Domy indywidualne

Odejście od klasycznych
zasad projektowania
Diana Kwiatkowska gr.3. sem. VI. RA2010/11
 Dlaczego?
• opozycja do dominujących treści i tendencji w architekturze wiktoriańskiej
• myślenie w kategorii przeciwieństw: duch i materia, jedność i wielorakość,
prostota i ostentacja
• projektowanie pojmowane nie tylko jako czynność estetyczna, ale posłannictwo
o znaczeniu moralnym, społecznym i duchowym
• rozpoznanie materialnych i duchowych potrzeb człowieka (powrót humanizmu)
• dom postrzegany jako ekspresja indywidualnej tożsamości mieszkańców
• dostrzeżenie wartości przyrody i środowiska naturalnego
• egzystencjalizm w malarstwie
• kryzys religijny sięgający korzeniami oświeceniowego racjonalizmu
‘Nie ma większego piękna nad życie.’

‘Widzieć jasno to zarazem poezja, proroctwo i

religia.’

‘Sztuka przenośna‐ niezależna od miejsca‐ jest

prawie zawsze pozbawiona godności!’

John Ruskin (1819‐1900)

 Wyraźny podział społeczny
Ruch socjalistyczny

John Ruskin

neogotyk
Arts&Crafts
Styl ‘królowej Anny’

Sprzeciw wobec manufakturalnej brzydoty

Kryzys wartości
 Arts&Crafts Movement to ruch artystyczny o
charakterze miejscowym i narodowym zrzeszający
malarzy, architektów, rzeźbiarzy i rzemieślników
zapoczątkowany w 4. ćwierci XIX wieku w Anglii, jako
odpowiedź na zmiany jakie zaszły w sztuce i myśli
społecznej w czasie rewolucji przemysłowej.
Nazwa od Arts&Crafts Exhibition Society (1888)
Członkowie ruchu:
• Walter Crane
• Ernest Gimson
• Charles i Henry Greene
• Thomas Hardy
• W.R. Lethaby
• Arthur Heygate Mackmurdo
• William Morris
• John D. Sedding
• C.F.A. Voysey
• Philip Webb
„Nie należy mieć w domu niczego, co nie jest
według naszego rozeznania użyteczne ani
według naszego mniemania piękne.”

„Sztuka [powinna być] wyrazem szacunku dla

natury i tego co jest zwieńczeniem porządku
Natury‐ Życia Człowieka na Ziemi.”

William Morris (1834‐1896)

‘…more a poem than a house…’
D.G. Rossetti o Red House

Red House, Philip Webb, Bexleyheath, Kent, Anglia, 1859

Widok od strony północnej
Red House, Philip Webb, Bexleyheath, Kent, Anglia, 1859
widok od strony wschodniej
Red House, Philip Webb,
Bexleyheath, Kent, Anglia, 1859
studnia
1. Podwórko 11
kuchenne
2. Kuchnia
3. Kuchnia
4. Spiżarnia
5. Jadalnia
6. Hall
7. Pokój dzienny I 12
8. Pokój dzienny II
9. Studnia
10. wejście
11. Wozownia
12. toaleta

10

10

Red House, Philip Webb, Bexleyheath, Kent, Anglia, 1859

Rzut parteru i piętra
Red House, Philip Webb, Bexleyheath, Kent, Anglia, 1859
elewacja
Red House, Philip Webb, Bexleyheath, Kent, Anglia, 1859
elewacje i przekroje
Red House, Philip Webb, Bexleyheath, Kent, Anglia, 1859
ogród
Red House, Philip Webb, Bexleyheath, Kent, Anglia, 1859
ogród
„Dom posiada duszę. Jest to tajemniczy i
niezaprzeczalny fakt, że domy uzyskują
osobowość.”
Baillie Scott

