperatury
zewnętrznej.
Modele z podświetleniem i alarmem dla temperatur poniżej 0`C wydają

się chyba najlepszym rozwiązaniem. Modele z wyświetlaczem
fosforyzującym też są ciekawą propozycją. Wybór masz spory.
Najważniejsza kwestią do rozwiązania jest wybranie takiego miejsca

poza samochodem, w którym termometr dokona niezakłóconego
pomiaru, lub inaczej takiego miejsca w którym pomiary będą najmniej
zafałszowane, albowiem zafałszowane będą na pewno.
Dobrym miejscem jest profil błotnika przedniego od strony kierowcy.
Następnie musisz zdecydować się na miejsce montażu czujnika

wewnątrz samochodu. Wskazuje temperaturę na wysokości kolan i choć
lokalizacja jest wbrew zasadom ergonomii, jest to optymalne miejsce
ponieważ jest najmniej narażone na podmuchy z dmuchawy, promienie
słoneczne czy ciepło z innego emitora

Dioda alarmu będzie łatwo widoczna z miejsca kierowcy. Kabel czujnika

należy przeciągnąć za półką pod kolumną kierownicy i przez obudowę
licznika, którą musisz odkręcić. Trzeba zdjąć uszczelkę między
bagażnikiem a licznikiem (tam gdzie linka prędkościomierza) pamiętając
o prawidłowym jej zamocowaniu po przeciągnięciu czujnika (inaczej
będzie dmuchało Ci Drogi Czytelniku przez licznik zimnym
powietrzem)70.
Wyciszenie wnętrza
Z całą pewnością Maluch najciszej nie jeździ. Ale możesz to nieco
zmienić. Do wyciszenia użyć możesz wełny mineralnej grubości 50 – 100
mm oraz płyty wyciszającej (takie jak pod panele). Wygłuszają one
dźwięki uderzeniowe, ale mimo wszystko tłumią hałas ogólnie. Bardzo
dobrym , lecz drogim niestety rozwiązaniem jest instalacja maty
akustycznej.
Na początku zajmij się podłogą. Niestety wygłuszenie podłogi

podniesie jej poziom o ok. 5 – 10 mm (w zależności od grubości
70
www.fiat 126el.prv.pl
materiału wygłuszającego) i niestety we wnętrzu będzie jeszcze mniej

miejsca
Połóż płyty oczywiście po odgięciu wszelkich dywaników i

wykładzin. Następnie wymontuj tylne siedzisko (kanapę) i oparcie, i
wykładzinę. Połóż wełnę mineralna (na grubości 100 mm), a na nią
odpowiednie ukształtowane płyty.
Aby to zrobić, wystarczy naciąć je nożem kuchennym i złamać. Na

koniec pozostanie Ci tylna półka. Musisz wsunąć dwie docięte płyty -
jedna na drugą, a następnie pomiędzy nie wepchnij tyle wełny ile wlezie.
Teraz pozostanie Ci tylko wszystko zamontować co wymontowałeś

i ... gotowe. Od teraz silnik przynajmniej na biegu jałowym będzie
zdecydowanie mniej słyszalny71. Aby ograniczyć hałas we wnętrzu
samochodu celowe jest wciśnięcie gąbki lub styropianu między
podwójną blachę w tylnych bokach samochodu, w okolicach
plastikowych wlotów powietrza. Dobre rezultaty daje także wyłożenie
komory silnika gąbką i pokrycie jej folią aluminiową w celu
uniemożliwienia nasiąknięcia jej przez olej lub paliwo. I tu uwaga aby nie
instalować na wlotach nadwoziowych skrzelowych osłon, do których
powietrze jest "chwytane" z kierunku jazdy auta poprzez wąską
szczelinę. Osłony te powodują wzrost oporów przepływu powietrza o
około 20% w stosunku do rozwiązania standardowego72.
71
na podst. www.fiat126el.prv.pl
72
na podst. maluch_126p_wa.webpark.pl/pliki/s3.html
Wtrysk paliwa w Fiacie 126
Autor tej modyfikacji zbierał potrzebne części, informacje i wiedzę

przez ponad rok. Samochód w którym tę przeróbkę uskuteczniono to
Polski Fiat 126 BIS, jak wiadomo pojemność skokowa 703 cm³, moc
seryjnie 25 KM, moment obrotowy 49 Nm. Głowica jest lekko
splanowana (1,6 mm), poza tym w silniku wszystko seryjne.
Autor na początek wyjął gaźnik i podkładkę. Jej miejsce zajęła

specjalnie dorobiona podkładka umożliwiająca przykręcenie korpusu
przepustnica-wtryskiwacz do oryginalnego BIS – owskiego kolektora
ssącego. Sama przepustnica pochodzi z CC 900, z tego samochodu
pochodzi również wtryskiwacz, czujnik położenia przepustnicy (TPS),
czujnik temperatury powietrza zasysanego (MAT). Wszystko to
umieszczone jest w jednym korpusie, tak jak oryginalnie w CC 900.

Czujnik temperatury cieczy chłodzącej (CTS) był oryginalny (ten podpięty

do wskaźnika), autor modyfikacji twierdzi że sprawuje się nie najlepiej.
Oryginalną mechaniczną pompę paliwa (trzeba ją jeszcze zaślepić)

zastąpiła elektryczna. I tu był pewien problem. Wiadomo, że większość

pomp elektrycznych do samochodów na wtrysku, są to pompy

zanurzeniowe i znajdują się w baku, najczęściej połączone razem z
czujnikiem mierzącym ilość paliwa w baku. Ponieważ nie bardzo
uśmiechało mi się przerabianie baku, więc autor szukał pompy
zewnętrznej. Po wielu próbach okazało się, że pompa Od Poloneza
Trucka sprawuje się całkiem nieźle. Pompa paliwa to jeden z
najdroższych elementów całej instalacji. Oczywiście filtr paliwa został
wymieniony na taki dedykowany do samochodów z wtryskiem.
Linka gazu jest została dorobiona na zamówienie. Jest jeszcze

zawór dodatkowego powietrza biegu jałowego przy zimnym silniku. Jest
to zwykły elektrozawór powietrza na 12V. No i oczywiście sonda lambda.
Czteroprzewodowa (z podgrzewaniem). Umieszczona powinna być w
kolektorze wylotowym, ale BIS niestety takowego nie posiada – więc jest
w tłumiku. Komputer to sterownik amerykański MEGASQUIRT. Cena jest
niewysoka, a możliwości duże, i można dokonać zakupu przez Internet i
jest to zestaw do samodzielnego montażu (płytka, procesor, czujnik
podciśnienia i 2 układy). Głównym czujnikiem sterującym pracą

komputera jest właśnie czujnik podciśnienia połączony wężykiem z

kolektorem ssącym.
Pozostało jeszcze poprowadzenie nowej wiązki elektrycznej. Sterownik

zamontowano w tylnym bagażniku. W przednim bagażniku z prawej
strony umieszczono dodatkową skrzynkę z bezpiecznikami i
przekaźnikami (oryginalną z eleganta).
Pozostaje optymalne ustawieni wtrysku. Dobrym rozwiązaniem na tym

etapie jest dostęp do hamowni, lub chociaż do komputera przenośnego
(laptopa).

Turbinka Kowalskiego
Legendarny wynalazek Pana Kowalskiego – na tyle udany, że
miał być fabrycznie montowany w samochodach. Idea urządzenia to
poprawa osiągów naszych samochodu przy jednoczesnym
obniżeniu spalania. W latach Ii wojny światowej prowadzono próby
mające na celu poprawę wymieszania emulsji paliwowo-powietrznej
w silnikach spalinowych z zapłonem iskrowym. Idea wynalazku
podobna do dzisiejszej turbinki Kowalskiego
Turbina składa się z trzech głównych części: dolnej – zintegrowanej z

podstawką, górnej – przykrywki i wirniczka. Zasada działania jest bardzo

prosta – Maluch jako auto dalekie od wszelkich logicznych rozwiązań

technicznych nie posiada kanału dolotowego, tzn. mieszanka paliwowo –
powietrzna wlatuje bezpośrednio do cylindrów. Takie rozwiązanie
powoduje ze mieszanka nie zdarza się dokładnie wymieszać z
powietrzem w wyniku czego silnik często jest zalewany, pracuje nie
równo oraz dużo pali.
Samo podniesienie gaźnika i pozwolenie mieszance na dłuższe

mieszanie się z powietrzem daje korzystne efekty. Turbinka oprócz tego
zaopatrzona jest w śmigiełko, które już przy delikatnym dmuchnięciu
wpada w ruch wirowy. W idealny sposób wspomaga mieszanie
wybuchowej mieszanki paliwowej , która ze względu na swoją jednolitą
strukturę spala się „mocniej” dokładniej i bardziej efektywnie.
Do cylindra mieszanka dostaje się w postaci zgazowanej – co to
znaczy – można się domyślić – lepiej zapali się gaz równo wypełniający
komorę spalania niż nierówno wtryśnięty płyn. Efekt zamontowania
„TURBO” jest doskonale widoczny już od pierwszych chwil. Samochód
jest wyraźniej bardziej dynamiczny, praca silnika bardziej kulturalna,
równiejsza, i do tego zmniejszone spalanie , choć niektórzy uważają że
jest to tylko tzw. efekt Placebo (czyli poprawa osiągów jest tak minimalna
że użytkownik turbinki wmawia sobie że osiągi się poprawiły.
Z moich informacji wynika że po założeniu turbinki w silnikach starszych i

mocniej nadwerężonych znika tzw. efekt „spalania stukowego”(czyli
inaczej „spalania detonacyjnego”) objawiający się charakterystycznym
„dzwonieniem” zaworów.
. W rzeczywistości są to niekontrolowane eksplozje wewnątrz
cylindra które są bardzo nie zdrowe dla silnika. Efekt ten powstaje
zazwyczaj w silnikach z dużym przebiegiem oraz przy silnikach ze
planowaną głowica (czytaj Jak ulepszyć swojego Fiacika?)
Turbinka sprawia ze ten efekt zanika co może ucieszyć tych, którzy
chcą dodać autu trochę mocy przez splanowanie głowicy ale boja się
"spalania stukowego"73.
73
na podstawie www.allegro.pl/show_item.php?item=24639682
I raz jeszcze słów kilka o

przeróbkach
Modyfikacje puszki filtra powietrza - pokrywy wentylatora
W celu powiększenia ilości dostarczanego do cylindrów powietrza, a tym

samym zwiększenia stopnia sprężania wskazane jest zmodyfikowanie
sposobu dostarczania powietrza na odcinku wentylator – filtr powietrza.
Modyfikacje wykonuj przy użyciu brzeszczotu do metalu, ew. szlifierki
kątowej oraz wiertarki z jak największym wiertłem.
Pierwszy krok to zdjęcie pokrywy wentylatora.

Masz teraz trzy warianty :

WARIANT 1 :
obcinamy samą zwężkę na wlocie do rurki doprowadzającej powietrze
(jedyna rurka w tej pokrywie, więc trudno pomylić).
WARIANT 2 :
Obcinasz tę rurkę od spodu puszki w miejscu gdzie zaczyna się ona

zaginać (to jest jakieś 15 cm od wlotu) powstały otwór lekko natnij na
wierzchołkach i wyprofiluj z tego ładny otworek.
WARIANT 3:
wytnij jak najwięcej denka puszki (zostaw poprzeczkę na której ma stać

filtr); rurkę od spodu wytnij całkowicie;
No a jeśli już masz, wyjętą pokrywę wentylatora, to możesz ją z zewnątrz

pomalować na jakiś inny kolor;
Wszelkie błędy mogą wiązać się z kosztami zakupu nowej pokrywy
wentylatora - na złomowisku (szrocie) ok. 5 pln
Zmodyfikować można też sam sposób dolotu powietrza do wentylatora.
Potrzebne Ci narzędzia i materiały to; piłka do metalu, a właściwie to
sam brzeszczot, pilnik, druga rura elastyczna łącząca obudowę
wentylatora z nadwoziem, dobrze abyś miał nową obejmę (jedną) na tą
rurę, klucz 10 i śrubokręt krzyżakowy
Krok pierwszy:
odkręcasz osłony wlotów powietrza(od strony komory silnika), następnie

odkręcasz lewą kratkę wlotu powietrza i w razie potrzeby szlifujemy

pilnikiem żeberka od wewnątrz by usunąć ostre krawędzi w wewnętrznej
blasze nadwozia zrób nacięcia długości 10 – 15 mm tak jak na rys i
odgnij blachę do środka, tzn. w stronę komory silnika. Opaskę z gąbki
można usunąć. Załóż kratkę wlotu powietrza.
Krok drugi:
Wyciągnij rurę z auta i obetnij z niej ok. 1/3.
Następnie włóż fragment jednej w drugą tak by się trzymały; jest to
najbardziej praco – (i niestety także) nerwo – chłonny zabieg z całej
przeróbki;
Uwaga!
Wkładasz krótszy kawałek w dłuższy!
Krok trzeci:
Końcówkę dłuższej rury załóż na wlot w obudowie wentylatora, a drugi
koniec takiej przedłużonej rury włóż we wcześniej wykonany otwór w
nadwoziu - to też może Ci zabrać trochę czasu.
No i gotowe!!!
Przewód odpowietrzający (łączący odcinek zaraz za filtrem powietrza z
pokrywą zaworów) zastąp twardszym i dłuższym przewodem, który
zakładasz na króciec w pokrywie zaworów, a drugi koniec
wyprowadzamy do butelki (lub innego pojemnika) przymocowanej do
nadwozia – UWAGA! w butelce musi być odpowietrzenie. To
zapobiegnie dostawaniu się oparów oleju oraz ciepłego powietrza do
układu dolotowego. Króciec w pokrywie filtra powietrza zalep czymś.
Dodatkowo zastąp tłumik szmerów ssania kawałkiem rurki.
Modyfikacje gaźnika

