Bizantolog Yunanca20 Ders 19

19.
1 Şu cümleleri çevirin:
ἔρχεται/ἔρχονται “geliyor/ geliyorlar” VEYA “gidiyor/ gidiyorlar”
1. οἱ μαθηταὶ ἀπὸ τῶν οἰκιῶν εἰς τὴν βιβλιοθήκην ἔρχονται.
2. καὶ ὁ καθηγητὴς ἀπὸ τῆς οἰκίας ἔρχεται.
3. ἔρχονται οἱ νεανίαι εἰς τὸ γυμνάσιον.
4. ἔρχονται οἱ πολῖται εἰς τὴν βουλήν.
5. ἔρχεται ὁ ἅγιος ἄνθρωπος εἰς τὴν Ἀλεξανδρείαν.
6. ἔρχεται ὁ ποιητὴς ἀπὸ τῆς Σμύρνης εἰς τὴν Ἀντιόχειαν.
Bizantolog Yunanca20 Ders 19 (2020-08-03) 1/36

7. οἱ μαθηταὶ τὰ βιβλία ἀπὸ τῶν διδασκάλων δέχονται.
8. ὁ ποιητὴς το ἀργύριον ἀπὸ τοῦ δεσπότου δέχεται.
9. δέχονται οἱ ἄγγελοι δῶρα ἀπὸ τῶν φίλων. almak, edinmek
10. ὁ ἐπίσκοπος ἐπιστολὴν ἀπὸ τῆς Αὐγούστας δέχεται.
11. οὐ δέχονται οἱ δοῦλοι δῶρα ἀπὸ τοῦ δεσπότου.
12. οὐ δέχεται ὁ Εὔβουλος τὸ ποίημα τὸ περὶ τῆς σοφίας.
13. δέχονται οἱ στρατιῶται τοὺς θώρακας καὶ τὰς ἀσπίδας.
14. δέχεται τὸ παιδίον τὸ ὄνομα Θεόκριτον.

15. βούλεται ὁ ποιητὴς περὶ τῆς πατρίδος γράψαι.
16. οὐ βούλεται τὰ παιδία τὴν γεωγραφίαν μανθάνειν.
17. βούλονται αἱ μαθήτριαι τὰ βιβλία ἔχειν. istemek +mastar
18. βούλεται ὁ καθηγητὴς τὴν ῥητορικὴν διδάσκειν.
19. βούλεται ὁ Εὔβουλος περὶ τῶν γραμματικῶν γράψαι.
20. οὐ βούλεται ὁ Νίκαρχος τοὺς στρατιώτας παρὰ τῇ γεφύρᾳ
τάττειν.
21. βούλονται οἱ Λακεδαιμόνιοι τὸν πόλεμον παῦσαι.

22. οἱ στρατιῶται τῷ στρατηγῷ εἰς τὸν πόλεμον ἕπονται.
23. τὸ παιδίον τῷ δούλῳ εἰς τὴν ἀγοράν ἕπεται.
24. οἱ ἄνθρωποι τῷ ἐπισκόπῳ εἰς τὴν ἐκκλησίαν ἕπονται.
25. ἕπεται τοῖς πολεμίοις εἰς τὴν Μεσοποταμίαν.
26. ἕπονται τῷ Εὐδόξῳ εἰς τὴν Κνίδον. takip etmek +DAT
27. ὁ ἀδελφὸς τῷ ἀγγέλῳ οὐχ ἕπεται ἀλλὰ μένει ἐν τῇ ἀγορᾷ.
28. οἱ μοναχοὶ ἕπονται τῷ ἀρχιμανδρίτῃ εἰς τοὺς ἀγρούς.
29. τῷ πολίτῃ ἕπονται οἱ νεανίαι ἐν τῇ ἀγορᾷ.

30. παύεται τὸ στράτευμα ἐν τῷ πεδίῳ. durmak, duraklamak
31. ὁ ἄνθρωπος ἐν τῇ ὁδῷ παύεται καὶ μένει ἐκεῖ.
32. τὰ ζῷα οὐ παύεται ἐν τῇ ἀγορᾷ.
33. οἱ νεανίαι πρὸ τοῦ γυμνασίου παύονται.
34. ὁ πόλεμος μετὰ ἓξ ἡμέρας παύεται.
35. τὰ παιδία παύεται παρὰ τῷ διδασκάλῳ.
36. ἡ ἑορτὴ μετὰ τὴν θυσίαν παύεται.
37. αἱ ἑορταὶ μετὰ τὰς θυσίας παύονται.

