Po klasycyzmie - a po historyzmie bya secesja i dalej kierunko konstruktywizstyczne

W 19 wieku architektura europejska przerobia od nowa niemal ca swoj histori, jednak w nieco innej kolejnoci stylw, poniewa na ich pojawienie si miay wpyw czynniki pozaartystyczne. Np. gdy w 1870 r. Niemcy pokonay Francj pod Sedanem, majcy "francuski rodowd" neogotyk zastpiony zosta w Niemczech przez neoromanizm, traktowany tam jako symbol tradycji ottoskiej Definicja historyzmu nie jest jednak precyzyjna. Kopiowanie stylu historycznego byo uatwione gdy np. budowano neogotycki koci, gdy mona byo skopiowa gotyck form wityni. Natomiast jeli budowano neogotyck fabryk, albo budynek parlamentu, to mona byo wycznie uy gotyckich elementw i zdobie do nadania cech stylu, obiektowi, ktrego formy w redniowieczu jeszcze nie znano! Nazwa eklektyzm wywodzi si z greckiego sowa eklektiks, co oznacza wybierajcy. Nurt ten pojawi w architekturze dziewitnastego wieku. Charakteryzowa si czeniem w budowlach w sposb swobodny elementw wybranych ze stylw historycznych. Na pocztku byo to prawie bezkarne czenie rnych stylw, ktre wchodziy w skad tzw. stylw historyzujcych, czyli tych ktre byy popularne jako wczesne style neo (wczesny neobarok itd.) Historyzm jako zjawisko mia trzy fazy: historyzm romantyczny (do 1870) charakteryzujcy si stopniowym odejciem od klasycyzmu i wczaniem do architektury elementw gotyckich i renesansowych historyzm cisy (naukowy) (1870-90), stosujcy skatalogowane i opracowane naukowo (na podstawie bada historycznych i archeologicznych) formy i elementy z zachowaniem stylistycznej jednorodnoci - nie ma ju miejsca na poetyckie mieszanie stylw, historyzm pny (po 1890) rezygnujcy ze stylistycznego rygoryzmu, preferujcy indywidualn adaptacj elementw stylu do projektowania wspczesnych budowli. Mona mwi o tym, ze Eklektyzm - historyzm przyporzdkowuje "neo-style" do obiektw w zalenoci od ich przeznaczenia:

ratusze - przewanie neogotyk, rzadziej style pniejsze, obiekty szkolnictwa akademickiego - neogotyk (nawizanie do tradycji i wzorw budownictwa pierwszych uniwersytetw), obiekty szkolnictwa niszego i redniego - neogotyk i neorenesans (charakterystyczne zwaszcza dla gmachw Cesarsko-Krlewskiej Austrii), teatry, opery, filharmonie - neobarok, gmach sdw, bankw czy muzew - neoklasycyzm, rezydencje miejskie, paace, kamienice - neorenesans, neobarok, secesja.

