Professional Documents
Culture Documents
5 D 963 A 7 e 14200
5 D 963 A 7 e 14200
baliabideak.
Ebaluazioa
Edukien
ebaluazioa
Hasierako ebaluazioa
Izena Data
ura / hurra
harria /
haria zoroa
/ zorroa
A J H A M A R E W Q U T R E W E A
H I O J O N I H A M A H I R U I H
A S E H U N K O T R W C B M L J A
T H N A I F X R K O A L P U A U R
E R U A S N I B E H I A R G H A I
A H U R T Z A B N D R E A I O U A
• ANIMALIAK ►
• ZENBAKIAK ►
9 Erreparatu irudiari eta idatzi albiste laburra, zer, noiz nola, eta nori gertatu
zaion azaltzeko.
IZENBURUA:
1 Erantzun galderei.
9
• Non dago Erroma?
• argi
• ni ► • Amaia ► • gu ►
7 Osatu esaldiak izen bereziak NOR edo NORK kasuan jarriz, adibidean bezala.
• ilargia: • kaixo:
• ongi: • Selene:
• etorri: • nor:
• izena: • hodei:
Ane:
Etxera heltzen zarenean, begiratu zer
falta den eta egin erosketak, ados?
Horiek egindakoan, txukundu zeure
gela, aspaldi honetan dena hankaz
gora duzu-eta.
Hori guztia egiten baduzu, sariren
bat irabaziko duzu!
Amatxo
• Oharra nork idatzi du, Anek ala amak? Eta nork jaso du? Nola jakin
duzu?
Tolosa Aizkor
tortilla ri
ahuntz
Aritz zelai
Everest • • ibaia
Pitagoras • •
mendia
Europa • •
matematikaria Amazonas • •
kontinentea
estalki
eskuoihal
ehunzango
euritako surflari
garraiobide
9 Adierazi hitz hauen artean zein diren bereziak eta zein arruntak.
• Izen bereziak:
LUXUZKO KOMUNA!
Goitik behera berriztatutako komun zabal-
zabala da. Harlauza berriak eta dotoreak ditu,
baita sendoak ere, apurtzeko zailak direnak.
Aurrealdean leiho handi-handia eta argitsua
du. Urrezko kanilak dituen konketa sakonak,
bidet luzexkak eta komun erosoak osatzen dute
ezkerreko partea. Eskuinean, berriz, hiru
pertsonentzako dutxa zabala du eta, alboan,
modan dagoen bainuontzi handia. Argiak ere
baditu eta ura hainbat modutara eror daiteke
txorrotatik, bakoitzak gustukoen duen modura
egokituta. Masajeak primeran ematen ditu
bainuontzi ikusgarriak. Komun eder-ederra da,
alajaina!
ederra da.
• ar • zorro • bel
• zuhai • o o • ori
• egin ► • ibili ►
• eroso ► • eman ►
• berdin ► • egin ►
atzo/atso hotz/hots
• langile ► •
ezberdin ►
• desegin ► • jostailu ►
• erantzun ► • berregin ►
• garbitu + -tzaile ►
FOTOKOPIATZEKO MATERIALA © 2019 ZUBIA EDITORIALA S.L. / SANTILLANA 1
EDUCACIÓN, S. L.
• idatzi + -le ►
• zur + -gin ►
• sendatu + gile ►
arina estua
mahaia
xelebrea edalontzia
gaixoa
zabala zuria ikusi
dira normalean.
• eroso ► • ►
entzun
• ► • ibili ►
berdin
3 Ipini komak (,), puntuak (.) eta bi puntuak (:) behar diren tokian.
• Gaur hiru lagun atzerritar egin ditut Sohanny Omar eta Henry
eraiki dugu.
6 Azaldu nola sortu diren hitz hauek: hitzak elkartuz edo atzizkia
erantsiz.
