‫کمپیوتر‬

‫کمپیوتر یک ابزار الکترونیکی است که داده ها )‪ (Data‬را (توسط ‪ )input‬قبول نموده‪ ،‬طبق قوانین یا هدایات‬
‫معین تجزیه یا پروسس نموده و نتیجه را (توسط ‪ )output‬تهیه میکند یا نتیجه را (در ‪ )storage‬ذخیره میکند‪.‬‬

‫‪ Data‬یا داده ها‪:‬‬

‫داده ها مجموعه حقایق یا ارقامی اند که به تنهایی خود معنی خاصی برای اشخاص ندارند‪ .‬وظیفه ابتدائی‬
‫کمپیوتر پروسس نمودن این داده ها و تبدیل نمودن آنها به معلومات مفید است‪.‬‬

‫فرق میان ‪ Data‬و ‪:Information‬‬

‫• داده ها یا ‪ :Data‬مجموعه مواد خام است‪ ،‬معنی ندارد‪ ،‬هویت مستقل ندارد و منحیث ‪ input‬در کمپیوتر‬
‫استفاده میگردد‪.‬‬
‫• معلومات یا ‪ :Information‬شکل تجزیه شده یا پروسس شده است‪ ،‬معنی دارد‪ ،‬باالی ‪ Data‬وابسته است‬
‫و منحیث ‪ output‬در کمپیوتر استفاده میگردد‪.‬‬

‫انواع ‪ Data‬یا داده ها‪:‬‬

‫‪ -1‬داده های حروفی یا ‪ :Alphabetic data‬این نوع داده ها شامل حروف کوچک و بزرگ زبان‬
‫انگلیسی از حرف ‪ a‬الی ‪ z‬میباشد‪.‬‬
‫‪ -2‬داده های عددی یا ‪ :Numeric data‬این نوع داده ها شامل اعداد فقط از عدد ‪ 0‬الی ‪ 9‬میباشد‪.‬‬

‫‪ -3‬داده های عددی‪+‬حروفی یا ‪ :Alphanumeric data‬این نوع داده ها شامل حروف و اعداد‬
‫میباشد‪ .‬مثال‪Street No. 13 :‬‬
‫‪ -4‬داده های گرفیکی یا ‪ :Graphic data‬این نوع داده ها شامل جدول‪ ،‬چوکات‪ ،‬گرافیک و یا‬
‫‪.Statement‬‬
‫‪ -5‬داده های صوتی یا ‪ :Audio data‬این نوع داده ها تنها شامل صدا میباشد‪.‬‬

‫‪ -6‬داده های تصویری یا ‪ :Video data‬این نوع داده ها شامل تصاویر‪ ،‬عکس ها و فیلم ها میباشد‪.‬‬
 ‫نسل های کمپیوتر‪:‬‬
‫نسل های کمپیوتر بر اساس تکنالوژی که در سیستم کمپیوتر استفاده میشود طبقه بندی شده است‪:‬‬

