Professional Documents
Culture Documents
खनिज एवं कृषि उत्पादन 2023
खनिज एवं कृषि उत्पादन 2023
Raj Holkar
(PCS MANTRA)
कृषिगत उत्पादि (2021-22, 4 AE) th
फसल उत्पादि में शीिष राज्य फसल क्षेत्रफल में शीिष राज्य सवाषषिक
उत्पादकता
कुल खाद्याि 1. उत्तर प्रदेश 2. मध्य प्रदेश 3. 1. उत्तर प्रदेश 2. मध्य प्रदेश 3.
पंजाब राजस्थाि
चावल 1. पषिम बगं ाल 2. उत्तर प्रदेश 3. 1. उत्तर प्रदेश 2. पषिम बगं ाल 3. पजं ाब
पंजाब ओषिशा
गेंहूँ 1. उत्तर प्रदेश 2. मध्य प्रदेश 3. 1. उत्तर प्रदेश 2. मध्य प्रदेश 3. पंजाब
पजं ाब पजं ाब
मोटे अिाज 1. किाषटक 2. राजस्थाि 3. महाराष्ट्र 1. राजस्थाि 2. महाराष्ट्र 3. पषिम बंगाल
किाषटक
दाल (कुल) 1. मध्य प्रदेश 2. महाराष्ट्र 3. 1. मध्य प्रदेश 2. राजस्थाि 3. मध्य प्रदेश
राजस्थाि महाराष्ट्र
मक्का 1. किाषटक 2. मध्य प्रदेश 3. 1. मध्य प्रदेश 2. किाषटक 3. तषमलिािु
महाराष्ट्र महाराष्ट्र
ज्वार 1. महाराष्ट्र 2. किाषटक 3. राजस्थाि 1. महाराष्ट्र 2. किाषटक 3. आंध्रप्रदेश
राजस्थाि
बाजरा 1. राजस्थाि 2. उत्तर प्रदेश 3. 1. राजस्थाि 2. उत्तर प्रदेश 3. मध्य प्रदेश
महाराष्ट्र महाराष्ट्र
चिा 1. महाराष्ट्र 2. मध्य प्रदेश 3. 1. मध्य प्रदेश 2. महाराष्ट्र 3. मध्य प्रदेश
राजस्थाि राजस्थाि
अरहर (तअ ु र 1. महाराष्ट्र 2. किाषटक 3. उत्तर 1. किाषटक 2. महाराष्ट्र 3. मध्य मध्य प्रदेश
दाल) प्रदेश प्रदेश
कुल षतलहि 1. राजस्थाि 2. मध्य प्रदेश 3. तषमलिािु
गुजरात
सरसों / रे पसीि 1. राजस्थाि 2. मध्य प्रदेश 3. 1. राजस्थाि 2. मध्य प्रदेश 3. हररयाणा
हररयाणा उत्तर प्रदेश
सोयाबीि 1. महाराष्ट्र 2. मध्य प्रदेश 3. 1. मध्य प्रदेश 2. महाराष्ट्र 3. तेलगं ािा
राजस्थाि राजस्थाि
मंगफली 1. गुजरात 2. राजस्थाि 3. पषिम बंगाल
तषमलिािु
सरजमुखी 1. किाषटक 2. तेलंगािा 3. ओषिशा 1. किाषटक 2. ओषिशा 3. हररयाणा
आंध्रप्रदेश
जट और मेस्ता 1. प. बगं ाल 2. असम 3. षबहार 1. प. बगं ाल 2. षबहार 3. असम षबहार
1
कपास 1. गुजरात 2. महाराष्ट्र 3. तेलंगािा 1. महाराष्ट्र 2. गुजरात 3. पंजाब
तेलंगािा
गन्िा 1. उत्तर प्रदेश 2. महाराष्ट्र 3. 1. उत्तर प्रदेश 2. महाराष्ट्र 3. तषमलिािु
किाषटक किाषटक
तबं ाक 1. गजु रात 2. आध्रं प्रदेश 3. उत्तर 1. गजु रात 2. किाषटक उत्तर प्रदेश
