Matematika: Baliabideen Liburua

BALIABIDEEN LIBURUA
1
HEZKUNTZA
LEHEN
Matematika
Lehen Hezkuntzako 1. mailarako Matematika
baliabideen liburua Zubia Editoriala, S.L.ren
eta Santillana Educación, S. L.ren Hezkuntza
Argitalpenetarako Sailean Joseba Santxo Uriarteren
eta Teresa Grence Ruizen zuzendaritzapean sortu,
taxutu eta gauzaturiko talde-lana da.
Liburu honen prestatze- eta argitaratze-lanean
honako talde honek esku hartu du:
TESTUA
José Antonio Almodóvar Herráiz
Vicente Camacho Díaz
Victoria Gallego Pedraza
M.ª José García Brenes
Nieves Puyana Louzado
Pilar Reguera Beriguistain
Miguel Rodríguez-Piñero
Inés Sánchez Periñán
IRUDIAK
Mónica Calvo Gil
Marimar Ferrero
Irene Hervás Alonso
EDIZIOA
Ainhoa Basterretxea Llona
Carmen Ríos Collantes de Terán
PROIEKTUAREN ZUZENDARITZA
Joseba Santxo Uriarte
Maite López-Sáez Rodríguez-Piñero
Arte-zuzendaritza: José Crespo González.
Proiektu grafikoa: Pep Carrió.
Proiektu-burua: Rosa Marín González.

Irudien koordinazioa: Carlos Aguilera Sevillano.
Proiektuaren garapenerako arduraduna: Javier Tejeda de la Calle.
Garapen grafikoa: Raúl de Andrés González, Olga de Dios Ruiz eta Julia Ortega Peralejo.
Zuzendaritza teknikoa: Jorge Mira Fernández.

Koordinazio teknikoa: Miren Pellejero Etxezarreta eta Jesús Muela Ramiro.
Prestaketa eta muntaketa: Miren Pellejero Etxezarreta eta Lydia Collantes de Terán Arroyal.
Hizkuntza egokitzapena: Josu Garate.
Argazkien dokumentazioa eta aukeraketa: Nieves Marinas Mateos.
Argazkiak: SANTILLANAREN ARTXIBOA.
© 2019 by Zubia Editoriala, S. L. / Santillana Educación, S. L.

Legizamon poligonoa
Gipuzkoa kalea, 31
48450 Etxebarri (Bizkaia)
PRINTED IN SPAIN
Lan hau edozein modutan erreproduzitzeko, banatzeko, jendaurrean erakuste-
ko edo aldatzeko, nahitaezkoa da beraren jabeen baimena izatea, legeak aurrei-
kusitako kasuetan izan ezik. Lan honen zatiren bat fotokopiatu edo eskanerretik
pasatu nahi izanez gero, jo CEDROra (Centro Español de Derechos Reprográfi-
PK: 922754 cos / Erreprografia Eskubideetarako Espainiako Zentroa, www.cedro.org).
Aurkibidea
Egiten Jakin Zurekin proiektuaren aurkezpena.. . . . . .. .. 5
Ikaslearen liburuan erabili diren ikurrak.. . . . . . . . . . . . . . . .. .. . 7
Proiektuko materialak.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. .. 8
Unitate didaktikoaren egitura.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . 14
Unitateen programazioa eta

baliabideak.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . .. 21
Iradokizun metodologikoak eta zeharkako

alderdiak.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . .. 47
Zenbakiak.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. 49
Kalkulua eta eragiketak.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . 64
Buruketak ebaztea.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . .. 73
Geometria eta neurriak.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . .. 82
Proiektuaren zeharkako alderdiak.. . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . 102
Fotokopiatzeko baliabideak. Ebaluazioa.. . . . . . . . . . . . . . . . 105

Zubia/Santillanaren ebaluazio-sistema.. . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . 107
Hasierako ebaluazioa.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110
1. unitateko probak.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114
Lehen hiruhilekoko ebaluazioa.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . 130
Bigarren hiruhilekoko ebaluazioa. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 154
10. unitateko probak.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 166
Hirugarren hiruhilekoko ebaluazioa.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . 178
Amaierako ebaluazioa.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 188
Ikaskuntza-estandarrak eta erantzunak.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 192
Fotokopiatzeko baliabideak.
Aniztasunaren trataera.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . 225
Hobekuntza-plana. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . 226
Zabaltze-programa.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 266
Erantzunak.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 278
Fotokopiatzeko beste baliabide batzuk

Zenbakiak aukeran.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 283
Buruzko kalkulua praktikatzeko diktaketak.. . . . . . . . . . .. . . . . . 313
Proiektuaren aurkezpena
Egiten Jakin proiektuak lau urte bete ditu. Proiektu arrakastatsua da,
baina hezkuntzaren errealitatea aldatzen ari denez etengabe, iritsi zaio
eguneratzeko unea. Hori dela eta sortu da Egiten Jakin Zurekin.
Egiten Jakin Zurekin proiektuak irakasleek beren hezkuntza-jardunerako

eskatu dizkiguten berrikuntza metodologiko eta pedagogiko garrantzitsuak
hartzen ditu barnean, eta hortik datorkio izena. Proiektuaren helburu
nagusia da ikasleei laguntzea XXI. mendeko herritarrek ezinbesteko izango
dituzten gaitasunak garatzen:
Komunikazio-trebetasunak – Informazioa barneratzea eta gogoratzea.