38. οἱ πολέμιοι φίλοι γίγνονται. (bir şey) olmak
39. οἱ νεανίαι ἄνθρωποι γίγνονται.
40. ὁ Πῶλος γίγνεται δεσπότης.
41. ἡ Μυρρίνη καθηγήτειρα γίγνεται.
42. οἱ νεανίαι στρατιῶται γίγνονται.
43. ὁ ἱστορικὸς φιλόσοφος γίγνεται.
44. οἱ κακοὶ οὐ γίγνονται καλοί.
45. ὁ αἰσχρὸς οὐ γίγνεται ἀγαθός.

Buradaki örneklerdeki gibi hareket, oluşum, değişim, edinme, faydalanma,
hissetme, tecrübe etme gibi fiiller, şimdiye kadar görülen şahıs çekimlerinden
başka şahıs sonekleri alırlar. Aslında bu fiillerin cümlede varsa nesneyle
ilişkisi şimdiye kadar görülen fiillerde olandan farklıdır. Cümlede nesne varsa
onu sadece nesne olarak almaz, bir şekilde gene özneyle daha yakından
ilişkilendirir. Fiillerin bu çekimine dilbilgisinde orta veya ara çatı
denmektedir. Şimdiye kadar etken çatı gördük. Yunancada aslında etken-
edilgen ayrımı yerine etken de edilgen de olmayan üçüncü bir çatının ayrımı
vardır. Fakat Batı Avrupa dillerinde etken-edilgen ayrımı daha belirgin olduğu
için dilbilgisi çalışmaları geleneğinde etken ile edilgen arasında ayrı bir çatı
olarak alındığından bu üçüncü çatıya “orta” denmiştir. Fakat bunun aslında
daha farklı bir özne-nesne ilişki ağı kurduğunu göreceğiz. Şimdilik sadece 3.
tekil -εται ve 3. çoğul -ονται şahıs ve -εσθαι diye mastar çekimlerinde
göreceğiz.
19.2 Yukarıdaki cümlelerdeki fiiller gelecek zamanda da orta çatıda çekilmiş
görülebilirler. Aşağıdaki örnekleri inceleyin (her cümlede fiilin geniş/şimdiki
zaman ve gelecek zaman çekimlerini bulacaksınız):
1. ὁ καθηγητὴς τήμερον εἰς τὴν βιβλιοθήκην οὐκ ἔρχεται
ἀλλὰ αὔριον ἐλεύσεται.
2. οἱ νεανίαι εἰς τὸ γυμνάσιον τήμερον ἔρχονται, αὔριον οὐκ
ἐλεύσονται.
3. οἱ διδάσκαλοι ἀργύριον τήμερον δέχονται καὶ οἱ μαθηταὶ τὰ
βιβλία ἀπὸ τῶν διδασκάλων αὔριον δέξονται.

4. ὁ νεανίας τὴν ἱστορίαν τῶν μαχῶν ἀπὸ τοῦ ἱστορικοῦ
τήμερον δέχεται καὶ αὔριον τὰ ποιήματα τοῦ Καλλιμάχου
δέξεται.
5. δέχονται οἱ στρατιῶται τοὺς θώρακας τήμερον καὶ δέξονται
τὰς ἀσπίδας αὔριον.
6. οἱ στρατιῶται τῷ στρατηγῷ εἰς τὸν πόλεμον ἕπονται. ἀλλὰ
οὐχ ἕψονται τῷ στρατηγῷ ἐπὶ τοὺς Ἀθηναίους.
7. ὁ ἄνθρωπος ἐν τῇ ὁδῷ παύεται καὶ οὐ παύσεται ἐν τῇ ἀγορᾷ.

8. ἕπονται τῷ Εὐδόξῳ οἱ μαθηταὶ εἰς τὴν Κνίδον ἀλλὰ οὐχ
ἕψονται εἰς τὸ Βυζάντιον.
9. παύεται τὸ στράτευμα ἐν τῷ πεδίῳ τήμερον καὶ αὔριον
παύσεται παρὰ τῷ ποταμῷ.
10. οἱ πολέμιοι φίλοι γίγνονται. ἆρα οἱ φίλοι πολέμιοι
γενήσονται;
11. νῦν ὁ Πῶλος γίγνεται δεσπότης. ἡ Μυρρίνη καθηγήτειρα
γενήσεται.

12. ὁ πόλεμος παύεται, ἀλλὰ οὐ παύσεται ἡ νόσος.
13. τὰ παιδία τῷ διδασκάλῳ οὐχ ἕπεται ἀλλὰ ἕψεται τῷ
ἀδελφῷ.
14. ἀπὸ τῶν Ἀθηναίων οἱ Πέρσαι οὐ δέχονται νῦν χρυσὸν ἀλλὰ
δέξονται ἄργυρον καὶ ἵππους καλοὺς.
15. τήμερον γίγνονται ἡ Μυρρίνη καὶ ἡ Βερενίκη μαθήτριαι.
ἀλλὰ γενήσεται ἡ Βερενίκη καθηγήτειρα.

