Mowa zależna - zmiany

Używając mowy zależnej, bardzo często musimy dokonać pewnych

przekształceń ze zdania oryginalnego. Spójrz na poniższy przykład:

'I want to take a break,' he said. = "Chcę zrobić sobie przerwę" -

powiedział. (mowa niezależna)
He said that he wanted to take a break. = On powiedział, że chce
sobie zrobić przerwę. (mowa zależna)

Jak widzisz, te zdania różnią się od siebie, choć wyrażają to samo. W

kolejnej lekcji omówimy różnice związane z użyciem czasów, w tej lekcji
skupmy się na różnicach związanych z zaimkami osobowymi oraz
określeniami czasu i miejsca.

Zmiany w zaimkach osobowych

Jeśli przytaczamy czyjeś zdanie, w którym użyty był zaimek osobowy,

musimy go odpowiednio zamienić, by pasował do tego, co relacjonujemy.
Porównaj:

'I am tired,' she said. = "Jestem zmęczona" - powiedziała. (mowa

niezależna)
She said that she was tired. = Ona powiedziała, że jest zmęczona.
(mowa zależna)

Gdybyśmy nie zmienili zaimka osobowego, uzyskalibyśmy zupełnie inne

znaczenie zdania:

'You are tired,' she said. = "Jesteś zmęczony" - powiedziała. (mowa

niezależna)
She said that I was tired. = Ona powiedziała, że ja jestem zmęczony.
(mowa zależna)

Zmiany w określeniach czasu

Tak jak w przypadku zaimków osobowych, przy tworzeniu wypowiedzi z

użyciem mowy zależnej, potrzebujemy odpowiednio zmienić określenia
czasu, by wyrażały to samo znaczenie. Oto przykłady najczęściej
używanych określeń i ich zmian w mowie zależnej:

now = teraz ---> then = wtedy

today = dzisiaj ---> that day = tamtego dnia

yesterday = wczoraj ---> the day before = dzień wcześniej

tomorrow = jutro ---> the next day /the following day = następnego
dnia

the day after tomorrow = pojutrze ---> in two days time /two days
later = za dwa dni

a week /a month /a year ago = tydzień/miesiąc/rok temu ---> a

week /a month /a year earlier lub before = tydzień/miesiąc/rok
wcześniej

next week /month /year = w następnym tygodniu/miesiącu/roku ---

> the next /the following week /month /year = w następnym/kolejnym
tygodniu/miesiącu/roku

last year = w zeszłym roku ---> the year before /the previous year =
rok wcześniej/w poprzednim roku

Zmiany w określeniach miejsca i inne

Podobnie do wcześniejszych wyrażeń, musimy zmienić również określenia

miejsca, zwłaszcza jeśli przytaczaną wypowiedź usłyszeliśmy wcześniej w
innym miejscu:

'I live here,' he said. = "Mieszkam tutaj" - powiedział (mowa

niezależna)
He said he lived there. = On powiedział, że tam mieszka. (mowa
zależna)
Zwykle zamieniamy również this z mowy niezależnej na that w mowie
zależnej:
 'I like this T-shirt,' she said. = "Podoba mi się ta koszulka" -
powiedziała. (mowa niezależna)
She said she liked that T-shirt. = Powiedziała, że podoba się jej ta
koszulka. (mowa zależna)

Mowa zależna w czasach teraźniejszych

Present Simple

W mowie zależnej, zdania w czasie Present Simple zmieniają swoją formę

na czas przeszły Past Simple:

Present Simple -> Past Simple

Przy zmienianiu formy zdania w mowie zależnej, musimy pamiętać, że

formy teraźniejsze czasowników zmieniają się w odpowiadające im formy
przeszłe, np. I am = I was , she is = she was , we are = we were , you
do = you did
'I want to take a break,' he said. = "Chcę zrobić sobie przerwę" -
powiedział.
He said that he wanted to take a break. = On powiedział, że chce
sobie zrobić przerwę.

'I am tired,' she told me. = 'Jestem zmęczona" - powiedziała do mnie.

She told me that she was tired. = Ona powiedziała mi, że jest
zmęczona.
'You don't have to go there,' he said. = "Nie musisz tam iść" -
powiedział.
He said that I didn't have to go there. = On powiedział, że nie muszę
tam iść.
Oprócz say i tell , do relacjonowania tego, co ktoś powiedział można
używać również innych czasowników związanych z mówieniem,
np. confess = wyznać, assure = zapewnić, ask = spytać, answer =
odpowiedzieć, explain = wyjaśnić.
W mowie zależnej, użycie "that" jest opcjonalne. Możesz powiedzieć: He
said that I didn't have to go there. lub He said he wanted to take a
break. bez zmiany znaczenia zdania.
Pytania

W mowie zależnej możemy relacjonować również pytania. Pytania

szczegółowe zamieniamy tak, jak zdania twierdzące, natomiast przy
zamianie pytań krótkich na mowę zależną, w relacji dodajemy if jako "czy":
'What kind of music do you like,' she asked me. = "Jaki rodzaj muzyki
lubisz?" - spytała mnie.
She asked me what kind of music I liked. = Ona spytała mnie jaki
rodzaj muzyki lubię.
'Do you have to go there?' she asked. = "Czy musisz tam iść?" -
spytała.
She asked me if I had to go there. = Ona spytała mnie, czy muszę
tam iść.

Mowa zależna - Present Continuous

Present Continuous

Zdania w Present Continuous w mowie zależnej zmieniają swoją formę na

Past Continuous:

Present Continuous -> Past Continuous

Ważne jest, by pamiętać, że czasowniki w formie Present Continuous

zamieniamy na odpowiadające im czasowniki w czasie Past Continuous:

'I am watching a movie,' I said. = "Oglądam film" - powiedziałem.

I said that I was watching a movie. = Powiedziałem, że oglądam film.
'She's ironing,' my father said. = "Ona prasuje" - powiedział mój
ojciec.
My father said that she was ironing. = Mój ojciec powiedział, że ona
prasuje.
'Your brothers are sleeping,' she told me. = "Twoi bracia śpią" -
powiedziała mi.
She told me my brothers were sleeping. = Ona powiedziała mi, że moi
bracia śpią.