NEOGOTYK Neogotyk styl w architekturze, a take rzemiole artystycznym, nawizujcy formalnie do gotyku, powstay okoo poowy 18 wieku w Anglii i trwajcy do pocztku XX wieku, zaliczany do historyzmu. Najczciej spotyka si kocioy nawizujce do kontynentalnych gotyckich (koci w. Michaa Archanioa we Wrocawiu) lub rozbudowane gotyckie (katedra w Kolonii, katedra w. Wita w Pradze) oraz budowle wzorowane na gotyku angielskim Francja We Francji neogotyk nie by a tak popularny. Rozpocz si dopiero od koca pierwszej poowy XIX wieku. Pierwsz wityni zaprojektowan w duch akademickiego neogotyku jest Sainte-Clotilde w Paryu wzniesiony w latach 1846-57 wedug projektu Niemca Franza Christiana Gaua przy wsppracy Theodorea Ballu. Reprezentuje on jedn z najbardziej czystych form tego nurtu neogotyku. Bazylika Sainte Clotilde w Paryu (w. Klotyldy) jeden z piciu kociow katolickich o statusie bazyliki na terenie Parya, w 7. okrgu paryskim, pierwszy w Paryu koci neogotycki. Decyzja o budowie kocioa zapada w 1827 r. na posiedzeniu rady miejskiej. Przygotowanie projektu powierzono Jeanowi-Nicolasowi Huyotowi, natomiast patronem obiektu mia by w. Karol. Do 1830 r. nie udao si jednak zebra funduszy na realizacj przygotowanego planu. Dopiero, Franois-Christiana Gau, ktry zdecydowanie przerobi projekt poprzednika, proponujc budow kocioa w mao popularnym dotd we Francji stylu neogotyckim zdoa rozpoczc budow. W 1846 r. prace budowlane na dobre si rozpoczy, jednak plany Gaua ulegy dalszym modyfikacjom; projekt okaza si za miay i mao praktyczny, swoje uwagi zgosia rwnie Komisja Budynkw wieckich. Architekt musia zrezygnowa z budowy imponujcych schodw i zredukowa fasad do dwch imponujacych wie poczonych rozet. W 1853 r. kolejne trudnoci skoniy Gaua do porzucenia pracy i scedowania jej na jednego ze swoich uczniw, Teodoraa Ballu, ktry dokoczy dziea, wprowadzajc dodatkowe elementy zdobnicze i ostatecznie formujc wygld fasady[2]. Ostateczna konsekracja budynku miaa miejsce w 1857 r. W 1896 r., z okazji kolejnej rocznicy chrztu Chlodwiga i pastwa Frankw, Papie Leon XIII nada kocioowi podobnie jak wielu innym wityniom we Francji status bazyliki mniejszej[3]. Bazylika zostaa wzniesiona na planie krzya aciskiego, ma dugo 96 metrw i wysoko wie z iglicami 70 metrw. Koci jest jednonawowy z wyodrbnionym prezbiterium. Wejcie do obiektu wiedzie poprzez trzy wejcia z neogotyckimi portalami. Na fasadzie kocioa znajduje si osiem rzeb witych, rodkowy portal wieczy tympanon w ksztacie ostrego

uku. Nad gwnym wejciem umieszczona zostaa rozeta. Koci wiernie naladuje gotyckie formy zdobnicze, okna w ksztacie ostrych ukw z maswerkiem, posiada wimpergi, sterczyny oraz dekoracje w postaci paskorzeb (przede wszystkim od strony prezbiterium). Konstrukcja budynku opiera na przyporach (dolny poziom) oraz ukach odporowych (grny poziom). Jasne i przejrzyste wntrze kocioa jest skpo wyposaone. Z czasw budowy obiektu pochodzi skromny otarz gwny oraz drewniana ambona autorstwa rzebiarzy Lienarda i Jouffroya. Ponad otarzem znajduje si wspczenie wstawiony symbol Ducha witego[4].

Drugim pod wzgldem wielkoci i czystoci stylowej jest koci SaintJean-Baptiste-de-Belleville w Paryu, zbudowany w latach 1853-59 przez Jeana Baptiste Lassusa. Koci Saint-Jean-Baptiste de Belleville. Pooony w rue de Belleville w 19 dzielnicy Parya, zosta wybudowany w latach 1854 i 1859 . Koci skada si z nawy gwnej i 2 naw bocznych. Posiada osiem kaplic bocznych, transept, chr o rozpitoci w przedueniu nawy, dwie dzwonnice zakoczone spiczasto. Koci ma 68 m dugoci cakowitej realizacji 25 m szerokoci elewacji frontowej a do kalenicy 26 m, wysoko kadejwiey to 57 m, WEWNTRZ sklepienie nawy gwnyj na wysokoci 19 m natomiast nawy boczne na wys 8 m. Poniewa to ostatni projekt tego architekta, zatem koci w Jean-Baptiste de Belleville jest najbardziej kompletnym dzieem JeanBaptiste-Antoine Lassus (1807-1857) jednego z czoowych architektw w stylu gotyckim w poowie XIX wieku we Francji. W Belleville, Lassus okrelona strukture, sta ikonografii i zaprojektowane meble kocioa,. Jan Chrzciciel jest patronem kocioa i parafii. Dlatego jego podobizna widnieje na wikszoci paskorzeb rpzedstawiajcyh sceny z nowego testamentu.

