Professional Documents
Culture Documents
(123doc) All About The Seam Sealing Ta T Ta N Ta T Ve Duo NG May Da N Seam
(123doc) All About The Seam Sealing Ta T Ta N Ta T Ve Duo NG May Da N Seam
3
I. NGUYÊN LÝ DÁN BĂNG CHỐNG NƯỚC..........................................................................3
1.1. Nguyên lý dán......................................................................................................................3
1.2. Điều kiện để băng dán có khả năng chống nước............................................................4
II. ẢNH HƯỞNG CỦA CÁC YẾU TỐ ĐẾN CHẤT LƯỢNG DÁN.....................................6
1. 1. Ảnh hưởng của nhiệt độ dán (oC)..................................................................................6
1.2. Ảnh hưởng của lực nén của cặp trục lô (Mpa).............................................................6
1.3. Ảnh hưởng của gió khò (Mpa).......................................................................................7
1.4. Ảnh hưởng của tốc độ dán (f/min).................................................................................7
1.5. Ảnh hưởng của lệch tốc (%)...........................................................................................7
1.6. Ảnh hưởng của vị trí khò (mm) (x, y, z)........................................................................8
1.7. Kích thước khò................................................................................................................8
1.8. Ảnh hưởng của lô.............................................................................................................8
1.9. Ảnh hưởng của kích thước băng dán............................................................................9
1.10. Tính chất của keo dán...................................................................................................9
1.11. Cấu trúc và thành phần vải sử dụng..........................................................................10
1.12. Tay nghề của công nhân..............................................................................................10
1.13. Điều kiện môi trường tại nơi dán...............................................................................10
2. Phương pháp đo ảnh hưởng các các yếu tố đến chất lượng dán......................................10
2.1. Đo nhiệt độ dán..............................................................................................................10
2.2. Đo độ dầy của băng.......................................................................................................11
2.3. Đo độ cứng của quả lô...................................................................................................11
3. Một số lỗi thường gặp trong quá trình dán và phương pháp khắc phục........................12
III. TỔNG QUAN VỀ VẬT LIỆU..........................................................................................14
1. Bản chất liên kết giữa các vật liệu...................................................................................14
1.1. Giới thiệu sơ lược.......................................................................................................14
1.2. Cơ sở hình thành mối liên kết hàn, dán...................................................................14
2. Giới thiệu các loại vải.......................................................................................................16
2.1. Vải một lớp.................................................................................................................16
2.2. Vải tráng phủ nhiều lớp............................................................................................18
2.2.3. Đặc điểm vải tráng phủ ở Maxport.......................................................................22
2.2.3.1. Màng PU...............................................................................................................23
2.2.3.2. Màng PTFE (polytetrafluoroethylene)..............................................................24
3. Băng dán............................................................................................................................26
3.1. Giới thiệu....................................................................................................................26
3.1.2. Thông số kỹ thuật chính của keo...........................................................................27
IV. Tổng quan về máy dán.......................................................................................................29
1. Máy dán H&H - 6800.......................................................................................................29
1.1. Giới thiệu....................................................................................................................29
1.2 Thao tác vận hành máy..............................................................................................30
1.3. Ưu nhược điểm..........................................................................................................30
2. Máy dán SW-801C............................................................................................................32
2.1. Giới thiệu....................................................................................................................32
2.2 Nguyên lý vận hành....................................................................................................33
2.4. Ưu nhược điểm..........................................................................................................33
3. Máy dán H&H AI-001......................................................................................................34
3.1 Giới thiệu:
3.2. Sơ đồ cấu tạo và nguyên lý vận hành.......................................................................34
4. Máy dán GORE 5000E....................................................................................................42
1
4. Máy dán GORE 5000E....................................................................................................43
4.1. Sơ đồ cấu tạo..............................................................................................................43
4.2. Hướng dẫn vận hành máy........................................................................................44
4.3 Một số vấn đề trong quá trình dán...........................................................................46
4.4. Ưu nhược điểm..........................................................................................................46
5. Máy dán GORE 6100.......................................................................................................47
5.1. Giới thiệu....................................................................................................................47
5.2. Sơ đồ cấu tạo..............................................................................................................47
5.2. Sơ đồ cấu tạo..............................................................................................................48
5.4. Hướng dẫn vận hành máy........................................................................................50
5.4.1. Vận hành tổng quát................................................................................................50
5.5. Một số lưu ý khi sử dụng và vận hành máy............................................................53
5.5.1. Các bước chọn Menu..............................................................................................53
5.6. Ưu điểm, nhược điểm................................................................................................57
6. Máy dán H&H AI-007......................................................................................................57
6. Máy dán H&H AI-007......................................................................................................58
6.1 Giới thiệu:
6.2. Sơ đồ cấu tạo và nguyên lý vận hành.......................................................................58
6. So sánh các loại máy đang sử dụng ở MAXPORT........................................................65
CHƯƠNG II. TỔNG QUAN VỀ CHẾ ĐỘ CÔNG NGHỆ......................................................69
I. Sưu tập các chế độ dán băng................................................................................................69
II. Lựa chọn chế độ công nghệ................................................................................................69
1. Cơ sở lựa chọn..................................................................................................................69
1.1. Lựa chọn chế độ dán Line bonding..........................................................................69
1.2. Lựa chọn chế độ dán vải 2, 2.5 lớp...........................................................................69
1.3. Lựa chọn chế độ dán vải 3 lớp..................................................................................69
CHƯƠNG III. KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ....................................................................................71
I. Đánh giá khả năng dán băng của các loại vải....................................................................71
1. Đánh giá khả năng dán băng cho vải 2, 2.5 lớp.............................................................71
2. Đánh giá nhanh khả năng dán của vải 3 lớp..................................................................71
II. Phương pháp đánh giá chất lượng băng dán....................................................................72
1. Kiểm tra độ bền kéo đứt..................................................................................................72
1.1. Phương pháp kiểm....................................................................................................72
2. Kiểm tra độ bền giặt.........................................................................................................73
3. Tiêu chuẩn thử nước........................................................................................................74
2
CHƯƠNG I. TỔNG QUAN VỀ VẬT LIỆU VÀ MÁY DÁN
I. NGUYÊN LÝ DÁN BĂNG CHỐNG NƯỚC
1. Băng dán
2. Hệ thống đốt nóng không khí(sợi đốt)
3. Khò
4. Vải
5. Lô
Độ bền của kết dính được xác định bằng độ bền của những liên kết cũng như số lượng của
chúng. Số lượng đó lại phụ thuộc vào các nhóm hoạt động có trong đại phân tử keo dán và các
3
trung tâm hấp phụ trên bề mặt vật liệu cần dán và cũng phụ thuộc vào xác suất gặp nhau của
chúng trong quá trình kết dính. Mạch đại phân tử mềm dẻo và cấu trúc không gian không chặt
chẽ có ảnh hưởng tốt đến khả năng kết dính của keo. Thông thường các phân tử keo dán có khả
năng khuyếch tán lớn hơn vật liệu cần dán, khi đó sẽ xảy ra quá trình khuyếch tán một chiều của
một polymer linh động hơn và quá trình này là phổ biến trong thực tế. Nếu keo dán ở dạng dung
dịch và vật liệu cần dán có khả năng trương nở hay hoà tan trong dung dịch đó thì xảy ra hiện
tượng khuyếch tán hai chiều : từ keo dán vào vật liệu nền và từ vật liệu nền vào dung dịch keo
dán. Kết quả là làm mất ranh giới giữa các pha và tạo thành “pha chung” có thành phần của cả
keo dán và vật liệu nền. Sự hoà tan tương hỗ của những polymer khi tiếp xúc thực tế chỉ xảy ra
trên lớp bề mặt với chiều dày không đáng kể.
Như vậy độ bền liên kết phụ thuộc vào bản chất loại keo, khả năng ngấm sâu của keo vào
cấu trúc vải, độ bám dính, độ dai của màng liên kết tạo ra.
4
Chú thích:
1. Mặt vải 4. Băng dán
2. Lớp tráng 5. Nước
3. Lớp tricot 6. Đường may
Như được mô tả trong hình 1.3 khi thử nước hoặc trời mưa, nước đi qua lỗ chân kim, các
kẽ hở, hoặc mối liên kết ultrasonic (line bonding) để đi sang mặt trái của vải. Do phân tử nước có
khả năng đi qua các kẽ hở rất nhỏ trong cấu trúc sợi, vải dệt. Nên để đảm bảo khả năng chống
nước của sản phẩm dán, thi lớp keo dán phải lấp đầy những kẽ hở, khoảng trống trên bề mặt lớp
vải tri cốt (lớp tráng) dán băng.
BAD: Keo chỉ ngấm trên mặt vải GOOD: Keo ngấm sâu vào cấu trúc vải
5
II. ẢNH HƯỞNG CỦA CÁC YẾU TỐ ĐẾN CHẤT LƯỢNG DÁN
Hình 2.1. Sơ đồ ảnh hưởng của các yếu tố đến chất lượng dán
Nhiệt độ dán, áp lực gió khò, áp lực nén lô, tốc dộ dán là 4 nhân tố ảnh hưởng cơ bản
tới chất lượng đường dán, ta cần kiểm soát trong phạm vi cho phép. Đối với mỗi loại máy mỗi
loại vật liệu, loại băng thì cần điều chỉnh cho phù hợp.
1. 1. Ảnh hưởng của nhiệt độ dán (oC)
Đây là nhân tố đầu tiên ảnh hưởng đến quá trình dán. Keo dán tan chảy dính vào mặt vải
thông qua nhiệt truyền qua lớp vải ở mặt kia. Nhiệt độ dán có ảnh hưởng quyết định đến độ bền
của mối liên kết. Nhiệt độ dán chính là nhiệt độ của sợi đốt trong máy dán. Khi máy hoạt động,
không khí từ bình khí nén (đã được lọc ẩm và có nhiệt độ bằng nhiệt độ của môi trường ) được
thổi qua sợi đốt đang ở nhiệt độ cao (khoảng hơn 500 oC) và trở thành dòng khí nóng. Nhiệt độ
của dòng khí nóng ( nhiệt độ gió khò ) là tác nhân trực tiếp làm chảy mềm lớp keo của băng dán
và thấm sâu vào vải mà vẫn không làm ảnh hưởng đến vải. Nhiệt độ thực tế của dòng khí nóng có
thể xác định chính xác bằng súng bắn nhiệt hoặc sensor và phải cao hơn nhiệt độ chảy mềm của
lớp keo.
- Khi nhiệt độ quá cao
+ Keo tan chảy không đều.
+ Gây ra hiện tượng phè keo, ảnh hưởng tới độ bền đường dán.
+ Làm cháy vải hoặc hiện tượng bóng vải rất xấu.
+ Cháy sợi đốt
+ Cháy băng
- Khi nhiệt độ quá thấp
+ Gây hiện tượng sống băng, liên kết giữa băng keo và vải yếu.
Việc tìm ra nhiệt độ dán phù hợp phụ thuộc vào điểm nóng chảy của băng dán Tm Khi đạt
nhiệt độ thích hợp, tức là khi khả năng liên kết giữa các loại keo với các loại vải trên là tốt nhất
thì độ bền mối liên kết khi ấy sẽ phụ thuộc vào mối liên kết giữa băng - lớp tráng và lớp tráng -
vải nền.
1.2. Ảnh hưởng của lực nén của cặp trục lô (Mpa)
Áp lực nén trục lô có tác dụng để ép lớp vật liệu và băng keo kết dính lại với nhau, đồng
thời ép lớp keo dính bám chặt vào vải. Áp lực trục lô thường được điều chỉnh trong khoảng 0,4
đến 0,6 kgf/cm2 (4-6 Mpa) tuỳ thuộc vào độ dày của băng. Áp lực lô quá cao cũng gây ra hiện
tượng bóng vải.
6
- Lực nén cao
+ Keo ngấm sâu, tăng độ bền liên kết do keo được điền đầy vào các khoảng trống trên bề
mặt vải, làm tăng diện tích tiếp xúc giữa keo và băng dán. Trong quá trình tạo băng dán đều có
công đoạn tráng phủ lớp keo PU lên mặt vải nền băng, quá trình đó tạo ra các bọt khí, trong quá
trình dán khi keo đã tan chảy dưới tác dụng của lực ép các bọt khí này sẽ thoát ra ngoài, keo sẽ
được điền đầy vào đó, như thế liên kết sẽ bền hơn.
