___________________________________

___________________________________
Leki stosowane w chorobie
___________________________________
wieńcowej
___________________________________
___________________________________
___________________________________
Maciej Danielewski
___________________________________

___________________________________
Choroba wieńcowa ___________________________________

 istotą choroby wieńcowej jest

___________________________________
niedostateczna dostawa tlenu do mięśnia
sercowego w stosunku do jego potrzeb – ___________________________________
zapotrzebowanie serca na tlen jest w tej
chorobie większe niż możliwość ___________________________________
dostarczenia go z krwią przez zmienione
np. miażdżycowo lub obkurczone naczynia ___________________________________
wieńcowe
 następstwem powyższej sytuacji jest ___________________________________
zespół objawów określanych mianem
choroby wieńcowej

___________________________________
Choroba wieńcowa ___________________________________

 wg WHO w chorobie wieńcowej można

___________________________________
wyróżnić następujące zespoły objawów:
___________________________________
 dusznica bolesna (wysiłkowa, samoistna –
Prinzmetala)
___________________________________
 choroba wieńcowa z niemiarową
czynnością serca ___________________________________
 choroba wieńcowa z niewydolnością
krążenia ___________________________________
 zawał mięśnia sercowego
 pierwotne zatrzymanie serca

___________________________________
Choroba wieńcowa ___________________________________

 farmakoterapia choroby wieńcowej polega

___________________________________
przede wszystkim na poprawie bilansu
energetycznego mięśnia sercowego tzn.
___________________________________
dostosowaniu dostawy tlenu do aktualnych
___________________________________
potrzeb mięśnia sercowego – można to
uzyskać na drodze 2 mechanizmów: ___________________________________
 zmniejszenie obciążenia serca poprzez
zmniejszenie oporu naczyniowego lub ___________________________________
zmniejszenie dopływu krwi do komór
 zmniejszenie wydatku energetycznego mięśnia
sercowego
 ___________________________________
Choroba wieńcowa ___________________________________

 leki stosowane w chorobie wieńcowej

___________________________________
dzielimy z punktu widzenia klinicznego na
2 grupy: ___________________________________
 leki stosowane w leczeniu napadów
bólowych: ___________________________________
 nitrogliceryna
 leki stosowane w profilaktyce napadów ___________________________________
bólowych:
 preparaty azotanów ___________________________________
 leki β-adrenolityczne
 leki blokujące kanały wapniowe
 inne

___________________________________
Nitrogliceryna ___________________________________

 podstawowy lek z grupy azotanów

___________________________________
 mechanizm działania: ___________________________________
 uwolnienie reaktywnych rodników azotynowych
(NO-)
___________________________________
 rozszerzenie naczyń tętniczych i żylnych
zmniejszenie obciążenia wstępnego (preload) i

następczego (afterload) serca
___________________________________
 spadek zapotrzebowania serca na tlen
___________________________________
 ponadto NG rozszerza bezpośrednio naczynia
wieńcowe, dzięki czemu jest skuteczna w
dusznicy bolesnej Prinzmetala

___________________________________
Nitrogliceryna ___________________________________

 po podaniu podjęzykowym działa szybko

___________________________________
(po 1-3 min.), ale krótko (szybka
biotransformacja w wątrobie) ___________________________________
 po podaniu doustnym częściowo rozpada
się w żołądku (zatem działa słabiej) ___________________________________
 wskazania:
 napady bólu dusznicowego
___________________________________
 spodziewany napad bólu dusznicowego
 zawał mięśnia sercowego
___________________________________
 ostra niewydolność lewokomorowa
 przełom nadciśnieniowy

