Bµi 4” Ph­¬ng ph¸p X¸c ®Þnh thêi gian ph¬i chuÈn

cho b¶n PS d­¬ng

I. Môc ®Ých:
- Nghiªn cøu ¶nh h­ëng cña thêi gian lé s¸ng tíi sù h×nh thµnh phÇn tö in trªn
b¶n diazo.
- X¸c ®Þnh thêi gian ph¬i chuÈn

II. Nguyªn t¾c:

Sö dông thang ph¬i kiÓm tra UGRA víi c¸c phÇn tö chuÈn ®­îc thiÕt kÕ bëi
viÖn in FOGRA (CHLB §øc) ®Ó ®¸nh gi¸ qu¸ tr×nh ph¬i b¶n.
Qu¸ tr×nh ph¬i b¶n PS d­¬ng cïng víi thang UGRA trong c¸c kho¶ng thêi gian
kh¸c nhau, hiÖn b¶n sau khi ph¬i ë cïng ®iÒu kiÖn thêi gian hiÖn vµ nång ®é dung
dÞch hiÖn, dùa vµo ph­¬ng ph¸p nh×n ®­êng ©m - ®­êng d­¬ng vµ ®Ó x¸c ®Þnh thêi
gian ph¬i tèi ­u cho b¶n in PS d­¬ng.
øng dông trong c¸c tr­êng hîp:
- X¸c ®Þnh thêi gian ph¬i cho mét lo¹i b¶n míi ë ®iÒu kiÖn ph¬i hiÖn cña c¸c
c«ng ty, xÝ nghiÖp in.
- Kh¶o s¸t l¹i thêi gian ph¬i cho mét lo¹i b¶n khi ®iÒu kiÖn ph¬i hiÖn thay
®æi theo thêi gian sö dông t¹i c¸c c«ng ty, xÝ nghiÖp in.

III. C¬ së lý thuyÕt:
CÊu t¹o thang UGRA: Thang UGRA gåm 4 phÇn chÝnh:
- PhÇn 1: D¶i biÕn ®æi t«ng liªn tôc - gåm 13 b­íc víi mçi b­íc c¸ch
nhau 0,15.
- PhÇn 2: C¸c ®­êng ©m vµ ®­¬ng d­¬ng cã kÝch th­íc thay ®æi tõ 4m
®Õn 70 m.
- PhÇn 3: C¸c d¶i « t'ram tõ 0,5% ®Õn 99,5 vµ 100%.
- PhÇn 4: Nhãm « biÓu diÔn c¸c gãc ®é t'ram.

Thang UGRA cã d¶i kiÓm tra t¹o tõ c¸c ®­êng kÝch th­íc cì Micromet – gäi
lµ c¸c ®­êng micro. Cã hai lo¹i ®­êng: ®­êng ©m vµ ®­êng d­¬ng. víi c¸c gi¸ trÞ
kh¸c nhau:

§é dµy ®­êng Kho¶ng c¸ch m Vïng phñ % (*) MËt ®é ®­êng /

m cm
4 36 10 250
6 54 10 167
8 72 10 125
10 90 10 100
12 108 10 83
15 115 10 67
 20 120 14.3 71
25 135 15.6 62
30 150 16.6 56
40 250 16.6 42
55 275 16.6 30
70 350 16.6 24

(*) §­êng ©m cã gi¸ trÞ t­¬ng øng víi 100% trõ ®i.

So víi FOGRA PMS - K cã c¸c ®­êng bæ sung víi ®é dµy 4; 25; 40; 55; vµ70
m.
Khi t«ng cña phÇn nÒn vµ ®­êng ©m cßn ph©n biÖt sè ®­êng th× chøng tá phÇn
nÐt ©m ph¬i lªn ®­îc, nÕu t«ng nÒn vµ nÐt ©m kh«ng ph©n biÖt ®­îc th× phÇn nÐt
©m ®· bÞ bÝt. Tõ kÕt qu¶ truyÒn ®­îc cña cÆp ®­êng ©m vµ ®­êng d­¬ng lªn cïng
th× vÊn ®Ò t¸n x¹ ¸nh s¸ng lµm biÕn d¹ng h¹t t’ram míi ®­îc gi¶i quyÕt. (T¸n x¹
¸nh s¸ng lµm h¹t t’ram trong ph¬i d­¬ng gi¶m kÝch th­íc – lµm h¹t t’ram trong
ph¬i ©m t¨ng kÝch th­íc)

Trong ph¬i b¶n, nÕu thêi gian ®­îc khèng chÕ ®Ó ®­êng micro ©m vµ micro
d­¬ng cïng thÓ hiÖn lªn ®­îc th× thêi ®iÓm ®ã gäi lµ ®iÓm ph©n gi¶i. Kh¶ n¨ng
ph©n gi¶i cña tïy lo¹i b¶n in kh¸c nhau.

