You are on page 1of 144

Zorlaştırmayınız, kolaylaştırınız.

2022 ŞUBAT SINAVI DENEMELER-MİKROBİYOLOJİ

ATÖLYE
Açıklamalı Cevaplar
İçinde Yer Alan Denemeler
* Soru ve Açıklamaları Ayrı
Ayrı Düzenledik.
- Tusdata:1-2-3-4-5
* Antitusif2020.com ve
- Tusem :49/1-2-3-4-5 @atolye.tus desteğiyle
hazırlanmıştır,ücretsizdir
- Tustime :93-94-95-96
- Tusworld:70-71-72

Soruları Hazırlayan Kıymetli Hocalarımıza Teşekkür Ediyoruz

DOĞRU YANLIŞ NET DOĞRU YANLIŞ NET

TUSDATA 1 TUSTİME 93

TUSDATA 2 TUSTİME 94

TUSDATA 3 TUSTİME 95

TUSDATA 4 TUSTİME 96

TUSDATA 5 TUSTİME 97

TUSDATA 6 TUSTİME 98

TUSDATA 7 TUSTİME 99

TUSDATA 8 TUSTİME 100

TUSDATA 9 Tusworld 70

TUSDATA 10 Tusworld 71

TUSEM 1 Tusworld 72

TUSEM 2 Tusworld 73

TUSEM 3 Tusworld 74

TUSEM 4 Tusworld 75

TUSEM 5 Tusworld 76

TUSEM 6 Tusworld 77

Tusworld 78
TUSEM 7

TUSEM 8
2022 TUSDATA 1.DENEME MİKROBİYOLOJİ

95
96
97
98
99
100
2022 TUSDATA 2.DENEME MİKROBİYOLOJİ

101
102
103
104
105
106
107
2022 TUSDATA 3.DENEME MİKROBİYOLOJİ
2022 TUSDATA 4.DENEME MİKROBİYOLOJİ
2022 TUSDATA 5.DENEME MİKROBİYOLOJİ
58.Aşağıdaki antibiyotiklerden hangisinin anaerop bakteriler üzerinde etkinliği 59.Birmikrobiyoloji uzmanı laboratuvara gönderilen boğaz kültüründe, koyun kanlı
yoktur? agarda beta hemoliz yapmış koloniler oluştuğunu saptıyor.
A) Sefoksitin Katalaz negatifliği
B) S ülbaktam - ampis ilin Basitrasin direnci
C) Sefotetan 111. PYR pozitifliği
D) Penisilin-G iV. Ko-trimaksazol duyarlılığı
E) Gentamisin
Yukandaki test sonuçlarından hangisi/hangileri bu bakterininAgnubu beta
Doğru cevap: 1El Gentamisin hamolitik streptokok olduğunu gösterir?
A) Yalnız 1
B) 1 ve 111
İki şekilde doğru cevaplandırılabilecek bir soru ... İster aminog/ikozitlerin C) il ve 111
etki spektrumunu bilin ister anaeroplarda kullanılan antibiyotikleri ... Zira, D) 1, il ve 111
gentamisin dışındaki ajanlar anaeropların tedavisinde kullanılırlar. E) 1, il ve iV

Aminoglikozidler bakteriyel ribozomların 30S alt ünitesine etki göstererek protein Doğru cevap: (B) 1 ve 111
sentezini inhibe ede ~er Hücre içi etkenler için tercih edilen ilaçtır. Lipofıl olmadıkları
için anaerobik etkinlikleri yoktur.
A grubu beta hemolitik streptokoklar hem klinik hem de sınavlarda sıklıkla
Streptomisin anti-tüberküloz bir ajan olarak kullanılırken tularemi, veba için
karşılaşacağımrz etkenlerden... Klinik ve laboratuvar tanısını ayrıntılı
seçkin ilaç, enterokok ve Brucella spp. enfeksiyonlarında kombine ilaç olarak
bilmeliyiz.
ku ilan ıla bilir
Streptokokları stafilokoklardan ayıran en önemli özellikleri katalaz negatif
Spektinomisin gonokok enfeksiyonlarında= pammomisin paraziter enfeksiyonlarda
olmalarıdır.
kullanılan bir aminoglikozittir.
PYR pozitif bakteriler enterokoklar ve A grubu beta hemolitik streptokoklardır.

Beta hemolitik streptokokların tümü ınlsitrasine dirençli sadece Agrubu duyarlıdır


A grubu ayrıca ko-tri moksazole dirençlidir.

60.Yetmiş altı yaşındaki erkek hasta diyabetik ayak nedeni ile servise yatırılarak 61.Bilinen KOAH tanısı olan 67 yaşındaki erkek hasta, yüksek ateş, öksürük,
tedavi altına alınıyor. Tedavinin üçüncü gününde sulu ishal gelişmesi üzerine nefes darlığı ve balgam çıkarma şikayetleri ile acil servise başvuruyor. Akciğer
antibiyotik tedavisi kesiliyor. Ancak klinik gerilemiyor ve kanlı ishal başlıyor. g rafısind e lobertutulum görülüyor. Balgam kültüründe ise gram negatif d iploko kla r
saptanıyor.
Bu hastanın tedavisinde aşağıdaki ilaçlardan hangisinin yeri lLWWlr?
A) Ki indamisin Aşağıdakilerden hangisi bu hastadaki enfeksiyona neden olan en olası
etken için doğru değildir?
B) Vankomisin
C) Kolestiramin A) Katalaz ve oksidaz pozitiftir
D) Metronidazol B) D Naz üretebilir.
E) Fidaksomisin C) Nitrat redüksiyonu yapabilir.
D) Sadece glukozu fermente eder.
Doğru cevap: IA) Ki indamisin
E) Yüksek oranda betalaktamaz üretir.
Doğru cevap: iDi Sadece glukozu fermente eder.
HastBnQde ishal gelişiyorsa ye dil antibiyotik tsdBvisindsn sonra gg#işgn
ishalde; sulu ya da kanlı farketmeksizin akla gelmesi gereken ilk etken
Clostridium diffici/e'dir. Solunum yollarında enfeksiyon etkeni gram negatif diplokoksa bakterimiz:
Moraxella'drr. Moraxella'nın nonfermenter olduğunu bilmemiz sonıyu
Hastanelerde nozokomiyal ve antibiyotiğe bağlı ishalin en önemli nedeni ç/jzdürecektir.
Clostridium difficile'dir. Her antibiyotik kullanımı sonrasında ishal gelişebilme
riski varken bu risk; klindamisin , amoksisilin, ampisilin ve sefalosponnlende daha Moraxella (Branhamella) catarrhalis, Neisseria türleri gibi gram negatifdiplokok
yüksektir. görünümünde, katalaz ve oksidaz pozitiftir.

Tablo basrt bir ishalden ölümcül psödomembranöz enterokolite kadar uzanabilir. Neisseria türlerinden farkları non-fenmentatif olmaları. DNaz üretmeleri
Taksin A ve Bile hastalık ortaya çıkar. ve nitrat redüksiyonu yapabilmeleridir. Kolonilerinin besiyeri yüzeyinde
bozulmadan, hokey pakı gibi kaydırılması ilginç özelliğidir.
Hafif olgularda antibiyotiği kesmek, daha ağır olgularda metronidazol kullanımı
ve gereğinde vankomisin (oral) tercih edilir. Nomıal üst solunum yolu ve cilt florasında yer alır. Solunum yollarında enfeksiyona
neden olur.
Taksini bağlayarak etkili alan kolestiramin ve probiyotikler (Lactobacillus,
Bifıdabacterium) faydalıdır KOAH hastalarında akut alevlenme ve pnömoni etkenidir_ Sinüzit ve otitlerin
üçüncü en sık nedenidir. immün sistemi baskılanmış hastalarda sepsis, menenjit
Bu olgularda başarılı bir seçenek, bakteri transkripsiyonunu engelleyen, ve endokardit gibi enfeksiyonlara yol açan fırsatçı bir patojendir.
yalnızca gram pozitif bakterilere etkili olan ve dar spektrumlu olduğu için normal
florayı fazlaca etkilemeyen yeni makrosiklik (makrolid) bir antibiyotik olan oral Yüksek oranda betalaktamaz yapmaktadır.
fidaksamisindir. Diğer bir seçenek ise oral alındığında emilmeyen bir rifamisin
türevi olan rifaksimindir. Tedavisinde ampisilin-ı-sulbaktam, amoksisilin-ı-klavülanik asit tercih edilmektedir.
62.Aşağıdakilerden hangisi lepromatöz leprada 9ill'.Y.lınfil_? 63.Aşağıdaki bakterilerden hangisi Weil hastalığının etkenidir?
A) Lepromin cilt testi pozitifliği A) Rickettsia prowazekii
B) Köpük h(icre B) Coxiella burnetii
C) CDS+ T lenfosit inli ltrasyonu C) Leptospira interrogans
D) Hipergammaglobülinemi D) Bartonella baciliformis
E) Arslan pençesi el görü nü mü E) Orientia tsutsugamuchi
Doğru cevap: [A) Lepromin cilt testi pozitifliği Doğru cevap: (C) Leptospira interrogans

Lepranın klinik formları mukayeseli olarak sorulur. Unutulmaması gereken Weil hastalığı, etkeni olan Leptospira interrogans'ın neden olduğu
lepromatöz leprada bakterinin immün sisteme artık üstün geldiği ve belirgin enfeksiyonun ikterik formudur. Sıklıkla icterhaemorrhagiae serovarı ile oluşur
klinik bulguların varlığıdır. Akut hepatit kliniğinde nötrofılik lökositoz, CPK artışı ve skleral hemoraji varlığında
akla gelmelidir.
Lepromatöz lepra en ağır lepra formudur. Sadece lepra basiline karşı hücresel
mikroorganizmalara karşı T hücre fonksiyonları normaldir.
yanıt zayıftır Diğer Leptospira interrogans'ın ince, çok kıvrımlı, ancak karanlık sahada görülebilen
Humoral bağışıklık yüksek seviyede fakat antikorlar koruyucu değildir. spiroketlerdir Başlıca taşıyıcıları fare başta olmak üzere vahşi memeliler. çiftlik
hayvanları, domuz, sığır ve kemirgenlerdir.
Bakterinin üremesi sınırlandırılamadığı için basil miktarı çoktur. Çok bulaştırıcıdır.
Hücresel bağışıklık zayıf olduğu için lepromin testi negatiftir. Ciltte CD8+T Farelerin idrarı ile kirlenmiş sularda, kanalizasyonda yaşayabilir. insana bulaşma
lenfosit infiltrasyonu vardır. Langhans dev hücreleri yoktur. Köpük (lepra) sularla temas ile gerçekleşir.
hücreleri gbrül ür.

Kaşlar dıştan başlayarak dökülür Burun kıkırdağı çökmüştür Trilabe (üç lablu)
yonca burun gelişir. Lepromatöz lepranın nihai lezyonu aslan yüzü ve arslan
pençesi el görünümüdür.

Derideki anestezi yanık ve diğer hasarlara yol açar. Kemiğin rezorbe alınası
sonucunda burun ve parmak uçlarından doku kaybı gelişir. Deri ve sinirlerin
infiltrasyonu ile ciltte katlanma meydana gelir.

64.AIDS tanılı hastalarda ciddi, ölümcül, kronik ishallere neden olan Sporozoa 65.Ente robius vermicularis enfeksiyonlarının tanısında aşaı;jıdaki ybntem lerden
sınıfından protozoonlar aside dirençli boyanan kistlerinin büyüklükleri ile hangisinin kullanılması daha uygundur?
tanınırlar. A) Dışkıda direkt ınikroskobi
Cryptosporid iu m B) Dışkıda EZN boyama
Cystoisospora C) Selofan bani yöntemi
111. Cyclospora D) Duodenal ip testi
Yukarıdaki protozoonların büyükten küçüğe doğru sıralanışı aşağıdakilerden
E) Dışkı kültürü
hangisinde doğru verilmiştir? Doğru cevap: (Cf Selofan bant yöntemi
A) 1-11-111
B) 1-111-11
C) 11-1-111 Enterobius vermicularis en sık görülen helmintiyaz etkenidir. Bu nedenle
D) 11-111-1 tanısı bilinmelidir.
E) 111-1-11
Enterobius venmicularis kıl kurdu (oksiyüriyaz) etkenidir Evrimi insanla sınırlıdır
Doğru cevap: ID) il - 111- 1 Dişi ve erkek, kolonda çiftleşir. Kısa sürede erkek ölür. Dişi, gece saatlerinde anal
bölge cildine kadar gelir. Buraya 5-15 bin yumurta bırakır ve ölür. Yumurtaların
içinde altı saatte larva gelişir Bu formu bulaştırıcıdır. Yumurtalar nemli ortamda 1O
Gastrointestinal sistemde enfeksiyona neden olan sporozoa sınıfındaki gün yaşayabilir. Dışkıda yumurta saptanamaz. Anüs çevresindeki yumurtaları
protozoonlar aside dirençli boyanan ookistlerinin büyiikllikleri ile tanı alırlar. görebilmek için selofan-bant yöntemi kullanılır.
Bunlardan Cryptosporidium 4, Cyclospora 8 ve Cystoisospora 24 mikrometre
Yumurtaları asimetrik olup, bir kenarı düzdür. Erişkinler ise dışkıda görülebilir.
boyutlarında ookistlere sahiptirler
66.Tropikal bölgelerdeki akarsular etrafında yaşayan Simulium cinsi sineklerin 67.
sokması ile bulaşarak körlüğe neden olan nematod aşağıdakilerden
ı Konağa yapışma ve penetrasyon
hangisidir?
11. Erken protein sentezi
A) Capillaria philippinensis 111. Uncoatiııg (örtülerden s ıyrı ima)
B) Toxocara can is iV. Kapsid sentezi
C) Anjiyostrongylus cantonensis V Genom sentezi
D) Brugia malayi
DNA virüslerinin yukarıda ki replikasyon aşamaları aşağıdaki seçeneklerden
E) Onchocerca volvulus
hangisinde doğru sırasıyla verilmiştir?
Doğru cevap: (E) Onchocerca volvu Ius A) 1- 111-11-V- iV
B) 1- il - 111-V- iV
C)l-111-V-II-IV
Son seçeneğe kadar okuma sabn gösterenlerin aklına gelen "Nehir körlil(JII
D) 1- iV- il - 111 -V
etkeni parazit· Onchocerca volvuhıs" spot bilgisiyle kolayca yapılabi~cek bir
E) 1- il - 111- IV-V
soru ...
Onchocerca volvulus tropikal bölgelerde görülen nehir körlüğünün etkenidir. Doğru cevap: (Af 1- 111-11-V- iV
insan tek kesin konaktır.
Bu parazit Simullum cinsi sineklerin (siyah renkli nehir sivrisinekleri) sokması
ile bulaşır. DNA ya da RNA virüsü fark etmeksizin vlral replikasyon basamak sıralaması
aşağıdakigibidir.
Hastalık
eozinofili, ateş ve ürtikerle başlar. Erişkinler nedeniyle cilt granülomları
meydana gelir.
'2% VİRAL REPLİKASYON AŞAMALARI

1. Bukıştna, karcık hücreye yapıştrıa ve giriş (perıetro.syon)


2. Örtülerden sıyrılma (soyunma-uncoating)
3. Erken proteinlerin [enzimlerin) sentezi
4. Viral genom sentezi
5, Geç proteinlerin (viral yapı taşlarının) sentezi
6. Toparlanma, giyinme (coating)
7. Hücreden ayrılma

68.Aşağıdaki "aşı ve özelli~i" eşleştirmelerinden hangisi~? 69.Daha önce sa~lıklı olan 22 yaşındaki bir erkek. aniden yükselen ateş şiddetli
A) Rotavirüs - canlı atenüe aşı baş ağrısı ve bilinç bulanıklığı şikayeti ile acil servise getiriliyor. Fizik muayene,

B) Sabin polio aşısı - ölü aşı beyin omurilik sıvısı (BOS) incelenmesi ve radyolojik bulgularla hastaya ensefalit
tanısı konuluyor BOS örneğinin moleküler yöntemlerle incelenmesinde herpes
C) Hepatit E aşısı - rekombinant aşı
simpleks virüs DNA'sı saptanıyor.
D) Hepatit A aşısı - in aktif aşı
Bu hastada tedavide kullanılabilecek en uygun ilaç aşağıdakilerden
E) Papillomavirüs aşısı - rekombinant aşı
hangisidir?
Doğru cevap: [B) Sabin polio aşısı - ölü aşı
A) Pensiklovir
B) Asiklovir
C) Ribavirin
Sabin polio aşısı canlı aşıdır. Diğer seçeneklerdekiler doğru olarak verilmiştir. D) Foskamet
E) Famsiklovir
Tablo (Soru 68): Virüs aşıları Doğru cevap: (B) Asi klovir
Canlı aşılar Ölü aşılar Rekombinant aşılar

• Adenovirüs • lnfluenza • Papilloma virüsü Herpes simpleks vırus ensefaliti, sporadik, non-endemik ensefalitlerin en
• Suçiçeği • Polio (Sa Ik) • Hepatit B virüsü sıknedenidir Akut, nekrotizan ve tedavisiz olgularda %70 mortaliteye sahip bir
• Çiçek • HepatitA • Hepatit E virüsü ensefalittir. Tedavisinde asiklovir kullanılır.
• Kızamık • Kuduz
• Kızamıkçık Pensiklovir, HSV'ye bağlı cilt ve mukoza enfeksiyonlarının tedavisinde kullanılır.
• Kabakulak
• Oral polio (Sabin) Famsiklovir, pensiklovirin ön ilacıdır.
• Sarı humma
Ribavirin, guanozin sentezinde önemli olan inozin monofosfat dehidrogenazı
• Ora ı rota virüs
inhibe eder. lnfluenza A ve B virüsü, Solunum sinsityal virüsü (RS\/). HCV, Kırım­
• İnfluenza (nazal)
Kongo kanamalı ateşi virüsü (nairovirüs), SARS ve Hantaan virüs enfeksiyonlarının
tedavisinde kullanılır. Viral RNA polimerazı inhibe eder. En geniş spektrumlu
antiviraldir.

Foskarnet, özellikle nükleozid analoğu antivirallere dirençli CMV ve HSV


enfeksiyonlarında kullanılır
70.On bir aylık bir bebekte aniden 39.2 °C'ye yükselen ateş ve ishal başlıyor. Ateş üç 71.
gün boyunca devam ediyor. Üçün cü günün sonunda ateşin düşmesiyle, gövde ve ı DNA"ya bağımlı DNApolimeraz
ekstremitelende kırmızı-pembe renkli makülopapülerdöküntüler ortaya çıkıyor.
il. DNA'ya bağımlı RNApolimeraz
Bu bebekte en ol.ası tanı aşağıdakilerd e n hangisidir? 111. RNA'ya bağımlı DNApolimeraz
iV. RNA'ya bağımlı RNA polimeraz
A) Eritema enfeksiyozum
B) Kızamık Yukarıdakilerden hangileri hepatit B virüsünün hepatositteki replikasyon
C) Ekzema herpetiku m sürecinde kullanılan enzimler arasında yer alır?
D) Roseola infantum A) 1ve il
E) Kızamıkçık B) 1ve 111
C) il ve iV
Doğru cevap: 1D) Roseo la infantum
D) 1, il ve 111
E) il , 111 ve iV

Ateş düşünce döküntü başlayan en ünlü çocukluk çağı hastalığı Doğru cevap: (Dl 1, il ve 111
6.hastalıktır.

Roseola infantum (ekzantem subitum, 6. hastalık), HHV- 6 [en sık) ve HHV-


Hepatit B virüsü bir DNA virüsüdür. Replikasyon sırasında DNA vi rüslerininin
7 nedenli döküntülii bir hastalıktır. Hastalık
binden: huysuzluk, hırçınlık, irritabilite
kullaııdığ ı DNA'ya bağımlı DNA polimeraz, DNA'ya bağımlı RNA poliıneraz enzimi
ve 39-40°C ateş ile başlar. Rinore. ishal. ensefalopati ve servikal - oksipital LAP
yanında RNA'ya bağımlı DNA polimeraz (revers transkriptaz) enzimini de kullanır
tabloya eklenir. Ateş genellikle üç giin sürer. Ateş düştükten sonra omuzdan
Revers traııskriptaz ihtiyacı olan diğer önemli virüsler Retrovirüslerdir.
başlayan , daha sonra karın cildine yayılan. kaşıntısız. pembe-kırmızı renkli
döküntüler gönülür.
Viral DNAdDNAp
Eritema enfeksiyozum (5. hastalık), sıklıkla bifazik seyreder. Litik fazda grip Hepatosita giriş, eksik DNA'nın tamamlanması - - - - + Tamamlanmış çift □ NA
benzeri ateş, miyalJi kırıklık gibi genel belirtiler başlar. İmmunoloJik fazda burun ! Konak DNAdRNAp
çevresinde ve yanakta (tokatlanmış yüz görünümii), birleşmeye meyilli kelebek Karşı ana (+) zincir yapımı +- Ana (-) zincir yapımı+----- mRNA sentszi
tarzında eritemler belirir. Viral RNAd DNAp
(aynı zamanda DNAdDNAp, çift etki)
Kızamıkta kulak arkası veya yüzden başlayan, sonra gövde ve ekstremite
cildine yayılan ve birleşmeye meyleden tipik makülapapüler döküntüler gönülür
Ekzantemlerin görüldliğü ilk 1-2. günlerde ateş en yüksektir.

Kızamıkçık, döküntülü viral enfeksiyonların en hafifidir. Çocuklanda olguların


en az yarısında subklinik seyreder. Belirtili olgularda pembe-kırmızı ve seyrek
makülopapüler ya da maküler döküntüler yüzden ve boyundan başlar, gövde ve
ekstremitelere yayılı r_

Ekzema herpetikum, altta yatan bir deri hastalığının üzerine HSVenfeksiyonunun


eklenmesiyle oluşan bir süper enfeksiyondur. Mortalitesi yüksektir.

73.Brezitya seyahatinden dönen 30 yaşındaki bir erkek hasta kuru öksürük , nefes darlığı, a teş
ve kilo k ayb ı şikayet l eri ile hastaneye başvuruyor_ Balgam örneği n in Gomori Metenamin
72.Kalkoflor beyazı ile boyanmadan sorumlu mantar yapısı aşağıdakilerden Gümüşleme (GMS) ile boyanmasında aşağ ı dak i resimdeki maya hücreleri görülüyor.
hangisidir?
A) Kitin
B)DNA
C) Ergoslerol
D) Glukan
E) Pe ptidog likan

Doğru cevap: IA) Kitin

Bu has ta da l!ll..2Jıw ta nı a şa ğ ı da kil e rd e n hangis idi r?


Kalkoflor beyazı özellikle mantar duvarındaki kitin ve selüloz gibi Beta 1 - 3 ve
A)Histoplazmoz 8) Blaslomikoz
Beta 1 - 4 polisakkaridlere bağlanan nonspesifik bir florokromdur.
C) Koksidiyoidomikoz D) Parakoksidiyoidomikoz
Mantar preparatlannda kitin boyandığında florasan mikroskopta koyu zemin E) Kriptokokkoz
üzerinde mavimsi beyaz bir görü nüm meydana gelir. Doğ ru ceva p : (Dl Parakoksidiyoidomikoz

Paran va rsa geminin dümenin i çevir erek Brazflya'ya g ötüren man ta rımız sorulm uş.

Parakoksldl yoldo mlkoz, etkeni Paracoccidioides brasiliensis'dir. Genellikle asemptomatik


olmak la birl ikte granülomlarla karak1erize kronik progresif pulmoner h asta l ı ğa neden olabilir.
ileri yaş erkek lerde. oral, nazal ve fas iyal bölgede ağrıs ı z granülomatöz ülserlere neden olur
37 ' C'de birçok noktadan dar bir sapla tomurcuklanan maya hücreleri görülü r (gemi dümeni) .
Histo plazmoz, endemik mikoz etkenidir. Türkiye·de görülür. K u ş gübresiyl e ki rlenm iş yüksek
nitrojen içeri kli topraktan ve yarasalar ı n yaşadığı mağaralard an mikrokonidinin s o l unmasıyla
bu laşır. Akciğer l erde granülom ve kazeifikasyonlara neden olur. Retiküloendotelyal sistemi
tutar. Tanı da en s ık kemik i l iğ i aspirasyonu incelenmesi tercih edilir. Giemsa, GMS ve PAS
yöntemleriyle boyanması ile mononükleer hücreler içinde küçük, tomurcuklanan maya hücreleri
şek l inde görü lebilir. Kan, kemik i liğ i ve dokulardan kültür yap ıl ır. Kü ltürde 25 "C'de tüberküllü
makro kon id iler ve küçük gözyaşı şe kl in d e mikrokonidi ve hifler ay rı mda fayd a l ı d ır.

Blas1o mikoz, genellikle semptomatik enfeksiyon o lu şturur. Göğüs ağrıs ı, prodüktif öksürük ve
ateş gibi pulmoner semp1omlara neden olur. Maya formu büyük gen i ş boyunlu ve çift zonludur
(armut şe kl in d e ).

K o ksidi yoidomikoz , topra kta bu lunan ve artrosporun so lu nmas ı y l a insana bu laşa n en de m ik


mikoz e1kenid ir. Türkiye'de görülmez. D iğ er dimortik mantarlardan fa rkl ı olarak dokudaki
morfoloj ik formu maya hücresi ya p ıs ı na sahip de ğ i l d i r. Akciğerde içi endos por1arla dolu kese
yani sferül o lu şur. Sferül aç ıl ı nca en dosporıar açığa ç ıkar ve bunlardan yeni sferü ller ge li ş ir .

Kriptokokkoz. k uş gübresiyle k i rl enm i ş olan toprak1an mikrokanidilerin solu n mas ı yla b u l aş ır


Kapsüllü maya m anta rı d ı r. Primer kr iptokok enfeksiyonunun en s ı k gör üld üğ ü yer a k ciğerd ir
fakat genellikle asem p toma t ı k seyreder.
t.me/tussebili1
2022 TUSEM 1.DENEME MİKROBİYOLOJİ

55. Anaerobik kültür için uygun olan örnek aşağıdakilerden hangisidir?


A) Bronkoalveoler lavaj sıvısı
B) Orta akım idrar örneği
C) Üriner kateter ile alınan idrar örneği
D) Kuldosentezle alınan örnek
E) Nazofarenks sürüntüsü

55 – D
Anarob kültür için uygun olan ve uygun olmayan örnekler son sınavlarda en sık sorulan sorulardan biridir. Seçenekelerde yer alan
örneklerden kuldosentez (posterior forniksten kul-de-sak boşluğuna iğne ile girilerek buradaki sıvının aspire edilme işlemi) örne-
ğidir. Anaerob kültür için uygun ve uygun olmayan örnekler Tablo’da gösterilmiştir.
Tablo. Anaerob kültür için uygun ve uygun olmayan örnekler
ANAEROB KÜLTÜR İÇİN ÖRNEKLER
UYGUN ÖRNEKLER UYGUN OLMAYAN ÖRNEKLER
Cerahat ve yaraların derinlerinden alınan örnekler Yüzeyel yaralardan eküvyonla alınan örnekler, boğaz kültürü,
yanık yaraları, kist sıvısı
Normalde steril olan tüm vücut bölgelerinden (idrar hariç) ve Vajina, serviks ve üretradan alınan örnekler
ülserlerden alınan örnekler
Suprapubik aspirasyonla alıan idrar örneği Kateterle veya orta akımla alınan örnek
Transtrakeal aspirasyonla alınan örnekler,lokalize apselerden Solunum yolu örnekleri (Bronkoskopi ile alınan örnekler (BAL)
enjektörle alınan örnekler ,nazofarens, balgam ve boğaz sürüntüsü)
Psödomembranöz enterokolit kuşkusunda dışkı örneği Dışkı ve rektal sürüntü örnekleri
Derin dokulardan alınan örnekler (intrabdominal apse, gin-
giva )
Kuldosentezle alınan örnekler
Endometrial aspirasyonla uterusdan alınan örnekler

56. Otoklav cihazının bakteriyolojik (biyolojik) yöntemle sterilizasyon kontrolünde kullanılabilen sporlu bakteri aşağıdakiler-
den hangisidir?
A) Clostridium perfringens
B) Bacillus cereus
C) Coxiella burnetii
D) Termofilik Aktinomyces türleri
E) Geobacillus stearothermophilus

134
56 – E
Geobacillus stearothermophilus, otoklav cihazının biyolojik (bakteriyolojik) yöntemle sterilizasyonunun kontrolünde kullanılan
Gram pozitif, sporlu basildir. Etilen oksid cihazı ile sterilizasyonun biyolojik (bakteriyolojik) yöntemle sterilizasyonunun kontrolün-
de ise Geobacillus subtilis sporları kullanılır. Isıya hasas cam ve plastik malzemelerin sterilizasyonunda etilen oksid cihazı, ıssıya
dayanıklı metal (ekartör,penset vb.) sterilizasyonunda ise otoklav cihazı ile sterilizasyon işlemi uygulanır.

57. Aşağıdaki bakteri türleri ve bu bakterilerin intrinsik olarak dirençli oldukları antibiyotik eşleştirmelerinden hangisi doğrudur?
A) Pseudomonas aeruginosa- Meropenem
B) Enterococcus faecalis- Vankomisin
C) Stenotrophomonas maltophilia-Trimetoprim-sulfametoksazol
D) Staphylococcus aureus-Metisilin
E) Chryseobacterium (Flavobacterium,Myroides )-İmipenem

57 – E
Seçeneklerde yer alan Chryseobacterium (Flavobacterium,Myroides ) türleri karbapenemlere (soruda imipeneme) intrinsik (do-
ğal) dirençlidir. Diğer seçeneklerde yer alan Pseudomonas aeruginosa meropeneme , Enterococcus faecalis vankomisine (vanko-
misine en fazla kazanılmış (ektrensek ) direnç gösteren bakteridir), Stenotrophomonas maltophilia trimetoprim-sulfametoksazole
(Stenotrophomonas maltophilia karbapenemler ve aminoglikozidlere doğal dirençlidir), Staphylococcus aureus metisiline intrin-
sik dirençli değildir, antibiyotik etkisi altında kazanılmış (ektrensek) direnç geliştirebilirler. Staphylococcus aureus da metisiline,
mec A genine (Polimeraz zincir reaksiyonu ile gösterilmesi metisilin direncinin saptanmasında altın standart kabul edilir) bağlı
olarak PBP2a yapısında değişiklik sonucunda kazanılmış (ektrensek) direnç gösterebilir.
Tablo. Gram negatif bakterilerde intrinsik (doğal) direnç
Bakteri İntrinsik (doğal) dirençli olduğu antibiyotik/antibiyotikler
Enterobactericeae üyleri (E.coli, Salmonella, Pro- Glikopeptidler (vankomisin), penisilin G, fusidik asit, klindamisin, makrolidler, linezolid,
teus vb.) mupirosin, streptograminler (kinopristin/dalfopristin)
Klebsiella türleri (spp.) Ampisilin, amoksisilin, tikarsilin, karbenisilin
Acinetobacter baumaannii Ampisilin, amoksisilin, 1. kuşak sefalosporinler (sefazolin vb.)
Citrobacter diversus Ampisilin, amoksisilin, tikarsilin, karbenisilin
Pseudomonas aeruginosa Ampisilin, amoksisilin,amoksisilin/klavulanat, 1. ve 2. kuşak sefalosporinler, sefotaksim,
seftriakson, nalidiksik asit, trimetoprim/sulfametoksazol
Burholderia cepacia Ampisilin, amoksisilin, 1. Kuşak sefalosporinler
Stenotrophomonas maltophilia Tikarsilin/klavunat hariç tüm beta-laktamlar,aminoglikozitler
Chryseobacterium (Flavobacterium,Myroides ) Ampisilin, amoksisilin,1. kuşak sefalosporinler , karbapenemler
Salmonella spp. Sefuroksim (in-vitro etkili, in-vivo etkisiz)
Enterobacter spp., Citrobacter freundii Ampisilin, amoksisilin,amoksisilin/klavulanat,1.kuşak sefalosporinler, sefoksitin
Morganella morganii Ampisilin, amoksisilin,amoksisilin/klavulanat,1.kuşak sefalosporinler, sefuroksim, kolistin,
nitrofurantoin
Providencia spp. Ampisilin, amoksisilin,amoksisilin/klavulanat,1.kuşak sefalosporinler, sefuroksim, kolistin,
nitrofurantoin,gentamisin, netilmisin, tobramisin
Proteus mirabilis Kolistin, nitrofurantoin
Proteus vulgaris Kolistin, nitrofurantoin, ampisilin, amoksisilin, sefuroksim
Serratia spp. Kolistin, ampisilin, amoksisilin,amoksisilin/klavulanat,1.kuşak sefalosporinler, sefuroksim
Yersinia enterocolitica Ampisilin, amoksisilin,karbenisilin, tikarsilin, 1.kuşak sefalosporinler
Campylobacter jejuni/coli Trimetoprim/sulfametoksazol
Haemophilus influenzae Penisilin G, eritromisin, klindamisin
Moraxella (Branhamella) catarrhalis Trimetoprim/sulfametoksazol

109
58. Aşağıdaki bakterilerden hangisinin klinik örnekten üretilmesi için besiyerinde mutlaka X faktörü (demir ihtiva eden bir
protoporfirin, hematin ) ve V faktörü (Nikotin amid dinükleotid, NAD) bulunmalıdır?
A) Brucella abortus
B) Francisella tularensis
C) Haemophilus influenzae
D) Listeria monocytogenes
E) Neisseria gonorrhoeae

58 – C
Haemophilus influenzae, Gram negatif kokobasil olup, klinik örnekten üretilmesi için besiyerinde mutlaka X faktörü (demir ihtiva
eden bir protoporfirin, hematin ) ve V faktörü (Nikotin amid dinükleotid, NAD) bulunması gerekir. Çukulata ağar besiyeri, X ve V
faktörü içeren besiyeridir.
Seçeneklerde yer alan Francisella tularensis’in ilk izolasyonunda üretilmesi için besiyerinde mutlaka sistein bulunması gerekir. Kan-
lı agarda üremez, çukulata agarda, BCYE agar ve sistein içeren kanlı agarda (Francis besiyeri) ürer. Kültürleri bulaşıcı olduğundan
(Tip 3 Biyogüvenlik Laboratuvar gerekir), tanı için seroloji tercih edilir. Serolojik testlerden tüp aglütinasyonu veya mikroaglütinas-
yon testi kullanılabilir. Francisella tularensis, A grubu biyoterör ajanıdır. Brusella aglütinasyon testinde çapraz reaksiyon, yalancı
Wright testi (standart tüp aglütinasyon testi) pozitifliği veren bakteriyel infeksiyonlardandır. Tedavide ilk tercih Streptomisin’dir.
Doksisiklin ve kinolonlar alternatif ilaçlardır.Beta-laktamaz salgılar, beta-laktamlar etkisizdir

59. Aşağıdaki bakterilerden hangisi karbapenem grubu antibiyotiklere dirençli değildir?


A) Metisilin dirençli Staphylococcus aureus
B) Stenotrophomonas maltophila
C) Vankomisine dirençli Enterococcus faecium
D) Chryseobacterium indologenes
E) Genişlemiş spektrumlu beta-laktamaz üreten (GSBL) Klebsiella pneumoniae

59 – E
Karbapenem grubu antibiyotikler bilinen en geniş spektrumlu antibiyotik grubu olup, Gram pozitif, Gram negatif ve anaerob (Ör-
neğin; Bacteroides fragilis vb.) bakterilere etkilidir.
GSBL üreten E.coli ve Klebsiella pneumoniae infeksiyonlarında ilk tercih antibiyotik karbapenemler (imipenem, meropenem,
ertapenem)’dir.
Seçeneklerde yer alan Metisilin dirençli Staphylococcus aureus, Stenotrophomonas maltophila
Vankomisine dirençli Enterococcus faecium ve Chryseobacterium indologenes karbapenemlere doğal dirençli bakterilerdir.
Chryseobacterium indologenes, indologenes intrinsik olarak karbepenemlere ve sefalosporinlere dirence sebep olan sınıf A beta-
laktamaz üretir ve karbapenem direnci plazmid aracılı yayılım gösterir. Chryseobacterium indologenes, Chryseobacterium indo-
logenes aerobik, non-fermentatif, oksidaz, indol, eskulin hidrolizi ve katalaz pozitif, hareketsiz besiyerinde sarı -turuncu pigment
üreten bir basildir. C. indologenes bir fırsatçı patojendir. Sağlıklı bireylerde hastalık etkeni olarak saptanmazken immünsüpresif
hastalarda, yanık tedavisi görenlerde, yenidoğanlarda ve yoğun bakım ünitelerinde sonda nebulizatör, kateter vs. cihaz kullanan
bireylerde çeşitli enfeksiyonlara neden olabilir. Chryseobacterium indologenes(Flavobacterium,Myroides ) karbapenemlere doğal
dirençlidir. (Bkz. 57. Soruda yer alan Tablo)

110
Karbapenem grubu antibiyotiklere doğal dirençli olan başlıca bakteriler;
• Hücre duvarı yapısı (peptidoglikan) içermeyen mikroorganizmalar (virüsler, Mycoplasma, Ureapalsma; Chlamydia (tipik pepti-
doglikan tabaka içermez, hücre duvarı yapısında N-asetil muraminik asit bulunmaz, sisteinden zengin protein bulunur)
• Metisiline dirençli Staphylococcus aureus, metisiline dirençli koagülaz negatif stafilokoklar (MR-KNS)
• Vankomisine dirençli enterokoklar
• Legionella pneumophila
• Stenotrophomonas maltophilia
• Chryseobacterium indologenes

60. Bakteriyel vajinozise neden olmayan bakteri aşağıdakilerden hangisidir?


A) Lactobacillus spp. (türleri)
B) Mobiluncus spp.
C) Gardnerella vaginalis
D) Ureaplasma urealyticum
E) Mycoplasma hominis

60 – A
• Bakteriyel vajinoz etkenleri son sınavlarda sık sorulan sorulardan biridir. Bakteriyel vajinoz, inflamasyonun görülmediği sıklıkla
Gardnerella vaginalis ve Mobiluncus gibi anaerob bakterilere bağlı olarak gelişen infeksiyondur. Lactobasiller, vajen pH’sını
asidik hale getirir, patojen mikroorganizma yerleşmesini engelller, vajinit ve vajinoz gelişimini önleyici etkiye sahiptir. Vajen
florasında bulunur, östrojen miktarını arttırır. Yaşla birlikte Lactobasillerin miktarı azalır. Bakteriyel vajinoz ve vajinitlerin en
sık etkeni Gardnerella vaginalis’dir.
• Diğer bakteriyel vajinoz etkenleri;
• Candida, Trichomonas vaginalis
• Anaerob bakteriler; Mobiluncus spp ve Bacteroides spp.
• Mycoplasma hominis ve Ureaplasma urealyticum’dur.
Mobiluncus spp., bakteriyel vajinozise neden olabilen ve gram pozitif olduğu halde Gram boyamada gram negatif veya gram
değişken kıvrık basiller olarak görülen zorunlu anaerop bakteridir. Kadınların vajen florasında nadiren bulunmasına rağmen, bak-
teriyel vajinoz düşünülen kadın hastada yüksek sayıda bulunabilen bir bakteridir.

61. Mycoplasma pneumoniae’nin kültürde üretilebilmesi için en uygun besiyeri aşağıdakilerden hangisidir?
A) PPLO agar
B) Mac Conkey agar
C) Löwenstein-Jensen agar
D) Mannitol tuz agar
E) Sistin tellürit agar

111
61 – A
Son sınavlarda ayırd edici besiyerleri ve hangi bakterilerin izolasyonunda kullanıldığı en sık sorulan sorular içerisinde yer almak-
tadır. Mycoplasma pneumoniae’nin kültürde üretilebilmesi için en uygun besiyeri PPLO (pleuropneumonia-like organisms) ,SP4
ve Eaton’s agar besiyerleridir.
Besiyerleri ve önemli özellikleri Tablo’da gösterilmiştir.
Tablo. Besiyerleri ve önemli özellikleri
Besiyeri Bakteri Özellik
Seçici/ ayırtedici besiyeri
MacConkey agar ve Gr (-) enterik Bakterilerin laktoza etkisi test edilir. Laktoz pozitif bakteriler pembe koloni
Eosin methylene blue agar bakteriler (E. coli ve Klebsiellla), laktoz negatifler renksiz koloni (Salmonella, Shigella
(EMB) ve Proteus) oluşturur.
Mannitol tuzlu agar Staphylococcus Mannitolü kullanan S. aureus sarı koloni oluşturur.
(Chapman besiyeri) aureus
Löwenstein-Jensen veya Mycobacterium Lowenstein-Jensen yumurta bazlı, Middlebrook agar bazlı besiyeri
Middlebrook
CHROMagar Mantar Maya mantarlarını ayırt etmek için kullanılır
Kanamisin Vankomisin Laked Anaerob Gr- B. fragilis vb.
Blood agar (KVLD) bakteriler için
Özel besiyerleri
Thayer Martin Neisseria Çukulatalı agara göre daha seçici bir besiyeridir. İnhibitör olarak besiyerine
gonorrhoeae kolistin (Gr -), nistatin (mantar) ve vankomisin (Gr +) katılır.
TCBS (Tiosülfat Citrat Bile V. cholerae V. cholerae besiyerinde sarı koloniler oluşturur.
Sucrose) / Alkali by
BCYE (Buffered charcoal yeast Legionella L- sistein, ferik pirofosfat ve aktif kömür bulunan besiyeri
extract) Francisella
Nocardia
Loffler veya C. diphtheriae Gri siyah koloniler
Tellürit agar
Sorbitol MacConkey agar EHEC Enterohemorajik E. coli (O157:H7) sorbütolü fermente etmediğinden
renksiz koloniler oluşturur
CIN agar (Cefsoludin Irgasan Yersinia Öküz gözü görünümünde koloniler oluşturur
Novobiosin agar) enterocolitica
Bordet-Gengau veya Regan- Bordetella Nazofarenks sürüntü örneğinden B. pertussis izolasyonu için kullanılır
Lowe besiyeri pertussis
Eaton’s agar,PPLO, SP4 Mycoplasma İçerisinde lipit bulunan besiyerinde sahanda yumurta görünümünde
koloniler
Modifiye Barbour-Stoenner- Borrelia
Kelly burgdorferi
Sistin tellürit agar besiyeri, Corynebacterium diphtheriae izolasyonunda kullanılır (Löffler besiyeri gibi)

112
62. Aşağıdaki antifungal ilaçlardan hangisi mukormikozis tedavisinde kullanılabilir?
A) Kaspofungin
B) Posokonazol
C) Vorikonazol
D) İtrakonazol
E) Mikafungin

62 – B
Zygomycetes türü küf mantarlarının neden olduğu mukormikozis infeksiyonu fırsatçı bir mantar infeksiyonu olup, en önemli risk faktör-
leri; kontrolsüz diyabet, diyabetik ketoasidoz, immunsupresif tedavi, kortikosteroid kullanımı vb. dir. Tedavisinde lipozomal amfoterisin
B, posokonazol veya isavukonazol ilk tercihe dilecek antifungal ilaçlardır. Antifungal tedavi iel birlikte cerrahi debridman da uygulanma-
lıdır. İnvaziv aspergilloziste ise ilk tercih antifungal ilaç azol grubunda yer alan vorikonazoldür. Vorikonazolün oral ve intravenöz formları
mevcuttur. Oral formunun biyoyararlanımı yüksektir . Vorikonazole bağlı olarak gözde geçici görme kaybı gelişebilir. Vorikonazol, mantar
membran sentezini katalize eden 14-α-demetilaz enzimini inhibe ederek lanosterolün ergosterole dönüşümünü engeller.

63. Weil-Felix testi aşağıdaki bakteriyel infeksiyonlardan hangisinin serolojik tanısında kullanılabilir?
A) Legionella pneumophila
B) Mycoplasma pneumoniae
C) Brucella abortus
D) Listeria monocytogenes
E) Rickettsia prowazekii
63 – E
Weil–Felix testi Rickettsiyozların tanısında kullanılan serolojik test olup, Proteus vulgaris’in O somatik antijenleri kullanılır.
Rickettsia prowazekii (epidemik tifus insan vücut bitinden bulaşır, zoonoz değildir) tanısında kullanılır.
Legionella pneumophila tanısında idrarda üriner antijen testi araştırılır
Mycoplasma pneumoniae tanısında soğuk aglütinasyon testi kullanılır
Brusellozun serolojik tanısında Rose Bengal testi, Wright aglütinasyon testi ve Coombs testleri kullanılabilir

64. Aşağıdaki virüslerden hangisi kan yoluyla bulaşmaz?


A) SARS-Cov-2
B) Sitomegalovirüs
C) Hepatit D
D) Epstein-Barr virüs
E) Human T –cell lymphotropic virüs 1 (HTLV-1)

64 – A
Virüsler ve bulaş yolları son sınavlarda sık sorulan sorulardan biridir.
SARS-Cov-2 virüsü COVID-19 hastalığının etkeni olup, temel buaş şekli damlacık ve temas yoludur. Şu ana kadar kan yoluyla bu-
laştığı bildirilmemiştir.
Seçeneklerde yer alan diğer virüsler sitomegalovirüs (CMV) kan transfüzyonu ve organ transplantasyonu ile, hepatit D Epstein Barr

113
virüs ve HTLV-1 kan yoluyla bulaşabilir. HTLV-1 VE HTLV-2 anne sütüyle de bulaşabildiğinden HTLV-1 ve HTLV-2 ile infekte annelerin
bebeklerini emzirmemesi gerekir.
Kan ve kan bileşenlerinin kullanımı ile bulaşabilen enfeksiyon etkenlerinin başlıcaları;
1. Virüsler [Hepatit virüsleri (HBV, HCV, HDV, HAV, HGV, TTV), Retrovirüsler (HTLV-I, HTLV-II, HIV, CMV, EBV, Human Herpes Virus
tip 6 (HHV-6) ve tip 8 (HHV-8), Parvovirus B19, Diğer (West Nile Virus (WNV), Severe Acute Respiratory Syndrome (SARS) Co-
ronavirus, SEN-V, Enterovirus, MRSV…) virüsler]
2. Bakteriler [Treponema pallidum, Brusella türleri, Diğer (Borrelia, Salmonella, Yersinia, Rickettsia...) bakteriler]
3. Paraziterler [Plazmodium türleri, Toxsoplasma türleri, Chagas etkeni, Babesia, Diğer (Wuchereria, Loa loa, Leishmania vb.) parazitler]
4. Prionlar

65. Aşağıdaki virüslerden hangisi insanlara primer olarak eklem bacaklı (artrapod )vektörler aracılığı ile bulaşır?
A) Arenavirus
B) Calicivirus
C) Nairovirüs
D) Picornavirus
E) Parvovirus

65 – C
Son sınavlarda artrapod (eklem bacaklı; kene, sivrisinek, pire ve bit gibi canlılar) kaynaklı bulaşan Arbovirüsler sık sorulan sorulardan
bir diğeridir. Bunyavirüs, Arbo virüsler içerisinde yer alır. Bunyavirüs ailesinde Nairovirüs cinsinde yer alan virüsler kırım Kongo kana-
malı ateşi etkeni olup, başlıca Hyalomma cinsi kenelerden bulaşır. Seçeneklerde yer alan Arenavirüsler , segmenter RNA virüsleri olup,
virüsün tomurcuklandığı sırada almış olduğu ribozomlar elektron mikroskobunda kumlu görüntüye neden olur. Başlıca kemirgenler
doğal rezervuarıdır (zoonotik infeksiyon etkenidir). Kemirgenle direkt temas, ısırılma, çıktıların inhalasyonu ile de bulaşabilir.
Calicivirüs ailesinde yer alan Norovirüs ve hepatit E virüsü RNA virüsleri olup başlıca fekal-oral yolla bulaşır. Picornavirüsler, zarfsız
RNA virüsleri olup, Rhinovirüs (damlacık yoluyla bulaşır) dışındaki tüm Picornavirüs ailesi üyeleri başlıca fekal-oral yolla bulaşır.
Parvovirüs ise, kan transfüzyonu, anneden bebeğe (vertikal bulaş) ve damlacık yoluyla bulaşabilir.