Red House, Philip Webb, Bexleyheath, Kent, Anglia, 1859

wnętrza
Red House, Philip Webb, Bexleyheath, Kent, Anglia, 1859
meble
Red House, Philip Webb, Bexleyheath,
Kent, Anglia, 1859
kominki
Red House, Philip Webb, Bexleyheath, Kent, Anglia, 1859
strop i wieźba dachowa nad klatką schodową
Red House, Philip Webb, Bexleyheath, Kent, Anglia, 1859
lampy
Red House, Philip Webb, Bexleyheath, Kent, Anglia, 1859
meble projektu Williama Morrisa
Red House, Philip Webb, Bexleyheath, Kent, Anglia, 1859
drzwi
Red House, Philip Webb, Bexleyheath, Kent, Anglia, 1859
klatka schodowa
Red House, Philip Webb, Bexleyheath, Kent,
Anglia, 1859
witraże
Standen, Philip Webb, East Grinstead, Surrey, 1891‐4
widok od strony podjazdu
Standen, Philip Webb, East Grinstead, Surrey, 1891‐4
Standen, Philip Webb, East Grinstead, Surrey, 1891‐4
sytuacja
Standen, Philip Webb, East Grinstead, Surrey, 1891‐4
elewacja frontowa, rysunek Ph. Webb
Red House, Philip Webb,
Bexleyheath, Kent, Anglia, 1859

przekroje
Standen, Philip Webb, East Grinstead, Surrey, 1891‐4
widok od strony ogrodu
 „Kiedy mówimy o poezji
budynków, to mamy
przed oczami (…) piękno
położonej na wzgórzu
wioski z Sussex, z krytymi
dachówką szczytami
domów, powleczonymi
patyną wieków, które
ocieniają wąskie i kręte
uliczki. Na tym właśnie
polega prawdziwa
liryczna poezja w
budowaniu, pełna
wdzięku i troskliwej
zażyłości.”

Baillie Scott

Standen, Philip Webb, East

Grinstead, Surrey, 1891‐4
faktura
Standen, Philip Webb, East Grinstead, Surrey, 1891‐4
Standen, Philip Webb, East Grinstead, Surrey, 1891‐4
 „Dom i ogród są
produktem
pojedynczej,
pierwotnej idei,
która obejmuje
całość.”

Baillie Scott

Standen, Philip Webb,

East Grinstead, Surrey,
1891‐4
fragment ogrodu
Standen, Philip Webb, East Grinstead, Surrey, 1891‐4
wnętrze
Standen, Philip Webb, East Grinstead, Surrey, 1891‐4
wnętrze
Standen, Philip Webb, East
Grinstead, Surrey, 1891‐4
przedmioty codziennego
użytku
Inne domy w stylu Arts&Crafts:
• Pierre P. Ferry House, John Graham, Seattle, Washington,1903‐1906
• Spade House, C.F.A. Voysey, Sandgate, Kent, 1900
• Robert R. Blacker House, Henry i Charles Greene, Pasadena, California, 1907
• Gamble House, Charles i Henry Greene, Pasadena, California, 1908
• Derwent House, Ernest Newton, Chislehurst, Kent, 1899
• Red House (dom własny architekta), Bailie Scott, Douglas, Isle of Man, 1893
• Annesley Lodge, C.F.A. Voysey, Hampstead, 1895
• Melsetter House, W.R. Lethaby, Orkady, 1898
 postulowanie uczciwości
konstrukcyjnej z wiernością odrodzenie rzemiosła,
tworzywu powstawanie nowych
zakładów rzemieślniczych

powrót do bogatego i zmysłowego

Arts&Crafts ornamentu

idea odrodzenia wielkiego hallu

rozplanowanie pomieszczeń zgodne z

wygoda życia mieszkańców
planowanie od wewnątrz
zasada jedności, idea
Gesamtkunstwerk
 Co pozostało po Arts&Crafts?
• forma wynikiem funkcji, większa swoboda w kształtowaniu przestrzeni
wewnętrznej

• wzmocnienie znaczenia tradycjonalizmu, także w innych krajach

(np. w Polsce: styl dworkowy)

• oderwanie od historyzmu

• secesja‐piękno w przedmiotach użytku codziennego, jednorodność

wnętrza i zewnętrza, budynku, ogrodu, wszystkich elementów znajdujących
się we wnętrzu

• wpływ na Deutscher Werkbund (Hermann Muthesius)

 Bibliografia:
Edyta Supińska‐Polit, Dom Arts&Crafts: geneza i idea, Wyd. Neriton, Warszawa 2004

Wilfried Koch, Style w architekturze, wyd. Świat Książki, Warszawa 1996

Peter Goessel, Gabrielle Leuthaeuser, Architektura XX wieku, tom 1., wyd. Taschen, 2010

Przemysław Trzeciak, Przygody Architektury XX wieku, wyd. Nasza Księgarnia, 1976

Frank Russell, Art Nouveau Architecture, Academy Editions, Londyn

…dziękuję za uwagę ☺