ehunzango ►
irakasle ►
garbitzaile ►
itsasontzi ►
ikastetxe ►
• Amaia ► • Eguzki ►
• hura ► • Oier ►
• senbat/zenbat • xehetasun/zehetasun
• informazio/informasio • ahaxtu/ahaztu
• gastea/gaztea • adiskide/adizkide
• izilik/isilik • solomo/zolomo
• zehazka/sehaska • argazki/argaski
• nagusia/naguzia • gaistoa/gaiztoa
Berria • • irakaslea ►
Andoni • • kontinentea ►
Tutera • • egunkaria ►
Dunbo • • hiria ►
Ibaizabal • • elefantea ►
Egipto, apirilaren 1a
Kaixo, Aitziber:
Egiptoko piramideetatik idazten dizut. Itzelak
dira! Gameluz egin dugu osteratxo bat eta
bertako musika entzuten ere izan gara. Etxebizitza salgai
Toki lehor-lehorra da, baina sekulako
paisaiak daude. Etxebizitza hirigunean dago, Plaza
Nagusitik oso gertu. Hiru logela
Itzultzean kontatuko dizut dena. Besarkada handi ditu, egongela zabal eta
handi bat. argitsua eta ondo hornitutako
Iban sukaldea, altzari eta etxetresna
berri-berriak dituena. Bainugela eta
komuna ere baditu. Balkoitik
inguruko zelaiak eta mendiak
ikusten dira.
egin dit.
• egun + ► • liburu + ►
• kafe + ► • kirol + ►
9 Adierazi aditz bakoitza zer aditz trinkori dagokion: ibili, etorri, jakin,
iruditu edo egon.
XABIER JAKINTSUA
Xabier oso mutiko jatorra da.
Txiki-txikitatik ezagutzen dugu eta
lagun handia dut.
Mutiko garaia da eta tripa apurtxo
bat ere badu. Ile luzea eta kizkurra
du, gaztaina kolorekoa. Aho handia
du eta hortz zuri-zuriak.
Xabier oso mutiko jakintsua da,
irakasleak esandako guztia arin
ikasten du. Oso emaitza onak
lortzen ditu eskolan. Gutxi ikasten
duela dio, baina ikaskideok ez
diogu sinesten.
Aukeratu. Egoeren
deskribapena
Pertsonen deskribapena
(makina bat)
(lekutan egon)
(buru-belarri)
ANDEREÑO MAIDER
Gure andereñoa Argentinakoa da.
Maider Ormaetxea Iriberri du izena eta
Buenos Airesen jaio zen.
Primeran egiten du euskaraz, txikitan
ikasi zuelako, etxean.
Irakaskuntza-ikasketak Buenos Airesen
egin zituen eta duela sei urte etorri zen
Donostiara bizitzera.
Andereño Maiderrek ipuin asko
dakizki eta guri kontatzen dizkigu.
Ipuin horietako batzuk liburuetan
idazten ditu. Gure andereñoa idazlea
ere bada.
IZENA:
ABIZENAK:
JAIOTERRIA:
BIZILEKUA:
11 Erantzun galderei.
Pertsona baten
deskribapena Biografia
bizitzako kontuak
irabaziko du?
itzazue
zaitez
IDAZMAKINA
Izenak adierazten duenez, paperean idazteko balio
duen tresna da. Lauki forma du eta hainbat
materialez dago osatua: burdina, metala,
plastikoa…
Alde batean plastikozko teklak edo botoiak ditu.
Horiek sakatzen ditugunean, nahi dugun letra
inprimatzen da paperean, hitzak eta testuak osatu
ahal izateko.
Beste aldean, burdinazko ardatz bat dauka,
paperari eusteko. Ardatza ezker-eskuin mugitzen
da teklak sakatzean.
Harrigarria bada ere, tresna honek ez du pilarik ez
argindarrik behar bere lana egiteko.
196
9
bizi da.
du.
ANATIDOAK
IZENA: Ahatea
NEURRIAK: Forma desberdinetakoak eta
tamaina ertainekoak dira.
LUMAJEAREN KOLOREA: Desberdina da
espeziearen arabera, baina berdexkak eta
urdinxkak dira ohikoenak.
ITXURA: Oin palmatuak, moko zapala,
hanka laburrak eta hego luzeak eta
muturdunak dituzte.
ELIKADURA: Ahateak, oro har, orojaleak dira.
BIZITOKIA: Mundu osoan aurki ditzakegu, eta, batez ere, ura dagoen
tokietatik gertu bizi dira.
• Zergatik? Aukeratu.
adierazten direlako.
3 Aukeratu bikote hauetan zuzen idatzita dagoen hitza, ts, tx eta tz kontuan
izanik.
• itzulapikoa/itsulapikoa • zuhaitz/zuhaits
• tsimeletak/tximeletak • itsaso/itxaso
• ontsiak/ontziak • txakurra/tzakurra
sartzen utziko.
dugu.
izango duzue.