Komunikazioa funtsezko ardatza da – Ezagutzak elkarrekin lotzea.
proiektu honetan. Hori dela eta, arlo Estrategia eta errutina horiek
guztietan landuko dira komunikazio- barneratzea lagungarria izango da
trebetasunak, zenbait programaren pentsamendua kontrolatzeko eta
bitartez: ezagutza berriak eraginkortasun
– Hitz egiteko gogoz. Mintzamena. handiagoz aplikatzeko. Unitateetan,
bada pentsamendua lantzeko atal bat,
– Irakurtzeko gogoz. Irakurmena.
eta kapela urdin baten irudia erabili da
– Idazteko gogoz. Idazmena. atal hori nabarmentzeko.
Pentsamendu-abileziak Adimen emozionala

Pentsatzen ikastea eta arrazoibide logikoa Emozioen hezkuntza funtsezkoa da
garatzea dira Egiten Jakin Zurekin ikasleak beren osotasunean hezteko.
proiektuaren beste bi ardatz garrantzitsu. Egiten Jakin Zurekin proiektuan
Horretarako, ikaskuntza autonomoa eta proposatzen diren oinarrizko
eraginkorra lortzeko behar diren estrategiak helburuetan, alderdi hauek jorratzen
eta errutinak lantzen dira, eta horiei esker, dira:
ikasleek goi-mailako pentsamendua – Norberaren eta besteen emozioak
lortzeko trebetasunak eskuratuko dituzte: identifikatzea.
– Ulermena indartzea eta ideia – Emozioen autokudeaketa eta
garrantzitsuenak laburbiltzea. erregulazioa.
5
– Emozioak adieraztea. – Bikoteak.
– Gizarte-trebetasunak eta enpatia. – Taldetxoak.
Adimen emozionala garatzera – Ikastalde osoa.
bideratutako jarduerak eta
Jarduera horiek adierazteko, zenbait
proposamenak kapela gorri baten
bidez daude nabarmenduta. ikono erabili dira.
Horrez gain, hiruhileko bakoitzaren
Sormena amaieran, proiektu txiki bat erantsi
Irudimen bizia izatea da sormena, gai dugu, Elkarlanean izenekoa. Atal
izatea testuinguru desberdinetara horretan, ikaskuntza kooperatiboko
egokitzeko, bai eta ezusteko egoeren eta zenbait teknika baliatzen dira.
arazoen aurrean erantzun originalak
emateko ere. Sormena garatze aldera, Ikaskuntzaren
gure liburuetan, funtsean, gaitasun autoerregulazioa
hauek lantzen dira:
Egiten Jakin Zurekin proiektuan, ikasleek
– Estrategia pertsonalak eta berritzaileak
eginkizun aktiboa dute ikasteko
bilatzeko gaitasuna.
prozesuan, eta horretarako, norberak
– Adierazpenerako molde sortzaileak ikasitakoari buruzko gogoeta sustatu
erabiltzeko gaitasuna. nahi dugu; hala, nork bere burua hobeto
Proiektu honetako materialetan, ezagutuko du, eta bere indarguneak eta
kapela berde batez daude ahulguneak hautemango ditu.
nabarmenduta bereziki sormena
Unitateetan, errubrika labur batzuk
lantzera bideratuta dauden jarduerak.
daude. Errubrika horien bitartez,
ikasleak zer ikasi duten ohartuko dira,
Lan kooperatiboa
eta hori nola egin duten ebaluatuko
Proiektu honetan, zenbait jarduera dute.
proposatzen dira ikasleak lankidetzan
aritu daitezen eta, helburu bera
lortzeko asmoz, elkarrekin lan egiteko
gaitasunak gara ditzaten. Jarduera
horiek egiteko, zenbait talde mota
osatu beharko dituzte ikasleek:
Azkenik, neurozientziaren azken aurrerapenak kontuan hartuta, Egiten

Jakin Zurekin proiektuan GAMIFIKAZIO-proposamen bat dago, ikasleen
emozioa eta jakin-mina pizteko; izan ere, garrantzitsuak dira ikaskuntza
indartzeko elementu horiek. Proiektuan, jolasaren berezko dinamikak
eskaintzen dira, eta horiei esker, ikasgela eraldatuko dugu, giro
estimulatzailea eta motibatzailea sortuko baitugu.
6
Ikaslearen liburuan erabili diren ikurrak
Ikur horren bidez, binaka lantzea proposatzen diren jarduerak

adierazten dira.
Ikur horren bidez, talde-lanean egiteko jarduerak adierazten

dira.
Ikur horrek ikaslearen liburuarekin batera datorren zorroko

materialen bat erabili behar dela adierazten du.
Koloretako kapelak
Pentsamenduaren kapela da. Horren bidez, hausnartzea

eta ondorioak ateratzea beharrezko duten jarduerak
PENTSAMENDUA nabarmentzen dira.
Sormenaren kapela da. Kapela hori duten jardueretan,

ikasleei irudimena erabiltzeko eta ideia originalak izateko
SORMENA eskatzen zaie.
Emozioen kapela da. Ikur hori duten jarduerek emozio-gaitasuna