66. Epstein-Barr virüs enfeksiyonunda maligniteyle ilişkili olan antijen aşağıdakilerden hangisidir?
A) P24 antijeni
B) Downey hücresi
C) LMP
D) pp65
E) X proteini

66 – C
Latent membran proteini (LMP) ve Epstein-Barr virüs nükleer antijen (EBNA) maligniteyle ilişkili olan antijenlerdir.
Downey cisimcikleri (hücreleri) EBV ile infekte CD8+ T lenfositler (sitotoksik T lenfositler)’dir. EBV ‘ün nende olduğu enfeksiyoz
mononükleoziste periferik kanda atipik lenfositlerin oranının %10 ve üzerinde olması tanıyı destekler. EBV , B lenfositlerde bulunan
CD21 reseptörü ve konak hücreyüzey reseptör proteini (C3d) bağlanarak konak hücreye girer.
pp65 CMV infeksiyonu tanısında kullanılır. pp65, hızlı antijenemi testi olup immünfloresan yöntemle araştırılır. CMV tanısında
nükleik asit amplifikasyon testleri (PZR), histopatoloji (baykuş gözü şeklinde inklüzyonlar) ve hücre kültürü (konvansiyonel veya
hızlı) kullanılabilir.

114
P24 antijeni HIV virüsünde bulunur, ilk 1 haftada pozitifleşir.X proteini hepatit B’de kanser gelişiminden sorumludur.
Onkojenik virüsler ve kanser gelişiminden sorumlu genler ve proteinler Tablo’da gösterildi.
Tablo . Onkojenik virüsler
Virüs Ailesi Virüs Transformasyon mekanizması Oluşturduğu Kanser
Papavoviradae (DNA) HPV E6 ve E7 proteinleri Servikal squamöz hücreli kanser
Orofaringeal kanser
Larinks papillomu (çocuklarda)
SV40 t antijeni Hamsterda beyin ve kemik kanseri ile
mezotelyoma (?)
BK ve JC İnsanda kanser yaptığı gösterilememiştir
Herpesviridae (DNA) EBV EBNA ve LMP, Nazofarinks kanseri
Burkitt (c- myc proteinleri) Burkitt lenfoma (Afrikalı çocuklarda)
B hücre lenfoması
HHV tip 8 V- gpcr Kaposi sarkomu
V- siklin Primer effüzyon lenfoması
Hepadnaviridae (DNA) HBV X proteini Hepatosellüler kanser
Adenoviridae (DNA) Adenovirüs E1A ve E1B proteinleri Hayvanlarda sarkom yapmasına rağmen
insanda kanser yaptığı gösterilememiştir
Flaviviradae (RNA) HCV Kor proteini ve NS3 proteini Hepatosellüler kanser (en sık)
Retroviridae (RNA) HTLV-1 Tax (IL-2) Erişkin T hücreli lösemi/lenfoma
HTLV- 2 Saçlı hücreli lösemi
V- gpcr: Hücre reseptörüne benzeyen viral protein, V- siklin: hücre siklinlerine benzer viral protein, E6 ve E7: erken protein, Tax:
transkripsiyonun aktivasyonu, X proteini: hücresel transkripsiyonun aktivasyonu

67. Eritema enfeksiyozum ’un etkeni aşağıdakilerden hangisidir?


A) HHV-1
B) HHV-2
C) Parvovirüs B19
D) HHV-6
E) HHV-8

67 – D
Eritema enfeksiyozum (5. Hastalık) , etkeni Parvovirüs B19’dur. Parvovirüs B19 en küçük yapıya sahip tek iplikli DNA virüsüdür.
Parvovirüs B19 için hedef hücre reseptörü eritrosit P antjenidir.Parvovirüs B19’un tek serotpi bulunur ve enfeksiyonu geçiren-
lerde ömür boyu bağışıklık bırakır .Bulaş Yolları: solunum yolu, kan ve kan ürünleri (pıhtlaşma faktörleri ve immünglobülin) ve
vertikal yol (anneden bebeğe) bulaş olabilir. Eritema enfeksiyozumda, immün kompleks gelişimine bağlı çocuklarda makülopa-
püler döküntü,(yüzde tokatlanmış yüz görüntüsü, dantel şeklinde döküntü) görülür. Erişkinde ise artrit-artralji gelişir. Kronik
hemolitik anemisi (orak hücreli anemi, talasemi vb.) olanlarda aplastik krize neden olur.
HHV-6, ekzantem subitum (roseola infantum, 6. hastalık etkeni) etkenidir. HHV-6, Herpesviridea ailesinde yer alan zarflı, DNA
virüsüdür. HHV-6, CD4 T lenfositleri ( Th, yardımcı T lenfosit) ni tutar. En sık 2 yaş altı çocuklarda sıktır. Başlanğıçta yüksek ateş
(39⁰C ulaşan) ve buna baglı konvülziyon görülebilir. Ateşin düşmesiyle döküntünün başlaması tipiktir. Omuzdan başlayan ve daha
sonra karın cildine yayılan makülopapüler döküntüntü görülür. Ömür boyu bağışıklık bırakır.Kronik yorgunluk sendromu etkenle-
rindendir. Mutipl skleroza neden olabilir.

115
68. Eşeyli spor formu zigospor, eşeysiz spor formu kese içerisinde sporanjiyospor olan mantar aşağıdakilerden hangisidir?
A) Talaromyces (eski adı Penicillium) marneffei
B) Aspergillus fumigatus
C) Scedosporium apiospermum
D) Fusarium solani
E) Rhizopus oryzae
68 – E
Sporanjiyospor, Zygomycetes türü (Mucorales takımı) küf mantarları içerisinde yer alan Rhizopus, Mucor ve Absidia’nın eşeysiz
spor formu, zigospor ise Zygomycetes türü mantarların eşeyli spor formudur. Aproanjiyospor kese içeriisnde yer alır. Zygomycetes
türü küf mantarları sporanjiyospor inhalasyonu ile bulaşır ve damarlarda en fazla invazyon yapar. İkinci en sık damar invazyonu
(anjiyoinvaziv) mantar ise Aspergillus türleridir. En sık infeksiyona neden olan ve kültürden en sık izole edilen tür Aspergillus
fumigatus’dur. Talaromyces (eski adı Penicillium) marneffei, fırsatçı mikoza nende olan dimorfik (bifazik) mantar olup, 25 °C’deki
saprofit formu besiyerinde kırmızı pigment oluşturur.

69. Aşağıdaki mantarlardan hangisi dokudan alınan örnekte gemici dümeni şeklinde tomurcuklanan maya hücresi şeklinde
görülür?
A) Blastomyces dermatidis
B) Coccidioides immitis
C) Histoplasma capsulatum
D) Paracoccidioides brasiliensis
E) Talaromyces (Penicilium) marneffei

69 – D
Soruda Paracoccidioides brasiliensis tanımlanmaktadır. Blastomyces dermatidis’in, 37 °C’deki patojen maya formu gemici dümeni
şeklinde tomurcuklanma gösterir. Paracoccidioides brasiliensis sistemik (endemik) mikoz etkeni dimorfik mantardır.
Seçeneklerde yer alan Blastomyces dermatidis ‘in maya formu geniş boyunlu ve çift zonludur (armut şeklinde) Pulmoner semp-
tomlar, akciğerde kitle (akciğer kanseri ile karışabilir). Yaygın enfeksiyonda en sık cilt tutulumu görülür. Ülseratif granülomatöz cilt
lezyonuna yol açar. Blastomikoz veterinerlerde sıktır, köpek ve at ısırığıyla (zoonoz) bulaşabilir. Vaginal blastomikozlu partnerden
cinsel yolla bulaşabilir. Tanısında serolojik testi kullanılabilir.

116
70. Aşağıdaki mantarlardan hangisi ömiçetoma etkendir?
A) Exophiala jeanselmei
B) Fonsecaee pedrosi
C) Cladosporium türleri
D) Phialophora spp.
E) Rhinocladiella

70 – A
Deri altı mikozları (subkutanöz mikozlar) son sınavlarda sık sorulan mikoloji konularındandır.
Mantarların neden olduğu miçetomaya bakterilerin (Nocardia brasiliensis ve Actinomyces türleri) neden olduğu miçetomadan
ayırt etmek için ömiçetoma adı verilir. Ömiçetom etkeni olan mantarlar; Pseudallescheria boydii, Madurella türleri ve Exophiala
jeanselmei’dir.
Diğer seçeneklerde yer alan mantarlar (Fonsecaee pedrosi,Cladosporium türleri (spp.), Phialophora spp., Rhinocladiella spp.) ise
kromomoblastomikoz (kromomikoz) etkeni olan dematiyoz (melanin pigmenti oluşturan) mantarlar olup siyah pigment oluşturur.

71. Filariform larvaların penetrasyonu ile bulaşan, rabditifom larva formunun balgam, dışkı ve dokularda gösterilmesi ile tanı
konulan, otoinfeksiyon sonucu özellikle immunsüpresif hastalarda enterik Gram negatif bakterilere bağlı süperinfeksiyon
ve sepsise neden olabilen parazit aşağıdakilerden hangisidir?
A) Taenia soleum
B) Strongyloides stercoralis
C) Necator americanus
D) Ascaris lumbricoides
E) Toxocara cati

71 – B
Soruda Strongyloides stercoralis nematodu (yuvarlak solucan) tanımlanmaktadır. Patojen olan filariform larvala formunun penet-
rasyonu (cildi delmesi) ile bulaşır. Tanısı dışkı, balgam ve dokularda patojen olmayan(apatojen) rabditifom larva formunun göste-
rilmesi ile konur. Otoinfeksiyon sonucu özellikle immunsüpresif hastalarda enterik Gram negatif bakterilere bağlı süperinfeksiyon
ve sepsise neden olabilir.

72. Aşağıdaki protoozonlardan hangisi elipsoid yapıda , 10 µmden büyük modifiye EZN yöntemiyle asido rezistan boyanan
ookistte sahip olup, özellikle HIV/AIDS hastalarında ishale neden olur ve insandan insana ookistlerin fekal oral yolla alın-
ması ile bulaşır?
A) Giardia lamblia
B) Cryptosporodium parvum
C) Cystoisospora belli
D) Cylospora cayetanensis
E) Microsporidia

117
72 – C
HIV/AIDS hastalarında ishale neden olan protoozonlar sınavlarda sıkça sorulan sorular içerisinde yer almaktadır. Cystoisospora
belli ookisti 10 mikron çapından büyük olup, elipsoid özelliktedir. Bu parazitin ookistleri Modifiye EZN boyama ile asidorezistan
boyanır. Cystoisospora belli zoonoz değildir, hayvan rezervuarı yoktur, insandan insana ookistlerin fekal oral yolla alınması ile bula-
şır Giardia lamblia trofozoidi ve kist formu, Cystoisospora belli ookisti ve Entamoeba coli kisti nativ (direk ) preparattat görülebilir.
Oysa, Entamoeba histolytica trofozoid formu nativ (direk) preparatta tanımlanması çoğunlukla yeterli değildir. Entamoeba his-
tolytica trofozoid formu için trikrom boyama yapılması gerekir, nativ preparat yeterli değildir. Entamoeba histolytica tanısında bu
parazite özgü yüzey proteinlerini tespit eden ELISA testleri de mevcuttur. Entamoeba histolytica’nın trofozoid formunda psödopot
çıkıntısında fagosite edilmiş eritrositlerin görülmesi diğer patojen olmayan amiplerden ayrımında önemli özelliktir.

73. Protein özellikteki antijenleri T lenfositlere sunma özelliği olan, aynı zamanda plazma hücrelerine dönüşerek antikor sen-
tezi de yapabilen immun sistem hücresi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Monosit
B) Dendritik hücre
C) B lenfosit
D) Langerhans hücresi
E) Th17

73 – C
B lenfositler protein özellikteki antijenleri T lenfositlere (T helper (Th) , CD4+ T lenfosite) sunma özelliği olan, aynı zamanda plazma
hücrelerine dönüşerek antikor (immunglobulin) sentezi de yapabilen immun sistem hücreleridir. Dendritik hücreler, timusta da
bulunur, burada yeni üretilmiş (toy) T lenfositleri fonksiyonel CD8+ ve CD4+ hücreler olarak eğitirken aynı zamanda kendi vücudu-
na karşı geliştirebilecekleri immüniteyi engellemek için onları seleksiyona uğratan antijen sunan hücrelerdir. Dolayısıyla da kendi
antijenlerine karşı düşük afiniteye sahip T lenfositleri seçip, perifere çıkmasına ve yaşamasına olanak sağlar.

74. Aşağıdaki bakterilerden hangisine karşı korunmada kullanılan aşı polisakkarit aşıdır?
A) Corynebacterium diphtheriae
B) Clostridium tetani
C) Bordetella pertussis
D) Salmonella Typhi
E) Mycobacterium tuberculosis

74 – D
Aşılara ilişkin sorular hemen her sınavda sorulabilen sorulardandır. Salmonella typhi’nin Vi antijeninden (kapsül antijenidir) elde
edilen aşı kapsüler polisakkarit aşıdır. Polisakkarit aşılara protein ilave edilmesi ile konjuge aşılar elde edilir. Başlıca kapsül ya-
pısından elde aşılar; pnömokok, meningokok, H.influenzae tip b ve Salmonella typhi’nin Vi antijeninden elde edilen aşılardır.
Corynebacterium diphtheriae ve Clostridium tetani’nin ekzotoksinlerinden elde edilen toksoid aşılar mevcuttur. Mycobacterium
tuberculosis’e karşı Mycobacterium bovis’den elde edilen BCG aşııs ise canlı (attenüe) bakteri aşısıdır. İmmun yetmezliklerde ve
gebelerde canlı aşılar kontrendikedir.

37

118
Başlıca bakteri aşılar Tablo’da gösterilmiştir.
Tablo. Bakteri aşıları
Aşı Canlı İnaktif Rekombinan Kapsüler polisakkarit Toksoid
(Attenüe) Aşıları (ölü) Aşılar (Subünit içeren) Aşılar aşılar aşılar
Bakteri BCG (Mycobacterium Şarbon (Bacillus Borrellia burgdorferi- - Streptococcus Difteri
bovis) anthracis) Lyme hastalığı (OspA pneumoniae Boğmaca
Tularemi Kolera (Vibrio cholera) proteini) - Haemophilus Tetanoz
Tifo (Oral) Veba (Yersinia pestis) influenzae tip b
Kolera (Oral) Tifüs (Rickettsia - Neisseria meningitidis
prowazekii) (A, C, Y ve W135)
Q ateşi (Coxiella - Salmonella typhi
burnetii) (Vi polisakkarit)

75. Kompleman sistemi hakkında doğru olan ifade aşağıdakilerden hangisidir?


A) Lektin yolu C1q ile başlar
B) Alternatif yol C2 ile başlar
C) Lektin yolunda Faktör P (properdin) bulunur
D) Klasik yolda membran atak kompleks gelişmez
E) C3b’nin mikroorganizmanın yüzeyine tutunması kompleman sistemini alternatif yoldan aktive eder.
75 – E
C3b’nin mikroorganizmanın yüzeyine bağlanması kompleman yolağını alternatif yoldan aktive eder. Diğer seçeneklerde yer alan
ifadeler yanlıştır. Tüm kompleman sistemi (klasik yol, alternatif yol ve mannoz bağlayıcı lektin ) yolakları C3b’de kesişir. C1’in anti-
jen-antikor kompleksine bağlanması, C1q’un dolaşımdaki serbest antikorlara bağlanması klasik kompleman sisteminde olur. Klasik
yol aktivasyonu için antijen-antikor kompleksi gerekir.
Başlıca 3 kompleman sistemi Şekil’de gösterilmiştir.

Şekil. Kompleman sistemi yolakları

119
76. Aşağıdaki infeksiyon etkenlerinden hangisinin damlacık yoluyla bulaşmaz?
A) Adenovirüs
B) SARS-CoV-2
C) İnfluenza A virüs
D) Rotavirüs
E) Parvovirüs B19

76 – D
Virüsler ve bulaş yolları sınavlarda sık sorulan konulardan biridir.Seçeneklerde yer alanRotavirüs , Reovirüs ailesinde yer alan zarf-
sız RNA virüsü olup başlıca fekal-oral yolla bulaşır. Damlacık yoluyla bulaşmaz. Diğer seçeneklerde yer alan adenovirüsler, SARS-
Cov-2 (Covid-19 etkeni), influenza A virüs ve Parvovirüs B19’un başlıca bulaş yollarından biri damlacık yoluyla bulaştır.

120
2022 TUSEM 2.DENEME MİKROBİYOLOJİ
Temel Bilimler / T 49 - 2

55. Sıvı ortamda bulunan mikroorganizmaları boyamadan morfolojisi, kapsül yapısı ve DNA morfolojisi hakkında bilgi edin-
meye olanan sağlayan mikroskop çeşidi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Karanlık alan mikroskobu
B) Elektron mikroskobu
C) Floresan mikroskobu
D) Işık mikroskobu
E) Faz kontrast mikroskobu

55 – E
Soruda mikroskop çeşitleri ve kullanım amaçları sorgulanmaktadır.
Faz kontrast mikroskobu: Sıvı ortamdaki mikroorganizmaları boyamadan morfolojisi, kapsülü ve DNA morfolojisi hakkında bilgi
edinilir.
Konfokal mikroskop: En yüksek ışık mikroskobu çözünürlüğü ile hücre altı yapılar, fonksiyonları ve hücre/organizma yapısının net
bir şekilde görüntülenmesini sağlar.
Floresan mikroskobu: Cisimlerin kendilerine gelen ışınları ve bu ışınlardakinden farklı dalga boylarını yansıtmaları olayına floresan
denir. Görüntü elde edebilmek için bu ışınlarla karşılaştığında floresan veren boyaların kullanıldığı mikroskopik incelemedir. Bu
amaçla en fazla Auramin-Rhodamin boyama yöntemi kullanılır
Karanlık alan mikroskobu: Rezolüsyon gücü ışık mikroskobuna göre daha iyidir.
Özel kondansatör içeren mikroskoplar ile uygulanır. Mikroorganizmanın hareketinini izlenmesine olanak sağlar. Spiroket grubu
bakterilerin (Treponema türleri (spp.), Leptospira spp., Borrelia spp.) incelenmesinde kullanılır. Karanlık alan mikroskobu mikroor-
ganizmaların iç yapısını göstermez.

56. Etilen oksit cihazında sterilizasyon işleminin biyolojik (bakteriyolojik) kontrolünde kullanılabilen sporlu bakteri aşağıdaki-
lerden hangisidir?
A) Geobacillus (Bacillus) subtilis
B) Clostridium perfringens
C) Pseudomonas aeruginosa
D) Staphylococcus aureus
E) Geobacillus (Bacillus) stearothermophilus

www.tusem.com.tr 26
Temel Bilimler / T 49 - 2

56 – A
Geobacillus (Bacillus) subtilis ise etilen oksit cihazı ile sterilizasyonun biyolojik kontrolünde kullanılan sporlu bakteridir.
Geobacillus (Bacillus) stearothermophilus, otoklavla sterilizasyonun biyolojik kontrolünde kullanılan sporlu bakteridir.
Zarflı virüsler (HBV, HCV, HCV, influenza, Herpes virüsler) sterilizasyon dezenfeksiyona en duyarlı, prionlar ise en dirençli mikro-
organizmalardır. Sterilizasyon dezenfeksiyon işlemine en dirençli mikroorganizmalardan en duyarlıya doğru sıralama; prionlar
(en dirençli), Cryptosporodium parvum’un ookistleri, sporlu bakteriler (Clostridium türleri (Clostridium teteani vb.) ve Bacillus
türleri (Bacillus anthracis vb. ), Mycobacterium tuberculosis, Pseudomonas aeruginosa, zarfsız virüsler, mantarlar, Gram pozitif
bakteriler (enterokok, stafilokok vb.), zarflı virüsler (HBV, HCV, HIV) şeklindedir.

57. Kombine antibiyotik kullanılmasının amaçları içerisinde hangisi yer almaz?


A) Tedaviye direnç gelişimini önlemek
B) İlaç toksisitelerinin azaltılması
C) Antimikrobiyal sinerjistik etki elde etmek
D) Polimikrobiyal infeksiyonlar
E) Birden fazla antibiyotik kullanarak antiibiyotiklerin yarılanma sürelerini uzatmak

27 www.tusem.com.tr
Temel Bilimler / T 49 - 2

57 – E
Kombine antibiyotik kullanımı endikasyonları içerisinde antiibiyotiklerin yarılanma sürelerini uzatmak yer almaz. Diğer seçenekler
ve yoğun bakım ünitesinde yatan kritik hastaların ampirik tedavisi kombine antiiyotik kullanımının amaçlarındandır.
Kombine antibiyotik tedavisinin endikasyonları
1.Tedaviye direnç gelişimini önlemek
2.. İlaç toksisitelerinin azaltılması
3.. Antimikrobiyal sinerjistik etki elde etmek
4.. Polimikrobiyal infeksiyonlar
5. Yoğun bakım ünitesinde yatan kritik hastaların ampirik tedavisi
Sinerjik etkileşme; iki antibiyotiğin bir arada, tek başlarına oluşturduklarından çok daha fazlasını meydana getirmesidir (A= 2,
B= 3 ; A+B = 7 gibi),
Additif etkileşme; iki ilaçla birlikte oluşan etkinin ayrı ayrı etkilerin toplamı kadar olmasıdır (A= 2, B= 3 ; A+B = 5),
Antagonist etkileşme: İki ilacın birlikte ayrı ayrı elde edilenden daha az bir etki oluşturmasıdır (A= 2, B= 3 ; A+B = 1 gibi) En sık
rastlanan antagonistik kombinasyon, bakterisidal antibiyotikle bakteriyostatik bir antibiyotiğin birlikte uygulanmasıdır

58. Bakteri- toksin eşleştirmesinde hangisi yanlıştır?


Bakteri Toksin
A) Clostridium perfringens Lesitinaz (Alfa toksin)
B) Bacillus anthracis Ödem faktör
C) Clostridium perfringens Enterotoksin
D) Trakeal sitotoksin Haemophilus influenzae
E) Staphylococcus aureus Panton-Valentine lökosidin

58 – D
Trakeal sitotoksin Bordetella pertussis’in ekzotoksinidir. Haemophilus influenzae’nın ekzotoksini yoktur. Ayrıca, Salmonella
typhi’nin enterotoksini bulunmaz. Diğer seçeneklerde yer alan eşleştirmeler doğrudur.

59. Aşağıdaki bakterilerden hangisi spor yapısı içerir ve toksinleri ile hemorajik nekroz, psödomembran ve aktin depolarizas-
yonu yapabilir?
A) Bordetella pertussis
B) Francisella tularensis
C) Clostridium difficile
D) Vibrio cholorea
E) Bacillus anthracis

59 – C
Clostridium difficile, Toksin A enterotoksin (ishal ve hemorajik nekroz yapar), Toksin B (sitotoksin, aktin depolarizasyonu, psödo-
membran oluşturur) olmak üzere iki toksini bulunur. Toksin B ile kolonda psödomembran (yalancı membran) oluşturur. Clostridi-
um difficile, sporlu bir bakteri olup, spor yapısı dış ortamda uzun süre dayanıklı kalmasını sağlar. Corynebacterium diphtheriae’da
ekzotoksini ile farenks, larenk ve yarada pseudomembran oluşturur.

www.tusem.com.tr 28
Temel Bilimler / T 49 - 2

60. Aşağıdaki bakteriyel ishal etkenlerinden hangisi sıcakta zenginleştirme yöntemi ile 42 ⁰C’de etüvde dışkı kültüründen izole
edilebilir?
A) Campylobacter jejuni
B) Yersinia enterocolitica
C) Enteroinvaziv E.coli
D) Enterotoksijenik E.coli (ETEC)
E) Salmonella enteritidis

60 – A
Campylobacter jejuni, sıcakta zenginleştirme yöntemi ile (42 °C’de etüvde ) kültürleri üretilebilir. Soğukta zenginleştirme yöntemi
(+4 °C de bakteri kültürlerinin yapılabilmesi) ise Yersinia enterocolitica ve Listeria monocytogenes’e özgüdür
Campylobacter jejuni, martı kanadı şeklinde, oksidaz pozitif, hareketli basildir. İnvaziv (inflamatuvar ) ishale neden olur. İnvaziv
(noninflamatuvar) ishal etkenleri ise Tablo 1’de gösterilmiştir
Tablo 1. İnvaziv (noninflamatuvar) ishal etkenleri
Nontifoidal salmonella Zoonoz (özellikle yumurta) H2S pozitif koloniler
EIEC Dizanteriform ishal Hareketsiz ve laktoza geç etki (shigellaya benzer görünüm)
Shigella spp. Düşük enfektif doz (10- 100) yüksek ateş, kon- Hareketsiz ve laktoz negatif
vülsiyon
EHEC (0157:H7) verotoksin Hamburgerlerden bulaş, HUS, hemorajik kolit Sorbitol negatif.Antibiyotik HUS riskini arttırdığından kul-
lanılmaz.
Y. enterocolitica Mezenter LAP, çocuklarda poliartrit ile birlikte Soğukta zenginleştirme
görülür
C. difficile Antibiyotikle ilişkili ishal, pseudomembranöz en- Tanı dışkıda toksin A ve B’nin gösterilmesiyle konur
terokolit
Campylobacter jejuni Zoonoz Tek polar flagella, Martı kanadı şeklinde
Mikroaerofilik, 42 oC’de üreyebilir (Sıcakta zenginleştirme
yöntemi)
V. parahaemolyticus Kabuklu deniz ürünleri (midye ve istridye) yen- Halofil, oksidaz (+)
mesiyle bulaş
E. histolitika Amipli dizanteri Eritrositleri sindirmiş trofozoidler (patojen)
Balantidium coli Domuzlardan bulaş Silyası olan tek parazit

61. Elli yaşında erkek hasta yüksek ateş, öksürük, balgam yakınmaları ile acil servise başvuruyor. Anamnezinden 2 ay önce so-
lunum yetmezliği nedeniyle yoğun bakım ünitesinde yattığı ve antibiyotik tedavisi aldığı öğreniliyor. Hastadan alınan kan
ve balgam kültüründe glukozu fermente etmeyen, hareketsiz, oksidaz pozitif, sarı renkte koloniler oluşturan Gram-negatif,
aerobik basil ürüyor. Etkenin antibiyogram sonucunda; kinolon, rifampin ve trimetoprim/sülfametoksazole ve vankomisine
duyarlı olduğu, aminoglikozit ve karbapenem grubu antibiyotiklere dirençli olduğu saptanıyor.
Olası etken aşağıdakilerden hangisidir?
A) Pseudomonas aeruginosa
B) Acinetobacter baumanii
C) Klebsiella pneumoniae
D) Elizabethkingia meningoseptica
E) Stenotrophomonas maltophilia

29 www.tusem.com.tr
Temel Bilimler / T 49 - 2

61 – D
Sorulma ihtimali yüksek bir Soru. Soruda Elizabethkingia meningoseptica’nın mikrobiyolojik özellikleri ve antibiyotik duyarlılığı
tanımlanmaktadır. Elizabethkingia meningoseptica (E. meningoseptica) glukozu fermente etmeyen, hareketsiz, oksidaz pozitif,
Gram-negatif aerobik basil olup, önceden Flavobacterium meningosepticum ve Chryseobacterium meningosepticum olarak ad-
landırılmıştır Hastane yüzeylerinde bulunabilmekte ve sıklıkla kolonizasyon olarak değerlendirilen kültür pozitifliklerine neden
olmaktadır. E. meningoseptica aynı cins içindeki diğer türlere göre daha virülan olup yetişkin hastalarda ve yenidoğan yaş grubun-
da pozitif kültür sonuçları gerçek enfeksiyonu gösterebilir. E. meningoseptica, besiyerinde sarı renkte koloniler oluşturmaktadır.
Endokardit, selülit, yara enfeksiyonu, bakteriyemi, apse, diyalizle ilişkili peritonit ve menenjite yol açabilir. Sıklıkla hastane kaynaklı
(nozokomiyal) pnömoni etkenidir.
Elizabethkingia meningoseptica’nın olduğu sistemik enfeksiyonların tedavisinde en etkili antimikrobiyaller; kinolon, rifampin
ve trimetoprim/sülfametoksazoldür. Aminoglikozit ve karbapenem grubu antimikrobiyaller ise daha az etkilidir . Ayrıca, Gram
negatif olmasına rağmen, Gram-pozitif bakterilerin tedavisinde kullanılan vankomisin, teikoplanin, daptomisin gibi antibiyotik-
ler tedavide kullanılabilir Vankomisin tedavisinin E. meningoseptica tedavisinde başarılı olunduğuna dair yayınlar mevcuttur. E.
meningoseptica’nın nonfermentatif Gram negatif basillerle ayrımının yapılması önemldir.
Tablo. Nonfermenter gram negatif basillerde ayırıcı tanı
Nonfermenter gram negatif basiller Oksidaz Hareket Not
Mavi-yeşil cerahat,nötropeni,kistik fibrozis,ektima gangrenosum veyanık yarası
Pseudomonas aeruginosa + +
enfeksiyonu.
(Akinetos) Asakkarolitiktir. Fırsatçı patojen. En sık neden olduğu enfeksiyon pnö-
monidir ve özellikle yoğun bakım hastalarındaventilatörle ilişkili pnömoni ya-
Acinetobacter baumannii - -
par. Post operatif menenjitlerin en sık etkenlerinden biridir. Panrezistan diye-
bilmek için kolistine dirençli olmalıdır. Sulbaktam antibakteriyel etkiye sahiptir.
Antibiyotik tedavisi alan immünyetmezliklilerde pulmoner ve üriner enfeksiyon
Stenotrophomonas maltophilia - + yapar. Karbapenem ve aminoglikozitlere doğal dirençli, TMP/SMT’e duyarlıdır.
Besiyeri amonyak kokar ve yeşil pigment oluşturur, DNA’az pozitiftir
Kistik fibrozis ve KGH’ı olanlarda bronkopnömoni
Kateterize hastalarda üriner enf
Kontamine intravasküler kateteri olanlarda septisemi
Burkholderia cepacia + + Aminoglikozitlere doğal dirençli, TMP/SMT’e duyarlı.
B. pseudomallei, malleidoz (kutanöz ve pulmoner hast.)
B. mallei ruam etkenidir (biyolojik silah). Laboratuar enfeksiyonu için risktir (şar-
bon, brusella, tularemi vb).

62. Floresan Treponema antikor absobsiyon (FTA-ABS) testine ilişkin hangisi yanlıştır?
A) Sifiliz tanısında kullanılan özgün testlerdendir.
B) Tarama testi ve tedavi takibinde kullanılır.
C) Treponema pallidum antijenleri kullanılır.
D) Primer sifiliz infeksiyonunda duyarlılığı yüksektir.
E) Yalancı VDRL pozitifliğinin doğrulanmasında kullanılabilir.

62 – B
Kan bankalarında tarama testi olarak ve tedavi takibinde VDRL, RPR gibi nontreponemal (nonspesifik) testler kullanılır. Diğer
seçeneklerde yer alan ifadeler spesifik (Treponemal) test olan Floresan Treponema antikor absobsiyon testi (TPA-ABS) testi için
doğrudur. Bu testler infeksiyonu geçirenlerde mür boyu pozitif saptanır, yalancı VDRL pozitifliğinin doğrulanmasında kulanılır. Sifiliz
tanısında kullanılan serolojik testler Tablo’da gösterilmiştir.

www.tusem.com.tr 30
Temel Bilimler / T 49 - 2

Tablo. Sifiliz tanısında kullanılan serolojik testler


Nonspesifik testler (Nontreponemal test) Spesifik testler (Treponemal testler)
VDRL (venereal disease research laboratory) FTA- ABS: (Floresan treponemal antikor absobsiyon testi-
RPR (rapid plasma reagin) indirek immünofloresan test)
USR (unheated serum reagin) TPHA (T. pallidum hemaglutinasyon testi) MHA- TP
TRUST (Toluidine red unheated serum test) TPI (T. pallidum immobilizasyon testi)
Bu testlerde T. palliduma antijenik olarak benzeyen sığır kalbi kardiolipini kulla- Antijen olarak T. pallidum’un kullanıldığı testlerdir. Ömür boyu
nılır ve hasta serumunda özgün olmayan antikorlar (IgM ve IgG) aranır. pozitif olduğundan tedavinin takibinde kullanılmaz. Tanıyı doğ-
Bu testlerin kullanım amaçları rulamak amacıyla kullanılır.Tanıda en duyarlı test FTA- ABS’tır.
- Tarama (Kan bankalarında vb). Kan bankacılığında sifiliz taraması nontroponemal testlerle ya-
pılır, pozitif sonuçlar TPHA (ucuz olduğundan) ve daha sonra
- Tedavi takibi (Zamanla veya tedaviye bağlı titre düşer).
FTA- APS ile onaylanır. Akne vulgaris, psöriyazis, pyoderma, cilt
- Nörosifilizde VDRL’nin özgüllüğü yüksek, FTA- ABS’nin ise duyarlılığı yüksektir.
kanserleri, genital herpes, hamilelik, RA ve SLE’de yanlış pozitif
Yalancı pozitiflikler: VDRL= Virüsler, Drugs, RA, Lepra ve Lupusta olabilir. sonuçlar olabilir.

63. Bazı bakteri ve virüsler dış yüzeylerinde sahip oldukları özel yapılar sayesinde eritrositlere bağlanabilir ve onları aglütine
edebilir. Bu reaksiyonun ortama ilave edilen araştırılan bakteri veya virüse spesifik antikorların ilave edilmesi ile inhibe
olmasına dayanan serolojik test aşağıdakilerden hangisidir?
A) Lateks aglütinasyon
B) ELISA testi
C) Pasif aglütinasyon
D) Koaglütinasyon
E) Hemaglütinasyon inhibisyon testi

63 – E
Soruda hemaglütinasyon inhibisyon testi tanımlanmaktadır.
Hemaglütinasyon inhibisyon testi: Bazı bakteri ve virüsler dış yüzeylerinde sahip oldukları özel yapılar sayesinde eritrositlere bağ-
lanabilir ve onları aglütine edebilir. Buna hemaglitünasyon adı verilir. Bu reaksiyonun ortama ilave edilen araştırılan bakteri veya
virüse spesifik antikorların ilave edilmesi ile inhibe olmasına Hemaglütinasyon inhibisyon testi adı verilir.
Lateks aglütinasyon testi: Antikor kaplı ve boyalı lateks ya da kolloidal altın partikülleri, hızlı serolojik identifikasyon ya da saf bak-
teri kültür izolatlarının teşhis ve tiplendirilmesinde kullanılır. Antijen ile antikorun birleşmesi sonucu gözle görülür aglütinasyon
gözlenir. Örneğin S.aureus tanımlanmasında kullanılan Staph Latex Kit vb.
Pasif aglütinasyon testi: Antijen, taşıyıcı bir partikül (eritrosit, lateks vb.) ile reaksiyona girer.
Koaglütinasyon: Bilinen antiserumlar Fc parçaları ile Protein A’ya bağlanırlar,reaksiyona girdiklerinde ortamdaki antijene Fab kı-
sımları ile bağlanırlar.Oluşan aglütinasyon testi S.aureus Covan-I suşu sayesinde daha iyi görünür bir hale gelir. Buna koaglüti-
nasyon testi adı verilir. Hücre duvarında bol miktarda protein A içeren S.aureus Covan-I suşunun taşıyıcı olarak kullanıldığı ag-
lütinasyon testi koaglütinasyon testidir.Bu yöntemde partikül olarak öldürülmüş S. aureus bakterisi kullanılır. Bu bakterinin hücre
duvarında bulunan ‘protein A’ maddesi büyük miktarda antikor bağlama özelliği taşır. Protein A, immünojeniktir ve S. aureus
enfeksiyonlarında protein A’ya karşı antikor tespit edilir.

31 www.tusem.com.tr
Temel Bilimler / T 49 - 2

64. İntegraz (endonükleaz) enzimini inhibe eden antiviral ilaç hangisidir?


A) Maraviroc
B) Biktegravir
C) Tenofovir
D) Enfuvirtide
E) Nevirapin

64 – B
Biktegravir yeni çıkan bir integraz (endonukleaz) enzimi inhibitörüdür.
HIV, CD4+ hücresi içerisine girdikten sonra viral RNA’dan cDNA sentezi gerçekleşir.
Daha sonra yeni oluşan bu cDNA CD4+ hücresinin DNA’sına entegre olur.
Bu entegrasyon işlemini integraz enzimi tarafından sağlanır.
İntegraz inhibitörleri bu enzimi inhibe ederek yeni HIV-1 ve HIV-2 sentezini durdurur.
Son yıllarda tedavide NRTİ ile kombine şekilde en sık kullanılan kombinasyondur

Başlıca İntegraz İnhibitörleri ;


Raltegravir (ISENTRESS®)
Dolutegravir (TRIUMEQ®, abakavir + lamivudin + dolutegravir )
Elvitegravir/cobisistat (güçlendirci) ( GENVOYA ®, elvitegravir + kobisistat + emtrisitabin + tenofovir alafenamide )
Bictegravir (BIKTARVY® (biktegravir, emtrisitabin, tenofovir alafenamide)
Maravirok, CCR5 koreseptör antagonistidir. HIV virüsünün makrofajlarda bağlandığı CCR5 koreseptörü (kemokin
reseptörü)nün antagonistidir. Bu ilacı kullanmadan önce HIV’deki koreseptör tropizmi belirlenmelidir.Tedavi de-
neyimli ve dirençli HIV olgularının tedavisinde önerilir
HIV virüüsnün zarf yapısında bulunan gp120 ile yardımcı T lenfositler ve makrofajlardaki CD4 reseptörlerine tu-
tunmasına , makrofajlardaki CCR5 ve CD4 T lenfositlerde bulunan CXCR4 koreseptörleri (kemokin reseptörleri)
aracılık eder.
Enfuvirtide (Füzyon inhibitörü) , sadece tedavi deneyimli ve dirençli HIV enfeksiyonlarının tedavisinde önerillir,
naif hastalarda önerilmez
Gp41’i inhibe ederek virüsün füzyonunu engeller. Subkutan enjeksiyon şeklinde uygulanır, enjeksiyon yerlerinde
ağrı, eritem, nodül, endürasyon ve kaşıntı gibi yan etkilere yol açabilir.
Efavirenz, nonnükleozid ters transkriptaz (revers transkriptaz) inhibitörüdür. Günde tek doz kullanılır, tedavi klavu-
zunda antiretroviral tedavi (ART)’de önerilen ilaç kombinasyonlarında yer alır. Tenofovir ve emtristabinle birleşti-
rilmiş preparatı mevcuttur
En önemli yan etkisi santral sinir sistemi ile ilişkilidir.Canlı/ renkli rüyalar görmek, uykusuzluk, sersemlik hali ve
konsantrasyon güçlüğüne yol açabilir, teratojenik olduğundan gebelerde kullanılmaz.
Tenofovir; nükleosid/nükleotid ters transkriptaz (revers transkriptaz ) inhibitörüdür. Tenofovir adenozin 5’-monofosfat
analogu olup vücuda tenofovir disproksil fumarat şeklinde ön ilaç olarak alınır ve hücre içerisinde tenofovire dönüşür. Kli-
nik kullanım sırasında emtristabin ile veya emtristabin ve efavirenzle kombine preparatları kullanılır. Hem HIV’e hem de
HBV etkisi bulunmaktadır. (Lamivudin de hem HIV hem de HBV etkilidir) Böbrek yetmezliğinde doz ayarlaması gerekir,

www.tusem.com.tr 32
Temel Bilimler / T 49 - 2

65. Kronik hepatit C infeksiyonunda tedavisinde tüm genotiplere etkili antiviral ilaç hangisidir?
A) Ribavirin
B) Tenofovir
C) Lamivudin
D) Boseprevir
E) Glekaprevir / Pibrentasvir

65 – E
Kronik hepatit C tedavisinde; tedaviden önce genotip tayini ve viral yük tayini (PZR yöntemi ile HCV-RNA düzeyi tayini) yapılması
gerekir. HCV genotipleri,başlıca 6 genotipi bulunur; genotip 1a, 1b, 2a, 2b ve 3a iken genotip 4, 5 ve 6 belli bölgelerde görülmek-
tedir. Türkiye’de yapılan çalışmalarda, HCV genotip 1b’nin en yaygın genotip olduğu gösterilmistir Glekaprevir / Pibrentasvir kom-
binasyonu pan genotipik (tüm genotiplere etkili) antiviral ilaç olup HCV tedavisinde kullanılır. HCV tedavisinde ribavirin tek başına
kullanılmaz, bosepravir günümüzde tedavide tercih edilmeyen bir antiviral ilaçtır.
HCV tedavisinde kullanılan Direkt Etkili Antiviral İlaçlar
NS3/4 Proteaz inhibitörleri -previr
• Telaprevir; Günümüzde kullanılmaz
• Boseprevir; Günümüzde kullanılmaz
• Diğerleri; Glekaprevir , Danoprevir, Vaniprevir, Asunaprevir,Paritaprevir,
NS5A inhibitörleri-asvir
• Ledipasvir
• Daklatasvir
• Ombitasvir Bütün genotiplere etkilidir, diğer direkt etkili antiviraller (DAA) ile sinerjistik , Pibrentasvir
NS5B polimeraz inhibitörleri –buvir
• Nükleosid analogları –Sofosbuvir ….. Yüksek genetik bariyer, Bütün Genotiplere etkili
• Non-nükleosid analogları • Tegobuvir • Filibuvir …..Düşük genetik bariyer Genotipe bağımlı
• Glekaprevir 100 mg/ Pibrentasvir 40 mg ( Maviret® ) 1x3 tablet, pangenotip

66. Human papilloma virüs serotip 16 ve 18 serotipleri aşağıdakilerden hangisi ile ilişkili değildir?
A) Servikal kanser
B) Rekürren respiratuvar papillomatozis
C) Anal kanser
D) Vulva kanseri
E) Penis kanseri

33 www.tusem.com.tr
Temel Bilimler / T 49 - 2

66 – B
Rekürren respiratuvar papillomatozis, HPV serotip 6 ve 11 ile ilişkilidir. Diğer seçeneklerde yer alan hastalıklar HPV 16 ve 18 sero-
tipi ile ilişkilidir.
HPV serotipleri ve neden olduğu hastalıklar Tablo’da gösterildi.
Etken Hastalık En sık serotip
Human Deri lezyonları (60 serotip)
papilloma Verruca vulgaris (siğil) 1, 2, 3, 4
virüs
Epidermodysplasia verruciformis (herediter geçişli derinin squamöz hücreli kanseri) 5, 8 (%90)
(HPV) Bowen hastalığı (derinin invaziv squamöz hücreli kanseri) 16
Mukoza lezyonları (40 serotip)
Oral papillom 6, 11
Konjuktival papillom 11
Tonsilde squamoz hücreli kanser 16, 33
Larinks papillomu (juvenile onset recurrent respiratory papillomatosis- JORRP). 6, 11 (%90)
Sevikal intraepiteliyal neoplazi 16,18,6,11
Condyloma acuminatum (Genital papillom) 6, 11 (%90)
Servikal squamoz hücreli kanser 16, 18, 31, 33, 45
Servikal adenokarsinom 16, 18
Penis, vajen, vulva ve anüs karsinomu 16, 18 (%70)

67. Primer infeksiyon sonrasında dorsal kök gangliyonlarında latent olarak kalan, sadece insan hücrelerinde üreyen, deney
hayvanlarında üretlememiş Herpes virüs hangisidir?
A) HSV-1 B) HSV-2 C) VZV D) HHV-8 E) CMV

67 – C
Soruda VZV tanımlanmaktadır.
VZV, primer infeksiyonu suçiçeği, sekonder (rekürren) infeksiyonu ise zonadır. VZV dorsal kök gangliyonlarında latent olarak kalır. VZV
virüsü sadece insan hücrelerinde ürer, deney hayvanlarında üretlememiştir. Herpes virüslerin özellikleri Tablo’da gösterilmiştir
Tablo. Herpes virüslerin özellikleri
Aile Herpesvirüs Üreme Hedef hücre Latent bölge Dev hücre Tedavi
Alfa HSV tip-1 Hızlı üreme, Mukoepitelyal Nöronlar Var Asiklovir
HSV tip-2 sitolitik etki hücreler (HSV-1 Trigeminal,
Varisella zoster HSV-2 Lumbo-sakral, VZV
Dorsal kök ganglionunda)
Beta CMV Yavaş üreme, Monosit, lenfosit ve Bezler ve böbrek Var Gansiklovir
sitomegalik etki epitel hüc.
HHV 6 Yavaş üreme, T lenfosit Lenfoid doku Var Yok
HHV 7 lenfoproliferatif etki
Gama EBV Değişken, B lenfosit, epitel Lenfoid doku Yok EBV’de tedavi
HHV8 (Kaposi lenfoproliferatif etki hücreleri (B lenfositler) yok,
sarkomuyla ilişkili HHV8’de alfa
herpesvirüs) interferon

www.tusem.com.tr 34
Temel Bilimler / T 49 - 2

68. Aşağıdaki antifungal ilaçlardan hangisi beta (1,3) glukan sentaz enzimini inhibe ederek mantar hücre duvarı sentezini
inhibe eder?
A) İtrakonazol
B) Amfoterisin-B
C) Flusitozin
D) Kaspofungin
E) Nistatin

68 – D
Soruda ekinokandinlerin etki mekanizması tanımlanmaktadır. Ekinokandin grubunda yer alan başlıca antifungal ilaçlar; kaspofun-
gin, anidulafungin ve mikafungindir
Antifungal ilaçlar ve etki mekanizmaları Tablo’da gösterilmiştir.
Tablo . Antifungaller ve etki mekanizması
İlaç Etki Mekanizması Etkinlik
Poliyenler Ergosterole bağlanarak por oluşturur *Dermatofitenfeksiyonlarının tedavisinde kullanılmaz.Amfoterisin B
Amfoterisin B ve membrandaoksidatif hasar gelişi- en geniş spekturumluantifungal olmasına rağmen oldukça NEFROTOK-
Nistatin mine neden olur. SİK (akut tubuler nekroz) bir ilaç olduğundan sadece şiddetli fungalen-
feksiyonların tedavisinde kullanılır.Oral Nistatin gebelikte kullanılabile-
cek tek antifungal ilaçtır
Azoller Sitokrom p450 bağımlı bir en- BOS’a en iyi geçen azol flukonazol’dür. *Candidakrusei, *Aspergillus,
Flukonazol zim olan 14- α- demetilazıinhibe Zygomycetes ve Fusariumflukonazole dirençlidir. Flukonazol hamileler-
Vorikonazol edereklanosterolden*ergosterol de kullanılmaz. Vorikonazol BOS’a iyi geçer ve primer endikasyonu invazif
Ketakonazol sentezini inhibe eder. aspergillozistir. Gecici görme kaybı yapması en sık yan etkisidir. İtrako-
Itrakonazol vb. nazolün kapsülünün çözünmesi için asit Ph gerekir bu nedenle H2 bloker,
anti asit ve PPİ ile kullanılmaz. En toksik olan ketakonazoldür. Antiand-
rojenik etki, adrenal süpresyonu, karaciğer disfonksiyonuna neden
olur. Zygomycetes tedavisinde kullanılabilen azol Posakonazol’dur.
Ekinokandinler Beta glukan sentezini engelleyerek Sadece parenteral kullanılır. *Candida’yafungusidal etkili olduğundan
Kaspafungin hücre duvarı sentezini inhibe eder. flukonazole dirençli kandidaenfeksiyonlarının tedavisinde kullanılır. As-
Mikafungin pergillusa karşı fungustatik etkilidir.
Anidulafungin
Nükleosid Analoğu Nükleik asit (DNA ve RNA) sentezini BOS’a en iyi geçen antifungaldir.Candida ve C. neoformansa etkilidir.As-
Flusitozin inhibe eder pergillus, dimorfik mantarlar, Fusarium ve Zygomyces’e etkisizdir. Kemik
(5- Fulorositozin) iliğine toksiktir(Zidovudin ve gansiklovir gibi).
Griseofulvin Mikrotubullerle etkileşime girerek Sadece dermatofitenfeksiyonlarının tedavisinde kullanılan oral ve to-
mitozu inhibe eder pikal formları var. Onikomikoz tedavisinde kullanılmaz. Teratojen ve
karsinojendir. P450 ve warfarin metabolizmasını arttırır.
Alilaminler (Terbinafin) ve *Sequalenepoksidazıinhibe ederek Terbinafin günümüzde dermatofitenfeksiyonlarının tedavisinde en sık
Tiokarbamat (Tolnaftat) ergositerol sentezini engeller kullanılan ilaçtır. Alilaminlerin oral ve topikal preparatları var. Tolnaftat’ın
sadece topikal preparatı vardır.