Po wymontowaniu gaźnika należy go z uwagą rozłożyć, pamiętając o

wszystkich częściach i wymyć ,np. .w benzynie ekstrakcyjnej lub
zaopatrzyć się w preparat do czyszczenia gaźników. Dobrym sposobem
na osady wewnątrz kanalików jest wygotowanie gaźnika w wodzie.
Przy rozkładaniu wyjąć również dyfuzor – jest wciśnięty, ale łatwo go
wypchnąć od spodu po wymontowaniu ośki przepustnicy.
Obróbka dyfuzora przynosi największe efekty. Należy go skrócić od góry
o 4,5 mm i o 1, 5 mm od dołu, krawędzie dyfuzora uformować w lejek.
Ramiona dyfuzora opiłować na kształt skrzydła samolotu w przekroju,
cały dyfuzor wypolerować na lustro.
W dolnej części dyfuzora możesz zamontować rozpylacz mieszanki -
obniża to zużycie paliwa o około 5 do 10 %.
Ośkę przepustnicy i śrubki możesz opiłować w miarę możliwości tak aby
było jak najmniej ostrych krawędzi.
Zwężenie gardzieli powinieneś wyrównać i usunąć poprzeczną krawędź
pozostałą po odlewaniu - można troszeczkę powiększyć średnicę
gardzieli (do ok. 23, 5 – 24 mm) – wszystkie te prace można wykonać
ręcznie przy użyciu papieru ściernego, zmieniając po kolei arkusze na
coraz drobniejszą ziarnistość, na końcu wypolerować gardziel na lustro ,
np. można użyć do tego pasty ściernej;
Kołnierz w górnej pokrywie gaźnika należy zeszlifować (ręcznie pilnikiem
lub na frezarce), uformować lejek i wypolerować.
Zastosować rurkę emulsyjną ze starego typu : F74 lub F8, natomiast
dysze... wyjściowo może być 120 paliwa i 190 powietrze, ale dobór dysz
jest indywidualny dla każdego silnika, więc najlepiej dobrać dyszę w
fazie testów drogowych - np. test na pokonanie pewnego odcinka (0, 5
lub 1 km) powtórzyć kilka razy i wyciągnąć średnią, a następnie
rozwiercić delikatnie i znowu zrobić test.
Takie same testy wykonuje się przy ustawianiu zapłonu - ustawienia,

potem jazdy, znowu ustawienia,. .itd. aż do uzyskania optymalnego

wyniku.
Planowanie koła zamachowego
Przyciężkawe koło zamachowe malucha można odchudzić co najmniej o

25% , dla indywidualnych potrzeb nawet dużo więcej, należy jednak
pamiętać o jednej z ról jakie to koło spełnia, a mianowicie o
„uspokajaniu” pracy silnika przez redukcję drgań pochodzących np. od
nie wyważonych elementów układu korbowo – tłokowego. Należy to
rozumieć tak, że im lżejsze koło tym mniej stabilnie może pracować
silnik.
Odchudzenie koła zamachowego spowoduje zmniejszenie
bezwładności, czyli żywsza reakcja na pedał gazu, mogą się jednak
pojawić takie niepożądane skutki jak zmniejszenie V max.
Koło zamachowe po planowaniu należy wyważyć – wskazane jest
wyważanie z dociskiem sprzęgła oraz w miarę możliwości z wałem
korbowym.
Taka modyfikacja połączona z wyważeniem tłoków i korbowodów
spowoduje możliwość osiągania przez silnik wyższych bezpiecznych
obrotów oraz wyższa kulturę pracy.
Planowanie
Koszty takiej operacji nie powinny przekroczyć 40 pln za 1 mm, dobrze

jest pamiętać o tym, że na tym nie warto oszczędzać dając wykonać
planowanie w byle jakim warsztacie – powierzchnia po planowaniu ma
być gładka, bez jakichkolwiek rys.
Do jazdy cywilnej można splanować głowicę o 1mm –

konstrukcja silnika 126p pochodzi z czasów, gdy w użyciu były paliwa o

znacznie niższej liczbie oktanowej niż używane obecnie, musiano więc
zapewnić dostatecznie niski stopień sprężania, który nie powodował
wystąpienia spalania stukowego. Przy używaniu paliwa o liczbie
oktanowej 94 lub większej wzrost stopnia sprężania spowoduje lepsze
osiągi oraz zmniejszenie zużycia paliwa, nie powodując przyspieszonego
zużycia elementów, zakładając jazdę z dotychczasową dynamiką, co
jednak nigdy się nie sprawdza, bo po poczuciu lepszych osiągów za
zwyczaj nie wykorzystujemy .
Planowanie do celów sportowych, jeśli nie mamy do czynienia z
N – ką należy zacząć od ok. 2mm. Należy dostosować tą wartość do
pozostałych przeróbek (np. dobór wałka rozrządu) oraz przewidywanej
trwałości silnika.
Wartości o ile splanowana jest głowica przekraczają nawet 5
mm, przy czym bardzo ważna jest obróbka tłoków przy planowaniu
powyżej 3, 5 mm-na tłokach wykonać trzeba nacięcia, by nie dopuścić
do zderzenia ich z zaworami.
Jeśli dodatkowo wygładzimy wierzch cylindrów oraz wyrównamy
ich wysokości co do setnych milimetra to można nie zakładać uszczelki
pod głowicę należy jednak wziąć poprawkę na grubość uszczelki (tak
jakbyśmy splanowali głowicę o tę wartość). Brak tej uszczelki jest
uzasadniony tym ,że to co najczęściej ulegało awarii w A-grupowych
maluchach (jeśli wcześniej nie wybuchły ☺ to właśnie uszczelka pod
głowicą, która była po prostu wydmuchiwana.
Zawory
Skasować prowadnice zaworów wchodzące w kanały.

Ważną sprawą jest dotarcie zaworów w gniazdach, nieszczelne zawory

nie trzymają kompresji. Po dotarciu (pastą zaworową) sprawdzić
szczelność poprzez wstrzyknięcie w kanały benzyny – nic nie powinno
wyciekać. Uwaga! (może oczywista) Zawory dotarte do jednych gniazd
nie koniecznie pasują do innych.
Jeśli silnik będzie się wysoko kręcił (powyżej 6 tyś.) można włożyć
podkładki (ok. 2 – 2,5 mm) pod sprężyny zaworów. Dodatkowo też
założyć uszczelniacze zaworowe - np. z CC.
Dysponując odpowiednim zapleczem warsztatowym można założyć
większe zawory - mogą być od Zastawy lub Żuka, ale jeszcze lepiej
dopasować coś od diesli – takie zawory są z gruntu przygotowane na
wyższe ciśnienia więc wolniej się wyklepują. W razie potrzeby trzeba
splanować trzonek lub zmodyfikować grzybek. Uważać z doborem
zaworów – złej jakości zawory mogą się złamać i zniszczyć cały silnik.
Zawory należy wypolerować papierem ściernym aż do uzyskania
gładkości powierzchni – daje to mniejsze opory przepływu, a poza tym
nie będzie się osadzał nagar.
Kanały
Przeszlifować kanały – wiadomo – mniejsze opory, ale...

Kanały dolotowe nie mogą być polerowane „na lustro” . Szlifować należy
je w kierunku prostopadłym do przepływu mieszanki, zostawiając ślady
szlifowania - paliwo nie spływa po ściankach i ma czas odparować.
Kanały wylotowe – polerować „na lustro”. Polerować też
kolektory wydechowe, również na idealnie gładko. Lekkie wygładzenie
nie ma zbyt dużego sensu, nagar i tak będzie miał‚ się gdzie osadzić.
Sprawdzić i ewentualnie skorygować współosiowość otworów:
głowica-kolektor(kolanko), głowica – podstawka gaźnika, gaźnik.

W głowicy Malucha można sporo powiększyć kanały – nie ma

obawy – bo nie ma kanałów wodnych.
Komory spalania :
Wybranie materiału przy zaworze dolotowym tak jak na rysunku
powinno spowodować wzrost napełniania cylindra.
Na koniec :
Głowica musi być skręcona bez naprężeń, powoli każda śrubka.
Dociągać kluczem dynamo metrycznym. Naprężenie wstępne : 4, 5 kGm
, po przejechaniu 300 – 500 km dociągnąć na 6, 5 – 7 kGm . Na zimnym
silniku , ustawić też na nowo luz zaworów.74
Malowanie auta
Farbami w aerozolu możesz pomalować właściwie całe auto ale ...

tak naprawdę najlepiej maluje się nimi elementy małe (zderzaki, lusterka,
spojlery). Bowiem farby takie rozpylają wąski strumień i na bardzo
dużych elementach (maska) łatwo jest zrobić smugi.
Do prawdziwego malowania potrzebujesz zamkniętego, czystego

pomieszczenia kompresora i pistoletu malarskiego, podkładu pod lakier,
szpachli (masy szpachlowej), zestawu papierów ściernych (drobne –
wodne i grubsze, 1 arkusz), papierową taśmę klejące (z reguły żółte) do
zakrywania detali, których nie chcesz malować, papierowa maseczka
chroniąca przed oparami farb, pastę polerska, rozpuszczalnik, woda i
czyste szmatki do czyszczenia malowanych powierzchni, gazety (lub
74
Opis sporządzony na podstawie tekstu autorstwa P Jacka Chojnackiego ze strony
www.tuning.pl

inne papiery) do zakrywania większych powierzchni (nie przeznaczonych

do malowania)
Aby efekt Twojej pracy był zadowalający pamiętaj aby:

- malować w miejscu wolnym od przeciągów i zanieczyszczeń,
w temperaturze przynajmniej 20 stopni,
- dobrze oczyszczać i odtłuścić powierzchnie,
- dobrać
odpowiednio odległość z której będziesz natryskiwał farbę (przy natrysku

z daleka na powierzchni tworzy się bowiem mgiełka, przy zbyt małej
odległości łatwo tworzą się zacieki) Na aerozolach producent podaje
zalecaną odległość, ale najlepiej dojść do tego osobiście.
- malując wykonuj ruchy w określonym kierunku (np. góra-dół ).
- lepiej położyć kilka cienkich warstw niż jedną grubą.
- warstwy pierwsze, delikatniejsze natryskuj z większej odległości
- bardzo ważne jest odpowiednie ułożenie malowanego elementu
(z postawionego pionowo farba może spływać łatwiej niż z
ustawionego pod niewielkim kątem – będą zacieki)

Pierwszym Twoim krokiem powinno być ocenienie stanu

powierzchni, którą chcesz malować. Jeśli jest ona nierówna, z ubytkami
czy np. pordzewiała to po bardzo dokładnym usunięciu rdzy i pokryciu jej
ochronną warstwą minii(podkładu) musisz wygładzić ją za pomocą
szpachli.
Szpachla składa się z dwóch składników, które dokładnie

wymieszaj w proporcji podanej przez producenta. Szpachla schnie
szybko, dlatego też rozrabiaj ją w małych ilościach i ubytki zakrywaj po
kolei. Nie próbuj zakryć wszystkich nierówności na raz – gęstniejąca
szpachla słabo się rozprowadza.
Warstwę szpachli kładź możliwie równo (łopatką, śrubokrętem itp.)

ale z niewielkim nadmiarem, (potem zeszlifujemy na idealną gładź –
najpierw papierami grubszymi i kolejno coraz cieńszymi) Szlifowanie
zaczynaj dopiero kiedy warstwa szpachli dobrze zastygnie (w temp. ok.
20 oC czekaj przynajmniej 30 min.).
Podczas wygładzania naniesionej masy szpachlowej pod ręką nie

możesz czuć absolutnie żadnych nierówności, w przeciwnym wypadku
zepsujesz całą swoją pracę. Po lakierowaniu te nierówności będą
wyglądać obrzydliwie.
Po tym zabiegu powierzchnia jest gotowa do malowania.
Jeśli malujesz elementy plastikowe – powinieneś najpierw

zmatowić je delikatnym papierem wodnym. Następnie wodą umyć ten
element i czystą szmatką wytrzeć go do sucha. Po tej czynności
natryskujesz podkład do plastiku (podkłady są w kilku kolorach i dobiera
się je do lakieru końcowego – przy jasnym lakierze trzeba kupić jasny
podkład).
Czekaj aż podkład naprawdę dobrze zaschnie (pojedyncza

warstwa w ciepłym pomieszczeniu powinna być gotowa po ok. 1 – 2
godzinach, gdy było ich więcej dalsze kroki lepiej przełożyć na kolejny
dzień). Kiedy ta warstwa jest gotowa musisz ją zmatowić papierem
wodnym, umyć, wytrzeć i teraz dopiero natryskujesz kilka warstw lakieru
docelowego. Pomiędzy kolejnymi, cienkimi warstwami najlepiej poczekać
ok. 10 – 15 min. Jeśli zamierzasz malować lakierem renowacyjnym lub
akrylowym to wszystko. Jeśli lakierujesz tzw. metalic’ kiem, musisz
jeszcze położyć ostatnią warstwę – lakier bezbarwny, który nada mu
połysk. Zanim zainstalujesz tak pomalowany element do auta odczekaj
przynajmniej 24 godz., a w skrajnych przypadkach (dużo warstw)
jeszcze dłużej, bowiem przy delikatnym dotyku powłoka wydaje się
twarda, ale podczas montażu kiedy musisz użyć siły – mogą zrobić się
odciski.
Malowanie metalowych powierzchni wygląda identycznie. Stosuj

oczywiście podkład, nie do plastiku, a pod akryl. Jeśli malujesz
powierzchnię, która ma już lakier to można zrezygnować z podkładu i po
zmatowieniu poprzedniej farby można od razu przejść do malowania
właściwym kolorem.