lantzen dute: norberaren sentimenduak adieraztea eta
EMOZIOAK
kudeatzea, enpatia adieraztea, gatazkak era baketsuan
konpontzea...
7
11 59:
8 12:
201
01/
30/
0 001 1
d
35.ind
2223 11
682
O_
GIC
LO
NA
L_A
TA
IGI
_D
JES
RELO
M_
_LA
66 55 44
523
891
276
081
000
000
ES0
4445 33
77 33
1/1
ES
00
00
88
6667 55
00
00
48
23
8 76
54
64
_b
22
1/1
ill
et
es
_t
ro
qu
ela
do
ES
000
000
004
823
9 765
475
s_
49
73
1.in
dd
1
99 11
77
_m
on
1100 111 1122
eda
s_t
roq
uel
adas_
497
30.
ind
d
8
1
1
8 8 9 99
1/1
1/1
ES000000
0081194 891158_L
AM_TRO
QUEL_N
UM_0_A
_9_68229
.indd 1
SE
000000
4218 0 0
3198 4
AL_64 29/01/20
GER_M 18 10:18:07
SATEL
SIUC_
RIANE
i.9 2296_E
1 ddn
1/1
31/
01/
201
8
10:
05:
46
31
/0
1/
20
0/13 18
8102/1 10
60:95:8 :04:
31
PROIEKTUKO MATERIALAK
elementu bat dago, arlo guztiak lotzeko aukera

Liburu bakoitzarekin batera, diziplinarteko
Liburuak eta haiei lotutako
Ikasleentzat
materialak
ematen duena.
8
Lan-koadernoak
Lengua Castellanako
liburuetan bezala,
koadernoen bi edizio egin
dira: bat gidalerroekin, eta
bestea, laukiduna.
9
Irakasleentzat
Liburua oharrekin
Ikasleen liburuaren edizio berezia,
irakasleentzat berariaz egina. Jardueren
erantzunak dakartza, bai eta ikasgelako
materiala eta Medialiburua erabiltzeko
iradokizunak eta proposamenak ere.
10
Baliabideen liburua
Unitateen programazioa eta iradokizun
metodologikoak ditu. Halaber, ebaluaziorako
eta aniztasunaren trataerarako zenbait
baliabide ere badakartza.
11
Ikasgelarako
Ikusizko pentsamendurako
horma-irudiak, Natura Zientziak
eta Gizarte Zientziak arloetarako.
Programazio
didaktikoa
Word
formatu
editagarrian.
12
Baliabide digitalak
Medialiburua
Gailu askotan erabiltzeko moduko liburu
digitala, unitate didaktiko guztietako
jarduerekin eta baliabideekin.
e-vocación
plataformaren
bidez, proiektuko
baliabide guztiak
lor daitezke
formatu
digitalean.
Ebaluazio-tresnak
Zubia/Santillanaren Ebal ebaluazio-tresna
berriak azterketak sortzen eta kalifikatzen
laguntzen die irakasleei, modu erraz eta
atsegin batean, ere Heziberrin adierazitako
irizpideak eta helburuak kontuan hartuta.
Ebal tresnarekin, azterketak sortzeko,
irakasleek tresnaren galdera-bankua
erabil dezakete, edo beren galderak
gehitu.
Txostenen moduluari esker, ikasle bakoitzaren
eta gela osoaren aurrerapenari buruzko
ikuspegi argia eta zehatza izan dezakete
irakasleek.
13
UNITATE DIDAKTIKOAREN EGITURA
Matematika 1 liburuak 12 unitate ditu, hiru hiruhilekotan antolatuta;
horrez gain, Has gaitezen! izeneko hasierako unitate bat du.
Hau da unitate bakoitzaren egitura:
Lehen orrialdea
Unitate bakoitzaren hasieran, argazki handi Hitz egiteko gogoz atalean, zenbait
bat dago, eta beren behaketa-gaitasunak galdera daude, ikasleek denen artean ahoz
erabiltzera bultzatzen ditu haurrak. landu ditzaten.
14
Lerroak eta irudiak
1 E¬rreparatu lerroei eta marraztu beste bat orri bakoitzean. 3 M¬argotu irudien
L¬erro zuzena marrazteko, erregela erabili behar duzu.
Edukien orrialdeak
lerro zuzena lerro kurbatua lerro poligonala
Irudi horietati
poligonal bat
Hamarrekoak eta batekoak 3
4 Z¬er forma du se
1 Z¬enbatu puxikak eta osatu hutsuneak. 4 Bƒegiratu
lerro irekia lerro itxia
irudiei eta osatu hutsuneak.
daude. … eta 10.
10 hamarreko 1 dira. bateko = hamarreko
10 bateko hamarreko 1 dira. Hamarrekoak Batekoak

2 Nolakoa da lerro hau? A¬ukeratu eta idatzi. Z¬ein irudi d
H B H B
10 1 0
kurbatua zuzena itxia irekia marratu so
2 M¬argotu, hamarreko bat osatu arte. izan daitek
5 ESKUAK ERABILIZ. L¬eE¬rro
rabili hamarrekoak eta batekoak, eta idatzi.
bateko da.hamarreko PENTSAMENDUA
Zenbat gelditu diren kalkulatuko dut 46 berrogeita sei

H B
3 H B
0 0
1 Z¬enbat gelditu dira? Bƒegiratu eta osatu.
3 E¬gin 10eko multzoak eta osatu hutsuneak.
2 Z¬enbat tomate gelditu dira? Jarri eranskailuak eta osatu.
hamarreko eta bateko

H B
4 2 zeuden. ZENBAKIEN DIKTAKETA

hartu ditu. daude orain.
zeuden. joan dira. daude orain.
hamarreko hamarreko - = tomate gelditu dira.
44 -
4 2 =lau2
berrogeita berrogeita bost 45
3 A¬zaldu zer gertatu den.
4 ken 2berdin 2.
txakurkume gelditu dira.
Z¬enbat kandela gelditu dira piztuta? M¬arratu eta ebatzi.
- =
kandela gelditu dira piztuta.
ERANSKAILUEN SEGIDA
zeuden. jan du. daude
orain.
- = izozki gelditu dira.

40 berrogei berrogeita bat 41
Curriculum-edukiak zenbait ikasgaitan Orrialde horietan, pentsamendu-abileziak

garatzen dira. Lehenik eta behin, garatzeko zenbait jarduera ageri dira, hiru
kontzeptua edo prozedura aurkezten da, koloretako kapelen bidez adierazita. Ikasgai
eguneroko bizitzako egoera bat abiapuntu gehienen amaieran, zenbakizko segida bat
hartuta. Ondoren, ikaskuntza-jarduerak edo segida geometriko bat ageri da, edo
planteatzen dira, zailtasun-maila gero eta zenbakien diktaketa bat.
handiagoa izanik.
15
UNITATE DIDAKTIKOAREN EGITURA
Gaitasunak lantzea
BURUKETAK LANTZEN
Kenketa-egoerak
1 L¬otu egoera bakoitza galdera batekin.
10 euro nituen, baina Z¬enbat oilo daude

3 euroko komiki bat erosi dut. oilategitik kanpo?
Bƒaserri batean 5 oilo dituzte, Z¬enbat euro ditut

eta 3 oilategian daude. orain?
Z¬er egin behar da buruketa bakoitza ebazteko? M¬arkatu.
batuketa kenketa
2 A¬zaldu marrazkia eta kalkulatu.
• Z¬enbat txalupa gelditu dira?

EGITEN JAKIN 3
Birla-jokoan bi jokaldi konparatuko ditut
1 Z¬enbat birla daude kale bakoitzean? Idatzi zenbakiak.
KOLDO MAITE
_ = txalupa gelditu dira.
48 berrogeita zortzi
2 Irakurri, marratu eta kalkulatu zenbat birla gelditu diren zutik.

Buruketak lantzen programan, 6birla 5birla
buruketak arrazoituz ebazteko prozedura bota ditut. bota ditut.
lantzen da:
1. Buruketa mota identifikatzea.
2. Datuak aukeratzea.
= =
3. Eragiketa egitea.
birla gelditu dira. birla gelditu dira.
4. Emaitza adieraztea.
Nori gelditu zaizkio birla gehien zutik? M¬arkatu.
K¬oldori. M¬aiteri.
berrogeita bederatzi 49
Egiten jakin atalean, benetako

egoerekin lotutako egoerak planteatzean
zaizkie ikasleei. Ebazteko, jasotako
ezagutzak eta matematikarako gaitasuna
baliatu beharko dituzte.
EGITEN JAKIN 3
Birla-jokoan bi jokaldi konparatuko ditut
1 Z¬enbat birla daude kale bakoitzean? Idatzi zenbakiak.
KOLDO MAITE
16
BURUZKO KALKULUAN TREBATZEN
Z¬enbat puxtarri falta dira 10 izateko? Idatzi.
Buruzko kalkulua
Orrialde horietan, buruzko kalkulua garatzeko
programazio oso bat ageri da, eguneroko Z¬enbat hosto jan ditu beldarrak? Osatu.
bizitzan ezinbesteko gaitasuna baita eta

H¬asieran zeuden Orain daude
entrenamendu eta praktika etengabea eskatzen
baititu.
Lehen maila honetan, lan horretan laguntzeko,
funtsezkoa da ikaslearen liburuarekin batera
datorren materialen zorroko eta ikasgelako
materialaren kutxako material manipulatiboa K¬alkulatu.
erabiltzea.
2+3 0+3 3+3 6+3 1+4 4+4 5+4
7+0 3+1 6+2 2+2 4+3 5+3 3+4
52 berrogeita hamabi
Berrikusteko jarduerak
ELKARLANEAN
AURRERA NOA!
Eginkizunak 3
BuruketaSƒegida
batbakoitzean,
1 ebatziko idatzi faltadugu
diren zenbakiak. taldeaK¬nalkulatu.
3
5.M¬aHITZ
rraztu EGITEKO GOGOZ.
eta marratu.
10 Z¬er marraztu behar duzue
M¬arraztu. 7
0 1 2 4 6 8 10
1. Osatu lau kideko taldeak. +3 - 4 buruketa ebazteko?
0 1 3 5 7 9
2. BƒanatuZ¬eginkizunak taldekideen
enbat matxinsalto daude
2 artean.
azkenean? Bƒegiratu eta osatu.
Z¬er eragiketa egin behar da?
5+ 4= 8-3= 6+ 2=
K¬oordinatzaileak taldekide guztiak p
4-4=
A¬rduraduna iritzia ematera animatuko ditu.
4 Z¬enbat daude? Inguratu hamarreko bat eta osatu hutsuneak.
Idazkaria 6. A¬rduradunak marrazkia 7. K¬oord

matxinsalto zeuden, matxinsalto zeuden, hamarreko eta egingo
bateko du. egingo
eta joan dira. eta beste etorri dira.
K¬oordinatzailea H B
= =
Bƒozeramailea
daude azkenean. daude azkenean.
IKASITAKOA. M¬argotu , edo .
Pentsatu zer egin duzun eta lotu.
K¬enketak egiten ikasi dut.
Joaten badira. • batuketa • Gehiago daude azkenean.
3. A¬rduradunak lanerako materiala prestatu beharko du. Bƒadakit irudi geometrikoak bereizten.
E¬tortzen badira. • kenketa • Gutxiago daude azkenean. 8. Idazkariak erantzuna osorik idatziko
4. Idazkariak buruketa taldekideei irakurriko die.
50 berrogeita hamar
X¬abierrek
berrogeita hamaika 51
kromo d
BURUKETA
Unitatearen amaieran, berrikuspen metagarria 9. Bƒozeramaileak zuen erantzuna ikaski
egiten7da,
X¬abierrek ikasleek
kromo unitateko
zituen eta bestekontzeptuak
hiru eta
prozedurak finka ditzaten. Gainera,
lortu ditu. Z¬enbat kromo ditu orain? Ikasitakoa
IKASITAKOA. M¬argotu , edo
atalean, beren aurrerapenaren balorazioa egiten
laguntzen zaie ikasleei, oso modu errazean. Taldean, bakoitzak behar bezal
bere eginkizuna.
Denok elkarri lagundu diogu.
66 hirurogeita sei 17
HIRUHILEKOKO ATALAK
Hiruhileko bakoitzaren amaieran, atal berezi

GRAFIKOAK
UTILIZO
TERMNAMOS
GRÁFICOS
ERABILTZEN
EL TRIMESTRE 4
hauek daude:
1 Z¬enbat eskiatzaile daude? Bƒegiratu, eta osatu hutsuneak.
6
Grafikoak erabiltzen
Datuak grafikotan eta taulatan adierazteko
eta interpretatzeko estrategiak lantzen 0 1 2 3 4 5 6
Z¬er koloretako arropa da gehien erabilitakoa?

dituen hiruhilekoko programa bat da.
Gainera, ikasleek behar dituzten datuak
aukeratzen, informazioa antolatzen 2 E¬rreparatu taulari eta osatu hutsuneak.
eta baliabide horiek erabiliz aurkezten

ikasiko dute. 2 5 2+ 5=
4 3 4+ 3=
2 5 • Z¬enbat eskiatzailek
+4 +3 erabiltzen dute txanoa?
• Z¬enbat txano berde daude

guztira?
64 hirurogeita lau
ELKARLANEAN
Eginkizunak
Buruketa bat ebatziko dugu taldean 5. HITZ EGITEKO GOGOZ.
Z¬er marraztu behar duzue
1. Osatu lau kideko taldeak.
buruketa ebazteko?
2. Bƒanatu eginkizunak taldekideen artean. Z¬er eragiketa egin behar da?
K¬oordinatzaileak taldekide guztiak parte hartzera eta
A¬rduraduna iritzia ematera animatuko ditu.
Idazkaria 6. A¬rduradunak marrazkia 7. K¬oordinatzaileak eragiketa

egingo du. egingo du.
K¬oordinatzailea
Bƒozeramailea
3. A¬rduradunak lanerako materiala prestatu beharko du.

8. Idazkariak erantzuna osorik idatziko du.
4. Idazkariak buruketa taldekideei irakurriko die.
X¬abierrek kromo ditu orain.
BURUKETA
9. Bƒozeramaileak zuen erantzuna ikaskideei irakurriko die.
X¬abierrek 7 kromo zituen eta beste hiru
lortu ditu. Z¬enbat kromo ditu orain? IKASITAKOA. M¬argotu , edo .
Taldean, bakoitzak behar bezala egin du

bere eginkizuna.
Denok elkarri lagundu diogu.
66 hirurogeita sei hirurogeita zazpi 67
Elkarlanean
Hiruhilekoko programa horrek taldean Talde bakoitzeko kideek elkarlanean jardun
egiteko lan bat proposatzen du. Lan hori beharko dute orrialde horietan
egiteko, lan kooperatiborako zenbait teknika proposatutako buruketa edo erronka
erabili beharko dira. Ikasleek 4 edo 5 kideko ebazteko. Azkenik, egindako lana baloratu
taldeak osatuko dituzte. beharko dute, elkarrekin.
18
IKASTURTEA AMAITZEKO
4 Konparatu zenbakiak eta idatzi > edo < ikurra.