Centralny portalu: Anio Gabriel zwiastowa Zachariaszowi narodziny syna, Johna. Mary wizyty krewnej Elbiety. Narodzeniem Jana. Kaza Jana. Jan ochrzci Jezusa. John Herod krytyczne. John jest city, gow si do crka Herodiady (k 1-3, Mark 6,17 do 29). Chrystusa w chwale. Pier : John na pustyni jest Baranek Boy. \ Portal po lewej: prorokw Izajasza (Iz 6,6, 3,3 Mt, 11,10) i Malachiasza (Mt 17,11) ogasza Jana Chrzciciela. Portal prawej: Jezusa i Jana w wizieniu (11,2 do 19 mln ton). Chrystus uwalnia Adama i Ewy. Triumf Jana Chrzciciela.

Wochy Casa di Riposo per Musicisti mieszczcy si przy Piazza Michelangelo Buonarroti w Mediolanie dom spokojnej staroci dla muzykw, zwany take Casa Verdi (Dom Verdiego), wybudowany przez fundacj Giuseppe Verdiego o tej samej nazwie w latach 1895-1899 w stylu neogotyckim. Budynek zaprojektowa Camillo Boito, brat ostatniego librecisty Verdiego Arriga Boita. Dom zosta otwarty 31 grudnia 1899 roku. Kompozytor na dom przeznaczony (wedug jego wasnych sw) dla obywateli woskich, ktrzy ukoczyli 65 rok ycia, uprawiali zawodowo muzyk i znajduj si w ubstwie, podarowa 150 000 zotych lirw. Poza kompozytorami schronienie na staro mieli tutaj znale muzycy orkiestrowi, piewacy oraz dyrygenci. Okoo dwch trzecich liczby pensjonariuszy domu mieli stanowi mczyni. Twierdzi, e dom dla "starych artystw" jest mu najdroszy spord wszystkich jego dzie. Tam te kompozytor spocz, pochowany w kaplicy wraz ze swoj on Giuseppin. Przed Casa di Riposo per Musicisti, na pl. Michaa Anioa Buonarottiego, znajduje si pomnik Giuseppe Verdiego, ktrego autorem jest Enrico Butti.

Isola di Loreto Wyspa Loreto znajduje si w Lake Iseo, na pnoc od Monte Isola, i jest wasnoci prywatn. W 1910 KM. Richieri Vincenzo buduje na tej malej wyspie neogotycki zamek , wok ktrej stworzy ogrd peen drzew iglastych, przysta i dwie wiee latarni. [1]

USA 1. Katedra w. Patryka jest siedzib arcybiskupa Nowego Jorku oraz parafialnym kocioem w Nowym Jorku. Jest rwnie najwiksz neogotyck wityni katolick w Ameryce Pnocnej. Pooona jest przy Pitej Alei w centrum Manhattanu (Midtown), dokadnie naprzeciw Centrum Rockefellera. W 1850 roku papie Pius IX podnis diecezj nowojorsk do rangi archidiecezji. W tym te roku abp John J. Hughes zaproponowa wybudowanie nowej wityni i przeniesienie swojej siedziby ze starej katedry w. Patryka na dolnym Manhattanie. 15 sierpnia 1858 roku uroczycie wmurowano kamie wgielny. Na skutek wojny secesyjnej prace nad budow kocioa zostay przerwane, wznowione je dopiero w 1865. Budowa katedry zostaa zakoczona w 1878 roku, a uroczyste udostpnienie kocioa wiernym miao miejsce 25 maja 1879 roku. W latach 1882-1884 dobudowano budynki kocielne siedzib arcybiskupa oraz rektora. W 1888 wzniesiono wiee oraz zachodni fasad, a w latach 1900-1908 kaplic Najwitszej Maryi Panny
Cechy architektoniczne[edytuj] do budowy wityni uyto biaego marmuru z Nowego Jorku i Massachusetts, w katedrze jest 2200 miejsc siedzcych, wysoko wie wynosi ok. 100 metrw, z tyu katedry znajduje si popiersie papiea Jana Pawa II, ktry odwiedzi Nowy Jork w 1979 roku

Budynek na planie krzyza aciskiego . Posiada 2200 miejsc siedzcych, a jej wiee maj wysoko 100 metrw. Portale wejciowe wykoczone wimpergami zwieczonymi krzyem. Bogato zdobione okna skomplikowanymi wzorami maswerkw. Ponad portalem wejciowym wznosi si ogromna ozdobna rozeta rwnie zwieczona wimperg. Liczne pinakle zdobi elewacje katedry sprawiajc czasami wrazenia roli przypory, jednak w neogotyku elementy nawizujce do stylow historycznych byy gwnie dekoracj jakby doklejon do konstrukcji.

