You are on page 1of 18

12.

1 Sıfatın Konumu

Şu ifadeleri karşılaştırın:
1. ὁ ἄγαθος ἄνθρωπος θύει.

İyi insan kurban keser.

2. ἄγαθος ὁ ἄνθρωπος.

İnsan iyidir.

3. εἰς τὴν καλὴν νῆσον πέμπουσιν.

Güzel adaya gönderirler.

Bizantolog Yunanca20 Ders 12 (2020-07-13) 1/18


4. καλὴ ἡ νῆσος.

Ada güzeldir.

5. γράφετε τοὺς ἀδίκους νόμους.

Adaletsiz yasaları yazıyorsunuz.

6. ἄδικοι οἱ νόμοι.

Yasalar adaletsizdir.

Bizantolog Yunanca20 Ders 12 (2020-07-13) 2/18


Sıfatın Betimleyici Konumu (İng. Attributive Position): Yukarıdaki cümlelerde
görüldüğü gibi, sıfat ve isimden oluşan sıfat tamlamasında sıfattan hemen
önce tanım edatı (artikel) varsa (isimden önce olabilir veya olmayabilir) sıfat
mutlaka betimleyici (tasvir edici) görevdedir. Normal sıfat tamlaması olarak
çekilmelidir.
1., 3. ve 5. cümlelerde sadece sıfat tamlaması vardır. Bu sıfat tamlaması bir
cümle içinde herhangi bir görevde bulunabilir. Sıfat tamlamasının cümle
içindeki görevi çekildiği hâlden ve cümlenin bağlamından anlaşılır.
12.1 Sıfatın Yüklem Konumu (İng. Predicate Position): Sıfat ve isim
birbirlerine yakın durumdadırlar, ikisi de NOM hâldedir. SIFATTAN ÖNCE TANIM
EDATI GELMİYORSA burada sıfat tamlaması değil, sıfatın yüklem oluşturduğu bir
cümle vardır, sonuna nokta konur: “Adam iyidir; Adalar güzeldir; Yasalar
adildir,” vs.
2., 4. ve 6. cümlelerde sıfat ve isim (ve isimden önce varolabilen artikel)
Bizantolog Yunanca20 Ders 12 (2020-07-13) 3/18
sadece NOM hâlde çekilmiştirler ve sıfat artikel almamaktadır yani sıfattan
hemen önce artikel gelmemektedir. Sıfat cümlenin en başında veya ortasında
bir yerde bulunabilir.
Burada Yunanca cümlelerin içinde Türkçedeki gibi ekfiil (-dır/-dir, vs.)
yoktur. Ekfiil Türkçe ve başka dillere bu cümlelerin çevirilerinde “haricen
uygulanır.” Türkçedeki ekfiilin (-dır/-dir, vs; İng. to be) Yunancadaki karşılığı
ileride öğretilecek.
“Yoksunlaştırıcı Alfa” taşıyan sıfatlar sözlükte “adil olmayan; layık
olmayan; vb” anlamlarla verilseler de yüklem görevinde görüldüklerinde “adil
değildir; layık değildir; vb” şeklinde çevrilmeleri daha uygun olur.

Alıştırma 12.1: Aşağıdaki tamlamaların Türkçelerini verin; çoğulları tekile,


tekilleri çoğula çevirin:

Bizantolog Yunanca20 Ders 12 (2020-07-13) 4/18


1. οἱ κακοὶ ἀδελφοί

2. κακοὶ οἱ ἀδελφοί.

3. οἱ κακοὶ πολῖται

4. κακοὶ οἱ πολῖται.

5. κακαὶ αἱ ψυχαὶ τῶν ἐν τῇ Σμύρνῃ πολιτῶν.

6. σῴζει ἐν τῇ Σμύρνῃ ὁ Ὅμηρος τὰς ψυχὰς τῶν κακῶν

πολιτῶν. σῴζω : kurtarmak ἀεί (zarf) her zaman

7. ἐθέλει ἀεὶ ὁ Ὅμηρος ὁ καλὸς τὰς κακὰς ψυχὰς σῴζειν.