+ Keo bị phè nhiều, đường dán không đẹp. Keo đang ở trạng thái chảy dẻo sẽ dồn ra hai
bên mép băng và dính vào bề mặt lô
+ Vải bị bai và mo, lượn sóng.
+ bóng bề mặt vải tại vị trí dán khi dán các sản phẩm từ vải tối màu
- Lực nén nhẹ quá:
+ Keo dán không được ép đều vào các “khoảng trống” trên bề mặt vải, tạo ra mối dán
không êm phẳng và độ bền liên kết thấp
1.3. Ảnh hưởng của gió khò (Mpa)
Cơ chế truyền nhiệt của máy dán băng là truyền nhiệt gián tiếp qua dòng khí nóng, áp lực
gió càng lớn thì nhiệt độ gió khò càng cao mặc dù vẫn giữ nguyên chế độ nhiệt cài đặt cho máy.
Vì vậy, áp lực gió là yếu tố quan trọng ảnh hưởng tới chất lượng đường dán.
- Gió mạnh
+ Nhiệt cao hơn, keo dễ chảy hơn, độ bền liên kết tăng
+ Dùng để đốt tơ, xơ vải khi cần.
+ Thổi mạnh quá, keo bị dạt sang một bên, chảy và phân bố không đều.
+ Khó khăn trong thao tác của người dán
+ Dễ cháy vải nếu cài đặt nhiệt độ dán cao
- Gió nhẹ
+ Sống băng độ bền liên kết giảm.
Do kiểm soát nhiệt độ mỏ khò rất khó lên thay vì thay đổi nhiệt độ ta nên thay đổi tốc độ
gió khò, vừa dễ dàng vừa đảm bảo tăng tuổi thọ mỏ khò khi dán.
1.4. Ảnh hưởng của tốc độ dán (f/min)
Tốc độ dán nhanh quá hay chậm quá sẽ ảnh hưởng tới độ bám dính. Việc lựa chọn tốc độ
dán phụ thuộc vào loại băng và loại vải dùng mà nhà sản xuất kiến nghị. Vận tốc trục lô nhanh
hay chậm tuỳ thuộc vào vật liệu và loại băng dán cũng như năng suất làm việc của máy. Tuy
nhiên nó cũng phụ thuộc rất nhiều nhiệt độ gió khò được thổi vào băng. Nhiệt độ càng lớn thì tốc
độ trục lô càng nhanh và ngược lại.
- Tốc độ dán cao
+ Thời gian tiếp xúc giữa băng và vải ngắn keo không ngấm kịp vào vải giảm bền
liên kết, sản phẩm không có khả năng chống nước.
- Tốc độ dán thấp:
+ Keo ngấm sâu vào trong xơ sợi.
+ Cháy băng, cháy vải.
+ Keo phè nhiều bẩn lô bẩn sản phẩm
+ Làm lô bị nóng do thời gian tiếp xúc với nhiệt dài làm nhổm băng
1.5. Ảnh hưởng của lệch tốc (%)
Thông thường, dưới tác dụng của của lực nén trục lô, lô trên và lô dưới bao giờ cũng
chuyển động cùng vận tốc với nhau (độ lệch lô bằng 0%). Tuy nhiên trong nhiều trường hợp dán
các sản phẩm từ vải có độ bai dãn cao (vải dệt kim) để đảm bảo băng và vải chuyển động với
cùng vận tốc, người ta thay lô dưới bằng một quả lô có đường kính nhỏ hơn lô trên gọi là lô âm.
Khi đó, mặc dù có vận tốc góc như nhau, nhưng do có đường kính nhỏ hơn nên vận tốc dài tại bất
cứ điểm nào trên bề mặt của lô dưới cũng sẽ nhỏ hơn vận tốc dài tại điểm tiếp xúc với điểm đó
7
trên bề mặt của lô trên, điều này đảm bảo cho vải không bị bai dãn trong quá trình dán và tạo nên
mối dán êm phẳng. Độ chênh lệch % giữa đường kính của 2 lô gọi là độ lệch lô. Trong trường
hợp dán sản phẩm từ có bề mặt trơn, nhẵn, người ta lại thay lô dưới bằng quả lô có đường kính
lớn hơn lô trên gọi là lô dương.
Đối với những loại vải có độ co hoặc độ giãn cao phải sử dụng chế độ dán lệch tốc, tức là
tốc độ quay của lô trên và lô dưới khác nhau.
- Vải giãn (lô dương >100%): Nếu cài đặt tốc độ dán quả lô trên và dưới bằng nhau, sau
khi qua trục lô, đường dãn bị bai, lượn sóng
- Vải co nhiệt (lô âm <100%): Nếu không cài đặt lệch tốc, sau dán đường mép vải bị co,
nhăn so với mép băng.
+ Khi tốc độ lô dưới (4) quay nhanh
hơn lô trên (3) (tốc độ dương >100%): phần vải
(1) ngay phía trước điểm dán bị đùn, co xát lại
với nhau sau khi dán đường dán không bị
lượn sóng đối với vải bai giãn.
+ Khi tốc độ lô dưới (4) quay chậm hơn
lô trên (3) (tốc độ dương <100%) phần vải (1)
ngay phía trước điểm dán bị giãn ra so với
Đường dán không bị co đối với những loại vải
bị co nhiệt.
8
Đường kính càng lớn, khoảng tiếp xúc giữa hai quả lô càng lớn băng và vải sẽ được nén
giữ lâu hơn do đó đường dán băng sẽ êm hơn, không bị nhăn, nếp gấp.
- Bề rộng của lô
+ Bề rộng của lô lớn quá: có thể gây hiện tượng vết hằn lô trên mặt vải.
+ Bề rộng lô quá nhỏ gây ra hiện tượng sống 2 mép băng, lô nhỏ hơn bản băng.
1.8.2. Độ cứng của lô
Vì cấu trúc của đường dán gồ ghề, không nằm trên một mặt phẳng, do đó phải sử dụng
các quả lô bằng cao su, để khi dán, bề mặt lô ôm sát với biên dạng đường dán, giúp keo phân bố
đề trên bề mặt đường dán tăng độ liên kết giữa băng dán và vải.
- Lô cứng quá:
+ Keo dán ngấm không đều.
+ Hằn vết mép lô trên mặt vải
- Lô mềm quá:
+ Khó dán, không tạo được áp lực dán ma sát cần thiết để giữ vải khi dán, vải bi xô trong
quá trình dán.
1.9. Ảnh hưởng của kích thước băng dán
Kích thước bản băng đang sử dụng ở Maxport gồm: 10mm (SRT), 13mm, 15mm, 17mm,
20mm, 22mm.
- Băng to
+ Dễ dán những đường thẳng, tăng khả năng chống nước của sản phẩm
+ Băng bị nhăn, tạo nếp gấp tại vị trí dán đường cong. Bản băng càng rộng thì đường dán
càng nhăn nhiều.
- Băng nhỏ:
+ Băng dán không bị nhăn.
+ Khó dán, khó căn chỉnh đường may chính giữa băng khi dán ( ví dụ: băng 8mm)
- Băng dầy:
+ Nhiều keo, độ bền liên kết dán tốt.
+ Đường dán bị cứng.
- Băng mỏng:
+ Phù hợp cho những loại vải mỏng.
+ Băng dễ bị thủng, cháy trong quá trình dán.
1.10. Tính chất của keo dán
- Khối lượng phân tử keo dán: Keo dán có khối lượng phân tử thấp, nhiệt độ nóng chảy
thấp, keo có khả năng ngấm sâu vào trong cấu trúc vật liệu nhưng khả năng liên kết bám dính
không cao. Ngược lại các loại keo có khối lượng phân tử cao thì khả năng liên kết với vật liệu tốt
hơn, nhưng khả năng ngấm sâu bị hạn chế.
- Điều kiện hình thành màng keo.
Khi tạo thành liên kết dán, có thể có những quá trình sau:
+ Thải dung môi từ dung dịch keo dán.
+ Nóng chảy keo dán rắn.
Nếu màng keo hình thành từ dung dịch hoà tan, dung môi khi bay hơi sẽ làm cho màng
keo bị rỗng, do đó làm giảm độ bền và tính chịu nhiệt của màng keo. Màng keo hình thành từ
dạng nóng chảy có độ kết dính tốt hơn từ dung dịch hoà tan
- Độ co của keo: Khi hoá rắn màng keo đã được đưa lên vật liệu nền thường xảy ra hiện
tượng co, ảnh hưởng không tốt đến độ kết dính của màng keo. Độ co phụ thuộc vào bản chất hoá
học và tính chất của các cấu tử hợp thành hệ keo dán và đặc trưng, điều kiện hình thành màng
keo.
9
- Nhiệt độ và thời gian đóng rắn màng keo: Tuỳ thuộc vào bản chất hoá học và thành phần
các cấu tử, có thể tiến hành đóng rắn màng keo ở nhiệt độ thường hay nhiệt độ cao. Nhiệt độ tăng
thì thời gian hình thành kết dính giảm và tính chịu nhiệt của kết dính tăng.
Thời gian đóng rắn tăng làm tăng độ bền của kết dính.
- Áp suất : Là thông số quan trọng của quá trình hình thành màng keo. Áp suất dư thì tạo
thành màng keo mỏng và độ bền kết dính cao. Áp suất không đủ làm cho màng keo có lỗ rỗng
không đều, chiều dày màng keo lớn và không đều, độ bền có thể giảm khá nhiều.
1.11. Cấu trúc và thành phần vải sử dụng
Ảnh hưởng lớn đến chất lượng dán. Các loại vải có cấu trúc chặt chẽ, keo khó ăn hơn,
khó dán. Các loại vải có độ co giãn cao gây khó khăn trong thao tác của người dán.
1.12. Tay nghề của công nhân
Thông thường chúng ta sản xuất trong môi trường có nhiệt độ và độ ẩm không ổn định,
mỗi một nơi làm việc sẽ có các môi trường, nhiệt độ và độ ẩm khác nhau, thay đổi theo ngày. Vì
vậy, cần phải có một đội ngũ công nhân thành thạo, biết xử trí tình huống sao cho phù hợp, biết
kiểm tra tất cả các điều kiện dán trước khi áp dụng cho sản xuất hàng loạt. Điều đó sẽ làm cho
sản phẩm ổn định hơn, độ bền đường liên kết sẽ được đảm bảo hơn.
1.13. Điều kiện môi trường tại nơi dán
Nhiệt độ và độ ẩm là 2 yếu tố ảnh hưởng tới chất lượng đường dán, trong các môi trường
không phải tiêu chuẩn (độ ẩm 65%, nhiệt độ 20oC) thì chất lượng đường liên kết bị ảnh hưởng rất
nhiều. Điều này có thể là do lượng hơi nước cũng như nhiêt độ ngoài ảnh hưởng tới quá trình tan
chảy không đều khi dán.
2. Phương pháp đo ảnh hưởng các các yếu tố đến chất lượng dán.
2.1. Đo nhiệt độ dán.
a. Đo bằng súng bắn nhiệt
Nhiệt độ dán và áp lực gió khò có mối quan hệ chặt chẽ với nhau trong cơ chế tác động
nhiệt đến keo dán. Cùng một giá trị nhiệt độ dán nhưng áp lực gió khò càng cao thì nhiệt độ gió
khò càng cao và ngược lại. Nhiệt độ gió khò có thể xác định chính xác bằng súng bắn nhiệt.
Nguyên lý hoạt động của thiết bị: súng sẽ phát ra chùm tia laze, khi gặp dòng khí nóng sẽ
truyền lại tín hiệu phản hồi. Tín hiệu phản hồi được xử lý và đưa ra giá trị nhiệt độ của gió khò.
Cần lưu ý rằng vị trí để xác định nhiệt độ gió khò là vị trí trên băng dán được gió trực tiếp thổi
vào (vị trí dán).