Trong thang UGRA cã d¶i t«ng chuyÓn tiÕp mËt ®é tõ 0,15 gåm 13 bËc, mçi
bËc s¸t nhau c¸ch biÖt 0,15. Thang nµy kh«ng dïng ®Ó t×m thêi gian tèi ­u ph¬i,
song mét khi ®· x¸c ®Þnh ®­îc thêi gian ph¬i theo d¶i kiÓm tra gåm c¸c ®­êng
micro th× d¶i t«ng chuyÓn tiÕp nµy ph¶i ®­îc phôc chÕ víi b­íc chuyÓn t«ng thay
®æi.

- B¶n diazo ph¬i d­¬ng: « ®Çu tiªn in ®­îc tõ 4 – 5.

- B¶n diazo ph¬i ©m: « ®Çu tiªn in ®­îc tõ 3 – 5.
T×m ®iÓm ph©n gi¶i: thùc hiÖn nhiÒu lÇn lé s¸ng, thêi gian lÇn l­ît tõ 40 gi©y
®Õn 180 gi©y, mçi lÇn c¸ch nhau 10 gi©y.
XÐt ®­êng micro ©m, d­¬ng trªn thang: cã 3 giai ®o¹n.
1. Víi thêi gian chiÕu s¸ng Ýt nhÊt: ®­êng d­¬ng lªn 4 m, ®­êng ©m kh«ng
lªn 8 m => ph¬i non.
2. Thêi gian gÇn ®óng tèi ­u: ®­êng ©m vµ ®­êng d­¬ng cïng lªn => kh¶ n¨ng
ph©n gi¶i cña b¶n ®­îc x¸c ®Þnh.
3. Thêi gian nhiÒu: ®­êng d­¬ng mÊt 15 m, ®­êng ©m lªn 4 m => ph¬i giµ
qu¸.

B¶ng tiªu chuÈn ph¬i d­¬ng cho kh¶ n¨ng ph©n gi¶i b¶n lµ 4- 6 m

§­êng d­¬ng cuèi cïng Gi¶m gi¸ trÞ t«ng Gi¸ trÞ t«ng thÊp nhÊt
ph¬i lªn T’ram 60l/cm ( ®iÓm ph¬i lªn
 t’ram trßn) trªn b¶n
tõ 39-50% tõ 75-80%
4m - 0% - 0 % 1%
6m - 1.5% - 1.0 % 1%
8m - 3.0% - 2.0 % 1%
10m - 4.5% - 3.0 % 2%
12m - 6.0% - 4.0 % 2%
15m - 7.5% - 5.0 % 2%
20m - 9.5% - 6.5 % 3%

B¶ng tiªu chuÈn ph¬i d­¬ng cho kh¶ n¨ng ph©n gi¶i b¶n lµ 8- 10 m

§­êng d­¬ng cuèi cïng Gi¶m gi¸ trÞ t«ng Gi¸ trÞ t«ng thÊp nhÊt
ph¬i lªn T’ram 60l/cm ( ®iÓm ph¬i lªn
t’ram trßn) trªn b¶n
tõ 39-50% tõ 75-80%
8 0 % 0 % 1%
10 - 1.5% - 1.0 % 1%
12 - 3.0% - 2.0 % 2%
15 - 4.5% - 3.0 % 2%
20 - 7.0% - 4.5 % 3%

B¶n nh«m PS nãi chung cã ®é ph©n gi¶i cao nhÊt hay thuéc nhãm 4 – 6 m.

 Nguyªn t¾c x©y dùng ®å thÞ vÒ chiÕu s¸ng trªn b¶n:

- TiÕn hµnh räi s¸ng víi thêi gian kh¸c nhau, thêi gian nä gÊp ®«i thêi gian
kia.
- X¸c ®Þnh cÆp ®­êng ©m, ®­êng d­¬ng ®Çu tiªn ph¬i lªn t­¬ng øng víi thêi
gian.
- Dùng ®å thÞ.

®é dµy ®­êng

10

thêi gian ph¬i

 - X¸c ®Þnh ®iÓm ph©n gi¶i cña b¶n: lµ ®iÓm ®­êng cong ©m vµ d­¬ng gÆp
nhau.
- T×m thêi gian tèi ­u: xuÊt ph¸t tõ ®iÓm ph©n gi¶i, sau ®ã mÊt thÕm 4m n÷a,
lÊy ®iÓm ®· thªm 4m giãng sang ngang råi giãng xuèng Ox th× ®­îc thêi gian
ph¬i.
- Giíi h¹n d­íi: thêi gian t¹i ®iÓm ph©n gi¶i K, lÊy K + 5, sau ®ã giãng
sang t×m giíi h¹n trªn.

VÝ dô:
®é dµy ®­êng

11
10
6

thêi gian ph¬i

- Kh¶ n¨ng ph©n gi¶i cao th× tèt: gi¸ trÞ t«ng truyÒn tõ phim lªn b¶n tèt (tuyÕn
tÝnh, chÝnh x¸c) nh­ng khi ph¬i lªn dÔ lªn vÖt nÕu bôi bÈn hay c¾t phim x­íc. Kh¶
n¨ng ph©n gi¶i lµ 6 –8 m lµ ®¹t.
- C¸c ®iÓm ph©n gi¶i vµ miÒn chiÕu s¸ng cña b¶n phô thuéc vµo ®iÒu kiÖn ph¬i
vµ ®iÒu kiÖn hiÖn b¶n nhiÒu nªn kh«ng ®­îc coi nh­ tÝnh chÊt cña b¶n. (T¨ng thêi
gian khuyÕch t¸n => kh¶ n¨ng ph©n gi¶i gi¶m)
Khi so s¸nh c¸c b¶n cÇn chó ý cïng ®iÒu kiÖn ph¬i vµ hiÖn.

IV. ThiÕt bÞ vËt t­:

- M¸y ph¬i SB 1150.
- B¶n b×nh.
- Thang UGRA.
- B¶n diazo d­¬ng Trung Quèc (hay c¸c n­íc kh¸c).
- Dung dÞch hiÖn b¶n.
- C¸c hãa chÊt, vËt t­ kh¸c trong qu¸ tr×nh gia c«ng söa ch÷a.

V. Tr×nh tù tiÕn hµnh:

1. KiÓm tra thiÕt bÞ vËt liÖu:
- BËt m¸y ph¬i, vËn hµnh kiÓm tra chøc n¨ng.
- VÖ sinh kÝnh khung ph¬i.
- KiÓm tra b¶n b×nh:
+ S¹ch.
+ Thanh UGRA g¾n chÆt vµo ®Õ b×nh.
+ B¨ng keo trong suèt.
 - ChuÈn bÞ bÓ hiÖn: pha dung dÞch, chuÈn bÞ bÓ hiÖn, n­íc.
- ChuÈn bÞ c¸c vËt t­ gia c«ng kh¸c:
2. C¸c b­íc tiÕn hµnh: Thùc hiÖn theo b¶ng sè liÖu ë d­íi.
a. Lé s¸ng: tiÕn hµnh trªn m¸y ph¬i SB 1150.
b. HiÖn b¶n: §­a qua bÓ hiÖn, sau ®ã röa l¹i b¶n b¼ng n­íc trong bÓ röa.
c. §o ®¹c vµ kiÓm tra: Nh×n c¸c ®­êng ©m vµ d­¬ng b»ng kÝnh lóp theo quy t¾c
®· häc, ghi l¹i sè liÖu vµ ®¸nh gi¸ theo c¸c gîi ý d­íi ®©y.
+ KiÓm tra c¸c chi tiÕt nhá, ®¹t yªu cÇu khi c¸c chi tiÕt nhá kh«ng bÞ mÊt.
+ KiÓm tra vïng thay ®æi t«ng liªn tôc.
+ KiÓm tra vïng cã T’ram:
 Vïng cã tÇng thø thÊp: h¹t T’ram kh«ng bÞ mÊt.
 Vïng cã tÇng thø cao: lç T’ram kh«ng bÞ bÝt.

B¶ng sè liÖu:

Thêi 40 50 60 70 80 90 100 110 120 130 140 150 160 170 180
gian
§­êng
©m
§­êng
d­¬ng

LËp ®å thÞ:
- X¸c ®Þnh ®iÓm ph©n gi¶i theo quy t¾c.
- X¸c ®Þnh miÒn chiÕu s¸ng.
- X¸c ®Þnh thêi gian ph¬i tèi ­u.

VI. B¸o c¸o thÝ nghiÖm:

- Tr×nh bµy chi tiÕt môc ®Ých, ý nghÜa vµ c¬ së lý thuyÕt quy tr×nh x¸c
®Þnh thêi gian ph¬i tèi ­u.
- M« t¶ thang ph¬i chuÈn UGRA.
- Quy t¾c nh×n ®­êng ©m vµ ®­êng d­¬ng.
- Quy t¾c x¸c ®Þnh c¸c th«ng sè quan träng.
- M« t¶ qu¸ tr×nh thùc nghiÖm.
- Tæng hîp sè liÖu vµ vÏ ®å thÞ biÓu diÔn kÕt qu¶ thÝ nghiÖm.
- NhËn xÐt vµ kÕt luËn.