19.3 Aşağıdaki cümlelerde aynı fiilin hem etken hem orta çatıda anlam
değişikliği karşılaştırması verilmiş. Bu farkı göz önüne alarak çevirileri
tamamlayın:
1. ὁ Εὔδοξος τὴν Μυρρίνην ἄγει.
Eudoksos Myrrine’ye önderlik ediyor.
2. ὁ Εὔδοξος τὴν Μυρρίνην ἄγεται.

Eudoksos Myrrine’yle evleniyor.
3. δεῖ τὸν Εὔδοξον τὴν Μυρρίνην εἰς τὴν βιβλιοθήκην ἄγειν.
4. ὁ Πῶλος τὴν Βερενίκην ἄγεσθαι οὐκ ἔθελει.
5. μετὰ τὸν πόλεμον οἱ Σμυρναῖοι τὰς Περγαμηνὰς ἄγονται.

-εται o -ονται onlar -εσθαι mastar
6. ὁ ἡγεμὼν καὶ τῆς βουλῆς καὶ τοῦ στρατεύματος ἄρχει.
___________________________________________________________________ yönetir.
7. ὁ ἡγεμὼν τοῦ πολέμου ἄρχεται. ______________________ başlatır.
8. οὐχ ὁ δεσπότης ἀλλὰ οἱ φιλόσοφοι τῶν Ἀθηνῶν ἄρχουσιν.
9. οἱ ῥήτορες τῶν λόγων ἄρχονται.
10. οὐκ ἔξεστιν τοῖς ἀγγέλοις τῆς μάχης ἄρχεσθαι.
11. ὁ Ἐρατοσθένης ὁ ἀστρονόμος τῆς βιβλιοθήκης ἦρξεν.

12. οἱ ποιηταὶ βιβλία περὶ τῶν κακῶν πραγμάτων γράφουσιν.
_________________________________________________________________ yazıyorlar.
13. οἱ πολῖται τοὺς ποιητὰς τῶν κακῶν βιβλίων γράφονται.
____________________________________________________________ dava ediyorlar.
14. χρὴ τοὺς πολίτας τοὺς ποιητὰς τῶν κακῶν βιβλίων
γράφεσθαι.
15. ὁ Δημήτριος τὸν Νίκαρχον οὐ γράφεται.

16. οἱ φίλοι οἱ ἐν ταῖς νήσοις τοῖς θεοῖς θύουσιν.
___________________________________________________________ kurban keserler.
17. οἱ πολέμιοι πρὸ τῆς μάχης θύονται.
_____________________________________________________ tanrılara danışıyorlar.
18. οἱ Λακεδαιμόνιοι πρὸ τῆς μάχης οὐ θύονται.
19. ἔξεστι τὸν δῆμον ἐν τῇ χώρᾳ θύειν.
20. δοκεῖ τοῖς ἀνθρώποις πρὸ τῆς ἑορτῆς θύεσθαι.

21. τοὺς στρατιώτας οὐ λύομεν. ______________ serbest bırakmıyoruz.
22. οἱ Λακεδαιμόνιοι τοὺς στρατιώτας λύονται.
_______________________ fidyeyle serbest bırakırlar .
23. ἱκανὸς ὁ ἄγγελος τοὺς φίλους λύεσθαι.
24. ἔξεστι τὸ παιδίον τὰ ζῷα λύειν.
25. οἱ Πέρσαι τοὺς Ἑβραίους ἔλυσαν. Ἑβραῖος-α-ον (s.) İbrani
26. ὁ ἡγεμὼν τοὺς στρατιώτας πρὸ τῆς ἑορτῆς λύεται.

-εται O -ονται onlar -εσθαι mastar
27. οἱ ἄγγελοι τὰς μάχας παύουσιν.
_________________________________ durduruyorlar .
28. αἱ μάχαι πρὸ τῆς ἑορτῆς παύονται.
_________________________________ bitiyorlar .
29. τὸ μάθημα οὐ παύεται. μάθημα, τό ders
30. ὁ καθηγητὴς τὸ μάθημα οὐ παύει.
31. ὁ ποιητὴς οὐ παύεται ἀλλὰ ἀεὶ γράφει.