Như vậy, nhiệt độ gió khò chính là nhiệt độ tại vị trí dán. Cơ chế tỉ lệ thuận giữa giá trị
nhiệt độ dán và áp lực gió khò có thể giải thích như sau:
Giả thiết cố định nhiệt độ dán (nhiệt độ sợi đốt) và thay đổi áp lực gió khò từ chế độ 1 sang
chế độ 2 trong đó áp lực gió ở chế độ 2 > chế độ 1. Ta sẽ so sánh hai giá trị nhiệt độ gió khò T 1 và
T2 của hai chế độ này.
10
Hình 2.2. Súng bắn nhiệt
Khi cố định nhiệt độ dán và thay đổi giá trị áp lực gió có nghĩa là đã thay đổi số lượng
phân tử khí nóng tác dụng nhiệt lên băng trong một đơn vị thời gian. Ngay khi thay đổi áp lực gió
từ chế độ 1 sang chế độ 2, do phải truyền nhiệt cho nhiều phân tử khí hơn nên nhiệt độ sợi đốt sẽ
giảm xuống. Nhưng do cơ chế bảo toàn nhiệt độ dán, máy sẽ tự điều chỉnh dòng điện chạy qua
sao cho nhiệt độ sợi đốt luôn giữ ổn định ở chế độ 1. Điều đó có nghĩa là mặc dù phải truyền
nhiệt cho nhiều phân tử khí hơn trong cùng một khoảng thời gian nhưng sợi đốt luôn đảm bảo
nhiệt độ mỗi phân tử khí của gió khò ở cả hai chế độ là như nhau. Tuy nhiên, ở chế độ 2 thì mật
độ phân tử khí nóng là nhiều hơn tức là mỗi một đơn vị diện tích trên băng sẽ chịu tác động của
nhiều phân tử khí nóng hơn khiến nhiệt độ tại vị trí dán ở chế độ này là cao hơn. Nói cách khác
thì T2 > T1
b. Đo bằng sensor 4 đầu
Do đặc điểm dòng khí thổi ra từ khò không đều nhiệt độ ở giữa lớn hơn nhiệt độ ở 2 mép
khò. Sử dụng sensor với 4 đầu đo độ chệch lệch nhiệt độ tại giữa và 2 mép băng.
2.2. Đo độ dầy của băng
Đo độ dày của băng giúp ta đánh giá được lượng keo trên bề mặt băng dán. Sử dụng thiết
bị như hình 2.3
11
Hình 2.3. Thiết bị đo độ cứng của lô PCE-HT
Máy PCE-HT 150 là dụng cụ đo độ cứng cầm tay hiện đại, máy dùng để đo độ cứng của các loại
vật liệu khác nhau. Thiết bị được sử dụng rộng rãi trong công nghiệp, xưởng sản xuất, trung tâm
kiểm định, phòng thí nghiệm. Máy có chức năng lưu trữ số liệu đo vào bộ nhớ trong, từ đó chúng
ta có thể xử lý chúng một cách chi tiết trên phần mềm chuyên dụng. PCE 150 A đo độ cứng của
cao su, các vật liệu đàn hồi, silicone, vinyl, neoprene.
12
3. Một số lỗi thường gặp trong quá trình dán và phương pháp khắc phục
Bảng 2.1. Một số lỗi thường gặp trong quá trình dán và phương pháp khắc phục
Băng dính lại vào băng sau khi -nhiệt độ quá cao -giảm nhiệt độ
làm -tốc độ quá thấp -tăng tốc độ
-dán trong khi băng vẫn bị -giữ cho phẳng cho tới khi
nếp gấp làm lạnh
Bị lỗ thủng ở dìa băng -tốc độ quá cao -giảm tốc độ
-nhiệt độ quá thấp -tăng nhiệt độ
-lực ép quá thấp -tăng lực ép
-sai băng
13
Bị thủng ở giữa băng -tốc độ quá cao -giảm tốc độ
-nhiệt độ quá thấp -tăng nhiệt độ
-lực ép quá thấp -tăng lực ép
-sai băng
Băng quấn quanh trục lô -băng cắt quá dài -băng không nên kéo quá
trục
-trục lô đặt quay lưng -chỉnh lại trục
-nhựa dính quanh trục -làm sạch trục
Băng bị bong khi giặt -Sai băng -xem lại loại băng dán
-Chế độ dán chưa đúng - Tìm chế độ khác phù hợp
Băng lỗi khi kiểm tra độ thấm -sai băng -xem lại loại băng dán
nước -dính không đủ - Tìm lại chế độ phù hợp
Quá nhàu -độ kéo căng của vải không -làm trùng độ kéo căng vải
đúng khi dán
-nhiệt độ quá cao -giảm nhiệt độ
-sai loại băng
Băng bị kéo giãn -độ kéo căng của vải quá lớn -làm trùng độ kéo căng vải
khi dán
14
III. TỔNG QUAN VỀ VẬT LIỆU
1. Bản chất liên kết giữa các vật liệu.
1.1. Giới thiệu sơ lược.
Vải được tạo ra bằng cách se sợi từ các loại xơ tự nhiên, nhân tạo hay xơ tổng hợp được
dệt hoặc liên kết với nhau bằng phương pháp cơ học, hoá học. Sau đó tuỳ vào yêu cầu và mục
đích sử dụng vải sẽ trải qua một số quá trình xử lý, nhuộm, hoàn tất, tráng phủ để tạo cho vải có
một số tính năng sử dụng mới như độ mềm mại, khả năng chống nhàu, thông thoáng, khả năng
chống tĩnh điện, chống mài mòn, chống cháy, chống nước… [Hình 3.1]
Xơ dệt bao gồm các loại xơ tự nhiên (bông, lanh, đay, dừa, tơ tằm, len..), xơ nhân tạo
(vixco, lyoxen..) xơ tổng hợp ( Polyester, PU, Nylon, PE…)
Xơ được cấu tạo từ hợp chất cao phân tử (polyme), gồm các đại phân tử liên kết với nhau
theo hướng thẳng hay nhánh như sau:
Trong đó, A là các mắt xích đặc trưng cho các loại xơ. Các hợp chất cao phân tử có cấu
tạo mạch thẳng có năng lượng liên kết giữa các mắt xích thấp hơn so với mạch nhánh. Trong
mạch cao phân tử tồn tại 2 loại liên kết cơ bản, đó là:
- Lực liên kết giữa các mắt xích A-A.
- Lực liên kết giữa các nguyên tử, phân tử nội tại bên trong A.
Các hợp chất cao phân tử bị chảy mềm trước khi bị phá hủy khi tổng năng lượng phá vỡ
liên kết giữa các khâu A-A thấp hơn tổng năng lượng để phá vỡ liên kết nội tại bên trong A, ví
dụ: Xơ PVC, Polyester, PU, Nylon…
Ngược lại khi năng lượng phá vỡ liên kết nội tại bên trong A thấp hơn năng lượng phá vỡ
liên kết giữa các khâu thì vật liệu bị phá hủy trước khi chảy mềm. Ví dụ: xơ bông, vải Cotton…
Đối với các loại xơ nhiệt dẻo, khi nhiệt độ tăng dần, làm cho các phân tử A trở lên linh
động, dao động quanh vị trí của chúng, vật liệu bắt đầu mềm hơn và chuyển sang trạng thái chảy
mềm khi mối liên kết giữa các khâu bị đứt, A có thể chuyển động tự do trong phân tử, hình thành
liên kết mới ở vị trí khác trong mạch khi nhiệt độ giảm.
16
Mối liên kết xuất hiện trong một khoảng thời gian xác định và được tạo ra chủ yếu nhờ
kết quả của quá trình khuếch tán của các mạch đại phân tử qua bề mặt tiếp xúc. Quá trình khuếch
tán rất nhạy cảm với việc thay đổi nhiệt độ và các yếu tố khác. Trong một thời gian giữ nhiệt nhất
định, độ bền của mối liên kết (hàn, dán) có thể bằng độ bền của bản thân vật liệu.
Khả năng liên được của các vật liệu polymer phụ thuộc vào bản chất hoá học của vật liệu,
cấu tạo hoá học, độ dài của mạch đại phân tử, tính định hướng, lực tương tác giữa các mạch đại
phân tử, tỉ lệ miền vi tinh thể và vô định hình.
Những vật liệu polymer có cấu tạo mạch đại phân tử càng dài, độ bền nhiệt của chúng
càng tăng so với những vật liệu cùng loại nhưng có cấu tạo mạch ngắn hơn.Lực tương tác giữa
các đại phân tử càng lớn thì nhiệt độ nóng chảy của vật liệu càng lớn.
Những vật liệu có cấu trúc vi tinh thể càng nhiều sẽ càng bền nhiệt, nóng chảy ở nhiệt độ
càng cao và ngược lại.
Như vậy, ngoài các thuộc tính hoá học của vật liệu polymer như bản chất hoá học, cấu tạo
và độ dài mạch đại phân tử, độ định hướng, độ phân cực của các nhóm chức trên mạch ... thì độ
ổn định nhiệt của vật liệu, giá trị khoảng nhiệt của các trạng thái vật lý của vật liệu (nhiệt độ Tg,
Tm) và các đặc tính nhiệt-vật lý khác của vật liệu như hệ số dẫn nhiệt, nhiệt dung riêng và hệ số
giãn nở thể tích ... cũng ảnh hưởng đến tính liên kết dán được và độ bền của liên kết giữa các loại
vật liệu.
2. Giới thiệu các loại vải
2.1. Vải một lớp.
Các sản phẩm đang được sử dụng ở Maxport phần lớn đang sử dụng vải cotton, polyester và
Nylon.
2.1.1. Vải Cotton
Cotton là chất liệu thiên nhiên được sử dụng rộng rãi trên thế thời do đặc điểm ưu việt là
mềm mại, mát, hút mồ hôi…Hiên nay, vải cotton được dệt từ các loại xơ lấy từ cây bông, lanh,
đay gai và một số loại xơ nhân tạo như vixco.
Ảnh hưởng của nước và độ ẩm: Do cấu trúc hóa học của cotton, trong mạch có chứa
nhiều nhóm hydroxyl (-OH) là nhóm chức có thể tương tác với nước, quá trình này diễn ra không
chỉ trên bề mặt mà ngay cả sâu bên trong bó sợi, do đó đối với những liên kết băng dán, trong
môi trường ẩm, ướt, một số liên kết sâu trong xơ sợi cotton sẽ ưu tiên liên kết với phân tử nước
thay vì liên kết với các phân tử keo dán, vì vậy ở điều kiên ẩm mối liên kết dán của băng dán với
vải cotton sẽ kém bền hơn khi khô. Bản chất ưa nước của sợi Cotton tác động ngược lại tới sự
bám dính của vải cotton đối với các loại keo polymer kỵ nước.
Trong môi trường nước, vải cotton bị trương nở mạnh theo tiết diện ngang của xơ làm vải
bị co nhiều hơn so với các loại vải khác. Do bề mặt xơ trong vải bị trương nở mà độ bền kéo đứt
của vải cotton khi ướt sẽ tốt hơn khi vải ở trạng thái khô.
17
Ảnh hưởng của nhiệt độ: Vải Cotton không bị chảy mềm khi bị tác dụng ở nhiệt độ cao,
mà bị nhiệt hủy trước khi chảy mềm, do đó khả năng liên kết của vải cotton với các loại băng dán
và keo yếu, liên kết giữa keo và vải chỉ là liên kết bám dính, mối liên kết không bền, dễ bị phá
hủy dưới tác dụng của ma sát và lực kéo..
Một số loại vải cotton đang được sử dụng ở Maxport:
Do đặc điểm độ bền của vải cotton khi dán băng không cao nên ít sản phẩm sử dụng đường băng
dán trực tiếp lên mặt vải.
- Nhóm Hurley sử dụng vải Cotton 100% dệt kim làm áo phông, trên áo không sử dụng
băng dán mà chỉ sử dụng đường bond cộp vị trí túi dùng keo 3206-4mil, cho độ bền đảm bảo yêu
cầu.
- Nhóm NIKE sử dụng vải Cotton 100% dệt thoi vân chéo để may áo vào quần, sử dụng
keo 3218-5mil và 3206-6mil để cộp các vị trí túi.
- Nhóm NIKE sử dụng vải Cotton 100% dệt kim (vải khăn mặt), dán đường linebonding,
sử dụng keo 3405-6mil cộp lên mặt trái của mép vải, sau đó cắt lazer và dán băng SRT 1008 lên
mặt phải của vải.