Dużym kłopotem z jakim możesz się spotkać jest możliwość łuszczenia

się lakieru zwłaszcza jeśli blacha pod lakierem zaczyna rdzewieć. Takie
niepewne miejsca trzeba zeskrobać do gołej blachy i zaszpachlować. Po
to także są podkłady – kosztują mniej a pozwalają wyłapać złe miejsca.
Pewnym środkiem chroniącym przed taką szkodą jest także natrysk
delikatnych warstw początkowych. Jeśli kilka delikatnych warstw się nie
„burzy” to ostatnia też powinna się „przyjąć” poprawnie.
Jeśli malujesz coś bezpośrednio na aucie musisz dokładnie przykryć

gazetami i taśmą miejsca, na które może farba upaść. Zakrywaj nawet
miejsca bardzo odległe od miejsca natryskiwania farby, albowiem
mgiełka z farby potrafi dolecieć naprawdę daleko. Ewentualne szkody z
szyb, gum łatwo usunąć rozpuszczalnikiem, ale z lakierem jest już gorzej
(można próbować pastą polerską). Lakierami zwykłymi (nie metalic)
można malować punktowo – a nie całe detale.
Pasta polerska przydaje się do nadania idealnej gładkości miejscom, w
którym coś nam nie wyszło (mgiełka z farby na powierzchni). Używać
można jej oczywiście wtedy, gdy powłoka jest już naprawdę sucha i
twarda75.
75
Jak wyjąć silnik?
Aby wyjąc seryjny silnik od seryjnego Fiata 126 musisz wykonać

kolejno następujące czynności:
Na początek zdejmujesz tylną klapę, nadepnie powinieneś odłączyć:

akumulator, cięgno gazu, cięgno ssania, przewód wysokiego napięcia,
przewód od przerywacza, przewód od czujnika ciśnienia oleju, z zaworu
w gaźniku, od tylnej belki, z paliwem, od alternatora.
A następnie zdjąć:
blachę nad tłumikiem (3 śruby krzyżowe), blachę pod silnikiem (6 śrub

ner. 8),
blachę pod skrzynią(3 śruby nr. 10), rurę od wentylatora
Kolejno powinieneś Drogi Czytelniku odkręcić:
Skrzynię biegów (2sruby na dole + 3 na górze nr. 13) i rozrusznik

(2sruby nr. 13).
Teraz powinieneś porządnie podeprzeć silnik pod miskę olejowa oraz

zdjąć tylne zawieszenie silnika (śruba nr.17).
Następnie zdejmujemy tylna belek (4 śruby nr. 13).
Teraz pozostaje Ci nic innego jak odepchnąć samochód, silnik

pozostanie na misce i możesz dokonywać prac na silniku.
Demontaż zbiornika paliwa problem

ze wskaźnikiem
Zbiornik przykręcony jest (od strony podłogi auta) 3 śrubami nr. 13

więc będziesz potrzebować klucz nasadowy z tzw. przedłużą.
Odkręcenie ww. śrub jest często problematyczne ze względu na rdzę i
zabrudzenie, jednak jeśli się uda należy opróżniony wcześniej z benzyny
zbiornik opuścić podtrzymując ręką i jednocześnie trochę pochylić i
odpiąć gruby waż gumowy.
Waż jest mocowany za pomocą opaski z drutu, która zwolni ścisk

kiedy ja naciśniesz . Po zdemontowaniu węża możesz opuścić zbiornik
niżej i już całkiem wygodnie – bez gimnastyki, odkręcić przewody
paliwowe i elektryczne (podłączone od góry zbiornika! oznacz je sobie
!).
Teraz możesz przystąpić do kolejnej czynności:
Odkręć pokrywkę na zbiorniku, do której przymocowane był

przewody
Jak już odkręcisz pokrywkę, to teraz musisz ja delikatnie podnosić- bo
na niej „wisi” pływak wraz z inst. elektryczną i „smok” – ciągnący paliwo z

dna.
Teraz sprawdź, czy powinieneś wymienić pływak – podepnij

przewody bez mocowania pływaka (blacha do masy!) i ruszając
pływakiem (zmiany poziomu paliwa) obserwować wskazówkę i
kontrolkę rezerwy.
Jeśli nie funkcjonuje dobrze spróbuj dotykać przewodami do masy

(krotko!), powinna migać kontrolka rezerwy oraz wskazówka paliwa
POWINNA WSKAZYWAĆ pełny zbiornik. Jeśli tak nie jest, to albo
zapomniałeś włączyć stacyjkę, albo masz kłopoty z instalacja
elektryczną
Pływak zamocowano na ramieniu, do którego zamocowany jest tez

tłoczek i suwak od wskaźnika (ze stykiem rezerwy), po podniesiesz
pływaka możesz drogi Czytelniku wyciągnąć tłoczek z obudowy.
Należy go oszlifować (np. pilnikiem lub papierem ściernym) by miał
trochę tolerancji w obudowie.
Zakładasz wszystko w kolejności odwrotnej, ale radzę robić to

dokładnie, bo jak coś zepsujesz .... będziesz musiał powtarzać cała
operację76.
Jazda ekonomiczna77
Aby jeździć ekonomicznie, musisz mieć odpowiednio przygotowany

samochód, chociażby pod względem prawidłowego ciśnienia w oponach.
76
na podst. www.maluch.abc-komputer.poznan.pl/faq.htm#1 wg.:Sibi666
77
www.tuning.malucha.prv.pl
Jeśli jest ono za małe samochód pali więcej. Podobnie jeżeli twoje auto
ma źle ustawioną zbieżność kół, zużyte łożyska, bądź też szczęki
hamulcowe ocierają o bębny.
Źle ustawioną zbieżność poznasz po oględzinach opon z przodu

(jeśli się intensywnie się zdzierają zwłaszcza nierównomiernie – zła
zbieżność), lub gdy puścisz kierownice samochód wyraźnie zjeżdża na
bok na równej drodze.
Generalnie – chcesz ekonomicznie jeździć – pierwszym krokiem dla

Ciebie powinno być doprowadzenie twojego stanu do możliwie
najlepszego stanu technicznego.
Wpływ na wzrost zużycia paliwa mają:
- nieprawidłowa regulacja gaźnika (za wysoki poziom paliwa, zbyt

bogata mieszanka)
- nieszczelny układ zasilania paliwem, powodujący wycieki
- niewłaściwe ustawienie zapłonu i stan styków przerywacza
- zużyte świece zapłonowe z nieprawidłowym odstępem pomiędzy
elektrodami,
- wysokie zużycie takich elementów silnika jak: tłok, cylinder,
zawory, prowadnice, gniazda zaworowe itp.
Musisz pamiętać że na zużycie paliwa wpływa również obciążenie

samochodu,
zamontowany bagażnik dachowy. Także otwarcie okien bocznych
sprzyja także zwiększeniu zużycia paliwa, uchwytnemu, zwłaszcza, przy
większych prędkościach. Oczywiście holowanie przyczep i innych
pojazdów znacząco zwiększa zużycie paliwa. Do pozostałych czynników
zwiększających zużycie paliwa należą : stan i rodzaj nawierzchni drogi

oraz oczywiście stopień jej nachylenia. Również silny wiatr przeciwny
Sama technika jazdy ekonomicznej to oszczędzanie pedału gazu. Czyli

jeśli chcesz ruszyć wciskasz go lekko. Tak samo lekko wciskasz pedał
gdy np. chcemy przyśpieszyć na 4 biegu od 45km/h do 70km/h. Wiem ,
że w takiej sytuacji wciśniesz gaz do dechy (bo przecież i tak
przyśpiesza tak samo, czyli paliwa tyle nie traci) a jest bzdura i błąd.
Samochód zużywa paliwa mniej jeśli delikatniej obchodzisz się z
pedałem gazu.
Jeśli chcesz jeździć ekonomicznie to nie przyśpieszaj maksymalnie

przed czerwonym światłem skoro i tak będziesz musiał zahamować. Na
trasie, niestety nie przekraczaj 80km/h. Optymalna prędkość to 70km/h
wtedy można pochwalić się spalaniem nawet poniżej 5 litrów / 100 km.
Zestaw sportowy Z-1/3078

Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Samochodów Małolitrażowych w
Bielsku – Białej był producentem tytułowego zestawu widocznego na
zdjęciu poniżej:
78
www.fiat-furious.prv.pl..-
Niezwykle interesujący zestaw odróżniał F 126 w wersji SPORT w

stosunku do fabrycznego Polskiego Fiata 126p FL.
Zastosowanie zestawu sportowego Z-1/30 w seryjnie produkowanym
samochodzie Polski Fiat 126p z silnikiem 650E powodowało zwiększenie
mocy silnika do 22kW + , 1,4 przy 5500 obr./min, co umożliwiało
osiąganie prędkości maksymalnej do 120km/h na biegu IV oraz 100km/h
na biegu III. Wyraźnej poprawie uległa dynamika samochodu, powodując
istotne skrócenie drogi i czasu wyprzedzania, a więc zwiększając
bezpieczeństwo jazdy.
Zestaw Z-1/30 został sprawdzony w badaniach stanowiskowych i

trakcyjnych, przeszedł też próby w profesjonalnym sporcie
samochodowym w zawodach krajowych. Badania te potwierdziły, że nie
powodował on wzrostu awaryjności silnika oraz nie obniżał trwałości
zespołu napędowego, jeżeli maksymalne osiągi silnika wykorzystywane
są rzeczywiście w sposób krótkotrwały. Istotny jest też fakt
porównywalnego zużycia paliwa Etyliny 94 przed i po zamontowaniu
zestawu przy zachowaniu podobnej techniki jazdy.

Zestaw Z-1/30 zawierał następujące części:
- kompletną głowicę cylindrów
- wałek rozrządu
- łańcuch rozrządu
- koła łańcuchowe rozrządu (małe i duże)
- dyszę paliwa
- oraz zestaw uszczelek i pierścieni uszczelniających do wymiany
przy
montażu (uszczelkę pod głowice cylindrów, głowicę zaworów, pokrywę
napędu rozrządu, uszczelkę kolektora wylotowego (2 sztuki), pod
nakrętkę pokrywy (2 sztuki), osłony drążka popychacza (10 sztuk),
pierścień uszczelniający pokrywy filtra odśrodkowego oraz wału
korbowego.
Montując zestaw najpierw należało zdemontować silnik a potem w
odwrotnej kolejności zamontować go wraz z częściami z zestawu.
Producent zestawu Z-1/30 zalecał aby przy jeździe ekonomicznej
utrzymywać prędkość obrotową silnika w granicach maksymalnego
momentu obrotowego tzn. ok. 3500 obr./min, przy jeździe sportowej
utrzymywać prędkość obrotową w granicach 3500-5500 obr./min i w
żadnym przypadku nie przekraczać dopuszczalnej prędkości obrotowej
silnika tj 7000 obr./min.
Propozycja OBR SM była interesująca, szkoda tylko, że dopiero pod
koniec produkcji PF 126p zaproponowano rozwiązania polepszające
osiągi trakcyjne samochodów Fiat 126p. szczęściarzem będzie ten kto
jeszcze gdzieś znajdzie tę perełkę .

Czym jest KJS?
Konkursowa Jazda Samochodem
Jest to rajd dla amatorów, ale organizowany z zasadami

obowiązującymi w normalnych rajdach. To impreza dla wszystkich
kierowców, którzy nie posiadają licencji rajdowej a chcieliby rozpocząć
swoją przygodę z tym sportem.
Załoga
Załogę stanowi kierowca i pilot. Kierowca musi posiadać ważne prawo

jazdy kategorii B, a pilot musi mieć ukończone 17 lat i może (nie musi)
posiadać licencje sportowe. W trakcie imprezy pilot pod żadnym
pozorem nie może prowadzić samochodu. Licencję podczas startów w
KJS-ach zdobywa tylko kierowca.
Samochód
Do udziału dopuszcza się samochody osobowe oraz osobowo-towarowe

(na bazie osobowego). Załoga ma obowiązek przedstawić ważne
ubezpieczenie OC i NW oraz dowód rejestracyjny pojazdu. Samochody
podzielone są na klasy wg pojemności silnika:
- 1 klasa - do 903 ccm

- 2 klasa - od 903 - 1400 ccm
- 3 klasa - od 1400 - 1600 ccm
- 4 klasa - powyżej 1600 ccm

Zapisy
Zgłoszenie uczestników do startu powinno być składane u organizatora

KJS, na odpowiednich formularzach, podpisane przez obu członków
załogi. Start w KJS kosztuje (obecnie około 120 – 150 zł plus wydatki
związane z wykupieniem NW i benzyną). W Biurze Rajdu odbiera się
jednocześnie dokumenty związane ze startem w imprezie. Jest to zwykle
karta drogowa, naklejki z numerami startowymi i reklamami sponsorów i
(czasem od razu, czasem dopiero przed startem) i notatki nawigacyjne.
Podczas zgłaszania się na KJS warto postarać się by nie dostać
najniższych numerów startowych, lepiej uczyć się na cudzych błędach.
Uwaga: na karcie drogowej nie wolno nic dopisywać ani zmieniać (to
mogą tylko sędziowie). Jej zgubienie to automatyczna dyskwalifikacja.
Badania kontrolne (BK)
Przed KJS – em każde auto musi przejść przez Badanie Kontrolne.

Odbywa się ono albo wieczorem (w dniu poprzedzającym rajd) albo rano
(w dniu rajdu) o wyznaczonej godzinie. Załoga ma obowiązek zgłosić się
w Biurze Rajdu, gdzie zostają jej wydane:
- książka drogowa
- notatki nawigacyjne
- numery startowe
- regulamin imprezy
- naklejki sponsorów
-
Zgodnie z regulaminem musisz okleić swój samochód numerami

startowymi i reklamą sponsorską (warto aby samochód był czysty, klej

lepiej trzyma). Gdy załatwimy formalności załoga stawia się na Badaniu
Kontrolnym w Parku Zamkniętym (Parc Ferme). Spóźnienie na badanie
większe niż 30 min powoduje wykluczenie z KJS – u. Badający
sędziowie zwracają uwagę na: światła, kierunkowskazy, sygnał
dźwiękowy, dwa kaski, apteczkę, trójkąt ostrzegawczy, gaśnicę z
homologacją, koło zapasowe, opaski zaciskowe na przewodach
paliwowych w komorze silnikowej, poziom płynu w spryskiwaczu
(szczególnie w deszczowe dni) i – niestety – poziom głośności układu
wydechowego. Oprócz tego nie wolno zapomnieć o zabraniu
dokumentów (dowód rejestracyjny, OC, NW, prawo jazdy). Po badaniu
nie wolno opuszczać samochodem Parku Zamkniętego. Organizator
może przewidzieć przeprowadzenie obowiązkowego BK II na koniec
rajdu.
Jazda
Stajesz na starcie, sędzia w jednej dłoni trzyma stoper, drugą pokazuje

kierowcy trzy palce, dwa, jeden, start .... jedziesz!!!
Rajd składa się z kilku rodzajów odcinków. Pierwsze z nich to tzw.
dojazdówki, prowadzące w większości po drogach publicznych. Tu
trzeba szczególnie uważać, by nie dać ponieść się fantazji, gdyż
przyłapanie przez policję może skończyć się nie tylko mandatem, ale i
dyskwalifikacją. Sposób poruszania się po dojazdówkach przedstawia
nam opis dostarczony przez organizatora. Szczególną uwagę należy tu
zwrócić na odległości między charakterystycznymi punktami trasy,
podawane przez organizatora.
Drugi typ odcinków to tzw. próby slalomowe, czyli tzw.

pachołkologia stosowana. Tu jeździ się na czas po zamkniętej

przestrzeni, trasa wytyczona jest pomiędzy pachołkami, drzewami,
latarniami, itp. Próby slalomowe (w skrócie SL) organizowane są na
dużych placach, targowiskach, parkingach. Prawie zawsze przed
przejazdem mamy chwilę na skonfrontowanie rysunku z rzeczywistością
i obejrzenie przejazdu rywali. Jest to bardzo ważne. Zdarza się, że
pachołki stoją w nieco innym miejscu, niż by to wynikało z rysunku albo
skala jest co najmniej dziwna. Na SL – kach obowiązuje jedna zasada –
jak najszybciej trzeba je przejechać. Najczęściej nie sprawdza się tu
ostra jazda, poślizgi. Nieefektowna jazda „na okrągło” jest w większości
przypadków efektywna.
Trzecim rodzajem odcinków jest próba szybkości (w skrócie SH). Jest

to prosta o długości około 100 metrów, którą trzeba jak najszybciej
pokonać. Proste jak przekrój cegły.
Punkt kontroli czasu (PKC)

