Professional Documents
Culture Documents
Edukiak ebaluatzeko
baliabideak
1 EDUKIAK EBALUATZEKO
TESTU-TIPOLOGIA 1 Irakurri testua eta erantzun. Deskribapen objektiboa ala subjektiboa da? Aukeratu beheko
aukeretatik, erantzuna arrazoitzeko.
Amonak hirurogei urte baino gehiago ditu, baina ez dakit zenbatsu gehiago (egia
esan, ez da erraza jendearen adin zehatza gogoratzea, batez ere zaharren adina,
ezta?). Oso altua eta argala da, eta tente baino tenteago ibiltzen denez, ipuin batetik
ateratako erregina ematen du. Erregina on bat, jakina. Gainera, oso azal leuna du,
eta patxo bat ematen diodanean, haren masailek masusta azalez eginak daudela
ematen dute. Ilea zuri-zuria du, hain zuria ezen batzuetan urdinxka ematen baitu.
Behin batean, oso urdinak zituela iruditu zitzaidan batean, ea punk-ez mozorrotzeko
asmoa ote zuen galdetu nion, eta amonak tuntuna banintz bezala begiratu zidan.
Ezetz esan zidan, ileak kolore hori hartzen ziola ile-apaindegira tindatzera joaten
zen bakoitzean (dirudienez, propio tindatzen dituzte horrela; gai urdinxka bat jart-
zen omen diote ilea zuritzeko. Ez al da harrigarria?).
Horrelakoa da bizitza, Carlota Gemma Lienas
GRAMATIKA 2 Ordenatu hitzak izen-sintagmak osatzeko. Ondoren, idatzi dagokien predikatuaren ondoan.
2 EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L.
PROBA
GRAMATIKA 4 Sailkatu.
• dantzari • garbitzaile
• okin • piano-jotzaile
• kirolari • irudigile
• itsasargi • baleontzi
• jangela • esatari
• aldagela • musika-saio
EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L. 3
PROBA
• 2013-10-06
• 2001-04-11
• 1879-06-27
• 1948-03-18
• 1995-01-30
10 Bete dekorazio-olerki honetako hutsuneak azpian dituzun hitzekin. Ondoren, adierazi zein diren
dekorazio-olerkien lau elementuak.
4 EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L.
1 LORPEN-ADIERAZLEAK ETA ERANTZUNAK
Lorpen-adierazleak Jarduerak
• Izenondoa: lotsati, beldurti, dotore, txiki, dotore gizen. • 1879ko ekainaren 27a.
• 1948ko martxoaren 18a.
• 1995eko urtarrilaren 30a.
EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L. 5
9 • Tutankamonen hilobia 1922ko azaroaren 4an aurkitu zuten.
• Titanic ontzia 1911ko maiatzaren 31n itsasoratu zen.
• Agustin Lizarraga 1902ko uztailaren 14an heldu zen Machu
Picchura.
• Edmund Hillaryk eta Tenzing Norgayk 1953ko maiatzaren
29an jo zuten Everesteko gailurra.
• Walt Disney marrazkigilea 1901eko abenduaren 5ean jaio
zen Chicagon.
10 Kuku miku kañola
kainaberea larrosa,
Pitxoke ta Pitxote
jaunak nora zoazte
kalean gora
kalean behera,
biribiltxua alkate.
eskuan daukat hazia
poltsan urregorria
amumatxuak balekia
aterako leistake begia.
Dekorazio-olerkien lau elementuak dira: erritmoa, errima,
onomatopeiak eta hitz asmatuak
6 EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L.
2 EDUKIAK EBALUATZEKO
• Non dago?
• Nolakoa da?
patinatzera lortzeko jateari moztea eramatea egiteagatik
EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L. 7
PROBA
LEXIKOA 6 Esan hitz hauek elkartuak ala eratorriak diren eta banatu osagaiak.
• iletsu: : +
• dirudun: : +
• eskubaloi: : +
• burusoil: : +
• arrandegi: : +
• basakatu: : +
• ipurtargi: : +
LEXIKOA 7 Sailkatu.
abeslari zuhaitz bilbotar
sorgintxulo aulki amuarrain
arkatz menditsu hegaluze
hankamotz garbitzaile euri
8 EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L.
PROBA
EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L. 9
2 LORPEN-ADIERAZLEAK ETA ERANTZUNAK
Lorpen-adierazleak Jarduerak
10 EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L.
7 • Bakunak: ardo, zuhaitz, aulki, arkatz, euri.
• Eratorriak: irakasle, abeslari, bilbotar, menditsu, garbitzaile.
