ระเบียบปฏิบัติงานเรื่อง

การบริหารจัดการยาฉุกเฉินและยาที่ให้ทันที (Emergency Drug &

Stat Drug)
ระเบียบปฏิบัติ
เรื่อง : การบริหารจัดการยาฉุกเฉินและยาที่ให้ทันที
งาน
(Emergency Drug & Stat Drug)
รหัสเอกสาร :
จัดทำโดย คณะกรรมการเภสัชกรรมและการบำบัด
ฝ่ าย/งาน ที่ ฝ่ าย/กลุ่งาน เภสัชกรรม อุบัติเหตุฉุกเฉิน หอผู้ป่ วย
เกี่ยวข้อง
พิมพ์ครั้งที่ 1 เริ่มใช้ : จำนวนหน้า : 4
ปรับปรุงครั้งที่ 1 27 กุมภาพันธ์ 2566

อนุมัติโดย นายบัณฑิตย์ ไชยอุป

นายแพทย์ชำนาญการ รักษาการในตำแหน่ง
ผู้อำนวยการโรงพยาบาลหนองสูง

ระเบียบปฏิบัติเลขที่ : P- หน้าที่ : 1 | P a g e
PTC-002
เรื่อง : การบริหารจัดการยาฉุกเฉินและยาที่ให้ทันที (Emergency Drug
& Stat Drug)
 ระเบียบปฏิบัติการบริหารจัดการยาฉุกเฉินและยาที่ให้ทันที
(Emergency Drug & Stat Drug)
กลุ่มงานเภสัชกรรมและคุ้มครองผู้บริโภค รพ.หนองสูง (ปรับปรุงรายการยาและแนวทางปฎิบัติจาก
รพ.ศรีนครินทร์ )

การจัดการยาฉุกเฉินเป็ นการเตรียมความพร้อมในการให้ยาแก่ผู้ป่ วย
ทันทีเพื่อช่วยชีวิต หรือ ยาที่ต้องให้ทันทีเพื่อลดความเสี่ยงต่อการเสียชีวิต

ระเบียบปฏิบัติเลขที่ : P- หน้าที่ : 2 | P a g e
PTC-002
เรื่อง : การบริหารจัดการยาฉุกเฉินและยาที่ให้ทันที (Emergency Drug
& Stat Drug)
ของผู้ป่ วย หรือยาที่ใช้บรรเทาอาการสำคัญของผู้ป่ วย การจัดการยากลุ่มนี้
พิจารณาจากความจำเป็ นที่ผู้ป่ วยต้องได้รับยาภายในระยะเวลาที่กำหนด
ความเสี่ยงต่อการเกิดความคลาดเคลื่อนทางยา โดยเฉพาะยาที่มีความเสี่ยง
สูงและข้อจำกัดด้านการให้บริการหลังห้องยาปิ ด เวลา 20.00 น - 8.00 น.
1. ยาฉุกเฉิน (Emergency Drug)
หมายถึง ยาที่ใช้ในการช่วยชีวิตผู้ป่ วยที่มีภาวะระบบหัวใจ และหลอด
เลือดล้มเหลว มีอาการแพ้ยาอย่างรุนแรง มีอาการชัก หรือมีภาวะหลอดลม
หดเกร็ง ผู้ป่ วยต้องได้รับยาทันทีหลังมีคำสั่งใช้ยา หากไม่ได้รับยาอย่างทัน
ท่วงที อาจทำให้ผู้ป่ วยเสียชีวิต

รายการ Emergency Drug ที่มีในโรงพยาบาลหนองสูง ได้แก่

ลำดั รายการยา จำนวน

บ
1 Adrenalin inj 1 mg/ml/ ampule (1:1,000) 10
2 Adenosine inj 6 mg/ 2 ml/ vial 5
3 Amiodarone inj 150 mg/ 3 ml ampule 5
®
(Cordarone )
4 Atropine inj 0.6 mg/ml/ ampule 5
5 10% Calcium gluconate inj 10 ml/ 2
ampule

ระเบียบปฏิบัติเลขที่ : P- หน้าที่ : 3 | P a g e
PTC-002
เรื่อง : การบริหารจัดการยาฉุกเฉินและยาที่ให้ทันที (Emergency Drug
& Stat Drug)
 6 Dexamethasone inj. 4 mg/ml/ampule 5
7 Diazepam inj 10 mg/ 2 ml/ ampule 3
8 Dopamine inj 250 mg/10 ml/ ampule 4
9 Glucose 50% inj 50 ml/ vial 2
10 Magnesium sulfate 10% inj (1 g/10 ml)/ 5
ampule
11 Sodium bicarbonate 7.5% inj x 50 ml/ 2
ampule
12 Streptokinase 2
13 Norepinephrine 5
14 Phenytoin inj 5