32. ὁ ῥήτωρ τοὺς φίλους δῶρα πέμπειν πείθει.
_________________________________________________________________ ikna eder .
33. οἱ πολῖται τῷ σοφῷ ἡγεμόνι πείθονται.
___________________________________ itaat ederler.
34. δεῖ τοῖς πολίταις τῷ σοφῷ ἡγεμόνι πείθεσθαι.
35. ὁ στρατηγὸς τῇ βουλῇ οὐ πείθεται ἀλλὰ τὴν πατρίδα σῴζει.
36. ὁ ποιητὴς τὸν ἡγεμόνα τοῖς καλοῖς λόγοις πείθει.

37. ὁ στρατηγὸς τοὺς στρατιώτας παρὰ τῇ γεφύρᾳ τάττει.
_______________________________________________________________ sıraya dizer.
38. οἱ ὁπλῖται ἐν τῷ πεδίῳ τάττονται.
_______________________________________________________ savaş düzeni alırlar.
39. οἱ Ἀθηναῖοι ἐν ταῖς νήσοις τάττονται.
40. τοὺς στρατιώτας ἐν ταῖς ὁδοῖς τάττει. θάλαττα, ἡ deniz
41. οἱ στρατιῶται οὐκ ἐθέλουσιν παρὰ τῇ θαλάττῃ τάττεσθαι.

42. οἱ ὁπλῖται τὴν πατρίδαν φυλάττουσιν.
_______________________________________________________ korurlar.
43. ὁ ἀδελφὸς ἐν τῇ ἀγορᾷ φυλάττεται.
_______________________________________________________ nöbet tutar.
44. ὁ δῆμος τὴν εἰρήνην καὶ τὴν φιλίαν φυλάττει. φιλία, ἡ dostluk
45. ὁ δοῦλος τοῦ καθηγητοῦ ἐν τῇ βιβλιοθήκῃ φυλάττεται.
46. χρὴ τοὺς πολίτας ἐν ταῖς οἰκίαις φυλάττεσθαι.

19.4 Pek çok fiil geniş/şimdiki zamanda etken çekimli iken, gelecek zamanda
orta çatıda çekimli görünürler. Bunlar sadece görüntüdeki durumlardır,
“yalancı orta çatı” diye düşünülebilir:
1. οἱ μαθηταὶ τήμερον τοῦ ποιητοῦ ἀκούουσιν. ἀλλὰ αὔριον
μόνον τοῦ ῥήτορος ἀκούσονται. dinlemek
2. τὰ παιδία ἐν τῇ οἰκίᾳ ἁμαρτάνει ἀλλὰ οὐχ ἁμαρτήσεται
αὔριον παρὰ τῷ διδασκάλῳ. hata yapmak
3. ὁ Πῶλος τὸ βιβλίον τήμερον ἀπὸ τοῦ φίλου λαμβάνει, ἀλλὰ
αὔριον τὸ βιβλίον ἀπὸ τῆς βιβλιοθήκης λήψεται. almak

4. οἱ μαθηταὶ νῦν τὴν γεωγραφίαν μανθάνουσιν. ἀλλὰ καὶ
τὴν ἀστρονομίαν μαθήσονται. öğrenmek
5. ὁ Εὔβουλος νῦν ἀπὸ τῆς Σμύρνης εἰς τὴν Πέργαμον φεύγει
ἀλλὰ ἀπὸ τῆς Περγάμου οὐ φεύξεται. kaçmak

19. Ders Ev Ödevi
1. Ders Alıştırmalarından Ödev: Bu dersin alıştırma cümlelerinin

üzerinden bir defa daha geçin.
2. “Çekim anahtarı” tabiriyle fiillerin çeşitli zaman ve kiplerde kullanılan

gövdelerinin listelemesi yapıldığından bahsetmiştik--her bir fiil için şimdilik
üç anahtar. Bundan sonra fiilleri çekim anahtarlarıyla beraber öğrenmelisiniz
ve bu sayede devamlı-tekrarlı tavır ve anlık-basit tavır kullanan gövdelerin
ayrımını rahat yapabilmelisiniz.
Bu derste “orta çatı” dediğimiz yeni bir fiil çekimi sistemi eylem ile nesne
arasında farklı ilişkiler olduğunu göstermektedir. Fiilleri çekim anahtarlarıyla
beraber öğrenirken artık fiilin karşısındaki Türkçe anlam içinde “etken çatı”
ve “orta çatı” çekimlerindeki anlam farklarına da dikkat etmeniz gerekecek.