• Elkartuak: eskumutur, sorgintxulo, amuarrain, hegaluze,
hankamotz.
8 • 05:30
• 16:28
• 12:15
• 06:45
• 17:03
9 • Udaletxean ez zaituzte hartuko ordu bi eta erdietatik
aurrera.
• Klaseak goizeko zortziak eta laurdenetan hasten dira.
• Iluntzeko zazpiak eta hogeian pizten dituzte kaleko argiak.
• Pasaiarako trena laurak hogeita bost gutxiagotan hartuko
dute lagunek.
• Postariak hamarretatik hamaikak eta hamarrera arte
irekitzen du bulegoa.
10 Adi zan neska dramatizazioa eta Xoxoa ipuin erritmikoa
EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L. 11
3 EDUKIAK EBALUATZEKO
Imajina al dezakezue ni, Silvia Jofre, ikaskatilu nazkantea, eskolan beti aurreko iladan
jartzen naizena, nire galdera zorrotzekin irakasleak ere zalantzatan jartzen ditudana,
beti apunteak hartzen eta azterketak bikain egiten nabilena…
Azaroak 19an, osteguna, Pamela Valencianoren No sólo duelen los golpes bakarri-
zketa izan genuen DBHko ikasleek. Bere istorio pertsonalaren bitartez, gure gizar-
teko hainbat arazori buruz hitz egin genuen.
1.
2.
Oso lortzen badute ere, album osoak baino diru gehiago eman
12 EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L.
PROBA
• zain(du) + =
• entzun + =
• eros(i) + =
• lagun(du) + =
• jan + =
EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L. 13
PROBA
• aitziber eta ane bilbon geratu dira. gorka eta leire, aldiz, gasteizera joan dira.
LITERATURA 10 Hiru koplaren sei erdi dituzu hemen. Elkartu zatiak eta erantzun. Zer kopla mota dira?
1.
2.
3.
14 EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L.
3 LORPEN-ADIERAZLEAK ETA ERANTZUNAK
Lorpen-adierazleak Jarduerak
Egunerokoaren eta blogaren ezaugarriak ezagutzen ditu eta bereizteko gai da. 1
Testuinguruaz lagunduta, Nor, nork eta nori kasuen mugagabeak txertatzen daki. 2
Testuinguruaz lagunduta, izan eta ukan aditz laguntzaileak egoki txertatzen daki. 4
-lari, -tzaile, -kin eta -le atzizkiak eta haien esanahia ezagutzen ditu. 7
EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L. 15
7 • Eleberrigile horri liburua erosi diote zinema-gidoia egiteko.
• Basamortuari buruzko argazki-erakusketa egingo du
argazkilari horrek.
• Jantokiko zaintzaile berriak goxoki hitz egiten die ikasleei.
• Harakin horrek badaki haragi onena nori saldu.
• Hainbat ikusle bildu ditu antzezlan barregarri horrek.
8 • Anton Salazar donostiarrak irabazi du aurtengo Munduko
Xake Txapelketa Ohion.
• Aitziber eta Ane Bilbon geratu dira. Gorka eta Leire, aldiz,
Gasteizera joan dira.
• Hainbat udalek zergak jaitsi dituzte, Bilboko udalak,
besteak beste.
9 • Bidasoa Ibaia.
• Maiatza.
• Tolosar.
• Argia Aldizkaria.
10
Hor goian-goian belea
errekaldean goldea etxekoak agurtzeko
etxe hontako nagusi jauna eskeko kopla
nekazaritxo noblea
16 EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L.
4 EDUKIAK EBALUATZEKO
geunden zoaz nabil neraman
daramatzagu genbiltzan dago daki
EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L. 17
PROBA
• Zornotza + =
• Gasteiz + =
• Argentina + =
• Peru + =
• Oion + =
• Bergara + =
• Brasil + =
• Honela hasi zitzaigun ama kontatzen «Atea ireki eta zer ikusiko eta».
• Mandatu piloa egin behar dugu ogia erosi, dirua atera, pastela agindu.
18 EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L.
PROBA
Gurasoek behin baino gehiagotan esana zidaten «Ezberdina da Marrakex» Egia biribila! Zoragarria
da Koloreak, usainak, sentsazioak dena da ezberdina! Zokoetan edozer gauza aurki dezakezu
etxerako gauzak, tea prestatzekoak, espeziak Larruz egindakoak ere nahi beste zapatak, poltsak,
diru-zorroak Denetariko oihalak ere bertan dituzu eskuragai zapiak, alkandorak, soinekoak, tunikak
Dendari guztiak atentzioa eman nahian «Hurbil zaitez!» Edozein hizkuntzatan, gainera ingelesez,
LITERATURA 10 Osatu erromantzea ondoko zatiekin eta erantzun. Zein eredutako erromantzea da? Nola jakin
duzu?
baneutso palabraturik.
EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L. 19
4 LORPEN-ADIERAZLEAK ETA ERANTZUNAK
Lorpen-adierazleak Jarduerak
• Errekreo orduan ezin dugu geletan egon, debekatuta dago. • Gasteiz + -tar = gasteiztar
3 • Gure herriko hainbat kaletan ez dute gauez argirik pizten. • Peru + -tar = perutar
20 EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L.
7 • eskuindar
• arriolatar
• frantziskotar
• gautar
• lekandar
8 • Honela hasi zitzaigun ama kontatzen: «Atea ireki eta zer
ikusiko eta...».
• Mandatu piloa egin behar dugu: ogia erosi, dirua atera,
pastela agindu...
• Honela hasi zuen hitzaldia: «Badut amets bat...».
• Garbitzaileek dena garbitu dute: kaleak, etorbideak,
plazak...
9 Gurasoek behin baino gehiagotan esana zidaten: «Ezberdina
da Marrakex». Egia biribila! Zoragarria da. Koloreak, usainak,
sentsazioak… dena da ezberdina! Zokoetan edozer gauza
aurki dezakezu: etxerako gauzak, tea prestatzekoak,
espeziak… Larruz egindakoak ere nahi beste: zapatak,
poltsak, diru-zorroak… Denetariko oihalak ere bertan dituzu
eskuragai: zapiak, alkandorak, soinekoak, tunikak… Dendari
guztiak atentzioa eman nahian: «Hurbil zaitez!» Edozein
hizkuntzatan, gainera: ingelesez, frantsesez, euskaraz…
Ezberdina, benetan.
10 Erromantze lirikoa da. Maitasun kantua delako eta
sentimendua delako nagusi. Gainera, sinboloak erabiltzen
ditu. (usoa)
EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L. 21
5 EDUKIAK EBALUATZEKO
❑ Azalpen objektibo eta zehatza da. ❑ Jarraibideak eta aholkuak ematen ditu.
22 EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L.
PROBA
garbituko ditut joaten naiz konpontzen ari dira aurkitu nituen deitu diot
LEXIKOA 6 Idatzi definizioei dagokien hitza, -garri, -erraz, -gaitz eta -ezin atzizkiak erabiliz.
• Mirets daitekeena:
• Eramateko erraza:
• Asetzeko zaila:
• Agortzeko ezinezkoa:
LEXIKOA 7 Osatu esaldiak, aditzei -garri, -erraz, -gaitz eta -ezin atzizkiak erantsiz.
EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L. 23
PROBA
ORTOGRAFIA 9 Jarri komak eta puntu eta komak behar diren tokietan.
Osasungarria da
barre egitea
posible dunarentzat
nolako suertea!
Nik behintzat daukat nahiko
bizitza betea
ta parrez uxatzen det
barruko nekea.
Beñat Gaztelumendi
24 EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L.
5 LORPEN-ADIERAZLEAK ETA ERANTZUNAK
Lorpen-adierazleak Jarduerak
-garri, -erraz, -gaitz eta -ezin atzizkien esanahia ulertzen du eta egoki erabiltzen ditu. 7
Testuinguruaz lagunduta, koma eta puntu eta koma puntuazio-markak erabiltzen daki. 9
• Jarraibideak eta aholkuak ematen ditu. • Herenegun hamar euro aurkitu nituen kalean.
• Bidaia-proposamena azaltzeko da. 5 • Astelehenero zinemara joan ohi gara.
• Hiztegia zehatza izaten da. • Hilero-hilero moztu ohi du ilea gure izebak.
2 • Hango gizonen itxura ikusi al duzu? Mozorroturik daude ala? • Oraintxe bertan hoteleko zuzendariari kexa-gutuna idazten
• Ane barazki-jalea da, ez du haragirik jaten. ari naiz.
• Dutxako gel berriagatik orbanak atera zaizkit azalean. • Une honetan bertan janzten ari naiz, bi minututan prest!
• Familiako kideentzat erosi ditu zozketarako txartelak. • Ikasten ari naiz, orain ezin naiz kalera irten.
EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L. 25
7 • Ezin dut zure idazlana zuzendu, zure idazkera ulertezina
da.
• Interneten beharrezko informazioa guztia eskuragarri dago.
• Amonari sakelako erabilerraza erosi diogu, erraz molda
dadin.
• Material horri asko kostatzen zaio su hartzea, erregaitza
da.
• Hainbat ideia azpimarragarri aipatu dituzte hitzaldian.