1 Idatzi zenbaki bakoitza zifraz eta letraz.
2 H eta 8 B
9 17 45 40 53 83
72 54 39 63 95 91
6 H eta 5 B
61 16 28 22 88 99
9 H eta 6 B
5 Zer irudi geometriko dira hauek?
Idatzi bakoitzaren izena.
2 Irakurri, eta idatzi kasu bakoitzean adierazitako zenbakiak.
88 baino handiagoak eta 99 baino

txikiagoak diren zenbaki bikoitiak.
35etik 49ra arteko
zenbaki bakoitiak.
6 Kalkulatu.
HIRUHILEKOA AMAITZEKO 10etik 70era arteko hamarrekoa
k.
43 36 47 45 79
1 Idatzi falta diren zenbakiak. 5 K¬onparatu zenbakiak eta idatzi > edo < ikurra.
+ 44 + 24 + 16 -33 -52
28 31 48 49 9 17 45 40 53 63
Hamarrekoen eta batekoen zifrak berdinak dituzten zenbakiak.
72 54 39 63 15 11
61 62 70 72 54 36 29 39
61 16 28 22 21 66 77
40 42 23
2 Osatu hutsuneak eta idatzi zenbakiak letraz.eta idatzi aurreko edo ondorengo zenbaki ordinala.
3 Pentsatu + 12 + 23 + 25 + 34
6 E¬gin batuketa eta kenketa hauek:
28 H eta B 10.a hirugarrena 4.a zazpigarrena
34 46 63 57 79
57 H eta B 196 ehun eta laurogeita hamasei + 25 + 32 + 6 -43 - 8
ehun eta laurogeita hamazazpi 197
73 H eta B
3 Inguratu kasu 7 Irakurri eta ebatzi.

61 25 34
bakoitzean.
29 38 Danelek 68 adreilu ditu. 56 adreilu
47 HIRUHILEKOA AMAITZEKO erabili ditu txabola bat egiteko. Zenbat
23 54 zenbaki handiena
adreilu gelditu zaizkio erabili gabe?
zenbaki txikiena
1 Osatu segida hauek: 4 Z¬er koloretakoa da A¬nek esku bakoitzean duen zinta? M¬argotu.
H B
4 K¬alkulatu. 19 18 17 10
4+ 3+ 8= 7+ 6+ 3= ERAGIKETA - ERANTZUNA
9 8 0 gelditu zaizkio.
60+ 20= 40+ 40=
80-50= 60-10= ezkerreko eskua eskuineko eskua
2 Idatzi zenbaki bakoitzaren aurrekoa eta ondorengoa.
128 ehun eta hogeita zortzi ehun eta hogeita bederatzi 129
5 K¬alkulatu.
1 13 7 5 8
8-3= +5 +3 +2
10 17
5-2=
3 Inguratu hamarreko bat. Gero, osatu.
6 Iratik eta Jokinek zizareak hartu dituzte lorategian.
Z¬enbat zizare hartu dituzte bien artean?
Iratik 4zizare. Jokinek 9zizare.

+ = + = =
daude. daude. zizare hartu dituzte bien artean.
68 hirurogeita zortzi hirurogeita bederatzi 69
Hiruhilekoa/ikasturtea amaitzeko
Hiruhilekoa amaitzeko, funtsezko edukiak zailtasunak hautemateko jarduerak daude,
finkatzeko bi orrialde daude. Orrialde egin daitezkeen akatsak zuzendu ahal
horietan, ohikoak izaten diren ikaskuntza- izateko.
19
AMAIERAKO ATALAK
Nire Matematika-albuma BI GAUZA HAUEK EZ DITUT AHAZTUKO:
Ikasturtea amaitzear dago! Asko ikasi al duzu?

1 OROITZAPEN
Gustura ibili al zara? Orain, zeure albuma sortuko duzu. DIBERTIGARRI BAT:
2
HAU
HAU
IRUDITU ZAIT
EGIN DUT
ZAILENA:
ONDOEN:
Ikasi dudana oso lagungarria

zait honetarako:
NOLA IKASI DUT?

Margotu bide bat
Batzuetan asko ahalegindu Ez dut
behar izan dut. zailtasunik izan.
Datorren ikasturtean,
matematika ikasten jarraitu nahi dut.
Zergatik?
SINADURA:
Zailtasun handiak izan arren,
gainditu egin ditut.
200 berrehun berrehun eta bat 201
Nire Matematika-albuma
Liburua amaitzean, haurrek orrialde horretan
jasoko dituzte ikasturtean izandako
esperientziaren gauza nabarmenenak:
zer ikasketarekin sentitzen diren harro, zer gai
ulertu dituzten erraz edo zein iruditu zaizkien
bereziki zailak, zer egoera gustatu zaizkien
gehien… ORAIN INGELESEZ
one two three
four five six
seven eight nine
ten
Orain ingelesez
Ingelesezko hiztegi erraza, irudi bidezkoa.
Matematikaren arloan ikasitako oinarrizko
TRIANGLE CIRCLE SQUARE
hitz batzuk sartzen dira.
202 berrehun eta bi
20
Unitateen
programazioa
eta baliabideak
21
1. unitatea. 0tik 9ra arteko zenbakiak
Programazioa
EDUKIAK
JAKIN EGITEN JAKIN
ZENBAKIAK • 9ra arteko zenbakiak. • 9 elementura arte zenbatzea.

• Zenbaki handiagoa eta zenbaki • 9ra arteko zenbakien grafia
txikiagoa. ezagutzea.
• 9ra arteko zenbakiak idaztea.
• 9 elementura arteko zenbaki-
segidak osatzea.
• Bi multzotako elementu kopuruak
konparatzea.
• Bi zenbaki digitu edo gehiago
konparatzea.
• Zenbait zenbaki digitu ordenatzea.
BURUKETAK EBAZTEA • Marrazki batetik datuak jasotzea.
GAITASUNETAN • Barra-grafikoak. • Datuak grafiko batean

OINARRITUTAKO ATAZA erregistratzea, joko bat nork
irabazi duen jakiteko.
KOMUNIKAZIOA • Eszena bat deskribatzea.