- Nhóm NIKE sử dụng vải Softshell, mặt phải 100% cotton dệt kim, mặt trái 100%
polyester, dùng băng dán SRT 1008 lên mặt phải.
2.1.2. Vải Polyester
Vải polyester được dệt từ xơ Polyester, polyester là loại xơ tổng hợp có độ bền cao. Do
cấu trúc hình của mạch đại phân tử có hình ziczac giống như của cao xu nên xơ Polyester có khả
năng đàn hồi lớn và modun đàn hồi cao. Chính khả năng đàn hồi và phục hồi về dạng ban đầu lớn
như vậy nên bảo đảm cho các sản phẩm dệt từ xơ polyester giữ được hình dạng bề mặt, ít bị nhàu
sau mỗi lần giặt, giữ nếp sau khi là. Vì ưu điểm đặc biệt này của xơ PET mà người ta thường pha
trộn nó với các xơ dễ bị nhầu như bông và xơ vixcô để tăng khả năng chống biến dạng của sản
phẩm. Do xơ Polyester có cấu trúc chặt chẽ, tỷ lệ những phần kết tinh cao nên nó kém bền với ma
sát, mài mòn.
Các xơ polyester sản xuất có độ bóng cao, bề mặt xơ nhẵn nên các loại keo rất khó bám
trên bề mặt, mối liên kết bám không bền
Ảnh hưởng của nước và độ ẩm: Do có chứa ít nhóm ưa nước lại có cấu trúc chặt chẽ nên
xơ polyester có hàm ẩm thấp, ở điều kiện tiêu chuẩn hàm ẩm của xơ chỉ bằng 0,4%. Vì hàm ẩm
thấp nên xơ polyester có khả năng cách điện cao và đồng thời dễ tích điện.
Ảnh hưởng của nhiệt độ: Độ bền nhiệt của vải polyester vượt xa các xơ khác. Ở 235°C xơ
polyester mất độ định hướng cả các đại phân tử và ở 265°C xơ bị nóng chảy, đến 275°C xơ bắt
đầu bị phá huỷ. Vì vậy các loại vải từ polyester chỉ được phép là ở nhiệt độ dưới 235°C.
Một số loại vải Polyester đang được sử dung ở maxport:
- Nhóm ODLO sử dụng vải Polyester 100% kiểu dệt kim, sử dụng băng băng ST604 để
trang trí cầu vai của áo jacket
- Nhóm LULULEMON sử dụng vải Polyester 100% kiểm dệt thoi vân chéo, có xử lý
DWR bề mặt, sử dụng đường line bonding dán băng SRT 1010 để liên kết các chi tiết của quần
lướt ván (board short)
2.1.3. Vải Nylon.
Nylon là loại vải có độ bền cơ học, độ bền ma sát cao hơn hẳn so với các loại vải khác, có
khả năng giữ nếp cao. Vải được dệt từ loại xơ đơn, xơ phức và các xơ dài, có cấu trúc chặt chẽ
nên các loại keo dán rất khó thực hiện liên kết với mặt vải. Nylon là loại vải không hút ẩm, không
bắt bụi, các loại vải Nylon ít thoáng khí và hút mồ hôi nên giá trị sử dụng không cao.
Ảnh hưởng của nhiệt độ: Nylon là loại xơ nhiệt dẻo, bị biến dạng ở nhiệt độ cao. Tùy vào
bản chất của vải mà nhiệt độ mềm của vải khác nhau từ 170 oC đến 235oC, chảy ở nhiệt độ 215oC
đến 263oC, vì vậy trong quá trình sử dụng và sản xuất tránh để vải tiếp xúc trực tiếp với nguồn
18
nhiệt cao, vì khi chế tạo và dệt, các loại xơ Nylon bị kéo dãn khi còn đang ở trạng thái deo, nên
nhiều phân tử chưa triệu tiêu nội năng, khi có điều kiện vải sẽ co lại.
Các loại vải Nylon ở Maxport: Về bản chất, các loại vải nylon thông thường có độ bám
dính với keo không cao, một số loại vải nylon đang sản xuất ở Maxport lại được xử lý DWR bề
mặt nên lại càng khó dán.
- Nhóm NIKE sử dụng vải nylon 100%, xử lý DWR bề mặt, sử dụng băng ST604 để dán
trang trí đường dải chỉ (flywire), độ bền đường dán không cao, phải cộp lại các điểm băng giao
nhau, có hiện tượng trắng mép băng sau giặt.
2.2. Vải tráng phủ nhiều lớp.
2.2.1. Giới thiệu một số công nghệ và tính chất của vải.
2.2.1.1.Công nghệ tráng phủ là quá trình đưa lên bề mặt vải một lớp màng polymer
mỏng, được tạo ra liên tục, phủ kín bề mặt vải với các mục đích sau:
- Ngăn không cho chất lỏng và nước ngấm qua mặt vải.
- Bảo vệ vải không bị nhiễm bẩn, tăng giá trị sử dụng
Dựa vào phương pháp hình thành lớp polymer trên bề mặt vải để phân loại các phương
pháp tráng phủ. Phương pháp trực tiếp và phương pháp gián tiếp.
- Phương pháp trực tiếp: Các vật liệu trang phủ được hòa tan trong dung môi ở dạng
lỏng, các dung môi này sẽ được làm bay hơi khi qua buồng sấy để lại vật liệu polymer hình thành
lớp tráng trực tiếp trên mặt vải. Hình 3.3 miêu tả quy trình sản xuất vải tráng phủ theo phương
pháp trực tiếp
Hình 3.3. Quy trình tráng phủ vải bằng phương pháp trực tiếp
Chú thích:
1. Bộ phân tời vải: làm cho vải trước vào tráng phủ có độ căng đồng đều
2. Đầu tráng phủ: đưa polymer lên mặt vải, có thể là dao gạt, trục lăn
3. Buồng sấy: làm bay hơi dung môi có thể sấy bằng hơi nước, không khí nóng hay điện.
4. Bộ phận quấn vải thành phẩm.
- Phương pháp gián tiếp: vật liệu tráng phủ được tạo màng và đóng rắn trước khi được đưa
lên vải nền.
Tùy thuộc vào bản chất vải nền, dạng của chất tráng phủ, tính năng sử dụng, độ chính xác
mong muốn và tính kinh tế mà sẽ chọn phương pháp tráng phủ khác nhau.
19
Hình 3.4. Mô hình tạo màng gián tiếp
Hạn chế lớn nhất của vải tráng phủ chống thấm là: nếu độ ngăn nước càng cao thì độ thẩm
thấu không khí càng giảm. Vì quá trình thẩm thấu không khí xảy là do sự chênh lệch áp suất. Đối
với sản phẩm quần áo, không khí thẩm thấu qua vải là do có sự chênh lệch áp suất giữa lớp
không khí nằm trong phần không gian giữa cơ thể và quần áo với không khí của môi trường. Khi
đi qua vải, một phần không khí theo hệ thống mao quản trong xơ sợi, còn phần lớn là dịch
chuyển qua khe hở giữa các mắt sợi trên mặt vải. Khi xử lý chống thấm cho vải, ta sẽ phủ lên mặt
vải một lớp màng phủ, điều này đồng nghĩa với việc bịt kín khe hở giữa các mắt sợi. Lúc này
không khí chỉ có cách đi qua các mao quản của xơ sợi và của vật liệu tráng phủ. Thông thường để
ngăn nước được tốt thì vải tráng phủ nói chung phải có cấu trúc chặt chẽ, dẫn đến làm giảm hệ
thống mao quản trong nó. Đây chính là nguyên nhân ngăn cản sự lưu thông của không khí qua
vải và làm cho vải ít thoáng khí.
Để đáp ứng được nhu cầu đặc biệt này người ta đã nghiên cứu và sản xuất loại vải có tính
chống thấm nước mà vẫn thoáng khí (Breathable fabric). Lớp tráng phủ được làm bằng vật liệu
mà có khả năng thông hơi tốt, giúp người mặc có cảm giác thoải mái…
20
Hình 3.5. Mô hình lớp màng thoáng khí
2.2.2. Cấu trúc và tính chất của vải tráng phủ nhiều lớp.
2.2.2.1. Cấu trúc và thành phần vải nền.
Cấu trúc của vải tráng phủ gồm lớp vải nền và một hoặc nhiều lớp nhựa polymer tráng
phủ lên bề mặt vải nền đó. Vải nền dùng để tráng phủ góp một phần quan trọng, quyết định một
số tính chất của vải tráng phủ.
Tuỳ theo mục đích sử dụng của sản phẩm mà ta lựa chọn các loại nguyên liệu xơ sợi có
cấu trúc và tính chất khác nhau cũng như công nghệ sản xuất vải nền khác nhau nhằm tạo ra các
loại vải nền có cấu trúc và tính chất như mong muốn.
Thông thường vải nền dệt thoi được sử dụng chủ yếu trong quá trình sản xuất vải tráng
phủ, trong đó gồm các kiểu dệt khác nhau và từ các dạng xơ, sợi khác nhau. Tuy nhiên, hiện nay
nhờ các kỹ thuật tráng phủ mới, như tráng phủ chuyển màng, đã cho phép tráng phủ trên các loại
vải khác như vải dệt kim và vải không dệt. Vải dệt kim đan dọc hoặc đan ngang có khả năng che
phủ thấp do vậy thường dùng làm các lớp cơ bản cho vải tráng phủ trọng lượng nhẹ hoặc làm lớp
thứ 2, thứ 3 cho vải tráng phủ nhiều lớp. Các loại vải nền dệt thoi và dệt kim thường được sản
xuất từ xơ, sợi filament và xơ cắt ngắn.
21
Trong lĩnh vực vải tráng phủ, do đặc trưng riêng của vải là phải phủ lên mặt vải một lớp
nhựa polymer mới tạo ra được sản phẩm cuối cùng. Do vậy, các loại vải dệt sử dụng làm vải nền
cho tráng phủ cần có độ bền cơ lý cao, có cấu trúc chặt chẽ; mặt vải phải được làm sạch đầu xơ,
nghĩa là phải được đốt và xén kỹ nếu không vải sẽ có khả năng bị thấm nước và chất lỏng từ
những đầu xơ này. Ngoài ra, vải nền phải có khả năng bám dính với lớp nhựa tráng phủ tạo thành
một cấu trúc vải tráng phủ bền vững. Để đảm bảo nhưng yêu cầu trên, trong thực tế số cấu trúc
của vải dệt được sử dụng cho tráng phủ sẽ hạn chế hơn so với cấu trúc của vải dệt thông thường.
Ví dụ: Do tính chất hút ẩm của xơ bông trong vải cotton nên khả năng bám dính của vải
cotton với các vật liệu polymer không tốt.
Cấu trúc của vải dệt ảnh hưởng rất lớn đến độ kết dính giữa vải nền và lớp polymer tráng
phủ vải. Đồng thời, cấu trúc của vải nền cũng quyết định tính chất cơ học của vải tráng phủ. Vải
nền sử dụng trong tráng phủ chống thấm thường được dệt từ sợi tổng hợp polyester và polyamit
(NYLON). Hai loại sợi này có độ bền cơ học cao, hàm ẩm thấp và có khả năng chống nấm mốc
và vi sinh vật cao nên được ứng dụng rộng rãi để sản xuất vải tráng phủ.
2.2.2.2. Cấu trúc và tính chất của lớp polymer tráng phủ.
Các tính chất của polymer đang được sử dụng hiện nay bao gồm:
+ Nhựa Poliuretan PU tạo cho vải có khả năng chống thấm nước mà vẫn giữ được tính
mềm mại và chịu được ở một khoảng nhiệt độ thay đổi rộng.
+ Nhựa Polivinylclorua PVC sử dụng cho mục đích chống thấm tốt, giá thành thấp, có độ
chống cháy, tuy nhiên vải tráng phủ thường có trọng lượng nặng.
+ Hợp chất Silicon dùng cho sản xuất những vải không thấm nước, không thấm các dung
dịch trọng lượng nhẹ, chúng có thể chịu đựng được ở các nhiệt độ thấp và nhiệt độ cao, có thể sử
dụng trong công nghiệp thực phẩm và y tế.
+ Nhựa Polietylen có khả năng chịu hóa chất tốt.