8 • Iker, institutuko zuzendaria, eta Laura, ikasketaburua,
Anderrekin bildu dira.
• Aizue, Leire eta Gotzon, zer egiten duzue leihotik begira?
• Arropa berria behar duela esan die Gaizkak gurasoei, hala
nola, zapatillak eta galtzak.
• Badauzkazu ziriak, papera, itsasgarria, pintzela...zubia
egiteko behar duzun guztia?
• Gose bazara, hozkailuan badaukazu zer jan.
9 • Ura irakiten dago; beraz, adi ibili.
• Ikasgai askotan azterketak ditugu, adibidez, matematikan
eta ingelesean.
• Jende gehiegi etorri denez, batzuek ez dute jesarlekurik
izan.
• Poltsa bete opari ekarri dugu: jostailuak, adin
guztietarakoak; eta arropak, denok janzteko modukoak.
• Ekaitz, zatoz hona oraintxe bertan!
10 • Zein neurritakoa da? Zortziko txikia 7/6/7/6/7/6/7/6
• Zein hitzek errimatzen dute? egitea, suertea, betea, nekea
26 EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L.
6 EDUKIAK EBALUATZEKO
Trikuharrietako ganberen neurrien batez bestekoak hauek dira: 1,5-3 metro luze, 1-1,5
metro zabal, eta barrualdeko altuera, 1-1,5 metro. Bitxia egiten zaigu jakitea trikuha-
rri batzuetako harlauzak hiru edo lau kilometrotara dauden lekuetatik eraman zituz-
tela, horrek eskatzen duen lan eskergagatik.
Hildakoen gorpuekin gertatzen den bezala (burua mendebaldean eta oinak ekialdean
jarri ohi zituzten), trikuharriak ere eguzkiari begira daude. Izan ere, mendialdekoen
sarbidea sarbidea ekialdeari begira zegoen.
eta edota baina ala baizik
EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L. 27
PROBA
• Harro + =
+ =
• Gizon + =
+ =
• Adiskide + =
+ =
• Handi + =
+ =
• Ume + =
+ =
LEXIKOA 7 Osatu esaldi hauek, parentesien arteko hitzari -kizun edo -kuntza atzizkiak erantsiz.
28 EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L.
PROBA
dit amak eta (galdera) bat egin dit: «Jostailuekin zer egingo duzu?
Hori bai, plastikozko (animalia) oraindik ere neuretzat gorde ditut. Bueno, eta
• daukate zezena.
Etxe hartan zirenak
harriturik daude,
bastante sustatuak
dudarikan gabe; • ezin fiaturikan
konfiantzarik inon
ez zuten batere,
Xenpelar
EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L. 29
6 LORPEN-ADIERAZLEAK ETA ERANTZUNAK
Lorpen-adierazleak Jarduerak
-kizun eta -kuntza atzizkien esanahia ulertzen du eta egoki erabiltzen ditu. 7
• Zenbait txoriri eraztunak jarri dizkiete migrazioak • Negua heltzen denean, animalia askok hibernatu egiten
kontrolatzeko. dute.
• Lau autok talka egin dute A-8 autobidean. • Zerbait behar baduzu, telefonoz deitzea besterik ez duzu.
• Igela printze bihurtu zen neskatoak musu eman zionean. • Handitasun, handikeria
• Umetasun, umekeria
30 EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L.
7 • Garatxoa kentzeko ebakuntza txiki bat egin behar diote
Koldori.
• Urrezko ezteiak direla eta, ospakizun berezia antolatu dute
aitona-amonek.
• Amerikako aurkikuntza azaltzen duten hainbat hipotesi
dago.
• Eginkizun asko ditut gaur goizean, lagunduko al didazu?
• Zerbitzua hobetzeko iradokizun batzuk egin dizkiogu
dendariari.
8
• bidaia • barea • katea • lamina
• galdera • giltza • natura • arbola
• zorua • aztarna • gauza • zuhaitza
• gela • okela • zientzia • semea
• amona • koroa • platera • eskola
EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L. 31
7 EDUKIAK EBALUATZEKO
Meteorito baten edo sumendien eraginez sortu zela pentsatu bada ere, egindako
ikerketek bi aukera horiek alboratu dituzte. Gaur egun, hipotesi nagusiak lurraren
goiko geruzaren mugimendu tektonikoaren eraginez atera zela dio, eta, ondoren,
haize eta uraren higaduragatik egitura zulatzen joan dela.
7 haizetara
• Lo gehiegi egiten badut, buruko minez esnatzen naiz. (-(e)z gero)
(esnatu)
(egin)
(izan)
(aurkeztu)
(egin)
32 EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L.
PROBA
EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L. 33
PROBA
• Ba al dator Jon?