Punkty Kontroli Czasu to miejsca w których sędziowie dokonują wpisów
do naszej Karty Drogowej. Kartę należy podać sędziemu w ściśle
określonym czasie. Jeżeli na stoliku sędziowskim nie znajduje się zegar,
pilot powinien podejść do sędziego i gdy wybije właściwa godzina podać
mu kartę drogową. Zbyt wczesne lub późne podanie karty drogowej jest
nieprawidłowe. Za każdą minutę wcześniejszego wjazdu lub wyjazdu z
PKC to punkty karne 20 i 10. Sędzia wpisuje do Karty godzinę wjazdu na
PKC, z kolei na starcie próby załoga otrzymuje czas rzeczywisty wjazdu
na próbę który obowiązuje przy obliczaniu czasu wjazdu na kolejny PKC.
Aby go obliczyć korzystamy z ze znajdującej się w karcie drogowej
informacji o limicie czasu na dojazd do kolejnej próby. np. czas wjazdu
na PKC 13.00 czas startu do próby sportowej to 13.02 Limit czasu

dojazdu na kolejny PKC to 25 min. a więc musimy dodać do czasu startu

próby 25 min. W ten sposób uzyskujemy dokładny czas wjazdu na
kolejny PKC 13.27. Dopuszczalny limit spóźnień na etapie to 15 min, zaś
w całym KJS 30 min. Powyżej 30 min załoga zostaje wykluczona z KJS
– u. Spóźnienia nie mogą być odrabiane, nanoszenie własnych
poprawek i notatek na kartę drogową, zgubienie lub zniszczenie grozi
wykluczeniem z imprezy.
Pomiar czasu prób sportowych
Próby sportowe pokonujemy jak najszybciej a pomiar czasu dokonuje się

z dokładnością do 0, 01sek. Za każde 0, 01sek kierowca otrzymuje 0, 01
punktu karnego. Suma punktów ze wszystkich prób sportowych jak i
ewentualnych kar stanowi nasz rezultat uzyskany w całej imprezie.
Wygrywa ten który ma najmniej punktów.
Start
Załoga podjeżdżająca do próby sportowej zostaje zatrzymana na linii

startu. Tu musi mieć założone i zapięte kaski oraz pasy bezpieczeństwa.
Muszą być pozamykane szyby i włączone światła mijania. Zaczyna się
odliczanie, sygnałem do startu najczęściej jest podniesiona ręka
sędziego. Zbyt wczesny start to 5 karnych punktów, tyle samo
przewrócenie słupka na próbie. Często straty te decydują o wyniku a
więc jechać trzeba szybko ale i perfekcyjnie. Za nieprawidłowe
pokonanie trasy otrzymamy taryfę (T) jest to 150 % czasu najlepszej
załogi w klasie na danej próbie. Z reguły jeśli jedziemy czysto bez kar i
taryf to zmieścimy się w 125 % czasu najlepszego co nam daje
możliwość zdobycia punktu do licencji.

Stop (meta)
Kierowca zobowiązany jest zakończyć próbę sportową tak, aby linia

mety znalazła się pomiędzy osiami samochodu. Pomiar czasu następuje
w momencie całkowitego zatrzymania się pojazdu (odbicie
amortyzatorów). Przekroczenie linii mety to 5 pkt karnych. Cofanie
samochodu w celu poprawienia jego ustawienia na mecie jest
zabronione (cofanie w strefie) i może oznaczać wykluczenie z rajdu. Na
mecie pilot podaje kartę drogową sędziemu który wpisuje uzyskany czas
na próbie, również jeśli były kary.
Bezpieczeństwo
KJS – y nie stanowią jakiegoś poważnego zagrożenia dla naszego

bezpieczeństwa. Maksymalne prędkości osiągane na SL – kach rzadko
przekraczają 50 – 60 km/h. Najpoważniejsze wypadki to np. spotkanie z
agresywnym krawężnikiem, które może się skończyć uszkodzeniem
auta. Jednak gdy nasz wehikuł jest odpowiednio wyposażony (klatka
bezpieczeństwa, utwardzone i obniżone zawieszenie, sportowe hamulce
itd.) i przystosowany do sportowej jazdy to nic nam nie grozi.
Klasyfikacja
Po zakończeniu KJS załogi zostają sklasyfikowani w klasach i

klasyfikacji generalnej. Zwycięzcą zostaje zawodnik z jak najmniejszą
ilością punktów karnych. Warunkiem zdobycia pierwszego rajdowego
certyfikatu jest zgromadzenie 6 – ciu punktów w sześciu KJS w okresie
do dwunastu miesięcy lub 8 – miu punktów w ciągu 24 miesięcy. Aby

punkt do licencji został przyznany trzeba uzyskać wynik nie gorszy niż
125% wyniku najlepszego zawodnika w klasie w danym KJS – ie.
Miejsce nie ma znaczenia. Po zgromadzeniu określonej liczby punktów
pozostaje nam zdanie końcowego egzaminu.
Dobre rady79
Start w KJS-ie nie powinien wiązać się z paraliżującym stresem. Należy

się skupić, ale nie spinać. Maksymalne wyluzowanie też bywa zgubne.
Sędzia to też człowiek i warto być dla niego miłym. Oczywiście zdarzają
się wyjątki. Na ogół jednak kilka słów zamienionych z nim przed startem
lub na PKC-u może sprawić, że przymknie oko na jakiś mały błąd.
Przyda nam się kilka drobiazgów: zegarek, który nas nie zawiedzie, parę
pisaków, kanapka, coś do picia, pełny bak, podkładka do dokumentów
(sędziemu będzie wygodniej wpisywać Twoje fenomenalne osiągnięcia
do karty drogowej), telefon do znajomego mechanika (jak coś urwiesz,
będzie jak znalazł), własny kibic (zrobi parę fotek, będzie Cię
dopingował, dopchnie auto do warsztatu) i inne dziwne rzeczy.80
Przygotowanie do KJS
Panuje powszechne przekonanie, że podstawą prawidłowego

przygotowania samochodu do imprez typu KJS jest bardzo mocny silnik.
Bardzo popularne jest zatem twierdzenie, że właśnie moc silnika
79
wg Konrada Bagińskiego
80
www.loker.loker.webpark.pl/dalej.htm
decyduje w zasadniczym stopniu o powodzeniu w tego rodzaju

imprezach.
Chciałbym pomóc nieco tą publikacją przyszłym uczestnikom tego

rodzaju sportu automobilowego a obecnym – tym z niewielkim
doświadczeniem – pozwolić na uniknięcie błędów, które z reguły są dość
kosztowne i poza tym zmniejszają ich szansę na zajęcie lepszej lokaty.
Dla wielu z Was opisane sprawy będą banalne i mało odkrywcze, ale
należy pamiętać, że wielu zaczyna swoją przygodę ze sportem
samochodowym i nie mając odpowiedniego przygotowania może
popełnić w przygotowaniu samochodu wiele niepotrzebnych błędów
tracąc szansę na wyższe miejsce w kolejnych imprezach.
Ponieważ w dalszym ciągu najbardziej popularnymi samochodami

w KJS – ach są Maluszki i Cinquecento – pod kątem tych właśnie
samochodów będą rozpatrywane różne aspekty. Nie będzie rozróżnienia
na samochody przygotowane, nazwijmy to – profesjonalnie – czyli takie,
które są przeznaczone tylko i wyłącznie do startów w KJS – ach i
amatorskie, gdzie oprócz przyjemnej zabawy w tym sporcie, służą
również do codziennej eksploatacji.
Oczywiście różnice w tak przygotowanych samochodach będą znaczne,

ale nie zawsze efekt końcowy w postaci dobrego wyniku jest uzależniony
tylko i wyłącznie od takiego przygotowania.
Podwozie samochodu

Dobrze przygotowane podwozie to sprawny układ kierowniczy, hamulce i

zawieszenie szczególnie bez bardzo często występujących w
Maluszkach luzów zwrotnic.
Hamulce
Ten układ musi być w nienagannym stanie z maksymalnie sprawnym

hamulcem ręcznym. Dźwignia hamulca ręcznego powinna być
zmodyfikowana w taki sposób by w razie potrzeby można było
wyeliminować na czas próby sportowej zapadkę blokującą dzwignię.
Warto pomyśleć o porządnych klockach czy szczękach hamulcowych.
Do najlepszych należą produkty Ferodo. Sprawdzone przez wielu
użytkowników, są bardzo skuteczne. Należy jednak unikać klocków tzw.
wyczynowych czy sportowych. Takie ściśle wyspecjalizowane materiały
cierne wymagają odpowiedniego nagrzania i do momentu osiągnięcia
odpowiedniej temperatury będą nieskuteczne. Poza tym specyfika tego
rodzaju imprez nie przyczynia się do maksymalnego nagrzania
hamulców. Należy również unikać w przypadku Malucha tzw.
rzemieślniczych bębnów hamulcowych, których wykonanie najczęściej
przedstawia wiele do życzenia a największą i jedyną ich zaletą jest
niższa od oryginalnych bębnów cena.
W profesjonalnych rozwiązaniach stosowany jest hamulec ręczny
hydrauliczny. Olbrzymia siła i skuteczność tego rozwiązania
zdecydowanie ułatwia wszelkie nawroty z zastosowaniem takiej techniki
jazdy. Koszt takiego rozwiązania jest jednak bardzo duży a wykonanie
tego w amatorskich warunkach jest jednak trudne i nie gwarantuje
pełnego bezpieczeństwa.

Zawieszenie
Podstawowym elementem są amortyzatory i sprężyny. Tutaj niestety nie

ma tanich czy prowizorycznych rozwiązań, które dadzą spodziewane
wyniki. Trzeba oprzeć się o amortyzatory gazowe i to o sportowej
charakterystyce. Należy unikać pewnych gazowych amortyzatorów
bardzo intensywnie reklamowanych jako „inteligentne”. Przepraszam –
muszę to skomentować – pełna abstrakcja ! Więcej już nic nie ma sensu
dodawać. Do tego typu imprez nie nadają się, pomimo obietnic w
materiałach reklamowych. Co by nie kombinować po prostu
amortyzatory winne być twarde. Należy tylko pamiętać, że
zamontowanie twardszych sprężyn i twardych amortyzatorów pogorszy
właściwości trakcyjne i bezpieczeństwo samochodu. Jest to często
popełniany błąd. Takie rozwiązanie stosowane jest z powodzeniem w
wyścigach na torze czy wyścigach górskich. W warunkach KJS – u na
wszelkich muldach i nierównościach koła odrywają się od podłoża i
pewną część drogi przebywają w powietrzu. Przyczepność samochodu
w tej sytuacji jest prawie żadna tak zresztą jak i skuteczność hamowania.
Jest to poważny błąd, którego należy unikać. Obniżając zawieszenie
samochodu musimy pamiętać, że np. Cinquecento po obniżeniu już o 4
cm stanie się bardzo podatne na uszkodzenie silnika lub skrzyni biegów.
W dodatku mając niezbyt mocne amortyzatory przód samochodu
podczas gwałtownego hamowania „nurkuje” powodując zmniejszenie i
tak już niewielkiego prześwitu.
Można oczywiście zdecydować się na obniżenie zawieszenia, ale wtedy
wskazane jest zainwestowanie w osłonę zespołu napędowego. Niestety
taka profesjonalna osłona w przypadku Cinquecento to koszt rzędu 2000

zł. Sama płyta ma grubość 10 mm i jest wykonana z duraluminium a

poza tym należy jeszcze wykonać odpowiednie wsporniki mocujące ją
skutecznie do elementów karoserii. Prawidłowa, profesjonalna osłona
nieprawdopodobnie zwiększa wytrzymałość przedniej części samochodu
oraz bezpieczeństwo bierne chroniąc w przypadku nawet poważnej
kolizji przednią część samochodu przed totalnym zniszczeniem a także
załogę samochodu. Poza dodatkową wagą, która jest niebagatelna i
należy traktować to jako minus jest jeszcze jeden bardzo pozytywny
element związany z taką inwestycją. Można wprawdzie zastosować płytę
o grubości 3 czy 4 mm, ale jej działanie będzie raczej symboliczne.
Obie podłużnice a zatem cała część karoserii z przodu samochodu jest
niezwykle solidnie wzmocniona poprzez takie rozwiązanie, umożliwiając
wieloletnią eksploatację samochodu bez żadnych problemów z
geometrią czy "rozłażeniem" się karoserii. Trzeba tu wspomnieć o
popularnych wzmocnieniach zakładanych w komorze silnikowej w
samochodach z przednim napędem a usztywniających górne gniazda
kolumn zawieszenia. Montowanie tego rodzaju wsporników bez
zastosowania osłony dolnej zespołu napędowego nie ma właściwie
sensu. Można zamiast osłony dolnej wykonać wspornik mocujący i
usztywniający podłużnice samochodu. Wtedy zamontowany górny
wspornik zaczyna działać tak jak powinien. Przy samym zamontowanym
górnym wsporniku skrzynka, jaką jest nadwozie nie będzie po prostu od
dołu „zamknięta” a właśnie od dołu zawieszenia działają największe siły,
które oddziałują na cały obszar przodu samochodu.
Podobnie ma się sprawa z tzw. dystansami. Bardzo dobre w wyścigach
czy prawdziwych rajdach, w popularnych KJS – ach nie za dobrze się
sprawdzają szczególnie, gdy jest mokro czy ślisko. Dotyczy to
szczególnie 126, który w takich warunkach robi się jeszcze bardziej
narowisty i nerwowy a konsekwencje stracenia przyczepności kół będą

większe niż w rozwiązaniu seryjnym. Poza tym podczas wykonywania

nawrotów utrudnią jednak ten manewr.
Początkujący kierowcy mają „owczy pęd” do montowania opon o
większej szerokości licząc oczywiście na lepszą przyczepność. Trzeba
jednak pamiętać, że szersze opony to większe opory i najczęściej
większa średnica koła a zatem gorsze przyspieszenia. Także podczas
zabawy na mokrej lub śliskiej nawierzchni ich przyczepność będzie
niższa.
Trudno jest doradzić, jakiego producenta czy rodzaju opony stosować.
Czasami te niezbyt drogie są bardzo skuteczne a koszty związane z ich
eksploatacją niższe. Poza tym nie zawsze zależy nam przecież na
maksymalnej przyczepności opon. Przy wszelkich próbach gdzie
występują nawroty w samochodach o niewielkiej mocy opony o gorszej
przyczepności są bardziej przydatne i skuteczne. Oczywiście inaczej ma
się sprawa z samochodami o dużej mocy silnika i dużej masie. Tutaj
opony już mają bardzo duże i odpowiedzialne zadanie i muszą
doskonale znosić obciążenia na nawrotach a przede wszystkim
zapewnić maksymalną przyczepność na starcie.
Specyfiką KJS – ów jest to, że podczas prób w trakcie których
wykonywane są nawroty, najczęściej „na ręcznym” należy tak działać by
doprowadzić do zmniejszenia (na suchej nawierzchni) przyczepności kół
tylnych. Umożliwi to sprawne wykonanie pożądanego manewru.
Sposobów jest jak zwykle kilka.
Można spróbować osiągnąć skrajne ciśnienie w tylnych kołach – czyli
zbyt duże lub zbyt małe. Można również założyć opony o zdecydowanie
gorszej przyczepności czyli po prostu złe. Startując do próby sportowej
należy, gdy jest sucho, stosować duże ciśnienie w ogumieniu. Taka
taktyka uniemożliwia „podwijanie się” opony na tarczy koła i zapewnia
najwyższą przyczepność. Niestety w takim przypadku opona będzie