2. http://pl.wikipedia.org/wiki/Katedra_Narodowa_w_Waszyntonie Katedra witych Piotra i Pawa w Waszyngtonie (ang. Cathedral Church of Saint Peter and Saint Paul), take Washington National Cathedral waszyngtoski koci katedralny Kocioa Episkopalnego w Stanach Zjednoczonych. Budowla znajduje si w stoecznym Waszyngtonie w Dystrykcie Kolumbii, jest szst pod wzgldem wielkoci neogotyck katedr na wiecie[1], a drug w USA[1] oraz czwart pod wzgldem wysokoci budowl w miecie. Budow rozpoczto 29 wrzenia 1907 roku pooeniem kamienia wgielnego w obecnoci prezydenta Theodora Roosevelta i 20 000 widzw. Budowa trwaa 83 lata[2], ostatni element pooono w obecnoci prezydenta George'a H. W. Busha w roku 1990. Obecny wygld jest efektem mieszania i przenikania si rnych stylw i nurtw gotyku. Cakowita powierzchnia katedry wynosi 57 akrw (230 000 m). Charakterystyczne ostre uki pod przyporami, rne sklepienia sufitw, witrae i dekoracje rzebione w kamieniu. Trzy podobne wiee, dwa na zachd z przodu i jedna Na skrzyowaniu naw, wiea centralna, wysoka na 91 m (206 m n.p.m.). Znajduj si w niej dwa zestawy dzwonw 53-dzwonowy carillon i zestaw 10 dzwonw kocielnych.. Podczas trzsienia ziemi na 23 sierpnia 2011 trzy z czterech Pinakli zawaliy si. Zosta rwnie uszkodzony Sufit katedry od strony otarza gwnego.
Lewa wiea w. Piotra Prawa wieza w Pawa; maj 232 ft wysokoci. Kazda z wiez zakonczona jest 4 pinaklami zawierajcym 2,700 rzebionych kamieni! Poniej wie (mniej wiecej w poowie wysokoci katedry znajdue si rzd 17 okien, bdcych punktem obserwacyjnym dla pielgrzymow, jest to rwnie swietny punkt widokowy na Waszyngton. Tradycyjnie wok katedry znajduje si wiele Gargolcow, rzygaczy systemu odwadniajcego dach jednak wystpuje tu duza ilo groteskowego podejcia do arch neogotyku , dlatego niektrym woda wylatuje z nosa bd uszu. Niektre przybieraja rwnie zupenie oryginalne formy tak jak na poprzednim zdjciu Gow Darth Vader. W portalach wystpuje bogato zdobione rzebami Trumeau (z fr.) - pionowy element portalu, podtrzymujcy tympanon. Usytuowany jest midzy skrzydami drzwi. Charakterystyczny zwaszcza dla architektury redniowiecznej. Tympanon nad gwnym portalem zdobiony jest paskorzeb przedstawiajca Stworzenie czowieka. DO wzniesienia budynku nie uyto popularnej ju w tamtych czasach stali, tylko cao opiera si na kamiennej konstrukcji. co odrnia j od pozostaych pno redniowiecznych budowli Europy. W budynku wystpju gotyckie elementy konstrukcyjjne takie jak przypory odciajce ciany. Katedra dugoci praktycznie 2 boisk pikarskich posiada 4000 miejsc siedzcych.

Rosja Katedra Niepokalanego Poczcia Najwitszej Marii Panny w Moskwie 1901-1911; Tomasz Bohdanowicz-Dworzecki Trzy nawowa katedra zbudowana w caoci z czerwonej cegy, podobno wzorowana na Kolegiacie w. Piotra w Westminsterze a take Katedra Narodzin w.
Marii w Mediolanie, najwikszy, jeden z dwu, dziaajcy wspczenie koci katolicki w Moskwie. Powsta przede wszystkim dziki skadkom polskiej spoecznoci Moskwy, ktra na pocztku XX wieku liczya okoo 30 tys. osb, a take dziki darom katolikw z caej Rosji. Na czele komitetu do spraw budowy kocioa sta proboszcz parafii w. Piotra i Pawa w Moskwie, ks. pra. Antoni Wasilewski. Jako prawnik budow opiekowa si Aleksander Lednicki. Projektantem wityni i nadzorc jej budowy by polski architekt mieszkajcy i wykadajcy w Moskwie Tomasz Bohdanowicz-Dworzecki. Budowa zakoczona zostaa wywiceniem kocioa 24 grudnia 1911, ale prace nad wykaczaniem wntrz trway do 1917 Koci zamknito w 1937, a w roku nastpnym przejo go pastwo. Pocztkowo urzdzono w nim akademik. W czasie II wojny wiatowej koci ucierpia od bombardowa. W 1956 w budynku znalazo siedzib przedsibiorstwo projektowe "Mosspecpromprojekt", ktre dokonao znaczcej jego przebudowy, m.in. dzielc wntrze na 4 kondygnacje.