22
Bảng 3.2 Tổng hợp các tính chất, ưu nhược điểm của một số loại nhựa tráng phủ.
23
2.2.3.1. Màng PU
Polyuretan là nhựa tổng hợp, trong mạch đại phân tử của nó có chứa các nhóm
hydrocacbon liên kết với nhau bằng nhóm uretan có công thức cấu tạo:
H¬i Èm
líp c¶n
cHÊt láng
V¶i dÖt
kim
hoÆc
dÖt thoi
24
Màng PU mềm dẻo, có cấu trúc đa dạng. Màng PU có lỗ tế vi thoát hơi được tạo thành nhờ
kết hợp nhiều công nghệ khác nhau tạo ra những màng phủ có lỗ siêu nhỏ kích thước khoảng 0,1-
10 µm. Tuy nhiên, màng PU có lỗ hổng tế vi có khả năng thoát hơi nước nhưng đồng thời khả
năng chống thấm nước giảm trong quá trình sử dụng do các tạp bẩn bao gồm các cặn mồ hôi
phân tán vào các lỗ nhỏ. Nhược điểm này có thể được khắc phục bằng cách phủ lên trên cùng
một lớp màng ưa nước cứng mỏng liên tục.
2.2.3.2. Màng PTFE (polytetrafluoroethylene)
Công thức phân tử của PTFE có dạng:
- Nhựa PTFE có tính chất trơ, kỵ nước với những cấu trúc lỗ mở
- Màng PTFE rất mỏng (5 - 15 µm) có những lỗ siêu nhỏ. Các lỗ nhỏ này nhỏ hơn kích
thước giọt nước mưa là 20.000 lần, nhưng lớn hơn 700 lần so với phân tử hơi nước do đó không
thấm nước nhưng cho phép các phân tử hơi nước đi qua. Vải có độ chống thấm nước và khả năng
thoáng khí tốt. Màng PTFE còn kết hợp với một lớp polyme mỏng ưa nước/kị dầu trên bề mặt
tiếp xúc với cơ thể có tác dụng chống sự dây bẩn của mồ hôi và nâng cao khả năng chống thấm
chất lỏng hữu cơ có sức căng bề mặt thấp. Hiện nay các sản phẩm của Gore đều được tráng phủ
bằng PTFE.
25
Hình 3.10. Mặt cắt ngang vải tráng phủ sử dung màng PTFE
26
3. Băng dán
3.1. Giới thiệu
Băng dán là vật liệu để dán đè lên đường liên kết tạm thời (đường may, đường hàn..) hoặc
vị trí xếp chồng của vật liệu trong phương pháp gia công sản phẩm dán.
Băng dán có thể có 2 hoặc nhiều lớp nhưng cấu trúc chung của chúng là bao gồm một lớp
keo nhiệt dẻo và một lớp nền (có thể chịu lực hoặc không chịu lực) tráng phủ chống thấm có
nhiệt độ nóng chảy lớn hơn lớp keo. Trong quá trình dán, dưới tác dụng của nhiệt độ cao, lớp keo
sẽ chảy mềm và bị ép chặt lại dưới tác dụng của áp lực hình thành nên mối liên kết. Vật liệu làm
lớp keo là các loại nhựa nhiệt dẻo như PA, PU, PVC, PES có nhiệt độ nóng chảy khác nhau. Lớp
nền có thể làm từ vải dệt thoi hoặc một loại nhựa nhiệt dẻo, thậm chí là cùng loại với keo.
Keo dính nhiệt được điều chế từ các gốc cơ bản sau:
- Polyuretan (PU): Đây là loại băng keo dính có khoảng biến thiên của độ nhớt rộng, vì
thế có thể đạt lực liên kết lớn. Mềm, khả năng chịu giặt tốt, có thể tạo liên kết hóa học với hầu hết
các vật liệu. PU không bám dính tốt với các sản phẩm gốc Poliolefin
- Polyester (PET): Liên kết tốt với bề mặt dạng màng, khả năng gắn kết vừa phải, hầu
như không bám dính trên vải Nylon, cứng hơn PU.
- Polyamide (Nylon): keo có độ cứng cao, chi phí sản xuất cao, khả năng chịu hóa chất
tốt, liên kết tốt với các loại vải, foam, không liên kết với vải polyester.
- Polyolefin (PE): Chi phí sản xuất thấp, độ nhớt và độ nóng chảy biến thiên trong
khoảng lớn, độ bám dính với các loại vải kém.
- Vinyl: Chi phí sản xuất thấp, liên kết tốt với những loại vải như cotton, lycra, mùi khó
chịu.
Trong các loại keo trên, phổ biến là keo làm từ gốc polyuretan với đặc tính mềm mại và
dễ nóng chảy (dao động trong khoảng 60-170 oC). Có nhiều cách để phân loại các băng, keo dùng
cho đường liên kết hàn dán. Sau đây là một số cách phổ biến:
- Băng dán 2 lớp: (ST504, ST604, ST104, ST503) được tạo nên từ hai lớp keo polymer
có độ nóng chảy khác nhau. Lớp nền là loại nhựa dẻo có khả năng chịu nhiệt độ cao và một lớp
keo có nhiệt độ nóng chảy thấp hơn so với lớp nền. Loại băng dán này thường được dùng để dán
chống thấm nước qua đường liên kết may cho vải 2 lớp chống nước. Các sản phẩm thương mại
thường được sản xuất dưới dạng có khổ lớn, chiều dài bất kỳ, sau đó mới cắt ra thành từng cuộn
có kích thước tùy ý. Cấu tạo chung của băng hai lớp.
27
Lớp in hoa
- Băng dán 3 lớp: (ST304, E300, E900, E500, 6GLA, 6GSA, 6GT, SRT 1010, SRT 1008)
gồm lớp nền, lớp keo và lớp chống thấm liên kết với nhau và được phân biệt rất rõ giữa từng lớp.
Loại băng này dùng cho vải 3 lớp để gia cố các đường liên kết hàn. Với công dụng chính là gia
cố các đường liên kết hàn, một số cũng được dùng để dán đường may với mục đích chống nước
thấm qua lỗ chân kim
Như vậy: Theo cách phân loại này ta thấy mỗi một loại băng sẽ được dùng với một số
loại vải có số lớp tương đương. Khi sử dụng cần phải chú ý đến chức năng của băng và của vải
cần liên kết để đảm bảo cho chất lượng của sản phẩm.
28
Hình 3.12: Mô phỏng thiết bị test
- Độ nhớt của keo (Viscosity): Thể hiện khả năng bám dính của keo. Độ nhớt cao thể hiện
keo có độ bám dính tốt, tuy nhiên khả năng ngấm sâu trong xơ sợi kém hơn, nhiệt độ chảy keo
cao hơn. Các loại keo có mạch đại phân tử dài, lực liên kết giữa các mắt xích lớn thì có độ nhớt
cao và ngược lại.
29
IV. Tổng quan về máy dán.
1. Máy dán H&H - 6800
1.1. Giới thiệu
31
- Có ít chế độ cài đặt, khi dán hàng co giãn phải thay lô mới.
- Không dán được đa tốc, chạy chậm ở vị trí băng giao nhau.
- Khó dán những chi tiết nhỏ ví dụ như bụng tay…
- Bộ tời băng cồng kềnh, lắp băng mới khó
32
2. Máy dán SW-801C
2.1. Giới thiệu
Máy dán SW-801C là một trong những loại máy xuất hiện đầu tiên ở MAXPORT. Với ưu
điểm đơn giản trong sử dụng và thao tác đối với thợ dán máy. Hiện nay loại máy này được
chuyển xuống các chi nhánh ở MAXPORT.
33
2.2 Nguyên lý vận hành
Bước 1 Xoay van khí (25) theo chiều ngược chiều kim đồng hồ để cấp khí cho máy
Bước 2 Bật công tắc (1) để khởi động máy
Bước 3 Điều chỉnh nén lô bằng núm (27)
Bước 4 Điều chỉnh áp suất khí đầu khò bằng núm (26), cách thực hiện như Bước 3
Bước 5 Cài đặt nhiệt độ:
+ Nhấn phím “MENU” để chọn chế độ hiển thi trên bảng (14)
+ Nhấn phím (10) để tăng nhiệt độ và phím (11) để giảm
+ Nhấn phím (7) sao cho đèn hiển thị tại phím sáng để kích hoạt nguồn nhiệt
Bước 6 Cài đặt tốc độ dán:
+ Nhấn phím "Menu" để chọn chế độ hiển thị bảng (14)
+ Nhấn phím (10) để tăng tốc độ và phím (11) để giảm
Bước 7 Dán sản phẩm
+ Nhấn phím (6) để đặt chế độ cắt băng tự động hoặc không
+ Đặt băng vào vị trí quả lô
+ Nhấn phím (5) để đóng kẹp băng
+ Gạt gối bàn nhấn (24) để nâng hạ quả lô.
+ Nhấn bàn đạp trái (22) để tiến hành chế độ dán băng
+ Nhấn đồng thời bàn đạp trái (22) và phải (23) trong khi dán để cắt băng
+ Có thể thực hiện cắt băng keo bằng các cách khác như dùng nút nhấn (20)
hoặc nhấn phím (4) trên bảng điều khiển.
Bước 8 + Kết thúc làm việc thì nhấn phím (7) trên bảng cài đặt để ngắt nhiệt và chờ
nhiệt độ báo trên màn hình hiển thị hạ xuống còn khoảng 50-60oC thì ngắt
điện, khóa van khí nén và vệ sinh máy.
2.3. Một số chức năng trong menu
Mục 1.0. Điều chỉnh chiều dài băng sau cắt
Mục 1.1. Điều chỉnh thời gian trễ lô điểm đầu băng
Mục 1.2. Điều chỉnh thời gian nhả kẹp sau cắt băng
Mục 2.0. Điều chỉnh quay ngược lô
Mục 2.1. Chỉnh thời gian trễ quay ngược lô
Mục 2.2.
Các bước vào từng mục:
Ấn và giữ nút MENU (12) khoảng 3 giây. Màn hình hiển thị nhiệt độ (9) sẽ hiện từng mục.
Màn hình hiển thị tốc độ (14) hiển thị thông số cài đặt
Để thay đổi các mục ấn và nhả nút MENU, để chuyển từ mục 1 mục 2 ấn và giữ
nút menu khoảng 3 giây
Điều chỉnh thông số từng mục bằng nút lên xuống.
2.4. Ưu nhược điểm
Ưu điểm:
- Dễ vận hành và sử dụng, các thông số cài đặt bằng tay
- Có nhiều chức năng hơn máy H&H-6800 như quay ngược lô. Thao tác dán dễ
hơn máy H&H cũ.
- Cắt lồng băng dễ dàng.
Nhược điểm:
- Không có bộ nhớ lưu các chế độ dán đã sử dụng, mỗi lần cần dán hàng phải cài
đặt lại máy mất nhiều thời gian cho thao tác
34
- Máy SW-801C là máy dán tồi nhất, nhiệt độ dán không ổn định trong quá trình
dán, sử dụng khò bẹt.
35
3. Máy dán H&H AI-001
3.1 Giới thiệu: Máy dán AI-001 là một trong những máy dán hiện đại nhất trên thị trường
hiện nay, được phát triển trên nền tảng kỹ thuật số và dành cho những người sử dụng chuyên
nghiệp với nhiều đặc tính mới giúp công đoạn dán đường may trở nên dễ dàng hơn.
Máy dán AI-001 được trang bị, đưa vào sử dụng ở công ty Maxport từ tháng 3 năm 2010.
Tính năng của máy:
- Dán đa tốc khi chạy đường may liên, kéo dài, lý tưởng cho các đoặn băng hẹp khi cua
cũng như cải thiện khả năng chống thấm nước tại ngã 3 và ngã 4.
- Lô trên và lô dưới có thể chạy lệch tốc để giảm nhăn đối với vải co giãn.
- Vị trí khò được điều chỉnh qua bảng điện từ, đảm bảo chính xác 100% không bị sai lệch.
- Có bộ nhớ để lưu lại những dữ liệu về vị trí đầu khò để sử dụng sau này.
- Bộ đo băng bằng máy tính giúp tính toán giá thành chính xác.