प्रदेश
मसर 1. मध्य प्रदेश 2. उत्तर प्रदेश 3. राजस्थाि
पषिम बगं ाल
3
पशपु ालि, िेयरी एवं मत्स्य पालि संबंिी आूँकड़े (2021- 22)
उत्पाद उत्पादि में शीिष राज्य
अंिा 1. आंध्र प्रदेश 2. तषमलिािु 3. तेलंगािा
ऊि 1. राजस्थाि 2. जम्म-कश्मीर 3. गुजरात
माूँस 1. महाराष्ट्र 2. उत्तर प्रदेश 3. प. बंगाल
दि 1. राजस्थाि 2. उत्तर प्रदेश 3. मध्य प्रदेश
मत्स्य 1. आंध्र प्रदेश 2. प. बंगाल 3. किाषटक
4
कृषिगत वैषिक उत्पादि (2021 – 22)
फसल शीिष उत्पादक देश (क्रमािुसार)
िाि 1. चीि 2. भारत 3. बांग्लादेश
गेहं 1. चीि 2. भारत 3. रूस
मक्का 1. अमेररका 2. चीि 3. ब्राजील
जौ 1. रूस 2. ऑस्रेषलया 3. फ्ांस
ज्वार 1. अमेररका 2. िाइजीररया 3. भारत
दलहि 1. भारत 2. पोलैण्ि 3. फ्ासं
सोयाबीि 1. ब्राजील 2. अमेररका 3. अजेंटीिा
सरजमुखी 1. यक्रेि 2. रूस 3. अजेंटीिा
कपास (सीि्स) 1. चीि 2. भारत 3. अमेररका
जट 1. भारत 2. बाग्ं लादेश 3. उज्बेषकस्ताि
चाय 1. चीि 2. भारत 3. के न्या
कॉफ़ी (ग्रीि) 1. ब्राजील 2. षवयतिाम 3. इिं ोिेषशया
कोकोआ (बीन्स) 1. कोटे िी आइवरी 2. घािा 3. इिं ोिेषशया
गन्िा 1. ब्राजील 2. भारत 3. चीि
तंबाक 1. चीि 2. भारत 3. ब्राजील
प्राकृ षतक रबर 1. थाईलैंि 2. इिं ोिेषशया 3. षवयतिाम
िाररयल 1. इिं ोिेषशया 2. षफषलपीन्स 3. भारत
मसाले (कुल) 1. भारत 2. इषथयोषपया 3. तक ु ी
रे पसीि 1. चीि 2. किािा 3. भारत
मंगफली 1. चीि 2. भारत 3. िाइजीररया
काज 1. कोट िी आइवरी 2. भारत 3. षवयतिाम
बादाम 1. अमेररका 2. स्पेि 3. ऑस्रेषलया
अखरोट 1. चीि 2. अमेररका 3. ईराि
फल (कुल) 1. चीि 2. भारत 3. ब्राजील
सजजी (कुल) 1. चीि 2. भारत 3. अमेररका
आम 1. भारत 2. चीि 3. इिं ोिेषशया
के ला 1. भारत 2. चीि 3. इिं ोिेषशया
अमरुद 1. भारत 2. चीि 3. इिं ोिेषशया
पपीता 1. भारत 2. ब्राजील 3. इिं ोिेषशया
अिार 1. उज्बेषकस्ताि 2. स्पेि 3. रोमाषिया
अिन्िास 1. कोस्टाररका 2. इिं ोिेषशया 3. षफलीपींस
5
िींब 1. भारत 2. मैषक्सको 3. चीि
आल 1. चीि 2. भारत 3. अमेररका
टमाटर 1. चीि 2. भारत 3. तुकी
प्याज (सखी) 1. भारत 2. चीि 3. षमस्र
मटर (हरी) 1. चीि 2. भारत 3. पाषकस्ताि
पत्ता गोभी 1. अमेररका 2. भारत 3. दषक्षण कोररया