‫‪ -1‬نسل اول یا ‪ :)1955 – 1944( First Generation‬تمام کمپیوتر های این نسل توسط تکنالوژی‬
‫‪ vacuum-tubes‬یا لوله خال پیشرفت داده شد‪ .‬از ‪ vacuum tubes‬برای ‪ circuitry‬یا شدت جریان برق‬
‫استفاده میشد و برای حافظه یا ‪ memory‬از ‪ Magnetic drum‬یا طبله مقناطیسی استفاده میشد‪.‬‬
‫مثال‪.......Mark 2 ،Mark 1 ،ENIAK :‬‬
‫فواید آن نسل در آن زمان‪ :‬سریع ترین دوران خود بود‪ ،‬تهیه کننده اساسات برای ساختن کمپیوتر های‬
‫دیجیتالی الکترونیکی بود‪.‬‬
‫اضرار آن هم‪ :‬بسیار کالن بود‪ ،‬بسیار آهسته بود‪ ،‬برق زیادی را مصرف میکرد‪ ،‬قیمت بود‪ ،‬تنها زبان‬
‫کمپیوتر یا ‪ Machine language‬را میفهمید‪ ،‬در نتیجه داشتن هزار ها ‪ vacuum tubes‬بسیار زود داغ‬
‫میامد‪.‬‬
‫‪ -2‬نسل دوم یا ‪ :)1964 – 1955( Second generation‬کمپیوتر های این نسل بر اساس‬
‫‪ Transistor technology‬یا فن آوری ترانزیستور بود‪ .‬و این تکنالوژی به کمپیوتر ها اجازه داد تا خورد‬
‫تر‪ ،‬تیز تر‪ ،‬ارزان تر‪ ،‬صرفه جویی برق بیشتر و از نسل اول مداوم تر بود‪ .‬کمپیوتر های این نسل از زبان‬
‫کمپیوتر یا ‪ binary/machine language‬به زبان سمولیک یا ‪ Assembly language‬تبدیل شد‪ .‬که به‬
‫پروگرامر اجازه میداد تا هدایات را واضح تر به کلمات نوشت‪ .‬مثال‪....IBM-1401 ،EDVAC :‬‬
‫فواید آن‪ :‬نسبت نسل اولی خوردتر بود‪ ،‬برق کمتر مصرف میکرد‪ ،‬کمتر داغ میامد‪ ،‬ارزانتر شد‪ ،‬از زبان‬
‫سمبولیک یا ‪ Assembly language‬استفاده میشد‪ ،‬سرعت آنها هم باال بود‪.‬‬
‫‪ -3‬نسل سوم یا ‪ :)1971 – 1964( Third generation‬کمپیوتر های این نسل بر اساس‬
‫)‪ Integrated circuits (ICs‬یا مدار های مجتمع بود‪ .‬به عوض ‪ punch cards‬از کیبورد و به عوض‬
‫‪ printout‬از ‪ monitor‬در این نسل استفاده میشد و با یک سیستم عامل یا ‪ Operating system‬با‬
‫کمپیوتر های نسل مذکور رابطه برقرار میشد‪.‬‬
‫فواید آن‪ :‬کمتر داغ میامد‪ ،‬اندازه کوچکتر داشت‪ ،‬برق کمتر مصرف میکرد‪ ،‬سرعت بیشتر داشت‪ ،‬ارزانتر‬
‫بود و میتوانست به زبان سطح باال یا ‪ High level language‬مانند ‪ C‬نوشته شود‪ .‬مانند‪ :‬مانند‪IBM-360 :‬‬
‫‪ -4‬نسل چهارم یا ‪ :)1971 – Onward( Fourth generation‬در این نسل ‪ microprocessor‬یا‬
‫ریز پردازنده یا پروسسور های کوچک استفاده شد‪ .‬مایکروپروسسور یک ‪ Chip‬کوچک است که شامل‬
‫هزار ها ‪ ICs‬یا مدار های مجتمع میاشد‪ .‬این نسل کمپیوتر را از سطح شرکت یا موسسه به سطح انفرادی‬
‫آورد‪ .‬مانند‪IBM - PC :‬‬
‫فواید آن‪ :‬اندازه بسیار کوچک‪ ،‬برق کمتر مصرف میکرد‪ ،‬کمتر داغ میامد‪ ،‬بهترین سرعت را داشت‪ ،‬برای‬
‫اهداف عمومی استفاده میشد‪ ،‬تولید تجارتی هم شد‪.‬‬
 ‫‪ -5‬نسل پنجم یا ‪ :)1990 – Onward( Fifth generation‬این نسل از کمپیوتر بر اساس اصول‬
‫‪ Artificial Intelligence AI‬یا هوش مصنوعی بود‪ .‬در این نسل اهمیتی بیشری باالی نرم افزار نسبت به‬
‫سخت افزار داده شد و تا به حال تحت پیشرفت است‪.‬‬

‫کمپیوتر به دو مقصد استفاده میشود‪:‬‬

‫‪ -1‬استفاده برای شرکت ها یا موسسات‪.‬‬
‫‪ -2‬استفاده فردی (برای هر فرد)‪.‬‬

‫• کمپیوتر های انفرادی ‪ ۹‬است‪:‬‬

‫‪ :Desktop -1‬عام ترین نوع کمپیوتر‪ ،‬بر روی میز یا کف گذاشته میشود و انواع مختلف وظایف را انجام‬
‫میدهد‪.‬‬
‫این نوع کمپیوتر ها میتواند توسط چندین نفر استفاده گردد اما در یک زمان تنها یک نفر میتواند از آن‬
‫استفاده کند‪ .‬گرچه ‪ Personal Computers PC‬یا کمپیوتر های شخصی توسط یک فرد استفاده میگردد اما‬
‫میتوان توسط یک شبکه آنها را به هم وصل کرد‪.‬‬

‫‪ :Workstations -2‬کمپیوتر های تخصصی اند که زیادتر کار های ساینسی یا گرافیکی میکنند و نسبت به‬
‫دسکتاپ قویتر اند‪.‬‬