- Pê đan có nhiều chức năng, dễ dàng diều khiển bằng một chân.
- Màn hình điều chỉnh cảm ứng đa ngôn ngữ.
3.2. Sơ đồ cấu tạo và nguyên lý vận hành
3.2.1 Sơ đồ cấu tạo
36
3.2.2. Hướng dẫn vận hành và chức năng của từng bộ phận:
Máy AI-001 có rất nhiều thông số để điều chỉnh được tùy thuộc vào nhu cầu sử dụng. Các
thông số này được sắp xếp ở các thư mục khác nhau trên màn hình cảm ứng tùy theo công dụng
như sơ đồ sau:
37
Đặt nhiệt độ sợi đốt, áp lực gió đầu khò và tốc độ dán theo các chế độ quy định tùy vào
thực tế sản xuất. Bắt đầu cho máy chạy “RUN” bằng bàn ga trái (16), kiểm tra vị trí đầu khò và
điều chỉnh cho phù hợp. Gài băng qua bộ cân bằng băng và quả lô trên (12), cho băng tiến lên
quả lô trên (16) bằng bàn ga phải (17) “JOG”. Chú ý điều chỉnh băng nằm ở chính giữa, mặt keo
hướng về phía hường vận hành máy. Điều chỉnh độ căng của băng và vị trí chay cho phù hợp.
Nâng quả lô trên (12) bằng bàn ga trái (16), đặt băng cân 2 bên giữa đường may và hạ quả lô đề
xuống giữ băng.
Dùng cả 2 tay giữ bán thành phầm, đưa vào và dùng ngón tay giữ sát điểm bắt đầu. Đặt cánh tay
trên bàn máy và dùng ngón tay vuốt phẳng đường may.
Nhấn bàn ga trái (16) “RUN”, đầu khò sẽ đưa vào và quả lô trên (12) sẽ bắt đầu quay và kéo
băng, điều chỉnh dán chính giữa đường may. Đưa dàn bán thành phẩm vào, giữ cho đường may
nằm chính giữa quả lô dưới (13). Đến cuối đường dán, nhấn bàn ga phải trong khi giữa nguyên
bàn ga trái để cắt băng. Quả lô trên sẽ nâng lên và đầu băng mới lại được đưa vào. Sau khi dán
xong đường may sẽ dán tiếp các đường tiếp theo.
Hướng dẫn cài đặt chế độ dán băng:
- Cài đặt chế độ điểm đầu băng - Tape start (4)(5.1)
Hình 4.6. Màn hình hiển thị chế độ tape start- đầu băng
+ A: Start of tape quill delay- Chỉnh trễ băng đầu cuồn
Ấn vào vị trí A như hình 4.6. Màn hình hiển thị như sau:
38
+ C: After cut tape feed lenght- Chiều dài của băng sau khi cắt
Ấn vào vị trí C như hình 4.6 để điều chỉnh giá trị từ 0.1 đến 200, màn hình hiển thị như
sau:
+ D: Start of tape nozzle penetration speed- Điều chỉnh tốc độ di chuyền khò
Ấn vào vị trí D như hình 4.6 để điều chỉnh tốt độ từ 1-10 như hình sau:
+ F: Roller soft start- Chỉnh tốc độ lô ban đầu làm chín đầu băng
Điều chỉnh tốc độ từ 0.1 đến 30ms
- Cài đặt chế độ dán giữa cuộn băng – Tape middle (4)(5.2)
Hình 4.7. Màn hình hiển thị chế độ Tape middle - giữa cuộn băng
+ A. Micro reverse- Chỉnh lô quay ngược ở điểm dừng băng từ 0.1 đến 50
39
+ B. Motor star delay- Chỉnh độ trễ của lô so với khò từ 0.1 đến 10ms
- Cài đặt chế độ dán cuối băng- Tape end (4)(5.2)
Hình 4.8. Màn hình hiển thị chế độ dán Tape end
+ A.Chỉnh after cut roller speed- Chỉnh tốc độ lô sau cắt băng từ 0.1 đến 28
+ B. After roller stop position- Chỉnh vị trí lô sau cắt băng từ 200 đến 300
40
+ C. After cut nozzle new position- Chỉnh vị trí mới của kho sau khi cắt băng
+ D. After cut nozzle retract position- Chỉnh thời gian khò ra sau khi cắt băng từ 0.1 đến
300
Hướng dẫn cắt băng: Trong khi dán, nếu đang nhấn bàn ga trái (16) thì chỉ cần nhấn bàn
ga phải (17) để cắt băng, hoặc cũng có thể ấn nút “ CUT” trên màn hình (15) để cắt băng.
Hướng dẫn lắp băng: Khi gài băng qua chỗ dao cắt nên đưa đầu khò về vị trí nghỉ. Lúc đó
kép băng sẽ nhả ra để cho dễ lắp băng. Trở về Menu chính và bấm nút để đưa khò về vị trí
nghỉ.
41
Khi về vị trí nghỉ, đầu khò sẽ nằm xa người vận hành máy giúp thấy rõ khe lắp băng. Việc
này cũng giúp làm giảm thiểu nguy cơ chạm vào đầu khò gây hỏng.
Sau khi lắp băng, ấn nút 1 lần nữa để đưa đầu khò về vị trí sẵn sàng dán. Nhán bàn ga
phải (17) để qua lô bắt đầu quay. Chú ý điều chỉnh băng nằm giữa tâm quả lô.
Hướng dẫn sử dụng chế độ nâng cao:
Ở máy đời cũ H&H SW 801C, khò chỉ có thể chuyển động vào hoặc ra. Ở máy AI-001 có
thêm một chế độ điều chỉnh khò ở vị chí “hovering” lửng tại vị trí dừng băng, Khi dán ở chế độ
nâng cao “Advance mode”, đầu khò sẽ dừng tại chỗ để làm ấm băng, nhằm tăng chất lượng
đường dán tại các vị trí dừng băng.
Để chuyển sang chế độ nâng cao “advance mode”, từ main menu vào phần
“PERSONALITY” sau đó nhấn “ON” trong phần advance mode.
(4)(6) advance Mode (hình 4.5).
Hình 4.11. Màn hình điều chỉnh Nozzle adjust- chỉnh khò
42
1. Điều chỉnh vị trí đầu khò theo hướng ngang- trục x (phải-trái)
2. Cài đặt vị trí khò trên trục x
3. Vị trí khò hiện tại trên trục x
4. Điều chỉnh vị trí đầu khò theo hướng thẳng đứng- trục z (lên- xuống)
5. Cài đặt vị trí khò trên trục z
6. Ví trí khò hiện tại trên trục z
7. Nút Reset- đưa khò về vị trí gốc (x=0, y=0, z=0)
8. Vị trí khò hiện tại trên trục y
9. Điều chỉnh vị trí đầu khò trên trục y (vào-ra)
10. Ví trí đầu khò trên trục y khi chạy hết tốc độ (full speed)
11. Vị trí đầu khò trên trục y khi chạy nửa tốc độ (haft-speed)
12. Ấn nút này để chọn chạy hết tốc độ (full-speed)
13. Ấn nút này để chọn chạy nửa tốc độ
Hướng dẫn lưu chế độ vào bộ nhớ: (4)(5)(10)(11)(12) (hình 4.5)
Hình 4.12. Màn hình hiển thị memory write- lưu chế độ
Tất cả các chế độ cài đặt, vị trí khò và thông tin cá nhân khác có thể được lưu lại tại một
trong số 20 bộ nhớ. Các chế độ này có thể được gọi ra để áp dụng chạy máy bất cứ lúc
nào.
- Để lưu lại: bấm số bộ nhớ muốn lưu chế độ trong vòng 5 giây, khi nào nghe
tiếng ”bíp” là được
- Để gọi lại chế độ đã lưu trong bộ nhớ: Bấm và giữ số của bộ nhớ trong vòng 5
giây, khi nào nghe thấy tiếng “bíp” là được.
43
5. Thông tin cài đặt độ căng
6. Đồng hồ đo chiều dài băng
7. Đồng hồ đo băng
8. Reset lại đồng hồ 6
Hình 4.14. Màn hình hiển thị độ căng của băng
Thông thường đặt độ căng (5) bằng 20.
44
4. Máy dán GORE 5000E
Máy dán Gore 5000E là một trong nhưng đời máy đầu tiên của Gore, không có bộ nhớ
lưu lại các thông số dán, các thông số được cài đặt trực tiếp trên máy.
Máy được đưa vào sử dụng ở Maxport vào tháng 1 năm 2007
4.1. Sơ đồ cấu tạo.
45
4.2. Hướng dẫn vận hành máy
Bước 1: Chuẩn bị ( Chưa bật sợi đốt)
- Xoay núm chỉnh gió khò (2) để điều chỉnh cấp khí cho máy
- Bật công tắc nguồn (1) để khởi động máy
- Cài đặt tốc độ dán: Vạn núm (5) để cài đặt tốc độ dán
- Cài đặt nhiệt độ dán: Vặn nút (8) để chọn nhiệt độ dán lớn nhất trong quá trình dán
- Chỉnh gió khò: Vặn núm (2) chọn gió khò
46
Hình 4.17. Nén lô
Trục lô trên có thể di chuyển từ 1 đến 2mm như hình 4.15 để cài đặt độ nén cần thiết
- Chỉnh khò
Chọn kích thước và vị trí của khò (17) phù hợp với từng loại băng, chỉnh khò sao cho
luồng khí thổi vào chính giữa tâm băng
47
4.3 Một số vấn đề trong quá trình dán
- Nếu keo phè nhiều quá:
+ Giảm áp lực gió khò
+ Giảm nhiệt độ dán (4o – 6o)
+ Tăng tốc độ dán
+ Giảm lực nén lô xuống một chút
+ Giảm độ bẹt lô
- Nếu bị dò nước tại điểm dừng băng
+ Mở bộ điều khiển, chỉnh R18, tăng thời gian trễ lô (lô dừng lâu hơn tại điểm đầu và
dừng băng)
4.4. Ưu nhược điểm
Ưu điểm:
- Thay lô nhanh
- Nhiệt độ dán ổn định do sử dụng kiểu khò tròn gồm những lỗ nhỏ được bố trí bằng kích
thước băng dán, giúp nhiệt độ phân bố đều giữa và 2 mép băng
- Có hệ thống làm mát lô bằng lô dẫn băng giảm nhiệt độ của lô trong quá trình dán
băng không bị nhổm mép.
- Thao tác vận hành đơn giản, điều chỉnh thông số trực tiếp trên máy dán.
Nhược điểm:
- Không có bộ nhớ lưu các chế độ dán đã sử dụng, mỗi lần cần dán hàng phải cài đặt lại
máy mất nhiều thời gian cho thao tác
- Thao tác dán khó hơn so với các loại máy khác, không có bộ cắt băng, phải sử dụng kéo
cắt băng bằng tay.
- Lắp băng khó, khó thay lô.
- Trong quá trình dán lô bị nóng nhanh khó khăn trong thao tác của người dán do nóng
bỏng tay năng suất dán thấp
48
5. Máy dán GORE 6100
5.1. Giới thiệu.
Máy dán GORE 6100 sử dụng cho sản phầm Gore và một số các sản phẩm nếu có yêu
cầu, Máy Gore 6100 được thiết kế đặt biệt để dán băng trên vải 3 lớp, cho hiệu quả dán cao. Máy
được đưa vào sử dụng ở Maxport vào tháng 8 năm 2010.
Tính năng của máy:
- Tính chiều dài băng dán bằng bộ đếm
- Có 3 bàn ga giúp dễ dàng thao tác trong vận hành máy
- Bộ nhớ lưu lại một số chế độ dán cần thiết
- Điều chỉnh độ trễ của khò, của lô tăng chất lượng dán băng chống nước tại những điểm
đầu băng và dừng băng
- Có thể điều chỉnh được chiều dài luồng khí nóng từ khò thổi ra tại điểm cuối băng.
- Hệ thống làm mát lô dẫn băng co tác dụng làm nguội lô trong quá trình dán.