แนวทางปฏิบัติ
(1) แพทย์เขียนคำสั่งใช้ยาโดยระบุ Stat และแจ้งพยาบาลประจำหอผู้ป่ วย
หรือห้องฉุกเฉิน
(2) พยาบาลสามารถใช้ยาจากกล่องยาฉุกเฉิน Emergency Drug Box

2. ยาที่ให้ทันที (Stat Drug)

หมายถึง ยาที่ให้แก่ผู้ป่ วยที่จำเป็ นต้องได้รับการรักษาอย่างเร่งด่วน แต่

ระเบียบปฏิบัติเลขที่ : P- หน้าที่ : 4 | P a g e
PTC-002
เรื่อง : การบริหารจัดการยาฉุกเฉินและยาที่ให้ทันที (Emergency Drug
& Stat Drug)
ไม่ใช่ยาฉุกเฉิน (Emergency drug) หากผู้ป่ วยไม่ได้รับยา จะเพิ่มความเสี่ยง
ต่อการเสียชีวิตของผู้ป่ วย แบ่งออกเป็ น 2 ระดับความเร่งด่วน คือ

2.1 รายการยา Stat ที่ผู้ป่ วยต้องได้รับภายใน 10 นาที หลังมีคำสั่งใช้ยา คือ

R
1. Salbutamol solution 5 mg/ml (SUBUTA-N)
R
2. Fenoterol 0.5 mg Ipratropium 0.25 mg solution (IPRADOL)
3. Isosorbide 5 mg Sublingual
4. Morphine Injection
5. Vitamin K Injection
6. Nicardipine inj.

แนวทางปฏิบัติ
(1) แพทย์เขียนคำสั่งใช้ยาโดยระบุ Stat และแจ้งพยาบาลประจำหอผู้ป่ วย
หรือห้องฉุกเฉิน
(2) พยาบาลสามารถใช้ยา Emergency Drug Box หรือ ยาสำรองของห้อง
ฉุกเฉิน หรือ หอผู้ป่ วย (Ward Stock)
(3) ในเวลา 8.00 น. – 16.00 น. เภสัชกรทำการจ่ายยาภายใน 5 นาที
(4) กรณีไม่มียาใน Emergency box ให้เหน้าที่ถือตะกร้า “Stat Drug 10
นาที” มาเบิกยาที่ห้องยา

ระเบียบปฏิบัติเลขที่ : P- หน้าที่ : 5 | P a g e
PTC-002
เรื่อง : การบริหารจัดการยาฉุกเฉินและยาที่ให้ทันที (Emergency Drug
& Stat Drug)
2.2. รายการยา Stat ที่ผู้ป่ วยต้องได้รับภายใน 20 นาที หลังมีคำสั่งใช้ยา
คือ
1. Amlodipine
2. Hydralazine
3. Captopril
4. Furosemide Injection
5. Actrapid (Regular Insulin)
6. Kalimate
7. Potassium Chloride Injection
8. Antibiotic
9. eRIG
10. Omeprazole inj.
11. activated charcoal
แนวทางปฏิบัติ
(1) แพทย์เขียนคำสั่งใช้ยาโดยระบุ Stat และแจ้งพยาบาลประจำห้องตรวจ
ผู้ป่ วยอุบัติเหตุฉุกเฉิน หรือ OPD
(2) กรณีไม่มียาใน Emergency box ให้เจ้าหน้าที่ถือตะกร้า นา “Stat
Drug 20 นาที” มาเบิกยาที่ห้องยา
(3) พยาบาลเบิกยาด่วนจากห้องบริการจ่ายยา นอกเวลา สำรองยาที่รถ

ระเบียบปฏิบัติเลขที่ : P- หน้าที่ : 6 | P a g e
PTC-002
เรื่อง : การบริหารจัดการยาฉุกเฉินและยาที่ให้ทันที (Emergency Drug
& Stat Drug)
สำรองยาห้องฉุกเฉิน

3. Now order หรือ PRN drug

หมายถึง ยาที่จำเป็ นจะต้องได้ครั้งแรก โดยไม่ต้องรอให้ยาตามเวลาปกติ
ผู้ป่ วยควรได้รับยาภายใน 30 นาที หลังมีคำสั่งใช้ยา

1. Acetaminophen tab
2. Chlorpheniramine injection
3. Haloperidol injection
4. Metoclopramide injection
5. Tramadol injection
6. Dimenhydrinate inj.
7. Hyoscine-N-butyl bromide 20 mg/ml Injection

แนวทางปฏิบัติ
(1) พยาบาลสามารถใช้ยาสำรองของหอผู้ป่ วย (Ward Stock)

ระเบียบปฏิบัติเลขที่ : P- หน้าที่ : 7 | P a g e
PTC-002
เรื่อง : การบริหารจัดการยาฉุกเฉินและยาที่ให้ทันที (Emergency Drug
& Stat Drug)