Oker dago.
Ez egon sutan!
• Lagunak antzerkia entseatzen ari dira bihar antzezteko. (Oraintxe ala egunero)
• Hamar kilometro egiten ditu lasterka, sasoi betean egoteko. (Oraintxe ala
egunero)
• Eskolara agenda eramaten dut, nire gauzak apuntatzeko. (Oraintxe ala egunero)
A Iparragirre Balerdi, B)
) Jose Maria
Olerkari eta konpositore
gipuzkoarra. Urretxun jaio
zen, 1820.urtean. Lehen
Gerra Karlistan karlisten
alde parte hartu zuen
foruak defendatzearren, Felisa amonatxoa
eta atzerriratu behar izan 80 urte beteko ditu aurten. Ile zuria du,
zuen. Bere gitarra besa- sendo-sendoa. Betaurrekoak ditu, ez baitu
pean harturik, Suitza, Ita- ondo ikusten, eta begi txiki-txikiak ditu.
lia, Alemania eta Frantzian Ezpainak, aldiz, handiak ditu, eta sudurra
barna urte asko igaro on- ere halakoxea. Felisa emakume gogorra
doren, Euskal Herrira itzu- da, eta jostun ona. Gaztetan huraxe zen
li zen. Orduan, Gernikako haren lana. Beti josten dizkit apurtutako
Arbola abesti famatua arropak.
konposatu zuen.
deskribapena. Fitxa.
• Ez daukat ; presaka
nabil. astia
astirik
nahi. ezer ez
ezer
Arratsalde on,
ikus-entzuleok:
Egunotan, bero handia egiten ari da
kostaldean, eta uraren tenperatura
26 gradura iritsi da. Hori dela-eta, ehunka
marmoka agertu dira hondartzetan.
Sorosleek hainbat lagun artatu dituzte
marmoken ziztaden ondorioz.
Hondartzan, postu berezi batzuk jarri dituzte
lehen mailako arreta behar duten
pertsonentzat. Arduradunek kontu
handiz bainatzeko eskatu
dute.
gertatutakoa.
• 101: • 23:
• 52: • 93:
• 18: • 74:
• Jabea (Norentzat)
pozgarria da txakurra hain jolastia
FOTOKOPIATZEKO MATERIALA © 2019 ZUBIA EDITORIALA S.L. / SANTILLANA 4
EDUCACIÓN, S. L.
izatea.
• Neskatoak entrenatzailea
(Norekin) hitz egiten ari dira.
korapilatsuak.
Aimar Aimarrengan
a
Unai Unairengan Unairengandi
k
• Etxekoei era txarrean erantzuten die; kalean, berriz, oso atsegina da.
• 1. erlojua ►
• 2. erlojua ►
• 3. erlojua ►
• 4. erlojua ►
Zer gertatu
zen?
Nork aurkitu
zuen?
Zergatik
gertatu zen?
Nola amaitu
zen
hanka • • belar ►
sal(du) • • motz ►
bainu • • fin ►
ida(t)z • • gela ►
senda(tu) • ►
• makina
moko • • ►
FOTOKOPIATZEKO MATERIALA © 2019 ZUBIA EDITORIALA S.L. / SANTILLANA 5
neurri
Albistea.
ematen du.
• Iratxe eta Oier antzerkia doaz; Jon nahiago izan du etxean gelditu.
• Ezin zara beti ezer egin gabe egon, hori ez da fundamentua eta! (egonean egon)
• Harrituta geratu nintzen Jon zenbat hazi den ikusi nuenean. (zur eta lur geratu)
•Atzo formal-formal zaude / egon zinen; gaur, berriz, bihurri ibiltzen ari
zara / zabiltza.
5 FOTOKOPIATZEKO MATERIALA © 2019 ZUBIA EDITORIALA S.L. / SANTILLANA
• Paperezko hegazkina egiten irakasten dizuet/ irakatsiko dizuet, beraz,
zuek adi
egoten behar duzue/ egon behar duzue.
• Kontuz ibiltzeko esan diozu zure neba txikiari, puxtarria ahoan sartu baitu
ia.
diot.
arte esnatuko.
biziko gara.