49
5.2. Sơ đồ cấu tạo
50
5.3. Ý nghĩa các thông số
1. Cắt băng tự động: Upgrade automatic tape cutter: Thao tác cắt chính xác tại điểm đầu băng, giữa
băng, cuối băng, chức năng này cho phép cấp băng chính xác tiết kiệm thời gian giúp dán băng ổn định
hơn
2. Đơn dán: Recipes: là 1 nhóm những thông số của chế độ dán. Gore đưa ra 15 đơn dán mặc định để
dán cho các sản phẩm của Gore và 5 đơn dán có thể chỉnh sửa các thông số dán phụ thuộc vào điều kiện
cụ thể của từng nhà máy.
Sử dụng Recipes giúp thợ dán máy dễ dàng sử dụng lại các chế độ dán đã sử dụng mà không cần phải cài
đặt lại thông số tiết kiệm thời gian thao tác
3. Mã số an toàn – Security code 250: dùng để đăng nhập vào phần Sub menu
MAIN MENU PARAMETER
Code Description- Miêu tả
rP Đơn dán: từ 1-20 recipes: các chế độ dán sản phẩm Gore
SP Tốc độ dán cài đặt bên trong hiện thị màn hình. Không thay đổi được thông số
dán trong phần Main menu
tP Thông số nhiệt độ dán: Để cài đặt nhiệt độ dán
SU Menu con: Phần này yêu cầu nhập mã số 250
t1 Độ trễ luồng khí nóng tại điềm đầu bằng: Dùng để cài đặt thời gian trôi qua từ Ảnh hưởng
khi người vận hành ấn bàn ga cho đến khi gió nóng bắt đầu thổi ra từ khò đến chất
A1 Cài đặt thời gian thổi gió nóng sau thời gian t1. Dùng để cài đặt thời gian khi lượng dán
khò bắt đầu thổi gió nóng điểm đầu
t2 Thời gian trễ lô sau khi mỏ khò bắt đầu thổi gió nóng băng
t3 Cài đặt thời gian trễ khò sau khi nhả bàn ga Pedal ( Khò sẽ thổi gió nóng lâu Ảnh hưởng
hơn 1 khoảng thời gian t3 sau khi lô ngừng quay tại điểm cuối băng) đến chất
A3 Cài đặt thời gian thổi gió nóng của khò sau khoảng thời gian delay khò t3 lượng dán
t4 Cài đặt thời gian trễ khò sau khi nhả bàn ga tại điểm cuối băng- Khò vẫn giữ cuối băng
nguyên vị trí và thổi gió nóng sau khi người vận hành nhả bàn ga
t5 Cấp băng: Cài đặt độ dài cửa băng sau cắt băng Ảnh hưởng
đến chất
lượng dán đầu
băng
tL Chiều dài băng: Hiện thị tổng chiều dài băng tính bằng feet khi dán
rE Mở rộng kết nối vào SUB menu
SUB MENU
CODE DESCRIPTION POSSIBLE
VALUES/
Giá trị
tC Tape code- Mã băng Không áp
dụng
tS Tape size- Khổ băng 22
bS Baffle size 13,22,25
rS Roller size: Kích thước lô 13,22,25
H Horizontal nozzle setting-Vị trí khò theo phương ngang 425-575
U Vertical nozzle setting - Vị trí khò theo phương đứng 750
AF Air flow- Gió khò 120
rL Roller lock on/ off – Bất tắt khóa lô trên First digit =
chế độ khóa
51
0= lock off –
không khóa
1 = Lock on –
Khóa
Second digit -
rP Roller pressure- Nén lô 80
FP Lực nén lô dẫn băng 60
CP Cooled roller pressure- Áp lực nén lô làm mát 80
nP Air knife pressure-Nén dao 20
Ad Air drop flow- Hương thổi dòng khí 40
SUB MENU
CODE DESCRIPTION
FL Hiển thị phần mềm, không thay đổi được giá trị cài đặt
SL Giới hạn tốc độ- mặc đinh SL là tốc độ dán lớn nhất
rS Lưu đơn dán; Lưu lại chế độ dán cần thiết
FS Thông số cài đặt các chế độ bàn ga từ chế độ 1 đế chế độ 3
52
2. Tháo băng khỏi máy
3. Nhấn và giữ bàn ga phải để kích hoạt chế độ JOG MODE
4. Nhấn và giữ bàn ga phải + ấn và giữ nút TSP (9)
5. Nhẫn + giữ bàn ga phải, nút TSP đồng thời vặn nút SPEED KNOD (4) cho đến khi màn
hình AUX DISPLAY hiện thị thông số tốc độ dán cực đại. Vặn nút SPEED KNOD để
điều chỉnh tốc độ dán cực đại yêu cầu. Khi đã chọn được giá trị cần thiết, nhả nút TSP và
bàn ga.
6. Vào phần MAIN menu, bằng cách ấn đồng thời nút TSP và MTCA(5)
7. Vào Phần SUB MENU
8. Sau khi vào SUB MENU ấn và giữ nút MTCA (5) cho đến khi SL xuất hiện trên màn
hình display (6), giá trị SL xuất hiện trên màn hình (8).
9. Vặn nút SPEED KNOD (4) đến vị trí thẳng đứng, dịch chuyển một chút theo cả 2 hướng
cho đến khi giá trị dán cực đại bắt đầu nhấp nháy.
10. Ấn nút TSP (9). Khi đó màn hình TEMPERATURE DISPLAY (8) sẽ hiện thị tốc độ dán
cực đại mới. và giá trị đó không nhấp nháy nữa.
11. Thoát khỏi SUB MENU bằng cách nhấn đồng thời 2 nút MTCA và TSP
53
5.4.1. Hướng dẫn vận hành trong trường hợp cụ thể
Trước khi sử dụng máy dán cần chú ý kiểm tra các bước sau.
- Checklist 1. Chuẩn bị dán băng bằng cách sử dụng đơn dán Recipe.
- Checklist 2. Chuẩn bị dán băng không sử dụng đơn dán
- Checklist 3. Cài đặt cấp băng.
Checklist 1. Sử dụng đơn dán có sẵn
Các bước như sau:
1. Chọn đơn dán muốn sử dụng
MAIN MENU > rP
2. Đối với mỗi thông số, kiểm tra lại đơn dán để xem lại các giá trị tương ứng.
Các bước như sau:
Thông số Đường dẫn
tS( tape size- kích thước băng) Main menu> rE>tS
bS (bafle size) – Kích thước lưới bảo vệ khò Main menu > rE > bS
rS (roller size) Kích thước lô Main Menu > rE > rS
H – Vị trí khò theo phương ngang Main menu > rE > H
U – Vị trí khò theo phương thẳng Main menu > rE > U
Chú ý: Kiểm tra kích thước băng bằng cách kiểm tra part number.
54
6. Cài đặt các giá trị tiếp theo như sau:
Thông số Đường dẫn
AF- Gió khò Main menu > rE > AF
rL – Khóa lô Main menu > rE > rL
rP – Nén Lô Main menu > rE > rP
FP (feed roller pressure) – nén lô dấn băng Main menu > rE > FP
CP (cooled roller pressure) – Gió làm mát lô Main menu > rE > CP
nP (air knife pressure)- lực nén dao cắt Main menu > rE > Np
Ad ( air drop) – chiều dài luồng khí Main menu > rE > Ad
7. Bổ sung phần checklist 3
5.5.2. Bộ nhớ.
Máy hoạt động cho phép mặc 15 chế độ mặc định và 5 chế độ khác có thể thay đổi các
thông số khi hoạt động. Mỗi chế độ (RECIPE) gồm các giá trị đã cài đặt sẵn. Khi chọn chế độ
từ 1 đến 16 máy sẽ tự động thiết lập toàn bộ các thông số như: tốc độ, nhiệt độ và các thông
số khác.
Các chế độ mặc định sẵn ( số từ 1 đến 15)
Chế độ mặc định từ (1- đến 15) được cung cấp bởi GORE và liên quan đến những sản phẩm
đặc thù. Không thể thay đổi những thông số của những chế độ này.
55
Các chế độ có thể điều chỉnh ( Số từ 16 đến 20)
Các chế độ có thể được lập trình lại cho phép các nhà máy nhà máy có thể thêm hay thay đổi
các thông số. Một chế độ mới có thể được tạo ra bằng cách gọi lại những chế độ mặc định
sẵn, thay đổi những chế độ này và lưu/save những giá trị của chúng vào 1 chế độ mới.
Các bước gọi lại một chế độ (Recall recipe): (Main menu rP)
1. Vào phần MAIN MENU
2. Ấn nút MTCA chuyển tới chế độ (màn hình hiển thị rp). Màn hình trên cùng sẽ hiển thị
chế độ hiện tại được chọn.
3. Vặn nút tốc độ SPEED để chọn chế độ mình cần.
4. Ấn nút TSP để xác nhận chế độ được chọn.
Các bước lưu lại những thay đổi đến 1 chế độ (16-20) (Main menu SU rS)
56
1- Chế độ 1:
+ Bàn ga trái (L): Chế độ dán không cắt băng
+ Bàn ga giữa (M): Chế độ dán và cắt băng
+ Bàn ga phải: Cộn tời băng lên/ xuống (nhanh), quả lô chỉ quay (chậm)
2- Chế độ 2.
+ Bàn ga trái (L): Chế độ dán và cắt băng (Khi bàn đạp trái được ấn xuống, đèn báo hiệu cắt
băng sẽ sáng).
Chế độ dán không cắt băng: Nhấn bàn đạp L, sau đó nhấn bàn đạp M
+ Bàn ga giữa (M): Ống cuộn băng di chuyển lên/ xuống
+ Bàn ga phải (R): Chế độ chỉ quay lô
3- Chế độ 3
+ Bàn ga trái (L): Chế độ dán không cắt băng, nếu thay đổi từ chế độ không cắt băng sang cắt
băng nhấn L sau đó nhấn M
+ Bàn ga giữa (M): Ống cuộn băng di chuyển lên/ xuống
+ Bàn ga phải (R): Chế độ chỉ quay lô
Sau khi máy được bật hoặc sau mỗi lần cắt dao cắt có thể bị hạ xuống, sử dụng bất kỳ 1 trong 3
bàn ga.
57
5.5.3. Cấu trúc của phần mêm MENU 8.XX
Main Menu
Item Thông số Ý nghĩa
1 rP Gọi lại chương trình 1-20
2 SP ** Cài đặt tốc độ lô
3 tP * Cài đặt nhiệt độ của khò
4 SU Kết nối Sub menu
5 t1 *t1 độ trễ của luồng khí khi bắt đầu dán băng
6 A1 *A1 Chiều dài của luồng khí sau thời gian t1
7 t2 *t2 Độ trễ của lô khi bắt đầu dán
8 t3 *t3 Độ trễ của luồng khí sau khi nhả bàn ga
9 A3 *A3 Chiều dài của luồng khí sau thời gian t3
10 t4 *t4 Độ trễ khò sau khi nhả bàn ga
11 t5 * t5 chiều dài của băng sau khi cắt
12 TL Tổng chiều dài của băng
13 rE Mở rộng chương trình trong sub menu
Điều chỉnh một số thông số tại khi bắt đầu dán băng
Nếu quá nóng hoặc băng bị đong đưa trong lúc bắt đầu dán phải điều chỉnh như sau:
- Tăng A1- Tăng chiều dài của dòng khí nóng
- Giảm t1- Luồng khí được thổi sớm hơn
- Giảm t2 - Lô chạy sớm hơn.
Nếu thiếu nhiệt hoặc băng khi bị chảy mềm ở thời điểm ban đầu:
- Nếu phần góc băng không bị chảy mềm ==> Tăng t2- lô khởi động/ bắt đầu chạy chậm hơn
58
- Nếu điểm đầu băng không bị chay mềm hay keo nằm ngang ==> Giảm A1( giảm chiều dài
luồng khí thổi) sau đó giảm t2 (lô chạy sơm hơn)
59
6. Máy dán H&H AI-007
6.1 Giới thiệu: Máy dán AI-00 là một trong những máy dán tinh vi trên thị trường hiện
nay, được phát triển trên nền tảng kỹ thuật số và dành cho những người sử dụng chuyên nghiệp
với nhiều đặc tính mới giúp công đoạn dán đường may trở nên dễ dàng hơn.
Máy dán AI-007 được trang bị, đưa vào sử dụng ở công ty Maxport từ tháng 10 năm
2010.
Tính năng của máy:
- Lô trên và lô dưới có thể chạy lệch tốc để giảm nhăn đối với vải co giãn.
