Grupa A Klasa .................... Liczba punktów ...... / 19 p.

Imię .................................................................................. Ocena .............

Kinetyka chemiczna i termochemia

1 Oceń prawdziwość podanych zdań. Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F – jeśli jest fałszywe. ( ... / 1 p.)

1. Układ izolowany wymienia z otoczeniem masę i energię. P F

2. Entalpia reakcji egzoenergetycznej ∆H ma wartość większą od zera. P F
3. Ciśnienie, objętość i temperatura to parametry stanu. P F
W reakcji endotermicznej energia wewnętrzna produktów jest niższa od energii
4. P F
wewnętrznej substratów.

2 Reakcja aluminotermiczna przebiega zgodnie z równaniem termodynamicznym: ( ... / 2 p.)

2 Fe(s) + Al2O3(s) → Fe2O3(s) + 2 Al(s) ΔH = 848 kJ
a) Wyznacz wartość entalpii reakcji chemicznej zachodzącej zgodnie z równaniem: 2 Fe2O3(s) + 4 Al(s)
→ 4 Fe(s) + 2 Al2O3(s) ∆H = ________
b) Na podstawie podanego równania termochemicznego wyznacz standardową entalpię tworzenia
produktu reakcji chemicznej zachodzącej zgodnie z równaniem: P4(s) + 6 H2(g) → 4 PH3(g) ΔH0 =
37 kJ ∆H0tw. = ________

3 ( ... / 2 p.)
W reakcji 11,2 dm3 chloru z fosforem w warunkach standardowych do otoczenia wydzieliło się 88,7 kJ
energii na sposób ciepła. Oblicz standardową entalpię tworzenia gazowego chlorku fosforu(V), wiedząc,
że reakcja chemiczna zachodzi zgodnie z równaniem: P4(s) + 10 Cl2(g) → 4 PCl5(g)

4 Oblicz standardową entalpię reakcji chemicznej przebiegającej zgodnie z równaniem: ( ... / 3 p.)
2 KClO3(s) ⟶ 2 KCl(s) + 3 O2
kJ
Standardowa entalpia tworzenia KClO3(s) wynosi –397,7 , a standardowa entalpia tworzenia KCl(s)
mol
kJ
wynosi –436,7 . Oblicz objętość otrzymanego tlenu w warunkach normalnych, wiedząc, że do
mol
otoczenia wydzieliło się 4,34 kJ energii na sposób ciepła. Wynik podaj z dokładnością do jednego miejsca
po przecinku.

Grupa A | strona 1 z 3
5 Wybierz wykres ilustrujący zmianę energii wewnętrznej układu w reakcji chemicznej przebiegającej ( ... / 1 p.)
z udziałem inhibitora. Zaznacz energię aktywacji na wybranym wykresie.
a) b) c)

6 ( ... / 3 p.)
W reaktorze o objętości 1 dm3 umieszczono 0,1 mola substancji A. Zapoczątkowano reakcję chemiczną,
która przebiega w fazie gazowej zgodnie z równaniem A ⟶ 2 B + C. Równanie kinetyczne tej reakcji jest
następujące: v = k · CA. Stała szybkości tej reakcji chemicznej jest równa k = 0,4 s–1.
a) Zaznacz wykres zależności szybkości tej reakcji chemicznej od stężenia substratu A.
A. B. C.

b) Oblicz stężenie substratu A po upływie 3 s, wiedząc, że stężenie początkowe substratu A wynosiło 0,1
mol
.
dm3

7 W reakcji spalania magnezu powstało 6,3 g tlenku magnezu i wydzieliło się 76,53 kJ energii na sposób ( ... / 1 p.)
ciepła. Określ rodzaj tej reakcji chemicznej (egzotermiczna, endotermiczna) i oblicz standardową
entalpię tworzenia tlenku magnezu.

Grupa A | strona 2 z 3
8 Reakcja chemiczna przebiega w temperaturze T i w fazie gazowej zgodnie z równaniem 2 A + B ⟶ C. ( ... / 2 p.)
Oblicz szybkość tej reakcji po przereagowaniu 40% substancji A, jeśli reakcja przebiega według
mol
równania kinetycznego v = k · CA2 · CB, a stężenia początkowe substratów wynoszą: CA = 0,8 ,C
dm 3 B
mol dm 6
= 0,4 . Stała szybkości tej reakcji chemicznej jest równa 0,39 . Wynik podaj z dokładnością do
dm 3 mol 2 ⋅ s
czterech miejsc po przecinku.

9 Szybkość pewnej reakcji chemicznej zwiększa się 3-krotnie po podwyższeniu temperatury o 10°C. Jak ( ... / 1 p.)
zmieni się szybkość tej reakcji chemicznej w temperaturze wyższej o 20°C?

10 Biokatalizatory to substancje, które wpływają na przyspieszenie lub spowolnienie procesów biologicznych. ( ... / 3 p.)
Biokatalizatorami są najczęściej enzymy należące do białek prostych lub złożonych. Cząsteczki enzymów
łatwo ulegają denaturacji pod wpływem wysokiej temperatury. Wykres obok ilustruje, w jaki sposób
temperatura wpływa na szybkość reakcji biochemicznej katalizowanej przez pewien enzym.

Przeanalizuj wykres i odpowiedz na poniższe pytania.

a) W jakiej temperaturze reakcja chemiczna przebiega najszybciej?
b) Dlaczego w temperaturze wyższej od 45ºC szybkość tej reakcji chemicznej gwałtownie się zmniejsza?
c) Jak zmieni się szybkość tej reakcji chemicznej, jeśli temperatura zostanie podwyższona z 10ºC do 20ºC?