NEOROMANIZM 1830
Jego wczesn odmian zwan stylem arkadkowym stworzy ok. 1830 r. Heinrich Hbsch (1795-1863) poszukujcy narodowego stylu niemieckiego. Neoromanizm mia swoj odmian amerykask, zwan romanizmem richardsonowskim, stworzon przez Henry Hobsona Richardsona. Wydaje si, e neoromanizm mia wpyw na uksztaltowanie si pierwszej szkoy chicagowskiej. NEOROMANIZM - nurt w architekturze i sztuce XIX- wiecznego historyzmu, nawizujcy do architektury romaskiej. Neoromanizm - - budownictwo gwnie sakralne- kocioy - na planie centralnym odpowiadajcym potrzebom liturgicznym - czsto elementy romaskie czono z elementami architektury bizantyjskiej

Neoromanizm rozwin si w architekturze pniej ni neogotyk, odwrotnie ni historyczne epoki na ktrych si wzoroway. Najwikszy rozkwit neoromanizmu nastpi w Niemczech po ich zjednoczeniu, gdzie stanowi on przywoanie nacjonalistycznej romantycznej legendy I Rzeszy Niemieckiej. Faworyzowanie neoromanizmu miao te zwizek z rosnc wiadomoci, e gotyk ma pochodzenie francuskie. Po I wojnie wiatowej duo przykadw tej architektury zaniko w Polsce. W stylu neoromaskim, tak jak i w neogotyku wznoszono gwnie kocioy, ponadto - rzadziej - inne budynki uytecznoci publicznej, np. teatry. Z europejskimi formami romaskimi nierzadko czono ozdobne elementy architektury bizantyjskiej. Rzuty kociow neoromaskich byy najczciej wzorowane na bardziej odpowiadajcych potrzebom liturgicznym ukadach kociow gotyckich lub w przypadku wity protestanckich przyjmoway rzut centralny.

FRANCJA

Muse Dobre jest to budynek muzeum w Nantes. Zosta ufundowany miastu przez Thomas Dobre (13 sierpnia 1810 / 95), a teraz naley do Conseil gnral de la Loire-Atlantique. W styczniu 2010 r. Conseil gnral rozpocza realizacj projektu restrukturyzacji i modernizacji muzeum, w ktrym planowane jest do realizacji w 2015 roku. [1] Dobre zyska wielk fortun w modym wieku. porzuci biznes w wieku 28 lat i przeszed do zbierania dzie sztuki do 64 roku ycia. Od 1862 roku powici si budowania jego "paacu", domu na ponad 10.000 dzie sztuki, na ktrych zbieraniu spdzi swoje zycie. Jego zbiory byy szczeglnie bogate w cenne ksiki, takie jak inkunabuw (umowne okrelenie pierwszych drukw, a take pierwocin innych technik graficznych.) . Wbudowany w bezporednim obrzeach 15-wieczego dworu Jana V, ksicia Bretanii, palais Dobre zbudowany w stylu neoromaskim projektu Viollet-le-Duc, cho przy wsplnej pracy architektw Simon, Boismen, Chenantais i Le Diberder. Jego forma bya inspirowana przez wzory na w Relikwiarzu Calminius, ktry by czci kolekcji. W sumie Dobre wydawa 100.000 frankw (254.000 euro) rocznie ponad 34 lat, cho nigdy nie mieszka tam, a paac zosta ukoczony po jego mierci. w 1899 roku muzeum otworzyo swoje podwoje dla publicznoci. W 1974 r. rozszerzenie zostao zbudowane i nowoczesny budynek zbudowany w rogu ogrodu paacu "