miała mniejszą trwałość, lecz jednak większą zdecydowanie niż w

przypadku nie do-pompowania opon. Podczas jazdy na mokrej czy
śliskiej nawierzchni – radykalnie zmniejszamy ciśnienie w kołach i
musimy pamiętać, że czym szersza opona tym mniejsza przyczepność w
takich warunkach.
Na suchej nawierzchni betonowej lub asfaltowej najskuteczniejsze są
opony o minimalnej wysokości bieżnika, czyli około 1, 6 mm przy
znaczku TWI na oponie. Opony z bardzo dużym ciśnieniem zużywają się
szybciej w swojej środkowej strefie, natomiast te z małym - zużywają się
na zewnętrznych krawędziach opony poprzez wyrywanie kawałków
gumy z bieżnika.
Zbieżność
Samochody z tylnym napędem powinny raczej mieć zbieżność

neutralną, czyli koła przednie mają zbieżność „0”. Tył bardzo często nie
podlega regulacji a zwłaszcza w przypadku tzw. sztywnego mostu
napędowego. Z tego też powodu nie ma się wpływu na pochylenie kół
tylnych. Natomiast pochylenie kół przednich powinno być w tzw.
„negatywie” najczęściej w granicach 1,5 stopnia. Ten negatyw to po
prostu taka sytuacja, kiedy koła przy jezdni są szerzej niż na górnej
krawędzi. Inaczej ma się sprawa z samochodami z przednim napędem.
Rozważmy to na przykładzie Cinquecento :
Zbieżności kół tylnych z powodów konstrukcyjnych samochodu nie

reguluje się. Powiedzmy to sobie szczerze, że w przypadku tego

samochodu nie ma to większego znaczenia. Jeśli obniżymy tylne

sprężyny uzyskamy pożądany negatyw (negat). Można bez obniżania
sprężyn uzyskać negatyw, ale wiąże się to z nieco ryzykownym
zabiegiem polegającym na odpowiednim wygięciu belki tylnego
zawieszenia. Jest to możliwe, ale dość pracochłonne.
Koła przednie. Zbieżność - należy dążyć do tego by koła przednie były

zbieżne w granicach 2 – 3 mm. Wydaje się, że jest to dużo, ale warto
spróbować. Kąt pochylenia koła powinien być w zdecydowanym
negatywie i to w granicach 1,5 stopnia. Nie jest błędem ustawienie tego
parametru nawet w granicach 2,5 stopnia – trzeba się czasami
przyzwyczaić do reakcji samochodu.
Autor artykułu w swoim rallycrossowym Cinquecento po 2 latach

prób i eksperymentów stwierdził, że najlepsza reakcja i przyczepność
samochodu jest przy zbieżności kół przednich w granicach 5 mm oraz
przy kącie pochylenia koła przedniego w granicach 3 stopni.
Bardzo istotnym sposobem na poprawienie charakterystyki zawieszenia
jest zamontowanie ograniczników skoku zawieszenia, czyli tzw. halt -
pasów. Chodzi o to, żeby zawieszenie w momencie, gdy auto podskoczy
nie przebywało w pozycji odchylonej maksymalnie do dołu
doprowadzane do tego położenia przez sprężynę zawieszenia i
amortyzator. Przy wszelkich nawrotach i szybkich łukach w
samochodach z przednim napędem tylne wewnętrzne koło odrywa się
od nawierzchni i „podróżuje” przez pewien czas w powietrzu. Najlepszym
materiałem są po prostu stare pasy bezpieczeństwa.
Przy ograniczeniu maksymalnego wychylenia koła, już w początkowej
fazie przechylania się samochodu, cała strona zawieszenia zaczyna
wisieć w powietrzu działając jak balast i dociążając w ten sposób

wewnętrzną tylną część samochodu. Pozwoli to na szybsze i również

atrakcyjne wizualnie pokonanie nawrotu czy szybkiego łuku.
Z innego powodu w Cinquecento można zamontować ogranicznik -
dystans skoku wahacza tylnego. Takie rozwiązanie działa w przybliżeniu
jak dodatkowy stabilizator tylnego zawieszenia przyczyniając się do
lepszej sterowności samochodu w łukach i nawrotach i bardzo dobrze
współpracuje z halt - pasami z tyłu.
Konstrukcja takiego ogranicznika – dystansu jest bardzo prosta. Najlepiej
wykonać z duraluminium krążek o średnicy około 32 mm i wysokości 15
mm zakładając, że w samochodzie są seryjne sprężyny. Taki krążek
powinien mieć w środku otwór o średnicy 8, 2 mm. Wkłada się go między
odbój gumowy wahacza tylnego a podstawę belki do mocowania odboju.
Przykręcamy odbój i nowy dystans śrubą M – 8 służącą do mocowania
oryginalnego odboju. Oczywiście robimy to z obu stron samochodu.
Pamiętajmy jednak o wykonaniu w dystansie pogłębienia do
zablokowania odboju.
Halt – pasy należy wyregulować tak by pozostawić zawieszeniu tylnemu
możliwość skoku do dołu w granicach 6 cm. Są to parametry tzw.
uniwersalne czy wstępne. Najlepiej samemu ustalić to wszystko
doświadczalnie.
Montaż halt – pasów w kolumnach Mc Pherson z przodu również

jest możliwy i celowy, ale trudniejszy do zrealizowania z tym jednak,
że trzeba zapewnić przedniemu zawieszeniu większy nieco skok.
Stosowanie takich rozwiązań w przypadku wykorzystania
profesjonalnego zawieszenia oczywiście nie jest konieczne, ale
niestety takie zawieszenie to koszt w granicach 13 000 zł.
Wnętrze samochodu

Należy zwrócić uwagę na wyeliminowanie wszystkich luźno leżących

przedmiotów oraz pozbycie się niepotrzebnego wyposażenia. Zwrócenie
uwagi na maksymalne zmniejszenie ciężaru samochodu ma skutki w
postaci lepszych przyspieszeń. Niektóre samochody startujące w tego
typu imprezach mają wnętrze przygotowane dokładnie wg . przepisów
Gr. A – czyli wszystko co tylko waży a nie jest elementem
wzmacniającym karoserię zostało usunięte. Zwracam uwagę na to by
drzwi pozostawić całkowicie seryjne a zdejmowanie tzw. tapicerki z drzwi
od wewnątrz jest absolutnie zabronione.
Silnik
Tutaj mamy pole do popisu prawie nieograniczone a w zasadzie

tylko, jedynym ograniczeniem są pieniądze. Można przyjąć
następujące zasady :
- nie dotykamy się do silnika

- ingerujemy trochę
- idziemy na całość
Oczywiście najczęściej nasze oczekiwania kierują się ku trzeciej opcji.

Należy zadać sobie na początku naszych przygotowań pytanie, czy
samochód ma służyć do codziennej jazdy czy tylko i wyłącznie do zabaw
sportowych. Niestety jedno wyklucza drugie na ogół. Każdy na
najczęściej ma swoją filozofię i receptę na zwiększenie mocy silnika.
Poza tym jest bardzo dużo materiałów i w prasie motoryzacyjnej i w
Internecie oraz w księgarniach i bibliotekach technicznych. Rzucanie się
na zbyt głęboką wodę z fundamentalnym i zasadniczym rozwiązaniem

problemów w zakresie radykalnego zwiększenia mocy silnika, spowoduje

najczęściej poważne kłopoty i zwiększy ryzyko awarii. Dla tych, którzy
chcą poprawić sprawność silnika ograniczając do minimum możliwość
jego uszkodzenia pozostają następujące rozwiązania czy też próby :
Należy spróbować różnych paliw handlowych, filtrów powietrza, świec,
dodatków do oleju itp. Wszystkie zmiany powinny być poprzedzone
wcześniejszymi pomiarami trakcyjnymi takiego parametru jak
przyspieszenie samochodu np. na odcinku 100 m od startu
zatrzymanego. W przypadku KJS jest to najbardziej pożądany parametr
obok zdolności samochodu do skutecznego hamowania. Każdą próbę
należy powtórzyć kilkakrotnie w tym samym miejscu i podobnych
warunkach i obliczyć średni czas. Następnie po wprowadzeniu zmiany
powtarzamy pomiary. Wtedy można z dość dużą dokładnością
odpowiedzieć sobie na pytanie czy wprowadzone zmiany spowodowały
jakiś skutek. Najczęściej okaże się, że efekty są wręcz niewielkie. Tymi
sposobami łącznie można zwiększyć moc silnika o kilka procent. Lepsze
efekty da delikatne zmodyfikowanie układu wydechowego poprzez
zmniejszenie oporu wypływu spalin jaki daje seryjny układ wydechowy.
Należy przy tym pamiętać by nie zwiększać, w początkowym okresie
nieznacznych zmian w silniku , średnicy rur w układzie wydechowym.
Tego rodzaju modyfikacja w silniku, nieprzygotowanym odpowiednio,
spowoduje zmniejszenie maksymalnego momentu obrotowego - tak
istotnego w sporcie samochodowym i nie tylko. Radykalne zwiększenie
stopnia sprężania silnika może przyczynić się do wyraźnej poprawy
przyspieszeń ale podczas codziennej eksploatacji trzeba będzie
stosować paliwo o najwyższej dostępnej liczbie oktanowej, a to podraża
koszty eksploatacji. Również trwałość takiego silnika będzie mniejsza.
Wymiana wałka czy wałków rozrządu - bez stosownego przygotowania
całego silnika oraz układu wydechowego i układu zasilania z reguły

przyczyni się do pogorszenia mocy a szczególnie maksymalnego

momentu silnika. W dziedzinie tuningu elektronicznego można przenieść
ogranicznik maksymalnych obrotów silnika w wyższy zakres. Podczas
jazdy sportowej, dzięki takiemu rozwiązaniu, można w pełniejszy sposób
wykorzystać istniejące przełożenia skrzyni biegów, oszczędzając sobie
czasami potrzebę zmiany biegu na wyższy, co zawsze spowoduje stratę
czasu na tę czynność. Trzeba być jednak świadomym skutków tego
rozwiązania w postaci negatywnego wpływu na trwałość silnika. Duże
pole do popisu mamy podczas koniecznego remontu silnika. Można przy
okazji poprawić warunki jego pracy i sprawność poprzez dokładne
wyważenie elementów układu korbowo - tłokowego, zmniejszenie masy
koła zamachowego, obróbkę głowicy pod kątem zwiększenia sprawności
napełniania mieszanką paliwowo powietrzną cylindrów itp. Lżejsze koło
zamachowe - tak przydatne podczas prób sportowych nie jest dobrym
rozwiązaniem podczas tzw. jazdy codziennej, zmniejszając elastyczność
silnika, szczególnie na najwyższych przełożeniach. W samochodach z
gaźnikiem, można pokusić się o założenie gaźnika od większego
samochodu, należy się jednak liczyć ze zwiększonym zużyciem paliwa.
Dość często do wykonania takiej modyfikacji jest potrzebne zaplecze
techniczne oparte o różne obrabiarki a także specjalista, który potrafi
zespawać elementy, najczęściej ze stopów lekkich. Najlepiej jednak
pozostawić silnik w spokoju, pokusić się o dobrą regulację a
zaoszczędzone pieniądze przeznaczyć na paliwo i opony i trenować i
trenować aż do bólu ! I wtedy okaże się, że na seryjnym silniku można
uzyskiwać doskonałe rezultaty i wygrywać konfrontację z „potworami”
Twoich Rywali.
Tego Ci życzę z całego serca.81
81
artykuł pochodzi ze strony www.tuning.pl
Firmy tuning' ujące 126 – tkę

Tweety Styling Garage s.c.
ul. Gurgacza 6, Kraków.
http://www.tweetysg.topnet.pl/
Firma powstała w 1998 r. w Krakowie. Ma siedzibę przy ul. Gurgacza 6.

Prowadzi usługi w zakresie modyfikacji mechanicznej, stylistycznej i
elektronicznej pojazdów. Zajmuje się również sprzedaż akcesoriów
wszelkiego rodzaju do samochodów wszystkich marek. Już niedługo
planują otwarcie nowej filli za Krakowem, ale to jeszcze przyszłość.
Maluch: Modyfikacje silnika i skrzyni biegów od podstawowej (przyrost
mocy do 20% aż po wyczynowe – 100 KM ), akcesoria do sportu, lekka
stylistyka.
Carserwis
ul. 1 Sierpnia 2/14, 02-134 Warszawa.
http://www.carserwis.com.pl/
Założona w 1990r. firma Carserwis utworzyła w sierpniu 1995r. dział

zajmujący się tuningiem optycznym i mechanicznym samochodów Fiat.
Firma montuje oryginalne spojlery przednie i tylnie, progi boczne,
nakładki nadkoli, felgi, opony o nietypowym profilu i ozdobne końcówki
tłumików. Do wnętrza pojazdu można zamówić siedzenia kubełkowe,
wykładziny wyciszające, inne kierownice i deski rozdzielcze. Carserwis
który tuninguje 1200 samochodów rocznie zwiększa moc silnika Fiata
126 do 35-65KM.

http://www.grabowski.com.pl/
Fiat 126p modyfikacje silników do jazdy na co dzień!