फलगोभी 1. चीि 2. भारत 3. अमेररका
बैंगि 1. चीि 2. भारत 3. षमस्र
चक ु ं दर 1. रूस 2. फ्ासं 3. अमेररका
लहसुि 1. चीि 2. भारत 3. बांग्लादेश
अदरक 1. भारत 2. िाइजीररया 3. चीि
षभण्िी 1. भारत 2. िाइजीररया 3. माली
शकरकंद 1. चीि 2. मलावी 3. तजं ाषिया
दि (कुल) 1. भारत 2. अमेररका 3. चीि
दि (गाय) 1. अमेररका 2. भारत 3. चीि
दि (भैंस) 1. भारत 2. पाषकस्ताि 3. चीि
ऊि 1. चीि 2. ऑस्रेषलया 3. न्यजीलैंि
शहद 1. चीि 2. तुकी 3. ईराि
सेब 1. चीि 2. तुकी 3. अमेररका
संतरा 1. ब्राजील 2. भारत 3. चीि
अगं र 1. चीि 2. इटली 3. स्पेि
के सर (2022) 1. ईराि 2. भारत 3. स्पेि
भारत उत्पादि में प्रथम: दाल, मसाले, जट, दि, आम, अमरुद, के ला, पपीता, िीब, षभण्िी, प्याज एवं अदरक
6
खषिज सबं ंिी आूँकड़े
भारत में खषिज उत्पादि एवं संषचत भण्िार (2021 – 22)
खषिज उत्पादि में शीिष राज्य सषं चत भण्िार में शीिष राज्य
बॉक्साइट 1. ओषिशा 2. गुजरात 3. झारखंि 1. ओषिशा 2. आंध्र प्रदेश 3. गुजरात
षटि छत्तीसगढ़ 1. हररयाणा 2. छत्तीसगढ़
कोयला 1. ओषिशा 2. छत्तीसगढ़ 3. मध्य प्रदेश 1. झारखिं 2. ओषिशा 3. छत्तीसगढ़
7
कच्चा तेल 1. अपतटीय क्षेत्र 2. राजस्थाि 3. गुजरात 4. 1. अपतटीय 2. असम 3. गुजरात 4.
असम राजस्थाि
प्राकृ षतक गैस 1. अपतटीय क्षेत्र 2. असम 3. राजस्थाि 4. 1. अपतटीय 2. असम 3. आन्ध्र प्रदेश 4.
षत्रपुरा राजस्थाि
रॉक फॉस्फे ट 1. राजस्थाि 2. मध्य प्रदेश 1. झारखिं 2. राजस्थाि 3. मध्य प्रदेश
एस्बेस्टस 1. आंध्र प्रदेश 2. राजस्थाि 1. राजस्थाि 2. किाषटक 3. झारखंि
िोलोमाइट 1. गुजरात 2. तेलंगािा 3. किाषटक 1. मध्य प्रदेश 2. आंध्रप्रदेश 3. छत्तीसगढ़
(2018-19)
फे ल्ि्सपार 1. तेलंगािा 2. किाषटक 3. गुजरात 1. राजस्थाि 2. तेलंगािा 3. आंध्र प्रदेश
ग्रेिाइट 1 किाषटक एवं राजस्थाि 2. झारखंि 1. राजस्थाि 2. आंध्र प्रदेश 3. तेलंगािा
ग्रेफाइट 1. ओषिशा 2. तषमलिािु 3. झारखंि 1. अरुणाचल प्रदेश 2. जम्म-कश्मीर 3.
ओषिशा
षजप्सम 1. राजस्थाि 2. गुजरात 1. राजस्थाि 2. गुजरात 3. तषमलिािु
लाइमस्टोि 1. राजस्थाि 2. मध्य प्रदेश 3. आंध्र प्रदेश 1. आंध्रप्रदेश 2. राजस्थाि 3. तेलंगािा
कै िषमयम राजस्थाि
कोबाल्ट 1. ओषिशा (69%) 2. झारखंि 3.
िागालैंि
षिके ल 1. ओषिशा (90%) 2. झारखिं 3.