usa Historia Budynek zosta zlecony przez Lewis L. Bradbury (06 listopada 1823, 15 lipca 1892), po ktrym nosi nazwe. Bradbury by milionerem-by wacicielem kopalni o nazwie Tajo w Sinaloa, Meksyk. Planowane w 1892 roku budow picio kondygnacyjnego budynku na Broadway i Third Street w Los Angeles, w pobliu dzielnicy Hill Bunker. Miejscowego architekta, Sumner Hunt, zosta po raz pierwszy wynajty do wykonania projektu dla budynku, ale Bradbury oddali plany Hunta jako niewystarczajce do wielkoci jego wizj. Potem zatrudni George Wyman, jeden z rysownikw Hunt, do projektowania budynku. Wyman Podj prac, a obecnie jest uwaany za architekta budynku Bradbury. Sam budynek posiada woskiego renesansu Revival stylu elewacji zewntrznych z cegy, piaskowca i brzowe panele terra cotta szczegy w "komercyjnych Revival Romaski", ktry by obecny idiom w East Coast amerykaskich miast. Ale wietnoci budynku jest wntrze: osiga si przez wejcie, z niskim sufitem i wiatem minimalne, otwiera si w jasn, naturalnie owietlone sd wielkie centrum. Windy, ktre id do pitym pitrze, s windy klatki, ktre s otoczone kutymi grillwork zamiast murw. Cay budynek gwny funkcje geometryczne wzory klatek schodowych w ogle si koczy. Eleganckich balustradami z kutego elaza stosowane s obficie w caym budynku, aby stworzy iluzj zawieszenia rolinnoci. ciany wykonane s z jasnego glazurowanej cegy. Marmuru uywane w klatce schodowej zosta sprowadzony z Belgii, a podogi s meksykaskie pytek. [Edytuj] Budowa Obecnie budynek suy jako siedziba Wewntrzny podzia Los Angeles Police Department Spraw i inne agencje rzdowe.

WOCHY Stacja kolejowa w Bresca Lombardia Italy; 1854, Benedetto Foix Brescia stacja kolejowa w Bresci, w regionie Lombardia, we Woszech. Znajduje si na linii Mediolan - Wenecja. Jest to rwnie stacja pocztkowa dla linii wychodzcych w kierunku Bergamo, Cremony i Parmy, Jest to stacja redniej wielkoci, obsugujca 9 mln pasaerw rocznie[1]. stacja stanowi cz lini kolejowej Mediolan-Wenecja. Zbudowany jako projektu inyniera Benedetto Foix, stacja zostaa otwarta w dniu 24 kwietnia 1854 roku Budynek pasaera w neoklasycznym stylu, pod wpywem neoromaski elementw i redniowiecznych stylw fortyfikacji.

neobarok, nurt w architekturze 2 po. XIX w. charakteryzujcy si naladownictwem form baroku i pnego baroku, wyraajcy si przede wszystkim w architekturze wieckiej (gmachy publ., paace, kamienice). Wystpowa od ok. po. XIX w. do koca lat 20. XX w. Niesusznie utosamiany z "pompierstwem". Na szersz skal pojawi si po raz pierwszy w St. Petersburgu w po. XIX w. (architekci A. I. Sztakenszneider, L. Bohnstedt, G. A. Boss nawizujcy do twrczoci B. Rastrellego). Poza tym orodkami neobaroku byy Pary (Opera, architekt Ch. Garnier, 1862-75), Wiede (K. Hasenauer, F. Fellner) i Berlin (J. Raschdorff). Uznaniem cieszy si w Bawarii za panowania Ludwika II paacyk w Linderhof. Ok. 1900 i pniej n. wystpowa w poczeniu z formami secesyjnymi, ponadto przejawia si w formach baroku rodzimego.W Polsce przykadami architektury n. s m.in. gmach Stowarzyszenia Technikw w Warszawie (J. Fijakowski, 1903-05), Wieczernik na Jasnej Grze w Czstochowie (A. Szyszko-Bohusz, 1920-26) i gmach Gimnazjum im. Stefana Batorego w Warszawie (T. Towiski, 1922-23)

Francja opra Garnier Opra Garnier, Palais Garnier gmach opery w Paryu przeznaczony dla 2200 osb, wybudowany w stylu eklektycznym w latach 70. XIX w. wg projektu Charles'a Garniera. Od otwarcia w 1875 do wybudowania Opra Bastille siedziba Opery Narodowej, za od przeniesienia si zespou do nowego obiektu nosi nazw Palais Garnier, chocia na fasadzie nadal widnieje stary napis Acadmie Nationale de Musique. Obecnie w budynku odbywaj si jedynie przedstawienia baletu[1]. Historia[edytuj]