Grupa A | strona 3 z 3
Grupa B Klasa .................... Liczba punktów ...... / 19 p.
Imię .................................................................................. Ocena .............

Kinetyka chemiczna i termochemia

1 Oceń prawdziwość podanych zdań. Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F – jeśli jest fałszywe. ( ... / 1 p.)

1. Układ otwarty wymienia z otoczeniem masę i energię. P F

2. Entalpia reakcji endoenergetycznej ∆H ma wartość większą od zera. P F
3. Ciśnienie, objętość i temperatura to funkcje stanu. P F
W reakcji endotermicznej energia wewnętrzna produktów jest wyższa od
4. P F
energii wewnętrznej substratów.

2 Reakcja aluminotermiczna przebiega zgodnie z równaniem termodynamicznym: ( ... / 2 p.)

2 Fe(s) + Al2O3(s) → Fe2O3(s) + 2 Al(s) ΔH = 848 kJ
a) Wyznacz wartość entalpii reakcji chemicznej zachodzącej zgodnie z równaniem:
6 Fe(s) + 3 Al2O3(s) → 3 Fe2O3(s) + 6 Al(s) ∆H = ________
b) Na podstawie podanego równania termochemicznego wyznacz standardową entalpię spalania
butanu: 2 C4H10(g) + 13 O2(g) → 8 CO2(g) + 10 H2O(g) ΔH0 = –5756 kJ ∆H0sp. = ________

3 ( ... / 2 p.)
W reakcji 5,6 dm3 chloru z fosforem w warunkach standardowych do otoczenia wydzieliło się 40,8 kJ energii
na sposób ciepła. Oblicz standardową entalpię tworzenia gazowego chlorku fosforu(III), wiedząc,
że reakcja chemiczna zachodzi zgodnie z równaniem: P4(s) + 6 Cl2(g) → 4 PCl3(g)

4 Oblicz standardową entalpię reakcji chemicznej przebiegającej zgodnie z równaniem: ( ... / 3 p.)
2 KClO3(s) ⟶ 2 KCl(s) + 3 O2
kJ
Standardowa entalpia tworzenia KClO3 wynosi –397,7 , a standardowa entalpia tworzenia KCl(s) wynosi
mol
kJ
–436,7 . Oblicz objętość otrzymanego tlenu w warunkach normalnych, wiedząc, że do otoczenia
mol
wydzieliło się 7,78 kJ energii na sposób ciepła. Wynik podaj z dokładnością do jednego miejsca po
przecinku.

Grupa B | strona 1 z 3
5 Wybierz wykres ilustrujący zmianę energii wewnętrznej układu w reakcji przebiegającej z udziałem ( ... / 1 p.)
aktywatora. Zaznacz energię aktywacji na wybranym wykresie.
a) b) c)

6 ( ... / 3 p.)
W reaktorze o objętości 1 dm3 umieszczono 0,1 mola substancji A. Zapoczątkowano reakcję chemiczną,
która przebiega w fazie gazowej zgodnie z równaniem A ⟶ 2 B + C. Równanie kinetyczne tej reakcji jest
dm3
następujące: v = k · CA2. Stała szybkości tej reakcji chemicznej jest równa k = 0,2 .
mol ⋅ s
a) Zaznacz wykres zależności szybkości tej reakcji chemicznej od stężenia substratu A.
A. B. C.

b) Oblicz stężenie substratu A po upływie 2 s, wiedząc, że stężenie początkowe substratu A wynosiło 1

mol
. Wynik podaj z dokładnością do czwartego miejsca po przecinku.
dm 3

7 W reakcji 3,5 g żelaza z siarką wydzieliło się 10,11 kJ energii na sposób ciepła. Określ rodzaj tej reakcji ( ... / 1 p.)
chemicznej (egzotermiczna, endotermiczna) i oblicz standardową entalpię tworzenia tlenku żelaza.

Grupa B | strona 2 z 3
8 Reakcja chemiczna przebiega w temperaturze T i w fazie gazowej zgodnie z równaniem A + 2 B ⟶ C. ( ... / 2 p.)
Oblicz szybkość tej reakcji chemicznej po przereagowaniu 60% substancji B, jeśli reakcja przebiega
według równania kinetycznego v = k · CA2 · CB, a stężenia początkowe substratów wynoszą: CA = 0,7
mol mol dm 6
, C = 0,35 . Stała szybkości tej reakcji chemicznej jest równa 0,46 . Wynik podaj
dm 3 B dm 3 mol 2 ⋅ s
z dokładnością do czterech miejsc po przecinku.

9 Szybkość pewnej reakcji chemicznej zwiększa się 2-krotnie po podwyższeniu temperatury o 10°C. Jak ( ... / 1 p.)
zmieni się szybkość tej reakcji chemicznej w temperaturze wyższej o 30°C?

10 Biokatalizatory to substancje, które wpływają na przyspieszenie lub spowolnienie procesów biologicznych. ( ... / 3 p.)
Biokatalizatorami są najczęściej enzymy należące do białek prostych lub złożonych. Cząsteczki enzymów
łatwo ulegają denaturacji pod wpływem wysokiej temperatury. Wykres obok ilustruje, w jaki sposób
temperatura wpływa na szybkość reakcji biochemicznej katalizowanej przez pewien enzym.

Przeanalizuj wykres i odpowiedz na poniższe pytania.

a) Jak zmieni się szybkość tej reakcji chemicznej, jeśli temperatura zostanie podwyższona z 15ºC do 30ºC?
b) W jakiej temperaturze reakcja chemiczna przebiega najszybciej?
c) Wyjaśnij związek między gwałtownym spadkiem reakcji, a zmianami w strukturze białka?

Grupa B | strona 3 z 3