Pek çok fiilde etken çatıdaki anlamla orta çatı arasındaki anlam farklı olabilir.
O yüzden bir cümledeki bir fiil orta çatı çekiminde görünüyorsa o fiilin
sözlükteki karşılığında orta çatı için ayrı bir anlam verilip verilmediğini
mutlaka kontrol etmelisiniz.
Bu derste (1) sadece orta çatıda çekimli görülen ama anlamı basit sözlük
karşılığıya verilen fiillere, (2) hem etken çatı hem orta çatı çekimi olan fiillerde
iki çatı arasındaki anlam farklarına, ve ayrıca (3) I. çekim anahtarı etken
çekimde verilen pek çok fiilin II. çekim anahtarının orta çatı çekiminde
görünmesine rağmen aslında sadece o fiilin normal, düz, sorunsuz, gelecek
zaman çekimi olduğuna değinildi. Bu fiillerin alfabetik sırada toplu listesi
burada verilirken her fiilin anlamından sonra yukarıda belirtilen üç özellikten
hangisine örnek olabileceği de parantez içinde görülebilir:

ἄγω, ἄξω, ΙΙΙ götürmek, liderlik etmek; (orta ç.)
evlenmek. (2)
ἀκούω, ἀκούσομαι, ἤκουσα +AKK +GEN (duyulan şey AKK halde,
duyulan/dinlenilen kimse GEN halde
gösterilir) duymak, dinlemek (3)
ἁμαρτάνω, ἁμαρτήσομαι, III +GEN ıskalamak; hata yapmak;
(Hristiyan metinlerinde) günah
işlemek (3)
ἄρχω, ἄρξω, ἦρξα +GEN yönetmek, komuta etmek; (orta
ç.) başlatmak (+GEN) (2)
βούλομαι, βουλήσομαι istemek (1)
γίγνομαι, γενήσομαι, III olmak; meydana gelmek (1)
γράφω, γράψω, ἔγραψα +AKK yazmak; çizmek; (orta ç.) dava
etmek (2)
δέχομαι, δέξομαι, III almak, edinmek, (bir şeyden)
nasiplenmek (1)
ἕπομαι, ἕψομαι, III +DAT takip etmek, izlemek (1)
ἔρχομαι, ἐλεύσομαι, III gelmek; gitmek (1)
θύω, θύσω, ἔθυσα +AKK kurban kesmek; (birşeyi)
kurban etmek; (orta ç.) kurban
kestirmek; tanrılara danışmak (2)
λαμβάνω, λήψομαι, III almak, ele geçirmek (3)
λύω, λύσω, ἔλυσα çözmek, serbest bırakmak,
özgürleştirmek; ayrıştırmak, yok
etmek; (orta ç.) fidye ödeyip serbest
bırakmak (2)
μανθάνω, μαθήσομαι, ἔμαθον öğrenmek, anlamak (3)
παύω, παύσω, ἔπαυσα (bir şeyi) durdurmak; (orta ç.) durmak
= kendini durdurmak; sona ermek;
bitmek (2)
πείθω, πείσω, ἔπεισα ikna etmek; (orta ç.) + DAT itaat
etmek, boyun eğmek (2)
φεύγω, φεύξομαι, III kaçmak (3)
φυλάττω, φυλάξω, ἐφύλαξα +AKK korumak, muhafaza etmek;
(orta ç.) nöbet tutmak, korunmak (2)
3. Şimdi haber kipinden dört, dilek-şart kipinden iki, emir kipinden iki ve
iki de mastar olmak üzere bir fiilin “etken çatıda” sekiz farklı çekim türünü
gördünüz. Bu derste ilk defa “orta çatı” geniş/ şimdiki zamanda “o” ve “onlar”
şahıs çekimleriyle devamlı tekrarlı mastar görüldü. Yukarıda (1) ile ifade
edilen fiiller sadece “orta çatı” çekimi olanlar. (2) grubu hem etken hem orta
çatıda çekilebilen fiiller. (3) grubu ise sadece II. çekim anahtarında, yani
gelecek zaman çekimi için, “orta çatı” çekim kuralına göre çekilen ama bu
çekiminde anlam olarak etken çekimdeki anlamdan farklı anlama sahip
olmayan fiillerdir. Bütün bu bilgiler aslında sadece sözlüğe danışıldığında
ortaya çıkabilir.
Ayrıca 15. Dersten itibaren anlatıldığı üzere “çekim anahtarı” dizisinin
faydasını da biliyorsunuz. Bu anahtarları kullanarak burada verilen fiilleri
dört haber kipi, iki dilek-şart kipi, iki emir kipi ve iki mastar çekiminde
sıralayabilmeniz lazım. Ayrıca (2) grubundakileri hem etken hem orta çatıda,
(3) grubundaki fiillerde ise gelecek zaman çekiminde orta çatı çekimindeki
şahıs soneklerini kullanmanız lazım.
Bu etken ve orta çatılar arasındaki anlam değişikliği veya sabitliği

durumunu göstermek için bu sefer çekimli fiillerin anlamları da verildi.

