SAMOGŁOSKA Y

ARTYKULACJA:

wargi - pasywne
język - czubek języka opuszczony,
- brzegi języka dotykają zębów z tyłu,
- język jest przesunięty lekko do tyłu (bardziej niż przy „i”),
- środkowa część języka bardzo podniesiona do góry, w kierunku
podniebienia
zęby - odległość między dolnymi, a górnymi zębami jest zdecydowanie
mniejsza niż przy „a”, a trochę większa niż przy „i”
więzadła głosowe - zamknięte,
- wibrują
powietrze - skierowane do przodu i w dół

WYWOŁANIE:

 pokaz przed lustrem,

 pokaz profilu głoski na dłoni,
 odczucie wibracji na szyi,
 zwrócenie uwagi na wydychane powietrze,
 od „i” – przesunąć język do tyłu (mechanicznie za pomocą szpatułki)

WADY WYMOWY:

 porównanie na słuch głosek „i” oraz „y”,

 porównanie położenia języka między „i” a „y”,
 pokaz na rękach przesunięcia do tyłu języka,
 wkładamy dziecku do ust szpatułkę i dziecko mówi „pi, pi, pi”. Przesuwamy szpatułką
język do tyłu. Tak samo robimy przy: „py, by, my, fy, wy”. Najpierw ćwiczymy na
sylabach, słowach po spółgłoskach wargowych, a potem na innych spółgłoskach.
 Wprowadzamy specjalne ćwiczenia różnicujące „i” oraz „y”.
 PRZYKŁADY ĆWICZEŃ:

1. Naśladowanie płaczu małego dziecka „yyyyyy”:

2. Mów „Y” długo i głośno, przesuwając palcem po linii:

3. Mów krótko „Y”, wskazując palcem każdą literę:

4. Ustalamy, że gdy dziecko usłyszy samogłoskę Y będzie skakać, a gdy usłyszy samogłoskę
I dziecko kładzie się na podłodze. W ten sposób kształtuję umiejętność dostrzegania różnicy,
pomiędzy Y i I.

5. „Co mówią dzieci?” – różnicowanie „i” oraz „y”:

6. Powtarzanie:
 w sylabach, np.: „py”, „my”, „by”, „fy”, „wy”, „dy”, „ny”, „ym”, „yk”, „yt”
 w wyrazach, np.: pył ,byk, dym, motyl, kamyk, płyta, mydło syrop, ryby, włosy, domy,
zęby
 w wyrażeniach, np.: mała mysz, bystre dziecko, duży kot
 w zdaniach, np.: „Tymon widzi koty.”, „Ty myłaś naczynia.”, „To był miły pies”.
 w wierszu: