Euskararen

gakoak
a gaitasuna lantzeko
Hizkuntz

Koaderno honen jabea:

Aritu saileko Euskararen gakoak 3 koaderno hau Zubia Editorialaren

eta Santillanaren Hezkuntza Argitalpenetarako Sailean Joseba Santxo
Uriarteren eta Teresa Grence Ruizen zuzendaritzapean sortu, taxutu
eta gauzaturiko talde-lana da.

Liburu honen prestatze- eta argitaratze-lanean honako

talde honek esku hartu du:

TESTUA
Idoia Aranberri García
Gemma Comas Cortijo
Victoria Gallego Pedraza

EDIZIOA
Ainhoa Basterretxea Llona
Gemma Comas Cortijo

IRUDIAK
Enrique Morente Luque
Xavier Carrasco Muria (Bié)

PROIEKTUAREN ZUZENDARITZA
Joseba Santxo Uriarte
Maite López-Sáez Rodríguez-Piñero
 Aurkezpena
Euskarako ARITU bilduma Lehen Hezkuntzarako koadernoek osatzen dute.
Koaderno hauen xedea hizkuntzaren alorreko gaitasunak lantzea da, eta
pixkanaka horiek eskuratzen laguntzea.
Ikasleek autonomiaz egin ahal izango dituzte dimentsio bakoitzari dagozkion
fitxak, oinarrizko trebetasunetan (mintzatzea, entzutea, irakurtzea eta
idaztea) ardaztutako proposamen komunikatiboen bidez.
Eta gainera, ARITU koadernoek badute aparteko ezaugarri bat ere:
estreinakoz, izaera bereziki ludikoa eta motibagarria duen material
didaktiko bat aurkezten da, Euskarako beste
koaderno batzuetan ohikoak diren
monotoniatik eta automatismotik aldentzen
dena, eta lana atseginago egiten duena.
Hori horrela, fitxa praktikoak eta fitxa ludikoak tartekatzen dira.
Fitxa praktikoetan eguneroko egoerak lantzen dira, eta ikasleek beren
egunerokoan bizi ditzaketen egoeretan dute oinarria. Fitxa
ludikoetan, berriz, jolasteko proposamenak eskaintzen dira.
Euskarako ARITU koadernoetan, pentsamendu-
estrategiak eta -errutinak lantzen dira bereziki.
Haien bitartez, ikaskuntza autonomoa eta
eraginkorra lortu nahi da, eta ikasleei
pentsatzen ikasten eta arrazoibide
logikoa garatzen lagundu nahi zaie.
Pentsamendua trebatzera bideratutako
jarduerak ikonoarekin nabarmenduta daude, eta
koadernoaren amaieran daude horiek garatzeko
proposamenak.
Koaderno bakoitzak erantzundegi bat du.
Bertan, irakasleek fitxetako jardueren erantzunak
aurkituko dituzte. Horrez gain, Mintzamena
lantzeko fitxetako audioak ere deskargatu ahal
izango dituzte helbide honetan:
https://santillana.es/recursos-educativos-para-la-familia-2/.
ARITU koadernoei esker, haurrek hizkuntzaren eta
matematikaren alorreko oinarrizko gaitasunak barneratuko
dituzte Lehen Hezkuntza amaitzen dutenerako, eta aldi berean,
izugarri ondo pasatuko dute material praktiko, erakargarri eta ludiko
honi esker.
 Aurkibidea
Mintzamena Literatura
1. fitxa Ipuinetako animalia bat .................................6 1. fitxa Jolaserako kanta ...........................................82
2. fitxa Filotea . ...........................................................8 2. fitxa Olerkia . ........................................................84
3. fitxa Zotzekin jatea ............................................... 10 3. fitxa Antzerkia .....................................................86
4. fitxa Jenioak jenio jaiotzen al dira? ....................... 12 4. fitxa Komikia ........................................................88
5. fitxa Putz egin eta iritsi ........................................ 14 5. fitxa Bertsoak .......................................................90
6. fitxa Ludoteka: Hitz kateatuak ............................. 16 6. fitxa Ipuina ........................................................... 92
7. fitxa Ludoteka: Ibilian-ibilian inprobisatzea .......94
Irakurmena
1. fitxa Kartoizko etxe bat ........................................ 18
Eleaniztasuna eta
2. fitxa Troiako zaldia . .............................................20 kulturartekotasuna
3. fitxa Katakume zuria ............................................ 22 1. fitxa Hizkuntza bera, hitz desberdinak ................ 96
4. fitxa Bai albiste bitxiak! . ...................................... 24 2. fitxa Ordutegiak… ................................................98
5. fitxa Mailegua . ..................................................... 27 3. fitxa Nola deritzo? .............................................. 100
6. fitxa Karla eta merkatari diruzalea ......................30 4. fitxa Ludoteka: Mahaian .................................... 102
7. fitxa Inurria eta gari-alea ..................................... 33
8. fitxa Ura aurreztea ............................................... 36
9. fitxa Kolore guztietako hondartzak ...................... 39
Pentsamendu-errutinak .................. 103
10. fitxa Efektu berezi biziki onak ............................. 42
11. fitxa Mozart eta haren sudurra ............................ 45
12. fitxa Ez zait gustatzen nire aurpegia ....................48
13. fitxa Giró aztia....................................................... 51
14. fitxa Ludoteka: Adi xehetasunei! .......................... 54

Idazmena
1. fitxa Kartela .......................................................... 56
2. fitxa Elkarrizketak egiten . ...................................58
3. fitxa Nire maskota ................................................60
4. fitxa Suhiltzaileen etxea ....................................... 62
5. fitxa Animalia baten fitxa ....................................64
6. fitxa Izena emango dut! ........................................ 66
7. fitxa Nire egunerokoa ..........................................68
8. fitxa Nire esperientzien berri ematen ..................70
9. fitxa A zer iragarkia!............................................. 72
10. fitxa Kontu-kontari.............................................. 74
11. fitxa Paisaia baten deskribapena .......................... 76
12. fitxa Kontatu ipuin bat, mesedez! ........................ 78
13. fitxa Ludoteka: Ipuin-ipuinka ..............................80
Mintzamena
 1. FITXA

Ipuinetako animalia bat

Ipuinetan pentsatu, eta zein animalia etortzen zaizu

burura? Zergatik? Hitz egin ikaskideekin.

ENTZUN...

AUKERATU...

Inguratu hitz egokia kasu bakoitzean.

- Beltxarga animalia ornoduna / ornogabea da.
- Beltxargen kolorea horixka / zuria da.
- Moko zapala eta zabala / estua izaten dute.
- Lepo luzea / laburra eta arku itxurakoa dute.
- Ur gazitan / gezatan bizi dira.
6
 Talde txikitan, mintzatu esaldi hauei
HITZ EGIN...
buruz. Adierazi ados zaudeten ala ez.

a z io a a z a lt zen duten
Inform n.
e z d a ir it z irik agertze
testuetan

Horrelako testuetan, informazioa

egiazkoa eta egiaztagarria da beti.

Horrelako testuak
testuliburuetan ag
ertzen d ira.

JARDUN...

 Erabaki zer animaliari buruzko

azalpen-testua idatzi nahi duzun.
 Pentsatu zer informazio sartu nahi
duzun eta idatzi.
Gogoratu informazioa azaltzen duen
 Zuzendu eta irakurri ozenki testuak objektiboa eta iritzirik gabekoa
ikaskideen aurrean. izan behar duela; ikastetxeko zure
libururen batekoa izan liteke.

7
 6. FITXA

Hitz kateatuak

Hizkuntzako jolas asko ahozko komunikazioan oinarritzen dira,

esate baterako, «hitz kateatuak» izenekoa. Jolas gaitezen!

Jolas honetan, hainbat hitz kateatu behar dira, bata bestearen atzetik esanda.
Hasteko, ikasle batek hitz bat esango du; adibidez, mahai. Hurrengo ikasleak
hitz horren azken letrarekin hasten den hitz bat esan behar du; adibidez,
ikasle. Eta horrela hurrenez hurren:
mahai – ikasle – ero – olatu – ume – erizain – natura…
Nahi izanez gero, jolasa zailagoa egin daiteke. Horretarako, hitzaren azken
silaba zein den ikusi, eta silaba horrekin hasten den hitz bat esan behar da.
Esate baterako:
be-so – so-ka – ka-le – le-txu-ga – ga-rra-si – si-nes-men – men-di…
Jarraitu beharreko ordena aurrez ezar daiteke, edo bestela, irakasleak erabaki
dezake, unean-unean, nork esan behar duen hurrengo hitza.

mahai ikasle ero olatu ume

16
Irakurmena
 1. FITXA

Kartoizko etxe bat

Eskulanak gogoko dituzu? Zer motatakoak?

Hitz egin horri buruz ikaskideekin. Zer beharko duzu?
Kartoizko kutxa han
di bat.
Kartoizko arrautza-o
IRAKURRI... ntziak.
Koloretako tenperak
.
Nola egin behar duzu? Pintzel bat.
Lehenik, kutxaren azpiko aldea moztu eta Errotuladoreak.
kendu behar duzu, kartoizko etxearen zorua Guraizeak eta kuter
bat.
zure gelako zorua izan dadin. Paketatzeko zinta
Ondoren, marraztu atea eta leihoak itsasgarria.
arkatzez. Gaizki ateratzen bazaizkizu,
ezabatu eta berriro marraztu ditzakezu.
Zuk nahi duzun tamaina eta forma
dutenean, gainmarratu errotuladorez.
Kuter bat erabiliz, markatutako lerroetatik
ebaki behar duzu, baina, horretarako, eskatu
laguntza heldu bati, eta ebaki poliki eta kontu handiz.
Jarraian, itxi kutxaren goiko aldea eta itsatsi paketatzeko zintarekin.
Teilatu laua eginda dago!
Gero, ebaki arrautza-ontziak. Teilatu lauaren baranda egiteko balioko
dizute. Horretarako, itsatsi arrautza-ontzien zatiak kutxaren goiko aldeko
ertzetan. Puntek gora begira geratu behar dute, gandor txiki baten itxura
izateko moduan.
Azkenik, margotu kutxa osoa gustuko duzun kolore bateko tenperarekin.
Eta ez ahaztu teilatu laua! Pintura lehortzen denean, eman beste geruza bat. Etxea
apaintzeko, zerrenda apaingarriren bat jar dezakezu, leihoen aurrean loreontziak
margotu ditzakezu edo ate gainean zenbaki bat ipini… Primeran geratuko zaizu!

18
 IRAKURRI ONDOREN...

1. Zein da testuaren helburua?

2. Testuak bi zati ditu. Zer azaltzen da bakoitzean?

3. Zenbat urrats behar dira kartoizko etxea egiteko?

Zer hitzek adierazten dute urratsen ordena?

Lehena Bigarrena Hirugarrena Laugarrena Bosgarrena

4. Zure ustez, marrazkiek testua hobeto ulertzen laguntzen dute?

5. Idatzi hitz hauetako bakoitzaren aurkako esanahia duen hitz bat:

handia poliki aurrean

TESTUTIK HARAGO...

 Hitz egin taldeko beste kideekin jarraibideak

ordena egokian betetzearen garrantziaz eta
hori ez egitearen ondorioei buruz.

19
 2. FITXA

Troiako zaldia

Ba al dakizu zer diren kondairak? Ezagutzen al duzu

baten bat? Zein? Hitz egin horri buruz ikaskideekin.

IRAKURRI...

Aspalditik ari ziren greziarrak, Ulises

erregeak aginduta, Troia hiriari eraso
egiten, baina ezin zuten menderatu.
Orduan, Ulisesi ideia on bat bururatu
zitzaion: zurezko zaldi handi bat eraikitzea,
etsaiak engainatzeko.
Gauez, greziar gerlari ausartenak
zaldiaren barruan sartu ziren. Eta besteek,
biharamun goizean, itsasontzietara igo
eta handik joango balira bezala egin zuten.
Troiarrak poz-pozik jarri ziren, etsaiek amore eman zutela
ikusita. Beraz, beren hiritik atera, eta greziarrek utzitako guztiaz jabetu
ziren berehala. Zaldi handi hark atentzioa eman zien, eta hura ere hirian
sartzea pentsatu zuten, etsaiari harrapatutako ondasun preziatua iruditu
zitzaielako.
Gau osoan zehar, troiarrek beren ustezko garaipena ospatu zuten. Baina
lotan zeudela, Ulises eta soldaduak zaldi barrutik atera ziren eta, isil-isilik,
Troiako ateak ireki zituzten gainerako soldadu greziarrak barrura sartzeko.
Izan ere, gaueko iluntasuna baliatuta, itsasontzietatik hirira itzuli ziren.
Hala, Ulisesek asmatutako amarruari esker, oso ordu gutxi behar izan
zituzten urte luzeetan zehar konkistatu izan ezin zutena lortzeko.
Homero, Odisea (moldatua)
20
 IRAKURRI ONDOREN...

1. Zer izen du kondairaren protagonistak?

2. Zergatik uste izan zuten troiarrek greziarrak garaitu zituztela?

3. Susmatu al zuten zaldiaren barruan soldadurik egon zitekeenik? Zergatik?

4. Zenbat egun irauten du istorioak?

5. Osatu testua izenordain egokiak idatziz.

Bai gizon argia Ulises erregea! Amarru ederra prestatu zien troiarrei
zaldiarekin eta sinetsi egin zuten. Troiarrek birritan pentsatu
gabe eraman zuten zaldia herrira. uste dut troiarrak ez
zirela oso argi ibili, baina agian gauza bera egingo genuke haien
lekuan. asko gustatu zait kondaira. Eta gustatu zaizue?

TESTUTIK HARAGO...

 Azaldu denon artean Ulisesen estrategia eta hitz

egin horri buruz. Aintzat hartu zeinen garrantzitsua
den egoera zailetan estratega ona izatea.

21
 14. FITXA

Adi xehetasunei!

Irakurriz ikasi egiten dugu, ongi pasatzen dugu, jolas egiten dugu…
Ausartzen al zara testu batean azaldutakoa zehatz-mehatz marrazten?

Irakurri testua arretaz. Ondoren, marraztu bertan deskribatutakoa

xehetasunez.

Horma gris argia da. Erdian koadro polit bat du, eta bertan, hiru
bitxilore zuri agertzen dira, atzealde urdin baten aurrean.
Koadroaren eskuinean, mahaitxo baxu bat dago. Mahaiaren gainean,
berriz, loreontzi gorri baten barruan, landare eder bat dago, hosto berde
handikoa.
Ezkerrean, besaulki bat dago. Besaulkia gris iluna da eta karratu
gorriak eta beltzak dituen kuxin bat du gainean. Besaulkiak manta
gorri bat du besoetako batetik zintzilik, ongi tolestuta.

Konparatu zuen marrazkiak, elkarren antzik baduten ikusteko.

54
Idazmena
 1. FITXA

Kartela

Ba al dakizu zertarako diren kartelak?

Hitz egin kartelei buruz ikaskideekin.

PLANIFIKATU...

Idatzi beheko esaldia, kartela osatzeko. Idatzi letra argiarekin.

Ibiltzeak mesede egiten dio osasunari eta ez du kutsatzen.

Zeri buruzkoak dira testuarekin batera ageri diren marrazkiak?

Kartelaren arabera, zertarako balio du ibiltzeak?

IDATZI...

Ibilgailuen keak airea zikintzen du. Prestatu kartel bat jendeak bizikleta edo
garraio publikoa erabil dezan, hirian batetik bestera joateko.
56
 Idatzi hori Idatzi, letra txikiagoz,
gomendatzeko esaldi jendea konbentzitzeko
bat letra handiz. arrazoiak.

Egin marrazki handi

eta erakargarri bat.

BERRIKUSI...

Trukatu zure kartela ikaskide batekin, eta erantzun:

Argi dago zer iragartzen edo sustatzen duen? Bai Ez
Zer nabarmentzen da gehien marrazkian?

JARDUN...

Osatu hitzak s, z edo x erabiliz.

agua go okia u iria gi akia
ai kora ika gela arde ka a kia
anpua o tikada a ukrea ma korra
57
 13. FITXA

Ipuin-ipuinka

Saiatuko al gara ipuin bat idazten, ustekabean tokatzen zaizkigun

elementu batzuetatik abiatuta? Animatzen zarete? Goazen, bada!

Banatu ikasgela hiru taldetan. Talde bakoitzak txartel mota bat prestatuko du:
– Ipuineko pertsonaiak.
– Ipuinean ageri diren lekuak.
– Ipuinean ageri diren elementu magikoak.

Txartelak prestatu ondoren, karta-sorta moduan jarri behar dituzue,

eta txandaka, ikasle bakoitzak txartel bat hartuko du multzo bakoitzetik.
Hiru txartelak eskuratutakoan, ipuin bat idatzi behar duzue, egokitutako
pertsonaia, lekua eta elementu magikoa erabiliz.