• Norberaren esperientziak kontatzea.
SORMENA • Elementu berdinak nahieran marraztea, zenbatzeko.

• Leku jakin batera eraman daitezkeen objektuak zerrendatzea.
LAN KOOPERATIBOA • 9 elementura arte zenbatzea.

(BIKOTEA ETA TALDEA)
• Zerrenda bat egitea, 1-2-4 teknika erabiliz.
• Zenbakizko segidak ahoz adieraztea.
IZATEN JAKIN • Jokoak lagunekin partekatu behar direla onartzea.

• Irmotasuna eta ahalegina, eskolako laneko jarrera gisa.
BALIOAK
Tenporalizazio-proposamena
Liburuak hamabi unitate ditu, lau unitate hiruhileko bakoitzeko.
Unitate honen iraupena bi aste eta hiru aste artekoa dela jotzen da.
22
Baliabideak
Irakasleentzako materiala
• Ikasgelako programazio didaktikoa
• Liburua oharrekin
• Baliabideen liburua
Ebaluaziorako baliabideak
- Edukien ebaluazioa
1. unitatea: O eta A kontrol-probak
Aniztasunaren trataera
- Hobekuntza-plana. 1. unitatea
- Zabaltze-programa. 1. unitatea
Baliabide osagarriak
- Buruzko kalkuluko txantiloiak eta diktaketak
- Zenbakiak aukeran
Baliabide digitalak
• Medialiburua
1. unitatea: jarduerak eta baliabideak
Material manipulatiboa
• Materialen zorroa
Batekoen fitxak
Cuisenaire erregeletak
Zenbakien txartel trokelatuak
Irudi geometriko trokelatuak
• Ikasgelarako materialaren kutxa
Ikusizko buruketen txartelak
Proiektuko beste material batzuk

• Ikasleentzako lan-koadernoa
Lehen hiruhilekoa. 1. unitatea
23
2. unitatea. Batuketak egingo ditugu
Programazioa
EDUKIAK
JAKIN EGITEN JAKIN
ZENBAKIAK • 10 zenbakia. • 10 elementura arte zenbatzea.

• 10 zenbakia ezagutzea eta idaztea.
ERAGIKETAK • Batuketa-egoerak: elkartu eta • Buruzko kalkulua:

erantsi. – 9ra arteko zenbaki-segida
gorakorrak eta beherakorrak
• Batuketak, 10era arteko
osatzea.
zenbakiekin.
• Elementuak elkartzeko edo
eransteko egoerak identifikatzea.
• Elementuak elkartzeko edo
eransteko egoerak ebaztea,
batuketa bat eginez.
• 10era arteko zenbakien arteko
batuketak egitea, manipulatzeko
materiala erabiliz edo marraztuz.
GEOMETRIA ETA • Ezkerra eta eskuina. • Norberaren gorputzean ezkerra

NEURRIAK eta eskuina bereiztea.
• Asteko egunak.
• Ibilbide bat adieraztea, ezkerra eta
eskuina kontzeptuak erabiliz.
• Asteko egunak ordenatzea.
BURUKETAK EBAZTEA • Batuketen buruketak ebaztea

(Zenbat daude azkenean edo
guztira? ) laguntza grafikoarekin.
GAITASUNETAN • Errezeta baterako zenbat fruta ale

OINARRITUTAKO ATAZA behar diren kalkulatzea.
KOMUNIKAZIOA • Etxeko eszena bat deskribatzea.

• Etxeko lanetan elkarlanean jardutearen garrantziari buruz argudiatzea.
• Norberaren dietari buruzko iruzkinak eta balorazioa.
PENTSAMENDUA • Arrazoibide logikoa.

• Zenbakiei buruzko ezagutza egutegian aplikatzea.
IZATEN JAKIN • Etxeko lanetan laguntzeko interesa.

BALIOAK • Fruta gure dietako ezinbesteko elementu gisa balioestea.
24
Baliabideak
- Zenbakiak aukeran
Baliabide digitalak
• Medialiburua
Batekoen fitxak
Txanpon trokelatuak
Horma-irudiak
- 10 zenbakia

25
3. unitatea. Kenketak egingo ditugu
Programazioa
EDUKIAK
JAKIN EGITEN JAKIN
ZENBAKIAK • Hamarrekoa. • Hamarreko bat 10 bateko direla

ohartzea, eta alderantziz.
• Hamarrekoak eta batekoak.
• Elementuen multzo bateko
hamarrekoak eta batekoak
zenbatzea.
• 10era arteko zenbakien segidak
osatzea.
ERAGIKETAK • Kenketa-egoerak. • Buruzko kalkulua:

– Digitu bateko zenbakiak
• 10era arte zenbakien arteko
deskonposatzea.
kenketak.
– Batuketak egitea (+ 0, + 1 eta + 2).
• Egoera batean, aldaketa baten
ondoren elementuak geratzen diren
kenketa-egoerak identifikatzea.
• 10era arteko zenbakien arteko
kenketak egitea, material
manipulatiboa erabiliz edo
elementuak marraztuz eta ezabatuz.
GEOMETRIA ETA • Lerro zuzenak, kurbatuak eta • Lerro zuzenak, kurbatuak eta
NEURRIAK poligonalak. Lerro irekiak poligonalak (irekiak eta itxiak)
eta itxiak. bereiztea eta marraztea.
• Irudi lauak: zirkulua, laukia, • Inguruneko objektuetan, irudi
triangelua eta laukizuzena. lauak identifikatzea.
BURUKETAK EBAZTEA • Kenketen buruketak ebaztea

(Zenbat geratzen dira? ) laguntza
grafikoarekin.
GAITASUNETAN • Birla-jokoan lortutako emaitzak

OINARRITUTAKO ATAZA konparatzea.
KOMUNIKAZIOA • Parkean egiten diren jarduerak deskribatzea.