69. Aşağıdaki mantar infeksiyonlarının hangisinde sklerotik cisimcik (Bakır cisimciği, Medlar cisimciği) tanı koydurur?
A) Aspergillus flavus
B) Candida albicans
C) Fusarium türleri
D) Cladosporium
E) Rhizopus türleri

35 www.tusem.com.tr
Temel Bilimler / T 49 - 2

69 – D
Soruda seçeneklerde sklerotik cisimcik (Bakırcisimciği, muriform cisimciği, Medlar cisimciği) oluşturan kromomikoz etkenlerin-
den olan Cladosporium’dur
Tropikal bölgelerde topraktaki Cladosporium, Phialophora , Rhinocladiella ve Fonsecaea türü esmer(dematiyöz) mantarlar Kro-
momikoza (Kromoblastomikoz) neden olur. Travmayla vücuda girer. Pseudallesheria boydi yapmaz (Ömiçetom etkeni)Siyah pig-
ment, Verrüköz ,karnabahar benzeri lezyon yapar. Mikroskopide kahverengi renkli , tomurcuklanma göstermeyen , kalın duvarlı,
enine boyuna septumlu, muriform hücreler görülür.Lenfatik tıkanıklık sonucu Elefantiyazis (fil ayak ) yapar. Tanıda, sklerotik
cisimcik (Bakır cisimciği, Medlar cisimciği, muriform cisimciği ) tanı koydurur. Kültürde melanin pigmentine bağlı siyah renk
koloniler görülür. Tedavisi cerrahi drenaj ve itrakonazoldür.

70. Aşağıdaki etkenlerden hangisi Tinea capitise neden olmaz?


A) Trichophyton tonsurans
B) Trichophyton rubrum
C) Epidermophyton floccosum
D) Microsporum canis
E) Microsporum audouiniii

70 – C
Epidermophyton türü deri (kutanöz) mikoz etkeni dermatofit türü mantarlar saçta tutulum (Tinea capitis ) yapmaz (E-S-T; Epide-
mofiton – Saçı-Tutmaz’ın kısaltması; AKŞ; açlık kan şekeri gibi)
Deri (kutanöz) mikozlarının özellikleri Tablo’da gösterşlmiştir
Tablo . Deri mikozlarının özellikleri
Deri mikozu Makrokonidi Mikrokonidi İnvazyon Floresans Tutulum
Trikofiton Var Var Endotriks (T.verrukosumve Yok Deri, saç ve tırnak
(kalem veya sigara şeklinde) (T.schoenleinii hariç) T. mentagrophytesektotriks) (T.schoenleinii hariç)
Mikrosporum Var, mekik şeklinde Var Ektotriks Var (M.gypseum Deri, saç
(M. audouinii hariç) hariç) (T. unguium yapmaz)
Epidermofiton Var Yok Yok Yok Deri, tırnak
(raket veya lobut şeklinde) (T. capitis yapmaz)
Candida Yok Yok Var Yok Deri, tırnak
(T. capitis yapmaz)

71. Aşağıdaki paraziter hastalıklardan hangisinin tanısında idrarda parazitin yumurtası araştırılır?
A) Trichinella spiralis
B) Toxoplasma gondii
C) Trichuris trichiura
D) Taenia saginata
E) Schistosoma haematobium

www.tusem.com.tr 36
Temel Bilimler / T 49 - 2

71 – E
Schistosoma haematobium tanısında idrarda parazitin uç kısımda yer alan dikensi yumurtasının görülmesi ile tanı konulur. Yumur-
tasındaki dikensi çıkıntı mesane venlerini kanatarak hematüriye neden olur, mesane skuamöz kanseri etkenlerindendir.

Resim. İdrarda S. haematobium’un dikensi çıkıntıya sahip yumurtası

Trichinella spiralis (domuz etinde bulunan larvaların ağız yoluyla alınmasıyla bulaşan nematoddur) tanısında kas biyopsisi yapılır
Trichuris trichiura: Dışkıda limona benzer yumurtalarının saptanması ile tanısı konur, çocuklarda rektal prolapsusa neden olur.
Toxoplasma gondii, protozon infeksiyonu tanısında sıklıkla ELISA testi, Sbin-Feldman boya testi ve polimeraz zincir reaksiyonu
kullanılır
Taenia saginata tanısında dışkıda sestodun proglottid (halka) saptanması ile konur.

72. Aşağıdaki protozoon infeksiyonlarının hangisinin tanısında asido rezistan boyama kullanılmaz?
A) Babesia microti
B) Cryptosporodium parvum
C) Isospora belli
D) Microsporodia
E) Cyclospora cayetanensis

72 – A
Babesia microti tanısında periferik akn yaymasının Giemsa ve Wright boyası ile boyanmasında eritrositlerin içerisinde tetrat (yonca
yaprağı veya Malta haçı) görüntüsünün
görülmesi ile tanı konur. Tanıda asido rezistan boyama kullanılmaz. Diğer seçeneklerde yer alan parazitlerin tanısında Modifiye EZN
asidorezistan boyama yöntemi kullanılır.
Asidorezistan bıyanan bakteriler ve parazitler Tablo’da gösterilmiştir
Tablo . ARB (asidorezistan) boyanan mikroorganizmalar
BAKTERİ PARAZİT (Modifiye EZN boyama kullanılır)
Mycobacterium Cryptosporidium parvum
Nokardiya İsospora belli
Corynebacterium minittisimum Cyclospora cayetansis
Rhodococcus equii Microsporidia (mikrospora)*
Legionella micdadei Ekinokok (Kist hidatik etkeni sestod) protoskolekslerin dikenleri
* Zorunlu intrasellüler

37 www.tusem.com.tr
Temel Bilimler / T 49 - 2

73. Antijen sunan hücreler tarafından CD8 T lenfositlere antijen sunumunda görev alan molekül aşağıdakilerden hangisidir?
A) FcRn
B) TLR-2
C) MHC-I
D) CD28
E) TLR-4

73 – C
Antijen sunan hücreler tarafından CD8 T lenfositlere antijen sunumunda görev alan molekül MHC-I’dir. Antijen sunan hücreler ta-
rafından CD4 T lenfositlere antijen sunumunda görev alan reseptör ise MHC-II’dir (Sekizler kuralı CD8 x MHC-I=8, CD4 x MHC-II= 8)

Tool like reseptör -4 (TLR-4): Gram negatif bakterilerde lipopolisakkarit (endotoksin)in bağlandığı patern tanıyıcı
reseptör (PRR)’dür.
TLR-2: Gram pozitif bakterilerde teikoik asitin bağlandığı PRR’dür.
CD28: CD4 T lenfosit (Thelper, Th) ve CD8 T lenfositlerde bulunan reseptör olup, antijen sunan hücrelerdeki B7
reseptörü ile etkileşir.Bu etkileşime sekonder sinyal etkileşimi (kostimülatör etkileşim) adı verilir, bu etkileşim so-
nucunda açığa IL-2 çıkar. IL-2, otokrin aktivatör olup, hem T lenfositleri hem de B lenfositleri aktive eder.
FcRn: Yenidoğan Fc reseptörü (IgG reseptörü FcRn büyük alt birim p51, Brambell reseptörü adı da verilir) , insan-
larda FCGRT geni tarafından kodlanan bir proteindir. MHC sınıf I molekülüne benzer bir yapıda olan ve aynı za-
manda beta-2-mikroglobulin ile ilişkilendirilen bir Fc reseptörüdür. FcRn reseptörü insanlarda, annenin IgG’sinin
büyüyen fetüse taşınmasını kolaylaştırmaya yardımcı olmak için plasentada bulunur. FcRn, dendritik hücreler
gibi antijen sunan lökositlerde eksprese edilir ve ayrıca opsonize bakterilerin temizlenmesine yardımcı olmak
için nötrofillerde eksprese edilir.

74. Patern tanıyan reseptörler (PRR) sitoplazmada yer alan hangi yapıyı aktive ederek çeşitli proinflamatuvar sitokinler ve
nitrik oksit üretimine yol açar?
A) NF-kB
B) Apopitotik hücreler
C) Nekrotik hücreler
D) Hasarla ilişkili moleküler modeller (DAMPs)
E) İnflazom

www.tusem.com.tr 38
Temel Bilimler / T 49 - 2

74 – A
Soruda NF-Kb tanımlanmaktadır. Tool like reseptörler (köprü benzeri reseptörler; TLR) sitoplazmada yer alan NF-κB(Nüklear
faktör kappa)’yı aktive ederek çeşitli proinflamatuar sitokinler ve nitrik oksit üretimine yol açar.
Patern tanıyıcı reseptörler (pattern recognition receptors, PRR)
• Toll like reseptörler (TLR)
• NOD-like reseptörler (nocleotide oligomerization domain like receptors) (NLR)
• C type lektin reseptörleri (CLR)
• RİG-1 like helikazlar (Retinoic acid inducible gene-1 like) (RLR)
• Absence in melanoma 2 like reseptörü (AİM-2)
Bu reseptörler, immün sistem hücrelerinde, endotel ve epitel hücrelerinde yaygın olarak bulunur. Toll-like reseptörler, bakteri, virüs,
mantar ve parazitlere ait yapıları tanıyarak doğal immün yanıtı başlatır. TLR’in bir kısmı ekstrasellüler, bir kısmı sitozolde yer alır.
TLR -1,2,4,5,6 hücre yüzeyinde (ekstrasellüler) ,TLR- 3,7,8,9 hücre içinde yer alır
TLR-4 → LPS , TLR-2 →peptidoglikan, lipoteikoik asid bağlanır, TLR-5 → flagellayı tanır.
• TLR’ler sitoplazmada yer alan NF-κB(Nüklear faktör kappa)’yı aktive ederek çeşitli proinflamatuar sitokinler ve nitrik oksit
üretimine yol açar. NF-kappa B, tüm hücre tiplerinde bulunan bir transkripsiyon faktörüdür. Sitoplazma içinde inaktif halde
bulunur
Aktive olduğunda çekirdeğe taşınır.
İnflamazomlar
• İnflamazomlar, enfeksiyon ve doku hasarına karşı geliştirilen konak yanıtında anahtar rol oynamaktadır.
• Kaspaz-1 enzimini aktive ederek inaktif IL-1ß’yı parçalayarak biyolojik aktif formuna dönüştüren bir makromolekül kompleksi
olarak tanımlanabilir.
• Şimdiye kadar tanımlanan dört inflamazom NLRP1, NLRP3, NLRC4 ve AIM2›dir.
Endojen tehlike sinyalleri (çift zincirli DNA, ürik asit kristalleri) veya eksojen patojenlerden kaynaklanan moleküller (bakteriyel
peptidoglikanlar, viral RNA) inflamazomları aktive edebilir.
• Danger associated molecular pattern, DAMP (alarmin) DAMP: Hasarla ilişkili moleküler modeller, travma veya bir patojen
nedeniyle enfeksiyon nedeniyle hasar görmüş veya ölmekte olan (nekrotik hücre) hücrelerden salınan, doğuştan gelen bağı-
şıklık yanıtının bir bileşeni olan hücrelerdeki moleküllerdir.Aynı zamanda tehlikeyle ilişkili moleküler modeller, tehlike sinyalleri
ve alarm olarak da bilinirler çünkü organizmanın hücrelerinde herhangi bir hasar veya enfeksiyon olduğunda onu uyarması
için bir uyarı işareti olarak hizmet ederler. DAMP’ler, travma veya patojenden hücreye verilen hasara yanıt olarak hücre dışı
boşluğa salınan endojen tehlike sinyalleridir. Başlıca DAMP molekülleri;
• Isı şok proteinleri (HSP)
• Fibrinojen
• S100 proteinleri
• Hyaluronik asit
• High mobility group box-1 protein (HMGB-1)’dir.

39 www.tusem.com.tr
Temel Bilimler / T 49 - 2

75. Aktive T lenfositler ve regülatuvar T lenfositler (Treg) yüzeyinde bulunan reseptör aşağıdakilerden hangisidir?
A) CD40
B) CD25
C) CD80
D) CD2
E) B7

75 – B
Aktive T lenfositler ve regülatuvar T lenfositler (Treg) yüzeyinde bulunan reseptör CD25 reseptörüdür. CD reseptörleri, bukunduğu
hücreler ve fonksiyonları Tablo’da gösterildi.
Tablo. CD reseptörleri
CD Bulunan Hücre Fonksiyon
CD 2 (LFA 2) T lenfosit, NK ve timosit Adezyon molekülü, LFA 3 ile birleşir
Koyun eritrositleri ile rozet oluşturur***
CD 3 T lenfosit ve timosit Primer sinyal iletimi
CD 4 Th lenfosit, timosit, makrofaj ve monosit TCR ve MHC-2 etkileşiminde koreseptördür, HIV virüs reseptörüdür
CD 8 Tc lenfosit ve bazı timositler TCR ve MHC-1 etkileşiminde koreseptördür
CD 14 Monosit, makrofaj ve granülosit Lipopolisakkarit reseptörü
CD 16 NK, nötrofil ve makrofaj Fc reseptörü (ADCC reseptörü)
CD 18 Lökosit Adezyon molekülü (Eksikliğinde lökosit adezyon eksikliği)
CD 19 B lenfosit Sinyal iletimi (B hücre aktivasyonunda CD21 için koreseptör)
CD 20 B lenfosit B hücre aktivasyonundaki rolü bilinmiyor
CD 21 Matür B lenfosit C3d ve EBV reseptörü
CD 25 Aktive Th ve Treg IL-2 reseptörünün alfa zinciri
CD 28 T lenfosit B 7 (kositimülatör) ile birleşir. Sekonder sinyal iletimini sağlar.
CD 34 Hematopoietik kök hücre prokürsörleri Adezyon, L- selektine bağlanır
CD152 (CTLA- 4) Aktive T lenfosit B7 ve CD 28 etkileşiminin negatif düzenleyicisi

76. Aşağıdaki mikroorganizmalardan hangisinin tek bir kan kültüründe üremesi durumunda etken kabul edilmelidir?
A) Staphylococcus epidermidis
B) Corynebacterium spp.
C) Candida albicans
D) Propniobacterium (Cutibacterium) acnes
E) Difteroid türleri

www.tusem.com.tr 40
Temel Bilimler / T 49 - 2

76 – C
Candida albicans’ın ve diğer mantarların tek bir kan kültüründe bile üremesi durumunda infeksiyon etkeni sayılmalıdır. Has-
tada sepsis düşündüren klinik bulgular yoksa, aynı mikroorganizmanın etken olduğu primer infeksiyon odağı bulunmamışsa veya
immun baskılanma gibi predispozan durum yok ise mikroorganizmalar kontaminant olarak düşünülebilir . Bacillus türleri (spp.),
Corynebacterium spp. ve diğer difteroidler, Propionibacterium (Cutibacterium) gibi aerobik ve anaerobik Gram pozitif çomaklar
genelde kontaminant bakterilerdir . Tek kan kültüründe üremeleri kontaminasyon olarak değerlendirilir.
Ayrıca, aynı hastaya ait birden fazla kan kültüründen sadece birinde üreyen, cilt florası elemanlarını içeren ve hasta kliniği ile
uyumlu olmayan Staphylococcus epidermidis , Staphylococcus hominis vb. S.aureus dışındaki Gram pozitif kokların üremesi de
kontaminasyon olarak değerlendir.
Klinik olarak anlamlı bakteriyemi, klinik infeksiyon belirtilerinin (ateş, lökositoz, üşüme , titreme vb.) genellikle 8 saatten uzun
süredir mevcut olduğu durumlardır. Genellikle, tek bir kan kültüründe bile enterik gram negatif çomaklar (E. coli, Klebsiella
pneumoniae vb) Pseudomonas aeruginosa, Brucella , Francisella tularensis ve diğer non-fermentatif gram negatif çomaklar,
Bacteroides fragilis gibi anaerobik gram negatif çomaklar, maya ve mantarlar (Candida albicans) üremişse gerçek bakteriyemi
veya fungemiyi gösterir.
S. aureus ve Vindans dışı streptokoklar (Streptococcus pneumoniae ,S.pyogenes vb.) kanda üretildiğinde genelde gerçek pato-
jenlerdir

41 www.tusem.com.tr
Temel Bilimler / T 49 - 3

2022 TUSEM 3.DENEME MİKROBİYOLOJİ

55. Gram boyasıyla boyanmayan ve ökaryot mikroorganizmalar (mantar ve parazit) gibi lineer DNA yapısı gösteren prokaryot
mikroorganizma aşağıdakilerden hangisidir?
A) Borrelia recurrentis
B) Mycoplasma pneumoniae
C) Chlaydia trachomatis
D) Treponema pallidum
E) Rickettsia conori

55 - A
Borrelia türü prokaryot (bakteriler ana grubu oluşturur) mikroorganizmalar ökaryotlar (mantar ve parazitler) gibi lineer (diploid)
DNA yapısı içerir. Borrelia türleri Gram boyasıyla boyanmaz, Giemza boyasıyla boyanabilirler.

27 www.tusem.com.tr
Temel Bilimler / T 49 - 3

Gram boyası ile boyanmayan mikroorganizmalar


• Mycobacteri türleri (M.tuberculosis ve atipik mikobakter)
• Clamidya ve Ricketsiya’lar; Giemza ile boyanır
• Mycoplasma ve Ureaplasma’lar
• Spiroketler
• Legionella boyayı zor alır.

56. Gram pozitif bakterilerde aşağıdaki yapılardan hangisi bulunur?


A) Endotoksin
B) Dış zar
C) Periplazmik aralık
D) Ribitol fosfat
E) O somatik antijen

56 - D
Teikoik Asit, ribitol fosfat, gliserol fosfat polimerlerinden oluşur ve sadece Gram(+) bakteri duvarında bulunur.

• Teikoik asit, gram (+)’lerin yüzey antijenitesini sağlar. Faj için reseptör bulundurur ve tutunmaya (adez-
yon) aracılık eder. Yüzeyel proteinleri içerebilir (S. aureus’un A proteini gibi).
• Lipoteikoik asit zayıf endotoksin benzeri etki gösterebilir.

57. Aşağıdaki bakterilerden hangisinin kapsüler polisakkarit aşısı mevcuttur?


A) Corynebacterium diphteria
B) Clostridium tetani
C) Salmonella typhi
D) Bacillus anthracis
E) Borrelia burgdorferi

57 - C
Seçeneklerde yer alan Salmonella typhi’nin Vi antijeni (polisakkarit kapsül antijenidir)’nden elde edilen aşı polisakkarit aşıdır Diğer
kapsüler polisakkarit aşılar; pnömokok, meningokok ve Haemophilus influenzae tip B (Hib) aşılarıdır.

Tablo: Bakteri aşıları


Aşı Canlı İnaktif Rekombinan Kapsüler polisakkarit aşılar Toksoid
(Attenüe) Aşıları (ölü) Aşılar (Subünit içeren) Aşılar aşılar
Bakteri BCG (Mycobacterium Şarbon (Bacillus anthracis) Borrellia burgdorferi-Lyme - Streptococcus pneumoniae Difteri
bovis) Kolera (Vibrio cholera) hastalığı (OspA proteini) - Haemophilus influenzae tip b Boğmaca
Tularemi Veba (Yersinia pestis) - Neisseria meningitidis (A, C, Y ve W135) Tetanoz
Tifo (Oral) Tifüs (Rickettsia prowazekii) - Salmonella typhi
Kolera (Oral) Q ateşi (Coxiella burnetii) (Vi polisakkarit)

www.tusem.com.tr 28
Temel Bilimler / T 49 - 3

58. Katalaz testi pozitif, koagülazı negatif, basitrasine duyarlı olan Gram pozitif kok aşağıdakilerden hangisidir?
A) Staphylococcus aureus
B) Staphylococcus epidermidis
C) Streptococcus pyogenes
D) Micrococus luteus
E) Streptococcus agalactiae

58 - D
Soruda Micrococcus türleri (spp) tanımlanmaktadır. Microcococus spp. katalaz testi pozitif olmasıyla stafilokoklarla karışır. Stafilo-
koklar katalaz pozitif olmasına rağmen, basitrasine dirençlidir. Mikrokoklar ise katalaz pozitif, basitrasine duyarlıdır.
Tablo: Stafilokokların ayırt edici tanısı
Önemli özellikler S. aureus S. epidermidis S. saprophyticus Mikrokok
Katalaz + + + +
Koagülaz (Clumping faktör) + - - -
Hemoliz Beta Gama Gama Gama
Protein A + - - -
Mannitol fermentasyonu + - - -
Sarı koloniler
DNAase + - - -
Novobiyosin Duyarlı Duyarlı Dirençli Duyarlı
Basitrasin Dirençli Dirençli Dirençli Duyarlı

• Staphylococus aureus, katalaz pozitif, koagülaz (Clumping faktör) pozitif, protein A (IgG’nin Fc parçasına bağ-
lanarak kompleman aktivasyonu ve antikora bağlı sitotoksisite reaksiyonunu önler) DNA’ase pozitiftir, manni-
tol tuz agar besiyerinde mannitolü hidrolize eder. Diğer stafiloklarda koagülaz, DNA’ase ve protein A negatif
olup, mannitolü hidrolize etmez.
• Staphylococcus epidermidis’in glikokalikssine Slime faktör adı verilir ve slime faktörü ile en fazla katater, şant
ve protez infeksiyonu etkenidir.

59. Pseudomonas aeruginosa ile Enterobactericea ailesinde yer alan Salmonella, Shigella vb. gram negatif bakterilerin ayrı-
mında en uygun mikrobiyolojik ayrım testi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Katalaz testi
B) Süperoksit dismutaz
C) Oksidaz testi
D) CAMP testi
E) Üreaz testi

59 - C
Enterobactericea ailesi üyeleri (E.coli, Klebsiella, Salmonella, Shigella vb.) Oksidaz (Sitokrom oksidaz) negatif olmasıyla Pseudo-
monas aeruginosa’dan ayrılır. Pseudomonas aeruginosa oksidaz pozitif ve hareketlidir.

29 www.tusem.com.tr
Temel Bilimler / T 49 - 3

Enterobactericea ailesi (E. coli, Klebsiella, Salmonella, Shigella, Proteus v.) üyelerinin özellikleri
1. Gram negatif basillerdir.
2. Fakültatif anaerob (Oksidayon/Fermentasyon)
3. Katalaz pozitif
4. Oksidaz (Sitokrom oksidaz) negatif
5. Salmonella, E.coli ve Proteus peritriköz flagellayla hareketlidir (Shigella ve Klebsiella ise hareketsiz).
6. Glikozdan asit ve gaz oluştururlar (S. typhi, Shigella ve Yersinea gaz oluşturmaz).
8. Nitratları nitrite indirgerler.
9. MacConkey (MAC) ve eosin methylene blue (EMB) agarda iyi ürerler. Bu besiyerlerinde bakterinin laktoza etkisi araştırılır
LAKTOZ pozitif Enterobactericea ailesi üyeleri: E.coli, Klebsiella türleri (spp.), Enterobacter spp. (L-E-K-E, olarak ezberlenebilir)
Laktoz negatif Enterobactericea ailesi üyeleri: Salmonella spp., Shigella spp., Proteus spp., Yersinia spp., Morganella spp.

60. Aşağıdaki bakterilerden hangisi sefalosporinlere doğal dirençlidir?


A) E. coli
B) Listeria monocytogenes
C) Enterobacter cloacae
D) Streptococcus pneumoniae
E) Klebsiella pneumoniae

60 - B
Listeria monocytogenes; gram pozitif, zoonotik infeksiyon etkeni olup sefalosporinlere doğal dirençlidir.

Sefalosporinlere (örneğin seftriakson) doğal dirençli mikroorganizmalar;


• Metisiline dirençli Staphylococcus aureus (5. Kuşakta yer alan seftabiprol ve seftarolin hariç. Bu iki antibiyo-
tik MRSA infeksiyonlarında kullanılabilir.)
• Enterokoklar **
• Hücre duvarı yapısı olmayan bakteriler (Protoplast, sferoplast, L form bakteri, Mycoplasma türleri (spp.),
Ureaplasma spp., Chlamydia spp.)
• Legionella pneumophila
• Listeria monocytogenes

61. Endokardite neden olan geç kültür pozitif endokardit etkeni olan HACEK grubu bakteriler içerisinde hangisi yer almaz?
A) Eikenella corrodens
B) Kingella kingae
C) Actinobacillus actinomycetemcomitans
D) Haemophius influenzae
E) Cardiobacterium hominis

www.tusem.com.tr 30
Temel Bilimler / T 49 - 3

61 - D
Haemophius influenzae, HACEK grubu bakteriler içerisinde yer almaz.

HACEK grubu bakteriler (Geç kültür pozitif endokardit etkenleri)


• Haemophilus aphrophilus/paraphrophilus
• Actinobacillus actinomycetemcomitans
• Cardiobacterium hominis
• Eikenella corrodens (İnsan ısırığı etkeni)
• Kingella kingae’dir
• Oral floradaki Gram negatif basil veya kokobasiller.
Subakut endokardite (%5) neden olur, üremeleri için yüksek düzeyde CO2 gerekir. Kanlı ve çukulatalı agarda ürerler ancak Mac
Conkey agarda zor ürerler.

62. Atipik pnömoni, granülomatöz hepatit ve subakut veya kronik endokardite neden olabilen, Rickettsia grubunda yer alan,
insanlarda ve hayvanlarda abortusa neden olabilen bakteri aşağıdakilerden hangisidir?
A) Coxiella burnetii
B) Bartonella hensali
C) Ehlichia chafeensis
D) Rickettsia conori
E) Anaplasma

62 - A
Soruda Coxiella burnetii ve neden olduğu klinik tablolar (atipik pnömoni, granülomatöz hepatit ve subakut veya kronik endokardit)
tanımlanmaktadır.
Coxiella burnetii
• Süt ve solunum yoluyla bulaşır. Biyogüvenlik kabininde çalışılmalı (B grubu biyoteör ajanı).
• Akut infeksiyonda; Atipik Pnömoni + granülomatöz hepatit, kronik infeksiyon subakut veya kronik endokardit yapar.
• Membran filtresinden (0.45 nm) geçer (Mycoplasma, Campylobacter, L-form bakterigibi)
• Hayvanlarda ve insanlarda abortusa neden olan zoonotik infeksiyon etkenidir.
• Riketsiyalardan farkı döküntü görülmez, Weil- Felix testi negatiftir.
• Tanıda en duyarlı yöntem PZR, serolojik yöntemler (Faz 1 ve Faz 2 antjenlerine karşı IgM ve IgG tipi antikorlar)

63. Hayvan ısırığı etkeni bakterilerden hangisi kültürde üretilemez?


A) Pastorella multocida
B) Capnophage canimorcus
C) Spirillum minus
D) Staphylococcus intermedius
E) Streptobacillus moniliformis

31 www.tusem.com.tr
Temel Bilimler / T 49 - 3

63 - C
Potansiyel bir soru!
Spirillum minus, fare ısırığı hastalığı etkeni olup kültürde üremez. Diğer seçeneklerdeki bakteriler kültürde üretilebilir.
• Spirillum minus ve Streptobacillus moniliformis her ikisi de fare ısırığı hastalığı adı verilen zoonotik infeksiyonun etkenidir.
Her iki etken de farelerin ağız florasında bulunur.
• Fare ısırığı hastalığına neden olan bu iki bakteri farklı coğrafik bölgelerde görülür ve farklı 2 klinik tabloya neden olur.
• Spirillum minus infeksiyonu (Spirillosis) fare ısırığı ile bulaşan kıvrık şekilli Gram negatif spiroket grubunda yer alan ba-
sildir ve nadiren fare ısırığı hastalığına neden olur, Asya kıtasında yaygındır ve yaptığı hastalık Sudoku hastalığı olarak da
isimlendirilir. Spirillum minus kültürde üretiemez, tanısında Giemsa boyama ile karanlık alan mikroskobunda etkenin
görülmesi ile tanı konulur.
• Streptobacillosis etkeni ise Streptobacillus moniliformis olup fare ısırığı hastalığının en sık etkenidir. Streptobacillus monili-
formis Kuzey Amerika kıtasında yaygındır. Epidemik artritik eritem olarak da bilinir. Fare ısırığı dışında kontamine sütlerden
de bulaşabilir. Haverhill ateşi adı da verilir. Streptobacillus moniliformis kültürde üretilebilir. Kan kültür şişelerinde bulunan
Sodyum polianetol sülfonat (SPS) bu bakterinin üremesini inhibe eder.
Kültürde (sıvı, katı ve doku kültüründe) üretilemeyen bakteriler
• Mycobacterium lepra (Lepra hastalığı etkeni, burun veya kaş kazıntısının EZN boyaması ile tanı konur)
• Treponema pallidum (Sfiliz etkeni, tanıda karanlık alan mikroskopisi ve serolojik testler kullanılır)
• Spirillum minus (Fare ısırığı bölgesindeki pürülan akıntıdan Giemsa ile karanlık alan mikroskopik incelemesi yapılır)

64. Sıcakta zenginleştirme yöntemi (42⁰C’de) ile kültürleri mikroaerofil şartlarda üretilebilen, oksidaz pozitif, hareketli, zoo-
notik infeksiyon etkeni gram negatif basil aşağıdakilerden hangisidir?
A) Campylobacter jejuni
B) Yersinia enterocolitica
C) Helicobacter pylori
D) Listeria monocytogenes
E) Vibrio parahemolyticus

64 - A
Campylobacter jejuni
• Martı kanadı şeklinde mikroaerofilik gram negatif basil, zoonozdur.
• Mikroaerofilik, oksidaz ve katalaz testi pozitiftir.
• Diyareden yaklaşık 2-3 hafta sonra Guillain-Barre sendromu (akut inflamatuar demiyelinizan polinöropati) gelişebilir (0:19
serotipi).
• Mikroskopi: Gaitanın boyalı mikroskobik incelemesiyle vakaların %30-50’ine tanı kanabilir.
• Karanlık alan veya faz kontrast mikroskobuyla incelenirse tipik ok gibi kayma hareketi görülür.
• Mikroaerofilik ortamda, CCDA agar, Skirrow ve Campy-BAP ‘da ürer.
• Membran filtrasyon yöntemi (0.45 μm’lik) ile izole edilebilir.
• Hippurat hidrolizi (+), 420C’de üremesi (Sıcakta zenginleştirme) ile diğer türlerden ayrılır.
• H. pylori üreaz (+) olmasıyla Camylobacterlerden ayırt edilir.

www.tusem.com.tr 32
Temel Bilimler / T 49 - 3

65. Aşağıdaki mantarlardan hangisi amfoterisin B’ye doğal direnç gösterir?


A) Fusarium solani
B) Candida krusei
C) Aspergillus fumigatus
D) Candida lucitaniea
E) Aspergillus niger

65 - D
Candida lucitaniea amfoterisin B’ye doğal dirençli maya mantarı, Aspergillus terreus ise amfoterisin B’ye doğal dirençli küf manta-
rıdır. Dermatofitler (Epidermophyton, Microsporum ve Trichophyton türleri) amfoterisin-B’ye doğal dirençlidir.

Tablo: Antifungallere doğal dirençli mantarlar


Antifungal Flukonazol Flusitozin Ketakonazol Amfoterisin B
Dirençli mantar Aspergillus Aspergillus Aspergillus Dermatofitler (poliyenlere dirençlidir)
C. crusei Dimorfik mantarlar Aspergillusterreus
C. galabrata* Candidalusitaniae

66. Crytococcus neoformans’a ilişkin hangi ifade yanlıştır?


A) Fırsatçı mikoz etkeni olup, primer infeksiyonu akciğer tutulumu yapar.
B) Polisakkarit kapsül yapısı çini mürekkebi ve müsikarmin boyası ile gösterilebilir.
C) Fenol oksidaz enzimi ve melanin pigmenti içerir.
D) Termal dimorfizim gösterir.
E) HIV/AIDS hastalarında granülomatöz menenjite neden olur.

66 - D
• Crytococcus neoformans, monomorfik (tek şekilli) maya mantarıdır, dimorfik (bifazik) özellik göstermez.
• Termal dimorfik (bifazik) mantarlar; 25⁰C’de doğada saprofit (küf) formunda, 37⁰C’de ise dokularda patojen formu olan
maya formunda bulunan mantarlardır.
• Başlıca dimorfik mantarlar ve neden olduğu hastalıklar tabloda gösterilmiştir.

Tablo: Dimorfik mantarlar


Dimorfik Mantarlar Grup Tedavi
Histoplasmacapsulatum Sistemik mikoz Dimorfik mantarların tedavide ilk tercihitrakonazol’dür.Şiddetli
Blastomycesdermatidis enfeksiyonlarda Amfoterisin B deoksikolat kullanılır. Sporothrix’in
Paracoccoidesbrasiliensis deri enfeksiyonlarının tedavisinde potasyum iyodürlü oral damla
Coccidiodesimmitis kullanılır. Paracoccoides’in tedavisinde sülfonamidler kullanılabilir
fakat etkinlği azollerden daha düşüktür.
Sporothrixschenckii Deri altı mikozu
Penicilliummarneffei Fırsatçı mikoz

33 www.tusem.com.tr
Temel Bilimler / T 49 - 3

67. Hayvan ısırığı sonucu insanlara bulaşabilen (zoonotik), konidiaların solunması ile bulaşan ve 37⁰C’deki formu tek tomur-
cuk çift zonlu maya hücresi şeklinde görülen dimorfik mantar aşağıdakilerden hangisidir?
A) Histoplasma capsulatum
B) Blastomyces dermatidis
C) Coccidioides immitis
D) Paracoccioides brasiliensis
E) Sporotrix scheinkei

67 - B
Blastomyces dermatidis, at ve köpek ısırığı ile bulaşabilir, veteriner hekimlerde meslek hastalığı şeklinde görülebilir.
Blastomyces dermatidis
• Mayası çift zonlu tek tomurcuklu (armut gibi)
• Genellikle asemptomatik infeksiyon
• Pulmoner semptomlar, akciğerde kitle (akciğer kanseri ile karışabilir)
• Yaygın enfeksiyonda en sık cilt tutulumu yapabilir, deride ülseratif granülomatöz cilt lezyonu
• Blastomikoz köpek ve at ısırığıyla (zoonoz) bulaşabilir. (Veterinerlerde sık)
• Vaginal blastomikozlu partnerden cinsel yolla bulaşabilir. ***
• Tanısında serolojik testi kullanılabilir.
• Tedavide itrakonazol ağır olguda amfoterisin B kullanılabilir.

68. Göz ve diğer organlarda tutulum yaparak visseral larva migransa neden olan nematod aşağıdakilerden hangisidir?
A) Necator americanus
B) Fasciola hepatica
C) Toxocara cati
D) Ancylostoma brasiliensis
E) Trichinella spiralis

68 - C
Visseral larva migrans etkenleri; Toxocara cati (kedilerden bulaşır) ve Toxocara canis (köpeklerden bulaşır)’dir.
• Toxocara canis ve Toxocara cati, visseral veya oküler larva migrans etkenidir.
• Toxocara canis köpek, Toxocara cati kedilerin çıkarttğı yumurtaların oral yolla alınmasıyla bulaşır.
• Yalnız larvalarıyla hastalık yapar (Şaşkın parazit).
• Larvalar dokularda eozinofilik granülom yapar.
• Çocuklarda en sık görülen zoonozdur.
• Göz tutulumu Retinoblastomla karışabilir ve körlük yapabilir.
• Tanı: Seroloji, Tedavi: Dietlkarbamazin ve kortkosteroid uygulanır.

www.tusem.com.tr 34
Temel Bilimler / T 49 - 3

69. İmmunyetmezlikli hastalarda süperinfeksiyon ve sepsise neden olabilen, filariform larva formunun cildi penetrasyon ile
bulaşan ve tanısı dışkıda rhabdidiform larvalarının görülmesi ile tanı konulan helmint aşağıdakilerden hangisidir?
A) Schistosoma haematobium
B) Necator americanus
C) Schistosoma japonicum
D) Strongyloides stercoralis
E) Ancylostoma duodenale

69 - D
Soruda Strongyloides stercoralis’in bulaş şekli, kliniği ve tanısı tanımlanmaktadır.
• Strongyloides stercoralis, yaşam döngüsünü insan vücudunda tamamlar.
• İnfektif formu olan filariform larvanın cilde penetrasyonu ile bulaşır.
Larvalar kan yoluyla akciğere gelir.
Otoenfeksiyon: Barsak boşluğunda bazı nonpatojen rabditform larvalar patojen olan flariform larvaya döner, buna internal
otoenfeksiyon denir.
Erişkin formu toprakta bulunan tek parazittir. TUS!
Hiperenfeksiyon: İmmünyetmezliklerde (AIDS, kanser, kortkosteroid vb) otoenfeksiyon sonucunda larvaların sistemik yayı-
lım gösterir. TUS!
• Akciğer (pnömoni), kalp ve SSS (menenjit) tutulur, otoenfeksiyon sonucunda enterik bakterilere bağlı sepsis gelişebilir.
Tanı: Balgam, dışkı ve dokularda rabditform larvalar, Eozinofili
• Tedavi: Tiabendazol, mebendazol veya ivermektin

70. Domuz etinde bulunan cystiserkus cellulosa isimli larva formunun veya domuz dışkısında bulunan parazitin yumurta-
larının ağız yoluyla alınması ile insanlara bulaşabilen, insanların hem ara konak hem de kesin konak olabildiği paraziter
infeksiyon etkeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) Trichinella spiralis
B) Teania solium
C) Anisakis simpleks
D) Diphylobotrium caninum
E) Toxocara canis

70 - B
Soruda Taenia solium (Domuz tenyası)’un bulaş şekli tanımlanmaktadır.
• Taenia solium: Domuz etindeki cysticercus cellulosa’nın oral yolla alınmasıyla bulaşır.
• Taenia solium’un yumurtası da bulaşıcıdır (T.saginata’nın değil)
• Bu nedenle insan hem kesin konak hem de ara konak olabilir. **
• İnsan ara konak olura larvalar SSS, göz ve kalbi tutar (Sistiserkozis) Beyinde kistik lezyonlarına Nörosistiserkozis denir.
• Tedavide Niklozamid, sistiserkoziste cerrahi veya Prazikuantel

35 www.tusem.com.tr
Temel Bilimler / T 49 - 3

71. Doku makrofajları içerisinde yer alan ve MHC-II molekülü içeren immun sistem hücresi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Germinal merkez dendritik hücreler
B) Folliküler dendritik hücreler
C) NK hücresi
D) Plazma hücresi
E) Th17

71 - A
Doku makrofajları: Monositler kan dolaşımındaki antijenleri T lenfositlere sunar, monositler dokulara geçtiğinde doku makrofajı
(histiosit) adı verilir.
Santral sinir sisteminde mikroglia hücreleri, karaciğerde Kupffer hücresi (hepatit B ve C virüslerini MHC-I ile CD8+ T lenfosite su-
nar), akciğerde alveoler makrofajlar, kemikte osteoklast hücresi, deride Langerhans hücresi, dalak ve lenf bezlerinde dendritik
hücreler ,böbrekte intraglomerüler mezangial makrofajlardan oluşur.
Dendritik hücrelerin 2 alt grubu bulunur.
• Foliküler dendritik hücreler lenf düğümleri, dalak ve tonsillerdeki lenf foliküllerinde bulunurlar.
• Antijen sunan bu hücreler komşu lenfoid hücrelerin arasına uzanan çok sayıda sitoplazmik uzantılar (dendrit) içerir. Dalakta
beyaz pulpada fazla miktarda bulunur ve MHC sınıf II molekülü içermezler.
• Oysa lenf düğümlerinde germinal merkezde yoğun olarak bulunan germinal merkez dendritik hücreler ise MHC sınıf II mo-
lekülü içerir.

72. Paraziter infeksiyonlarda sayısı ve oranı artan, yıkım ürünü Charkot-Leydin kristalleri olan immun sistem hücresi aşağıda-
kilerden hangisidir?
A) Bazofiller
B) Mast hücresi
C) Eozinofiller
D) Monosit
E) Plazma hücresi

72 - C
Eozinofil özellkileri
• Paraziter olaylar ve bazı allerjik olaylarda artar.
• Eozinofil uyarımı: Parazitten salınan sistein proteaz ve T lenfositten salınan IL-5 uyarır. Kortikosteroidler sayısını azaltır.
• Charcot – Leyden kristalleri yıkım ürünüdür.
• Heminitlere karşı vücut savunmasında görev alırlar.
• Tip 1 aşırı duyarlılık tepkimelerini durdurabilmek için histaminaz salarlar.
• Fagositoz kapasiteleri sınırlıdır.

www.tusem.com.tr 36
Temel Bilimler / T 49 - 3

73. Antijen sunan hücre ile T lenfosit etkileşiminde sekonder sinyal etkileşiminde inhibisyona neden olarak, periferik toleran-
sa neden olabilen molekül aşağıdakilerden hangisidir?
A) CTLA-4
B) CD2
C) LFA-3
D) ICAM-1
E) CD3

73 - A
CTLA-4 özellikleri
• CTLA-4 (Sitotoksik T lenfosit antijeni-4) aktive T lenfositlerde bulunur.
• Makrofajda bulunan B7 reseptörü ile T lenfositte bulunan CD28 etkileşiminin (sekonder sinyal etkileşimi, kostimülatör etki-
leşim) negatif düzenleyicisidir.
• Sekonder sinyal etkileşimi (B7-CD28 etkileşimi) sürekli olursa T lenfositler sürekli aktive halde kalır, bu durumda otoimmun
hastalıklar gelişebilir. CTLA-4 (CD152) bu etkileşimi bloke eder.