___________________________________
Nitrogliceryna ___________________________________

 przeciwwskazania:
___________________________________
 hipotonia w przebiegu zawału
___________________________________
 alergia na lek
 jaskra ___________________________________
 działania niepożądane: ___________________________________
 zaczerwienienie twarzy
 uczucie gorąca i ból głowy ___________________________________
 spadki ciśnienia tętniczego
 omdlenia
 ___________________________________
Azotany ___________________________________

 najczęściej są to preparaty o
___________________________________
przedłużonym działaniu stosowane w ___________________________________
leczeniu przewlekłej dusznicy bolesnej
 są to połączenia cząsteczek kwasu ___________________________________
azotowego najczęściej z cukrami lub
cukrolami (sorbitolem) ___________________________________
 w terapii wykorzystywane są ___________________________________
monoazotany i diazotany (dwuazotany)

___________________________________
Azotany ___________________________________
 mechanizm działania: ___________________________________
 jest podobny do gliceryny – działanie miolityczne
prowadzące do rozszerzenia tętnic i żył
wieńcowych; obniżenie ciśnienia komorowego
___________________________________
i zmniejszenie obciążenia mięśnia sercowego;
wtórne zmniejszenie zapotrzebowania na tlen ___________________________________
 działania niepożądane i przeciwwskazania jak
w przypadku nitrogliceryny ___________________________________
 najważniejsze leki z tej grupy:
 diazotan izosorbidu (diazotan izosorbitolu) ___________________________________
 monoazotan izosorbidu (monoazotan
izosorbitolu)
 czteroazotan pentaerytrytolu

___________________________________
Leki β-adrenolityczne ___________________________________

 działają przeciwdusznicowo na drodze 2

___________________________________
mechanizmów:
___________________________________
 hamują czynność serca – zwalniają
akcję serca, zmniejszają objętość ___________________________________
minutową serca oraz działają
hipotensyjnie – wszystko to zmniejsza ___________________________________
zapotrzebowanie serca na tlen
 znoszą wpływ na serce endogennych ___________________________________
amin katecholowych, które zwiększają
zużycie tlenu przez komórki serca

___________________________________
Leki β-adrenolityczne ___________________________________

 spośród wielu β-adrenolityków, w chorobie

___________________________________
wieńcowej najczęściej stosuje się wybiórcze
blokery receptora β1 ___________________________________
 wyjątkiem od powyższej zasady jest
propranolol – często stosowany w dusznicy ___________________________________
bolesnej ze współistniejącym nadciśnieniem
 β-adrenolityki selektywne:
___________________________________
 acebutolol
 atenolol
___________________________________
 metoprolol
 bisoprolol
 ___________________________________
Leki β-adrenolityczne ___________________________________

 lekami β-adrenolitycznymi, które mogą być

___________________________________
podawane w chorobie wieńcowej z mniejszą
obawą wywołania objawów niewydolności serca
___________________________________
(tylko nieznacznie zwalniają czynność serca i
mniejszym stopniu hamują jego kurczliwość)
___________________________________
są te, które posiadają wewnętrzną aktywność
___________________________________
sympatykomimetyczną:
 pindolol ___________________________________
 alprenolol
 oksprenolol
 acebutolol

___________________________________
Blokery kanałów wapniowych ___________________________________

 zmniejszają kurczliwość mięśnia

___________________________________
sercowego i zmniejszają zużycie tlenu
 ponadto działają bezpośrednio hamująco
___________________________________
na układ bodźcoprzewodzący, rozszerzają
naczynia wieńcowe, a niektóre z nich ___________________________________
działają antyagregacyjnie
 blokery kanałów wapniowych wpływają na
___________________________________
obie składowe bilansu tlenowego serca:
 dzięki działaniu rozkurczowemu poprawiają ___________________________________
przepływ wieńcowy
 poprzez wpływ na tętnice systemowe
zmniejszają obciążenie następcze serca