Jacek Chojnacki s.c.
ul. Pruszkowska 32, 05-830 Nadarzyn.
free.polbox.pl/c/chms/tuning.html
http://www.chojnacki.tuning.pl/
Istniejąca od 1977r. firma zajmuje się tuningiem mechanicznym

polegającym na wykonywaniu wersji GT, w których zwiększa się moc
silnika i maksymalnego momentu obrotowego o około 20 procent. Dla
Fiata 126 oferowane są 3 stopnie tuningu: GT (moc większa o 20
procent, prędkość 125 km/h), GTX (moc większa o 30 procent, prędkość
130 km/h), GTX-A (moc większa o 40 procent, prędkość 135 km/h), ale
można też zamówić silnik do Fiata 126 o mocy 80 KM
www.sg.krakow.pl/stozek.html
Auto-Styl Siekierski
ul. Ślężna 130, 53-110 Wrocław.
www.auto-moto.com.pl/autostyl
Założona w sierpniu 1993r. firma już w pierwszym roku zaprezentowała

agresywnie stuningowanego Fiata 126 pod nazwą 126 Sport. Autko ma
dołożone spoilery z przodu i tyłu, poszerzone błotniki do odpowiednio
szerokich kół z oponami niskoprofilowymi, zmienione zderzaki i reflektory
oraz przyłączone progi i odstające listwy boczne. W 1995r. dołączyła

wersja 126 Sport Cabrio bez drzwi.
Metal - Incar S.I.

ul. Kasprowicza 119, 01-949 Warszawa.
Produkująca od 1991r. części samochodowe firma, przejęła w 1994r. od

Fibra Studio produkcje kit cara Wadera. Ten pseudo - terenowy pojazd z
nadwoziem z laminatu powstaje na bazie Fiata 126 z silnikiem o
zwiększonej do 39 KM mocy. Jest on oferowany jako cabrio z miękkim
dachem brezentowym lub twardym hardtopem
Moto Plast
ul. Wyspiańskiego 55, 38-404 Krosno.
Założona w 1979r. firma Moto Plast już w latach osiemdziesiątych

oferowała samochody buggy. Od 1995r. budowany jest AS Cabrio
(dawniej TOY), który można zamówić jako kit car lub gotowy pojazd na
wzmocnionym nadwoziu Fiata 126. Piękna karoseria wykonana jest z
kompozytów epoksydowo - szklanych. Za dodatkową opłatę można
dokupić drzwi boczne i miękki lub twardy dach.
Promex Ltd.
ul.Kozielska 104, 44-121 Gliwice.
W 1996r. słynny konstruktor i rajdowiec Bogdan Wozowicz zbudował

prototyp pięknego samochodu pseudo – terenowego Samba. Na

początku 1996r. prawa do tego auta kupiła firma Promex. Pojazd ten
posiada karoserię z żywic i tkanin syntetycznych, oryginalne ramę
stalową a silnik i zawieszenie z Fiata 126. Podstawowe dane techniczne:
silnik 24 KM – 35 KM, masa całkowita 485 kg, prędkość maksymalna
105 km/h. Przyśpieszenie 0d 0 km/h do 100 km/h – 14 sek82.
Maluch wirtualny
Być może zupełnie Cię to nie zainteresuję ale pisząc tę książeczkę
chciałem o samym maluchu napisać kompleksowo więc ... powstała gra
komputerowa o nazwie Maluch Racer, która jest świetną grą
samochodową osadzoną w polskich realiach. W grze ścigamy się
oczywiście Fiatami 126p,. jest to typowy symulator jazdy, podobnie jak
doskonale znany miłośnikom symulatorów samochodowych Colin Mc
Ree.
Do wyboru jest 6 tras oraz 6 modeli Malucha. Dużą zaletą gry są
otwarte tory - możesz jeździć gdzie chcesz, oraz rewelacyjna cena 19
zł.
Rodzaje Fiatów:
Maluch Standard, Maluch Sporter, Maluch Sport, Maluch Tuning Sport,
Maluch Tuner Max, Maluch Top Tuning, a po zainstalowaniu patch`a
dodatkowo SPORTER!
Trasy:
Parking przy hipermarkecie, wieś, garaż, rynek, miasteczko, starówka, a
po zainstalowaniu patch`a – stadion!
82
Opracowano na podstawie „Katalog Samochody Świata” wydawnictwa PREGO : Maciej
Skowroński
Wymagania sprzętowe:83
Procesor: 600 Mhz
HDD: 300 MB
RAM: 128 MB
System: WINDOWS 98/ME/2000/XP
Dodatkowo: Direct X 9.0, Karta 3D
Gra komputerowa Maluch Racer84
Ciekawostki
Z sieci
Na oficjalnej stronie Internatowego Klubu 126p można ściągnąć
artykuły (nagrane są również na tej Cd – w folderze gratisy – artykuły)
pt.85
83
www.maluchracer.website.pl/info.htm
84
Ibidem
85
www.maluch.mgt.prv.pl
- Mały ale groźny

- Główny atut trwałość
- Cenniejszy niż złoto
- 2 fast 4 U
- mały ale dzielny
- Po co ta dziurka
- Maluchowe impresje
- Trochę inaczej
- Niezwykły maluch
- Za co trzeba płacić?
- Rozrusznik i zmiotka
- X znaczy katalizator
- Z cyklu używane
- Po wizycie złodzieja
- Mały żółty potwór
- Małe co nieco
-
Prototypy86
Z chwilą uruchomienia seryjnej produkcji Malucha rozpoczęto

prace nad wersjami pochodnymi tego samochodu. Nawiązano
współpracę z warszawską Akademią Sztuk Pięknych, gdzie pod
kierunkiem doc. Cezarego Nawrota opracowano projekty bryły
samochodu dostawczego, samochodu wydłużonego oraz wersji kombi.
Jako pierwszy do realizacji został skierowany furgon. Zmianie uległa
tylna część pojazdu. Przestrzeń ładunkową przykryto sztywną
nadbudową wykonaną z żywicy poliestrowej wzmocnionej włóknem
szklanym.
86
zdjęcia pochodzą ze strony www.fiat126.glt.pl
Bombel87
Jej obły kształt spowodował, że otrzymał on nazwę „Bombel”.

W 1976 roku rozpoczęto prace nad samochodem PF 126p
„Combi”. Zdecydowano się na szeroki zakres zmian – głównie w
nadwoziu i silniku. Rozstaw osi zwiększono o 100 mm, a zwis tylny o 70
mm, przez co uzyskano więcej miejsca dla pasażerów tylnego siedzenia
oraz dodatkową przestrzeń bagażową. Opracowano nową wersję silnika
o poziomym układzie cylindrów, co pozwoliło na obniżenie głównej
pokrywy komory silnika powiększenie przestrzeni bagażowej.
87
www.askl.eu.org/~luchio/126p-22.jpg
Combi88
Wersja dłuższa89
88
www.askl.eu.org/~luchio/d.jpg
89
www.askl.eu.org/~luchio/126long.jpg
Wersja cabrio90
Jw.91
90
www.askl.eu.org/~luchio/cabrio3.jpg
91
www.askl.eu.org/~luchio/cabrio1.jpg
Wersja sedan92
92
www.askl.eu.org/~luchio/fiat126p-20.jpg
Oprócz opisanych wyżej prototypów trwały praca nad innymi

pomysłami na malucha. Oto niektóre z nich.
Maluch 4 - drzwiowy93
Maluch pic-up94
93
www.askl.eu.org/~luchio/g.jpg
94
Maluch sedan95
Oprócz wersji prototypowych, które nigdy niestety nie weszły do

seryjnej produkcji właściciele Malucha pokazują jak mogła
wyglądać jego historia gdyby czas potoczył się inaczej. Mnie się
tylko łza w oku kręci.
95
www.askl.eu.org/~luchio/14.jpg
Wspaniałe cabio na bazie malucha96.
Terenówka na bazie malucha97.

96
www.askl.eu.org/~luchio/126p-tuning-81.jpg
Monster truck98
Maluch w wersji z poszerzonym rozstawem kół99
97
98
www.askl.eu.org/~luchio/teren2.jpg
Na stronie www.fiat126.glt.pl znajdziesz aktualny kalendarz

imprez samochodowy oraz będziesz miał możliwość ściągnięcia
regulaminów poszczególnych imprez.
Na tej samej stronie znajdzie Czytelnik poradnik (do ściągnięcia)
traktujący o tzw. jeździe ekonomicznej (jest on również na tej CD).
99
www.maluch.elmer.net.pl
100
101
100
www.fiat126p.iq.pl/index.php?action=galeria&galeria=45&foto=1
101
Ibidem
102
102
go.to.funpic
103
Wróć do spisu streści
ABS, EBD, ASR i SPRS

Właściwie nie powinienem o tym pisać lecz jeśli nie chcesz o tym
czytać to po prostu to pomiń. Sens tych skrótów jako Tobie, jako
kierowcy w zasadzie nie trzeba wyjaśniać i robił tego nie będę bo nie jest
to ani tematem tej książeczki ani nie jestem kompetentny w tej
dziedzinie.
Ale zapytasz czy można by któryś z tych systemów zainstalować w 126
a jeśli tak to jak to zrobić?
Niestety jak dotąd nie spotkałem się z tego typu modyfikacjami, i nie
słyszałem o czym takim, co nie wyklucza istnienia takich przeróbek.
103
go.to.funpic
Natomiast słyszałem o tym jak kierowcy Maluchów np. na

zablokowanych kołach sunących praktycznie po lodzie powodowali
wypadki, jak ginęli wyrzucani z łuku na pas o przeciwnym kierunku ruchu
w zderzeniu.
Jak potrącali pieszych na pasach i jak kierownice łamały mostek i żebra.
Zresztą nie tylko dotyczy to kierowców maluchów, ale kierowców w
ogóle.
Nie zapominaj nigdy – Drogi Czytelniku, że jadąc publiczną drogą nie
jesteś na wydzielonym torze czy lotnisku.
Za kierownicą musisz myśleć!
Poniżej znajdziesz kilka zdjęć, które być może

przemówią Ci Drogi Czytelniku do tzw. Rozsądku. Pamiętaj że,
choćbyś zastosował wszystkie opisane w książce tej, oraz w pieszej
części, przeróbki zastosował w swoim maluchu to jest to niestety
tylko maluch, a może precyzyjniej tylko samochód.
Niech nie będzie trumną – niech pięknie jeździ a jego właściciel Ty,
cieszy się nim jak najdłużej. Ale ... aby tak było pamiętaj, że zawsze
musisz myśleć. Oprócz Ciebie są inni uczestnicy ruchu a Ty
odpowiadasz przede wszystkim za życie i zdrowie nie tylko swoich
pasażerów ale i za życie innych użytkowników drogi.
Wreszcie odpowiadasz za swoje życie i o nim decydujesz. Najlepszą
elektroniką, znacznie lepszą niż to o czym pisałem w tytule jest twój
umysł.

Nie pozwól by Cię nigdy zawiódł, i nie jest istotne z jakiego powodu.
Pamiętaj - Ty trzymasz kierownicę , więc Ty decydujesz o życiu. I nie
tylko swoim.
Zachęcam do podnoszenia swoich umiejętności w miejscach
przeznaczonych.

zdjęcia pochodzą ze strony www.kraksy.pl


Usprawnienia, tuning a prawo

Chciałbym drogi Czytelniku abyś zwrócił uwagę na aspekt
prawny zmian w twoim samochodzie. Dlatego też bądź świadom że
wyczyszczenie tłumika twojego samochodu z wszystkich przegród
tak by wydech był wolny lub pomalowanie kloszy lamp oraz inne
przeróbki może kolidować z przepisami prawa o ruchu drogowym i
twój bolid nie przejdzie badań technicznych.
To samo dotyczy braku homologacji na klatkę
bezpieczeństwa, przyciemnianych szyb czy niebieskich światełek
ozdobnych montowanych obok spryskiwaczy.
Warto sprawdzić co jest zgodne, a co nie z prawem naszego
państwa.
Chlapacze
§ 10. 1. Pojazd samochodowy powinien być wyposażony: [...]
10) w fartuchy odpowiednio przedłużające tylne błotniki od tyłu albo
umieszczone dalej od kół niż błotniki, jeżeli przy masie własnej pojazdu
błotnik lub inny znajdujący się w płaszczyźnie symetrii opony za tylnym
kołem element nadwozia lub podwozia, osłaniający tylne koło (koła),
położony jest wyżej nad jezdnią niż [...] odległość tego elementu od
pionowej płaszczyzny przechodzącej przez oś tylnego koła; odległość
dolnej krawędzi fartucha od jezdni nie powinna przekraczać tych
wielkości; szerokość fartucha nie powinna być mniejsza niż szerokość
opony; sztywność fartuchów powinna zapewniać ograniczenie do
minimum ochlapywania pojazdów jadących z tyłu; fartuchów nie wymaga
się w pojazdach o konstrukcji uniemożliwiającej ich umieszczenie. [...] 104
104
Dz.U.96.155.772

Dla mnie jednak przepis ten jest martwy albowiem nie znam
przypadku aby samochód nie przeszedł badania technicznego z ww.
powodu lub aby patrol miał zastrzeżenia do chlapaczy właśnie. Niemniej
jednak informuję że przepis takowy istnieje i absolutnie nie uważam że
możesz go ignorować ponieważ namawiałbym w ten sposób Cię do
złamania prawa, a jest to przestępstwo.
Przyciemniane szyby
Podstawą tego problemu są:
- Art. 66 ust. 1 pkt 5 prawa o ruchu drogowym: "[...]pojazd musi być
tak zbudowany, utrzymany i wyposażony, aby korzystanie z niego [...]
zapewniało dostateczne pole widzenia kierowcy[...]";
- Polska norma branżowa nr BN-76/3626-07 określająca wymagania
dla samochodów osobowych w zakresie widoczności z miejsca kierowcy.
Norma ta określa, że niedopuszczalne jest ograniczenie pola
widoczności kierowcy w obrębie kąta widzenia 180 stopni;
- Przepisy Regulaminu nr 43 EKG ONZ, w których dopuszcza się

stosowania oszklenia o przepuszczalności światła poniżej 70% dla szyb
innych niż przednie i nie mających wpływu na pole widzenia kierowcy;
- Przepisy Regulaminu nr 46 EKG ONZ dotyczące wymogu
wyposażania samochodu w lusterko wsteczne po prawej stronie, o ile
lusterko wewnętrzne nie zapewnia dostatecznej widoczności, co
oznacza tyle, że przyciemnienie tylnej szyby wiąże się z obowiązkiem
posiadania prawego lusterka wstecznego.
W związku z tymi przepisami Ministerstwo Transportu i

Gospodarki Morskiej od 1998 roku wydało stanowisko, że nie ma
przeciwwskazań do przyciemniania szyb - z wyjątkiem szyb z przodu

pojazdu mających wpływ na pole widzenia kierowcy (czyli szyba

przednia i boczne szyby przednie).
Policjant nie ma prawa zabrać dowodu rejestracyjnego jeśli spełnicie te
warunki, tak samo przejście badania technicznego pojazdu nie może być
uzależnione od przyciemnionych szyb (zgodnie z wyżej wymienionymi
warunkami).
Kolorowe tylne lampy

Dz.U.96.155.772
§ 11. 1. Pojazd powinien być wyposażony w następujące światła
zewnętrzne
[...]
8) odblaskowe tylne inne niż trójkątne - pojazd samochodowy, (2 barwy
czerwonej, nie dalej niż 400 mm od bocznego obrysu pojazdu; wzajemna
odległość nie może być mniejsza niż 600 mm, na wysokości od 250 mm,
powinny być widoczne w nocy przy dobrej przejrzystości powietrza z
odległości co najmniej 150 m, jeżeli są oświetlone światłem drogowym
innego pojazdu.)
1) kształt inny niż trójkąt;
2) powierzchnia świetlna może mieć wspólne części z powierzchnią