74. Hayvanlarda sarkoma neden olmasına rağmen insanlarda kansere neden olmayan, onkojenik zarfsız, DNA virüsü aşağıda-
kilerden hangisidir?
A) Parvovirüs B19
B) HHV tip 8
C) BK virüs
D) Adenovirüs
E) JC virüs

74 - D
Adenovirüsler hayvanlarda kansere (sarkoma) neden olmasına rağmen, insanlarda kansere neden olmaz.
Başlıca onkojenik virüsler ve neden oldukları kanserler tabloda gösterilmiştir.
Virüs Ailesi Virüs Transformasyon mekanizması Oluşturduğu Kanser
Papavoviradae (DNA) HPV E6 ve E7 proteinleri Servikal squamöz hücreli kanser
Orofaringeal kanser
Larinks papillomu (çocuklarda)
SV40 t antijeni Hamsterda beyin ve kemik kanseri ile mezotelyoma (?)
BK ve JC İnsanda kanser yaptığı gösterilememiştir
Herpesviridae (DNA) EBV EBNA ve LMP, Nazofarinks kanseri
Burkitt (c- myc proteinleri) Burkitt lenfoma (Afrikalı çocuklarda) B hücre lenfoması
HHV tip 8 V- gpcr Kaposi sarkomu
V- siklin Primer effüzyon lenfoması
Hepadnaviridae (DNA) HBV X proteini Hepatosellüler kanser
Adenoviridae (DNA) Adenovirüs E1A ve E1B proteinleri Hayvanlarda sarkom yapmasına rağmen insanda kanser
yaptığı gösterilememiştir
Flaviviradae (RNA) HCV Kor proteini ve NS3 proteini Hepatosellüler kanser (en sık)
Retroviridae (RNA) HTLV-1 Tax (IL-2) Erişkin T hücreli lösemi/lenfoma
HTLV- 2 Saçlı hücreli lösemi

37 www.tusem.com.tr
Temel Bilimler / T 49 - 3

75. İmmunsüpresif çocuklarda Hechts pnömonisine neden olan, zarflı, RNA virüsü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Sitomegalovirüs (CMV)
B) BK virüs
C) Rubeola
D) Respiratuvar sinsityal virüs
E) Rubella

75 - C
Rubeola (Kızamık) komplikasyon olarak immunsüpresif çocuklarda Hechts pnömonisine neden olabilir.

Kızamık (Rubeola) Komplikasyonları:


• En sık görülen otitis media’dır.
• Ölümlerin en sık nedeni pnömonidir.
• En mortal komplikasyon ensefalit’tir.
• Subakut Sklerozan Panensefalit: Kızamık virüsü M proteininde defekt vardır, virüs konak hücreden tomurcuk-
lanamaz.
• Sinir hücrelerinde demiyelinizasyon gelişir, inkübasyon süresi ortalama 6-7 yıldır.
• BOS ve serumunda kızamık IgG ttresi (+) (IgM tespit edilemez)
• Hecht pnömonisi: Hücresel immün yetmezliği olan bireylerde döküntünün görülmediği dev hücreli pnömonidir.

76. Latent veya yavaş virüs infeksiyonuna neden olmayan virüs aşağıdakilerden hangisidir?
A) HSV-tip 1
B) CMV
C) JC virüs
D) Rubeola
E) İnfluenza A virüsü

76 - E
İnfluenza akut seyirli, kısa inkübasyon süreli bir viral solunum yolu infeksiyonuna neden olabilir, latent veya yavaş virüs infeksiyo-
nuna neden olmaz.

Latent veya persitan infeksiyona neden olabilen virüsler; Herpes virüsler (HSV-1, HSV-2, CMV, HHV-6, EBV, HHV-
8 vb.), Polyoma virüsler (BK, JC, SV40, MCV), Adenovirüsler, HIV virüsü
Yavaş virüs infeksiyonu etkenleri; Kızamık (Rubeola) infeksiyonuna bağlı Subakut sklerozan panensefalit (SSPE)
Kızamıkçık (Rubella)→ Progresif Rubella panensefaliti
JC virüs (HIV/AIDS pozitif hastalarda) →Progresif multifokal lökoensefalopati

www.tusem.com.tr 38
Temel Bilimler / T 49 - 4

2022 TUSEM 4.DENEME MİKROBİYOLOJİ

55. Aşağıdaki bakterilerden hangisinin polisakkarit kapsüler aşısı bulunmaz?


A) Streptococus pneumoniae
B) Neisseria meningitidis
C) Haemophilus influenzae tip B
D) Corynebacterium diphtheriae
E) Salmonella typhi

55 - D
Seçeneklerde yer alan Corynebacterium diphtheriae’nın ekzotoksininden elde edilen toksoid aşısı mevcuttur, kapsüler aşısı bulun-
maz. Diğer seçenekelerde yer alan bakterilerin saf polisakkarit ve konjuge (proteinle bağlı) aşıları mevcuttur. Başlıca bakteri aşı
grupları Tablo’da gösterilmiştir.
Tablo. Bakteri aşıları
Aşı Canlı İnaktif Rekombinan Kapsüler polisakkarit aşılar Toksoid
(Attenüe) Aşıları (ölü) Aşılar (Subünit içeren) aşılar
Aşılar
Bakteri BCG (Mycobacterium Şarbon (Bacillus anthracis) Borrellia burgdorferi- - Streptococcus pneumoniae Difteri
bovis) Kolera (Vibrio cholera) Lyme hastalığı (OspA - Haemophilus influenzae tip b Boğmaca
Tularemi Veba (Yersinia pestis) proteini) - Neisseria meningitidis (A, C, Tetanoz
Tifo (Oral) Tifüs (Rickettsia prowazekii) Y ve W135)
Kolera (Oral) Q ateşi (Coxiella burnetii) - Salmonella typhi
(Vi polisakkarit)

56. Bakteri ve virülans faktörleri (hastalık yapıcı özellik) eşleştirmesinde hangisi yanlıştır?
Bakteri Virülans faktörü
A) Staphylococcus aureus Protein A
B) Streptococcus pyojenes M proteini
C) Yersinia pestis Polisakkarit kapsül
D) Üropatojen E.coli P pilus
E) EHEC Shiga benzeri toksin

56 - C
Yersinia pestis (veba etkeni)’in kapsül yapısı protein yapıdadır (F1 kapsüler protein), polisakkarit yapıda değildir. Bacillus
anthracis’in de kapsül yapısı D-glutamik asitten oluşan protein yapıdadır. Yersinia pestis ve Bacillus anthracis A grubu biyoterör
ajanıdır. Kapsül yapısı bakteriyi fagositer hücrelerin (monosit, makrofaj vb.) fagositozuna karşı korur. Diğer seçeneklerde yer alan
eşleştirmeler doğrudur. Bazı bakteriler ve önemli virülans faktörleri (hastalık oluşturma yeteneğinin derecesi invazyon kabiliyeti ve
toksijeniteyi de içerir) Tablo’da gösterildi.

29 www.tusem.com.tr
Temel Bilimler / T 49 - 4

Tablo. Bazı bakterilerin en önemli virulans faktörleri


Bakteri En Önemli Virulans Faktörü Aşı
- Gram pozitif kok
Staphylococcus aureus A proteini Yok
Streptococcus pyogenes M proteini Yok
- Gram pozitif diplokok
Streptococcus pneumoniae Polisakkarit kapsül Var
- Gram pozitif sporlu basil
Bacillus antracis Polipeptid kapsül (poly-D glutamik asit) Yok
- Gram negatif diplokok
Neisseria meningitidis Polisakkarit kapsül Var
- Gram negatif basil
Haemophilus ifluenzae tip-b Polisakkarit kapsül Var
Klebsiella pneumoniae Polisakkarit kapsül Yok
Salmonella typhi Polisakkarit kapsül Var
Üropatojen Escherichia coli P Pili Yok
EHEC (Verotoksijenik E. coli, E. coli O157: H7) Shiga benzeri toksin Yok
Menenjit yapan E. coli K1 Kapsül Yok
Yersinea pestis V W proteinleri Yok

57. Aşağıdaki bakterilerden hangisi vankomisine doğal (intrensek) dirençli değildir?


A) Lactobacillus türleri (spp.)
B) Klebsiella pneumoniae
C) Leuconostoc türleri
D) Enterococcus faecalis
E) Clostridium ramosum

57 - D
Enterococcus faecalis, glikopeptid antibiyotiklere (vankomisin ve teikoplanin) doğal (intrensik) dirençli değildir. Vankomisine doğal
dirençli enterokoklar; Enterococcus casseliflavus ve Enterococcus gallinarum’dur. Diğer seçeneklerde yer alan bakteriler ve Pedio-
coccus türleri de vankomisine doğal dirençlidir.

58. Aşağıdaki bakterilerden hangisi süperantijen özellikte (Tip 1) eksotoksin üretir?


A) Pseudomonas aeruginosa
B) ETEC
C) Bordetella pertussis
D) Bacillus cereus
E) Clostridium tetani

58 - D
Bacillus cereus’un ısıya dirençli enterotoksini beklemiş pirinç pilavı kaynaklı besin zehirlenmesine neden olur ve siperantijen (Tip
1) özellikte bir ekzotoksindir.

www.tusem.com.tr 30
Temel Bilimler / T 49 - 4

ETEC, enterotoksinleri (LT ve ST), Bordetella pertusis ekzotoksini, Pseudomonas aeruginosa (Eksotoksin A), Clostridium tetani
nörotoksini (Tetanospazmin) A-B tipi toksin (Tip 3 ekzotoksin)’dir.
Ekzotokisn grupları ve özellikleri Tablo’da gösterilmiştir.

Tablo. Toksinler ve etki mekanizmaları


GRUP MEKANİZMA ETKEN HASTALIK
Bordetella pertusis ekzotoksini (Gs protein) Boğmaca
Adenilat siklaz V. cholera enterotoksini (Gs protein) Kolera
aktivasyonu ETEC-LT (ısıya duyarlı toksini) (Gi protein) Turist diyaresi
ADP
RİBOZİLASYONU Bacillus anthracis’in anthrax toksini (ödem faktörü) Şarbon

(A-B toksin) Bacillus cereus ısıya duyarlı enterotoksini (HLET) Besin zehirlenmesi
EF2 inhibisyonu Difteri toksini Difteri
(protein sentez (Corynebacterium diphtheriae)
inhibisyonu) Aynı Pseudomonas aeruginosa (Eksotoksin A) Doku hasarı
zamanda sitotoksin
Toksik şok sendromu toksini (TSST-1) Toksik şok sendromu
Poliklonal
Streptokokal eritrojenik toksin Kızıl
T- lenfosit aktivasyonu Stafilokokal enterotoksin (ısıya dirençli) Besin zehirlenmesi
SÜPER ANTİJEN
(hücrelerin yaklaşık
Bacillus cereus enterotoksini (ısıya dirençli) Besin zehirlenmesi
%20’si)
C. perfringens enterotoksini (tip A) Besin zehirlenmesi
Asetil kolin salınımının Clostridium botulinum Botulismus
NÖROTOKSİN inhibisyonu (Flask paralizi)
(A-B toksin) Clostridium tetani Tetanus
Glisin ve GABA
Proteaz (Spastik paralizi)
salınımının inhibisyonu

60S (28S) rRNA’ya EHEC (E. coli 0157:H7) HÜS


PROTEİN SENTEZİNİ
etkiyle Shigella dysanteria tip-1 Basilli Dizanteri
İNHİBE EDEREK
ETKİ GÖSTEREN EF2 inhibisyonu ile Corynebacterium diphtheriae Difteri
TOKSİNLER Pseudomonas aeruginosa (Eksotoksin A) Doku hasarı

Guanilat siklaz
cGMP’nin artması ETEC- ST (ısıya dirençli toksini) Turist diyaresi
aktivasyonu
Clostridium difficile toksin B Pseudomembranöz
SİTOTOKSİN Hücre hasarı (Aktin flamanlarını depolimerize eder) enterokolit
Clostridium perfringens alfa toksin (lesitinaz) Gazlı gangren

59. Otomatize kan kültür şişelerinde bulunan antikoagülan madde olan sodyum polietanol sülfonat nedeniyle aşağıdaki bak-
terilerden hangisinin kan kültür şişesinde üremesi beklenmez?
A) Peptostreptococcus anaerobius
B) Staphylococcus aureus
C) Candida parapsilosis
D) Clostridium septicum
E) Pseudomonas aeruginosa

31 www.tusem.com.tr
Temel Bilimler / T 49 - 4

59 - A
Sodyum polianetol sülfonat (SPS) tüm kan kültürü vasatlarına, pıhtı oluşumunu önlemek için eklenen bir antikoagülandır.
• Aminoglikozitler başta olmak üzere birçok antibiyotiği inaktive eder kanda bulunan lizozim ve benzeri antibakteriyel faktör-
leri inhibe eder, komplemanı inaktive eder ve antifagositik etkilidir.
• Neisseria türleri**, Peptostreptococcus anaerobius, Streptobacillus moniliformis, Moraxella catarrhalis ve Mycoplasma
hominis gibi bazı bakterilerin ve Gardnerella vaginalis (protozoon)’in, üremesi üzerine inhibe edici etkisi vardır.

60. Aşağıdaki bakterilerden hangisinin kültürden izolasyonunda serum içeren Korthoff, Fletcher besiyerleri kullanılır?
A) Salmonella
B) Yersinia enterocolitica
C) Leptospira icterohaemorrhagiae
D) Vibrio vulnificus
E) Borrelia burgdorferi

60 - C
Leptospira türleri (Leptospira interrogans) Serum içeren (Korthoff, Fletcher, tween 80- albümin) besiyerinde kültürü yapılabilir.
Borrelia burgdorferi, spiroket grubunda yer alır, Lyme hastalığı etkeni olup Modifiye Barbour-Stoenner-Kelly besiyerinde ürer.
Besiyerleri ve önemli özellikleri Tablo’da gösterilmiştir.
Besiyeri Bakteri Özellik
Seçici/ ayırtedici besiyeri
MacConkey agar ve Gr (-) enterik Bakterilerin laktoza etkisi test edilir. Laktoz pozitif bakteriler pembe koloni
Eosin methylene blue agar (EMB) bakteriler (E. coli ve Klebsiellla), laktoz negatifler renksiz koloni (Salmonella, Shigella ve
Proteus) oluşturur.
Mannitol tuzlu agar Staphylococcus Mannitolü kullanan S. aureus sarı koloni oluşturur.
(Chapman besiyeri) aureus
Löwenstein-Jensen veya Middlebrook Mycobacterium Lowenstein-Jensen yumurta bazlı, Middlebrook agar bazlı besiyeri
CHROMagar Mantar Maya mantarlarını ayırt etmek için kullanılır
Kanamisin Vankomisin Laked Blood Anaerob Gr- B. fragilis vb.
agar (KVLD) bakteriler için
Özel besiyerleri
Thayer Martin Neisseria Çukulatalı agara göre daha seçici bir besiyeridir. İnhibitör olarak besiyerine
gonorrhoeae kolistin (Gr -), nistatin (mantar) ve vankomisin (Gr +) katılır.
TCBS (Tiosülfat Citrat Bile Sucrose) / V. cholerae V. cholerae besiyerinde sarı koloniler oluşturur.
Alkali by
BCYE (Buffered charcoal yeast extract) Legionella L- sistein, ferik pirofosfat ve aktif kömür bulunan besiyeri
Francisella
Nocardia
Loffler veya C. diphtheriae Gri siyah koloniler
Tellürit agar
Sorbitol MacConkey agar EHEC Enterohemorajik E. coli (O157:H7) sorbütolü fermente etmediğinden renksiz
koloniler oluşturur
CIN agar (Cefsoludin Irgasan Novobio- Yersinia Öküz gözü görünümünde koloniler oluşturur
sin agar) enterocolitica
Bordet-Gengau veya Regan- Lowe Bordetella Nazofarenks sürüntü örneğinden B. pertussis izolasyonu için kullanılır
besiyeri pertussis
Eaton’s agar,PPLO, SP4 Mycoplasma İçerisinde lipit bulunan besiyerinde sahanda yumurta görünümünde kolo-
niler
Modifiye Barbour-Stoenner-Kelly Borrelia
burgdorferi

www.tusem.com.tr 32
Temel Bilimler / T 49 - 4

61. Aşağıdaki bakterilerden hangisi kenelerden insanlara bulaşmaz?


A) Borrelia recurrentis
B) Francisella tularensis
C) Rickettsia prowazekii
D) Ehrlichia chaffeensis
E) Rickettsia conori

61 - C
Rickettsia prowazekii, endemik tifüs etkeni olup vektör olan insan vücut bitinden (artrapod, eklem bacaklı) bulaşır, kenelerden
bulaşmaz. Aynı zamanda Brill-Zinsser hastalığının da etkenidir. Brill Zinser hastalığı epidemik tifüs geçirip iyileşenlerde 10-20 yıl
sonra hastalığın nüksetmesidir, bu olgular bitle bulaştırabilir. Brill Zinser hastalığında döküntü olmaz ve Weil Felix testi negatiftir.
Diğer seçeneklerde yer alan bakteriler ise kenelerden bulaşır.

Kenelerden bulaşan başlıca mikroorganizmalar;


Bakteriyel Enfeksiyonlar
- Rickettsia ricketsi, Ricketsia conori,Rickettsia tsugamushi
- Ehrlichia türleri (spp.), Anaplasma spp.
- Francisella tularensis
- Borrrelia burgdorferi ve Borrelia recurrentis (endemik formu)
Paraziter Enfeksiyonlar
- Babasia microtii (protozoon)
Viral Enfeksiyonlar
- Kırım Kongo kanamalı ateşi (viral, Bunyavirüs , Nairovirüs cinsinde yer alır) – Tick borne ensefaliti (kene kaynaklı
ensefalit)

62. EZN boyası ile asidorezistan boyanmayan bakteri aşağıdakilerden hangisidir?


A) Mycobacterium avium intracellulare
B) Nocardia asteroides
C) Corynebacterium minitisimum
D) Mycobacterium marinum
E) Corynebacterium urealyticum

62 - E
Corynebacterium urealyticum, Gram pozitif basil olup, üreaz enzimi pozitiftir. Böbrek taşı (amonyum, magnezyum fosfat taşı,
strüvid taşı) ve üriner infeksiyona neden olur. Seçeneklerde yer alan diğer bakteriler ise EZN boyası ile asidorezistan boyanabilir.
Bakterilerin asido rezistan (EZNboyası ile) boyanmasından sorumlu yapı mikolik asittir. Hücre duvarı yapısında mikolik asit içeren
başta mikobakteriler olmak üzere bazı bakteriler asido rezistan olarak boyanır. Asido rezistan boyanan bakterilerin sorulma ihti-
mali oldukça yüksektir.

33 www.tusem.com.tr
Temel Bilimler / T 49 - 4

Asido rezistan boyanan bakteriler


Yapısında mikolik asit bulunan ve asidorezistan boyanan bakteriler
• Mycobacteri türleri (spp.)
• Nokardia spp.
• Corynebacterium minittisimum
• Rhodococcus equii
• Gordonia
• Tsukamurella
Parazitlerden Modfiye EZN boyama yöntemi ile asido rezistan boyanan parazitler
Cryptosporidium parvum (Protozoon: Tek hücreli parazit, HIV/AIDS pozitiflerde en sık ishal etkeni)
İsospora belli (Protozoon, elipsoid kist, 10 mikrondan büyük, HIV pozitiflerde ishal etkeni)
Cyclospora cayetansis (Protozoon, HIV pozitiflerde ishal etkeni)
*Microsporidia (mikrospora) zorunlu intrasellüler (Ookistleri 3 mikrondan küçük, HIV pozitiflerde ishal etkeni)
Ekinokok protoskolekslerin dikenleri (Helmint: Çok hücreli parazit. Helmintlerin sestod grubunda)

63. Aşağıdaki bakterilerden hangisi zoonotik infeksiyon (zoonoz) etkeni değildir?


A) Salmonella enteritidis
B) Leptospira interrogans
C) Salmonella typhi
D) Campylobacter jejuni
E) Yersinia enterocolitica

63 - C
Salmonella typhi, Salmonella paratyphi A, B , C ve Shigella türleri (Shigella sonnei, Shigella flexneri vb.) zoonotik infeksiyon etkeni
değildir. Salmonella typhi ve Shigella türleri fekal-oral yolla bulaşır.
Seçeneklerde yer alan Salmonella enteritidis, Leptospira interrogans, Campylobacter jejuni, Yersinia enterocolitica zonotik infeksi-
yon (hayvanlardan insanlara bulaşan) etkenidir.
Diğer zoonotik infeksiyon etkenleri; Brucella türleri (spp.), Francisella tularensis, Yersinia spp., Pasteurella multocida, Listeria mo-
nocytogenes, Chlamydia psittaci, Rickettsia typhi (fare tifüs)
Sadece insanlarda sistemik veya gastrointestinal sistemde hastalık yapan, insandan insana fekal-oral yolla bulaşabilen Ente-
robactericea ailesi üyeleri;
Salmonella typhi, Salmonella paratyphi A, B ve C
Shigella türleri (Shigella dysenteriae, Shigella boydii, Shigella flexneri, Shigella sonnei)

64. Yapısında kalsiyum dipokolinat bulunduran bakteri aşağıdakilerden hangisidir?


A) Bordetella pertusis
B) Klebsiella pneumoniae
C) Staphylococcus aureus
D) Clostridium difficile
E) Mycobacterium tuberculosis

www.tusem.com.tr 34
Temel Bilimler / T 49 - 4

64 - D
Spor yapısı Gram pozitif bakterilerde bulunur ve spor yapısını kalsiyum dipikolinat oluşturur. Bakteriler uygunsuz çevre şartlarında
spor yapısı oluşturur. Bakterinin dış ortama en dayanıklı formu spor formudur.
Başlıca sporlu bakteriler;
1. Clostridium türleri, Gram pozitif anaerob sporlu basillerdir. Örnek: (Clostridium tetani, Clostridium difficile, C.perfringens vb.
2. Bacillus türleri; (Gram pozitif, aerob, sporlu basillerdir) Örnek: B.anthracis, Bacillus cereus vb.
3. Coxiella burneetii: Q ateşi etkenidir.
4. Termofilik aktinomiçes türleri: Aspergillus türü küfmantarları ile çiftçi akciğeri (ekstrensek alerjik alveolit) adı verilen Tip 3
aşırı duyarlılık reaksiyonu (immun kompleks birikir) neden olur.
5. Bazı Sarsinia türleri
Mantarlarda da eşeyli ve eşeysiz spor yapıları bulunur. Örneğin; Candida türü mantarlarda da blastospor ve klamidiospor yapıları
bulunur. Mantarlarda spor yapısı üreme ve infeksiyondan sorumludur.

65. Retrovirüslerin onkovirüs grubunda yer alan HTLV-2’ye ilişkin hangisi yanlıştır?
A) Onkojenik bir virüstür
B) Saçlı hücreli (Hairy cell) lösemiye neden olur
C) Segmenter RNA yapısı içerir
D) Anne sütü ile bulaşabilir
E) Kan transfüzyonu ile bulaşabilir

65 - C
HTLV-2, segmenter RNA yapısı içermez. Retrovirüs ailesinde yer aldığından diploid yapıdadır (Birbirinin aynı 2 RNA molekülü içerir)
Anne sütüyle bulaştığından infekte annelerin bebeğini emzirmemesi gerekir (HTLV-1 infeksiyonunda da emzirme kontrendikedir).

Segmenter RNA yapısı içeren Virüsler (BORA)


1. Bunyavirüs (Kırım Kongo Knamalı ateş)
2. Ortomiksovirüs (İnfluenza A, B ve C virüsleri)
3. Reovirüs (Rotavirüs) (Çift kapsid, çift zincirli)
4. Arenavirüs (lenfossitik koriomenenjit virüsü vb.)

66. Sitomegalovirüs infeksiyonu tedavisinde aşağıdaki antiviral ilaçlardan hangisi kullanılmaz?


A) Forkarnet
B) Valagansiklovir
C) Sidafovir
D) Famsiklovir
E) Gansiklovir

66 - D
Sitomegalovirüs (CMV) infeksiyonu tedavisinde famsiklovir kullanılmaz. Famsiklovir, herpes zoster (zona) ve Herpes simpleks (Tip
1 ve Tip 2) tedavisinde kullanılır. Diğer seçeneklerde yer alan antiviral ilaçlar CMV tedavisinde kullanılabilir.
Antiviral ilaçlar ve endikasyonları Tablo’da gösterilmiştir.

35 www.tusem.com.tr
Temel Bilimler / T 49 - 4

Tablo. Antiviral ilaçlar


İLAÇ ETKİN OLDUGU VİRUS ve ÖNEMLİ NOTLAR
DNA polimeraz enzim inhibitörleri (genellike herpes virüs enfeksiyonlarında kullanılır)
Asiklovir (Zovirax) HSV ve VZV.
Famsiklovir Etkili olabilmeleri için viral timidin kinaz enzimiyle aktif metabolitine dönüşmesi gerekir. CMV’ün timidin kinazı
Pensiklovir yoktur. Nörotoksik (deliryum, tremor) ve nefrotoksik yan etkileri vardır. Asiklovir, intratübüler kristal oluşumu
ile obstrüksiyona neden olduğundan akut böbrek yetmezliğine yol açar.
Valasiklovir
Vidarabin HSV ve HBV
Idoxuridine Herpes keratitinde kullanılır, Timidin kinaz inhibitörüdür ve sadece lokal uygulanır.
Trifluorotimidin Herpes keratitinde kullanılır, sadece lokal uygulanır.
Gansiklovir CMV. Timidin kinaza ihtiyacı yoktur, virüsün kodladığı fosfokinaz enzimiyle aktivite kazanır. Kullanımını kısıtlayan
Valgansiklovir en önemli yan etkisi kemik iliği süpresyonudur.
Fomivirsen CMV. Sentetik tek iplikli DNA molekülü. CMV mRNA’sının komplementeri olduğundan sadece sitomegalovirüs
mRNA’sını inhibe eder. Sitomegalovirüs retinitinin tedavisinde intravitreal uygulanır.
Sidafovir Herpes grubu virüsler, HPV, adenovirüs, poxvirüsüne etkili nükleotid analoğudur. Yarı ömrü uzundur, doz
kısıtlayıcı yan etkisi nefrotoksik etkisidir. Oral yoldan absorbe olmaz.
Fosfonoformat CMV. Aktivasyona gerek duymaz.
FOScarnet PiroFOSfat analoğu olduğundan pirofosfat bağlarını inhibe eder. DNA polimeraz enzim inhibitörlerine dirençli
suşların tedavisinde kullanılır. Geri dönüşümlü Nefrotoksisite ve fosfatemi oluşturur.
Nükleozid analoğu olan ters transkriptaz enzim inhibitorleri
Zidovudin İnsan immünyetmezlik virüsü (HIV).
(Azidotimidin) Rekabete dayalı inhibisyon ve timidin analoğu olduğundan timidin yerine zidovudin girmesiyle zincirin sonlanması.
Kemik iliği süpresyonu yapar (makrositik anemi vb).
Lamivudin HIV ve HBV
Didanosine HIV (pankreatit yapabilir)
Zalsitabin HIV
Abakavir HIV
Entekavir HIV
Nükleotid analoğu olan ters transkriptaz enzim inhibitorleri
Tenofovir HIV ve HBV
Adefovir HIV ve HBV
Nükleozid analoğu olmayan ters transkriptaz enzim inhibitörleri
Nevirapin HIV
Delaviridin HIV
Proteaz enzim inhibitörleri (virüsün hücre dışına çıkışını inhibe ederler- assembly)
İndinavir Sadece HIV virüs enfeksiyonlarının tedavisinde kullanılır.
Saquinavir Proteaz enzimi Pol geni tarafından kodlanır. Proteaz enzim inhibitörü ilaçlar santral obezite, lipodistrofi ve
Ritonavir bufalo hörgücü görünümüne neden olur. İndinavir radyolusent böbrek taşına neden olur.
Atazanavir
Füzyon inhibitörü
Enfuvirtidin HIV (gp 41)
Kapsidin soyulmasını (uncoating) inhibe eden ilaçlar
Amantadin Influenza A virüsüve Parkinson hastalığının tedavisinde kullanılır. İyon kanallarını oluşturan M2 proteininin
Rimantadin fonksiyonunu bozarak etki eder. Amantadin ayak bileğinde morarma (livedo reticularis) yapar. Rimantadinin yan
etkileri daha azdır ve karaciğerde metabolize olur. Amantadin ise böbrekte metabolize olur.
Nöraminidaz enzim inhibitörleri
Oseltamivir Influenza A, B, kuş gribi (H5N1) ve domuz gribine (H1N1) etkili. Oseltamivirin oral kapsüleri var ve karaciğerde
Zanamivir metabolize olur. Zanamivirininhaler formu var.
Guanin analoğu sentez inhibitörü (viral genomda hipermutasyona neden olur)
Ribavirin Influenza A ve B virüsu, Solunum sinsityal virüsü (RSV), HCV, Kırım kongo, SARS ve Hanta virüs. Viral RNA
polimerazı inhibe eder. Hemolitik anemiye neden olabilir (%10).

www.tusem.com.tr 36
Temel Bilimler / T 49 - 4

67. HIV virüsünün genomik bölgeleri ve kodladığı proteinler ve fonksiyonuna ilişkin hangisi yanlıştır?
A) Env (envelop) gen blgesi glikoprotein (gp) 120 ve gp41 (füzyon proteini) kodlar
B) Gag gen bölgesi p24 proteinini (antijenini) kodlar
C) Pol gen bölgesi revers transkriptaz ve proteaz enzimini kodlar
D) Tat gen bölgesi transkripsiyonun aktivasyonunu düzenler
E) Rev gen bölgesi integraz enzimini kodlar

67 - E
HIV virüsünün enzimlerini (revers transkriptaz, proteaz ve integraz (endonükleaz)) Pol gen bölgesi kodlar. Rev gen bölgesi Rev pro-
teinini kodlar, Geç mRNA’nın nükleustan stoplazmaya transferinde rol oynar. Diğer seçeneklerde yer alan eşleştirmeler doğrudur.
HIV virüsünün genomik bölgeleri ve fonksiyonu Tablo’da gösterilmiştir.

Tablo. HIV virüsünün genomik bölgeleri ve fonksiyonu


Gen Kodladığı protein Fonksiyon
I. Yapısal gen bölgeleri
Env gp120 (SU - surface) CD4 resptörlerine tutunur
gp41 (TM - transmembran) Füzyon proteini
Gag (grup spesifik antijen) p24 Kapsid proteini, viriyonun olgunlaşmasında rol alır.
p17 Matriks proteini
Pol Revers transkriptaz RNA’nın DNA’ya dönüşmesi
Proteaz Kapsid proteinlerinin kırpılması
İntegraz (endonükleaz) Viral DNA’nın genomik DNA ile bütünleşmesi
II. Replikasyon için gerekli regülatuar gen bölgeleri
Tat Tat Traskripsiyonun aktivasyonu
Rev Rev Geç mRNA’nın nükleustan stoplazmaya transferi

68. Dışkı incelemesinde kullanılan yüzdürme (flotasyon) yöntemi hangi parazit için uygun değildir?
A) Fasciola hepatica
B) Entamoeba histolytica kist formu
C) Giardia intestinalis kist formu
D) Enterobius vermicularis yumurtası
E) Ascaris lumbricoides yumurtası

68 - A
Fasciola hepatica trematod (yapraksı solucan) olup, yumurtasının saptanması için en uygun konsantrasyon (yoğunlaştırma)
yöntemi çöktürme (sedimentasyon) yöntemidir. Bu amaçla formol etil asetat kullanılır. Diğer parazitler için yüzdürme (flotas-
yon) yöntemi uygun bir yöntemdir. Bu yöntemde çinko sülfat kullanılır.
Parazitolojide kullanılan Yoğunlaştırma (Konsantrasyon) Yöntemleri ile Helmint yumurta ve larvaları ile protozoonların kist ve
ookistlerinin saptanma olasılığı yükselir.
Laboratuvar olanakları doğrultusunda çöktürme (sedimentasyon) ve yüzdürme (flotasyon) yöntemleri birlikte veya sadece bi-
risi uygulanabilir.

37 www.tusem.com.tr
Temel Bilimler / T 49 - 4

1. Çöktürme (sedimentasyon); formol-etil asetat ile


Bu teknik yüzdürülmesi zor olan veya yüzdürme sırasında morfolojileri bozularak tanımlanması zor olan Trematod (Fasciola hepa-
tica vb) yumurtalarının aranması için kullanılır.
2. Yüzdürme (flotasyon) çinko-sülfat ile uygulanır.
Bu yöntemin prensibi özgül ağırlıkları fazla olan sıvılar kullanarak yumurta veya kistleri yüzdürmektir.
Trematod yumurtaları hariç diğer parazitlerin yumurta ve ookistler aranır.
Yüzdürme yöntemi; Dışkıdaki protozoon (Entamoeba histolytica ve Giardia intestinalis) kistleri, helmintlerden Ascaris lumbrico-
ides, Enterobius vermicularis, Necator americanus, Ancylostoma duedonale yumurtaları için iyi sonuç verir.

69. Salmonella typhi mesane taşıyıcılığına neden olabilen paraziter infeksiyon aşağıdakilerden hangisidir?
A) Necator americanus
B) Ascaris lumbricoides
C) Taenia saginata
D) Enterobius vermicularis
E) Schistosoma haematobium

69 - E
Schistosoma haematobium ve mesane taşı olanlarda mesane (idrarda) Salmonella typhi taşıyıcılığı görülebilir. Schistosoma hae-
matobium infeksiyonu olan hastalarda antiparaziter ilaç tedavisi (Prazikuantel) uygulanmalıdır.

70. Çiğ balık yenmesiyle bulaşan, akut infeksiyonunda apandisit, kronik infeksiyonunda gastrointestinal sitem kanseriyle ka-
rışabilen parazit aşağıdakilerden hangisidir?
A) Clonorchis sinensis
B) Trichinella spiralis
C) Anisakis simplex
D) Hymenolepis nana
E) Diphyllobothrium latum

70 - C
Anisakis simplex de çiğ balıktan bulaşan nematod (yuvarlak solucan) olup akut enfeksiyon apandisitle, kronik enfeksiyon gast-
rointestinal sistem kanseriyle karışır. Larvalar akut alerjik reaksiyona yol açabilir. Tanısı endoskopi veya laparotomi ile konur.
Tedavisi cerrahidir.
Seçeneklerde yer alan Diphyllobothrium latum çiğ balık yenmesi sonucu bulaşarak B12 vitamin eksikliği ve megaloblastik anemiye
neden olabilen sestod (yassı solucan)’dur. Kapaklı yumurtasının bulunması ve birden fazla ara konağının olması önemli özelliğidir.
Seçeneklerde yer alan Clonorchis sinensis, çiğ balıktan bulaşan trematod (yapraksı solucan) olup, kolanjiyosellüler karsinoma
neden olur.
Trichinella spiralis, nematod olup, domuz etinde bulunan larvaların ağız yoluyla alınmasıyla bulaşır. Tanısı kas biyopsisi ile konur.
Hymenolepis nana, sestod olup, ara konağı yoktur.

www.tusem.com.tr 38
Temel Bilimler / T 49 - 4

71. Aşağıdaki immun sistem hastalıklarından hangisinde tekrarlayan Neisseseri meningitidis ve tekrarlayan Neisseria
gonorrhoea infeksiyonları sık görülür?
A) Chediak higashi sendromu
B) NADPH oksidaz eksikliği
C) Di George sendromu
D) Terminal kompleman eksikliği
E) Selektif IgA eksikliği

71 - D
Terminal komplemanlar (Membran atak kompleks C5b, C6,C7,C8 ve C9’dan oluşur) eksikliğinde tekrarlayan Neisseseri meningiti-
dis ve tekrarlayan Neisseria gonorrhoea infeksiyonları sık görülür. Bu hastalara meningokok aşısı yapılması gerekir (Alternatif yolda
properdin eksikliği olanlarada meningokok aşısı uygulanmalıdır. Selektif IgA eksikliğinde tekrarlayan sinopulmoner infeksiyonlar ve
tekrarlayan Giardia intestinalis infeksiyonu görülür. Başlıca immun yetmezlik hastalıkları ve önemli özellikleri Tablo’da gösterilmiştir.
Tablo. İmmün yetmezlikler
İmmün yetmezlik Karakteristik özelliği
Humoralimmün yetmezlik
XLA, ARA, CVID, SIGAD, IGGSE, SAD, THI, Kapsüllü bakterilerle tekrarlayan sino- pulmonerenfeksiyonlarda ilk olarak
Hipogammaglobülinemi humoralimmün yetmezlik düşünülmeli.
CD 40L eksikliği IgM’de artış, şiddetli tekrarlayan pyojenikenfeksiyonlar
Hücresel immün yetmezlik
IL12/ INF-γ reseptör bozukluğu Atipik mycobacteriyel enfeksiyonlar ve salmonella enfeksiyonu
AIRE mutasyonu Mukokutanöz kandidiyazis ve otoimmün endokrinopati (hipoparatiroidi, addison
hastalığı vb)
DiGeorgesendromu (Timusaplazisi) Hipoparatiroidiye bağlı hipokalsemi, kardiakanomali ve anarmal yüz görünümü.
Kombine immün yetmezlik
Şiddetli kombine immün yetmezlik Büyüme geriliği, ishal, fırsatçı enfeksiyonlar ve deri döküntüleri
Wiskott-Aldrichsendromu Trombositopeni, egzema, IgM eksikliği ve pyojenikenfeksiyonlar
Ataxiatelenjektazi Kronik sinopulmoner enfeksiyonlar, serebellarataksi, okulokutanöz telenjektazi,
IgA eksikliği ve malignite
Fagosit defektleri
Kronik granülomatöz hastalık NADPH oksidaz enzim eksikliğine bağlı hücre içi mikrobisidal aktivite bozukluğu.
Tekrarlayan katalaz pozitif bakterileri (fronkül, apse ve granülom vb) ve aspergillus
enfeksiyonu.
Hiper IgE sendromu Stafilokoklara bağlı soğuk apseler. Egzema ve pnömatosel.
Lökosit adezyon eksikliği β- integrin (LFA-1)’in beta subünitinde defekt vardır. Göbek kordonunun
düşmesinde ve yara iyileşmesinde gecikme, yaradan püy gelmemesi.
Kompleman eksikliği
Erken klasik yol komponentlerinin eksikliği Otoimmün (SLE vb.) ve pyojenik bakteri enfeksiyonları
Kompleman sisteminin geç komponetlerinin Neisseria enfeksiyonları
eksikliği (Membran atak kompleksi, C5b- 9)
C3 ve regülatuarkomponentler Kapsüllü bakterilerle tekrarlayan enfeksiyonlar

AIRE: Otoimmünregülatör, ARA: Otozomal resesif agammaglobülinemi, CVID: Commonvariableimmunodeficiency, IGGE: IgGsubk-
las eksikliği, SAD: Spesifik antikor eksikliği, SIGAD: SelektifIgA eksikliği, THI: İnfantlarda geçici hipergammaglobülinemi, XLA: X’e
bağlı agammaglobülinemi, INF-γ: Gama interferon.

39 www.tusem.com.tr
Temel Bilimler / T 49 - 4

72. Aşağıdaki paraziter hastalık etkenlerinden hangisinin santral sinir sisteminde tutulum yapması beklenmez?
A) Toxoplasma gondii
B) Echinococcus granulosus
C) Taenia soleum
D) Balamuthia mandrillaris
E) Trichuris trichiura

72 - E
Trichuris trichiura kolonu tutan nematod olup, çocuklarda rektal prolapsusa neden olur. Tanısı dışkıda limona benzeyen yumur-
talarının görülmesi ile konur. Seçeneklerde yer alan Toxoplasma gondii HIV pozitif hastalarda ensefalit ve beyin apsesi yapabilir.
Taenia soleum’un larvaları santral sinir sisteminde tutulum yapabilir ve ağır seyir gösterir. Echinococcus granulosus’da santral sinir
sistemi tutulumu yapabilir. Balamuthia mandrillaris, Naegleria fowleri, ve Acanthamoeba türleri doğadaki serbest amipler olup
santral sinir sistemi tutulumu yapabilir.

73. Aşağıdaki sitokinlerden hangisi Th2 lenfositlerden salınır ve anti-inflamatuvar etkinliğe sahiptir?
A) IL-1
B) TNF-alfa
C) IL-8
D) IL-13
E) IL-12

73 - D
Sitokinler ve önemli özellikleri her sınavda sorulabilen konulardan biridir. IL-13, anti-inflamatuvar bir sitokin olup Th2 lenfositler-
den salınır. Th2 lenfositlerden salınan ve anti-inflamatuvar özellik gösteren diğer sitokinler; IL-4, IL-10 ve TGF-beta (Transforme
edici büyüme faktörü beta)’dır.

74. Aşağıdaki immun sistem hücrelerinden hangisi antikora bağlı hücresel sitotoksisite reaksiyonda rol almaz?
A) Makrofaj
B) Nötrofil lökosit
C) Eozinofil
D) Plazma hücresi
E) Doğal öldürücü hücre (NK hücresi)

74 - D
Plazma hücreleri, T lenfositler, B lenfositler ve bazofil hücreleri antikora bağlı hücresel sitotoksisite reaksiyonuna (ADCC) katılmaz-
lar.
ADCC reaksiyonuna katılan hücreler; Nötrofil lökositler (IgG ile), Eozinofiller (IgE ile), Naturel killer (Doğal öldürücü) hücrler (IgG
ile) ve makrofajlar (IgG ile)’dır (NENeM hücreleri olarak ezberlenebilir).

www.tusem.com.tr 40
Temel Bilimler / T 49 - 4

75. Aşağıdaki mantarlardan hangisi hepatosellüler karsinom etiyolojisinde rol oynar?


A) Fusarium solani
B) Candida auris
C) Aspergilus flavus
D) Candida dubliniensis
E) Aspergillus terreus

75 - C
Aspergillus flavus’un aflatoksini mikotoksin olup hepatosellüler karsinom (karaciğer kanseri) etiyolojisinde rol oynar. Aspergillus
terreus’un amfoterisin B’ye dirençli olması önemli bir özelliktir. Candida türlerinden Candida lusitaniae’da amfoterisin B’ye doğal
dirençlidir.
Mantar toksinleri ve neden olduğu hastalıklar Tablo’da gösterilmiştir.
Mantar türü/ türleri Mikotoksini/leri Neden olduğu kanser türü /Hastalık
Aspergiilus ve Penicilium Okratoksinler (okratoksin A) Balkan endemik nefropatisi, kronik nefrit ve üroepiteliyal tümörler
türleri (spp.)
Fusarium moniliforme Fumonisin B1 ve B2 Ösofagus kanseri, Disfaji,ağrı, kanama TUS
(Mısırla beslenenlerde sık)
Clavicesps cinsi küfler Ergotamin ve ergokristin, Ergotizm, bacaklarda ödem, tendonlarda gangren
Lysergik asit türevleri
Fusarium cinsi Trikotekenler Kusma, anjina, ishal, deri inflamasyonu,solunum semptomları, süt be-
Trichoderma, (T-2 toksin, DAS) beklerinde idiopatik akciğer kanaması?
Cephalosporium
Fusarium spp. Zearalenon Hayvanlarda östrojenik hastalıklar, üreme sisteminde hipertrofi veya
atrofi, çocuklarda Prococcious sendromu
Aspergillus flavus Aflatoksin B1 ve diğerleri (ba- Hepatosellüler karsinom
yat kuruyemiş,tahıl vb)
Aflatoksin bilinen en güçlü
doğal karsinojendir ***
Penicilium ve Aspergillus Sitrinin (Pirinç, buğday, Sarı pirinç hastalığı,nefropati
spp. yulaf,arpa)
Penicilium ve Aspergillus Siklopiyazonik asit (Darı) Kodua (Darı içkisi) zehirlenmesi uyku hali, titreme, sersemlik
spp
Penicilium Strioviridin (Pirinç) Çarpıntı, kusma, solunum yetmezliği
Arthrinium spp 3-nitropropiyonik asit (şeker Küflü şeker kamışı zehirlenmesi,kas güçsüzlüğü, nöbetler, karpopedal
kamışı) kasılma, koma

76. Kateterle ilişkli fungemiye en sık neden olan Candida türü hangisidir?
A) Candida krusei
B) Candida tropicalis
C) Candida parapsilosis
D) Candida lusitaniae
E) Candida dublinensis

41 www.tusem.com.tr
Temel Bilimler / T 49 - 4

76 - C
Kateterle ilişkli fungemiye en sık neden olan Candida türü Candida parapsilosis’dir.
Candida parapsilosis , ekinokandinlere dirençli olabilir, tedavisinde sıklıkla flukonazol kullanılır. Mısır unlu agarda mikroskobik
olarak DEV HÜCRE oluşturur. Slime faktör benzeri bir yapı oluşturabilir.
Candida türleri ve önemli özellikleri Tablo’da verilmiştir.

Tablo. Candida türleri ve özellikleri


Candida türleri Önemli Özellikleri
C. albicans Blastospor, klamidospor, yalancı hif ve gerçek hif oluşturur. Germ tüp testi (+)’dir.
C. glabrata PSEUDOHİF OLUŞTURMAZ. Özellikle idrar yolu enfeksiyonlarına neden olur. Trealos kullanımı (+).
C. parapisilosis Ekinokandinlere dirençli olabilir. KATETERLE İLİŞKİLİ FUNGEMİLERDE oldukça sık izole edilir. Mısır unlu
agarda mikroskobik olarak DEV HÜCRE oluşturur.
C. tropicalis Ketakonazole doğal dirençlidir. 4 saat sonra yalancı germ tüp oluşturur.
C. krusei FLUKONAZOLE DOĞAL DİRENÇLİDİR.
C. lusitaniae AMFOTERİSİN B’YE DOĞAL DİRENÇLİDİR.
C. dubliniensis C. albicans gibi germ tüp ve klamidospor oluşturur.
Candida auris Nozokomiyal (hastane kaynaklı) olup salgınlara neden olur, pek çok antifungal ilaca dirençlidir.
2022 TUSEM 5.DENEME MİKROBİYOLOJİ
Temel Bilimler / T 49 - 5

55. Aşağıdaki bakterilerden hangisi zayıf asidorezistan boyanır?


A) Actinomyces israelii
B) Bartonella bacilliformis
C) Corynebacterium jeikieum
D) Legionella micdadei
E) Propinibacterium propionicus

55 - D
• Asidorezistan boyanan mikroorganizmaların bilinmesi gerekir.