• basakatu ► +
• betoker ► +
• besaulki ► +
• artaburu ► +
Izena Data
Asmakizunaren izena:Tramankuluaren
asmatzaileak:Aurkezpen-lekua:Lortutako
saria:
8 Kopiatu taula honetan irakurgaian ageri diren eta ts, tz eta tx letrez
idazten diren hitzak:
TsTzTx
DUTXAGA
R
Txakurkume herrena
Dendari batek iragarki hau jarri zuen atean:
«Txakurkumeak salgai».
Horrelako iragarkiek haurren arreta erakartzen
dute beti, eta laster agertu zen mutiko bat
galdezka: «Zenbat balio dute txakurkumeek?».
Dendariak erantzun zion: «30 eurotik 50 eurora
bitartean». Eskua poltsikoan sartu eta txanpon
batzuk atera zituen umeak: «2,50 euro besterik ez dut… ikus al ditzaket txakurtxoak?»
Gizonak irribarre egin eta txistu jo zuen. Dendariaren txakur emea lasterka irten zen
dendaostetik, bost txakurkume atzetik zituela. Txakurtxo haietako bat nahiko atzean
geratu zen. Umeak berehala erreparatu zion atzean geratutako txakurkume herrenari.
«Zer gertatzen zaio txakurtxo horri?» galdetu zuen. Gizonak azaldu zion txakurkumea
jaio ostean albaitariak esan ziola aldakan arazo bat zuela eta herrenka ibiliko zela bizi
guztian. Umea zeharo hunkitu zen, eta oihu egin zuen: «Horixe da nik erosi nahi dudan
txakurtxoa!». Gizonak honela erantzun zion: «Ez duzu txakurkume hori erosiko. Benetan
nahi baduzu, oparitu egingo dizut».
Mutikoa haserretu egin zen: «Nik ez dut nahi zuk oparitzea. Txakurkume horrek
gainerakoek adina balio du, eta prezioa oso-osorik ordainduko dizut. Benetan, nik
dauzkadan 2,50 euroak emango dizkizut orain, eta hilero beste 50 zentimo, den-dena
ordaindu arte». Gizonak erantzun zion: «Egia esan, mutiko, zuk ez duzu txakurkume
hori erosi nahi. Ez da inoiz lasterka, saltoka eta jolasean ibiliko, gainerako txakurkumeen
moduan».
Mutikoa makurtu zen, eta galtzaren barrena altxatu zuen, ezkerreko hanka erakusteko.
Okertuta eta elbarrituta zeukan zangoa, metalezko aparatu handi batez eutsita. Gizonari
berriro begiratu eta esan zion: «Tira, ni ere ez naiz korrikalari bikaina, eta txakurkume
horrek bere egoera ulertzen duen norbait beharko du».
Gizonak ezpainak hozkatu zituen eta, begiak malkotan, esan zion: «Txakurkume
hauetako bakoitzak zu bezalako jabea izatea espero dut, ume».
Txakurra • • Txahala
Oiloa • • Txita
Ardia • • Moxala
Behia • • Txakurkumea
Zaldia • • Arkumea
1 Haur askok txakur bat nahi dute etxean. Horrek ardura berriak
0 dakartza. Idatzi 6 lerro maskota gisa hartutako txakur horiek behar
dituzten zainketei buruz.
Izena Data
Energia-iturriak
Energia-iturriak naturan dauden baliabideak dira, gizakiek beren jardueretarako
energia lortzeko baliatzen dituztenak.
Energia-iturriak bi multzotan sailkatzen ditugu: berriztagarriak eta ez-
berriztagarriak.
Energia berriztagarriek natura dute iturri eta agorrezinak dira. Energia
berriztagarrien adibide dira eguzki-energia, energia eolikoa, itsasaldien energia
eta energia hidraulikoa.
Energia-iturri berriztaezinak dira Lurrean daudenak eta erabiltzen diren heinean
agortzen direnak, haien kopurua mugatua baita. Esate baterako, berritu ezin
diren energia-iturriak dira petrolioa, ikatza, gas naturala eta energia nuklearra.
Gaur egun kontsumitzen dugun energia gehiena iturri berriztaezinetatik dator.
Energia-iturri horiek, agortzeaz gainera, gehiago kutsatzen dute. Horregatik da
garrantzi handikoa guztiok laguntzea ahalik eta gutxien kontsumitzeko.
Adibidea
k
Energia-
iturriak
Adibidea
k
6 Zer iturri motatatik dator gaur egun kontsumitzen dugun energia gehiena?
8 Sailkatu energia-iturri
hauek.
LEHENALDIA
GEROALDIA