Örnek:
ἄρχω (I), ἄρξω (II), ἦρξα (III) Yukarıdaki 2. listedeki hem etken çatı hem orta çatı
çekimi olan ve orta çatıda etken çatıdakinden farklı bir anlam taşıyan fiillere örnektir:
I ἄρχω, gövde ἄρχ- : Haber kipi geniş/şimdiki zaman etken ve orta1
Haber kipi devamlı/tekrarlı geçmiş zaman etken ἐ-
1. Dilek-şart kipi devamlı/tekrarlı tavır etken
Mastar devamlı/tekrarlı tavır etken (-ειν) ve orta (-εσθαι)
Emir kipi devamlı/tekrarlı tavır etken
II ἄρξω, gövde ἀρξ- : Haber kipi geniş/şimdiki zaman etken
III ἦρξα, gövde ἀρξ- : Haber kipi basit geçmiş zaman etken ἐ-
1. Dilek-şart kipi anlık/basit tavır etken
Mastar anlık/basit tavır etken (-αι)
1
Şimdilik derste sadece iki şahısta (“o” ve “onlar”) çekimi görüldü. Ancak fiiller sözlükte “ben”
şahsında verildiği için o şahsın da bu zaman için -ομαι soneki kullandığı anlaşılacaktır.

Emir kipi anlık/basit tavır etken
Çekimler ve tercümeleri:
Haber kipindekiler
Geniş/ şimdiki z. etken (I)2:
yönetiyorum, yönetiyorsun, yönetiyor, vs
Geniş/ şimdiki z. orta (I):
başlatıyorum, başlatıyorsun, başlatıyor, vs
Devamlı/tekrarlı geçmiş z. (imperfect) (I):
yönetiyordum, yönetiyordun, yönetiyordu, vs

Gelecek z. etken (II):
yöneteceğim, yöneteceksin, yönetecek, vs
Anlık/basit geçmiş z. (aorist) (III):
yönettim, yönettin, yönetti, yönettik, vs
2
Roma rakamları o çekimlerin fiilin hangi çekim anahtarındaki gövdesini kullandığını gösterir.

1. Dilek/Şart (subiunctivus& ὑποτακτική) kipindekiler:
Devamlı/tekrarlı tavırda (I):
yönetiyor olayım, yönetiyor olasın, vs
= yöneteyim, yönetesin, yönete/yönetsin, vs
Anlık/basit tavırda (III):
yöneteyim, yönetesin, yönete/yönetsin, vs
Mastarlar:
Devamlı/tekrarlı tavırda (I) etken: yönetir/ yönetiyor olmak
= yönetmek
Devamlı/tekrarlı tavırda (I) orta: başlatıyor olmak = başlatmak
Anlık/basit tavırda (III): yönetmek
Emir kipi:
yönetiyor ol, yönetiyor olsun, yönetiyor olun, vs
= yönet, yönetsin, yönetin, yönetsinler

yönet, yönetsin, yönetin, yönetsinler
Peki sadece orta çatı çekime sahip fiiller nasıl? Yukarıdaki 1. listedeki bu fiiller
orta çatıda çekilmelerine rağmen anlamları etkendir.
ἔρχομαι (I), ἐλεύσομαι (II), ΙΙΙ
I ἔρχομαι, gövde ἐρχ- : Haber kipi geniş/şimdiki zaman orta3
Mastar devamlı/tekrarlı tavır orta (-εσθαι)
II ἐλεύσομαι, gövde ἐλευσ- : Haber kipi geniş/şimdiki zaman orta
III (bu gövdeye sahip çekimleri henüz görmedik. Bu yüzden bu fiilin
anlık/basit tavırdaki çekimlerini de henüz yapamıyoruz)
Haber kipindekiler
3
Şimdilik derste sadece iki şahısta (“o” ve “onlar”) çekimi görüldü. Ancak fiiller sözlükte “ben”
şahsında verildiği için o şahsın da bu zaman için -ομαι soneki kullandığı anlaşılacaktır.