• Legionella micdadei asidorezistan boyanmasına rağmen hücre duvarında mikolik asit bulunmaz.

Tablo: ARB (asidorezistan) boyanan mikroorganizmalar


BAKTERİ PARAZİT
Mycobacterium Cryptosporidium parvum
Nokardiya Cystoisospora (eski adı isospora) belli
Corynebacterium minittisimum Cyclospora cayetansis
Rhodococcus equili *Microsporidia (mikrospora)
Legionella micdadei Ekinokok protoskolekslerin dikenleri
* Zorunlu intrasellüler

56. Mantar hücresinin hangi komponenti kompleman sistemini harekete geçirerek inflamatuar yanıtı başlatır?
A) Kitin
B) Mannan
C) Ergosterol
D) Zigosterol
E) Protein

31 www.tusem.com.tr
Temel Bilimler / T 49 - 5

56 - B
• Mannan antijeni kompleman sistemini mannoz bağlı lektin yolundan harekete geçirebilir.
• Mannan antijeninin hangi mantarlarda bulunduğu TUS’ta sorulmuştur.
• İnvazif candida da mannan (%100 duyarlı, özgüllük düşük) antijeni ve sitoplazmik bir antijen olan enolaza (%100 özgül,
duyarlılığı düşük) bakılabilir.
• İnvazif aspergilloziste galaktomannan ve D-mannitol antijeni tespit edilir.

57. Aşağıdaki bakterilerden hangisi vankomisine doğal dirençli değildir?


A) Escherichia coli
B) Lactobacillus acidophilus
C) Enterococcus faecalis
D) Leuconostoc mesenteroides
E) Mycoplasma pneumoniae

57 - C
• Enterokoklar vankomisine en fazla direnç geliştirmiş bakterilerdir (VRE).

• Enterococcus faecalis dışında kalan bazı enterokoklar (E. gallinarum ve E. casseliflavus) vankomisine doğal
dirençlidir.

Tablo: Doğal direnç


Betalaktam antibiyotikler, vankomisin ve lizozime doğal dirençli Vankomisine doğal (intrensek) dirençli diğer bakteriler
mikroorganizmalar
Virüsler Gram negatiflik terilerin çoğu
Mycoplasma Lactobacillus
Ureaplasma Leuconostoc
Chlamydia Pediococcus
Protoplast (Gram pozitiflik terinin hücre duvarsız formu) Erysipelothrix
Sferoplast (Gram negatiflik terinin hücre duvarsız formu) Enterococcus gallinarum
L form Enterococcus casseliflavus

58. Aşağıdakilerden hangisi Listeria monocytogenes’in fagozomdan hücre stoplazmasına kaçmasını sağlar?
A) Aktin
B) Listeriyozin O
C) İnternalin
D) E katherin
E) Elastaz

www.tusem.com.tr 32
Temel Bilimler / T 49 - 5

58 - B
• Listeria’nın immün sistemden kaçış mekanizmasının fagozomal membranı parçalayıp sitoplazmik replikasyon olduğu sorul-
muştur.
• Aktin roketleri vasıtasıyla hiç dolaşıma karışmadan hücreler arasında geçiş gösterebilir.
• Fakat soruda fagozomdan hücre sitoplazmasına nasıl geçer diye soruluyor. Listeriozin O (hemolizin) vasıtasıyla fagozomal
membranı parçalayıp sitoplazmik replikasyon gösterir.

59. Hızlı ilerleyen hemorajik mediastiniti olan hastadan alınan torasentez sıvısının mikroskobik incelemesinde düz tren vagonla-
rına benzer şekilde zincir yapmış gram pozitif basiller gösterilmiştir.
Buna göre etken olarak aşağıdakilerden hangisi düşünülmelidir?
A) Bacillus anthracis
B) Ricketsia prowazekii
C) Coxiella burneti
D) Bacteroides fragilis
E) Francisella tularensis

59 - A
• A grubu biyolojik silah etkeni olan Bacillus anthracis’in en mortal klinik tablosu olan akciğer şarbonu soruluyor.
• Akciğer şarbonu B. anthracis sporlarının solunması sonucunda gelişir.
• Lenf bezlerinde hemorajik nekroz (hemorajik mediastinit), masif plevral efüzyon ve septik şoka neden olur.
• Akciğer grafisinde pnömoni olmadan mediastende genişlemenin görülmesi önemli bir tanı kriteridir.
• Kalp ve akciğere bası sonucunda tamponada neden olabilir.
• İnsandan insana inhalasyon yoluyla bulaşmaz.
• Kültürde tren vagonları veya bambu kamışı gibi art arda dizilmiş gram pozitif basiller şeklinde görülür. Ayrıca jelatini hidrolize
eder.
• Seçici besiyeri olan PLET agarda üretilebilir.
• Toksin üreten suşlar R koloni oluşturur (Caput medusa). Hareketsiz olması ve besiyerinde hemolizsiz gri beyaz koloniler
oluşturmasıyla diğer türlerden ayrılır.

60. Karbapenemler aşağıdaki etkenlerden hangisinin tedavisinde kullanılmaz?


A) Yara enfeksiyonuna neden olan Pseudomonas aeruginosa
B) ESBL üreten Escherichiae coli
C) Metisiline duyarlı Staphylococcus aureus
D) Stenotrophomonas maltophilia’ya bağlı pnömoni
E) Penisiline dirençli Streptococcus pneumoniae

33 www.tusem.com.tr
Temel Bilimler / T 49 - 5

60 - D
• Doğal direnç konusuna dikkat edilmesi gerekir.

• Nonfermenter bakterilerden Stenotrophomonas maltophilia bilinen en geniş spekturumlu beta laktam ilaç
olan karbapenemlere doğal dirençlidir.
• Pseudomonas, karbapenemlerden ertapeneme dirençlidir.
• Enterokok ve Listeria’nın sefalosporinlere doğal dirençli olduğu unutulmamalıdır.

61. On gündür devam eden öksürük yakınmasıyla başvuran 380C ateş eklem ve kas ağrıları ile başvuran 12 yaşındaki hastanın
fizik muayenesinde her iki akciğer bazalinde krepitan raller duyuluyor. Laboratuar incelemesinde nötrofil hakimiyeti ve soğuk
aglütininler pozitif tespit ediliyor.
Bu hastada etken olarak aşağıdakilerden hangisi düşünülmelidir?
A) Respiratuar sinsityal virüs
B) Ebstain Barr virüsü
C) Mycoplasma
D) Chlamydia
E) Streptooccus pneumoniae

61 - C
Soruda tarif edilen tablo atipik pnömoni tablosudur.
• Mycoplasma pneumoniae primer atipik pnömonin en sık rastlanan etkenidir. Ayrıca toplumdan kazanılmış pnömonilerin en
sık rastlanan ikinci etkendir (en sık etken S. pneumoniae).
• Genellikle okul çağındaki çocuklarda ve genç erişkinlerde rastlanır (5-20 yaş).
• Endemik ve epidemik olabilir.
• Balgamın gram boyasında nadir PNL görülmesine rağmen bakteri gösterilemez.
• Semptomlar oldukça siliktir bu nedenle çoğu vaka hastalığı ayakta geçirir (yürüyen pnömoni). Lökosit sayısı normal veya hafif
yükselmiştir.
• Dinleme bulgusu genellikle yoktur fakat akciğer grafisi oldukça değişkendir.
• Serolojik olarak en fazla kullanılan yöntem kompleman fiksasyon testidir. Fakat özgüllük ve duyarlılığı düşüktür.
• Semptomatik dönemde M. pneumoniae tanısını desteklemek için soğuk aglutinasyon testi yapılabilir.

62. Chlamydophila psittaci enfeksiyonunun tanısında kullanılan sensitivitesi ve spesifitesi yüksek serolojik tanı yöntemi aşa-
ğıdakilerden hangisidir?
A) Soğuk aglütinasyon
B) Kompleman fiksasyon testi
C) Weil-Felix testi
D) Radyoimmünoassay yöntemiyle IgM gösterilmesi
E) Mikroimmünofloresan yöntemiyle IgM gösterilmesi

www.tusem.com.tr 34
Temel Bilimler / T 49 - 5

62 - E
• Chlamydophila psittaci kuş gübresinin solunmasıyla bulaşan atipik pnömoni etkenidir.
• Klamidyalar gramla boyanmaz. Giemsa veya direk floresan antikor mikroskobuyla inklüzyon cisimleri (elementer cisim) boya-
nabilir.
• Enerji bağımlı olduğundan sadece canlı hücre kültüründe (MacKoy hücre kültürleri, embriyonlu yumurta sarı kesesi)
üretilebilir.
• Özellikle neonatal pnömoni ve C. psittaci tanısında duyarlılığı ve özgüllüğü yüksek bir serolojik tanı yöntemi olan
Mikroimmünfloresan testi (MIF testi) ile IgM antikorları gösterilebilir.
• DFA (direk floresan antikor) ve ELISA ile antijen tespiti konjuktivit ve neonatal pnömoni tanısında kullanılabilir.
• En iyi tanı genomik yöntemlerle konur.

63. Kedi ısırması sonucunda elinde kızarıklık ve ağrı gelişen çocuğun yarasından sızan seroanjioz sıvı incelendiğinde gram negatif
kokobasiller görülmüş fakat MacConkey agarda üreme olmamıştır.
Bu tabloya neden olan fakültatif anaerob etken aşağıdakilerden hangisidir?
A) Capnocytophaga
B) Eikenella
C) Escherichia
D) Fusobacterium
E) Pasteurella

63 - E
Pasteurella multocida
• Kedi ve köpek ısırığıyla en fazla bulaşan etkendir ve özellikle osteomiyelite neden olur.
• Isırılan bölgede 24 saat içinde ağrılı lezyon, lokalize sellülit ve LAP ile kendini gösterir.
• Bipolar boyanan gram negatif kokobasil, fakültatif anaerob, hareketsiz, oksidaz ve katalaz pozitif’dir.
• Kanlı ve çukulatalı agarda büyük kelebek tarzında koloniler oluşturmasına rağmen MacConkey agarda üremez. Besiyerinde
aşırı indol üretimi sonucu kötü kokuya neden olur.
Capnocytophaga canimorsus
• Bazı türler insanların oral flora elemanı olmasına rağmen Capnocytophaga canimorsus köpek ısırığı sonucu insanlarda
sellülite neden olur.
• Oksidaz ve katalaz pozitif gram negatif basildir ve kapnofiliktir.
• Besiyerinde koloninin etrafında süzülme hareketi görülebilir.

64. Eklem protezi takılmış 70 yaşında bayan hastada subkutan apse gelişmiştir. Apsenin drenaj maisinin incelenmesi sonucu
Löwenstein Jensen agar besiyerinde 5. günde üreyen bakterinin pigment oluşturmadığı tepit edilmiştir.
Buna göre etken olarak aşağıdakilerden hangisi düşünülmelidir?
A) M. bovis
B) M. fortuitum
C) M. scrofulaceum
D) M. kansasii
E) M. haemophilum

35 www.tusem.com.tr
Temel Bilimler / T 49 - 5

64 - B
Mycobakterium’lar Runyon sınıflamasına göre çeşitli şekillerde gruplara ayrılırlar. Bunların içerisinden pigment yapmayan ve hızlı
üreyen grup özel önem arz eder.

Tablo: Mikobakterilerde Runyon Sınıflaması


Runyon sınıflaması Gruplara örnek Önemli özellik
1. Fotokromojen M. Marinum (30°C) Yüzme havuzu granülomu etkeni
(Işık varlığında pigment) M. kansasii MAC gibi
2. Skotokromojen M. scrofulaceum Çocuklarda grananülomatöz servikal LAP’ın en sık etkeni-
(Işık varlığında ve karanlıkta dir. Tedavi cerrahidir.
pigment) M. xenopi (42°C’de) Sıcak su tanklarından kaynaklanan hastane enfeksiyonları
3. Nonkromojen M. avium intracellulare kompleks AIDS hastalarında CD4 T lenfosit < 100 MAC: GIS, pulmoner
(Pigment oluşturmaz) (MAC) ve M. tuberculosis ve dissemine enfeksiyon.
M. haemophilum Ciltte nodül (granülom) oluşturur. 30°C’de ve demir varlı-
ğında ürer (çukulatalı agar).
4. Hızlı üreme (≤ 7 gün) M. fortuitum chelonae Özellikle kapak ve kalça protezi olanlarda subkutan apseye
(NONKROMOJEN) neden olur.
M. smegmatis Sünnet derisinde bulunur.

65. Adenovirüsün oral uygulanan canlı aşısının aşağıdaki enfeksiyonlardan hangisine karşı koruyuculuk açısından bir etkisi
yoktur?
A) Faranjit
B) Faringokonjuktival ateş
C) Pnömoni
D) Akut hemorajik sistit
E) Gastroenterit

65 - E
• Adenovirüsün enterik kaplı oral uygulanan canlı aşısının içinde bulunan serotipler 4 ve 7 olup özellikle pnömoniye karşı koru-
yucudur.
• Epidemik keratokonjuktivit (8, 19, 37 vb.), gastroenterit (40, 41) ve pertusise benzer hastalık tablosuna (5) karşı koruyucu
değildir.

66. Herpes simpleks virüsüne ait aşağıdaki glikoproteinlerden hangisi IgG’nin Fc kısmına bağlanan Fc reseptörüdür?
A) gC
B) gD
C) gE
D) gG
E) LAT

www.tusem.com.tr 36
Temel Bilimler / T 49 - 5

66 - C

Herpes simpleksin 8 adet viral gen ürünü arasında en önemlileri


• gD: Nötralizan antikorları uyarır.
• gC: C3b bağlayan protein.
• gE: IgG nin Fc kısmına bağlanan Fc reseptörüdür.
• gG: Tip spesifiktir, tip 1 ve tip 2 arasında antijenik farklılıklar gösterir.
• HSV’ün latentlikten sorumlu olan genomik bölgesi Latence Associated Transcript (LAT) dır.

67. Merkel hücreli karsinoma neden olan virüs aşağıdakilerden hangisidir?


A) Ebstain Barr
B) Polyoma
C) Human Papilom
D) Human herpes virüs tip 8
E) Hepatit C

67 - B
• Polyoma virüs grubunda BK, JC, MCV ve SV40 (simian virüs 40) virüsleri bulunur.
• Çıplak ikozahedral yapıda DNA virüsleridir.
• İmmün yetmezlikli (HIV, KLL, Hodgkin lenfoma vb) hastalarda latent (böbrek ve lenfoid dokularda) kalan virüsün aktive olma-
sı sonucunda hastalık gelişir.

JC virüsü
• Litik enfeksiyon oligodendrogliyal hücreleri tutarak SSS’nin demiyelinizan bir hastalığı olan progresif multifokal
lökoensefalopatiye (PML) neden olur.
• PML vakalarında oligodendroglial hücrelerde SV40 benzeri bir polyoma virüs olan JC virüsü izole edilmiştir.
• Hastalığın patolojisinde demyelinize plaklar, çok çekirdekli astrositler, oligodendroglial hücrelerde papova virüse benzer
partiküllerle dolu intranükleer inklüzyon cisimcikleri vardır.

BK virüsü
• Özellikle böbrek ve kemik iliği trasplantasyonu yapılan hastalarda idrar yolu enfeksiyonu ve heromorajik sistite neden olduğu
gibi transplant reddine de neden olabilir.
• Transplantlı hastalarda CMV yanında BK ve JC virüs enfeksiyonlarıda göz ardı edilmemelidir.

MCV virüs
• Merkel cell virus, merkel hücreli karsinoma (cilt kanseri) ve nöroendokrin tümöre neden olur.

68. Asiklovir aşağıdaki enzimlerden hangisini inhibe ederek antiviral etkinlik gösterir?
A) Timidin kinaz
B) DNA polimeraz
C) RNA bağımlı DNA polimeraz
D) Helikaz
E) İntegraz

37 www.tusem.com.tr
Temel Bilimler / T 49 - 5

68 - B
• Asiklovir herpes virüslerine etki eden DNA polimeraz enzim inhibitörü bir ilaçtır.
• Asikloviri aktif metabolitine dönüştüren enzim viral timidin kinaz enzimidir.
• Nörotoksik (deliryum, tremor) ve nefrotoksik yan etkileri vardır.
• Asiklovir, intratübüler kristal oluşumu ile obstrüksiyona neden olduğundan akut böbrek yetmezliğine yol açar.

69. AIDS hastasında aşağıdaki etkenlerden hangisi için proflaksiye başlama sınırı CD4 T lenfosit sayısı 150/ml'dir?
A) Crptococcus neoformans
B) Pneumocystis jiroveci
C) Histoplasma capsulatum
D) Cytomegalovirüs
E) Mycobacterium avium complex

69 - C

• AIDS’li hastalarda en sık ratlanan fırsatçı patojen Pneumocystis jiroveci için proflaksi sınırı CD4 T lenfosit sayısı
200/ml, Histoplasma capsulatum için 150/ml’dir.

Tablo: Fırsatçı enfeksiyonlar ve proflaksi


CD4 T lenfosit sayısı / ml Profilaksi süresi Profilakside kullanılan ilaç
CD4 ≤ 250/ml
Coccidioides immitis >250 CD4, ≥ 6 ay Endemik bölgelerde serolojik olarak tespit edilmişse Flukonazol
CD4 ≤ 200/ml
Pneumocystisjir oveci >200 CD4, ≥ 3 ay Kotrimoksazol, Pentamidin (Aerosol), Atovaquon, Dapson + trime-
toprim veya Klindamisin + primakin
CD4 ≤ 150/ml
Histoplasma capsulatum >150 CD4, ≥ 6 ay Hiperendemik bölgelerde itrakonazol
CD4 ≤ 100/ml
Toxoplasmosis >100 CD4, ≥ 3 ay Kotrimoksazol
Cryptococcus (extrapulmoner) Sürekli Flukonazol
CD4 ≤ 50/ml
Sitomegalovirüs >150 CD4, ≥ 3 ay Gansiklovir
Mycobacterium avium complex >100 CD4, ≥ 3 ay Klaritromisin, rifabutin

70. Cryptococcus neoformansın identifikasyonunda kullanılan besiyeri aşağıdakilerden hangisidir?


A) Sabouraud dextroz agar
B) Sikloheksimidli Sabouraud dextroz agar
C) Staib besiyeri
D) Czapek Dox agar
E) Kromojenik agar

www.tusem.com.tr 38
Temel Bilimler / T 49 - 5

70 - C

• Cryptococcus neoformans Staib’s birdseed agar (kuş yemli agar) besiyerinde, kafeik asiti melanine dönüştürerek
koyu kahverengi koloniler oluşturur.
• Aspergillus türlerini tanımlamak için kullanılan besiyeri Czapek Dox agardır. Direk mikroskobik incelemede
Aspergillus 450 açıyla dallanan (dikotom dallanma) septalı hifler yapar. Mukor ise 900 açıyla dallanan septa-
sız hifler oluşturur.

71. Aşağıdakilerden hangisinin etkeni maya veya maya benzeri bir mantardır?
A) Beyaz piedra
B) Tinea capitis
C) Aspergilloma
D) Zygomycetes
E) Fusaryum

71 - A
Maya mantarları
• Cryptococcus neoformans
• Candida
• Malassesia furfur (Tinea versikolor etkeni); IV lipit sıvılarıyla santral venöz kateterden sistemik yayılım gösterebilir. Antifungal
tedaviye gerek yoktur, lipit infüzyonu kesilir ve kateter çıkarılır.

Maya benzeri mantarlar


• Trichosporon spp. (beyaz piedra); Nötropenik hastalarda kateterle ilişkili fungemi yapabilir.
• Rhodotorula spp.; Karotenoid pigment oluşturan kapsüllü mantardır.
• Blastoschizomyces capitatus

72. Pneumocystis jirovecii’nin metanamin gümüş bayası ile incelenmesi durumunda en güvenilir tanı koydurucu form aşağı-
dakilerden hangisidir?
A) Trofozoid
B) Metakistik trofozoid
C) Prekist
D) Kist
E) Metakist

39 www.tusem.com.tr
Temel Bilimler / T 49 - 5

72 - D
Pneumocystis jirovecii
• AIDS’lilerde en sık rastalanan fırsatçı patojen, en sık rastlanan pnömoni etkeni, en sık rastlanan mantar (eskiden kandidaydı)
ve ölüme en sık neden olan etkendir.
• Yaptığı pnömoniye plazma hücreli pnömoni denir.
• Kültürü yapılamamıştır ve gramla boyanmaz.
• Giemza ve metanamin gümüş boyasıyla kistleri boyanabilir. İnce duvarlı trofozoid ve kalın duvarlı kisti vardır.
• Kistinin içinde sekiz adet intrakistik cisimcik bulunur.
• Bronkoalveolar lavaj sıvısının direk floresan antikor mikroskobuyla incelenmesi tanıda kullanılan en çabuk ve en duyarlı
yöntemdir.

73. Dicrocoelium dentriticum insana aşağıdaki formlardan hangisi ile bulaşır?


A) Serkaria
B) Sporokist
C) Metaserkaria
D) Ookist
E) Redia

73 - C
Dicrocoelium dentriticum
• Bitkilerde bulunan serkarya karıncalar tarafndan alındığında metaserkaryaya dönüşür.
• Metaserkarya ile enfekte karıncanın yenmesi sonucunda insana bulaşır.
• Karaciğer ve safra yollarına yerleşir.
• Enfekte karaciğerin yenilmesine bağlı olarak Fasciolla hepatica’da görüldüğü gibi yalancı parazitizim saptanır.

74. Aşağıdaki etkenlerden hangisi enfekte insan dışkısında gösterilemez?


A) Sarcocystis hominis
B) Entamoeba histolytica
C) Cystoisosopora belli
D) Toxoplasma gondii
E) Askaris lubricoides

www.tusem.com.tr 40
Temel Bilimler / T 49 - 5

74 - D
Toksoplasmada bulaş yolları sık sorulan sorular arasında yer alır.

Toksoplasma bulaş yolları


1. Ookist: Ookist içinde sporozoitler bulunur. Kedinin çıkarmış olduğu ookistlerin su ve gıdalarla alınmasıyla
bulaşır.
2. Bradizoid (Doku kisti): Ot yiyen hayvanların etlerinin iyi pişirilmeden yenmesiyle bulaşır.
3. Trofozoid (Takizoid): Transfüzyonvetransplasental (konjenitalenfeksiyon) yolla geçiş gösterir. Trofozoid form
dokulara yayılarak akut enfeksiyon semptomlarına neden olur ve bunların bir kısmı doku kistine dönüşebilir.
4. Kan transfüzyonu ve organ transplantasyonu: Kist formu yıllarca dokularda saklı kalabilir. Endojen kistin re-
aktivasyonu immünyetmezliklilerde görülür. Doku kisti bulunan organın transplantasyonu sonucu bradizoid
form geçiş gösterebilir. Oldukça bulaşıcı olup 10 trofozoidin alınması yeterlidir. Bu nedenle laboratuvar enfek-
siyonuna da neden olabilir.

75. Alerji gelişiminden primer sorumlu hücre aşağıdakilerden hangisidir?


A) Eozinofil
B) Supressör T lenfosit
C) TH1 Lenfosit
D) TH2 lenfosit
E) TH17 lenfosit

75 - D
• İmmün sistemin TH1 yönünde aktivasyonu hücresel immün sistemi, Th2 yönünde aktivasyonu humoral immün sistemi düzenler.
• Th2 yönünde aktivasyon aynı zamanda alerjik cevaba neden olur. Bu nedenle alerjik cevaba neden olan temel sitokin IL- 4 dür.

76. Akut faz reaktanı olan C reaktif proteinin çözünebilen patern tanıyan reseptörü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Toll benzeri reseptör 1
B) Fikolinler
C) Pentraksinler
D) C tipi lektin
E) Çöpçü reseptörler

76 - C

Çözünür patern tanıyan reseptörler


Plazma ve alveollerde bulunurlar.
1. Pentraksinler: CRP ve serum amiloidP (SAP)
Farklı bakteri ve mantarlara mikrobiyal fosforil kolin ve fosfatidil etanolamin ligantları ile bağlanır. CRP, IgG Fc reseptörüne
bağlanarak opsonin gibi görev yapar ve C1q’ya bağlanarak kompleman sistemini klasik yoldan aktive eder.
2. Kollektinler: Mannoz bağlı lektin ve surfaktan protein A ve D
3. Fikolinler: Gram pozitif bakterilerde lipoteikoik asit ve N- asetilglukozamin

41 www.tusem.com.tr
2022 TUSTİME1.DENEME(93)MİKROBİYOLOJİ

55. Plazma-gaz sterilizan ajanı olarak bilinen, mikrodalga


frekansı veya radyo frekansı enerjisi ile serbest radikallerin
üretildiği sterilizasyon yöntemi aşağıdaki seçeneklerin
hangisinde doğru olarak verilmiştir?
A) Hidrojen peroksit
B) Etilen oksit
C) Formaldehit
D) Gluteraldehit
E) Klor dioksit

Hidrojen peroksit gaz formu, gazın oksitleyici doğası nedeniyle


etkili sterilizatörlerdir. Cerrahi aletlerin sterilizasyonu için
kullanılır. Genellikle %30’luk form 55-60 0C olarak uygulanır.
Hidrojen peroksitin buharlaştırıldığı ve ardından mikrodalga
frekansı veya radyo frekansı enerjisi ile reaktif serbest radikallerin
üretildiği plazma gazı sterilizasyonu yöntemi hidrojen peroksit
ile yapılır. Bu yöntem, toksik yan ürünler üretmeyen verimli bir
sterilizasyon yöntemi olduğundan, plazma gazı sterilizasyonu
etilen oksit uygulamalarının çoğunun yerini almıştır. Ancak
hidrojen peroksiti emen veya onunla reaksiyona giren
malzemelerle kullanılamaz.
Cevap A

124
56. Aşağıda verilen besiyerlerinden hangisi Salmonella ve 58. Aşağıda verilen hücre gruplarından hangisi IL-6 sitokininin
Shigella türlerinin ayırt edici özellikte besiyeridir? primer salgılayıcı hücreleri arasında yer almamaktadır?
A) Mannitol-Tuz agar A) Dendritik hücreler
B) Middlebrook agar B) Makrofajlar
C) Ksiloz-lizin deoksikolat agar C) T lenfositler
D) Regan-Lowe besiyeri D) B lenfositler
E) CHROMagar E) Stem cell (Kök hücreler)

Salmonella shigella türlerinin ayırt edilmesinde en sık kullanılan IL-6 sitokini proinflamatuar sitokinler arasında yer alır, akut faz
besiyerlerinden bir tanesi ksiloz lizin deoksikolat ağardır, yine reaktanlarının artışı ve lenfosit aktivasryonu ile ilişkilidir. COVID-19
Hektoen-Enterik agar da bu amaçla kullanılabilir patofizyolojisinde hücre hasarı oluşumu ve ağır klinik gidişte rolü
Mannitol tuz agar staphylococcus aureus için, Middlebrook agar olduğu bildirilmiştir. Tocilizumab IL-6 reseptör blokeridir.
mycobacterium türleri için, Regan-lowe Bordetella pertussis Başlıca salgılandığı hücre grupları:
için, CHROMagar ise Candida türlerinin ayırt edilmesinde • Dendritik hücreler
kullanılmaktadır (Candida albicans yeşil koloniler oluşturur, C. • Makrofajlar
tropicalis formları mor koloniler ve C. krusei pembe koloniler • T ve B hücreler
oluşturur) • Fibroblastlar
Cevap C • Epitel hücreler
• Endotel hücreleri
57. Aşağıda verilen test sistemlerinden hangisi serolojik bir Cevap E
yöntem değildir?
A) Kompleman fiksasyon deneyi
59. Klasik kompleman yolunun aktivatörü immunglobülin/
B) Hemaglütinasyon inhibisyon deneyi immunoglobülinler aşağıdaki şıklardan hangisinde doğru
C) Lateks agglütinasyon testi olarak verilmektedir?
D) Revers transkriptaz Real Time Polimeraz Zincir Reaksiyonu I. IgG
E) Radyoimmunassay II. IgA
III. IgM
Serolojik yöntemleri şu şekilde sıralayabiliriz: IV. IgD
• Hemaglütinasyon inhibisyon testi V. IgE
• Nötralizasyon testi
• İmmünofloresan (doğrudan ve dolaylı) A) Yalnız I
• Lateks aglutinasyon B) I-II-III
• In situ enzim immunoassay C) I-III
• Enzim bağlı immünosorbent deneyi (ELISA) D) I-IV

• Radyoimmunoassay E) I-II-III-IV

Revers transkriptazlı Real time PCR testi ise moleküler bir Klasik kompleman yolağı C1q kompleman proteninin IgG veya
yöntemdir. Önce RNA virüsü revers transkriptaz ile DNA’ya çevrilir IgM’e bağlanmasıyla aktifleşir
sonra da real time PCR yapılır. Real time PCR’da çeşitli problar IgA, IgE ve IgD klasik kompleman yolağını başlatmazlar.
kullanılır ve bu probların yapmış olduğu ışıma düzeyi canlı
zamanlı ölçülerek hem reaksiyonu canlı olarak değerlendirme hem Cevap C
de kantitasyon yapılabilmektedir.
Cevap E

125
60. Dalak yapısındaki beyaz pulpada bulunan Periarteriyoler Plesiomonas shigelloides
lenfatik kılıf (PALS) hangi hücre grubu için öncelikli ikamet • Oksidaz pozitif tek Enterobacteriacea üyesidir gram
alanıdır? negatif hareketli bakteridir.
A) B lenfositler • Bir çok antijeni shigella ile ortak olmasından dolayı
B) Eritrositler Plesiomonas shigelliodes denir.
C) Dendritik hücreler • Tatlı su hayvanlarının, su kabuklularının ve kertenkele
D) T lenfositler gibi sürüngenlerin enfeksiyon etkenidir.
E) Makrofajlar • Enfekte karides ve istiridyelerin yenmesi ile insanlara
bulaşır. Genelde kendini sınırlayan, ateşsiz, lökosit ve
Dalak büyük bir sekonder lenfatik organdır. Dalakta beyaz kansız (bazen kanlı) dışkılama görülür.
pulpa ve kırmızı pulpa bulunur. Kırmızı pulpa eritrositler için bir • İshal, bakteriyemi ve selülit yapar.
depolama alanı gibi görev görürken beyaz pulpa bir lenf nodu gibi • Beta–laktamaz salgılar. Tetrasiklin ya da kinolonlar
görev görmektedir. B lenfositler lenfoid foliküldedir T lenfositler verilebilir.
ise parafoliküler alanda ikamet ederler. Dalaktaki parafoliküler Cevap E
alanın karşılığı= Periarteriyoler lenfatik kılıf (PALS)
Cevap D 63. Aşağıda verilen laboratuvar tekniklerinden hangisi doğru
olarak verilmemiştir?
A) Kan kültürü örneği alımı için mümkünse antibiyotik
61. A-5B yapısında toksini ile etkilediği hücrelerde Gi
uygulanmadan önce alınması önerilir.
(G-inhibitör) proteini inhibisyonu yaparak cAMP artışına
neden olan bakteri aşağıdakilerden hangisidir? B) Beyin omurilik sıvısı örneği alındığında örneğin
bozulmaması için derhal buzdolabına kaldırılmalıdır.
A) Bordatella pertussis
C) Sinüs enfeksiyonlarında örnekler enjektör ile girilerek
B) Vibrio cholerae
alınmalı ve mümkünse anaerop kültür de yapılmalıdır.
C) Shigella dysenteriae
D) Dışkı örnekleri hızlı şekilde laboratuvara ulaştırılmalıdır,
D) Clostridium tetani
aksi taktirde örneğin asiditesi bazı enterik bakterileri
E) Bacillus anthracis
etkileyebilir, ayrıca dışkıdan anaerobik kültür
önerilmez.
Bordatella pertussis, Vibrio cholerae, Shigella- Shiga toxin A-5B E) Üreterit durumunda ilk atılan idrar örneğinin kültürü
yapıda toksinlerdir. uygundur.
Bordatella pertussis G-i- proteini inhibisyonu yaparak hücre içinde
cAMP düzeylerinin artmasına sebebiyet vermektedir. Beyin omurilik sıvısı (BOS) örneği alınır alınmaz oda ısısında derhal
Cevap A laboratuvara ulaştırılmalıdır. Kesinlikle etüve veya buzdolabına
konması önerilmemektedir. Kan kültürü örneği alımı için
mümkünse antibiyotik uygulanmadan önce alınması önerilir
62. Deniz ürünleri içerikli bir yemek sonrasında ishal ve kusma Sinüs enfeksiyonlarında örnekler enjektör ile girilerek alınmalı ve
tarifleyen hastanın, dışkı kültüründe Gram negatif, oksidaz mümkünse anaerop kültür de yapılmalıdır. Dışkı örnekleri hızlı
pozitif saptanmıştır. Patojen etkenin Enterobacteriacea ailesi şekilde laboratuvara ulaştırılmalıdır, aksi taktirde örneğin asiditesi
üyesi olduğu saptanmıştır. bazı enterik bakterileri etkileyebilir, ayrıca dışkıdan anaerobik
Aşağıdaki etken patojenlerden hangisi tariflenen klinik ve kültür önerilmez. Üreterit durumunda ilk atılan idrar örneğinin
laboratuvar bulguları ile uyumludur? kültürü uygundur, normalde idrar kültürü için ilk idrarın dışarı
A) Salmonella enterica işenmesi orta idrar örneğinin kültüre edilmesi önerilen yöntemdir.
B) Shigella sonnei
C) Enterotoksijenik E. coli Cevap B

D) Enteropatojenik E. coli
E) Plesiomonas shigelloides

126
64. Aşağıdaki bakterilerden hangisi gram negatif zorunlu Gram negatif bakterilerde hızlı tanı özellikleri
anaerop bir basil olup, ürediği besiyerinde safraya Hızlı laktoz fermentasyonu
dirençlidir ve safra varlığında daha hızlı üreme özelliği Escherichia coli: metalik refleli, düz koloniler, hareketli
stimüle olmaktadır? Enterobacter aerogenes: yüksek koloniler, metalik refle yok, daha
A) Clostridium difficile vizköz
B) Clostridium perfringens Klebsilella pneumoniae: çok vizköz ve mukoid koloniler, hareketsiz

C) Bacteriodes fragilis Yavaş laktoz fermantasyonu


Edwardsiella, Serratia, Citrobacter, Providencia
D) Prevotella melaninogenica
Laktozu fermente etmeyenler
E) Peptostreptococcus spp.
Shigella türleri: hareketsiz, dektrozdan gaz oluşturma
Salmonella türleri: motil ve sıklıkla gaz oluşturur
Bacteriodes fragillis Proteus türleri: dalgalı koloni, üreaz+
• Yapılan en son mikrobiyota analizlerinde Eubacterium, Pseudomonas türleri: çözünür pigmentler, mavi-yeşil koloniler, tatlı
Bifidiobacterium ve Bacteriodes türleri koku
kolon florasında en fazla bulunan anaerop türleri
oluşturduğu söylenmektedir. Bacteriodies Shigella laktozu fermente etmeyen bir gram negatif basildir.
fragilis ise kolon kaynaklı intraabdominal
enfeksiyonlarda en sık enfeksiyon etkeni olan bakteri Cevap E
olarak bildirilmiştir. Bu etken zayıf LPS tabakaya sahip
olduğu için sepsisinde ateş beklenmez.
66. Bejel hastalığında görülen etken patojen bakteri
• Travmatik batın yaralanmalarından sonra apse, aşağıdakilerden hangisidir?
gangren, pis kokulu enfeksiyonlara neden olurlar.
A) Treponema pallidum subsp. endemicum
• Besiyere ekildiğinde bakteriler kendiliğinden
B) Treponema pallidum subsp. perteune
parçalandığı için “frajil” adını alır.
C) Treponema carateum
• Batın yaralanması tümör veya spontan barsak
D) Borrelia burgdorferi
perforasyonuna ikincil olarak gelişen apandisit,
E) Rickettsia rickettsii
peritonit ve karaciğer apselerine neden olur.
Perioperatif sefoksitin post-op enfeksiyonları azaltır
• Metronidazol, Klindamisin, SAM, CAM, piperasilin- Diğer treponemal hastalıklar
tazobaktam, karbapenemler kullanılır. Bejel hastalığı etkeni (Endemik sifiliz) Treponema pallidum subsp.
endemicum: Kontamine yemek
kapları veya cilt teması ile bulaş, ağızda gom lezyonları görülebilir
Bu bakteri safraya dirençlidir ayrıca safra eklenen besiyerinde
Yaws hastalığı etkeni T. pallidum subsp. pertenue: Erken dönemde
daha hızlı üreme özelliği bulunmaktadır.
deri geç dönemde kemiklerde
Cevap C
granülomatoz lezyonlarla ilerleyen bir hastalık.
Pinta hastalığı etkeni Treponema carateum: Deri yüzeyinde önce
65. Aşağıda verilen bakteri türlerinden hangisi yavaş laktoz kaşıntılı papüller, daha sonra
fermente edilen bakteri türlerinden birisi değildir? tekrarlayıcı hipopigmente skar ve şekil bozukluğu yapan
A) Edwardsiella spp. lezyonlarla ilerler dokunmayla bulaşabilir.
B) Serratia spp. Borrelia burgdorferi Lyme hastalığı etkeni ve Ixoides cinsi sert
C) Citrobacter spp. kenelerle bulaşır, Rickettsia rickettsii ise Kayalık dağlar benekli
D) Providencia spp. ateşi etkeni olup insanlara keneler aracılığı ile bulaş gösterir.
E) Shigella spp.
Cevap A

28

127
67. Aşağıda verilen anti viral ilaçlardan hangisi Non-Nükleozid • Ayrıca çocuklarda atipik pnömoninin en sık etkeni de bu
Revers Transkriptaz (NNRTI) ilaçlardan birisi değildir? virüstür.
A) Nevirapin • RSV viremi yapmadığı için iyileşme salgısal
B) Efavirenz İmmunglobulin A ile olur.
C) Delavirdin • En sık komplikasyon otitis media’dır.
D) Rilpivirin • Tedavi semptomatiktir.
E) Didanozin • Aerosol ribavirin ve hiperimmünglobulin kullanılabilir.

Nükleozid analoğu olmayan Revers transkriptaz inhibitörleri Cevap C


(NNRTI)
• Bu grupta nevirapin, efavirenz, delavirdin, etravirin, 69. Son bir yıl içerisinde kuduz aşısı yapılıp yapılmadığı
rilpivirin bulunur. bilinmeyen fakat gözlemi yapılabilen bir evcil hayvan
• Bu ilaçlar aktivasyonu için fosforile olması gerekmez. tarafından ısırılan bireylerde lezyonun kafa, boyun, parmak
• HIV virüsünün DNA polimeraz aktivitesini önlerler. uçları gibi sinir uçlarının yoğun olduğu bölgelerde olması
Sadece HIV 1’e etkileri vardır. durumunda aşağıdaki yaklaşımlardan hangisi doğru
• Bu ilaçlara karşı hızlı direnç gelişebilir. Rifampisin bu değildir?
gruptaki ilaçların yıkımını artırır. A) Yara bakımı yapılmalıdır
• Deri döküntülerine ve öldürücü Steven Johnsan B) Tetanoz profilaksisi için değerlendirilir
sendromuna neden olur. C) Kuduz aşılamasına hemen başlanır ve 0. , 3. , 7. ve 14.
• Nevirapin, CD4 sayısı 400’ün üzerindeki hastaya günlerde olmak üzere toplam 4 doz yapılmalıdır
verilemez (Kadınlarda sınır 250). D) Hayvanın 10 gün gözlemi yapılır, 10. Günde hayvan
Didanozin ise bir pürin analoğudur ve nükleozid analoğu bir ölmezse aşılama kesilebilir
revers transkriptaz inhibitörüdür. Pankreatit ve polinöropati E) İmmünglobulin yapmaya kesinlikle gerek yoktur.
görülebilir
Cevap E • Deriyi zedeleyen tek veya çok sayıda ısırma ve
tırmalamalar,
68. Yenidoğan yoğun bakımdaki pnömoni salgınında aşağıdaki • Mukozaların, açık cilt yaralarının hayvanın salyası ile
viral etkenlerden hangisi öncelikli olarak düşünülmelidir? temas etmesi
A) İnfluenza virüs • Lezyonun kafa, boyun, parmak uçları gibi sinir uçlarının
B) Parainfluenza virüs yoğun olduğu bölgelerde olması durumu Kategori III
C) Respiratuar sinsisyal virüs lezyondur.

D) Parechovirus
E) İnsan metapnömovirüsü • Yara bakımı
• Tetanoz profilaksisi için değerlendirilir
Hayvan sağlıklı • Aşılamaya hemen başlanır (0. , 3. , 7. ve
Solunum sinsisyal virüsü (RSV)
ve gözlemi 14. günlerde olmak üzere toplam 4 doz)
• İlk boğaz epitelinde çoğalır. Sonra sekresyonla akciğere yapılabildiğinde • Hayvanın 10 gün gözlemi yapılır. 10 gün-
yayılır. de hayvan ölmezse aşı kesilir
• Yenidoğan ve süt çocuğunun öldürücü alt solunum yolu • immünglobulin (karar verilmeli)*
enfeksiyonlarının en sık sebebidir.
• Bebeklerde nozokomiyal pnömoni salgınlarının en sık *Hayvanın (kedi, köpek) gözlem süresi içerisinde hastalık
nedeni RSV’dir. belirtisi göstermesi, herhangi bir nedenle ölmesi, kaçması veya
• İki yaşına kadar çocuklarda pnömoninin en sık nedeni RSV’dir. ortadan kaybolması durumunda ilk aşılamadan sonra en geç 7
• Füzyon proteini ile çok çekirdekli dev hücreye (sinsisya) gün içinde immünglobulin yapılır. Eğer süre 7 günden uzun ise
neden olur. immünglobulin uygulanmaz, aşı 4 doz olarak yapılır
• Etken damlacık enfeksiyonu ile ya da kirli ellerden Cevap E
doğrudan temasla bulaşır.

29

128
70. Hücre yüzeyindeki CD4 sayısını azaltan HIV virüsü geni 72. Progesteron ve östrojen gibi kadın seks hormonları
aşağıdakilerden hangisidir? varlığında üremesi aggreve olan, özellikle gebeliğin üçünücü
A) Nef trimestrda insidansında yükselme görülen endemik mikoz
B) Vif etkeni aşağıdakilerden hangisidir?
C) Vpu A) Paracoccidioidies brasiliensis
D) Vpx B) Coccidiodies immitis
E) Rev C) Blastomyces dermatidis
D) Histoplasma capsulatum
HIV virüsünün başlıca genleri
E) Talaromyces marneffei
Gag (group specific antigen, kapsid proteini): P24 gibi gruba spesi-
fik kapsid proteinlerini kodlar. Buna karşı
Coccidioidies immitis
oluşan antikorların koruyuculuğu yoktur.
• Artrosporların solunmasıyla bulaşır. Akciğerde sferül
Env (envelop=zarf proteinleri): Zarfta bulunan GP 120, GP 41 gibi
oluşturur.
glikoproteinleri kodlar. GP 120 hedef
hücreye tutunmayı ve GP 41 ise füzyonu sağlar. • Sferüllerin rüptüre olmasıyla endosporlar serbest kalır ve
hastalık yaygınlaşır.
Pol (polimeraz)= RNA bağımlı DNA polimerazı (Ters transkriptazı) kodlar.
• Coccidioides immitis atipik dimorfizm gösterir.
Tat geni transaktivasyondan sorumludur
• Bu mantar insanda enfeksiyonu sırasında maya formu
Nef geni enfekte hücrenin yüzeyindeki CD4 ve MHC I sayısını azaltır.
olmasa bile küf formlarını oluşturan sferül
Vif geni retroviral DNA’da hipermutasyon yaptırır.
keseleri ile enfekiyon yapar ki buna atipik dimorfizm
denir.
Cevap A
• Diğer sistemik mikozlardan farklı olarak vakaların
yaklaşık yarısı semptomatiktir.
71. Aşağıda verilen mantarlardan hangisi feohifomikoz etkeni
olarak gösterilmemektedir? • En sık öksürük, ateş ve göğüs ağrısı görülür.
A) Alternaria spp. Üremiş kültürleri değerlendirmek için Clas III biyogüvenlik kabini
B) Curvularia spp. gerekir.
C) Bipolaris spp. • MSS’ni enfekte ederek menenjit yapabilir. (MSS’yi en sık
D) Exophiala spp tutan dimorfik mantar).
E) Blastomyces spp. • İmmünyetmezliklilerde reaktive olarak ateş, artralji,
eritema nodozum ve eritema multiforme gibi belirtilerle
Faehifomikoz, Esmer mantarlar seyreden çöl romatizmasına neden olur.
• Esmer mantarlar (koyu renkli pigmentli mantar) olarak • Progesteron ve östrojen C. immitis’in üremesini arttırır.
da bilinirler. Bu nedenle C. immitis enfeksiyonları gebeliğin 3.
• Her yerde bulunurlar. Paranasal sinüzit yapabilirler. trimestrda artış gösterir.
• İnsanda nadiren enfeksiyon yapar. Hastalık yapan türler Cevap B
içinde Alternaria, Bipolaris, Curvularia,
Exserohilum, Wangiella ve Exophiala'dır.
73. Doğadaki formunda tüberkülat makrokondiyumları
• Serebral faehifomikozda Cladophialophora bantiana en
bulunan, insan örnekleri incelendiğinde makrofajların
sık etkendir.
içerisinde intraselüler maya formunda bulunan ve özellikle
Tanı: Siyah mantarlar dokuda incelendiğinde maya benzeri hücreler,
immünsupresif bireylerde tüberküloz benzeri klinik yapan
septat hifal yapılar gözlenir . Masson Fontana ile boyanabilir.
dimorfik mantar aşağıdakilerden hangisidir?
Tedavi: Deri altı faehifomikozda itrakonazol ve flusitozin, beyin
A) Emmonsiasis
apsesinde amfoterisin B ve cerrahi uygulanır.
TUS İÇİN ÖNEMLİ BİLGİ: Subkutan zigomikoz’da eosinofilik B) Histoplasma capsulatum
apseler görülür. Subkutan feohifomikozda kahverengi hifler ve C) Coccidioides immitis
granülomlar, ömikotik miçetomda granüller ve apse kanalları, D) Blastomyces dermatidis
subkutan kromoblastomikozda sklerotik cisimler ve müriform E) Paracoccidioidies brasiliensis
hücreler, sporotrikozda Splendore-Hoepli (mantarı çevreleyen
asteroid cisimler) görülür.
Cevap E

30

129
Koloniler yavaş büyür ve Tüberkülat makrokonidia
Dimorfizmin gösterilmesi,
renkleri beyaz veya devetüyü ve düz duvarlı
kahverengidir (25°C) mikrokonidia (25°C) üreten
Histoplazma Makrofajlar içinde küçük (2-4 Ekzoantijen ve nükleik asit
ince, bölmeli hifler
capsulatum μm) tomurcuklanan mayalar prob testleri faz
Maya fazı kolonileri (37°C)
dönüşümü olmadan
pürüzsüz, beyaz ve macun 37°C’de üretilen küçük, oval,
tanımlamaya izin verir
kıvamındadır tomurcuklanan mayalar

• Vakaların %95’i asemptomatiktir.