‫‪ :Notebook computers -3‬کمپیوتر های کوچک قابل حمل و نقل اند که وزن شان میان ‪ 3‬تا ‪ 8‬پوند‬
‫است و اندازه شان ‪ 8.5‬بر ‪ 11‬انچ است و به اندازه دسکتاپ قوی است‪.‬‬

‫‪ :Tablet computers‬پیشرفته ترین نوع کمپیوتر های قابل حمل و نقل است و از قلم میتوان برای‬ ‫‪-4‬‬
‫وارد کردن یا ‪ Input‬استفاده کرد و میتوان ورژن های اختصصای ‪ office‬را باز کرد‪.‬‬

‫‪ :Handheld computers‬کمپیوتر های بسیار کوچک است که بنام ‪Personal Digital‬‬ ‫‪-5‬‬
‫)‪ Assistance (PDA‬یا دستیار خصوصی دیجیتالی هم یاد میشود‪ ،‬میتوان توسط آن نوت گرفت و مخاطبین را‬
‫مدیریت کرد و همچنان داده ها یا ‪ Data‬را توسط ‪ desktop‬به اشتراک گذاشت‪.‬‬

‫‪ :Smart Phones‬ترکیبی از مبایل و ‪ PDA‬یا دستیار خصوصی دیجیتالی است که توسط آن میتوان‬ ‫‪-6‬‬
‫از وب استفاده کرد و به ایمل دسترسی داشت‪.‬‬
‫‪ :Mainframes‬در موسسات کالن استفاده میشود‪ ،‬هزار ها ‪ user‬یا استفاده کننده را کنترول میکند و‬ ‫‪-7‬‬
‫‪ user‬ها بوسیله یک ‪ Terminal‬به آن دسترسی میابند و سیستم های قوی و کالن هستند و از آنها در بانک ها‪،‬‬
‫در خطوط هوایی وغیره مکان های بزرگ استفاده میکنند‪.‬‬

‫‪ :Minicomputers‬بنام کمپیوتر های میانی یا ‪ Midrange computers‬هم یاد میشود‪ ،‬قدرت شان‬ ‫‪-8‬‬
‫میان ‪ mainframes‬و ‪ desktop‬است یعنی از ‪ desktop‬باالتر و از ‪ mainframes‬پایینتر است‪ ،‬صد ها‬
‫‪ user‬را کنترول میکند‪ ،‬در موسسات کوچکتر استفاده میشود و ‪ user‬ها هم توسط ‪ terminal‬به آن دسترسی‬
‫میابند‪.‬‬

‫‪ :Supercomputer‬قویترین کمپیوتریست که تا به حال ساخته شده‪ ،‬محاسبات کالن و مختلط را‬ ‫‪-9‬‬
‫انجام میدهد‪ ،‬تریلیون ها پروسس را در یک ثانیه انجام میدهد و در موسسات تحقیقاتی میتوان این نوع کمپیوتر‬
‫را دید‪.‬‬

‫• اجزا یا بخش های سیستم کمپیوتر‪:‬‬

‫‪ -1‬سخت افزار یا ‪ :Hardware‬هر بخشی از کمپیوتر که قابل لمس باشد سخت افزار گفته میشود‪.‬‬

‫‪ -2‬نرم افزار یا ‪ :Software‬بخش منطقی یا سیستم یا گروپی از هدایات است کمپیوتر را وادار به انجام‬
‫وظیقه میکند‪ .‬در کلماتی دیگر نرم افزار به کمپیوتر میگوید که کدام کار را انجام دهد‪ .‬مثال‪ :‬برنامه ها‪.‬‬
‫‪ -3‬داده ها یا ‪ :Data‬داده ها مجموعه حقایق یا ارقامی اند که به تنهایی خود معنی خاصی برای اشخاص‬
‫ندارند‪ .‬وظیفه ابتدائی کمپیوتر پروسس نمودن این داده ها و تبدیل نمودن آنها به معلومات مفید است‪.‬‬
‫‪ People -4‬مردم‪ :‬مردم استفاده کننده گان کمپیوتر اند که همچنان منحیث ‪ user‬شناخته میشوند‪ .‬بنا براین‬
‫بدون ‪ user‬کمپیوتر کامل نیست بخاطریکه اگر سخت افزار‪ ،‬نرم افزار و ‪ data‬موجود باشد اما کسی برای‬
‫‪ enter‬یا وارد کردن نباشد پس کاری کرده نمیتوان‪.‬‬