Aby przejść badanie techniczne powinniśmy mieć czerwone
światełka odblaskowe, najlepiej samoprzylepne do naklejenia na
zderzak. Mogą być okrągłe, kwadratowe i prostokątne. Trójkątne nie
mogą być bo są zarezerwowane dla przyczepy.
Tak więc wszelkiego rodzaju białe światła można montować bez

obaw105.
105
www.fiat126.glt.pl
Szersze koła
Dz.U.96.155.772
§ 10. 1. Pojazd samochodowy powinien być wyposażony:
[...]
9) w błotniki lub inne elementy nadwozia lub podwozia, o szerokości nie
mniejszej niż szerokość opony [...]
Oznacza to że nie możesz mieć w swoim autku kół, wystających
poza błotnik.
Światła przeciwmgielne
Ostatnio zauważyłem dziwną modę na jazdę z włączonymi światłami
przeciwmgłowymi przednimi,(halogeny) w dzień gdy przejrzystość
powietrza jest idealna. Co na ten temat mówi polskie prawo?
Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r.: Prawo o ruchu drogowym Rozdział 3:
Ruch pojazdów, Ostrzeganie oraz jazda w warunkach zmniejszonej
przejrzystości powietrza
Art. 30.
1. Kierujący pojazdem jest obowiązany zachować szczególną
ostrożność w
czasie jazdy w warunkach zmniejszonej przejrzystości powietrza,
spowodowanej mgłą, opadami atmosferycznymi lub innymi
przyczynami, a ponadto:
1. kierujący pojazdem silnikowym jest obowiązany:
a. włączyć światła mijania lub przeciwmgłowe przednie
albo
oba te światła jednocześnie,
b. poza obszarem zabudowanym podczas mgły dawać

krótkotrwałe sygnały dźwiękowe w czasie wyprzedzania

lub omijania;
2. kierujący innym pojazdem niż pojazd, o którym mowa w pkt
1, jest obowiązany:
a. włączyć światła, w które pojazd jest wyposażony,
b. korzystać z pobocza drogi, a jeżeli nie jest to możliwe,
jechać jak najbliżej krawędzi jezdni i nie wyprzedzać
innego pojazdu.
3. Obowiązek używania świateł, o którym mowa w ust. 1,
dotyczy kierującego pojazdem także podczas zatrzymania
wynikającego z warunków lub przepisów ruchu drogowego.
4. Kierujący pojazdem może używać tylnych świateł
przeciwmgłowych, jeżeli zmniejszona przejrzystość powietrza
ogranicza widoczność na odległość mniejszą niż 50 m. W
razie poprawy widoczności kierujący pojazdem jest
obowiązany niezwłocznie wyłączyć te światła.
Chcę kupić dobrego Fiata 126!106

A kto by nie chciał, ale jak kupować, to najlepiej kupić dobrego lub
jeszcze lepiej nowego. Niestety jednak druga możliwość jest mało
prawdopodobna.
Przede wszystkim musisz Maluszka należy go najpierw dokładnie
sprawdzić. Pamiętaj też, że generalnie zakupy, w których uczestniczyły
emocje nie są dobre. Kupując używanego malca musisz liczyć się z
106
Na podstawie tekstu z www.tuning.malucha.prv.pl
faktem, że będziesz musiał w auto inwestować. Kupuj tak, by konieczna

była wymiana jak najmniejszej ilości części, podzespołów. Najlepiej nic.
Kupno i ocena używanego Malucha nie jest wcale prostą sprawą,
choćby ze względu na trudny do ustalenia przebieg samochodu i stopień
jego zużycia (od czego powinna zależeć cena auta).
Oględziny powinieneś przeprowadzać z uwzględnieniem
następujących czynników:
Oceniam nadwozie
- auto oglądaj na wolnej przestrzeni, w świetle dziennym

- ocenę stanu nadwozia rozpoczynamy od sprawdzenia
lakierowanych powierzchni zewnętrznych
- przy oględzinach nadwozia zwróć uwagę na jakość lakieru:
fabryczny lakier piecowy ma charakterystycznie błyszczącą
powierzchnie zewnętrzną i jest odporny na działanie
rozpuszczalnika nitro
- powierzchnie naprawiane lakierem nitro można poznać po innej
gładzi, odcieniu.
- stan lakieru możesz ocenić na podstawie zachowania się
warstewki wody - idealnie utrzymane nadwozie powinno trzymać
wodę w jednolitych bąblach.
- części nadwozia lakierowane poznasz porównując do
wewnętrznych ( oryginalnych) powierzchni nadwozia
- jakiekolwiek ślady lakieru na uszczelkach gumowych szyb drzwi
oraz łbach śrub i wkrętów wskazują prawdopodobnie na dość
nieudolne lakierowanie już przedtem zmontowanych części.
- o tym jak utrzymane jest nadwozie świadczy również stan
powierzchni chromowych czy ewentualna korozja (najwcześniej

występuje pod błotnikami, na podłodze - widoczna po odchyleniu

dywanika) na łączeniach błotników przednich z nadwoziem oraz na
dolnych częściach słupków drzwiowych i progach.
- znaczna korozja szczególnie w wymienionych miejscach jest
bardzo niebezpieczna, ponieważ obniża wytrzymałość nadwozia.
- Podłoga od zewnątrz nie powinna mieć wgnieceń i pęknięć, które
wskazują na dość „ostrą” eksploatację.
- jak otwierają się i zamykają drzwi oraz pokrywy bagażnika i silnika,
i jak przylegają do nadwozia w stanie zamkniętym.
- oceń również stan uszczelek gumowych drzwi i wszystkich szyb
(popękana zewnętrzna powierzchnia uszczelek wskazuje na dość
zaawansowane starzenie gumy)
- sprawdź przednią szybę, zwłaszcza jak działają wycieraczki ( w
bisie również tylnia szyba!)
- pomocnym w ocenie stanu auta szczegółem może być stan
nakładek pedałów hamulca i sprzęgła – znacznie zużyte przy
małym stanie licznika kilometrów, lub nowe po kilku latach
eksploatacji wskazują, że coś zostało zmienione – najczęściej
wskazania licznika kilometrów.
- sprawdź działanie wszystkich urządzeń sterujących, wyłączników
wskaźników oraz oświetlenia, sygnału dźwiękowego i jałowy ruch
koła kierownicy (luz).
- pedał hamulca zasadniczego pod wpływem stałego i dość dużego
nacisku nie powinien obniżać się, co świadczy o nieszczelności w
układzie hydraulicznym. Łatwe obniżanie pedału (bez większego
oporu) pod wpływem nacisku, a następnie sprężyste podnoszenie
się świadczy o zapowietrzeniu układu hydraulicznego.

Oceniam silnik
- po otwarciu pokrywy silnika obejrzyj widoczne części kadłuba,

głowicy, pokrywy rozrząd, miski olejowej i całego osprzętu. Mocno
zaolejone powierzchnie połączeń, ślady wycieków spod gaźnika,
pompy paliwa, pokrywy rozrządu, miski oleju itp. – świadczą o
potrzebie naprawy, lub co najmniej, wymiany uszczelek, to
powinno wzmóc Twą czujność.
- również pasek klinowy napędu prądnicy powinien znaleźć się w

polu Twojego zainteresowania: nie tylko ugięcie pod naciskiem
kciuka (dopuszczalne około 10 mm), ale również (co ważniejsze)
stan jego wewnętrznej, powierzchni, która w żadnym razie nie
powinna być popękana i postrzępiona.
- zdejmij kopułkę rozdzielacza zapłonu i sprawdź stan styków
przerywacza i luz promieniowy wałka rozdzielacza.
- skontroluj poziom oleju w misce olejowej silnika.
- uruchom (kilkakrotnie) silnik, sprawdzając nie tylko łatwość

rozruchu, ale także działanie rozrusznika i stan akumulatora. O
zużytych pierścieniach tłokowych, tłokach i cylindrach lub
prowadnicach zaworów świadczy duża ilość spalin wydobywająca
się z pokrywy rozrządu po otwarciu korka wlewu oleju, przy
pracującym silniku. W tym przypadku należy liczyć się z kosztowna
naprawą jednostki napędowej – i zdecydowanie lepiej nie kupować
takiego sprzętu jeśli nie ma się zacięcia machania.

Oceniam podwozie
- stan amortyzatorów można w przybliżeniu ocenić po rozkołysaniu

nadwozia, np. za lewy błotnik - amortyzator lewy w dobrym stanie
w dobrym stanie spowoduje wytłumienie ruchu nadwozia po 2-3
coraz mniejszych wahnięciach .
- stan podwozia można ocenić właściwie dopiero po uniesieniu
całego samochodu (np. na podnośniku kolumnowym) lub, jeżeli nie
ma takich możliwości, po uniesieniu zwykłym podnośnikiem
jednego, a potem drugiego boku.
- pod spodem samochodu oglądamy amortyzatory, które powinny
być suche, bez śladów wycieków (wycieki wskazują na
konieczność wymiany lub naprawy amortyzatora).
- sprawdzamy, czy dolne gwintowane końce tylnych amortyzatorów
nie są zgięte lub urwane.
- drążki układu kierowniczego nie powinny mieć śladów uderzeń i
odkształceń mechanicznych, a przeguby kuliste dużych luzów.
Wartość sumarycznych luzów w układzie drążków kierowniczych
można ocenić w czasie próby lekkiego obrócenia uniesionego
przedniego koła, w obu kierunkach, w płaszczyźnie pionowej, po
czym chwytamy rękoma za oponę u góry i u doły
- po skręceniu przedniego koła oceniamy, od strony wewnętrznej
wygląd oraz stan przewodów hamulcowych.
- Zwracamy baczna uwagę na to czy wahacz nie jest pordzewiały
oraz czy mocno trzyma się nadwozia
- należy sprawdzić też stan bieżnika, czy nie jest nadmiernie zdarty
oraz czy na wszystkich kołach są opony, o tym samym rozmiarze

(np. 135-12) i tym samym bieżniku.
Linki do ciekawych stron

Poniżej prezentuję Ci drogi Czytelniku linki, czyli adresy
internetowe do stron o tematyce poruszanej w niniejszej publikacji. W
chwili pisania i redagowania tej książki linki działały , jednak możliwe że
niektóre linki z przyczyn niezależnych ode mnie w chwili, kiedy będziesz
czytał te słowa nie będą działały. Aby wejść na stronę wystarczy kliknąć
na wybrany z poniższych link – jeśli Twój PC jest podłączony z siecią
www. Jeśli link nie działa (może się tak zdarzyć – spróbuj wpisać adres
do pasaek adresu Twojej przeglądarki.
1- http://www.republika.pl/lizard6/old/
2- http://www.odparownik.prv.pl/
3- http://www.boo.pl/~fiat126p/kaszlak/wrota.php
4- http://kaszlaczek126p.webpark.pl/#
5- http://www.ttomeck.webpark.pl/index.htm
6- http://republika.pl/djsampler/
7- http://klub.chip.pl/fiat126p/szaya1.htm
8- http://republika.pl/gigol/
9- http://przemek.placek.webpark.pl/
10- http://tuning126p.w.interia.pl/
11- http://marcin1625.fm.interia.pl/
12- http://bkraus.webpark.pl/www/
13- http://republika.pl/fiat126/

14- http://www.motonews.pl/
15- http://www.biger126p.republika.pl/
16 - http://republika.pl/mike202/
17- http://republika.pl/maluchs/
18 - http://republika.pl/gprally/menu/start.htm
19- http://www.caban.pl/main.htm
20- http://loker.loker.webpark.pl/#
21- http://www.denior.prv.pl
22- http://www.autoplaneta.pl/links.php?op=viewlink&cid=7
23- http://www.gs.of.pl
24- http://warszawa.126fan.pl
25- http://fiat-furious.prv.pl
26- http://maluch.elmer.net.pl
27- http://fiat126p.iq.pl
28- http://www.webmedia.pl/maluch
29- http://www.bis.prv.pl
30- http://www.porthos.prv.pl
31- http://www.extr.rally.pl
32- http://www.kubagert.prv.pl/
33- http://www.tuning-sacz.prv.pl/
34- http://www.fiat126p.iq.pl/
Kluby internetowe miłośników Fiata 126
1. http://www.fiat-126.prv.pl/
Grupa istnieje od 18.06.2003 roku. Założycielem jest autor

strony Tomasz K. W styczniu 2004 grupa liczyła 73 osoby

Każdy kto ma ochotę może stać się członkiem tego klubu,

wystarczy skontaktować się przez e-mail.
2. http://www.126fan.pl
Klub na stronie którego członkowie dyskutują, wymienią poglądy i

dzielą się poradami. Można się zapisać do klubu wysyłając e-mail
do webmastera. Tylko w ten sposób możliwa jest wymiana
doświadczeń
3. http://motonews.pl/forum/?op=csp&f=25
Klub The Fiat And The Furious. Na stronie każdy po

zarejestrowaniu może zamieścić artykuł, oraz przeglądać artykuły
bez załogowania. Bardzo rozbudowane i liczne forum, funkcjonuje
także chat.
Klub w kwietniu 2004 liczył 81 klubowiczów. Webmasterowi
dziękuję za zgodę na wykorzystanie w książce materiałów
zawartych na stronach klubu.
4. http://www.fiat126.nl/
Holenderski klub miłośników Fiata 126p.
5. http://www.ditlev.net/fiat500klub/index.php
Duński Klub miłośników Fiata 126.
6. http://www.volny.cz/fiat126p/

Klub miłośników fiata 126, w Republice Czeskiej.
7. http://www.mujweb.cz/www/fiat126/start.htm
Klub miłośników fiata 126, w Republice Czeskiej.
8. http://www.c3.hu/~mhtokaj/fiat_pub/stup.htm
Węgierski klub internetowy miłośników malucha.
9. http://fiat126netclub.fw.hu/
Węgierski klub internetowy miłośników malucha.
Oraz adresy internetowe pozostałch klubów Europie i na

Świecie:
http://www.redcliffe-city.com/fiat/
http://www.fiat.de/
http://www.fiat-club-torino.de/
http://www.coupefiatclub.com
http://clubs.hemmings.com/fiat500canada/
http://www.fiatamerica.com
http://www.fiatclubnsw.com
http://www.angelfire.com/ia/clubfiat/

http://www.fiatclub.org/club/index.html
http://www.fiat-club.com/
http://galuhfiat.tripod.com/
http://www.fiatclub.co.za/
http://www.netcontact.hu/fiat126/
http://home.planet.nl/~ham00033/
http://members.tripod.lycos.nl/Fiat600/
http://www.fiat600club.de/
I co dalej ...?
Przyszło mi już zakończyć tekst tej publikacji i zdaję sobie sprawę
że nie wyczerpałem zagadnienia, a jedynie je liznąłem. Ale to dobrze, bo
jest to dowód na to, że tematem książki jest tak wdzięczne autko że nie
sposób wszystkiego o nim napisać. Gdyby ktoś powiedział że maluch
jest nieudaną konstrukcją, to da dowód swojej głębokiej ignorancji
albowiem właśnie Ty Czytelniku wiesz, że jest zupełnie inaczej. Powstałe
i planowane prototypy świadczą o tym aż za nadto. I jest doskonały do
ulepszeń i przeróbek, tkwią w nim ogromne rezerwy i możliwości.
I co dalej? Produkcja samochodziku zakończona została w Polsce
definitywnie i raczej nie ma perspektyw aby ktokolwiek chciał ją wznowić.
Po prostu Maluch wpisał się do kart polskiej motoryzacji (złotymi
zgłoskami) i wykonał swe zadanie – zresztą wykonuje je nadal i jeszcze
przynajmniej przez 10 lat robił będzie to nadal.
Jako miłośnik tego pojazdu jestem przekonany, że nie zginie on

nigdy! W sercach i umysłach jego kierowców zapisze się na zawsze jak

stało się to z garbusem, Morisem Mini czy Cytryną.
Jednak uważam że za kilka kilkanaście może lat, Maluch odżyje i
na pewno odrodzi się na deskach stylistów i inżynierów projektantów.
Potem na asfaltach. Tak jak stało się to z Garbusem i Mini.
Uwierz, z Maluchem będzie tak samo bo tak jak tamte auta jest on
autem kultowym, świadczy o tym ogromna ilość zlotów i stron www
poświęconych właśnie jemu. Powstał symulator jazdy maluchem i jest to
kolejny dowód.
Maluchem interesują się ludzie poza granicami Polski w Niemczech,
Czechach Holandii i w wielu innych krajach.
Jako autor tej książeczki i miłośnik samochodów odpowiadam na
tytuł tego rozdziału – nic, będzie żył w naszych sercach i umysłach ... a
wkrótce pojawi się znów. Może trochę inny, na pewno doskonalszy,
pozbawiony wielu wad, ale jednak on. I nadal będziemy go kochać ... jak
teraz! Może będzie wyglądał właśnie tak? Kto wie? A może zupełnie
inaczej.