• Yaklaşık %4 vakada grip benzeri tablo gelişir.
• Yoğun konidi solunumu olursa pnömoni oluşur.
• Akciğerlerde granülom ve kalsifikasyonlar yapabilir. Mediastende fibrozis yapar.
• Bu özellikleri nedeniyle tüberküloza benzer.
• Karaciğer ve dalağı tutabilir. Oküler, kemik, deri ve nörolojik tutulumu bildirilmiştir.
• AIDS’lilerde ise yaygın histoplazmoza neden olabilir.
• Ağız içinde ve dilde ülserler saptanır.
Cevap B

74. Aşağıda verilen anti helmintik ilaçların hangisinin etki mekanizması olarak; kalsiyum agonisti olması sebebiyle parazitte tetanik
kas kasılmalarına neden olur ve parazitte tegmental bozulmaya neden olmaktadır?
A) Mebendazol
B) Suramin
C) Prazikuantel
D) Metrifonat
E) Bithionol

Yukarıda verilen etki mekanizmasına göre sorunun cevabı prazikuantel, diğer ilaçlar için tabloya göz atmakta fayda var:
ANTİ HELMİNTİK İLAÇLAR
Fumarat redüktazı inhibe eder. Mebendazol,
Geniş spektrumlu antelmintik:
Benzimidazoller Glikoz taşınmasını engeller. tiyabendazol,
nematodlar, cestodlar
Mikrotübüler işlevi bozar. albendazol
Nöromüsküler hareketi engeller. Askariasis, kıl kurdu,
Tetrahidropirimidin Pirantel pamoat
Fumarat redüktazı inhibe eder. kancalı kurt
Nöromüsküler felce neden olur. Piperazin, Lenfatik filaryazis
Piperazinler
Fagositik hücreleri uyarır. dietilkarbamazin Viseral larva migrans
Nöromüsküler hareketi engeller.
Filarial enfeksiyonlar,
Sinir ve kas hücrelerini hiperpolarize eder.
Avermektinler Ivermektin strongyloidiasis, askariasis,
Klor kanalı aktivasyonu
uyuz
Filaryal üremeyi engeller.
Kalsiyum agonisti tetanik kas kasılmalarına
Geniş spektrumlu anti
neden olur.
Pyrazinoisoquinoline Prazikuantel helmintik: sestodlar,
Tegmental bozulmaya neden olur.
trematodlar
Konak savunmalarıyla sinerji sağlar.
Fenol Oksidatif fosforilasyonu ayırır Niklosamid Bağırsak tenyası
DNA alkiller, Bithionol, Paragonimiasis,
Kinolon
DNA, RNA ve protein sentezini inhibe eder oksamnikin şiştosomiasis
Antikolinesterazdır,
Organofosfat Metrifonat Şistozomiyaz
nöromüsküler eylemi engeller
Sülfatlanmış Gliserofosfat oksidaz ve dehidrogenazı inhibe
Suramin Onkoserkiyazis
naftilamidin eder.

Cevap C

31

130
75. Alveoler hidatik kist hastalığının etken patojeni aşağıda
verilen parazitlerden hangisidir?
A) Echinococcus granularis
B) Echinococcus multilocularis
C) Enterobius vermicularis
D) Trichinella spiralis
E) Mansonella ozarrdi

Echinococcus multilocularis
• Bu etken multilobüler ve ya alveoler kist hidatik
hastalığına neden olur.
• Yaşam döngüsünde çoğunlukla tilkiler ve rodentler
vardır.
• Oluşturduğu lezyonun etrafı sınırlandırılmaz ve genellikle
birkaç mm boyutunda veziküller birleşerek keseler
meydana getirirler.
• Bu hastalık tilki dışkısı ile kontamine yiyeceklerin
yenmesiyle bulaşır.
• Kistler en sık karaciğerde görülür.
• Tedavisi cerrahidir.
• Sınırlandırlamayan vakalarda Abendazol de verililir.
• Mortalitesi yüksektir.
Cevap B

76. Granülomatoz amibik ensefalit etkeni parazit aşağıdakilerden


hangisi ile en uyumludur?
A) Plasmodium falciparum
B) Naegleria fowleri
C) Cycloisospora spp.
D) Balamuthia mandrillaris
E) Crytosporidium parvum

Granülomatöz Amip Ensafaliti


• Balamuthia mandrillaris doğada bulunan ve serbest yaşayan
amipler grubundandır.
• Balamuthia mandrillaris kisti ve trofozoidi bulunur.
• İnsanlara burundan ya da derideki ülserden girer.
• B. mandiralis granulomatoz amip ensefalitine (GAE) neden
olur.

Tedavi
• Balamuthia tedavisinde fluconazole, sulfadiazine ve
azithromycin kombine edilir.
Cevap D

32

131
2022 TUSTİME 2.DENEME - (94) MİKROBİYOLOJİ

56. Selofan bant yöntemi aşağıdaki paraziter hastalıkların


hangisinin tanısında kullanılan tanı yöntemidir?
A) Hymenolepis nana
B) Strongyloides stercoralis
C) Trichuris trichura
D) Entemoeba hystolitica
E) Enterobius vermicularis

Enterobius vermicularis (oxiyur): Kıl kurdu da denir. Beyaz renkli


bir helminttir. Perianal bölgede kaşıntı yapar. Oksiyur bayanlarda
tubal granulomlar yapabilir.
55. 27 yaşında kadın hasta 38 0C ateş, ishal şikayetleri ile acil • Tanıda selofanlı lam metoduyla yumurtaların
servise başvurdu. Hastanın gaita mikroskopisinde her saptanması önemlidir. Birkaç kez (en az üç) örnek
sahada 5 lökosit, az miktarda eritrosit görülmüştür. alınması önerilir. Yumurtasını anüse bıraktığı için dışkıda
Hastanın öyküsü derinleştirildiğinde çiğ yumurta yeme yumurta görülme şansı düşüktür.
öyküsü mevcuttur, bu hastanın tanısında en olası etken Tedavide Pirantel pamoad, mebendazol, levamizol kullanılır.
patojen hangisidir? Semptomsuz olan aile bireyleri bile tedavi verilmelidir.
A) Enterohemorajik E.coli Cevap E
B) Salmonella enteritidis
C) Shigella dysenteriae 57. İshal ve mezenter lenfadenit tablosuyla başvuran
D) Vibrio cholerae bir hastanın klinik örneğinde soğukta zenginleştirme
E) Yersinia pestis yöntemiyle etkenin daha iyi ürediği ve bakterinin 220C
‘de hareketli 37 0C’de hareketsiz bir bakteri tespit ediliyor.
Salmonella enteritidis: Non tifoidal salmonella Tanıyı kesinleştirmek amacıyla aşağıdaki besiyerlerinden
• Normal barsak florasında bulunmayan gram negatif, hangisinin kullanılması en uygundur?
laktoz (–) ve H2S (+) basildir. A) TCBS agar
• Hareketlidir (S.gallinarum ve pullorum hareketsiz). B) CCFA agar
Fakültatif hücre içi bakteridir. C) Ksiloz Lizin Deoksikolat agar
• Non tifoidal salmonellalar hayvan ve insanda hastalık D) CIN agar
yapar. İnsana sıklıkla hayvansal besinlerle (tavuk E) Skirrow agar
eti, kümes hayvanları, yumurta, süt, dondurma ve
kontamine sular) bulaşır. En sık rastalanan klinik şekil Soruda verilen olguda Yersinia enterocolitica tariflenmektedir
gastroenterittir. Gastroenteritinde dışkıda bol lökosit vardır. 25derecede hareketli,
• En sık bulaş kaynağı hayvansal besinlerdir. 37 derecede ise hareketsiz. +4 derecede üreyebilir. Kültürde
• S.enteritidis tavuk yumurta kabuğundan ya da trans– soğukta zenginleştirme yöntemi kullanılır.
ovaryen geçişle bulaşır. Yerisinia için CIN agarda +4 C de 21 gün inkübe edilir. Üreyen
• Salmonella ishalinde (bir yaşından küçük çocuklar, koloniler “öküz gözü”ne benzer.
yaşlılar ve bağışıklık sistemi baskılanmış hastalar Özellikle HLA B27 pozitif olanlarda reaktif artrit, eritema nodozum,
haricinde) antibiyotik kullanılmaz. ankilozan spondilit, reiter
• Antibiyotik kullanılması dışkıda bakteri atılma süresini sendromuna neden olabilir.
uzatır. Cevap D
Cevap B

158
58. Ascaris lumbricoides enfeksiyonu ile ilişkili aşağıda verilen ve ince bağırsaklara ulaşır. Yumurta barsakta hemen açılır ve larva
bilgilerden hangisi yanlıştır? oluşur. Larva o kadar ince o kadar incedir ki immun supresifte
A) İnsan tek konağıdır derhal barsak katmanlarından parazitemi yapar. Bağırsaklarda
B) Larval dönemde akciğerde eozinofilik pnömoni görülebilir erişkin hale geçer. Yumurtadan açığa çıkan rhabditiform larva
C) Parazit erişkin dönemde gastrointestinal bulgulara dışkıyla atılır. Dışkıya larva atan tek nematod S.stercoralis’tir.
sebebiyet verebilir Bu parazitin üç değişik evrimi vardır. Enfekte kişiler dışkıları ile
rabditidoform larva çıkarırlar. Larvalar dış ortamdaki evrimleri
D) İnsanda enfeksiyon etkeni en büyük sestodlardan birisidir
sonucu enfektif filariform larva haline dönüşür. İmmunsuprese
E) Enfeksiyonu insana toprakta fertilize olmuş parazit
konakta özellikle AIDS de çok sayıda larva kana karışır ve larvaya
yumurtaları ile bulaşır
bulaşan bakterilerde sepsis oluşturur ki buna hiperenfeksiyon
sepsisi denir. Tanı koymak için harada mori testi kullanılır (harada
Ascaris lumbricoides: Enfekte insan dışkısı ile kontamine yumurta
mori besiyerine ekilince filariform larva açığa çıkar.) Tedavisinde
bulunduran gıdanın yenmesi ya da enfekte toprak bulunduran
tiabendazol ya da ivermektin kullanılır.
gıdanın yenmesi ile bulaşır. Ascaris’ler ağız yoluyla alınan
Cevap A
yumurtalarla bulaşır. Parazitin kesin konağı insandır ve ara konağı
yoktur (Monoksen parazit).
60. 85 yaşında erkek hastada beyin apsesi gelişiyor, yapılan
apse örnekleminde beta hemoliz oluşturan, küçük yapıda ve
karamel kokan koloniler saptanıyor.
Grup F streptokok antiserumu ile çapraz reaksiyon veren
bakteri aşağıdakilerden hangisi ile en uyumludur?
A) S. pyogenes (group A)
B) S. anginosus group
Yumurtalar safra ile boyandığı için sarıya boyanır. Dışkıda C) E. faecalis
döllenmiş ya da döllenmemişi yumurta aranır. Löffler sırasında D) S. agalactiae (group B)
balgamda yumurta aranır. Dışkıda yumurtaları aranır. E) S. aureus
Cevap D
Anginosus grup streptokoklar; boğaz, kolon ve ürogenital yolların
59. Böbrek transplantasyonu sebebiyle immünsupresif tedavi normal flora elemanı olarak bulunabilir (örn: S.consellatus,
almakta olan 65 yaşındaki erkek hastada sepsis tablosu S.intermedius). Beta hemoliz yapan ve kolonileri tipik karamel
gelişiyor. Hastanın yapılan Baerrmann gazlı bez ve Harada- kokusuna sahip streptokoklardır. Grup F ve Grup A,C,G anti
Mori dışkı inceleme testlerinde rhabditiform ve filariform serumları ile çapraz reaksiyon verebilir. Beyin, akciğer ve
larvalar saptanmıştır. karaciğer apselerine sebep olabilirler.
Bu hastanın tanısında en olası paraziter etken ile ilişkili Cevap B
aşağıdaki verilen bilgilerden hangisi doğru değildir?
A) Etkenin filariform larvaları ve rhabditiform larvaları 61. Aşağıda verilen bakteriyel yapışma proteinlerinden hangisi
enfektiftir yanlış olarak eşleştirilmiştir?
B) Hastanın tarif edilen klinik tablosu parazite bağlı Bakteri Adezini Bağlandığı hücre
hiperenfeksiyon sepsisi ile uyumludur reseptörü
C) Etkenin tedavisinde ivermektin kullanılabilir A) N.gonorrhoeae Fimbria GM1 gangliozid
D) Cildi delerek giren diğer nematodlar gibi larvasının akciğer B) T.pallidum P1,P2, P3 Fibronektin
evresi mevcuttur C) C.trachomatis Yüzey lektini N-asetilglukozamin
E) İmmünsupresiflerde daha sık hastalık etkeni olarak D) Mycoplasma pneumoniae P1 proteini Asetilkolin
görülen bir paraziter etkendir E) V.cholerae Tip 4 pili Fukoz ve mannoz

Strongyloides stercoralis: Evrimi için toprak gerektiren Mycoplasma pneumoniae P1 proteini ile siyalik asite bağlanır.
helmintlerdendir. Parazitin erişkini ince bağırsakta, larvası iç Diğer bağlanma proteinlerinin güncel tablosu şu şekildedir:
organlarda hastalık yapar. İnsana flariform larvanın cildi delmesi
ile bulaşır. Kan dolaşımına giren larvalar akciğere oradan farinkse

159
Bakteriyel yapışma (aderans) mekanizmaları 63. Aşağıda verilen bakteriyel yapılardan hangisi antijen
sunumu esnasında T hücre reseptörlerinin variable-beta
Mikrop Adezin Reseptör
koluna tutunarak antijen sunumunun sürekli devamlılığına
S.aureus Clumping factor A
ve sitokinlerin kontrolsüz artışı sonucu toksik şok
Stafilokok MSCRAMM Fibrojen, laminin, sendromu gibi klinik tablolara neden olabilmektedir?
türleri kollajen
A) Süperantijen
Lipoteikoik asit (LTA) Fibronektin
B) Pilus
S.pyogenes LTA-M protein Fibronektin C) Flagella
kompleks, F proteini,
D) Kapsül
MSCRAMM
E) Lipopolisakkarit
S.pneumoniae Adezin ve Protein N-asetilheksoamino-
galaktoz
E.coli Tip-1 fimbria Mannoz
Kolonizasyon faktör GM1 gangliozid
Antijen Sunan Hücre Antijen Sunan Hücre
P fimbria P kan grubu glikolipid
N.gonorrhoeae Fimbria GD1 gangliozid
Süper
T.pallidum P1,P2, P3 Fibronektin antijen
Normal
C.trachomatis Yüzey lektini N-asetilglukozamin Antijen

Mycoplasma P1 proteini Sialik asit


pneumoniae
V.cholerae Tip 4 pili Fukoz ve mannoz

Cevap D
Önemli Bakteriyel Süper Antijenler (TUS***)
62. Toksininde glikozil /glukronil transferaz aktivitesi olan Staphylococcus aureus’un TSST–1’i ve diğer enterotoksinleri,
bakteriyel etken aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak Streptococcus pyogenes’in pirojenik Egzotoksin A, Eritrojenik
verilmiştir? toksin
A) Campylobacter jejuni C. Perfringens’in enterotoksini
B) Clostridium difficile Bacillus cereus’un HSET’i
C) Clostridium perfringens
D) Chyriseobacterium indologenes Süperantijenler T hücre ve antijen sunan hücre arasındaki TCR
E) Lactobacillus rhamnosus (T cell reseptör) yapısının beta domainine bağlanır ve özellikle T
hücrelerden yoğun sitokin cevabına sebep olurlar. Pilus yapışma
C. difficile antibiyotikle ilişkili ishale ve pseudomembranlı için, flagella hareket için, kapsül yapışmada, immunsistemden ve
enterokolite neden olur. Hastane kaynaklı ishale en sık neden dış etkenlerden korunmada, lipopolisakkarit ise endotoksin olarak
olan bakteri C. difficile’dir. Feko–oral bulaşır. Hastane personelinin bilinmelidir.
elleriyle yayılır. Reseptör taşımayan yenidoğanlar da hastalık Cevap A
oluşmaz. Bakteri barsağın flora üyesidir. Antibiyotikler barsağın
normal florasını baskılar. C. difficile ürer ve egzotoksin A and B 64. Aşağıda verilen özelliklerden hangisi Erysipelothrix
üretir. Clostridium difficile’nin Toksin A’sı (CdA) kolon mukozasına rhusopathie türü bakterilerin klinik ve mikrobiyolojik
tutunur. Oysa Toksin B (CdB): Barsağa tutunma özelliği yoktur. özellikleri içerisinde yer almamaktadır?
CdA’ya yapışarak onunla birlikte hücre içine girer. Toksin B (CdB)
A) Kasaplarda erisipeloid hastalığının etkenidir
sitotoksik etkiye sahiptir. Toksin B depolimerize olur ve barsak
B) Hidrojen sülfür oluşturur
hücresinin (enterosit) ölümüne neden olur. Barsak mukozasında
C) Vankomisin’e direnç kazanabilir
pseudomembranlar (sarı–beyaz) oluşur. Toksininde glikozil
transferaz aktivitesi bulunan bakteri Clostrifium difficiledir. D) Gram pozitif basil morfolojisindedir

Cevap B E) PYR testi pozitiftir

160
Erysipelothrix rhusiopathiae: Vankomisine doğal dirençlidir 66. Coryneform bakteriler ile ilişkili verilen bilgilerden hangisi
Gram pozitif, hareketsiz, katalaz (–) ve basildir. H2S üreten tek doğru değildir?
gram (+) basil Erysipelothrix’dir. Nöraminidaz üretir. PYR pozitiftir A) Difteri kliniği yapan Corynebacterium türleri sisteinaz
(S.pyogenes, Enterokoklar gibi) Polisakkarit kapsülü vardır. Hemen pozitif, pirazinamidaz negatiftir.
her zaman travmayla vücüda girer. Yaptığı hastalıklar içinde en B) Corynebacterium diphtheriae üreaz pozitiftir.
önemlisi Erizipeloid’ dir. Balıklar, sığırlar ve domuzlarda yaygındır. C) Difteri toksini, Pseudomonas ile benzer toksin aktivite
Bu nedenle kasaplarda ve veterinerlerde sıktır. Travmayla giren mekanizmasına sahiptir.
etken papüle ve sonra eflatun–mor renkli deri lezyonuna neden D) Corynebacterium diphtheriae Löffler agarda üretilebilir.
olur (2–7 gün kuluçkadan sonra) lenfanjitde olabilir. Lezyonun
E) Corynebacterium diphtheriae Neisser boyama yöntemiyle Çin
süpüre olmaması önemlidir. Defektif kalp kapağı olanlarda
alfabesi şeklinde görülür ve her iki ucundaki metakromatik
(nadiren normal kapakta bile)endokarditeneden (en sıkaortkapağı
cisimciklere Babes-Ernst granülleri adı verilir.
tutar) olabilir. Tedavide ilk seçenek penisilindir. Eritromisin,
sefazolin ya da seftriakson da kullanılabilir. Bakteri vankomisine Corynebacterium diphtheriae: Difteri hastalığına neden olur. Gram
dirençlidir. pozitif, hareketsiz, kapsülsüz ve sporsuzdur. Bakterinin iki ucunda
Cevap C şişlikler görülür ki bunlara metkromatik cisimcikler (Babest–
Ernst granülleri) denir. Bu cisimcikler Neisser boyası ile bakteri
65. Çiğ süt içme alışkanlığı bulunan bir hasta; ateş, karın ağrısı, içinde görülebilir. C. diphteriae’nin bilinen tek rezervuarı insandır.
ishal şikayetleri ve batında çalkantı hissi bulgularıyla Damlacık enfeksiyonuyla bulaşır. Enfekte deri lezyonunda ve
başvurmuştur. Hastanın batın ultrasonunda; batında assit burun sekresyonunda doğrudan temasla bulaşabilir. İnkübasyon
saptanmıştır ve assit sıvısından yapılan mikrobiyolojik süresi (2–6 gün) kısadır. 

Difteri kliniği yapan Corynebacteriler
çalışmada hastada Gram boyamada etken görülememiş fakat (üçüde sisteinaz pozitif, pirazinamidaz negatiftir):
lenfosit hakimiyetinde bol lökosit görülmüştür, ayrıca assit • Corynebacterium diphtheriae (alt türleri mitis, gravis,
sıvısında protein artışı ve glukozda azalma saptanmıştır. intermedius, belfanti) (üreaz NEGATİFTİR)
Hastanın yapılan rutin bakteriyolojik kültüründe 48 saat • Corynebacterium ulcerans (üreaz +)
sonunda üreme olmamıştır. Hastanın örneğinde aside • Corynebacterium pseudotuberculosis (üreaz+)
rezistan bakteriler saptanmıştır. Bakterinin toksin üretmesi ortamdaki demir miktarıyla ilgilidir.
Hastanın klinik tablosundan en olası sorumlu bakteriyel Eğer ortamdaki demir miktarı fazla ise C. diphtheriae’nin toksin
patojen aşağıdakilerden hangisi ile uyumludur? üretmez, demir miktarı az ise toksin üretimi artar. Difteri
A) Mycobacterium avium complex toksininin A ve B olmak üzere 2 kısmı vardır. Toksinin B parçası,
B) Mycobacterium bovis insan hücrelerine (başta kalp ve sinir dokuları) heparin bağlayan
C) Escherichia coli epidermal büyüme faktörüne tutunur. Tutunmanın ardından A
parçası hücre içine girer ve sadece ökaryot hücrelerde bulunan
D) Streptococcus pneumoniae
transfer RNA translokaz (elongasyon faktör 2= EF2) inhibe
E) Mycobacterium kansasii
eder. Bu enzim sadece ökaryot hücrede vardır, prokaryotlarda
yoktur. EF–2’nin inhibe olmasıyla mRNA–tRNA etkileşimi durur
Gastrointestinal tüberküloz: Karın ağrısı, ishal ve ateşle seyreder.
ve protein sentezi olmaz. Toksinin lokal sitotoksik etkileriyle pseudo
En sık tutulan yer ileoçekal bölgedir. Barsak tüberkülozunu M.
membranlar ortaya çıkar. Toksin en çok kalp (miyokardit), sinir hücresi
tuberculosis ve M. bovis (pastorize edilmemiş sütle alındığında)
(demiyelinizasyon) ve böbrek tübüllerini (tubuler nekroz) etkiler.
yapabilir. Hastalarda sıkça assit oluşur. Tüberküloz asiti : Berrak,
Cevap B
bulanık, hemorajik veya şilöz olabilir. Protein>30g/L hücre
sayısı>1000 çoğunlukla lenfosit hakimiyeti.
67. Aşıların etki gücünün arttırılması amacıyla zayıf antijenik
Cevap B
yapılarla birlikte uygulandığında immünolojik yanıtı
güçlendiren kimyasal maddeler en yüksek olasılıkla
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Hapten
B) Antikor
C) Adjuvan
D) Sitokin
E) Kompleman

29

161
Adjuvan: Bağışıklık yapma gücünü indükleyen maddelere adjuvan denir. Bir adjuvan bağlandığı immunojenlere karşı oluşan immun
cevabı arttırır. Örneğin 15 miligram aşıyla elde edilen bağışıklık yerine, 2 miligram aşı ve 2 miligram adjuvanla elde edilebilir. Böylece aşı
etken maddesinden kazanılır. Başlıca adjuvanlar:
1) Alüminyum tuzları
2) Squalen
3) Virozomlar
4) MF59 gibi yağ emilüsyonları
5) Saponin gibi bitki deriveleri
Cevap C

68. Aşağıda verilen sitokinlerden hangisi virüsle enfekte hücrelerden salgılanarak diğer hücrelerin viral enfeksiyonla enfekte
olmasını en yüksek olasılıkla engeller?
A) Interferon Alfa
B) Interferon Gamma
C) İnterlökin-1
D) İnterlökin-4
E) İnterlökin-6

Alfa ve Beta İnterferonlar virüs ile enfekte hücrelerden salgılanarak komşu vücut hücrelerini viral enfeksiyona karşı daha dirençli hâle
gelmeleri için uyarıcı etki yapar.

• Viral replikasyonun baskılanması,


İnterferon alfa Lökositler, Mononükleer hücreler • NK aktivasyonu,
• MHC I yapımının arttırılması
• Viral replikasyonu baskılar
IFN–beta Fibroblast • NK hücrelerini uyarır
• MHC I yapımını uyarır
• Tip 4 aşırı duyarlılıkta ana sitokin
• immün regülasyon, makrofaj ve sitotoksik T lenfosit aktivasyonu,
IFN–gamma TH1 lenfosit, NK hücre Tc
MHC yapımının uyarılması,
• TH2 lenfosit inaktivasyonu sağlar.
• Ön hipotalamusda prostoglandin sentezini uyarır.
• Proinflamatuvar özelliktedir.
İnterlökin 1 IL-1 (ATEŞ) Makrofaj Ateş
• Ateş yapar.
• T lenfositlerini aktive eder ve IL 2 salınmasını teşvik eder.
• Anti–enflamatuvar sitokindir.
• B lenfosit çoğalma faktörü
• CD4 T hücrelerini Th2 yönünde uyarır. Antikorların izotip
İnterlökin 4 (Ig E) TH2–hücreleri,
(anahtar) çevrimini sağlar.
• IgG1 ve Ig E yapımını uyarır.
• Tip I aşırı duyarlık reaksiyonlarında rol oynar.
Makrofajlar, • B–lenfositini uyarır.
İnterlökin 6 IL-6 Akut faz TH2–hücreleri, • Ateşi, indükler
B hücreleri, • Karaciğerde akut faz yanıtı proteinlerinin sentezini arttırır

Cevap A

162
69. Aşağıda verilen kompleman protein komplekslerinden hangisi veya hangileri C5’i parçalar?
I- C2a C4b kompleksi
II- C2a C4b C3a kompleksi
III- C3b Bb kompleksi
IV- C3b Bb C3b kompleksi
V- C2a C4b C3b kompleksi

A) Yalnız I
B) II-III-V
C) II-IV
D) I-III-V
E) IV-V

Kompleman yollarından, Klasik yolak (C1q,r,s ile başlar) ve Mannoz bağlayan lektin yolağı C2aC4bC3b kompleksi oluşması sağlanarak,
alternatif yolakta ise C3b Bb C3b kompleksi oluşturularak C5 parçalanır ortaya C5a ve C5b çıkar. C5b C6-7-8-9 ile kompleks oluşturarak
Membran atak kompleksini oluşturur. C3a, C4a ve C5a ise anafilatoksinlerdir.
Cevap E

70. Nektin-1 reseptörüne bağlanarak hücre içine giren virüs yapısı en yüksek olasılık ile aşağıdakilerden hangisidir?
A) Rhabdovirus
B) Rhinovirus
C) Orthomyxovirus
D) Paramyxovirus
E) Herpes simpleks virus

Herpes simplex virus’un reseptörü nektin-1


Virüs Hedef hücre Reseptör
Epstein Barr Virüs B hücresi C3d tamamlayıcı reseptörü (CR2, CD21)
HIV Yardımcı T hücresi CD4 molekülü ve kemokin koreseptörü
Rhinovirüs Epitel hücreleri ICAM-1
Polio virüsü Epitel hücreleri İmmünoglobulin süper ailesi proteini
Herpes Simplex virüs Pek çok hücre Herpesvirüs giriş aracısı (HveA), nektin-1
Kuduz virüsü Nöron Asetilkolin reseptörü, NCAM
İnfluenza A virüsü Epitel hücreleri Siyalik asit
B19 parvovirüs eritroid öncüleri Eritrosit P antijeni

Cevap E
71. HIV tedavisi ilaçlarından hangisi proteaz inhibitörleri içerisinde yer almaz?
A) İndinavir
B) Sakinavir
C) Ritonavir
D) Abakavir
E) Nelfinavir

Abakavir bir Nükleozid revers transkriptaz inhibitörüdür, diğer şıklardaki ilaçlar proteaz inhibitörleridir.

31

163
Proteaz inhibitörleri: Bu grupta ritonavir, sakinavir, indinavir, nelfinavir, amprenavir, atazanavir, darunavir,lopinavir, ritonavir bulunur.
Sitokrom P 450 ile metabolize edilirler. Rifampisin yıkımlarını artırır. Proteaz enzimi inhibe edildiğinde non–enfeksiyoz virüs partikülleri
sentezlenir. HIV–1 ve HIV–2’ye etkilidir. Bu ilaçlar hiperglisemi, hiperlipidemi, yağların ense, boyun ve karında toplanmasıyla giden
lipodistrofiye (buffalo hörgücü) neden olur. Indinavir üriner taşa neden olur.

AIDS tedavisinde kullanilan ilaclar


NRTIs NNRTIs PI Diğer ilaçlar
Abacavir Efavirenz Atazanavir Fuzyon inhibitörleri
Didanosin Nevirapine Darunavir • Enfuvirtid
Emtiristabin Delavirdin Fos-Amprenavir CCR-5 İinhibutorleri
Lamivudin Etravirine İndinavir • MaraViroc
Stavudin Rilpivirine Nelfinavir Integraz inhibitörleri
Tenofovir Ritonavir • Raltegravir
Zidovudin Saquinavir • Elvitegravir
Tipranavir • Dolutegravir
Lopinavir • Bigtegravir

Cevap D

72. Serolojik testleri aşağıda verilen şekilde saptanan bir hastanın tablosu aşağıdaki klinik durumların hangisi ile en uyumludur?
• Anti-HbS (-)
• HbsAg (+)
• AntiHbcIgG (-)
• AntiHbcIgM (+)
• Anti HDV IgM (+)

A) Kronik inaktif HBV taşıyıcsı


B) HDV süper-enfeksiyonu
C) HDV ko-enfeksiyonu
D) HBV aşılı hasta
E) Okült hepatit B

HBV ve HDV Aynı anda enfeksiyon gelişti ise koenfeksiyon, varolan kronik HBV enfeksiyonu üzerine eklenirse süperenfeksiyon denir.
Koenfeksiyon HBV ile aynı anda HDV’nin alınmasıyla oluşur.
HDV negatif polariteli tek iplikçikli, defektif bir RNA virusudur. HDV virion partikülleri şeklindedir. Bir RNA ve bunu kuşatan HBsAg’den
oluşmuş bir kılıfa sahiptir. Virüs HBsAg ile sarılı olarak serumda bulunur. HDV, HBV olmadan replike olamaz. Ancak HBV ile enfekte
hücreden çıkabilir. Hastalık için kişinin kanında mutlaka HBs Ag bulunmalıdır. HBV’ne ait bir zarf alır. Bu zarf HBsAg’nin her üç formunu
da (Large, Small, Medium) içerir. HDV sadece hepatositlerde replike olur, ekstra hepatik replikasyonu yoktur. Bilinen en küçük insan
virüsüdür. Serumda ve karaciğerde HDV saptanabilir.
Aynı anda enfeksiyon gelişti ise koenfeksiyon, varolan kronik HBV enfeksiyonu üzerine eklenirse süperenfeksiyon denir. Koenfeksiyon
HBV ile aynı anda HDV’nin alınmasıyla oluşur.
Süperenfeksiyon ise kronik HBV enfeksiyonlu bir hastanın daha sonradan HDV edinmesiyle oluşur. Süper enfeksiyonun kronikleşme
oranı çok yüksektir. Süper enfeksiyon, siroz ve fulminansa neden olabilir.
Cevap C

32

164
73. Aşağıda verilen immün mekanizmalardan hangisinin virüslerin hücre içinde yaptığı immün baskılanma mekanizmaları arasında
gösterilemez?
A) Herpes simplex virüs; HSV peptidi TAP taşıyıcısını engeller
B) Sitomegalovirus; endoplazmik retikulumdan sınıf I MHC moleküllerinin uzaklaştırılmasını sağlar
C) Epstein Barr virüsü enfekte B lenfositinden IL-10 üretimi yaptırır
D) Çiçek virüsü; işlevsel hücrelerin sitokin aktivasyonunu önler
E) Sitomegalovirüs fagozom-lizozom füzyonunu engeller

Fagozom-lizozom füzyonunu engelleme özellikle Mycobacterium türleri için vurgulanmaktadır.


Mikrop Mekanizma
Mikobakteri Fagolizozom füzyonunun engellenmesi
Herpes simplex virüs (HSV) Antijen sunumunun baskılanması: HSV peptidi TAP taşıyıcısını engeller
Sitomegalovirus (CMV) Antijen sunumunun baskılanması: Proteozomal akivitenin baskılanması; endoplazmik
retikulumdan sınıf I MHC moleküllerinin uzaklaştırılması
Epstein Barr virüsü (EBV) Antijen sunumunun baskılanması: Proteozomal akivitenin baskılanmas
Epstein Barr virüsü (EBV) EBV ile enfekte B lenfositinden IL-10 üretimi, makrofaj ve dentritik hücre baskılanması
Çiçek virüsü İşlevsel hücre etkinleşmesinin baskılanması; çözünür sitokin reseptörlerinin üretimi (İşlevsel
hücrelerin sitokin aktivasyonunun önlenmesi)

Cevap E

74. Aşağıda verilen mantar spor yapılarından hangisi eşeyli spor yapıları içerisinde gösterilemez?
A) Basidiospor
B) Askospor
C) Zigospor
D) Oospor
E) Sporangiospor

Mantarlar sporlanarak ürer. Sporlar, üreme, çoğalma ve çevreye yayılmayı sağlar.Mantar sporları eşeyli (mayoz bölünen) ve eşeysiz
(mitoz bölünen) sporlar olmak üzere ikiye ayrılır. Mantarların eşeyli üreme fazına telemorfik faz, eşeysiz üreme fazına ise anamorfik faz
denir. Sporanjiospor yapıları eşeysiz spor arasında gösterilmektedir. Eşeyli sporlar: Bazı Asklar Zigotlu Olur (BAZO)

Mantarların eşeyli sporları Bazidospor, Askospor, Zigospor, Oospordur.(BAZO)


Mantarların eşeysiz sporları (mitoz bölünmeyle oluşur) Blastospor, artrospor, klamidaspor, konidyaspor ve sporanjiyospordur

Cevap E

75. Kontrolsüz diyabeti bulunan bir hastada travma sonrasında bir süre sonra eosinofilik apseler gelişmiştir. Hastanın yara yerinden
yapılan biyopsisinin mikolojik kültüründe oda ısısında yünsü koloniler üremiştir. Hastanın etken patojeni en yüksek olasılık ile
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Mucor spp.
B) Alternaria spp.
C) Candida spp.
D) Aspergillus spp.
E) Cladosporium spp.

33

165
Subkutan zigomikoz’da eosinofilik apseler görülür.
Subkutan feohifomikozda kahverengi hifler ve granülomlar,
ömikotik miçetomda granüller ve apse kanalları, subkutan
kromoblastomikozda sklerotik cisimler ve müriform hücreler,
sporotrikozda Splendore-Hoepli (mantarı çevreleyen asteroid
cisimler) görülür. Verilen seçeneklerde Mucor zigomikoz etkeni
olarak bilinmelidir ve subkutan eosinofilik apselerde zigomikoz
etkenleri düşünülmelidir.
Cevap A

76. Kuş yemi agarda kahverengi koloniler oluşturan ve


fenol oksidaz testi pozitif, genellikle güvercin dışkısının
solunmasıyla immünsupresiflere bulaşan mantar etkeni
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Rodotorula mucilaginosa
B) Cryptococcus neoformans
C) Pseudallescheria boydii
D) Candida norvergiensis
E) Histoplasma capsulatum

Cryptococcus neoformans (Torulopsis), Kuşların gübresinin


solunması ve Havada bulunan maya hücrelerinin solunması
ile bulaşır. C.neoformans’ın dünyadaki yaygınlığı iklim
koşullarına bağlı olarak değişmekle beraber, en sık izole
edilen ve hastalık yapan serotip A’dır. Polisakkarid kapsülü
vardır. Kapsülü çini mürekkebiyle tespit edilir (çini mürekkebi
kapsülü boyanmaz, kapsülü boyayan boya müsikarmindir).
Lateks testiyle de kapsülü belirlenebilir. Trichosporon
enfeksiyonu geçirenlerde bu test yalancı pozitif olur. Melanin
pigmenti yapar (immun sistemden kaçmasını sağlar).
Mantarın fenolik bileşikleri melanine çevirebilen fenol oksidaz
enzimi ve üreaz enzimi vardır. Tedavide amfoterisin B tek
başına veya 5–fluorositozin (flusitozin) ile kombine kullanılır.
Bu tedaviden sonra AIDS hastalarında Flukonazolle uzun
süreli baskılama yapılır.
Cevap B

166
2022 TUSTİME 3.DENEME - (95) MİKROBİYOLOJİ

55. Ölü bakterilerin genetik yapılarının kazanılması şeklinde


gerçekleşen genetik aktarım yöntemi aşağıdakilerden
hangisi ile en uyumludur?
A) Transdüksiyon
B) Transformasyon
C) Konjugasyon
D) Transpozisyon
E) Genetik rearanjman

Transformasyon
• Transformasyon ölen bir bakterinin dış ortama saçtığı
DNA nın bir kompetans faktörü (KF)
aracılığıyla başka bir bakteriye aktarılmasıdır.
• Transformasyon için alıcı bakteride kompetans faktörü
olmalıdır.
• Transformasyonu en sık kullanan bakteriler
pnömokoklardır.
Cevap B

56. Dihidropeptidaz-1 ile yıkılmasından dolayı silastatin ile


kombine olarak kullanılan antibiyotik aşağıdakilerden
hangisidir?
A) İmipenem
B) Meropenem
C) Doripenem
D) Ertapenem
E) Roksitromisin

• Karbapenemler içinde; imipenem, meropenem, ertapenem


ve doripenem kullanılmaktadırlar.
• Gram+ etki daha iyi imipenem, Gram - etki daha iyi
meropenem ve doripenem
• İmipenem dihidropeptidaz-1 tarafından hızla yıkılır. Bu
nedenle de silastatinle kombine kullanılır. Meropenem
dihidropeptidaz-1 ile yıkılmaz.
• Ertapenem gram pozitif bakterilere ve anaeroplara
etkindir. Ertapenem acinetobacter ve pseudomonasa
etkisizdir. Ertapenem en uzun yarı ömürlü
karbapenemdir.
• Stenotrophomonas maltophilia karbapenemlere doğal
dirençlidir.
Cevap A

DENEME SINAVI– 95 25
57. Birden fazla prob kullanılarak çalışılan ve aynı anda Oksasilin (1 µg) Antimikrobiyal ajan İleri test ve/veya
birden fazla mikroorganizmaya ait genomu saptayarak zon çapı (mm) yorumlama
multifaktöriyel hastalıkların tanısını kolaylaştırıcı ≥ 20 mm Klinik sınır değerleri Klinik endikasyona
moleküler amplifikasyon yöntemi aşağıdakilerden listelenmiş olan (“Not” bakmaksızın duyarlı
hangisidir? uyarısı bulunanlar olarak raporla
A) Real Time PCR dahil) tüm beta-
laktam ajanlar
B) Revers transkriptaz PCR
< 20 mm Benzilpenisilin Dirençli olarak raporla
C) Southern blot
(menenjit) ve
D) İn situ hibridizasyon fenoksimetilpenisilin
E) Multipleks PCR (tüm endikasyonlar)
Ampisilin, amoksisilin Oksasilin zon çapı ≥
Multiplex pCR: Farklı primer setleri ile farklı virüslere ait DNA’ların ve piperasilin (beta- 8 mm: Duyarlı olarak
laktamaz inhibitörlü raporla
aranmasına multipleks PCR denir.
veya inhibitörsüz), Oksasilin zon çapı < 8
RT–PCR: RNA genomu olan virüslerde PCR işleminden önce revers sefotaksim, mm: Klinik kullanımı
transkripsiyon ile komplementer DNA (cDNA)’nın elde edilmesi seftriakson ve düşünülen beta-
gerekir. Bu tür PCR’a RT–PCR denmektedir. sefepim laktam ajanın MİK
Real Time pCR: Birim hacimdeki virüsün kopya sayısını kantite değerini belirle ancak
edebilen yönteml real–time PCR dır. ampisilin, amoksisilin
In–situ hibridizasyon: Bir doku veya hücre içindeki DNA'nın ve piperasilin (beta-
gösterilmesi için en ideal yöntemdir. HPV enfeksiyonunda kullanılır. laktamaz inhibitörlü
veya inhibitörsüz) için
Southern Blot Hibridizasyon: Hastalık örneklerindeki DNA’ların
duyarlılığı ampisilin
özel yöntemlerle saflaştırılmasına ve spesifik problar ile MİK değerinden kestir.
saptanmasına dayanır.
Diğer beta-laktam Klinik kullanımı
Cevap E ajanlar (menenjit düşünülen ajanı bir
dışı enfeksiyonlar MİK yöntemi ile test
58. Streptococcus pneumoniae pnömonisinde penisilin türevi için kullanılan et ve sonuçları klinik
benzilpenisilin dahil) sınır değerlere göre
ilaçların kullanılabilmesi için hastanın antibiyogram sonucu
yorumla
aşağıda verilen hangi şekilde olmalıdır? (*MİK: minimal
Menenjit ve menenjit dışı durumlarda benzilpenisilin duyarlılığının
inhibitör konsantrasyon)
raporlanması
Benzilpenisilin MİK* 1µg Oksasilin Zon çapı
A) 0.10 15 Endikasyonlar MİK sınır değer
(mg/L)
B) 0.05 24
S≤ R>
C) 12 22
Benzilpenisilin 0.06 2 Pnömonide, 1.2 g x 4 doz
D) 35 25
(menenjit dışı) uygulandığında, MİK ≤
E) 3 50 0.5 mg/L olan izolatlar
benzilpenisilin duyarlı olarak
Pnömokokların pensilin direnci değerlendirilirken benzilpenisilin değerlendirilmelidir.
Pnömonide, 2.4 g x 4 veya
ile MIK değeri değerlendirilirken, 1µg oksasilin’in zon çapına
1.2 g x 6 doz uygulandığında,
bakılır. Oksasilin zon çapı >20 mm olması ve benzilpenisilinin
MİK ≤ 1 mg/L olan izolatlar
0.06mg/L değerinden küçük olması durumunda menenjit benzilpenisilin duyarlı olarak
tedavisinde penisilinler kullanılabilir değerlendirilmelidir.
Pnömonide, 2.4 g x 6
doz uygulandığında, MİK
≤ 2 mg/L olan izolatlar
benzilpenisilin duyarlı olarak
değerlendirilmelidir.
Benzilpenisilin 0.06< 0.06>
(menenjit)
Cevap B

26 TUS’U KAZANDIRAN DOĞRU ADRES


59. Ters CAMP testi aşağıdaki hastalık etkenlerinin hangisinin 61. İnsanlara tatarcık sineğinin sokması ile bulaşan en olası
tanısında kullanılabilir? mikroorganizmalar aşağıdakilerden hangisinde doğru
A) Listeria monocytogenes verilmiştir.
B) Streptococcus agalactie I. Trypanasoma cruzi
C) Campylobacter jejuni II. Bartonella baciliformis
D) Clostridium perfringens III. Leishmania donovanii
E) Streptococcus pneumoniae IV. Trypanasoma gambiense

CAMP (Christie Atkins Muller Petersen) testi Streptococcus agalactie A) Yalnız I


ve Listeria monocytogenes’te pozitiftir. Ters CAMP pozitifliği ise B) I-II
Clostridium perfringens’in bir özelliğidir. Stafilkok kolonilerine dik C) II-III
açı ile CAMP faktörü pozitif bulunan bir bakteri ekildiğinde ok D) I-IV
şeklinde hemoliz oluşması CAMP pozitifliği ile ilişkilidir. E) Yalnız IV
Ters CAMP pozitifliğinde kelebek tarzı görünüm oluşur.
(Archanobacterium haemolyticum ve Clostridium perfringens
Tatarcık ile bulaşan bakteri Baronella baciliformistir tatarcık ile
Ters CAMP pozitiftir) (kelebek etkisi)
bulaşan diğer önemli etken ise Leishmania’dır. Trypanasoma cruzi
Triatom ile Trypanasoma gambiense ise Çeçe sineği ile bulaşır.