___________________________________
Blokery kanałów wapniowych ___________________________________

 podział kliniczny antagonistów wapnia: ___________________________________

 grupa I – działający na serce i naczynia
krwionośne: ___________________________________
 werapamil

 diltiazem

 grupa II – działający głównie na naczynia

___________________________________
krwionośne:
 nifedypina ___________________________________
 nitrendypina

 amlodypina

 isradypina
___________________________________
 lacidypina

 felodypina

 nimodypina

___________________________________
Blokery kanałów wapniowych ___________________________________

 podział kliniczny antagonistów wapnia

___________________________________
c.d.:
___________________________________
 grupa III – działający głównie na
obwodowe naczynia krwionośne:
___________________________________
 cynaryzyna
 flunaryzyna ___________________________________
 grupa IV – powodujący różne skutki
farmakologiczne: ___________________________________
 beprydyl
 perheksylina
 lidoflazyna
 ___________________________________
Werapamil ___________________________________

 alkaloid izochinolinowy
___________________________________
 działa przeciwdusznicowo,
przeciwnadciśnieniowo i przeciwarytmicznie ___________________________________
(najsilniej ze wszystkich blokerów
wapniowych) ___________________________________
 mechanizm działania:
 blokowanie dopływu jonów wapnia do wnętrza ___________________________________
komórki w fazie skurczu
 zmniejszenie pobudliwości i przewodzenia w ___________________________________
układzie bodźco-przewodzącym
 następstwem powyższych jest bradykardia,
hipotensja i zmniejszenie zapotrzebowania na
tlen oraz jego zużycie

___________________________________
Werapamil ___________________________________

 wskazania:
___________________________________
 choroba wieńcowa
___________________________________
 nadciśnienie tętnicze
 leczenie i zapobieganie zaburzeń rytmu serca:
___________________________________
 częstoskurcz komorowy

 migotanie i trzepotanie przedsionków

___________________________________
 przeciwwskazania:
 zawał z powikłaniem w postaci bradykardii ___________________________________
 blok przedsionkowo-komorowy
 niedociśnienie tętnicze

___________________________________
Werapamil ___________________________________
___________________________________
 działania niepożądane:
 hipotonia ortostatyczna ___________________________________
 bradykardia
___________________________________
 blok przedsionkowo-komorowy
 zaparcia ___________________________________
___________________________________

___________________________________
Diltiazem ___________________________________

 działa silnie spazmolitycznie na mięśnie

___________________________________
gładkie naczyń wieńcowych ___________________________________
 zmniejsza zapotrzebowanie serca na tlen
i zwalnia jego czynność ___________________________________
 zmniejsza agregację płytek krwi
___________________________________
 działa słabiej hipotensyjnie
 wskazania, przeciwwskazania i działania ___________________________________
niepożądane jak u werapamilu
 ___________________________________
Nifedypina i inne pochodne
dihydropirydyny ___________________________________

 działają silnie rozszerzająco na naczynia

___________________________________
krwionośne zmniejszając obciążenie
następcze serca
___________________________________
 nie wpływają bezpośrednio na kurczliwość ___________________________________
ani układ przewodzący serca
 najsilniej wśród blokerów kanału ___________________________________
wapniowego wywołują obniżenie ciśnienia
 zwiększają przepływ wieńcowy, ___________________________________
zmniejszają zużycie tlenu przez mięsień
sercowy i agregację płytek krwi

___________________________________
Nifedypina i inne pochodne
dihydropirydyny ___________________________________

 wskazania:
___________________________________
 nadciśnienie tętnicze
 choroba wieńcowa
___________________________________
 przeciwwskazania:
 hipotensja
___________________________________
 blok przedsionkowo-komorowy
 działania niepożądane:
___________________________________
 zaczerwienienie skóry
 ból i zawroty głowy
___________________________________
 kołatanie serca
 obrzęki obwodowe

___________________________________
Nifedypina i inne pochodne
dihydropirydyny ___________________________________

 bardzo podobne działanie do nifedypiny

___________________________________
wykazują:
 nikardypina ___________________________________
 amlodypina
 wyłącznie w leczeniu nadciśnienia ___________________________________
stosowane są:
 isradypina ___________________________________
 lacidypina
 nitrendypina ___________________________________
 felodypina
 rozszerzająco także na naczynia mózgowe
działa nimodypina