Geniş/ şimdiki z. orta (I)4:
geliyorum, …, geliyor, …, …, geliyorlar
Gelecek z. orta (II):
geleceğim, …, gelecek, …, …, gelecekler
Mastarlar:
Devamlı/tekrarlı tavırda (I) orta: geliyor olmak = gelmek
Bu kadar mı? Hayır henüz etken çatıda öğretilen herşeyin orta çatıdaki
karşılığı verilmedi. Şahısları bile altıya tamamlamamışız henüz.
ἀκούω (I), ἀκούσομαι (II), ἤκουσα (III) Yukarıdaki 3. listedeki II. çekim anahtarı
4

orta çatıda çekimli görünen ama gene etken anlam taşıyan fiillere örnektir:
I ἀκούω, gövde ἀκου- : Haber kipi geniş/şimdiki zaman etken (ve orta?5)
Haber kipi devamlı/tekrarlı geçmiş zaman etken ἐ-
1. Dilek-şart kipi devamlı/tekrarlı tavır etken
Mastar devamlı/tekrarlı tavır etken (-ειν)
Emir kipi devamlı/tekrarlı tavır etken
II ἀκούσομαι, gövde ἀκουσ- : Haber kipi geniş/şimdiki zaman orta
III ἤκουσα, gövde ἀκουσ- : Haber kipi basit geçmiş zaman etken ἐ-
1. Dilek-şart kipi anlık/basit tavır etken
Mastar anlık/basit tavır etken (-αι)
5
Burada işinizi zorlaştırmamak için her fiilin muhtemel orta çatı çekimini de sıralamıyoruz.
Hemen hemen her fiil ομαι, ... εται, ..., ..., ονται vs şahıs soneklerini alarak orta çatıda çekilebilir.
Bu 3. listedeki fiillerde elzem olan gelecek zaman gövdesini veren III. çekim anahtarının mutlaka
orta çatı çekimine sahip olduğunun kavranmasıdır.

Emir kipi anlık/basit tavır etken
Haber kipindekiler
Geniş/ şimdiki z. etken (I)6:
dinliyorum, dinliyorsun, dinliyor, vs
şayet orta çatımı çekimi varsa şöyle olacaktı:
Gelecek z. orta (II):
dinleyeceğim, dinleyecek, dinleyecekler vs
Anlık/basit geçmiş z. (aorist) (III):
dinledim, dinledin, dinledi, vs

1. Dilek/Şart (subiunctivus& ὑποτακτική) kipindekiler:
dinliyor olayım, dinliyor olasın, vs
= dinleyeyim, dinleyesin, dinleye/dinlesin, vs
6

dinleyeyim, dinleyesin, dinleye/dinlesin, vs
Mastarlar:
Devamlı/tekrarlı tavırda (I) etken: dinler/ dinliyor olmak
= dinlemek
Devamlı/tekrarlı tavırda (I) varsa orta:
Anlık/basit tavırda (III): dinlemek
Emir kipi:
dinliyor ol, dinliyor olsun, dinliyor olun,
= dinle, dinlesin, dinleyin, dinlesinler
dinle, dinlesin, dinleyin, dinlesinler
EΓΧΕΙΡΙΔΙΟΝ bu dersteki konulara uygun olarak güncellendi.

Bizantolog Yunanca20 Ders 19

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Bizantolog Yunanca20 Ders 19

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

19.

2. καὶ ὁ καθηγητὴς ἀπὸ τῆς οἰκίας ἔρχεται.

3. ἔρχονται οἱ νεανίαι εἰς τὸ γυμνάσιον.

4. ἔρχονται οἱ πολῖται εἰς τὴν βουλήν.

5. ἔρχεται ὁ ἅγιος ἄνθρωπος εἰς τὴν Ἀλεξανδρείαν.

6. ἔρχεται ὁ ποιητὴς ἀπὸ τῆς Σμύρνης εἰς τὴν Ἀντιόχειαν.

Bizantolog Yunanca20 Ders 19 (2020-08-03) 1/36

8. ὁ ποιητὴς το ἀργύριον ἀπὸ τοῦ δεσπότου δέχεται.

9. δέχονται οἱ ἄγγελοι δῶρα ἀπὸ τῶν φίλων. almak, edinmek

10. ὁ ἐπίσκοπος ἐπιστολὴν ἀπὸ τῆς Αὐγούστας δέχεται.

11. οὐ δέχονται οἱ δοῦλοι δῶρα ἀπὸ τοῦ δεσπότου.

12. οὐ δέχεται ὁ Εὔβουλος τὸ ποίημα τὸ περὶ τῆς σοφίας.

13. δέχονται οἱ στρατιῶται τοὺς θώρακας καὶ τὰς ἀσπίδας.

14. δέχεται τὸ παιδίον τὸ ὄνομα Θεόκριτον.

Bizantolog Yunanca20 Ders 19 (2020-08-03) 2/36

16. οὐ βούλεται τὰ παιδία τὴν γεωγραφίαν μανθάνειν.

17. βούλονται αἱ μαθήτριαι τὰ βιβλία ἔχειν. istemek +mastar

18. βούλεται ὁ καθηγητὴς τὴν ῥητορικὴν διδάσκειν.