LITERATURA 10 Irakurri olerkia eta adierazi zeri buruz ari den eta nor zen egilea.
KONTRAPAS
Heuskara
ialgi adi kanpora
Garaziko herria
Benedika dadila
Heuskarari eman dio
Behar duien thornuia.
Heuskara
Ialgi adi plazara
Bertze jendek uste zuten
Ezin eskriba zaiteien
Orai dute phorogatu
Enganatu zirela.
Heuskara
Ialgi adi mundura
34 EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L.
7 LORPEN-ADIERAZLEAK ETA ERANTZUNAK
Lorpen-adierazleak Jarduerak
Baldintzako orainaldiko eta iraganeko aditzak bereizten ditu eta egoki erabiltzen ditu. 4
-dun, -ti, -tsu eta -bera atzizkien esanahia ulertzen du eta egoki erabiltzen ditu. 6
-dun, -ti, -tsu eta -bera atzizkiekin hitz eratorriak sortzen ditu. 7
Pizkundeko olerkigile handiak ezagutzen ditu eta olerkiak ulertzeko gai da. 10
• Gauez ikastekotan, kafea hartu beharko dut. • Freskagarri gehiegi edango balute, sabeleko mina izango
lukete.
• Lo gehiegi eginez gero, buruko minez esnatzen naiz.
• Taxia hartu (izan) bagenu, askoz arinago helduko
• Dutxarik hartu ezik, hoztu egingo zarete. ginatekeen.
• Dantza txapelketa irabaztekotan, gogor entseatu behar 5 Ni oporretan egongo banintz, lagunekin mundua ezagutzera
dugu. joango nintzakete. Dirurik izango banu, Europarako trena
3 Sortu baldintza-perpausak aditz jokatuez. hartuko nuke eta Mikelen eta Itziarren bidaia txartelak ere
ordainduko nituzke. Lagunartean egongo bagina gu,
• Gu berandu oheratzen bagara, bihar berandu esnatuko
ikaragarri ondo pasatuko genuke. Zu nora joango zinateke
gara.
bidaiatzeko aukera izango bazenu? Europara joango bazina,
• Zuk sukaldea batzen baduzu, nik siesta egingo dut. lagunak eramango zenituzke?Agian, guk abenturazko
• Umeek goxokiak jaten badituzte, hortzetako arazoak telebista-programan izena eman izan bagenu, ametsa egia
izango dituzte. bihurtuko zatekeen eta Amazonas ingurua ezagutzen egongo
ginatekeen. Zu zeu ere ausartagoa izan bazina, horrelako
• Nik idazlana idazten badut, zuek lana aurkeztuko duzue.
abenturaren batean parte hartuko zenukeen.
• Zuek zarata handia egiten baduzue, irakasleak errieta
egingo dizue.
EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L. 35
6 • Kontuz zer esaten diozun, hain da sentibera!
• Bihar eguzkitsu badago, hondartzara joatekotan gaude.
• Jan eta jan eta ez da asetzen, goseti hutsa da.
• Prakadun emakume hori zure amona dela pentsatu dut.
• Ez izan kezkatia, laster helduko da etxera!
7 • tranpatia
• hunkibera
• adarduna
• indartsua
8 • Bai, badabiltza lanean.
• Bai, badugu zapia.
• Bai, badakite zer ordu den.
• Bai, badator.
9 • Lasai, Aitor. Zu hitz egiten hasten bazara, guztiak isilduko
dira.
• Astiroago irakurriz gero, hobeto ulertuko dugu guztiok.
• Oihu egiten badut, txoriak beldurtuko ditut.
• Aner etortzen bada, gurekin jolastu nahiko du.
10 Euskarazko lehen liburua argitaratu dute. Horrela, euskaraz
ere idatz daitekeela erakutsi dute eta euskarari bere lekua,
garrantzia, ospea eman diote.
Egilea Bernat Etxepare da, Lingua Vasconum Primitiae
liburuaren egilea. Liburu hori da euskaraz inprimatu zen
lehenengoa, 1545ean.
36 EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L.
8 EDUKIAK EBALUATZEKO
–
–
–
• ez dauka txokolaterik.
EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L. 37
PROBA
GRAMATIKA 4 Osatu esaldiak orainaldiko eta iraganeko NOR-NORK aditz laguntzaileak erabilita.
• Egunero hiru aldiz garbitzen hortzak nik eta hortzetako haria ere erabiltzen .
• Zuk atzo berokia gure etxean utzi eta aitak armairuan gorde .