- Bộ nhả băng kỹ thuật số đảm bảo ổn định khi vận hành
- Giao diện vận hành nhiều màu
- Tiết kiệm năng lượng
- Lập trình độc lập dán đầu băng, giữa băng và cuối băng
- Pê đan có nhiều chức năng, dễ dàng diều khiển bằng một chân.
- Màn hình điều chỉnh cảm ứng đa ngôn ngữ.
6.2. Sơ đồ cấu tạo và nguyên lý vận hành
60
6.2.1 Sơ đồ cấu tạo
61
6.2.2. Hướng dẫn vận hành và chức năng của từng bộ phận.
Máy AI-007 có rất nhiều thông số để điều chỉnh được tùy thuộc vào nhu cầu sử dụng. Các
thông số này được sắp xếp ở các thư mục khác nhau trên màn hình cảm ứng tùy theo công dụng
như sơ đồ sau:
Chú thích:
1. Nút cấp băng
2. lệch tốc
3. Tốc độ dán
4. Nhiệt độ dán cài đặt
5. Nhiệt đán thực tế
6. Chế độ park và un-park
khò khi lắp băng
7. Bật/ tắt nhiệt
8. Bật tắt quay ngược lô
9. Bật tắt kẹp băng
10. Cắt băng
62
Khởi động máy:
- Mở cấp khí nén bằng cách vặn núm cấp khí chính ON.
- Ấn nút (2) màu xanh để bật máy
63
1. Biểu tượng lô trên
2. Biểu tượng vải
3. Biểu tượng băng dán
4. Báo hiệu cài đặt băng
5. Biểu tượng khò
Hướng dẫn cài đặt chế độ vận hành nâng cao Advance Operation
Vào mục personality như hình 6.2.
Quill latch: (Khóa lô) Lô trên bị khóa ở vị trí trên cao mà không hạ xuống sau khi cắt băng.
Để kích hoạt chức năng này, ấn nút OFF/ ON như hình vẽ.
Khi chức này này không được bật (OFF), lô sẽ hạ xuống khi ấn bàn ga cấp băng.
64
Máy cho phép điều chỉnh tốc độ quay của lô dưới:
Tốc độ của lô dưới = tốc độ cài đặt x (% cài đặt)
- Lệch tốc = 100%, lô trên và lô dưới chạy cùng tốc độ
- Lệch tốc > 100%, Tốc độ của lô dưới > lô trên
- Lệch tốc < 100%, Tốc độ của lô dưới < lô trên
Giá trị cho phép: 80-150%
Một số vấn đề cần chú ý: Khi cài đặt lệch tốc khác nhau nhiều giữa 2 lô <90% hoặc > 110% luôn
để vải ở giữa 2 quả lô, không để lô chạy không có thể gây hỏng máy.
Duplex Nozzle Action (Hoạt động kép của khò): Chuyển động của khò được vận hành bởi 2 xy
lanh, hướng trái phải và xa gần mục đích giúp cải thiện chất lượng dán băng đặc biệt là cho
loại băng mỏng và mềm.
1. Khò chuyển động theo hướng từ trái sang phải
2. Khò chuyển động theo hướng từ trong và ngoài.
Digital Tensione (Điều chỉnh căng băng tự động): Trong quá trình dán, việc dán băng là hết
sức quan trong, máy dán AI-007 cho phép sử dụng bộ điều chỉnh bằng số trong việc cấp, điều
chỉnh độ căng của băng dán kéo ra từ cuộng băng.
Để mặc định, bật chế độ điều chỉnh căng băng trong khi vận hành, ấn ON/ OFF trong trong
personality như hình vẽ.
Power save mode (Chế độ tiết kiệm điện): Khi bật chế độ này, máy sẽ tự động tắt sợi đốt sau
10 phút nếu trong 10 phút này máy không được vận hành giúp tiết kiệm điện.
Để bật chế độ này, ấn ON trong trang Personality
Parameters lock (Khóa thông số): Chức năng này bật cho phép máy bảo vệ chống lại những sự
thay đổi đột ngột. Ấn và giữ nút Lock trên màn hình Personality khoảng 10s để bật hoặc tắt chức
năng này.
65
66
6. So sánh các loại máy đang sử dụng ở MAXPORT
Bảng 6.1 So sánh các tính năng của máy dán đang được sử dụng ở MAXPORT
67
Bảng 6.2. So sánh ưu nhược điểm của các loại máy
Loại
Ưu điểm Nhược điểm
máy
- Giá thành thấp - Không có bộ nhớ lưu các chế độ dán
- Đơn giản dễ sử dụng: cài đặt các thông số đã sử dụng, mỗi lần cần dán hàng phải
nhiệt độ, tốc độ dán, độ nén, gió khò bằng cài đặt lại máy mất nhiều thời gian
tay. cho thao tác.
- Dễ dán ở vị trí cửa tay cửa mũ. - Có ít chế độ cài đặt, khi dán hàng co
H&H giãn phải thay lô mới.
6800 - Không dán được đa tốc, chạy chậm ở
vị trí băng giao nhau.
- Khó dán những chi tiết nhỏ ví dụ như
bụng tay…
- Bộ tời băng cồng kềnh, lắp băng mới
khó
- Dễ vận hành và sử dụng, các thông số cài - Không có bộ nhớ lưu các chế độ dán
đặt bằng tay đã sử dụng, mỗi lần cần dán hàng phải
- Có nhiều chức năng hơn máy H&H-6800 cài đặt lại máy mất nhiều thời gian
SW-
như quay ngược lô. Thao tác dán dễ hơn cho thao tác
801C
máy H&H cũ. - Máy SW-801C là máy dán tồi nhất,
- Cắt lồng băng dễ dàng. nhiệt độ dán không ổn định trong quá
trình dán, sử dụng khò bẹt.
- Tự động đo chiều dài băng dán sử dụng - Cấu trúc menu khá phức tạp
- Có nhiều chức năng cài đặt dán với nhiều - Thay lô khó hơn máy Gore 5000E
chủng loại hàng, sản phẩm dán đẹp hơn,
chất lượng cao hơn. Ví dụ: đối với các loại
vải co giãn, có thể chỉnh tốc độ quả lô dưới
và trên chạy lệch tốc ngay trên máy mà
không cần phải thay quả lô giống như ở máy
H&H 6800 và máy SW-8001C.
AI-001
- Thay khò nhanh hơn máy H&H-6800
- Thay lô nhanh hơn máy SW
- Khò linh động hơn máy SW và máy H&H
6800, có thể điều chỉnh lên xuống dễ dàng
- Chỉnh trễ khò dễ
- Có thể dán đa tốc, chạy nhanh, chạy châm
bằng cách nhả bàn đập thao tác dễ hơn
tại điểm ngã 3 ngã 4
- Tự động đo chiều dài băng
- Chế độ dán lệch tốc cải thiện chất lượng
AI-007 dán băng
- Cải thiện được hiện tượng nứt, vỡ bộ
chuyển động khò
GORE - Thay lô nhanh - Không có bộ nhớ lưu các chế độ dán
5000E - Nhiệt độ dán ổn định do sử dụng kiểu khò đã sử dụng, mỗi lần cần dán hàng phải
tròn gồm những lỗ nhỏ được bố trí bằng cài đặt lại máy mất nhiều thời gian
kích thước băng dán, giúp nhiệt độ phân bố cho thao tác
đều giữa và 2 mép băng - Thao tác dán khó hơn so với các loại
68
- Có hệ thống làm mát lô bằng lô dẫn băng máy khác, không có bộ cắt băng, phải
giảm nhiệt độ của lô trong quá trình dán sử dụng kéo cắt băng bằng tay.
băng không bị nhổm mép. - Lắp băng khó, khó thay lô.
- Thao tác vận hành đơn giản, điều chỉnh - Trong quá trình dán lô bị nóng nhanh
thông số trực tiếp trên máy dán. khó khăn trong thao tác của người
dán do nóng bỏng tay năng suất dán
thấp
- Tự động đo chiều dài băng dán sử dụng - Cấu trúc menu phức tạp, khó khăn
- Có bộ nhớ lưu lại các chế độ dán khác trong thao tác và vận hành máy
nhau dễ dàng gọi lại các chế độ dán này - Giá thành cao
- Đặc biệt phù hợp với các loại băng 3 lớp
của GORE
- Nhiều chế độ dán khác nhau, giúp cải thiện
GORE chất lượng dán ở điều đầu băng, cuối băng
6100 - Sử dụng khò tròn có khoét lỗ nhiệt
phân bố đều trên bản băng tăng chất
lượng dán
- Sử dụng lô dẫn băng có làm mát bằng khí
làm lạnh lô trong quá trình dán
69
Bảng 6.3 So sánh khò của từng loại máy
Loại máy Ảnh khò Đặc điểm
- Nhiệt độ phân bố không đều trên bản
băng, ở giữa cao hơn so với 2 mép băng.
H&H 6800
SW-801C
AI-001
GORE 5000E
GORE 6100
Bảng 6.3 Bảng so sánh các loại khò của máy dán
70
CHƯƠNG II. TỔNG QUAN VỀ CHẾ ĐỘ CÔNG NGHỆ
I. Sưu tập các chế độ dán băng
Chi tiết như file đính kèm 1. SEALING CONDITION DATA BANK
II. Lựa chọn chế độ công nghệ
1. Cơ sở lựa chọn
Lựa chọn chế độ dán thích hợp phụ thuộc vào:
- Thành phần vải đối với chế độ dán đường line bonding sử dụng băng gia cố SRT
- Thành phần lớp tráng, cấu trúc vải, kiểu dệt đối với vải tráng 2 lớp, 2.5 lớp
- Thành phần lớp tráng, cấu trúc và kiểu dệt vải nền, cấu trúc và kiểu dệt lớp tri côt dán
chống nước đối với vải 3 lớp. Ngoài ra do yếu tố thẩm mỹ, thường chọn những loại băng
có lớp tricot giống lớp tricot của vải nền nên
- Những sản phẩm Gore dán bằng băng GORE và máy dán GORE
1.1. Lựa chọn chế độ dán Line bonding
LOẠI BĂNG
Loại vải COMMENT
SRT 1010 SRT 1008 SRT-3009
Định vị K 3218 để xém ultra. Sử
Cotton X X X
dụng máy H&H 6800, AI-001; SW
Cotton + Sử dụng máy H&H 6800, AI-001;
X X X
Pet/Spandex SW
Polyester Sử dụng máy H&H 6800, AI-001;
X X X
kim 3 lớp SW
Polyester dệt
thoi 1 lớp
Sử dụng máy H&H 6800, AI-001;
Spandex X X X
SW
Nylon dệt
thoi 1 lớp
71
E 900 6GTA E 300 C1
72
CHƯƠNG III. KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ
I. Đánh giá khả năng dán băng của các loại vải.
1. Đánh giá khả năng dán băng cho vải 2, 2.5 lớp
Sử dụng loại băng dán phù hợp, tiến hành dán thử một đoạn trên lớp vải tráng, để một đầu
băng thừa ra không dính vào mặt vải.
Để băng nguội khoảng 2 đến 3 phút sau đó bóc, kéo phần băng dán thừa ra khỏi lớp tráng.
Nếu lớp tráng của vải bị rách và bóc ra khỏi lớp vải như hình 5.1 nghĩa là có thể sử dụng
loại băng đó để dán cho loại vải này.
73
b. Sử dụng phương pháp chụp ảnh qua kính hiển vi
- Chụp trực tiếp bề mặt cần dán qua kính hiển vi với độ phóng đại 40 lần.
- So sánh ảnh chụp với những ảnh chụp trước đó trong file 2.WATER/TAPE WATER
PROOF GUIDE của các loại vải có hoặc không có khả năng dán chống nước. Tư đó có thể
đánh giá một cách nhanh chóng khả năng chống nước của vải đang dán.
74
- Tiêu chuẩn và kích thước mẫu kéo như sau:
75
3. Tiêu chuẩn thử nước
Tiêu chuẩn thử nước như sau:
- Áp suất thử: 3PSI
- Thời gian : 2 phút
Chú ý: Khi thử nước, luôn luôn phải để mặt phải là mặt tiếp xúc áp suất nước máy thử.
76