Artropod ilişkili bakteriyel hastalıklar


• Kene: Borrelia burgdorferi, Borrelia garinii, Borrelia
afzelii, Coxiella burnetii, Ehrlichia ve Anaplasma türleri
• Pire: Rickettsia typhi, Yersinia pestis
• Bit: Rickettsia prowazekii, Bartonella quintana, Borrelia
recurrentis
• Akar: Rickettsia akari, Orientia tsutsugamushi
Cevap D • Tatarcık: Bartonella bacilliformis
Cevap C
60. Fare ısırdığı öyküsüyle başvuran hastanda ısırık bölgesinde
şişlik, 39 derece ateş, poliartralji ve peteşial döküntüler eşlik 62. Clostridium perfringens’in neden olduğu nekrotizan
ediyor. Kan kültüründen pozitif sinyal alındıktan sonra bu enterokolit tablosunda aşağıda verilen toksin yapılarından
sıvıdan yapılan gram boyamada gram negatif filamentöz hangisinin en yüksek olasılıkla sorumlu olduğu
tespih boncuğu gibi boğumlu bakteriler saptanıyor. düşünülebilir?
Etken patojen en yüksek olasılıkla aşağıdakilerden A) Alfa toksin
hangisidir? B) Beta toksin
A) Staphylococcus epidermidis C) Iota toksin
B) Pasteurella multocida D) Epsilon toksin
C) Streptobacillus moniliformis E) Enterotoksin
D) Echinococcus multilocularis
E) Capnocytophaga canimorsis Tüm C. Perfringens serotipleri (A,B,C,D,E) tarafından üretilen alfa
toksini; eritrositleri, trombositleri, lökositleri ve endotel hücrelerini
Streptobacillus moniliformis: gram negatif ve filamentöz bir parçalayan bir lesitinazdır (fosfolipaz C). Bu toksin, yoğun
bakteridir. Gram boyamada boncuğumsu şişlikler görüntüsü hemolize, artan vasküler geçirgenliğe ve kanamaya (trombositlerin
yapar. Fare ısırığı hastalığının iki etken patojeninden birisidir. yok edilmesiyle artan), doku yıkımına, hepatik toksisiteye ve
S.moniliformis ve Spirillum minus fare ısırığı hastalığı yaparlar. miyokardiyal disfonksiyona (bradikardi, hipotansiyon) aracılık eder.
Streptobacillus moniliformis daha ciddi klinik yaparken, Spirillum Beta toksin, bağırsak stazından, nekrotik lezyonların oluşumu
minus’un fare ısırığı hastalığı daha ılımlı seyir gösterir. ile mukoza kaybından ve nekrotizan enterokolite ilerlemesinden
Cevap C sorumludur.

DENEME SINAVI– 95 27
Bir protoksin olan epsilon toksin, tripsin tarafından aktive edilir ve 65. Hangi parazit için gece 22 ve 02 saatleri arasında kan
GI duvarının damar geçirgenliğini arttırır. alınması durumunda bu parazite ait larva formlarının kanda
Tip E C. perfringens tarafından üretilen Iota toksini nekrotik saptanma olasılığı artmaktadır?
aktiviteye sahiptir ve damar geçirgenliğini arttırır. A) Necator americanus
Enterotoksin az pişmiş et ürünleri ile bulaşarak kusma ağırlıklı bir B) Ancylostoma brasiliensis
besin zehirlenmesi ile seyreden bir süperantijen toksindir. C) Ascaris lumbricoides
D) Trichinella spiralis
Cevap B E) Wuchereria bancrofti

63. Aşağıda verilen mikroorganizmalardan hangisinin oksidaz Wuchereria bancrofti


testinin pozitif olarak saptanması en az olasıdır? • Bunların erişkin şekilleri lenf damarlarında obstrüksiyona
A) Brucella mellitensis neden olur.
B) Burkholderia cepacia • Sivrisinek sokmasıyla bulaşır.
C) Neisseria gonorhoea • Fil hastalığı etkenidir.
D) Helicobacter pylori • Larvanın ısırık yerinde lenf dolaşımı yolu ile kasık, kol ve
E) Escherichia coli bacaklara ulaşır.
• Mikrofilaryalar, saat 22 sırasında kana salındığından tanı
Oksidaz testi bakterilerin sitokrom oksidaz c aktivitesini ölçen için bu zamanda kan alınmalıdır.
bir testtir. Bu testin genellikle aerop bakterilerde pozitif olması • Erişkinleri lenfanjit ve selülit yapar ve lenf tıkanması
beklenir, fakat negatif saptanması durumunda da bakteri aerop, sonucu hidrosel, lenf ödem oluşabilir.
anaerop veya fakültatif anaerop olabilmektedir, aerop bakteriler Cevap E
için oksidaz testinin pozitif olması gibi bir zorunluluk yoktur.
Enterobacteriacea ailesi üyelerinin oksidaz testlerinin negatif 66. Konjenital toksoplazmozun prenatal takibinde aşağıdaki
olması beklenmektedir (Plesiomonas shigelloides hariç). Bir verilen yöntemlerin hangisi çabuk sonuçlanması, duyarlılık
Enterobacteria üyesi olan Escherichia coli oksidaz testi negatiftir. ve özgüllüğünün yüksek olması sebebiyle diğer yöntemlere
oranla daha avantajlıdır?
Cevap E A) Amniyon sıvısından nükleik asit amplifikasyon testi
çalışılması
64. Salmonella taşıyıcılığından şüphe duyulan bir hastadan idrar, B) ELISA yöntemi ile IgG ve IgM bakılması
dışkı örnekleri alınmış fakat bakteri saptanamamıştır. C) IgG avidite takibi yapılması
Bir sonraki basamakta hangi örneğin alınması en uygundur? D) Sabin Feldman boya deneyi yapılması
A) Balgam E) Parazit kültürü yapılması
B) Derin trakeal aspirat
C) Kan Konjenital toksoplazmoz tanısı genellikle ELISA testi ile yapılan
D) Safra sıvısı rutin taramalarda gebenin kanında IgM yapısında antikorların
E) BOS saptanması ve bu hastalardan IgG avidite çalışılması, avidite
değerinin düşük çıkması durumunda konjenital toksoplasmozdan
Dışkıda bir yıl süreyle salmonella saptanması taşıyıcılık denir. Non şüphelenilir, spiramisin tedavisi ile anneden bebeğe bulaşma
tifoidal salmonellara bağlı taşıyıcılık engellenmeye çalışılır. Gebelikteki USG takibinin toksoplazmoz ön
riski sadece %0,2’dir. tanısı ile birlikte daha dikkatli yapılmasını ve ≥18. hafta gebeye
• Tifoda görülme sıklığı % 3’ tür. Özellikle safra kesesinde amniyon sıvısından PCR testi çalışılması sonucu amniyon sıvısında
taş olanlarda, kadınlarda ve yaşlılarda Toxoplazma PCR pozitifliği (PCR bir nükleik asit amplifikasyon
sık görülür. testidir) konjenital toksoplazmozun tanısını koyduran hızlı,
duyarlılık ve özgüllüğü yüksek bir yöntemdir.
• Taşıyıcılık bir de yendioğan döneminde fazladır.
Cevap A
• Taşıyıcılık Vi antijeni ile takip edilir (Vi antijeni = Ancak
canlı bakteri varsa vardır).
Cevap D

28 TUS’U KAZANDIRAN DOĞRU ADRES


67. HIV pozitif bir hastanın yüz ve boyun bölgesini kaplayan 69. Yoğun bakımda yatmakta olan bir hastada antifungallere
molluskum kontagiosum benzeri akneiform lezyonlar dirençli bir Candida üremesi saptanmıştır. Hastanın
ortaya çıkmıştır. Lezyondan alınan deri biyopsisi örneğinin etken patojeninin Candida auris tipi olduğundan
oda ısında yapılan kültüründe kadifemsi bir küf üremesi şüphelenilmektedir.
mevcuttur ve üreme gözlenen plakta kırmızı pigment Aşağıda verilen Candida türlerinden hangisi/hangileri
yayılımı dikkati çekmiştir. Candida auris’e olan morfolojik benzerlik dolayısı ile yanlış
Hastadan alınan biyopsi örneğinin Gomori metenamin tanıya yol açabilir?
boyası ile mikroskopik incelemesinde ise füzyonla bölünen I. Candida albicans
ve ortalarında transvers septa içeren maya hücrelerinin II. Candida krusei
varlığı görüldüğüne göre en olası etken hangisidir?
III. Candida haemuolonii
A) Talaromyces (Penicillium) marneffei
IV. Candida glabrata
B) Candida albicans
V. Candida parapsilosis
C) Coccidioides immitis
D) Paracoccidioides brasiliensis A) Yalnız I
E) Histoplasma capsulatum B) I-II
C) II-III
Talaromyces (Penicilium) marneffei D) III-V
• AIDS hastalarında tüberküloz benzeri bir tablo oluşturur. E) I-II-IV
Dimorfiktir. T. marneffei (SDA) da 25C C’de küf formunda
ürer.
Candida auris: C.auris laboratuvar tanısında Candida haemulonii
• SDA agarda ürerken kırmızı pigment yapar.
ve Candida parapsilosis türleri ile sıklıkla karıştırmakla birlikte;
• Maya formu ise, 37 C’de, makrofaj içinde bulunur. tedavisi zor çoklu antifungal direncine sebep olmakta ve
• Talaromyces (Penicillium) marneffei enfeksiyonu dezenfektanlara dirençli olması sebebiyle yatan hastalarda
genellikle ateş, lenfadenopati, hepatosplenomegali, salgınlar oluşturabilmektedir.
lökositoz, anemi, öksürük, deri lezyonları (akneiform)
yapar.
En sık rastlanılan candidaların başlıca özellikleri
• Tedavi: Amfoterisin B kullanılır.
En sık görülen fırsatçı mantar enfeksiyon
Cevap A etkenidir.
Gerçek ve yalancı hif yapar.
Candida albicans
Klamidospor oluşturur. Blastospor
68. İmmün yetmezlikli hastaların kan kültürlerinden izole
oluşturabilir. Germ tüp testi pozitiftif
edilebilen ve amfoterisin B’ ye karşı intrensek dirençli olan, 42 C de üreyebilir.
ayrıca dokuda alöryokonidyum yapıları oluşturarak doku C. glabrata gerçek ve psödohif yapmaz.
biyopsisi ile doğrudan tanı konabilen en olası küf mantarı Candida glabrata Maya kaynaklı idrar yolu enfeksiyonlarının
aşağıdakilerden hangisidir? en sık nedenlerinden biridir.
A) Aspergillus flavus Candida tropicalis Azollere dirençli olabilir.
B) Aspergillus fumigatus Doğal olarak amfoterisin B dirençlidir.
Candida lusitania C.lusitaniae azollere ve ekinokandilere
C) Aspergillus nidulans
duyarlıdır.
D) Aspegillus niger
Candida krusei Flukonazole dirençlidir.
E) Aspergillus terreus
(C. parapsilosis mikroskopide dev
Candida parapsilosis
hücrelidir)
Aspergillus terreus dokuda direk bakıyla tanınabilecek tek Gerçek ve yalancı hif yapar.
Aspergillus türü (dokuda alöryokonidyumlar yapar). A.terreus’un Candida dublinensis Klamidospor oluşturur.
insanda hem hifi hem konidyumları hastalık oluşturur. Ayrıca 42 C de üreyemez.
Aspergillus terreus Amfoterisin B direnci ile bilinmektedir.
Cevap E Cevap D

DENEME SINAVI– 95 29
70. Otuz altı yaşında kadın hasta baş ağrısı şikâyeti ile acil 72. Altı yaşındaki bir çocukta ateş şikayetini takiben birkaç
servise başvuruyor. Hastada konfüzyon ve ense sertliği gün sonra vücutta ve yüzde döküntüler saptanmış ve
mevcut. BOS incelemesinde lenfositoz ve az miktarda döküntülerle birlikte ateşin düştüğü izlenmiştir.
eritrosit görülen hastanın Kranial MRG görüntülemesinde Bu olguda en olası etken aşağıdakilerden hangisidir?
temporal lob tutulumlu ensefalit bulguları olduğu belirtiliyor. A) Streptococcus pyogenes toksinine bağlı Kızıl hastalığı
Hastada en olası etken mikroorganizma aşağıdakilerden B) HHV-6’ya bağlı 6. Hastalık
hangisidir?
C) Parvovirus B-19’a bağlı 5. Hastalık
A) Parvovirus B16
D) Rubella
B) Arena virus
E) Suçiçeği
C) Varicella zoster virus
D) Zika virüs HHV-6’ya bağlı altıncı hastalık, 6 ay – 3 yaş arası çocuklarda
E) Herpes simpleks virüs tip- I görülür. Kuluçka devri yaklaşık 15 gündür. Hastalığın ilk
üç gününde çok yüksek ateş olur ve bazen konvülziyonla
Herpes ensefaliti seyredebilir. Ateşin düşmesiyle birlikte üç gün süren
makülopapüler döküntü başlar. Döküntüden önce göz
• Herpetik ensefalit en sık HSV–1 ile meydana gelir.
kapaklarında ödem görülebilir. Döküntüler gecikmiş tipte aşırı
• Sporadik ensefalitin en sık nedenidir.
duyarlılığa bağlıdır.
• En sık temporal lob tutulur.
Kızıl hastalığı S.pyogenes’in eritrojenik toksini kaynaklı bir klinik
• BOS’ta lenfosit hakimiyeti ve bol miktarda eritrositlerin
tablodur. Hastalarda göğüsten başlayan bir döküntü ve cilt
görülmesi karakteristiktir.
katlantı yerlerinde Pastia çizgilenmeleri görülür.
• MR’da temporal lob tutulumu ve EEG’de sivri dalgalar
Rubella’da döküntüye oksipital bölgede lenfadenopati (Theodor
saptanır.
fenomeni) ve ağız içinde damakta forscheimer lekeleri eşlik eder
• Kesin tanı beyin biyopsisinden virüs izolasyonu veya
Parvo-B19’un yaptığı 5. Hastalıkta aplastik anemi ve dantela
BOS’ da PCR ile konur.
şeklinde döküntü, yanaklarda tokatlanmış görüntüsü ortaya çıkar
Cevap E
Cevap B

73. Dokuz haftalık gebenin rutin kontrollerinde Anti-CMV IgM


71. Aşağıdaki viral enfeksiyonlardan hangisinin laboratuvar (+) ve Anti-CMV IgG (-) saptanmıştır. Gebede CMV enfeksiyon
tanısında, etken virüsün hücre kültürlerinde üretilmesi tanısı için bir sonraki adımda hangisinin uygulanması en
mümkün olmadığı için izolasyon yöntemleri kullanılamaz? uygun olacaktır?
A) Adenovirus A) IgG avidite testi çalışılmalıdır.
B) Norovirus B) Amniosentez sonrası PCR yöntemiyle CMV DNA
C) Enterovirus araştırılması
D) İnfluenza C) Üç hafta sonra Anti-CMV IgM ve Anti-CMV IgG testleri
E) Herpes simplex virüs tip-II tekrarlanmalıdır.
D) Fetal kanda Anti- CMV IgG araştırılmalıdır
Hücre kültüründe üretilmeyen TUS için önemli virüsler: Norovirus E) Hiçbir şey yapmaya gerek yoktur.
ve HPV Norovirus hücre kültüründe üretilmez, PCR yöntemiyle
dışkıda Norovirus RNA’sı saptanarak tanıya gidilir. Norovirus Bu olguda hastanın 12.gebelik haftasında alınan örneğindeki IgG’si
erişkin ishal salgınlarının en sık etyolojik ajanıdır. negatif, IgM pozitif olarak sonuçlanmıştır. Amniyosentez ile CMV
Cevap B DNA PCR bakılması için erken bir dönemdir (en erken 17.hafta ve
sonrası amniyosentez). Bu hastada en uygun yaklaşım hastayı 3
hafta sonra tekrar çağırıp IgG ve IgM antikorlarının bakılmasıdır.
Üç hafta sonra IgG’de pozitiflik görülmesi akut enfeksiyonlarda
gördüğümüz serokonversiyon durumu göstermekle birlikte
hastada akut CMV enfeksiyonu tanısı koyduracaktır. IgG pozitif
saptandığı zaman avidite çalışabiliriz, eğer avidite de düşük
çıkarsa bu akut CMV enfeksiyonu tanısını düşündürecektir.
Cevap C

30 TUS’U KAZANDIRAN DOĞRU ADRES


74. Aşağıda verilen viral enfeksiyon etkenlerinden hangisine 76. Aşağıda verilen hücre tiplerinden hangisi lenfoid foliküllerin
karşı; transplant alıcısının CD4+ ve CD8+ T-lenfositlerinden germinal merkezinde B lenfositler ile iletişime geçerek
salgılanan IFN-gamma miktarı ELISA testi ile saptanabilir? antikor yapımında anahtar çevrimine uğramış B lenfositlerin
A) CMV IgG üretmesine devam etmesini sağlar?
B) HIV-1 A) Th1
C) HBV B) Th2
D) Adenovirus C) Th17
E) Mycobacterium tuberculosis D) T regülatuar hücreler (Treg)
E) T foliküler hücreler (Tfh)
Transplant alıcılarında takılan organın hasarlanmaması için CMV
yükünün takibi çok önemlidir. Ayrıca organ alıcısında rejeksiyonu Klonal olarak aynı peptid antijene karşı tepki vermek üzere
önleme amacıyla yapılan immünsupresyonu ayarlayabilmek için sentezlenmiş olan T ve B lenfositleri bahsi geçen peptid antijen
ticari olarak hastanın CD4+ ve CD-8+ T lenfositlerinin CMV’ye vücuda girdiğinde her ikisi de aktifleşirler. Bu aktifleşmede T
verdiği IFN-gamma yanıtını ölçen testler geliştirilmiş ve yakın lenfositlere antijen sunan hücreler ile bu peptid sunularak T
zamanda kullanıma sunulmuştur. Bu testlerin öncelikli amacı lenfosit aktifleştirilir. B lenfosit ise kendisi BCR reseptörüyle
hastanın hücresel immünitesinin gücünün ölçülmesidir. bu antijeni tanır ve aktifleşir. Aktifleşen T lenfositleri CCR7 ve B
Cevap A lenfositleri CXCR5 kemokinlerini azaltarak lenf nodunda birbirine
75. yaklaşırlar. Aktif T lenfosite B lenfosit tarafından aynı peptid
antijen sunumu tekrar yapılınca T lenfosit ile B lenfosit arasında
CD28-B7 ilişkisi kurulur. Bu ilişkinin arkasından T lenfositin
CD40L’si ile B lenfositin CD40 molekülleri birleşir ve bu birleşme
sonucunda B lenfosit içinde bazı transkripsiyon faktörleri aktive
olmaktadır. Bunun sonucunda B lenfosit; IgM sentezlemede
kullandığı ağır zincir genini somatik rekombinasyon(VDJ
rekombinasyonu) ile IgG,IgA veya IgE sentezlenecek şekilde
değişikliğe uğratır. Bu dönüşüme ağır zincir dönüşümü veya
anahtar çevrimi adı verilir. Foliküler T hücreler (TFH) germinal
Yukarıda verilmiş olan SARS-CoV-2 Gerçek Zamanlı PCR merkezde anahtar çevriminde B lenfositleri sürekli uyararak
grafiği ve test işleyişi ile ilgili hangisi yanlıştır? IgG,A,E üretiminin devamlılığında çok önemli role sahiptir.
A) Sigmoidal PCR eğrisi eşik değeri daha erken döngüde Cevap E
kesen A hastasının viral yükü daha fazladır
B) Sigmoidal PCR eğrisi eşik değeri daha geç kesen B
hastasının viral yükü daha fazladır
C) C hastasının Negatif olduğu kabul edilir. Eşik değeri
kesecek sinyal oluşmamıştır.
D) SARS-CoV-2 bir RNA virüsü olduğu için bu PCR
reaksiyonunda revers transkriptaz enzimi kullanılmalıdır
E) Gerçek Zamanlı PCR yönteminde internal kontrol
kullanılarak reaksiyonun doğru olarak işleyip işlemediği
kontrol edilmelidir.

Real time (Gerçek zamanlı) PCR testinde bir prob yardımı ile ortaya
çıkan ışıma miktarı ölçülerek gerçek zamanlı olarak nükleik asit
amplifikasyonu takip edilebilmektedir. Bu ışımanın eşik değeri ne
kadar erken PCR döngüsünde geçilirse (eğrilerin birbirini kestiği
an) viral yükün o kadar yüksek olduğu kabul edilir. Reaksiyonun
sağlıklı ve doğru işlediğini internal kontrol kullanarak anlayabiliriz.
Cevap B

DENEME SINAVI– 95 31
2022 TUSTİME 4.DENEME - (96) MİKROBİYOLOJİ

55. Ani başlayan ateş öyküsü ile getirilen hastanın daha önceden
bilinen bir böbrek yetmezliği olmamasına rağmen hematürisi
ve böbrek yetmezliği bulguları mevcuttur. Ayrıca skleralarda
kanamaları, hipotansiyon gelişen hasta kısa sürede şok
tablosuyla kaybediliyor. Sorgusu derinleştirildiğinde evsiz
yaşadığı öğrenilen hastanın yaşadığı alanda farelerle temas
öyküsü mevcuttur.
Bu hastadaki klinik bulgulara en olası hangi patojen etken
sebep olmuştur?
A) Salmonella
B) Torque Teno Virus
C) Balantidum coli
D) Hantavirus
E) Adenovirus

Hantavirüs Enfeksiyonları: Hantavirüs bunyaviridae ailesi’ndendir.


Hastalık kemirgenlerin dışkısı, idrarı veya salyasıyla doğrudan
temasla oluşur. Hantaan, Seoul, Belgrade, Pumula, gibi alt tipleri
bulunmaktadır.
Klinik: Enfeksiyonda endotel zarar görür. Damar geçirgenliği artar
ve kanamalı belirtiler oluşur. Hastada trombositopeni görülür ve
kanamalarla kaybedilir. Hantavirüsler insanda iki tür enfensiyona
neden olur. Bunlar; Kanamalı pulmoner sendrom ve böbrek tipi
kanamalı ateştir. Renal tutulumlu hemorajik ateşte nefropati
(Renal sendromla seyreden hemorajik ateş) olur. Böbrek tipinde
idrar miktarı azalır. Böbrek yetmezliği görülür. Mortalite %14’tür.

24 TUS’U KAZANDIRAN DOĞRU ADRES


Pulmoner sendromda akciğer ödemi olur ve nefes almada zorluk 58. Altı yaşında çocuk hasta sulu ishal ve kusma şikayetiyle acil
görülür. Hantavirüs pulmoner sendromunda ise ARDS gözlenir. servise getirilmiştir. Çocuk acil servisinde aynı şikayetlerle
Pulmoner sendromda ölüm oranı %50’ye ulaşır. yatmakta olan 6 hasta daha mevcuttur. Hastanın ishal
Cevap D mikroskopisinde lökosit ve eritrosit görülmemiştir.
Bu hastanın en olası etkenine ilişkin aşağıda verilen
56. Parazit enfeksiyonu sonucunda immun yanıt gelişmesi bilgilerden hangisi en yüksek olasılıkla yanlış olarak
durumunda parazite bağlanan IgE yapısındaki antikor verilmiştir?
eosinofillerdeki hangi tip Fc reseptörü tarafından A) Etken çift zincirli RNA virüsüdür.
tanınmaktadır? B) Etkenin inaktif aşısı bulunmaktadır.
A) FcγRIIA C) Etken patojen çocukluk çağı ishallerinin en sık
B) FcγRI etkenlerinden birisidir.
C) FcγRIIB D) Etken patojenin çift kapsiti bulunmaktadır.
D) FcγRIIIA E) Bahsi geçen patojen zarfsız bir virüstür.
E) FcεRI
Reovirüsler ve Rotavirüsler (Tekerlek Şeklinde Virüsler)
FcgRIIA: Makrofaj, eozinofiller, trombositler ve nötrofillerde • Rotavirüsler, Reovirideae ailesinden zarfsız, RNA
bulunur; fagositozda hücre etkinleşmesi virüsüdür.
FcgRI: Makrofaj, eozinofiller, ve nötrofillerde bulunur; fagositlerin • Parçalı genoma sahiptir. Genomu 11 segmentlidir. Bu
etkinleşmesi işlevi vardır virüsler RNA’lı olmalarına rağmen, çift sarmallıdır (çift
FcgRIIB: B lenfositlerde bulunur ve aktifleşmesi B lenfositlerin iplikli RNA virüsü).
antikor üretimini durdurmasını sağlar • Bu ailenin genomu çift iplikçikli olduğu gibi kapsidi de
FcgRIIIA: NK hücrelerinde bulunur Antikora bağlı hücresel çifttir.
sitotoksisiteyi tetikler • Virüs 6 adet yapısal olmayan protein sentezler ki,
FcRn: Maternal IgG’nin anneden fetüse taşınmasında rol oynar bunlardan NS–4 proteini viral enterotoksin gibi görev
FcεRI veya Fc epsilon RI olarak da bilinen yüksek afiniteli IgE yapar.
reseptörü, alerji bozukluğu ve parazit bağışıklığına dahil olan • Siyalik asit reseptörlerine bağlanır. 7 adet yapısal proteini
bir antikor izotipi olan immünoglobulin E’nin (IgE) Fc bölgesi için vardır (VP 1–7). VP4 hemaglütini ile konak hücreye
yüksek afiniteli reseptördür. FcεRI, IgE’nin ε ağır zincirinin Fc tutunur. Kapsit proteinlerinden VP4 ile mikrovilluslarda
kısmını bağlayan tetramerik bir reseptör kompleksidir. küntlesme ve su emilimi önlenir ve sulu ishal oluşur.
Cevap E • Sıvı ve elektrolit replasmanı yapılmalıdır. İnsan Rotavirus
aşısı 2007 yılından beri kullanımdadır.
57. Adenoviral hemorajik sistit tablosunda aşağıdaki
serotiplerden hangisi en yüksek olasılıkla sorumlu Aşı canlı oral aşıdır. Aşı altı hafta–altı ay arasındaki çocuklara
tutulmaktadır? bir ay arayla iki doz halinde yapılır.
A) Tip 4-7 Koruyuculuğu %85-98’dir.
B) Tip 37 Cevap B
C) Tip 11-21
D) Tip 40-41
E) Tip 8 59. Aşağıda verilen Candida türlerinden hangisinin azol olan
direnci, diğerlerine oranla daha az saptanmaktadır?
Adenovirüsler fiber çıkıntılarına sahip zarfsız DNA virüsleridir. Pek
A) Candida krusei
çok farklı klinik tabloda karşımıza çıkabilmektedirler.
B) Candida inconspicua
• Tip 4-7 pnömonide
C) Candida norvegiensis
• Tip 37 epidemik keratokonjuktivit
D) Candida glabrata
• Tip 40-41 diyare
E) Candida albicans
• Tip 11-21-35 türlerini hemorajik sistit tablolarında
saptayabiliriz.
Cevap C

DENEME SINAVI– 96 25
Candida krusei, C. inconspicua, C. norvegiensis ve Candida glabrata azollere azalmış duyarlılıkları ile bilinir (KİNG). Candida albicansın
intrensek azol direnci beklenmez. Candida krusei flukonazole dirençlidir.
Cevap E

60. Kolon cerrahi operasyonu sonrasında hastada peritonit gelişiyor, yapılan mikrobiyolojik örneklemde gram negatif basil
morfolojisinde, fakültatif anaerop özelliğinde indol pozitif, hareketli, oksidaz negatif, kanlı agarda beta hemoliz yapan ve EMB
agarda laktoz pozitif etken saptanmıştır.
En olası etken patojen aşağıdakilerden hangisi olarak kabul edilebilir?
A) Klebsiella pneumoniae
B) Proteus vulgaris
C) Citrobacter koseri
D) Escherichia coli
E) Serratia marcescens

Verilen olgunun kliniği post op peritonit, aklımıza öncelikli olarak Bacteriodes fragilis ve Escherichia coli türleri gelmeli. Soruda indol
pozitif, oksidaz negatif fakültatif anaerop denmesi E.coli’ye yaklaştırmıştır. Kafa karıştırıcı olan E.coli’nin kanlı agarda beta hemoliz
yapması fakat bazı E.coli suşları kanlı agarda beta hemoliz yapabilirler.
Cevap D

61. Akut lösemi tanısı ile takip edilen hastada gelişen antibiyotik tedavisine yanıt vermeyen sinüzit şikayetleri sonrasında hastadan
alınan sinüs örneğinin mikolojik kültüründe pamuk formunda SDA plağı tamamen kaplayan bir küf üremesi olmuştur. Bu
mantardan yapılan laktofenol pamuk mavisi preparatında septasız kalın hif yapıları, sporanjiosporlar ve kök (rizoid) yapıları
saptanmıştır. Hasta tedavide kaspofungine yanıt vermemiştir.
Aşağıdaki patojenlerden hangisi en olası etken patojendir?
A) Aspergillus nidulans
B) Aspergillus fumigatus
C) Mucor spp
D) Rhizopus oryzae
E) Candida albicans

İmmunsupresif bir olguda sinüzit gelişmiştir. Akla ilk önce mukorales takımı gelmeli. Mucor, Rhizopus ve Abisidia türleri bu ailenin
en önemli temsilcileridir. Soruda verilen özellikler Mucorales (Zigomikoz) takımını desteklemekle birlikte laktofenol pamuk mavisi
boyamasında rizoit yapıları görülmüştür. Rizoid yapıları Rhizopus’ta en yüksek olasılıkla görülür.
Cevap D

62. Evcil ve sahipli daha önce kuduza karşı aşılanmış olmasına rağmen son 1 yıl içerisinde kuduz aşısı yapılmamış bir köpek ısırması
sonrasında, ısırılan kişinin yarasında kanama saptanıyor, ısıran sahipli hayvanın 10 günlük takibinin beşinci gününde hayvan
evden kaçıyor ve on günlük gözlemi tamamlanamıyor.
Bu hastada uygun yaklaşım aşağıdakilerden hangisi değildir?
A) Tetanoz profilaksisi açısından değerlendirilmesi ve aşılama gerekiyorsa yapılmalıdır.
B) Hastaya ısırmadan sonra hemen aşılamanın başlaması 0., 3., 7. Birer doz ve 14-28 gün arasında bir doz daha aşı yapılmalıdır.
C) Yara bakımı yapılması ve yara süturasyonundan mümkünse kaçınılmalıdır.
D) Hastaya immunoglobulin yapılmasına hayvan daha önceden aşılı olduğu için gerek yoktur.
E) Isırılma sonrasında yara en kısa sürede sabunlu su ile yıkanmalıdır.

26 TUS’U KAZANDIRAN DOĞRU ADRES


• Deriyi zedeleyen • Yara bakımı
A. Temas eden evcil hayvanın son bir yılda kuduz
tek veya çok • Tetanoz profilaksisi için değerlendirilir
aşısı yapılmış ise
sayıda ısırma ve • Aşılamadan hayvanın 10 gün gözlemi yapılır2.
tırmalamalar • Yara bakımı
• Tetanoz profilaksisi için değerlendirilir
• Mukozaların, açık Hayvan sağlıklı ve • Aşılamayahemen başlanır 3(0., 3., 7. ve 14.
cilt yaralarının gözlemi yapılabildiğinde günlerde olmak üzere toplam 4 doz)
hayvanın salyası ile B. Temas eden evcil • Hayvanın 10 gün gözlemi yapılır3.
III
temas etmesi hayvanın son bir • immünglobulin4.
yıl içerisinde kuduz • Yara bakımı
• Lezyonun kafa, aşısıa yapılmamış • Tetanoz profilaksisi için değerlendirilir
boyun, parmak veya bilinmiyorsa • Aşılamaya hemen başlanır (0., 3., 7. günlerde birer
Hayvanın gözlenemediği
uçları gibi sinir doz ve 14-28. günler arasında bir doz daha olmak
durumda
uçlarının yoğun üzere toplam 4 doz)
olduğu bölgelerde • ilk doz aşı ile birlikte hemen immünglobulin 5
olmas uygulanır
Hayvanın 1 yıldan önce aşılı olması durumunda immunoglobulin yapılmaz şeklinde bir bilgi yoktur. Diğer şıklar doğru olarak verilmiştir.
Cevap D

63. Eline gül dikeni batan bir bahçıvanda subkutan ağrısız nodüller ve lenf trasesi boyunca apseler görülmüştür.
Bu hastanın etken patojeni ve izlemine ilişkin verilen bilgilerden hangisi yüksek olasılıkla doğru değildir?
A) Etken bir dimorfik bir mantar olan Sporothrix schenkii’dir
B) Etken insan dokularında maya, doğada küf formundadır
C) Küf formu oda ısısında kültürde üretildiğinde laktofenol pamuk mavisi boyamada klamidokonidyumlar ve germ tüp yapar
D) Tedavide potasyum iyodür kullanılabilir
E) Dokuda yaptığı asteroid cisimcik reaksiyonu Spledori-Hoeppli reaksiyonu olarak adlandırılır

Germ tüp ve klamidokonidyum Candida albicans’ın özellikleridir.

Sporothrix schenkii (Sporotrikoz)


• Gül, diken ve diğer bitkilerde yaşayan dimorfik mantardır.
• Diken batmasıyla bulaştıktan sonra ülser, püstül ve lokalize lenfadenopatilerle seyreder.
• En sık lenfokütanöz tutulum görülür.
• Enfeksiyon yerinde tipik olarak ağrısız, eritemli subkutan nodüller gelişir.
• Dokudaki mayalar puro şeklinde görülür.
• Mayayı çevreleyen dokular büzüşerek eozinofilik boyanırlar. Buna Asteroid cisimcik (splendori
reaksiyonu) denir.
• Kültürde üretilip boyanırsa küf formu çiçek demeti (kasımpatı) veya rozet görünümü görülür.
• S. schenkii insanda florada bulunmaz.
• Kültürde üretilmesi kesin tanı koydurur.
Tedavi:
Oral itrakonazol, amfoterisin B veya KI (potasyum iyodür) damlası verilebilir.
Cevap C

DENEME SINAVI– 96 27
64. Bacillus türleri ile ilişkili verilen bilgilerden hangisi doğru değildir?
A) Bacillus anthracis ve Bacillus cereus türleri sporlu, aerop bakterilerdir ve jelatinaz testleri pozitiftir.
B) Bacillus cereus kanlı agarda beta hemolitik koloniler oluşturur.
C) Bacillus cereus, az pişmiş etlerden bulaşan ısıya dirençli toksini ile yaklaşık 8-10 saatte ishal ağırlıklı bir besin zehirlenmesi oluşturur.
D) Bacillus anthracis kanlı besiyerinde hemoliz oluşturmaz ve düzensiz kenarlı koloniler oluşturur.
E) Bacillus anthracis’in hareket testi negatif, B.cereus’un ise pozitiftir.

Bacillus cereus’un az pişmiş et ile bulaşan toksini ısıya duyarlı HLET (heat labile toxin) toksinidir. Bacillus türlerinin ayırt edici tablosu
altta paylaşılmıştır:
B.cereus ve B.anthracis farkları
B.cereus B. anthracis
Hareketli Hareketsiz
Kapsülsüz Kapsüllü
Penisilin dirençli Penisilin duyarlı
Kanlı agarda hemoliz yapar Kanlı agarda hemoliz yapmaz
Gama faja duyarlı Gama faja duyarsız
Cevap C

65. Aşağıdaki hastalıklardan hangisi bildirimi zorunlu hastalıklar arasında yer almamaktadır?
A) Trikomoniyazis
B) Hepatit A
C) Viral hemorajik ateş sendromu
D) Toksoplazmoz
E) Tetanoz

En güncel bildirimi zorunlu hastalıklar paylaşılmıştır, Trichomonas vaginalis enfeksiyonu bildirilmesi zorunlu hastalıklar içerisinde bulunmamaktadır:
Ağır Akut Solunum Dengue Virüs Hepatit D Kızamık Lyme Hastalığı Şarbon Viral Hemorajik
Yetersizliği Sendromu Enfeksiyonu Ateş Sendromu
(SARS)
Avian İnfluenza Difteri Hepatit E Kızamıkçık MERS-CoV Şark Çıbanı
Enfeksiyonu Hastalığı
Batı Nil Virüsü Ebola Virüs İnfluenza Kolera Naonatal tetanoz Tetanoz
Enfeksiyonu Hastalığı
Boğmaca Ekinokokkoz İnvaziv Konjenital Poliomiyelit
(Kist Hidatik) Haemophilus Kızamıkçık (Çocuk felci)
Tifo
İnfluenzae Sendromu (KKS)
Hastalıkları
Botulismus Epidemik Tifüs İnvaziv Konjenital sifiliz Q-Ateşi Toksoplazmoz
Meningokokkal
Hastalık
Bruselloz Gonore İnvaziv Konjenital Zika Sarı Humma Trahom
Pnomokokkal Virüs Hastalığı
Hastalıklar
Chikungunya Ateşi Hantavirus Kabakulak Kuduz Sıtma Trişinelloz
Enfeksiyonları
Chlamydia trachomatis Hepatit A Kala-Azar Lejyoner Hastalığı Sifiliz Tularemi
COVID-19 Hepatit B Kene Kaynaklı Lepra Subakut Tüberküloz
Ensefalit Sklerozan
Panensefalit
(SSPE)
Çiçek Hepatit C Kırım Kongo Leptospiroz Suçiçeği Veba
Kanamalı Ateşi
Cevap A

28 TUS’U KAZANDIRAN DOĞRU ADRES


66. Bilinen bir immunsupresif hastalığı olmayan, avcılık 68. Solunum yolu hücrelerinin SARS-CoV-2 ile enfekte olduktan
yapan hastada bilinç bulanıklığı ve afazi ile başvurma sonraki hücre içi yanlıştır?
öyküsü mevcut. Hastanın beyin MR’da kist görüntüsü ve A) Virüs S proteini ile konak hücrenin ACE-2 reseptörüne
beyin apsesi bulguları sonrasında yapılan BT eşliğindeki bağlanır
stereotaktik biyopsi esnasında hastada kist içeriğindeki B) Virüs replikasyon sitoplazmada ve bir kısmı da
apsenin çikolata benzeri olduğu saptanıyor. nükleusta gerçekleşir.
Genel taramasında karaciğerinde de benzer çok sayıda C) Virüs hücreye girer ve viral zarf soyulur.
kistik lezyonlar saptanan hastanın en olası tanısı D) Virüsün genom replikasyonu ile tek zincirli, pozitif
aşağıdakilerden hangisi ile uyumludur? polariteli RNA oluşturulur
A) Trichinella spiralis E) Viral genom sentezlendikten sonra yeni oluşan
B) Taenia saginata virüsün yapısına katılacak olan nükleokapsit, matrix,
C) Strongyloides stercoralis hemaglütinin esteraz gibi yapısal proteinler sentezlenir
D) Echinococcus multilocularis
E) Enterobius vermicularis • SARS-CoV-2 bir betakoronavirüstür. Spike (S), envelope
(E), matrix (M), nucleocapsid (N) ve hemagglutinin-
Echinococcus multilocularis esterase (HE) proteinlerine sahiptir.
• Aynı Echinococcus granulosus gibidir. Bu etken • Genomunda ORF1a ve ORF1b; pp1a(486kDa) ve
multilobüler ve ya alveoler kist hidatik hastalığına neden pp1ab(790kDa)’dan oluşan iki poliprotein kodlarlar.
olur. Yaşam döngüsünde çoğunlukla tilkiler ve rodentler • ORF1a’nın stop kodonuna kadar ve frameshift sonrası
vardır. • Oluşturduğu lezyonun etrafı sınırlandırılmaz ve ORF1b ile devam eden translasyon, büyük bir polipeptit
genellikle birkaç mm boyutunda veziküller birleşerek sentezine neden olur ve bu polipeptit 16 nsps(non-
keseler meydana getirirler. strüktürel protein sekansları) ayrılır.
• Bu hastalık tilki dışkısı ile kontamine yiyeceklerin • Proteolitik yarılma viral proteazlar nsp3 ve nsp5
yenmesiyle bulaşır. tarafından yapılır. SARS-CoV-2 (Covid19) reseptörü--> ACE2,
• Kistler en sık karaciğerde görülür. Tedavisi cerrahidir. SARS reseptörü--> ACE-2, MERS-CoV reseptörü--> DPP4.
Sınırlandırlamayan vakalarda Abendazol de verililir. • Koronavirusler sadece sitoplazmada replike olurlar,
Mortalitesi yüksektir. RNA virüslerinden hem sitoplazma hem çekirdekte
Cevap D replikasyonun bir kısmının gerçekleştirilmesi özelliği
sadece Retrovirüsler ve Orthomyxovirusler’e ait bir
67. Tinea incognito’nun en doğru tanımı aşağıdaki özelliktir.
seçeneklerden hangisinde en doğru olarak verilmiştir? Cevap B
A) Ayak parmakları arasında bulunan mantar
B) Kasık bölgesindeki dermatofitoz 69. Tirozin kinaz (Bruton kinaz) gen defekti dolayısı ile
C) Cildi tutan yüzeyel mikoz etkeni gelişimi tamamlanamayan hücre serisi en yüksek olasılıkla
D) Saçı tutan yüzeyel mikoz etkeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) CD4 T lenfosit
E) Topikal steroid kullanımı sonrasında ciltte gelişen atipik
mikoz etkeni B) CD8 T lenfosit
C) B lenfosit
Genellikle uygunsuz topikal steroid kullanımından kaynaklanan, D) NK hücresi
atipik klinik özelliklere sahip yüzeyel bir mantar enfeksiyonun E) Nötrofil
klinik adlandırılmasına Tinea incognito adı verilir.
Ayak mantar dermatofitozu: Tinea pedis.. Kasık bölgesinde: Tinea Agamaglobunemi X’e bağlı agamaglobulinemi (BRUTON
inguinalis… Deri yüzeyel mikoz etkenleri: Tinea versicolor ve Tinea HASTALIĞI): X’e bağlı resesif hastalık (Sadece erkekler hasta).
nigra… Saçı tutan yüzeyel mikoz: Piedra Bruton tirozin kinazı kodlayan gen defektif. Pre B hücreleri var TK
Cevap E olmadığı için B lenfositine dönüşüm yok. Tüm immun globulinler
düşük. Ig hafif zincirler oluşmaz. Hayatın 6. ayından sonra sürekli
kapsüllü bakteri enfeksiyonları (otit-sinüzit-pnömoni).
Cevap C

DENEME SINAVI– 96 29
70. Aşağıda verilen paraziter hastalıklardan hangisi laboratuvar 72. Kedi ısırığı öyküsü ile başvuran altı yaşında erkek çocukta
tarafından Sağlık Bakanlığına bildirilmesi gerekli olan D yumuşak doku enfeksiyonu gelişmiştir ve sürüntü örneği
grubu hastalıklar arasında yer almayanlar en doğru şekliyle laboratuvara gönderilmiştir. Klinik örnekte Gram boyalı
verilmiştir? negatif kokobasiller izleniyor. Kanlı agara yapılan ekiminde
I. Giardia gri renkli koloniler gözlenirken MacConkey agarda üreme
II. Cryptosporidium olmuyor.
III. Entemoeba hystolitica En olası etken aşağıdakilerden hangisidir?
IV. Trichinella spiralis A) Aeromonas app.
V. Toxocara cati B) Veilonella atypica
VI. Toxoplasma gondii C) Pasteurella multocida
D) Eikenella corroides
A) I-II-III E) Staphylococcus aureus
B) Yalnız II
C) IV-V-VI Hayvan ısırıklarında en sık enfeksiyon etkenlerinden… Pasteurella,
gram negatiftir ama EMB ve MacConkey agarda üremez
D) Yalnız III
E) Yalnız I
Risk Etken
Sağlık bakanlığına Grup D enfeksiyon etkenleri bildirim formu ile Kedi ve Köpek ısırığı Pasteurella multocida
(Form 014-D kullanılarak) bildirilmesi gereken D grubu hastalıklar Capnocytophaga canimorsus
şunlardır: Salmonella, Shigella, EHEC, Campylobacter jejuni/coli, Streptococcus pyogenes
Yersinia pseudotuberculosis ve Yersinia enterocolitica, Listeria İnsan ısırıkları Eikenella corrodens
monocytogenes, Cryptosporidium sp, Norovirus, Entemoeba Fusobacterium spp.
hystolitica, Rotavirus, Giardia, Chlamidya trachomatis. Provotella spp.
Seçeneklerde verilen Giardia, Cryptosporidium ve Entemoeba Grup C ve G streptokoklar
By pass için çıkarılan safen
hystolitica bildirilmesi zorunludur. Non A beta hemolitik strep-
ven yerinde selülit
Cevap C tekok
Periorbital selülit (Çocuk) Heamophilus influenzae
Balık ya da hayvan teması
71. Otoklavın yaptığı sterilizasyonda kullanılan otoklav sonrası morumsu/eflatun Erysipelotrix rhusipathia
lezyon
biyolojik indikatörü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Geobacillus steatothermophilus Deniz suyu ile temas hikayesi Vibrio vulnificus
B) Geobacillus subtilis Dericilik, hasta hayvan kesme, Bacillus anthracis (şarbon)
derisini yüzme parapoxvirus (orf)
C) Bowie-Dick testi
D) Mycobacterium tuberculosis Kene ısırığı Borrelia burgdorferi

E) Staphylococcus aureus Sıcak suya maruz kalma (Hot


Pseudomonas aeruginosa
tube)

• Sterilizasyonun kimyasal kontrolünde Bowie–dick testi Lasere yaranın su ile teması Aeromonas hydrophila
uygulanır. Akvaryum teması Mycobacterium marinum
• Bu testte birçok kağıt destesine sıkıştırılmış indikatöre, Yanık Pseudomonas aeruginosa
buharın maruziyeti araştırılır. Bartonella henselae, B. quin-
Kedi tırmalaması
• Etilen oksid ile yapılan gaz sterilizasyonunun veya kuru tana
hava sterilizasyonunun bakteriyolojik
kontrolü için Bacillus atrophaeus subtilis sporları Cevap C
kullanılır.
• Sterilizasyonun biyolojik kontrolü için Geobacillus
sterothermophilus sporları kullanılır.
Cevap A

30 TUS’U KAZANDIRAN DOĞRU ADRES


73. Aşağıda verilen laboratuvar tanılarından hangisinde ilgili Streptococcus agalactiae izolasyonu,
kliniğin telefonla aranarak Panik bildirim olarak bildirilmesi • Yara (pü)kültüründen S. Pyogenes saptanması,
gerekmemektedir? • İdrarda Legionella antijen pozitifliğinin saptanması,
A) Interferon gamma salınım testi pozitifliği • Dışkı kültüründe Salmonella sp., Shigella sp. ,
B) BOS’ta virüs saptamak Campylobacter sp. izolasyonu ile Clostridium difficile
C) Kan kültüründe küf mantarı hifaları saptanması Toksin A/B tespiti.
D) Klinik örneklerde VRE (vankomisin rezistant enterokok) Cevap A
saptanması
E) Klinik örneklerde Coccidioides (dimorfik mantar) 74. Bakteriyel tonsilofarenjitin en sık etkeni aşağıdaki
saptanması bakterilerden hangisidir?
A) Streptococcus pyogenes
Mikrobiyoloji laboratuvarları için belirlenen panik bildirim senaryoları B) Streptococcus agalactie
aşağıda paylaşılmıştır. Bu sorunun doğru cevabı olan interferon gama C) Streptococcus bovis
salınım testi pozitifliği hastanın Mycobacterium tuberculosis ile daha
D) Enterococcus faecalis
önce karşılaşıp karşılaşmadığı hakkında fikir verir.
E) Enterococcus faecium
Aşağıda panik bildirim durumlarından birisinin gerçekleşmesi
halinde hasta sağlığı açısından kritik önemi bulunduğu için
Grup A beta hemolitik streptokok (Streptococcus pyogenes)
laboratuvar hekimi derhal ilgili klinisyene telefon ile bilgi
bakteriyel tonsilofarenjitlerin en sık nedenidir
vermelidir:
• S.pyogenes farenjiti eritrojenik toksinle meydana gelir.
• Kan, BOS (Beyin Omurilik Sıvısı), beyin dokusu, amniotik
sıvı, oküler sıvı/kornea kazıma materyalinde boyama, • Bu toksininin salgılanması faj kontrolündedir.
kültür, PCR, antigen testi ile klinik anlamlı bakteri, • Farenjitte klinik olarak ateş (>°38 C), yutkunma zorluğu,
mantar, parazit veya virüs tespiti, boğazda eksuda ve boyun lenf bezlerinde ağrılı hipertrofi
• Tüm kültürlerde üreyen VRE (Vankomisin Dirençli saptanır.
Enterokoklar)’ler, • Kesin Tanı boğaz kültürü ile konur. (Kuru pamuklu çubuk
• Sistemik örneklerin direkt bakısında hif görülmesi ve – Kuru tüp)
BOS direkt bakısında maya görülmesi, Cevap A
• ARB direkt bakı pozitifliği, kültürde M.tuberculosis
kompleks veya tüberküloz dışı mikobakterilerin üremesi, 75. Nozokomiyal idrar yolu ve kateter enfeksiyonlarında
• Moleküler test ile M.tuberculosis kompleks DNA’sının karşılaşılan artrokonidyum oluşturabilen ve üreaz pozitif olan,
saptanması, duyarlılık testi sonucunda direnç amfoterisin B ve ekinokandin direnci oluşturabilen Candida
saptanması, dışı en olası fungal patojen aşağıdakilerden hangisidir?
• Moleküler testlerde BOS’da herhangi bir NAT pozitifliği, A) Cryptococcus neoformans

• Kemik iliği yayma veya kültüründe Leishmania sp. B) Trichosporon ashaii


görülmesi ile sıtma hızlı tanı testi ve ince yayma-kalın C) Madurella mycetomatis
damlada plasmodium görülmesi, D) Gardnerella vaginalis
• Serolojik testlerde HIV pozitifliği. E) Malassesia globosa
• Bacillus anthracis, Brucella spp., Burkholderia mallei,
Burkholderia pseudomallei, Clostridium botulinum, Trichosporon spp.:
Corynebacterium diphtheriae, Coxiella burnetii, • Candida türlerinden sonra kanser hastalarından en sık
Francisella tularensis, Monkeypox virus, Variola izole edilen maya türüdür.
virus, Vibrio cholera veya Yersinia pestis gibi yüksek • Trichosporon türleri cilt ve solunum yolunda bulunur ve
patojeniteye sahip mikroorganizmaların tespiti, yüzeyel ve derin infeksiyonlara neden
• Dimorfik fungal patojenlerin (Histoplasma capsulatum, olur (ak piedra). Artrokonidyumlar yaparak ürer.
Blastomyces dermatitidis veya Coccidioides türleri ), • Nötropenik hastalarda Kateter ililşkili sepsise neden olur.
Cryptococcus neoformans, Cryptococcus gattii veya • Amfoterisin B ve ekinokandine dirençli, vorikonazole
Pneumocystis jiroveci tespitinde duyarlıdır.
• Yenidoğanda (<1 ay) Herpes simpleks saptanması, Cevap B

DENEME SINAVI– 96 31
76. Aşağıdaki bakterilerden hangisinin toksin sentezi
bakteriyofaja bağlıdır?
A) Enterotoksijenik Echerichia coli
B) Bacillus anthracis
C) Corynebacterium diphtheriae
D) Staphylococcus aureus beta laktamaz enzimi
E) Clostridium tetani

Transdüksiyon
Transdüksiyon; bir hücre DNA sının bir bakteri virüsü ile (Faj)
aktarılmasıdır. Fajlar özellikle toksin
aktarımında görev alır.
Fajla aktarılan toksinler (DESK-B)
Difteri toksini,
EHEC Verotoksini
Streptokok pyogenesin eritrojenik toksini,
Kolera toksini
Botulismus toksini,
Cevap C

32 TUS’U KAZANDIRAN DOĞRU ADRES


2022 TUSWORLD 1.DENEME MİKROBİYOLOJİ(70)

55. Orak Hücreli Anemili hastalarda bakteriyel


enfeksiyonların kliniği daha ağır seyreder. Bu
durumun öncelikli sebebi hangi bakteriyel yapı ile
ilişkilidir ?