Sala gwna Krlewska Akademia Muzyki istniaa we Francji od 1672, zainaugurowana przez Jean-Baptiste'a Lully'ego na koszt dworu krlewskiego, zajmujca si nie tylko muzyk instrumentaln, ale take baletem i oper. Od 1713 Akademia posiadaa swj gmach w Paryu, ktry nie dotrwa do naszych czasw, zniszczony przez poar w 1874 r. Do czasu oficjalnego przeniesienia zespou opery i baletu do nowo zbudowanego gmachu Opry Garnier, w stolicy Francji funkcjonowao 13 rnych budynkw teatralnych, kady z nich szczyccy si, czsto mylnie, mianem Opery Paryskiej[2]. Budowa Palais Garnier miaa miejsce w czasie wielkiej przebudowy Parya w czasach II Cesarstwa. W 1858 cesarz Napoleon III Bonaparte osobicie wyda polecenie rozbirki 12 tys. metrw kwadratowych redniowiecznej zabudowy miejskiej w celu zwolnienia miejsca pod gmach teatralny. Konkurs na projekt gmachu wygra nieznany dotd 35-letni Charles Garnier. Kamie wgielny zosta pooony w 1861, rok pniej rozpoczy si prace budowlane. W zamyle twrcw opera miaa ukazywa bogactwo II Cesarstwa i sta si symbolem kulturalnego mecenatu Napoleona III. Prace budowlane napotkay na liczne opnienia. Wybrane na budow miejsce okazao si niefortunne pooone na grzskim gruncie i podziemnym jeziorze, z ktrego woda musiaa by sztucznie wypompowywana przez osiem kolejnych miesicy[3]. Wybuch wojny francusko-pruskiej dodatkowo opni budow. W czasie Komuny Paryskiej na terenie niedokoczonego budynku wersalczycy rozstrzelali kilkanacie osb. W 1873 w prawie gotowym obiekcie wybuch poar. Ostatecznie gmach opery oddano do uytku w kocu 1874 i zainaugurowano w 1875 inscenizacj fragmentw opery Fromentala Halvy'ego ydwka. W 1896 na publiczno spad wielki yrandol, zabijajc jedn osob. Powanie uszkodzona zostaa przy tej okazji dekoracja malarska sufitu, ktr zastpiy nowe freski Marca Chagalla[4].

W latach 90. XX w. i na pocztku XXI w. opera przesza remont generalny zakoczony w 2006. Architektura[edytuj] opra Garnier zajmuje 11 tys. metrw kwadratowych, na widowni moe jednorazowo zasi 2200 osb, za scena pomieci 450 artystw. Gwny yrandol way 6 ton[3]. Utrzymany w stylu barokowym budynek czy w sobie symetri i niezwyke bogactwo ozdb i ornamentw[5]. Gwna fasada budynku jest symetrycznie podzielona przez osiem par joskich pilastrw oraz dwa uki czce pary znajdujce si najbliej krawdzi. Powyej rzdu pilastrw znajduje si bogata sztukateria, za cay obiekt wieczy kopua oraz zote figury mitologicznych bohaterw. W podobnej konwencji utrzymane jest wntrze, pene zotych i marmurowych paskorzeb, sztukaterii, figur kompozytorw oraz postaci z mitologii greckiej oraz freskw. Przestrzenny ukad korytarzy i schodw ma uatwia odpoczynek midzy aktami sztuk[2]. Potna klatka schodowa zajmuje wicej miejsca ni scena z widowni[6] co oddawao wczesn potrzeb prezentacji przez bogate i silne mieszczastwo Parya. Widownia na ponad 2000 osb[6] utrzymana jest w eleganckiej czerwieni i zocie. Posiada cztery balkony. Malowido na suficie, autorstwa Marca Chagalla, przedstawia znane paryskie budowle wplecione w sceny z oper. USA
Rosecliff Rosecliff, zbudowany 1898-1902, jest jednym z pozacanych paacw na Rhode Island, teraz otwarte dla publicznoci jako muzeum. Zosta zbudowany przez Theresa Fair Oelrichs zlecia firmie architektonicznej McKim, Mead, and White projektowania letni dom nadaje si do zabawy na wielk skal. Gwny architekt Stanford White, wzorowa si na posiadoci Grand Trianon w Wersalu, ale plan pomniejszy i zredukowane do podstawowego ksztatu litery H, zachowujc system Mansart z przeszklonym arkadowo-ukowe okna i powizany joskim pilastrami. White Rosecliff dodaje do Grand Trianon drugiej kondygnacji z balustradow linia dachu, ktra udaje trzeciej kondygnacji, zawierajce dwadziecia niewielkich pomieszczen suby i pomieszczenia gospodarcze. Centralne zalozenie jest wpelni widoczne z Sali balowej poprzez taras i szerokie schodu rozpociera si widok na ogrod i umieszczona centralnie fontann. W pnocnej czci skrzyda tego projektu po obu stronach z centralnym bloku, znajduje si jadalnia i sala bilardowa oddzielone przedpokj Gwne wejcie na przeciwlegym skrzydle poudniowym jest przez przedsionek. Kuchnia znajduje si podziemi skrzyda pnocnego. Na grze znajdoway si rwnie 3 wielkie sypialnie gocinne ktre mogy zostac poczone w jedn ogromn przestrze. Kady z apartamentw posiada oddzieln azienk a take osobne garderoby. Pokoje suby posiaday odrbne korytarze i klatki schodowe.