Bizantolog Yunanca20 Ders 12 (2020-07-13) 5/18


8. οἱ γὰρ πολῖται οἱ κακοὶ τὴν δημοκρατίαν λόγοις τοῖς αἰσχροῖς

καὶ πονηροῖς διαφθείρειν ἐθέλουσιν. διαφθείρω : bozmak

9. ἡ Μοῦσα τὸν Ὅμηρον τὸν ἀγαθὸν τὴν δημοκρατίαν σῴζειν

κελεύει. Μοῦσα, ἡ : Musa, ilham perisi

10. ἡ Μοῦσα τὸν Ὅμηρον τὸν ἀγαθὸν τὴν δημοκρατίαν τὴν ἐν τῇ

Σμύρνῃ τῇ καλῇ σῴζειν κελεύει.

11. καλοὶ οἱ φίλοι τοῦ Ὁμήρου οἱ ἐν τῇ Σμύρνῃ.

12. ἀγαθαὶ αἱ ψυχαὶ τῶν φίλων τοῦ Ὁμήρου τῶν ἐν τῇ Σμύρνῃ.

Bizantolog Yunanca20 Ders 12 (2020-07-13) 6/18


13. καλοὺς φίλους ἔχει ὁ Ὅμηρος ἐν τῇ Σμύρνῃ.

14. ψυχὰς τὰς ἀγαθὰς ἔχουσιν οἱ φίλοι οἱ Σμυρναῖοι τοῦ Ὁμήρου.

15. οὐ πονηροὶ ἀλλὰ ἀγαθοὶ οἱ ἐν τῇ Σμύρνῃ φίλοι τοῦ Ὁμήρου.

16. ἡ Μοῦσα τὸν Ὅμηρον λόγους τοὺς καλοὺς, ἀγαθοὺς καὶ

σοφοὺς διδάσκει.

17. εἰς τὴν μικρὰν ἀγορὰν τῆς Σμύρνης τρέχει ὁ Ὅμηρος.

18. ἐν τῇ μικρᾷ ἀγορᾷ τῆς Σμύρνης μείνουσιν οἱ φίλοι τοῦ

Ὁμήρου.

Bizantolog Yunanca20 Ders 12 (2020-07-13) 7/18


19. τί ἐθέλει ὁ Ὅμηρος ἐν τῇ ἀγορᾷ πράττειν;

τί …; Ne…? πράττω : yapmak

20. ὁ Ὅμηρος τοὺς φίλους πείθειν ἐθέλει. πείθω : ikna etmek

21. τοὺς φίλους τοῖς λόγοις τῆς Μούσης πείθει.

22. τοὺς φίλους τοὺς ἀγαθοὺς τοῖς λόγοις τῆς Μούσης πείθει.

23. τοὺς φίλους τοὺς ἀγαθοὺς τοῖς λόγοις τῆς Μούσης πείθειν

ἐθέλει.

24. καλοί, ἀγαθοὶ καὶ σοφοὶ οἱ λόγοι τῆς Μούσης.

Bizantolog Yunanca20 Ders 12 (2020-07-13) 8/18


25. ὁ Ὅμηρος τοὺς φίλους τοὺς Σμυρναίους τοῖς καλοῖς, ἀγαθοῖς

καὶ σοφοῖς λόγοις τῆς Μούσης πείθειν ἐθέλει.

26. ἆρα πείθει ὁ Ὅμηρος τοὺς φίλους τὴν δημοκρατίαν

διαφθείρεν ἢ σῴζειν;

27. ὁ Ὅμηρος καὶ οἱ ἀγαθοὶ φίλοι τοῦ Ὁμήρου τὴν ἐν τῇ Σμύρνῃ

δημοκρατίαν σῴζουσιν.

28. ἡ γὰρ Μοῦσα ἡ ἱερὰ τὸν Ὅμηρον τὸν ἀγαθὸν τὴν

δημοκρατίαν τῶν Σμυρναίων σῴζειν κελεύει. σοφὴ ἡ Μοῦσα.

Bizantolog Yunanca20 Ders 12 (2020-07-13) 9/18


12.2 Şu ifadeleri karşılaştırın:

1. ὁ Εὔδοξος ὁ σοφὸς τοὺς μαθητὰς τοὺς ἀγαθοὺς διδάσκει.

2. ὁ Εὔδοξος ὁ σοφὸς τοὺς μαθητὰς τοὺς πονηροὺς οὐ διδάσκει.