38 EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L.
PROBA
• Miia erre dut eta ankaz arri bat jo. Au eguna, au!
EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L. 39
8 LORPEN-ADIERAZLEAK ETA ERANTZUNAK
Lorpen-adierazleak Jarduerak
40 EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L.
6
• harritzar begiño
• handikote leihatila
• astotzar liburuxka
• zabalkote haurtxo
• arraintzar apurño
EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L. 41
9 EDUKIAK EBALUATZEKO
Behingoagatik, aberats
Zuzendari hori:
Heldu zaizkigu beherapenak eta, behingoagatik, aberats sentitu gara. Dendarik
denda ibili gara; aurretiaz aukeratutako produktuak merke-merke aurkitu ditugu.
Probatu, aztertu eta miretsi egin ditugu, gure seme-alabak balira bezala. Erosi egin
ditugu, eta dendako ugazaba baino zuhurragoak garela ere pentsatu dugu. Okerra.
Hemendik gutxira jabetuko gara, behar ez genituen hainbat gauza erosi ditugula
konturatzen garenean.
Hausnartzera bultzatuko gaituelakoan agurtzen zaitut.
Oskar Basterretxea
Izenburua
Hasierako agurra
Bukaerako agurra
Sinadura
• Nik lau basokada ur edan ditut. Zuk 6 edan dituzu. (baino gutxiago)
• Nik egarri handia nuen. Zuk ere egarri handia zenuen. (adinako)
42 EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L.
PROBA
Trenbide ondoko eserlekuan jesarri da Markel, euskararako idazlana idazteko inspirazio bila.
Bizkar-zorrotik papera atera eta ingurura begiratzeari ekin dio. Urrutira kale-garbitzailea ikusi du,
gizon sudurluze eta burusoila. Ez zaio ezer bururatu. Tren-geltokiaren pareko artaldeari erreparatu
dio gero...ezer berezirik ez...arkumeak, ahuntz adarmotz bi...Trasteak batu eta helmuga zehatzik
EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L. 43
PROBA
• Banan banan eta astiro astiro sartu dira ikasle guztiak gelan.
• Hiru lau aldiz ikusi makusi esan ostean, gurasoak berarekin jolastea lortu zuen.
• Ezkio Itsasoko biztanleek etxerik etxe abesten dute Gabonetan.
• Neska mutilak aurrez aurre jarri zituztenean egia jakitea lortu genuen.
• Nerbioi ibaian plist plasta egin behar zuela ez zitzaion bururatu, bada, umetxoari!
MACBETH ANDEREA: Ze porrot eta porrot bako! (zeharo sututa) Hartu adorea eta ez dugu porrotik
egingo. Duncan loak hartzen duenean—eta gaurko bidaia neketsuaren ostean laster lokartuko
da— haren gelazain biak ardoz mozkor-mozkor egingo ditut, eta oroimena deuseztatuta geldituko
zaie; haiek txerri-lotan eta euren izateak, ardoz bustita, hil antzean dauden artean, zer ez diogu
egingo guk biok zaintzaile gabeko Duncani?
Macbeth, Shakespeare (moldatua)
44 EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L.
9 LORPEN-ADIERAZLEAK ETA ERANTZUNAK
Lorpen-adierazleak Jarduerak
Testuinguruaz lagunduta, bezain, beste eta besteko konparazio-hitzak egoki txertatzen ditu. 2
ERANTZUNAK 2 • Zuk nik beste txipiroi arrantzatu dituzula? Ezta hurrik eman
ere!
1 Izenburua Behingoagatik, aberats • Asier anaia zaharra bezain altua da jada.
• Ez dut inoiz une hartan besteko zoriontasuna sentitu!
Hasierako
Zuzendari hori:
agurra • Bi jostailuak berdintsuak dira, bata bestea bezain
zaratatsua.
Heldu zaizkigu beherapenak eta,
behingoagatik, aberats sentitu gara. • Ezinezkoa da aitonak beste hitz egitea, berbalapiko hutsa
Dendarik denda ibili gara; aurretiaz da.
aukeratutako produktuak merke-merke 3 • Nik zuk baino ur gutxiago edan dut.
aurkitu ditugu. Probatu, aztertu eta
• Mirenek Ikernek baino madari gehiago bildu ditu.
Sarrera eta miretsi egin ditugu, gure seme-alabak
azalpena balira bezala. Erosi egin ditugu, eta • Zuk nik adinako egarria zenuen.
dendako ugazaba baino zuhurragoak • Gure soka zuena baino laburragoa da. / Zuen soka gurea
garela ere pentsatu dugu. Okerra. baino luzeagoa da.