िागालैंि
मैग्िेसाइट 1. उत्तराखंि 2. तषमलिािु 3. किाषटक 1. उत्तराखंि 2. तषमलिािु 3. राजस्थाि
टंगस्टि 1. किाषटक 2. राजस्थाि 3. आंध्र प्रदेश
प्लेषटिम 1 ओषिशा 2. किाषटक 3. उत्तर प्रदेश
यरे षियम आध्रं प्रदेश आंध्र प्रदेश
बेन्टोिाइट 1. राजस्थाि 2. गुजरात 1. राजस्थाि 2. गुजरात 3. तषमलिािु
8
षवि खषिज उत्पादि एवं संषचत भण्िार आूँकड़े (2021 – 22)
अयस्क शीिष उत्पादक भण्िारण में शीिष
लौह अयस्क 1. ऑस्रेषलया 2. चीि 3. ब्राजील 1. ऑस्रेषलया 2. ब्राजील 3. रूस
बॉक्साइट 1. ऑस्रेषलया 2. षगिी 3. चीि 1. षगिी 2. षवयतिाम 3.
ऑस्रेषलया
एल्युषमषियम 1. चीि 2. रूस 3. भारत
षिके ल 1. इिं ोिेषशया 2. षफलीपींस 3. रूस 1. ऑस्रेषलया 2. इिं ोिेषशया 3.
ब्राजील
टंगस्टि 1. चीि 2. षवयतिाम 3. रूस 1. चीि 2. रूस 3. षवयतिाम
एंटीमिी 1. चीि 2. ताषजषकस्ताि 3. रूस 1. चीि/रूस 2. बोषलषवया 3.
षकषगषस्ताि
कोयला 1. चीि 2. भारत 3. इिं ोिेषशया 1. अमेररका 2. रूस 3. ऑस्रेषलया
ताूँबा 1. षचली 2. पेरू 3. चीि 1. षचली 2. ऑस्रेषलया 3. पेरू
जस्ता 1. चीि 2. पेरू 3. ऑस्रेषलया 1. ऑस्रेषलया 2. चीि 3. रूस
कच्चा तेल (2020) 1. अमेररका 2. सऊदी अरब 3. रूस 1. वेिेजुएला 2. सऊदी अरब 3.
किािा
हीरा 1. रूस 2. बोत्स्वािा 3 किािा 1. रूस 2. बोत्स्वािा 3. कांगो
सोिा 1. चीि 2. ऑस्रेषलया 3. रूस 1. ऑस्रेषलया 2. रूस 3. द.
अफ्ीका
ग्रेफाइट 1. चीि 2. ब्राजील 3. मेिागास्कर 1. तुकी 2. ब्राजील 3. चीि
सीसा 1. चीि 2. ऑस्रेषलया 3. अमेररका 1. ऑस्रेषलया 2. चीि 3. पेरू
मैंगिीज 1. दषक्षण अफ्ीका 2. गैबॉि 3. चीि 1. द. अफ्ीका 2. चीि 3.
ऑस्रेषलया/ब्राजील
अभ्रक (2021) 1. चीि 2. षफिलैंि 3. रूस भारत (माइका सीट)
प्राकृ षतक गैस (2021) 1. अमेररका 2. रूस 3. ईराि 1. रूस 2. ईराि 3. कतर
चाूँदी 1. मैषक्सको 2. चीि 3. पेरू 1. पेरू 2. ऑस्रेषलया 3. चीि
षटि 1. चीि 2. इिं ोिेषशया 3. म्यांमार 1. इिं ोिेषशया 2. चीि 3. म्यांमार
प्लेषटिम 1. दषक्षण अफ्ीका 2. रूस 3. षजम्बाजवे 1. द. अफ्ीका 2. रूस 3.
षजम्बाजवे
क्रोमाइट 1. दषक्षण अफ्ीका 2. कजाखस्ताि 3. भारत 1. कजाखस्ताि 2. द. अफ्ीका 3.
भारत
यरे षियम 1. कजाखस्ताि 2. िामीषबया 3. किािा 1. ऑस्रेषलया 2. कजाखस्ताि 3.
किािा
सीमेंट 1. चीि 2. भारत 3. षवयतिाम