3. ὁ Εὔδοξος ὁ σοφὸς τοὺς ἀγαθοὺς διδάσκει ἀλλὰ οὐ τοὺς

πονηρούς.

4. ὁ Ὅμηρος τοὺς ἀγαθοὺς πείθει.

5. οἱ κακοὶ τὴν δημοκρατίαν διαφθείρειν ἐθέλουσιν.

6. ὁ Ὅμηρος τὰς ψυχὰς τῶν κακῶν σῴζειν ἐθέλει.

Bizantolog Yunanca20 Ders 12 (2020-07-13) 10/18


7. ὁ Ὅμηρος καλὸν βιβλίον καὶ τοῖς ἀγαθοῖς καὶ τοῖς πονηροῖς

γράφει περὶ τῆς δημοκρατίας.

8. μικρὸν τὸ τοῦ Ὁμήρου βιβλίον τὸ περὶ τῆς δημοκρατίας.

9. ὁ Ὅμηρος καὶ καλὸν βιβλίον περὶ τῆς ἱστορίας τῆς Σμύρνης

γράφει.

10. ἀλλὰ μακρὸν τὸ τοῦ Ὁμήρου βιβλίον τὸ περὶ τῆς Σμυρναϊκῆς

ἱστορίας.

11. οὐ τὸ βιβλίον τὸ μακρὸν ἀλλὰ τὸ μικρὸν τοὺς πολίτας πείθει.

Bizantolog Yunanca20 Ders 12 (2020-07-13) 11/18


12. καὶ τοὺς ἀγαθοὺς καὶ τοὺς πονηροὺς τὸ μικρὸν βιβλίον τοῦ

Ὁμήρου τὴν δημοκρατίαν σῴζειν πείθει.

12.2 Sıfatların İsimleşmiş Kullanımı

Yukarıdaki cümlelerde gördüğünüz üzere nitelediği ismi ortalıkta görülmeyen

sıfatlar aynı Türkçede de yaptığımız gibi isimleşmiş sıfatlar olurlar: iyiler,

kötüler, fakirler, zenginler. Ve bunlar aynı artikel+isim öbeklerinde

gördüğümüz gibi, artikel+sıfat öbekleri ve sıklıkla sadece sıfatlar cümlenin her

ögesinde görülebilirler. Yunancada ayrıca cinslerden kaynaklanan bir nüans

vardır. Aşağıdaki örneklerde veriyoruz—artikel+sıfat öbeklerine bakın:

Bizantolog Yunanca20 Ders 12 (2020-07-13) 12/18


1. αἱ ἀγαθαὶ ἐν τῇ Σμύρνῃ μείνουσιν.

2. τὰς καλὰς εἰς τὰς νήσους πέμπομεν.

3. τοὺς καλοὺς τὰ καλὰ διδάσκετε.

4. τοῖς πονηροῖς τὸν ἄργυρον ἀλλὰ ταῖς ἀγαθαῖς τὸν χρυσὸν

πέμψομεν.

5. καλοῖς καὶ δηλοῖς εὖ διδάσκει τὴν ἱστορίαν. (iki ihtimal var:

ilgeçsiz/ sade DAT çekimin ne işe yaradığını hatırlayın.)

6. βιβλίον γράφει περὶ κακῶν.

Bizantolog Yunanca20 Ders 12 (2020-07-13) 13/18


7. ἀπὸ τοῦ διδασκάλου ἐπιστολὴν ἔχομεν περὶ πονηρῶν.

8. τοῖς μὲν καλοῖς τὰ καλὰ πέμπομεν, τοῖς δὲ κακοῖς τὰ κακά.

9. ἄδικα τὰ ἔργα τῶν ἀδίκων.

10. εἰς τὴν ἀγορὰν οἱ μὲν καλοὶ τὰ καλὰ φέρουσιν, οἱ δὲ κακοὶ τὰ

κακά. φέρω : taşımak, getirmek

11. τὰ καλὰ τοὺς πολίτας εὖ παιδεύει, ἀλλὰ τὰ πονηρὰ οὐ.