A) Flagella
B) Periplazmik aralık
C) Dış membran
D) Pili
DENEME

E) Kapsül

CEVAP: E

İmmün sistemin kapsüllü bakteriler için geliştirdiği


sistem Opsonizasyondur. Temel opsonizanlar ise IgG
ve C3b’dir. IgG üretiminde Dalak çok önemli bir görev
üstlenmesi nedeniyle Orak Hücreli Anemili hastalarda
( Otoenfaktlara bağlı meydana gelen otosplenektomi
nedeniyle ) kapsüllü bakterilerin sayısında
artış meydana gelmektedir. Bu durum özellikle
Pnömokok ve Meningokok gibi bakterilerde sık
görülmektedir.

56. Hücre içi bakterilere ( İntraselüler ) karşı gelişen


immun yanıtta rol oynayan hücreler hangileridir ?
A) Makrofaj – NK ( Doğal öldürücü hücreler )
B) Makrofaj – T hücreleri
C) T hücresi - NK ( Doğal öldürücü hücreler )
D) Nötrofil – T hücresi
E) T hücresi – Dentritik hücre

CEVAP: B

Hücre içi bakterilere karşı oluşan immün


yanıttan temel sorumlu hücreler Makrofajlar ve T
Lenfositlerdir. Anahtar çevrimi ilişkisi ile çalışan
bu hücreler birbirlerini uyararak hücresel yanıt
oluştururlar.

Kazananların
14
dünyası tusworld.com.tr
59. Pnömoni tanısıyla yatırılan 56 yaşında
erkek hastanın bir hafta önce Tayland’a iş
gezisi için gittiği anlaşılıyor. Hastanın yapılan
balgam yaymasında bol nötrofil saptanıyor fakat
mikroorganizma görülmüyor. Hastanın karaciğer ve
böbrek fonksiyonları aniden bozulmaya gidiyor ve
penisilin tedavisine yanıt vermiyor.
Bu vakada pnömoni tablosuna yol açan en olası
bakteri hangisidir?
A) Chalamydophila pneumoniae
B) Legionella pneumoniae
C) Streptococcus pneumoniae
57. Yüksek ateş ve Konvülsiyon ile hastaneye D) Klebsiella pneumoniae
getirilen iki haftalık bebekten alınan BOS ( Beyin E) Staphylococcus aureus
Omurilik Sıvısı ) mikroskobik incelemesinde gram
pozitif koklar tespit ediliyor. Bakterinin Katalaz CEVAP: B
negatif, CAMP testi pozitif olduğu saptanıyor.
Yeni doğandaki bu klinik tabloya neden olan bakteri İleri yaş hasta, Uzakdoğu seyahati, nemli ortamlar, duş
aşağıdakilerden hangisidir? başlıkları, su sebilleri, havalandırma sistemleri kullanımı
A) Staphylococcus aureus öyküsü sonrası, Atipik pnömoni, Karaciğer ve böbrek
B) Staphylococcus lugdinensis fonksiyonları bozulması: Legionella pneumoniae
C) Streptococcus pneumoniae
D) Streptococcus agalactiae 60. 11 yaşında kız çocuğu 1 gündür yürüyemediği
E) Streptococcus mutans için acil servise getiriliyor, hikayesinden önceden
tamamen sağlıklı olduğu fakat bir hafta önce
CEVAP: D gastroenterit geçirdiği öğreniliyor. Nörolojik
muayenede alt ekstremitelerde simetrik proksimal
Annenin normal vajen florasında bulunması kas güçsüzlüğü, dört yanlı arefleksi görülüyor.

DENEME
nedeniyle yeni doğan bebekte menenjit ve sepsis Bu hasta için en olası tanı aşağıdakilerden
gibi klinik tablolara yol açan mikroorganizma Grup hangisidir ?
B streptokok olan, Streptococcus agalactiae’dır. B A) Spinal muskuler atrofi
grubu streptokokların CAMP testi pozitif, Hippuratı B) Muskuler distrofi
hidrolize eder. Basitrasin ve TMP-SXT dirençlidir. C) Myasteni
D) Guillaine-Barre sendromu
58. Köpek ısırması sonrasında gelen hastada E) Hipomiyelinizasyon nöropatisi
enfekte olan yaradan yapılan incelemede gram
negatif kokobasiller görülmüştür. İlk düşünülmesi CEVAP: D
gereken etken aşağıdakilerden hangisidir?
A) Pasteurella multicoda Gastroenterit sonrası akut demiyelinaz hastalık,
B) Burucella melitensis Guillain – Barre sendromu
C) Yersinia pestis Bilateral, asendan motor ve duyu kusuru ile birlikte
D) Mycoplasma pneumoniae giden akut demyelinizan hastalık
E) Eschericihia coli Bakterinin yüzey lipopolisakkaridiyle periferik
sinirlerin gangliozidleri arası benzerlikten dolayı,
CEVAP: A bakterinin lipopolisakkardine karşı oluşan antikorlar
periferik sinirleri etkilemektedir.

Kazananların
tusworld.com.tr dünyası 15
61. 32 yaşında erkek hasta , halsizlik, yüksek 63. Balıkçıda çalışan işçinin eline kılçık batması
ateş, baş ağrısı, kas ve eklem ağrıları nedeniyle ile Ağrı, şişlik ve balina parmağı görünümünde
başvuruyor. Fizik muayenede ateş 38 derece olduğu belirtiler ile gelen hastanın yapılan kültüründe H2S
ve sağ dizinde kenarları kırmızı hatla çevrili, ortası üreten Gram pozitif basiller tespit ediliyor.
soluk bir lezyon bulunduğu tespit ediliyor. Aşağıdaki bakterilerden hangisi etken olarak
düşünülebilir?
A) Corynebacterium jeikeum
B) Listeria monocytogenez
C) Legionella pneumoniae
D) Bacillus cereus
E) Erysipelothrix rhusipahiae

CEVAP: E

• Bahsi geçen klinik Erizipeloid, Ağrı, şişlik


Fok ya da balina parmağı görünümü ile
gelen hastanın hikayesinde kılçık teması
bulunur. Ayrıca soruda verilen en önemli
ipucu hastanın yapılan kültüründe H2S üreten
Bu etken insana hangi artropod ile bulaşır? Gram pozitif basiller tespit edilmesidir. Çünkü
A) Kene Erizipeloid tablosuna yol açan Erysipelothrix
B) Pire Rhuziopathiae bakterisi H2S üreten tek Gram
C) Tatarcık (+) bakteri olması özelliğiyle de sorunun
D) Sivri sinek çözümünde önemli bir nüans oluşturmaktadır.
E) Kara sinek
64. On iki gündür ventilatör desteği alan bir hastada
CEVAP: A gelişen pnömonide, flagellasız, hareketsiz olan en
olası etken bakteri aşağıdakilerden hangisidir ?
DENEME

Söz edilen klinik Lyme hastalığıdır. Ixodes türü A) Legionella pneumoniae


keneler ısırması ile ortası soluk, etrafı hiperemik B) Streptococcus pneumoniae
alanla giden Hedef tahtası şeklinde Eritema C) Moraxella cataralis
kronikum migrans. Artrit, artralji en sık bulgularıdır. D) Staphylococcus aureus
Myokardit, perikardit gibi kalp tutulumu bulguları E) Acinetobacter baumannii
görülebilir.
CEVAP: E
62. Aşağıdakilerden hangisi Mycobacterium
tuberculosum hücre duvar yapısında bulunan Acinetobacter baumannii,
yapılar için yanlış bir eşleşme oluşturur ? Oksidaz (-), Hareketsiz, Nonfermenter, Gram negatif
A) Kord Faktör: Granülom oluşumundan sorumludur. basil
B) Fosfolipidler : Kazeifikasyon nekrozu İlişkili olduğu hastalıklar:
C) Lipoarabinomannan: Anti-enflamatuvar sitokinlerin Yoğun bakım ünitelerinde görülen ventilatör
salıverilmesine neden olur. kaynaklı pnömoni etkenidir.
D) Waks D: Freud adjuvanıdır ve Anti tümöral etkidir.
E) Arabinogalaktan Tabaka : Teikoik asit üretiminden 65. 33 yaşında kadın hasta, 2 aydır süren
sorumludur. öksürük, gece terlemeleri, kilo kaybı yakınmasıyla
başvuruyor. Ateşi 38 derece olarak ölçülen ve
CEVAP: E balgam incelemesinde asidorezistan basiller
görülen hastanın kültür numune incelemesinde
• Bu soru iki şekilde çözülebilir. İlk yolu ışıkta pigment oluşturan bakterilerin ürediği tespit
Arabinogalaktan Tabaka , Mikolik asitlerin edilmiştir.
arabinogalaktan tabakaya tutunarak Bu tabloya neden olabilecek mikroorganizma
peptidoglikana bağlanmasından sorumludur. aşağıdakilerden hangisidir ?
Şeklindeki bilgiyi kullanarak çözülebilir. A) Mycobacterium genavense
• Diğer yol ise Mikobakteriler, gram pozitiflerde B) Mycobacterium celatum
bulunan teikoik asit içermedikleri bilgisini C) Mycobacterium ulcerans
kullanarak yine çözüme ulaşılabilir. D) Mycobacterium avium
E) Mycobacterium kansasii

Kazananların
16
dünyası tusworld.com.tr
CEVAP: E CEVAP: E

Atipik Mikobakteriler içerisinde yer alan ve • Plasmodium malaria, Yaşlı eritrositleri enfekte
fotokromojenler olarak bilinen grubun en önemli eder. Hemoglobin metabolizması sonucunda
özelliği Işık varlığında pigment üretmeleridir. Bu eritrositlerde Zieman granülleri oluşturabilir.
grubun en önemli iki bakterisi Kaviter akciğer Trofozoidleri bant (çubuk) şeklindedir. Rozet
enfeksiyonu etkeni olan, M. Kansasi ve Yüzme şeklinde şizont (sekiz adet merozoidden
havuzu granülomu etkeni olan M. Marinum’dur. oluşmaktadır) oluşturur.
Soruda bizden istenilen mikroorganizma ARB
+, fotokromojen özelliğindeki Mycobacterium 69. Serolojik testlerde aşağıdakilerden hangisi
kansasii’dir. geçirilmiş Epstein Barr ( EBV ) infeksiyonunu
gösterir?
66. Farenjit nedeniyle oral penisilin tedavisi A) EBNA’ne karşı antikor negatifliği
almasına rağmen iyileşme olmayan bir hastanın B) VCA’ne karşı antikor pozitifliği
servikal lenf bezlerinde büyüme tespit edilmiş C) VCA ve EA’ne karşı antikor pozitifliği
ve ağrı gelişmiştir. Bu hastanın boğaz sürüntü D) EBNA ve VCA’ya karşı antikor pozitifliği
örneği sistein içeren kanlı ağara ekilmiş , 4. günün E) EBNA ve EA ‘ne karşı antikor pozitifliği
sonunda oluşan kolonilerin çok küçük gram negatif
kokobasillere ait oldukarı tespit edilmiştir. CEVAP: D
Bu tabloda en olası etken aşağıdakilerden
hangisidir? Epstein Barr ( EBV) Özgül antikorlar ® EBV ag.lerine
A) Francisella tularensis karşı
B) Listeria monocytogenez • VCA (viral kapsid antijeni)
C) Neisseria gonorrhoeae • EBNA (Epstein-Barr nükleer antijen)
D) Haemophilus influenzae
E) Brucella melitentis 70. Tanısında pp65 antijenemi testi kullanılan
enfeksiyon hangisidir?
CEVAP: A A) Akut HIV enfeksiyonu

DENEME
B) Toksoplazma enfeksiyonu
Soruda bize verilen sisteinli besi yeri içeren kanlı C) CMV enfeksiyonu
agar BCYE ağardır. BCYE agarda üretilebilen D) EBV enfeksiyonu
bakteriler; Legionella, Francisella ve Nocardia’dır. E) Adenovirus enfeksiyonu
Francisella tularensis, Beta laktamaz üretimi ile
penisilinlere dirençlidir. CEVAP: C

67. Trypanosoma gambiense ile ilgili olarak Virüsün alt matriks proteini olan pp65 in floresanla
aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? işaretli monoklonal antikorlar kullanarak
A) Dalgalı zar yapısı bulunur. saptanması esasına dayanır.
B) Afrika uyku hastalığı etkenidir. Sitomegalovirus Antijen tesbiti ® kan → DFA ® hızlı
C) Son konak insan ve evcil hayvanlardır. tanı pp65
D) Ara konak redüvid böceklerdir
E) Etken ilk dönemlerde kan ve lenf’de saptanabilir. 71. Aşağıdaki eşleşmelerden hangisi yanlıştır?
A) Herpes simpleks virus tip1 › İntranükleer ve
CEVAP: D intrasitoplazmik viral inkluzyon
B) Poliomyelit › Ön boynuz motor nöron tutulumu
Trypanosoma gambiense’nin ara konağı redüvid C) Kuduz(rabies) › Negri cismi
böcekleri değil çeçe sineğidir. D) Progresif Multifokal Lökoensefalopati ›
Demyelinizasyona neden olan ensefalit
68. Aşağıdakilerden hangisi Plasmodium malaria ile E) Subakut Sklerozan Panensefalit › Dawson inkluzyon
ilişkilidir? cisim ensefaliti
A) Eritrositlerde büyüme
B) Eritrositlerde schüffner tanecikleri
C) Eritrositlerde muza benzer gametosit
D) Eritrositlerde birden fazla taslı yüzük formunda
trofozoitler
E) Eritrositlerde bant formunda oluşum

Kazananların
tusworld.com.tr dünyası 17
CEVAP: A CEVAP: B

• Herpes simpleks virüs için yapılan yapılan • Bakteriler, canlılıkların sürdürebilmek ve


yaymada çok çekirdekli dev hücreler ve Cowdry çoğalabilmek için gereksinim duydukları
A inklüzyon cisimcikleri görülür. Bu cisimcikler serbest demir iyonlarını, affinitesi yüksek
virüsün replikasyonunun gerçekleştiği olan siderofor adı verilen spesifik transport
yerde yani DNA virüsü olduğu için çekirdek proteinleri ile temin etmektedirler.
içersinde yani intranükleer olarak bulunur.
Şıkkın devamında yazan intrasitoplazmik viral 75. Sağlıklı doğan bir bebeğin kordon kanındaki
inklüzyon bulunmaz. İmmünoglobulinler aşağıdakilerden hangisidir ?
A) Anneye ait IgG
72. Katarakt ameliyatı sonrası alınan vitreus B) Anneye ait IgM
örneğinin incelemesinde hifler görülmüştür. C) Anneye ait IgA
Kültüründe beyaz renklerde küf kolonisi üremiştir. D) Bebeğe ait IgM
Yapılan mikroskobik incelemede septalı hifler ve E) Bebeğe ait IgG
hilal şeklinde makrokonidiler görülmüştür.
En olası etken aşağıdakilerden hangisidir? CEVAP: A
A) Aspergillus niger
B) Penicillum spp. • Sekonder yanıtın temel İmmünoglobulini olan
C) Fusarium solani IgG’ler anneye ait plasentadan bebeğe geçebilir.
D) Aspergillus fumigatus
E) Rhizopus spp. 76. Diş apselerinde Anaerob bakterilerden
şüphelenilmiştir. Hangi besi yeri gönderilen
CEVAP: C numune için daha uygundur?
A) Serum fizyolojik
• Dallanmış hiyalen yapıdaki septalı hifleri B) Lowestein- Jensen agar
nedeniyle Aspergillusa benzetilebilse de farklı C) Mannitol agar
olarak kan kültürleri sıklıkla pozitif çıkar ve D) Tiyoglukolatlı buyyon
DENEME

fusiform (Muz , hilal) şeklindeki makrokonidleri E) Sabouraund


tipiktir.
CEVAP: D
73. Parenteral beslenme sıvıları, damar içi kateter
ve medikal cihazlar gibi gereçlerin kolonizasyonu Lowestein- Jensen agar; Mycobacteriler için,
nedeniyle fungemi etkeni olarak en sık izole edilen Mannitol agar Staphylococcus Aureus için,
mantar türü aşağıdakilerden hangisidir? Sabouraund agar mantarların izolasyonu için
A) Cryptococcus albidus kullanılır.
B) Malassezia pachydermatis
C) Candida parapsilosis Tiyoglukolatlı buyyon, Anaerob bakteriler için
D) Blastoschizomyces capitatus zenginleştirilmiş besiyeridir.
E) Trichosporon cutaneum

CEVAP: C

Candida parapsilosis, Dev hücreler oluşturan ve


özellikle sağlık çalışanlarının ellerinden en sık izole
edilen Candida türü olması nedeniyle kateterle
ilişkili fungemiye neden olabilen mikroorganizmadır.

74. Mikroorganizmaların dış ortamdan demir


yakalayarak hücre içine almak için kullandıkları
virülans özellikli yapılara ne ad verilir?
A) Aksiyal filaman
B) Siderofor
C) Flajella
D) Porin
E) Tübülin

Kazananların
18
dünyası tusworld.com.tr
2022 TUSWORLD 2.DENEME MİKROBİYOLOJİ(71)

55- Spaulding sınıflamasına göre Yarı kritik araç


içerisinde bulunan Endoskopların temizliğinde

DENEME
kullanılan, bakteri, mantar ve virüslere etkili, yüksek
dezenfektan özellikli dezenfektan aşağıdakilerden
hangisidir?

A) Alkol
B) Kuterner amonyum
C) Fenolikler
D) İyodofor
E) Glutaraldehid

CEVAP: E

Soruda bizden istenen Endoskop gibi yarı kritik


araçların dezenfeksiyonu için yüksek düzey bir
dezenfektan gerekmektedir.
Şıklarda yer alan;
Kuvarterner amonyum (düşük)
Alkol (orta)
Fenol (orta)
İyot (orta)
Glutaraldehid ise yüksek düzey dezenfektan grubu
içinde yer almaktadır.

56- Salmonella’nın kronik taşıyıcılığında bakteri en


sık hangi organda lokalize olur?
A) Safra kesesi
B) Orofarinks
C) Deri
D) İleum
E) Duodenum

CEVAP: A

Kazananların
tusworld.com.tr dünyası 13
Tifo taşıyıcılığı için, Bakterinin dışkıda en az bir yıl CEVAP: E
süre ile tespit edilmesi gereklidir. Taşıyıcılık en sık
safra kesesinde görülmektedir. Tarama amacıyla Sterilizasyona ve Dezenfeksiyona en dirençli grup
Anti-Vi antikorları bakılmaktadır. prionlardır ve özel bir prosedür uygulamadan
ortamdan uzaklaştırmak oldukça güçtür.
57- 22 yaşında erkek hastanın öyküsünden, çıplak
ayakla deniz sahilinde yürüyüş esnasında yerde 60- Aşağıdaki immunglobulinlerden hangisi dışarı
bulunan bir balıkçı misinasının batması sonucu salgılanmaz ?
3 gün sonra oluşan yara yerinde kızarıklık, şişlik A) IgE
ve ağrı ile birlikte lezyonlar gelişiyor. Birkaç gün B) IgG
sonra nekrotik ülserler gözleniyor ve enfeksiyon C) IgM
tüm bacağa yayılıyor. Hastaneye septik şok tablosu D) IgA
ile yatırılan hastanın yapılan kan kültüründe gram E) ıGD
negatif, kısa ve kıvrık basiller tespit ediliyor.
Bu hastada en olası etken aşağıdakilerden CEVAP: E
hangisidir?
A) Clostridium tetani B hücrelerde maturasyonun göstergesi olan IgD,
B) Bordetella pertussis dış ortama salıverilmeyen bir immunglobulindir.
C) Escherichia coli
D) Staphylococcus aureus 61- Sol ekstremitesinde bir kaza sırasında meydana
E) Vibrio vulnificus gelen kızarıklık üzerine doktora başvuran hastanın
yapılan fizik muayenesinde eritem bulunan bölgeye
CEVAP: E bastırıldığında sarı bir cerahat geldiği gözleniyor.
Vibrio vulnificus, Liman vibriosu etkenidir. Bahsi geçen cerahatin oluşumu sırasında aşağıdaki
Deniz ürünleri ile temas sonucunda ciltte sitokinlerden hangisinin rolü en önemlidir ?
vezikülobüllöz ağrılı lezyon, yara enfeksiyonu ve A) IL-1
hızlı ilerleyen sepsis yapar. B) IL-8
C) IL-10
DENEME

58- 29 yaşında kadın hasta pelvik enfeksiyon D) C3b


şikayetleri ile başvuruyor, hikayesinde 9 yıl önce E) C5a
Rahim İçi Araç ( RİA) takıldığı anlaşılıyor. Sarı
renkli sülfür granülleri ile karakterize olan bakteri CEVAP: B
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Aktinomyces israelii Soruda bahsedilen püy yüksek oranda Nötrofil
B) Nocardia astroides içermektedir. Nötrofillerin olay yerine göçü için IL-8
C) Bacteriodes fragilis önemli bir görev üstlenmektedir.
D) E.coli
E) Mycobacterium leprae 62- CFTR gen mutasyonunun neden olduğu
Kistik Fibrozis hastalarında Pseudomonas
CEVAP: A aeruginosa’nın oluşturduğu mukoid koloniler ile
inatçı ve tedaviye dirençli akciğer enfeksiyonları
Normal flora elemanı, Ağız, GİS, kadın genital oluşturan kolonizasyondan sorumlu Virulans
sistemi ,Gram pozitif dallanan basildir. faktörü hangisidir ?
Fakültatif veya zorunlu anaerop, Sülfür granül, A) Siderofor
patojenliğin göstergesi B) Flagella
Diş çekimi ya da RIA takılması gibi bir travma C) Pilus
öyküsü sonrası , Kronik, Ağrısız , Dışarı drene olan , D) Ekzotoksin A
Sinüs kanalları içeren lezyonlar. E) Alginat

59- Aşağıdakilerden hangisi özel bir prosedür CEVAP: E


uygulamadan ortamdan uzaklaştırılması diğerlerine
göre çok zordur? Pseudomonas aeruginosa’nın sahip olduğu Alginat
A) Zarflı virüsler sayesinde Kistik Fibrozis hastalarında slime tabaka
B) Zarfsız virüsler oluşturarak tedaviye dirençli AC enfeksiyonları
C) Sporlu bakteriler oluşturmaktadır.
D) Sporsuz bakteriler
E) Prionlar

Kazananların
14
dünyası tusworld.com.tr
63- Enterococcus gallinarium ve Enterococcus 67- Şark çıbanı hastadan alınan örneğin NNN
casseliflavus gibi enterokoklarda intrinsik besiyerinde üretilmesi ile görülen formu hangisidir?
Vankomisin direnç geni aşağıdakilerden hangisidir? A) Kist
A) Mec A B) Amastigot
B) Mec C C) Promastigot
C) Van A D) Hipnozoid
D) Van B E) Trofozoid
E) Van C
CEVAP: C
CEVAP: E
Leishmanianın NNN besiyerinde üreyen, vektörden
Mec A ve Mec C Stafilokoklarda bulunur. insana geçen formu Promastigot ( Hareketli )
Van A - Kazanılmış, (Vankomisin, Teikoplanin) formudur.
Van B - Kazanılmış, (Vankomisin)
Van C - İntrinsik (E. gallinarium, E. casseliflavus) 68- Suşi gibi çiğ deniz ürünleri ile bulaşan,
apandisit benzeri bulgularla seyreden kronik
64- Gonokokal servisit düşünülen bir kadın enfeksiyonu ise Gastrointestinal karsinom ile ilişkili
hastadan alınan genital örnek aşağıdaki besi parazit hangisidir ?
yerlerinden hangisine ekilmesi daha uygundur? A) Mansonella
A) Skirrow agar B) Tenia saginata
B) Kanlı agar C) Anisakis simpleks
C) Loeffler besi yeri D) Drofilaria immitis
D) Thayer – Martin besiyeri E) Angiostrongylus
E) Çikolata agar
CEVAP: C
CEVAP: D
Anisakis simpleks larvalarının çiğ deniz
Thayer Martin , Newyork City besiyerleri Gonokoklar ürünlerinin tüketilmesi ile bulaşır. Genelde Japon

DENEME
ve Meningokoklar için yani Neisseria ailesi için özel restoranında suşi yeme öyküsü ile bulaşan,
besi yeridir. gastroenterit, abdominal ağrı ve dışkıda kanama
görülür. Akut enfeksiyonu Apandisite benzerken
65- Midye, istakoz gibi deniz ürünleri tüketimi kronik enfeksiyonu Gastrointestinal kanserle
sonrası gastroenterite neden olan mikroorganizma karıştırılabilir.
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Staphylococcus aureus 69- Aflatoksin’i aşağıdaki mantarların hangisi
B) Enterohemorajik E.coli üretir?
C) Yersinia enterocolitica A) Claviceps purpurea
D) Bacillus cereus B) Arthrinum spp.
E) Vibrio parahaemolyticus C) Aspergillus parasiticus
D) Fusarium moniliforme
CEVAP: E E) Claviceps fusiformis

Vibrio parahaemolyticus, yüksek tuz yoğunluğunda CEVAP: C


ürediği için, midye gibi deniz ürünlerinin yenmesi ile
bulaşır. İnvaziv kanlı ishal yapar. Antibiyotik tedavisi Aflatoksinler sıcak ve nemli koşullarda gelişen
gereksizdir. Aspergillus flavus ve A. Parasiticus küf türleri
tarafından üretilen toksik metobolitlerdir.
66- Plasmodium’ların aşağıdaki yaşam formlarından
hangisi hem anofelde hem de insan da bulunur ? 70- Aşağıdaki virüslerden hangisi hücre kültüründe
A) Sporozoit üremez?
B) Şizont A) Hepatit C virüsü
C) Hipnozoit B) Rotavirüs
D) Merozoit C) Poliovirüs
E) Gametosit D) Poxvirüs
E) Ebolavirüs
CEVAP: A
CEVAP: A
Plasmodium’ların yaşam döngüsü esnasında
anofelden insana geçen form sporozoit formudur. HPV, HCV ve Norovirüsün canlı hücre kültürleri
Dolayısıyla hem sivrisinekte hem de insanda yapılamamıştır.
bulunur.
Kazananların
tusworld.com.tr dünyası 15
71- Aşağıdaki herpesvirüs ailesi üyelerinden 75- İnce bağırsakta lamina propria’da PAS +
hangisinin coğrafi dağılımı belirgin değişiklik granüller içeren makrofajlar ile karakterize
gösterir? malabsorbsiyon hastalığı aşağıdakilerden
A) VZV hangisidir?
B) HHV-8 A) Çölyal hastalığı
C) EBV B) Kistik Fibrozis
D) CMV C) Fenilketonüri
E) HSV-2 D) Whipple hastalığı
E) Tropikal sprue
CEVAP: B
CEVAP: D
Gama herpesvirüs grubu içinde yer alan HHV-8 in
coğrafi dağılımı belirgin değişiklik göstermektedir. İnce bağırsak biyopsisinde PAS + makrofajlar, Wipple
hastalığı için karakterizedir.
72- Aşağıdaki virüslerin primer enfeksiyonu
genellikle semptomatiktir? 76- Malnutrisyonlu 7 yaşındaki bir çocukta anemi
A) Parvovirüs ve karın ağrısı ile geliyor. Dışkı incelemesinde
B) EBV nematod yumurtaları tespit ediliyor.
C) HSV-2 Bu vakadan sorumlu en olası parazit
D) VZV aşağıdakilerden hangisidir?
E) HBV A) Taenia saginata
B) Fasciola hepatica
CEVAP: D C) Necator americanus
D) Echinococcus granulosus
VZV’ nin primer enfeksiyonu su çiçeği’dir. Sekonder E) Enterobius vermicularis
enfeksiyonu ise Zona yani Shingles’dır.
CEVAP: C
73- HSV -1 hangisinde latent kalır?
DENEME

A) B lenfosit Necator americanus kancalı kurtlardan olup,


B) Sakral ganglion Filariform larvaların cildi delmesi ile bulaşır. Erişkin
C) Trigeminal ganglion formları kan kaybına sebep olur ve Hipokrom
D) Makrofaj mikrositer anemi etkenidir.
E) T hücreler

CEVAP: C

HSV-1 Trigeminal ganglionlarda, HSV-2 ise Sakral


ganglionlarda latent kalmaktadır. B lenfositlerde
latent kalan virüsler Gama Herpes virüslerdir.

74- Difteri toksininin etki mekanizması


aşağıdakilerden hangisidir?
A) ADP Ribozilasyonu ile EF-2 inhibasyonu ile inaktive
eder.
B) DNA polimerazı inhibe eder
C) Ribozom subünitlerine zarar verir
D) mRNA bağlanmasını bozar
E) Mebran hasarı verir

CEVAP: A

Difteri toksini, ADP Ribozilasyonu ile uzama faktörü


olan EF-2 ‘yi inaktive ederek protein sentezini
durdurur.

Kazananların
16
dünyası tusworld.com.tr
2022 TUSWORLD 3.DENEME MİKROBİYOLOJİ(72)

55. Cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyon hastalığı CEVAP: B


olan lenfogranuloma venereum`un etkeni
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Calymmatobacterium granulomatis
B) Haemophilus ducrei
C) Neisseria gonorrhaeae
D) Treponema pallidum
E) Chlamydia trachomatis

CEVAP: E

Chlamydia trachomatis’in cinsel yolla bulaşan


L1-L2-L3 tipleri lenfogranüloma venereum, ağrılı
lenfadenomegali Fistülize olabilir (tek taraflı).
İnguinal ligaman şişen lenf bezinin ortasından 59. On altı yaşındaki hasta, şiddetli karın ağrısı ve kanlı
geçtiği için, lenf bezinin ortasında oluk oluşur. ishal şikayetleriyle hastaneye başvurmuştur. Hastada
(Groove, oluk belirtisi) 39 °C ateş mevcuttur. Hastanın şikayetleri üç gün önce
bir grup arkadaşıyla gittiği fast-food restoranındaki
56. Aşağıdaki mikroorganizmalardan yenidoğan yemekten sonra başlamıştır. Hasta yediği hamburgerin
bebekte en sık menenjit etkeni olan hangisidir? çok iyi pişmediğini hatırlar. Bakteriyel kontaminasyon
A) H. İnfluenza nedeniyle restoranda kullanılan etlerin geri toplandığını
B) Staphylococcus Aureus sonradan öğrenir. Aşağıdaki bakterilerin tümü
C) Streptococcus Pneumonia ishale neden olabilir, fakat hangisi büyük olasılıkla
D) Streptococcus agalactiae yukarıda tanımlanan olgunun nedenidir?
E) Neiseria meningitidis A) Salmonella türleri
B) Shigella türleri
CEVAP: D C) Escherichia coli 0157:H7
D) Stapylococcus aureus
DENEME

Streptococcus agalactiae, yenidoğanlarda sepsis ve E) Vibrio cholera


menenjitin en sık etkenidir.
CEVAP: C
57. Aşağıdaki mikroorganizmalardan hangisinin
tanısında ters CAMP testi kullanılır? • Hamburger gibi et ürünlerinin yenmesi ile
A) Enterococcus faecalis bulaşır. En sık görülen suş O157 H7 suşudur.
B) Staphylococcus aureus
C) Clostridium perfringens 60. Aşağıdakilerden hangisi yineleyen Herpes
D) Streptococcus agalactiae Simpleks Virus enfeksiyonudur?
E) Streptococcus pneumoniae A) Ensefalit
B) Herpetik dolama
CEVAP: C C) Bebekte orofarengeal hastalık
D) Neonatal herpes
CAMP testi pozitif gelen bakteriler, B grubu E) Konjunktivit
streptokok ve Listeria
Ters CAMP testi pozitif bakteri, Clostridium CEVAP: E
perfringens
• Foliküler konjonktivit yapabilir. Daha derin
58. Mycobacterium tuberculosis suşu için hangi ilaç dokuların tutulumu gerçekleşir
gruplarına olan direnç, çoklu ilaç direnci ( MDR )
olarak gösterilir? Dendritik ülserasyonlar.
A) Pirazinamid, Etambutol
B) İzoniazid + Rifampin 61. Aşağıdaki bakterilerden hangisi süperantijen
C) Etambutol, streptomisin aktiviteli bir toksin üretir?
D) Rifampisin + Etambutol A) Enterococcus faecalis
E) Rifampisin + kinolon B) Staphylococcus aureus
C) Clostridium perfringens
D) Streptococcus agalactiae
E) Streptococcus pneumoniae

Kazananların
14
dünyası tusworld.com.tr
CEVAP: B CEVAP: A

Staphylococcus aureus’un Süper Antijenleri: Cryptococcus neoformans immün yetmezlikli


TSST-1, Enterotoksin, Eksfolyatif Toksin kişilerde en sık menenjite neden olan maya
mantarıdır.
62. 3 yaşındaki bir kız çocuğunda nefes
alma zorluğu görülmekte ve muayene için 66. Aşağıdaki sterilizasyon yöntemlerinden hangisi
yatırılamamaktadır. Akut bakteriyel epiglottitten sıvı içindeki proteinler zarar görmez?
şüphelendiğiniz bu hastanın daha çok hangi aşıyı A) Pastörizasyon
yaptırmadığını düşünürsünüz? B) Ultraviyole
A) Corynebacterium diphteriae C) Otoklav
B) Neisseria menengitidis D) Kuru ısı
C) Bordetella pertussis E) Mebran filtrasyon
D) Streptococcus pneumoniae
E) Haemopilus influenzae CEVAP: E

CEVAP: E Isıya duyarlı tıbbi araçların sterilizasyonunda


kullanılan yöntemler, Membran filtrasyonu ve Etilen
• Haemopilus influenzae, Epiglottit En sık oksit yöntemleridir.
etkenidir.
• Lateral boyun grafisinde başparmak işareti 67. Hastadan alınan dışkı örneklerinden Vibrio
tipiktir. colera’nın izolasyonu için kullanılan özel besi yeri
hangisidir?
63. Chagas hastalığının etkeni aşağıdakilerden A) TCBS Agar
hangisidir? B) LIM Agar
A) Trypanosoma brucei C) Çikolatalı besi yeri
B) Toxoplasma gondii D) Newyork City besi yeri
C) Leishmania tropicalis E) Skirrow agar

DENEME
D) Trypanosoma cruzi
E) Leismania donovani CEVAP: A

CEVAP: D TCBS Agar, Vibrio türlerinin izolasyonu için


kullanlır. Vibrio cholerae diğer vibriolardan farklı
Chagas Hastalığı ( Amerikan Tripanosomiyazı) olarak sükroz fermantasyonu nedeni ile sarı
etkeni Trypanosoma cruzi (amastigot) renkli koloniler oluşturur. Diğerleri ise yeşil renkli
koloniler oluşturmaktadır.
64. Candida albicans’ ın mikrobiyolojik
incelenmesinde hangisi görülmez? 68. J zinciri aşağıdaki immunglobulinlerden
A) Blastospor hangisinin yapısında bulunur ?
B) Klamidospor A) IgG1
C) Psödohif B) IgD
D) Gerçek hif C) IgE
E) Artrospor D) IgM
E) IgG4
CEVAP: E
CEVAP: D
Candida albicans’ ın mikrobiyolojik incelenmesinde
Blastospor, Klamidospor, Psödohif ve gerçek hifler Serumda Dimer halde bulunan IgA ve pentamer
görülür. olarak salıverilen IgM Jzincirine sahiptir.

65. Menenjit tablosu ile başvuran bir hastanın 69. Aşağıdakilerden hangisi Staphylococcus
beyin omurilik sıvısının mikroskopik incelemesinde aureus’un İnsan IgG sinin Fc kısmına bağlanmasını
geniş kapsüllü ve tomurcuklanan maya sağlar?
hücrelerinin görülmesi halinde aşağıdaki mantar A) A proteini
enfeksiyonlarından hangisi düşünülmelidir? B) M proteini
A) Cryptococcus neomorfans C) Kord faktör
B) Malassezia furfur D) Tip 3 sekresyon sistemi
C) Histoplasma capsulatum E) Lipopolisakkarit
D) Candida albicans
E) Paracoccidioides immitis

Kazananların
tusworld.com.tr dünyası 15
CEVAP: A 73. Boyun bölgesinden alınan deri biyopsi
örneğinde immünofloresans yöntemiyle viral
Bütün Antijenler antikorların Fab kısmına antijen tespiti, aşağıdakilerden hangisinin tanısı için
bağlanırken Staphylococcus aureus’un protein A sı önemlidir?
Fc kısmına bağlanır. A) Kuduz ensefaliti
B) Herpes ensefaliti
70. Sıtmadan şüphelenilen bir hastada kandan C) Spongioform ensefaliti
yapılan incelemede hilal şeklinde gametositler ve D) Sklerozan panensefaliti
genç trofozoitler tespit ediliyor. E) Rubella panensafaliti
Bu durumdan sorumlu en olası etken
aşağıdakilerden hangisidir? CEVAP: A
A) Plasmodium ovale Kuduz ensefaliti tanısında Negri ( intrasitoplazmik)
B) Plasmodium Vivaks inklüzyon cisimciklerinin kullanılması önemlidir
C) Plasmodium Malaria fakat bahsedilen immünfloresans yöntemin
D) Babesia microti duyarlılığı inklüzyon cisimciklerine göre daha
E) Plasmodium falciparum yüksektir.

CEVAP: E 74. HTLV ‘de T lenfosit proliferasyonu ile ilişkili


olan IL-2 ve reseptör sentezini artıran protein
Muz ya da hilal şeklinde gametositler, birden fazla aşağıdakilerden hangisidir?
taşlı yüzük görünümü ile maurer cisimcikleri P. A) P24
Falciparum için çok karakteristiktir. B) Gp21
C) Gp46
71. Akciğerlerde erişkin formu bulunan, dispne, D) Tax proteini
hemoptizi, öksürük, göğüs ağrısına neden olan E) Rex proteini
parazit aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ascaris lumbricoides CEVAP: D
B) Paragonimus westermani
DENEME

C) Fasciola hepatica HTLV, tax proteini aracığıyla IL-2 ve reseptör


D) Echinococcus granulosus sentezini artırarak T hücre proliferasyonuna neden
E) Schistosoma mansoni olmaktadır.

CEVAP: B 75. 8 aylık bebek irritabilite ve iştahsızlık ile


getiriliyor. Fizik muayenesinde deride yaygın
Erişkini Akciğeri tutan tek parazit Paragonimus eritem gözleniyor. Lezyonlara dokunduğunuzda
westermani’dir. Bu nedenle tanısında balgamda kolaylıkla yayılarak ayrıldığı gözleniyor.
yumurtaları gösterilmektedir. Bahsedilen kliniğin patogenezinden sorumlu
bakteri ve toksini hangisidir?
72. İnsan papillomavirüsün P53 ve Rb proteinlerine A) Streptococcus pyogenes -Sfingomiyelinaz C
bağlanarak hücre apoptozisini inhibe eden, B) Arcanobacterium haemolyticum-Delta toksin
onkojenik gelişimi başlatan erken gen bölgeleri C) Staphylococcus aureus- Enterotoksin A
aşağıdakilerden hangisidir? D) Staphylococcus aureus- Eksfoliyatif toksin
A) E1,E2 E) Staphylococcus aureus- P-V lökosidin
B) E3,E4
C) E1,E3 CEVAP: D
D) E2,E4
E) E6,E7

CEVAP: E

HPV E6’sı ile P53’ü, E7 si ile de Rb ‘yi inaktive


ederek Serviksin Skuamöz Hücreli karsinomuna
neden olur.

Kazananların
16
dünyası tusworld.com.tr
76. Kendisine ait DNA bağımlı RNA polimeraz enzimi
olması nedeniyle sitoplazmada replike olan DNA
virüsü hangisidir?
A) Rabdovirüs
B) Papillomavirüs
C) Adenovirüs
D) Poksvirüs
E) Herpesvirüs

CEVAP: D

DNA virüsler, konağın DNA bağımlı RNA polimeraz


enzimlerini kullanmaları nedeniyle çekirdekte
replike olurlar. Bu durumun istisnası olan Poksvirüs
ise DNA virüsü olmasına karşın kendine ait
enzimleri taşıdıkları için sitoplazmada replike olur.

DENEME

Kazananların
tusworld.com.tr dünyası 17

You might also like