Zatrąb jeśli kochasz
Na zakończenie tej książeczki, aby choć troszkę ukoić Twój ból, z

powodu tego, że malucha już nie produkuje się proponuję Ci -
przeczytaj tekst, który znalazłem na jednej z internetowych stron. ☺
Bogu będzie Któregoś dnia poszłam do miejscowej księgarni

katolickiej i ujrzałam naklejkę na zderzak z napisem: Zatrąb – jeśli
kochasz Jezusa”
Akurat byłam w szczególnym nastroju, ponieważ właśnie wróciłam ze
wstrząsającego występu chóru, po którym odbyły się gromkie, wspólne

modlitwy – więc kupiłam naklejkę i założyłam na zderzak.
Jak dobrze, że to zrobiłam!!! Co za podniosłe doświadczenie

nastąpiło później! Zatrzymałam się na czerwonych światłach na
zatłoczonym skrzyżowaniu i pogrążyłam się w myślach o Bogu i o tym,
jaki jest dobry...
Nie zauważyłam, że światła się zmieniły. Jak to dobrze, że ktoś
również kocha Jezusa, bo gdyby nie zatrąbił, nie zauważyłabym... a tak
odkryłam, że mnóstwo ludzi kocha Jezusa!
Więc gdy tam siedziałam, gość za mną zaczął trąbić, jak oszalały,
potem otworzył okno i krzyknął:
”Na miłość boską! Naprzód! Naprzód! Jezu Chryste, naprzód!”

Jakimże oddanym chwalcą Jezusa był ten człowiek!
Potem każdy zaczął trąbić! Wychyliłam się przez okno i zaczęłam

machać i uśmiechać się do tych wszystkich, pełnych miłości ludzi. Sama
też kilkakrotnie nacisnęłam klakson, by dzielić z nimi tę miłość!
Gdzieś z tyłu musiał być ktoś z Florydy, bo usłyszałam, jak krzyczał coś
o „sunny beach”.
Ujrzałam innego człowieka, który w zabawny sposób wymachiwał

dłonią, ze środkowym palcem uniesionym do góry.

Gdy zapytałam nastoletniego wnuka, siedzącego z tyłu, co to może

znaczyć, odpowiedział, że to chyba jest jakiś hawajski znak na
szczęście, czy coś takiego.
No cóż, nigdy nie spotkałam nikogo z Hawajów, więc wychyliłam

się z okna i też pokazałam mu hawajski znak na szczęście.
Wnuk wybuchnął śmiechem ... Nawet jemu podobało się to religijne
doświadczenie! Paru ludzi było tak ujętych radością tej chwili, że wysiedli
z samochodów i zaczęli iść w moim kierunku. Z pewnością chcieli się
wspólnie pomodlić, lub może zapytać, do jakiego Kościoła należę, ale
właśnie zobaczyłam, że mam zielone światła.
Pomachałam więc do wszystkich sióstr i braci z miłym uśmiechem,

po czym przejechałam przez skrzyżowanie. Zauważyłam, że tylko mój
samochód zdążył to zrobić, bo znowu zmieniły się światła i poczułam
smutek, że muszę już opuścić tych ludzi, po okazaniu sobie nawzajem
tak pięknej miłości; otworzyłam więc okno i po raz ostatni pokazałam im
wszystkim hawajski znak na szczęście, a potem odjechałam107.
Humor
Drogi Czytelniku, obaj doskonale wiemy, że choć Maluch jest
niewątpliwie wspaniałym samochodem to jednak ma swoje minusy, żeby
nie powiedzieć wady. Jest i był szalenie popularny – i może właśnie
dlatego przez jednych był pożądany a przez drugich .... wyśmiewany.
Poczytaj o ty7m co o Maluchu zasłyszałem.
107
kurde.pl
Himalaista z największym trudem, po trzech nieudanych atakach,

wreszcie zdobywa szczyt Mount Everest. Patrzy dumnie wokół i nagle
dostrzega Malucha, a w nim faceta palącego spokojnie papierosa.
- Jak pan się tu znalazł? - pyta jąkając się.
- Po prostu wjechałem.
- Tak bez kłopotu?
- Kłopoty były, ale instruktor na kursie uczył nas, że jak wzniesienie
jest bardzo strome, to trzeba podjeżdżać na wstecznym.
Policjant zatrzymuje kierowcę Malucha.

- Dlaczego w samochodzie jedzie aż pięć osób?
- Jesteśmy drużyną piłki ręcznej, jedziemy na mecz.
- Ale w ręcznej drużyna ma 7 osób ...
- Dwóch siedzi jeszcze w bagażniku.
Policjant zatrzymuje Malucha, który jedzie po jezdni zygzakiem i

jednocześnie strasznie podskakuje.
- Co, wypiło się, panie kierowco? – zwraca się policjant do
zatrzymanego.
- Ależ skąd – pewnym głosem zaprzecza kierowca – mam
bagażniku żywego karpia.
Co to jest Fiat 126p?

- Fatalna Imitacja Auta Turystycznego: jednoosobowego,
dwudrzwiowego i sześciokrotnie przepłaconego.
Co zrobić, żeby mieć Malucha w wersji sportowej?

- Kupić tenisówki i wozić je w bagażniku.

Czy w Maluchu można umrzeć?

- Nie. Jest zbyt mało miejsca na wyciągnięcie nóg.
Jaka jest różnica pomiędzy pijaną babą a Maluchem?

- Nie ma. Wstyd prowadzić i to i to.
Więc jednak kupiłeś Malucha, chociaż chciałeś kupić coś

większego.
- Zacząłem walczyć z motoryzacją i dlatego wybrałem mniejsze zło.
Na parking plenerowego kina, przystosowanego do oglądania filmów

bez wychodzenia z samochodów, zajeżdża Maluch.
- Bardzo mi przykro – rozkłada ręce bileter – ale dzisiaj wyświetlamy
film tylko dla dorosłych.
Dlaczego pan pcha tego Malucha, przecież nie ma w nim kierowcy?

- Niech pan nie gada, tylko pomoże mi go zatrzymać.


Drogi Czytelniku!!!
Żywię głęboką nadzieję, że książeczka ta, spotkała się z Twojej

strony z ciepłym przyjęciem i pomogła Ci, choć może w nieznacznym
tylko stopniu, udoskonalić Twój pojazd, lub zainspirowała Cię do innych,
całkowicie indywidualnych przeróbek. Mam również nadzieję, ż,
którąkolwiek z opisanych w tekście modyfikacji zastosujesz w swoim
„Maluszku”, będzie działała prawidłowo i będziesz z niej zadowolony.
Jeśli tak, to osiągnąłem swój cel, który mi przyświecał, podczas
tworzenia tej publikacji o którym napisałem we wstępie. Przepraszam za
ewentualne błędy i niedopatrzenia oraz skromną formę książeczki i mam
nadzieje że mi wybaczysz.
Jednocześnie proszę Cię – Drogi Czytelniku – o przesyłanie mi, opisów
przeróbek, które – być może wykonałeś, lub miejmy nadzieję- wykonasz
w swoim samochodziku. Posłużą mi one do następnego wydania tej
książeczki.
Kończąc dodam, że czekam również na wszelkie, sugestie,
propozycje, uwagi i komentarze (zwłaszcza krytyczne!) na temat tej
książeczki. Pomogą mi one w przyszłości by następna wersja była
lepsza i pełniejsza!!!
Serdecznie dziękuję!!!
Szerokiej Drogi i Więcej Mocy!!!
Mniej radarów!!!
Aleksander Sowa, autor

jakulepszycmalucha@wp.pl
http://www.e-lektroniczne.com/
Oświadczam, że nie jestem autorem zdjęć oraz wybranych fragmentów tekstów i nie są moją własnością a jedynie
zostały tu wykorzystane w większości za zgodą ich właścicieli.
Serdeczne podziękowania dla osób, które przyczyniły się do powstania niniejszej publikacji poprzez pozostawienie
możliwości oparcia się na ich pomysłach, tekstach i zdjęciach oraz za możliwość wykorzystania owych w tekście.
Jeśli chciałbyś umieścić informacje o swojej przeróbce, adres do

swojej strony internetowej lub reklamę swojego produktu (firmy) po
prostu napisz do mnie.

Szerokiej i prostej drogi.

Fiat 126p Sportowe Modyfikacje I Tuning Malucha

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Fiat 126p Sportowe Modyfikacje I Tuning Malucha

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

www.e-lektroniczne.

© Copyright by Aleksander Sowa 2005

Serdeczne podziękowania dla osób, które przyczyniły się do

Jakiekolwiek kopiowanie, przetwarzanie, dystrybucja i sprzedaż lub

2 Tuning Malucha Copyright by Aleksander Sowa www.e-lektroniczne.com

29. Podgrzewane lusterka.............................................................................61

4 Tuning Malucha Copyright by Aleksander Sowa www.e-lektroniczne.com

58. Przeróbka klapy tylnej...........................................................................113

5 Tuning Malucha Copyright by Aleksander Sowa www.e-lektroniczne.com

87. Czym jest KJS?......................................................................................160

6 Tuning Malucha Copyright by Aleksander Sowa www.e-lektroniczne.com

7 Tuning Malucha Copyright by Aleksander Sowa www.e-lektroniczne.com

jakim jest niewątpliwie niezwykły Fiat 126 w najszerszym tego słowa

Wróć do spisu treści

Czym jest tuning

Słowo, które dla wielu osób interesujących się samochodami

8 Tuning Malucha Copyright by Aleksander Sowa www.e-lektroniczne.com

ukrywam, że – niektórzy mają zgoła odmienne zdanie – ale tak to już

9 Tuning Malucha Copyright by Aleksander Sowa www.e-lektroniczne.com

Historia auta, które zmotoryzowało

Fiat 500 topolino

Fiat Topolino rozwijał prędkość 85 km/h i zużywał 6 litrów paliwa na

Zgodnie z ideami Darwina nie skończyło się na topolino albowiem

10 Tuning Malucha Copyright by Aleksander Sowa www.e-lektroniczne.com

powietrzem, oczywiście umieszczonym z tyłu, o pojemności 479,5 cm³,

Fiat 500 Nuova

Następnym w drodze ewolucji był Fiat 500 F, który był tylko

11 Tuning Malucha Copyright by Aleksander Sowa www.e-lektroniczne.com

Z początkiem 1972 roku powstała w Polsce oficjalnie Fabryka

12 Tuning Malucha Copyright by Aleksander Sowa www.e-lektroniczne.com

komory spalania i typu gaźnika. Dalsze istotne zmiany w modelu 126 to

Najbogatszą była wersja komfort wyposażona ponadto w pokrycia

13 Tuning Malucha Copyright by Aleksander Sowa www.e-lektroniczne.com

Wersja z silnikiem 594 była jeszcze produkowana. Później powstały

W czerwcu 1983 wprowadzono nowy silnik, w którym zastosowano

14 Tuning Malucha Copyright by Aleksander Sowa www.e-lektroniczne.com

Fiat 126 (700) Bis.

W 1987 r oku pojawił się nowy 3 – drzwiowy Maluch o nazwie Bis.

eksploatacyjne samochodu. W porównaniu z dotychczas produkowanymi

Mniej więcej w tym okresie pojawiły się Fiaciki o zmienionym

zwykłych Maluchów. Jednak ze względu na swą oryginalność i

Fiat 126p - koniec lat osiemdziesiątych

Z boku samochodu znikły charakterystyczne przetłoczenie

17 Tuning Malucha Copyright by Aleksander Sowa www.e-lektroniczne.com

pojawiły się wcześniej również w Bisach, boczne kierunkowskazy

Fiat 126p – koniec lata dziewięćdziesiąte

18 Tuning Malucha Copyright by Aleksander Sowa www.e-lektroniczne.com

Zmianie uległa kolorystyka wnętrza czyniąc kabinę mniej ponurą. EL – ki

Nowa Zelandia.3 Łącznie na świecie powstało 4 671 646 samochodów

Ostatnia seria produkcyjna nosiła nazwę Happy End

Wróć do spisu treści

Maluch - konstrukcja, dane

Dane Opis i wartości liczbowe

Zawieszenie - tylne Niezależna na wahaczach

Kolumna kierownicy Bezpieczna – dzielona

Układ przeniesienia napędu

Dane Opis i wartości i liczbowe

21 Tuning Malucha Copyright by Aleksander Sowa www.e-lektroniczne.com

Przełożenie skrzynki biegów I - 3, 250

Dane Opis i wartości i liczbowe

Rozkład masy własnej Na oś przednią : 230 kg (40 %)

Osiągi samochodu seryjnego

Dane Opis i wartości i liczbowe