‫‪ Essential Computer Hardware‬یا سخت افزار ضروری کمپیوتر‪:‬‬

‫• ‪ Input devices‬یا ابزار های وارد کننده‪ :‬هر بخشی از سخت افزار که به شما اجازه داخل کردن داده ها‪،‬‬
‫برنامه‪ ،‬دستور ها را بدهد و ‪ user‬به کمپیوتر جواب دهد را ابزار های وارد کننده کمپیوتر میگویند‪.‬‬
‫مانند‪ :‬کیبورد‪............‬‬
 ‫‪ :Keyboard‬برای وارد کردن ‪ characters‬یا متن و همچنان برای کنترول عملیات کمپیوتر استفاده میشود‪.‬‬

‫‪ :Mouse‬یک ابزار اشاره گر ورودی است که به کاربر اجازه میدهد به اقالم موجود بر روی صفحه تصویر‬
‫اشاره و آنها را انتخاب کند‪.‬‬
‫‪ :Scanner‬یک ابزاری که تصاویر‪ ،‬متن چاپ شده یا متن دستی و یا یک مفعول دیگری را تجزیه و تحلیل‬
‫نموده و به شکل یک تصویر دیجیتالی تبدیل میکند‪.‬‬
‫‪ :Microphone‬ابزاریست که صدا را به سگنال الکترونیکی تبدیل میکند‪.‬‬

‫‪ :Webcam‬یک کامره زنده یا بهنگام که معموال نه همیشه یک کامره فیلمبرداری است که تصاویر آن میتواند‬
‫توسط شبکه جهانی وب قابل دسترس میباشد‪.‬‬
‫‪ :Digital Camera‬یک ابزار الکترونیکی که برای گرفتن و ذخیره کردن عکس ها به طور الکترونیکی در‬
‫فورمت دیجیتالی استفاده میشود‬

‫• )‪ Central Processing Unit (CPU‬یا واحد مرکزی پردازش‪:‬‬

‫یک ‪ CPU‬بخشی از سخت افزار کمپیوتر است که هدایات برنامه های کمپیوتر را ترجمه نموده و داده ها را‬
‫پروسس میکند‪.‬‬
‫دو شرکت بزرگ تولید کننده ‪ CPU‬برای ‪ PC‬یا کمپیوتر های شخصی است‪Intel and AMD (Advanced :‬‬
‫)‪Micro Devices‬‬
‫پروسسور همچنان بنام واحد مرکزی پردازش گفته میشود که هدایات اساسی که کمپیوتر را به کار میاندازند‬
‫ترجمه و انجام میدهند (پروسس میکنند)‪.‬‬

‫پروسسو دو نوع است‪:‬‬

‫‪ Control Unit CU -１‬یا بخش کنترول‪ :‬بخش کنترول هدایات را ترجمه نموده و مانند یک پولیس‬
‫ترافیک کار میکند‪ ،‬او تصمیم میگیرد که چی وقت ‪ data‬از کجا به کجا انتقال یابد‪.‬‬
‫‪ Arithmetic Logic Unit (ALU) -２‬یا واحد حساب و منطق‪ :‬واحد حساب و منطق پروسس های‬
‫منطقی (<‪ )=<،>=،=،>،‬و حسابی (‪ )* ،٪ ،- ،+‬را انجام میدهد‪.‬‬
 ‫• ‪ Memory‬یا حافظه‬
‫میموری همچنان به نام )‪ Random Access Memory (RAM‬یا حافظه دسترسی مؤقتی یاد میشود که از‬
‫بخش های الکترونیکی ساخته شده که ‪ ،Data‬هدایات و معلومات را به صورت مؤقت ذخیره میکند تا هنگامیکه‬
‫پروسسور کار داشته باشد‪.‬‬

‫• ‪ Output Devices‬یا ابزار بیرون کننده‪:‬‬

‫برای بیرون کردن معلوماتی استفاده میشود که بعد از پروسس آماده استفاده باشد‪ .‬مانند‪ :‬پرینتر‪،‬‬
‫مانیتور‪............‬‬

‫• ‪ Storage Devices‬یا ابزار های ذخیروی‪:‬‬

‫برای ذخیره کردن هدایات‪ Data ،‬و معلوماتی به طور دایمی استفاده میشود که در حال استفاده در میموری‬
‫نباشد‪.‬‬
‫مانند‪................Floppy ،HDD ،CD-Rom :‬‬