Ipuinak idatzitakoan, irakurri ozenki edo jarri zintzilik ikasgelako

horman, taldeko kide guztiek irakur ditzaten.

Ipuin-lehiaketa bat antolatu dezakezue, eta sariak banatu kategorien

arabera:
– Ipuin dibertigarriena.
– Ipuin harrigarriena.
– Ipuin originalena.
–…

80
Literatura
 1. FITXA

Jolaserako kanta
Kukurruku!
Kukurruku!
Zer duzu?
Buruan min.
Nork egin?
Azeriak.
Non da azeria?
Alorrean.
Zer egiten?
Artoa ereiten.
Artoa zertarako?
Oiloentzako.
Oiloak zertarako?
Arrautzak erruteko.
Arrautzak zertarako?
Tortilla egiteko.
Tortilla zertarako?
Etxean goxo-goxo elkarrekin jateko!

Zertan jolasteko erabil daiteke kanta hau? Inguratu.

biribilean ezkutaketan esku-jolasean harrapaketan sokasaltoan

Aukeratu horietako bat eta azaldu nola jolastu.

82
LITERATURA-LANTEGIA

Aztertu jolaserako kanta eta markatu egia diren esaldiak.

Kantak egitura finkoa du, hau da, errepikatu egiten dena.

Kantan errepikatzen diren hitzak ere badaude.
Kanta oso zaila da buruz ikasteko.

Irakurri jolaserako kanta hirutan adi-adi eta estali orri batez.

Gero, erantzun galderei.

Non dago azeria?

Zertan ari da azeria?
Norenzat da artoa?
Nork errungo ditu arrautzak?
Zertarako dira arrautzak?

Asmatu eta idatzi beste amaiera bat jolas-kantarako.

Arrautzak zertarako?

83
 1. FITXA
7. FITXA

Ibilian-ibilian inprobisatzea

Hasteko, txartel batzuk prestatuko ditugu. Txartel bakoitzean, egoera bat

idatziko dugu; esate baterako:
– Pozik nago, opari bat egin didatelako.
– Gorroto dut niri hori esatea.
– Harritu egiten nau zure jarrerak.
–…
Txartelak prestatutakoan, ahoz behera jarriko ditugu, memoria-jolas
batean egiten dugun bezala. Ikasle bakoitzeko txartel bat izan behar dugu,
gutxienez.
Ondoren, dado bat hartuko dugu, eta zenbaki bakoitzari
literatura-genero baten izena emango diogu; adibidez:

1 eta 3 poesia 2 eta 4 narrazioa 3 eta 6 antzerkia

Jolaskide bakoitzak buelta emango dio txartel bati, eta egoera bat agertuko
zaio. Gero, dadoa jaurtiko du. Hala, egoera hori zer modutan adierazi behar
duen (poesia, narrazioa edo antzerkia) jakingo du. Adibidez:

Pozik nago, opari bat egin didatelako. 3 eta 6 antzerkia

Maddi: Tori, hau zuretzat da. (Pakete bat eman dio.)

Edu: (Hunkituta.) Hau poza! Nola zenekien
hau zela nik nahi nuena?
Hori egindakoan, txartela ahoz gora utziko
du eta hurrengoaren txanda izango da.

94
 Eleaniztasuna eta
kulturartekotasuna
 1. FITXA

Hizkuntza bera, hitz desberdinak

Euskal Herriko toki guztietan, euskaraz egin arren, ez

ditugu hitz berberak erabiltzen gauza bera esateko.
Ezagutzen al duzue zuena ez den herri batean erabiltzen
den horrelako hitzik? Komentatu ikaskideekin.

Zeozer hartu gura

Zerbait freskoa dozu?
edan nahi det…

Airekoa fite iritsiko

al da? Unaturik naiz
itxaroteaz!

Ni ere nekatuta nago

itxaroteaz; baina, lasai,
hegazkina laster iritsiko da.

96
Idatzi emandakoen esanahi bera duten hitzak.

zeozer
gura
airekoa
fite
unaturik

Lotu esanahi bera duten hitzak.

maindire ordu

amatxi izara

oren amama

Berridatzi esaldiak, nabarmendutako hitzaren ordez esanahi berbera duena

jarriz.
guraizeak – esan – mesedez – izeba

Zure anaiak gezur galanta erran dit.