Rosja
Paac Alferaki jest muzeum w Taganrogu, w Rosji, pocztkowo w dom zamonego kupca Nikolay Alferaki. Zosta zbudowany w 1848 roku przez architekta Andrei Stackenschneider na Frunze Street (dawniej Katolicheskaya), w centrum Taganrogu. Budynek jest ozdobiony portalami z czterema korynckimi kolumnami i formowana sztukateri w stylu neobarokowym.. historia Od lutego do kwietnia 1918 roku, dwr sta si siedzib rady radzieckich pracownikw z Taganrogu. Pniej w czasie okupacji w 1918 roku mieci si niemiecki szpital wojny, aw 1919 - personel Anton Iwanowicz Denikina. Po ustanowieniu wadzy radzieckiej w Taganrogu, budynek pomieci rne instytucje. Po 1927 r. mieci si Muzeum Regional Studies (zaoony w 1898 roku przez Antona Czechowa). Podczas okupacji Taganrogu, ca kolekcj sztuki rosyjskiej, jak rwnie 339 innych obiektw sztuki zostay spldrowane przez niemieckie wadze okupacyjne Alferaki Paac zosta odnowiony w latach 1991-1996 i jest teraz otwarty dla publicznoci Muzeum Studiw Regionalnych,. Przestronny hol z niezwyk akustyk jest rwnie wykorzystywany przez gminy do oficjalnych uroczystoci, zwaszcza burmistrza corocznej ceremonii Taganrog na cze najlepszych absolwentw szk.

Wochy
Paac Sprawiedliwoci w Rzymie, w siedzibie Najwyszego Sdu Kasacyjnego i sdowej Library Center, znajduje si w dzielnicy Prati, w dzielnicy XVII. Jest otoczony przez kwadrat sdw (przd), przez Triboniano, Piazza Cavour (z tyu), przez Ulpian. Jest ono popularnie nazywane terminem Palazzaccio. Historia [edytuj] Wykonane w latach 1888-1910 przez architekta Guglielmo Calderini Perugia jest jednym z najwaniejszych dzie powstaych po ogoszeniu w Rzymie jako stolicy. [1] Inauguracja oficjalnej pracy (kamie wgielny) odbyo si 14 marca 1888 Budynek, dwadziecia dwa lata po rozpoczciu budowy, zostao otwarte w obecnoci krla Wiktora Emanuela III, 11 stycznia 1911 roku. [3] Fasada prezentuje kolosalne posgi reprezentujcych Cicero, Papiniano, De Luca i Vito, na triumfalny stronie wejcia. Nietypowe wymiary, nadmierne dekoracje, budynku funkcjonalno i jego nieskutecznym budowa, jest powodem do podejrze o korupcj (co doprowadzio do parlamentarnego ledztwa w 1912 r.) W budynku, zainspirowany renesansu i baroku, duy (170 x 155 stp) [1] jest cakowicie pokryte z trawertynu.