Gördüğünüz gibi, çoğul sıfatlar yanlarında niteledikleri bir isim görülmüyorsa


genelleme gibi ifadeler kurarlar: iyileri gönderiyoruz=iyi kimseleri….
Eğer çoğul veya tekil bir sıfat (yanında nitelendirdiği isim yoksa) ayrıca

Bizantolog Yunanca20 Ders 12 (2020-07-13) 14/18


nötr ise, o zaman “insanlar, kimseler, vs” yerine “şeyler, nesneler, vs”
hakkında bir genelleme kuruyor olabilir: “iyi şeylerle öğretiyor, kötü şeyler
hakkında öğretiyor, güzel şeylerle ikna ediyor, vs”.
Eğer böyle isimsiz görülen sıfat ayrıca dişil cinsteyse o zaman kadınlar
hakkında bir genelleme yapıyor olabilir: “güzeller kütüphanede kalıyorlar”
(=güzel kadınlar, kız öğrenciler, kızlar, vb), “güzellere altın gönderiyoruz”
(=güzel kadınlar, kız öğrenciler, kızlar, vb).
Artikellerde ve sıfatlarda sadece nötr çoğul görülüyorsa “şeyler, nesneler,
hususlar, eylemler, işler, vs”, sadece dişil çoğul görünüyorsa, “kadınlar,
kızlar,vb” gibi kelimeler joker olarak kullanılabilir:
οἱ αἰσχροί çirkin kimseler, çirkin insanlar, çirkinler
αἱ αἰσχραί çirkin kadınlar
τὰ αἰσχρά çirkin şeyler, çirkin konular, çirkin işler

Bizantolog Yunanca20 Ders 12 (2020-07-13) 15/18


Her zamanki uyarı: Bu derslerde geçen Yunanca kelimelerin sözlük
anlamlarından sadece birini kullanıyoruz, siz Yunanca kelimelerin bu
derslerde gördüklerinizden başka anlamlara da sahip olabileceklerini
unutmamalısınız.

12. Ders Ev Ödevi

5. dersten itibaren hazırladığınız kelime listelerine bu dersten isimler ve

sıfatlar ekleyin (bir örnek). Artikel ve isim ile artikel ve sıfat arasındaki hâl-

cins-sayı uyumunu olabildiğince çabuk ve doğru tespit etmeye çalışın.

5. dersten beri hazırlamakta olduğunuz isim ve artık sıfat listesinden her gün

iki-üç isim seçin ve çekimlerini şu şekilde yazarak 1. ve 2. gruptan isim ve

Bizantolog Yunanca20 Ders 12 (2020-07-13) 16/18


sıfatların soneklerini tanıma yeteneğinizi geliştirin:
ὁ ποιητής τοῦ ποιητοῦ τῷ ποιητῇ τὸν ποιητήν
οἱ ποιηταί τῶν ποιητῶν τοῖς ποιηταῖς τοὺς ποιητάς
ἡ τράπεζα τῆς τραπέζης τῇ τραπέζῃ τὴν τράπεζαν
αἱ τράπεζαι τῶν τραπεζῶν ταῖς τραπέζαις τὰς τραπέζας
τὸ παιδίον τοῦ παιδίου τῷ παιδίῳ τὸ παιδίον
τὰ παιδία τῶν παιδίων τοῖς παιδίοις τὰ παιδία
ὁ, ἡ ve τό artikellerinin sadece DAT tekil ve çoğullarını tekrar edin.

Bu dersten itibaren öğrendiğiniz ve rastladığınız fiilleri anlamlarını

bilmeseniz bile zaman ve şahıslara göre çekimlerini yazarak yapın.

Artık üç “zaman ve bir mastar” biliyorsunuz:


Bizantolog Yunanca20 Ders 12 (2020-07-13) 17/18
haber kipinden iki: (a) geniş-şimdiki zaman, (b) gelecek zaman

& dilek-şart kipinden bir: (c) devamlı-tekrarlı tavır & (d) bir mastar

dilek-şart kipi çekiminde fiilden önce ἵνα ὡς ὅπως bağlaçlarından birini

kullanmanızı tavsiye ederim: ἵνα λύω, ἵνα λύῃς, ἵνα λύῃ, ἵνα λύωμεν, vs.

Her gün en az bir fiil bu a, b, c ve d çekimlerinden geçirilmeli: örnek.

Bu dersten itibaren dilbilgisi konularında başvurmanız için

bir el kitabı hazırlandı: EΓΧΕΙΡΙΔΙΟΝ.

Bizantolog Yunanca20 Ders 12 (2020-07-13) 18/18

You might also like