Hemendik gutxira jabetuko gara,
4 • Gu lagunei gezurretan ibili gatzaizkie eta harrapatu egin
behar ez genituen hainbat gauza erosi
gaituzte.
ditugula konturatzen garenean.
• Zuek Mikeli hurbildu zintzaizkioten bart, laguntza eske.
Bukaerako Hausnartzera bultzatuko gaituelakoan
• Ni ingelesez mintzatu natzaio atzerritarrari elkar ulertzeko.
agurra agurtzen zaitut.
• Erietxean zeundela, gu sarritan joaten gintzaizkizun bisitan.
Sinadura Oskar Basterretxea
EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L. 45
5 • Azkoitiko lagunak datozkigu (guri) etxera asteburua
pasatzera.
• Etxea aldatzeko ideia buruan bueltaka dabilkie gurasoei.
• Hemen nauzu berriz; laguntza eske natorkizu.
• Ondo datorkizu atseden hartzea, nekatu itxura daukazu.
• Aspaldian nabilkio atzetik, elkarrizketa egiteko hitzordua
eskatzen.
6
• eskuzabal • odolbero
• artelan • sorleku
• lehiakide • ikastetxe
• angeluzuzen • hautsontzi
• etorbide • katakume
46 EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L.
10 EDUKIAK EBALUATZEKO
TESTU-TIPOLOGIA 1 Irakurri lagunarteko mezu elektronikoa. Ondoren, adierazi zein atalek osatzen duten
goiburukoa, zeinek gorputza eta zeinek oina.
Goiburukoa:
Gorputza:
Oina:
• Ez nuen uste txangorako baimena gaurko ekarri behar genuela / genuenik.
EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L. 47
PROBA
LEXIKOA 6 Osatu esaldiak hitz hauekin, bakoitzak dituen adierak kontuan hartuta.
48 EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L.
PROBA
• aboi oso gare tia da; e ahutu, aflatxo batzuekin nahikoa da.
1980rako urte pare bat falta zela, uztaileko arratsalde sargori batean ailegatu nintzen zibilizazioaren
azken portura, Tolosara.
Mendian gora, Vasconum.
Hemeretzi urtez asfalto hutsean hazi eta baserri batera joan nintzen, neure burua Josecho el Vasco
bihurtu nahian. Maleta handi batekin. Kristoren bero bustia. Ibaiak (akaso neolitikoan ibai izanak)
kirasturik guztiz giroa.
Indigena batek seinalatu zidan bidea; tipoak ulertu nire galdera, eta arras harriturik ni, euskaraz
komunika nintekeela eta.
Kutsidazu bidea, Ixabel. Josean Sagastizabal
EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L. 49
10 LORPEN-ADIERAZLEAK ETA ERANTZUNAK
Lorpen-adierazleak Jarduerak
Lagunarteko mezu elektronikoaren atalak bereizten ditu eta izendatzeko gai da. 1
Egoki idazten ditu s, x eta z daramaten hitzak. Hitz polisemikoen adierak bereizten ditu. 7
50 EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L.
• Txikitan, guk zuei pasadizoak eta istorioak kontatzen 9 • Zaude lasai eta azal iezaiozu zure kezka irakasleari.
genizkizuen lotaratzean.
• Zenbat zenbaki sartu behar dituzu zozketarako? Sei ala
• Liburu-dendakoek astelehenerako ekarriko dizkizuete zuek zazpi?
eskatutako liburuak.
• Semeak ezin zuen ikuskizun hori galdu, musikazale
5 —Mikel, iazko txapelketarako, zuri eskatu nizun erraketa, ezta? amorratua da!
—Bai, lasai, aspaldi bueltatu zenidan; irristailuak, ordea, ez
• Xaboi oso garestia da; ez xahutu, xaflatxo batzuekin
dizkidazu oraindik eman...
nahikoa da.
—Aizu, bihar ere tenisean aritzeko geratu gara...utziko
• Trenez, autoz, hegazkinez zein autobusez joan zaitezke
didazu berriro, mesedez? Irristailuak, falta barik, bihar
Lisboara.
ekarriko dizkizut, zin dagit...
—Sentitzen dut, Koldo, baina Asierri utzi nion aurrekoan eta 10 • Hasiera, testua kokatzen duelako.
ez dit oraindik itzuli. • Protagonista, 1. pertsona.
—Bada, lasai, lehengusuei eskatuko diet, zaharren bat utziko
• Bakarra.
didate, ziur.
• 1980an, iraganean.
—Eta zergatik ez diozu zuzenean Asierri eskatzen?
—Ideia bikaina! • Tolosan. Benetakoa.
EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L. 51
11 EDUKIAK EBALUATZEKO
Benetan harritzen nau zientziak berez duen garatzeko indarrak. Galdera batek bes-
te bat ekartzen du, erantzun batek beste norabait joateko atea irekitzen baitu. Horrek
egiten du jakintzan sakontzea eta zabaltzea. Uste dut gizartea ez dela ohartzen eta
ez duela aintzat hartzen. Nire ustez, zientziak berezkoa du garatzeko indarra, baita
gu garatzekoa ere; eta hori ona da, txarra baino gehiago.
52 EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L.
PROBA
sinonimoak antonimoak
• / • /
• / • /
• / • /
• hon • i el • o o
EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L. 53
PROBA
• O ailean, mar oan eta maia ean epe ei buruzko hi aldia egingo dute.
• an azale hu a da Alai , ipo jan irik agertu zaigu gaur ikaste ean.
LITERATURA 10 Zure ustez, zein atali dagokio zatu hau, hasierari, korapiloari edo amaierari? Arrazoitu.
Zerutar bat
Alde egin zuen leloak; atera zuen arloteak maleta eta zaldi gainera igota, joan zen pozik. Besteak,
berriz, bota behar zituen gibelak ahotik mendi hartako bazter guztiak arakatzen, batera eta bestera;
azkenean arnasestuka, bueltatu zen zaldia eskatzeko asmotan, eta aho bete hortz geratu zen inor
ikusi ez zuenean.
– Bai.
– Eman egin diot Juani eramateko, beharbada guk baino beharrizan handiagoa izango du eta.
Atal hau
54 EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L.
11 LORPEN-ADIERAZLEAK ETA ERANTZUNAK
Lorpen-adierazleak Jarduerak
EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L. 55
8 • otso
• hontz • itzel
• itsusi • saltzaile • txitxirio
• urtxintxa • txakurtzar • merkataritza
• isats • txano • txorimalo
• txalupa • hauts • atzerakada
56 EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L.
12 EDUKIAK EBALUATZEKO
TESTU-TIPOLOGIA 1 Irakurri testu zatiak eta adierazi. Zein da eskabide-gutuna? Zein lagunartekoa?
A B
A:
B.:
• Berandu heldurik ere, gelan sartzen utzi dit. (Nahiz eta ... -n)
EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L. 57
PROBA
Lehenengo eta behin gurasoen baimena lor agindu digu, gero, berak atzerriko
eskatu digu, guztion artean bidaia antolatzen has eta nola ordaindu erabaki
58 EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L.
PROBA
Nekaturik zihoan 42. Street-ean zehar, lanbropean, gabardina handi bat soinean eta ingeles estiloko
kapela buruan. Haize bustiak jo ez zezan zerbait makurturik zeramatzan bizkarrak, eskuak poltsikoetan
eta lepokoa sudur-zuloetaraino. Hotza zen urtarrileko ilunabartze hartan Manhattanen. Jendea erruz
harat eta honat, etxerako bideak hartzen, bulego dorreetan egun osoa kalefakziopean pasatu ondoren.
Grand Central Station-go sarreran egunkaria eskatu zion, egunero bezala, zimurrez beteriko agure
zaharrari. Eskuak atera-sartu azkarra egin zuen egunkaria ordaintzeko eta The New York Times
galtzarbean jarriz, geltokiko berotasunera sartu zen.
❑ Fikziozkoa da.
❑ Xehetasunek garrantzia dute.
❑ Elkarrizketa tartekatzen da.
EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L. 59
12 LORPEN-ADIERAZLEAK ETA ERANTZUNAK
Lorpen-adierazleak Jarduerak
• Oporretan ekarri zaitugu atseden har dezazun. • bait- + ginen • bait- + legoke
• Eska ditzala orri zuri pare bat irakasle-gelan. • bait- + goaz • bait- + hintzen
• Aitorrek erosi dizkit egunkariak, gosaldu artean irakur ditzadan. • bait- + nabil • bait- + zituzten
60 EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L.
9 • Ez dugu hitzik ere esan, lotsatu egin baikara.
• Bikain ari da, lan guztiak bukatu baititu jada.
• Etxean geratuko naiz, zeharo nekatuta bainago.
• Autoa gaizki aparkatuta utzi zuen, presaka baitzebilen.
• Ez da komeni gezurra esatea, laster konturatuko
bailitzateke.
10 • Fikziozkoa da.
• Xehetasunek garrantzia dute.
EGUNEZ EGUNEKOA ERAGIN 1 Fotokopiatzeko materiala © Zubia editoriala S.L. / Santillana Educación, S. L. 61