Ikerren izeko zaharrena Estatu Batuetan bizi da.

Faborez, utziko dizkidazu artaziak?

97
 4. FITXA

Mahaian

Herrialde bakoitzean modu berezi batean jaten

da. Jolas bat prestatuko dugu, hori adierazteko.

Irakasleak herrialde batzuk banatuko ditu ikasleen artean, esate baterako:

Japonia, Maroko, Txina, India, Italia, etab. Eta ikasleek egokitutako
herrialdeari buruzko informazioa bilatu beharko dute.

Zehazki, leku jakin horretako jateko moduari buruzko informazioa bilatu

behar dute ikasleek, alderdi hauek kontuan hartuta:
–Erabiltzen al dute mahai-tresnarik edo bestelako tresnarik? Zein?
–Non esertzen dira?
–Ahozapirik erabiltzen al dute?
–Ba al dago kontuan izan beharreko arauren bat?

Informazio guztiarekin, horma-irudi bat prestatuko dute. Bertan, irudiak

eta azalpenak jarri beharko dituzte.

Azkenik, horma-irudiaren aurrean kokatu, eta egokitu zaien herrialdeko

jateko modua antzeztuko dute ikaskideen aurrean.

102
 Pentsamendu-errutinak
3. fitxa.
Mintzamena Konparatu eta kontrastatu erru
tina
2. fitxa. Taldeka, ikasleek zenbait argazki
Izenburuak errutina konparatu
behar dituzte: jatetxe batean jende
a zotzekin
Ikasleek entzun duten ipuinean pentsatu jaten erakusten duen argazki bat,
eta beste
behar dute eta Filotearen egoera planteatu testuinguru batzuetan jendea ma
. hai-tresnekin
behar dute, albiste bat izango balitz bezala edo eskuekin jaten erakusten duten
beste batzuk
Argi dutenean, protagonistaren egoera (irudiak Internetetik atera daite
e. zke). Zertan
agertzen duen izenburu bat idatziko dut dira antzekoak eta zertan desberd
k inak? Zein
Ondoren, denen artean izenburu guztia iruditzen zaie erakargarriena? Ze
rgatik?
aztertu, eta beste ikaskideek Hurrengo urratsa galderetatik on
e. dorioak
proposatutakoak baloratu beharko dituzt ateratzea eta ondorio horiek idazte
a da. Azkenik,
Azkenik, beren izenburua aldatzeko denen artean komenta daitezke on
dorio horiek.
proposatuko zaie, ikasgelan egindako
ekarpenak kontuan hartuta. Irakurmena

5. fitxa.
orea -s in bo lo a- ir udia errutina ts u en ak edo adierazgarrien
ak
Kol g ar ra nt zi
a ed o bi n ak a, irakurritako testuan e ik as le ek . O n d oren, lehen ideia
Banak
ie n h ir u id ei ak aukeratuko dituzt , et a h irugarrena, irudi
ir udit u za iz k nbo lo bate k in .
bate k in lo tu k o dute; bigarrena, si rg at ik eg in d it u zten aukera horiek
kolore ean azalduko dute
ze
er o , d en en au rr
batekin. G
8. fitxa.
Ikusi-pentsatu-galdetu errutina
7. fitxa. k u lu ak errutina Ikasleek ura aurrezteko gomendioen kartelari
Ikuspegi e n z i r
b e h a r d u t e ipuina. begiratu behar diote. Ondoren, banaka, zer
t az irakurri en
Ikas le ek a r re
a k i s t o r i oa inurriar le
ikusten duten adieraziko dute, ozen esanez edo
rakasle ko dio ikas
Hasteko, i k o e s k at u idatziz, eta inolako interpretaziorik egin gabe.
kontatze ari-alearen
ikuspegitik ik a s le b a t g Gero, azal dezatela zer pentsatzen duten ikusten ari
at i . O n d o ren, beste e n i kuspegitik diren horri buruz, zer iradokitzen dien:
b a h a r
iko da et
lekuan jarr s torioa. a
identifikatuta sentitzen diren edo ez, guztiok
konta t u k o d u i
a t s ag o a lo rtzen da et gomendio horiek betez gero zer gertatuko
pegi aber
Hala, ikus litzatekeen... Azkenik, irudia edo testua abiapuntu
atzen da.
enpatia gar hartuta, zer galdera sortzen zaien azaldu behar dute.

103