19. βούλεται ὁ Εὔβουλος περὶ τῶν γραμματικῶν γράψαι.

20. οὐ βούλεται ὁ Νίκαρχος τοὺς στρατιώτας παρὰ τῇ γεφύρᾳ

21. βούλονται οἱ Λακεδαιμόνιοι τὸν πόλεμον παῦσαι.

Bizantolog Yunanca20 Ders 19 (2020-08-03) 3/36

23. τὸ παιδίον τῷ δούλῳ εἰς τὴν ἀγοράν ἕπεται.

24. οἱ ἄνθρωποι τῷ ἐπισκόπῳ εἰς τὴν ἐκκλησίαν ἕπονται.

25. ἕπεται τοῖς πολεμίοις εἰς τὴν Μεσοποταμίαν.

26. ἕπονται τῷ Εὐδόξῳ εἰς τὴν Κνίδον. takip etmek +DAT

27. ὁ ἀδελφὸς τῷ ἀγγέλῳ οὐχ ἕπεται ἀλλὰ μένει ἐν τῇ ἀγορᾷ.

28. οἱ μοναχοὶ ἕπονται τῷ ἀρχιμανδρίτῃ εἰς τοὺς ἀγρούς.

29. τῷ πολίτῃ ἕπονται οἱ νεανίαι ἐν τῇ ἀγορᾷ.

Bizantolog Yunanca20 Ders 19 (2020-08-03) 4/36

31. ὁ ἄνθρωπος ἐν τῇ ὁδῷ παύεται καὶ μένει ἐκεῖ.

32. τὰ ζῷα οὐ παύεται ἐν τῇ ἀγορᾷ.

33. οἱ νεανίαι πρὸ τοῦ γυμνασίου παύονται.

34. ὁ πόλεμος μετὰ ἓξ ἡμέρας παύεται.

35. τὰ παιδία παύεται παρὰ τῷ διδασκάλῳ.

36. ἡ ἑορτὴ μετὰ τὴν θυσίαν παύεται.

37. αἱ ἑορταὶ μετὰ τὰς θυσίας παύονται.

Bizantolog Yunanca20 Ders 19 (2020-08-03) 5/36

39. οἱ νεανίαι ἄνθρωποι γίγνονται.

40. ὁ Πῶλος γίγνεται δεσπότης.

41. ἡ Μυρρίνη καθηγήτειρα γίγνεται.

42. οἱ νεανίαι στρατιῶται γίγνονται.

43. ὁ ἱστορικὸς φιλόσοφος γίγνεται.

44. οἱ κακοὶ οὐ γίγνονται καλοί.

45. ὁ αἰσχρὸς οὐ γίγνεται ἀγαθός.

Bizantolog Yunanca20 Ders 19 (2020-08-03) 6/36

ἀλλὰ αὔριον ἐλεύσεται.

2. οἱ νεανίαι εἰς τὸ γυμνάσιον τήμερον ἔρχονται, αὔριον οὐκ

3. οἱ διδάσκαλοι ἀργύριον τήμερον δέχονται καὶ οἱ μαθηταὶ τὰ

βιβλία ἀπὸ τῶν διδασκάλων αὔριον δέξονται.

Bizantolog Yunanca20 Ders 19 (2020-08-03) 8/36

τήμερον δέχεται καὶ αὔριον τὰ ποιήματα τοῦ Καλλιμάχου

5. δέχονται οἱ στρατιῶται τοὺς θώρακας τήμερον καὶ δέξονται

τὰς ἀσπίδας αὔριον.

6. οἱ στρατιῶται τῷ στρατηγῷ εἰς τὸν πόλεμον ἕπονται. ἀλλὰ

οὐχ ἕψονται τῷ στρατηγῷ ἐπὶ τοὺς Ἀθηναίους.

7. ὁ ἄνθρωπος ἐν τῇ ὁδῷ παύεται καὶ οὐ παύσεται ἐν τῇ ἀγορᾷ.

Bizantolog Yunanca20 Ders 19 (2020-08-03) 9/36

ἕψονται εἰς τὸ Βυζάντιον.

9. παύεται τὸ στράτευμα ἐν τῷ πεδίῳ τήμερον καὶ αὔριον

παύσεται παρὰ τῷ ποταμῷ.

10. οἱ πολέμιοι φίλοι γίγνονται. ἆρα οἱ φίλοι πολέμιοι

11. νῦν ὁ Πῶλος γίγνεται δεσπότης. ἡ Μυρρίνη καθηγήτειρα

Bizantolog Yunanca20 Ders 19 (2020-08-03) 10/36