___________________________________
Molsydomina ___________________________________
 działa rozszerzająco na naczynia krwionośne ___________________________________
zmniejszając napływ krwi do serca i opór
obwodowy
___________________________________
 zmniejsza zapotrzebowanie mięśnia ___________________________________
sercowego na tlen
 podobnie jak azotany działa poprzez ___________________________________
uwalnianie grupy NO
___________________________________
 posiada właściwości antyagregacyjne
 po podaniu podjęzykowym działa już po
minucie
 ___________________________________
Molsydomina ___________________________________
 wskazania: ___________________________________
 choroba wieńcowa – profilaktyka i
przerywanie napadu bólu wieńcowego ___________________________________
 przeciwwskazania: ___________________________________
 ciąża
 niedociśnienie ___________________________________
 jaskra
___________________________________
 działania niepożądane:
 bóle głowy i zaczerwienienie twarzy
 hipotonia ortostatyczna

___________________________________
Trimetazydyna ___________________________________
___________________________________
 lek cytoprotekcyjny – powoduje
optymalizację procesów energetycznych ___________________________________
komórek sercowych i utrzymuje
___________________________________
prawidłowy metabolizm podczas
niedokrwienia i niedotlenienia – ___________________________________
utrzymuje homeostazę komórek
___________________________________
 wskazania:
 choroba niedokrwienna serca

___________________________________
Trimetazydyna ___________________________________

 przeciwwskazania:
___________________________________
 niewydolność nerek i wątroby ___________________________________
 ciąża (nie zaleca się stosowania) ___________________________________
 działania niepożądane: ___________________________________
 dobrze tolerowana ___________________________________
 czasem zaburzenia żołądkowo-
jelitowe

___________________________________
Iwabradyna ___________________________________
 zmniejsza częstotliwość rytmu serca przez ___________________________________
wybiórcze i swoiste działanie na prąd If
rozrusznika serca ___________________________________
 w dawkach terapeutycznych zmniejsza
częstotliwość rytmu serca o ok. 10 ___________________________________
uderzeń/min, co prowadzi do
zmniejszenia obciążenia oraz zużycia ___________________________________
tlenu przez mięsień sercowy
___________________________________
 nie wpływa na przewodnictwo
wewnątrzsercowe, kurczliwość
i repolaryzację komór

Iwabradyna
 metabolizowana do aktywnego metabolitu
przez CYP3A4
 podawana doustnie, podczas posiłków
 wskazania:
 dławica piersiowa
 przewlekła niewydolność serca
 działania niepożądane:
 zaburzenia widzenia (m.in. fosfeny)
 bradykardia i inne zaburzenia rytmu serca
___________________________________
___________________________________
___________________________________
___________________________________
___________________________________
___________________________________
___________________________________

___________________________________
Ranolazyna ___________________________________
___________________________________
 hamuje późny prąd sodowy w komórkach
mięśnia sercowego ___________________________________
 prowadzi to do zmniejszenia stężenia jonów
wapniowych wewnątrz komórek oraz
___________________________________
zmniejszenia wewnątrzkomórkowego ___________________________________
zaburzenia równowagi jonowej podczas
niedokrwienia, a w następstwie do relaksacji ___________________________________
mięśnia sercowego i zmniejszenia sztywności

rozkurczowej lewej komory

___________________________________
Ranolazyna ___________________________________
 jest metabolizowana przez CYP3A4, ___________________________________
którego jednocześnie jest też inhibitorem
 hamuje także glikoproteinę P ___________________________________
 wskazania:
 dławica piersiowa
___________________________________
 działania niepożądane: ___________________________________
 zawroty i bóle głowy
 zaburzenia żołądkowo-jelitowe ___________________________________
 astenia

___________________________________
Nikorandyl ___________________________________
 jest agonistą ATP-zależnych kanałów ___________________________________
potasowych
___________________________________
 rozszerza także duże naczynia, w tym
wieńcowe, zwiększając przepływ wieńcowy ___________________________________
oraz obniżając ciśnienie krwi
 działa kardioprotekcyjnie
___________________________________
 wskazany w dławicy piersiowej ___________________________________
 może wywoływać bóle głowy i kołatanie serca