• Kenketa-egoera bat azaltzea.
LAN KOOPERATIBOA • Irudi lauak ezarritako irizpide baten arabera bereiztea.

(BIKOTEA)
IZATEN JAKIN • Aisialdiko eta astialdiko jarduerei buruzko hausnarketa.

BALIOAK
26
Baliabideak
- Zenbakiak aukeran
Baliabide digitalak
• Medialiburua
Batekoen fitxak
Zenbakiak deskonposatzeko txantiloia
Txanpon trokelatuak
• Ikasgelako materialaren kutxa
Tangrama
Horma-irudiak
- Irudi geometrikoak

27
4. unitatea. 19ra arteko zenbakiak
Programazioa
EDUKIAK
JAKIN EGITEN JAKIN
ZENBAKIAK • 19ra arteko zenbakiak. • 19ra arteko zenbakien grafia

ezagutzea.
• Aurreko zenbakia eta ondorengo
zenbakia. • 19ra arteko zenbakien idazketa.
• Elementu multzo bateko
hamarrekoak eta batekoak
zenbatzea.
• 11tik 19ra arteko zenbakiak
deskonposatzea.
• 19ra arteko zenbakien segidak
egitea.
• Zenbaki jakin baten aurrekoa eta
ondorengoa bereiztea.
ERAGIKETAK • Batuketak, lehen batugaitik • Buruzko kalkulua:

zenbatzen hasita, 19ra arteko – 10 zenbakiaren deskonposizioa.
zenbakiekin. – Batuketak egitea (+ 3 eta + 4).
• Batuketak egitea 19ra arteko
zenbakiekin, zenbakizko zuzenaren
laguntzarekin edo laguntzarik gabe.
INFORMAZIOAREN • Barra-grafikoak. • Datuak lortzea, barra-grafikoei eta

TRATAERA taulei erreparatuz.
• Bi sarrerako taulak.
BURUKETAK EBAZTEA • Batuketen buruketak ebaztea

(zenbat daude guztira edo azkenean? )
grafikoen laguntzarik gabe.
GAITASUNETAN • Hamar eurorekin eros daitezkeen

OINARRITUTAKO ATAZA produktuen guztizko prezioa
kalkulatzea.
KOMUNIKAZIOA • Gustuak eta lehenespenak adieraztea.
LAN KOOPERATIBOA • Buruketak ebaztea taldean, rolen teknika erabiliz.

(TALDEA)
IZATEN JAKIN • Aisialdiko eta astialdiko jarduerei buruzko hausnarketa.

• Gainerakoengandik jasotzen dugun afektua balioestea.
BALIOAK
• Gainerakoei maitasuna erakusteko interesa.
28
Baliabideak
- 4. unitatea: O eta A kontrol-probak
- 1. hiruhilekoko ebaluazioa:
O, A eta B kontrol-probak
- Gaitasunen ebaluazioa. 1. hiruhilekoa
- Zenbakiak aukeran
Baliabide digitalak
• Medialiburua
Batekoen eta hamarrekoen fitxak
Eragiketen txantiloia (batuketa)
Batuketaren jokoa
Horma-irudiak
- 0tik 99ra arteko zenbakiak

29
5. unitatea. Hamarrekoak
Programazioa
EDUKIAK
JAKIN EGITEN JAKIN
ZENBAKIAK • 19ra arteko zenbakiak. • 19ra arteko zenbakiak irakurtzea

eta idaztea.
• Hamarrekoak.
• 19ra arteko zenbakiak hamarreko
eta batekotan, eta batuketa gisa
deskonposatzea.
• Hamarrekoak bereiztea, irakurtzea
eta idaztea.
egitea.
ERAGIKETAK • Kenketak, 19ra arteko • Buruzko kalkulua:

zenbakiekin, kentzailetik – Zenbaki jakin baten aurrekoa eta
zenbatzen hasita. ondorengoa bereiztea.
– Batuketak egitea (+ 5, + 6 eta + 7).
• Kenketak egitea 19ra arteko
zenbakiekin, zuzenaren
laguntzarekin eta laguntzarik gabe.
BURUKETAK EBAZTEA • Kenketen buruketak ebaztea (zenbat

falta dira edo zenbat daude sobera? )
GAITASUNETAN • Produktu batzuk erosteko zenbat

OINARRITUTAKO ATAZA diru falta den edo zenbat diru
dagoen sobera kalkulatzea.
KOMUNIKAZIOA • Kirol bati buruzko informazioa.

• Elurrarekin lotutako norberaren esperientziak kontatzea.
PENTSAMENDUA • Hamarreko osoak konparatzea eguneroko bizitzako egoeretan.
LAN KOOPERATIBOA • 90era arteko hamarreko osoen segidak eratzea.

(BIKOTEA)
IZATEN JAKIN • Kirolen bat egitea gure osasunerako onuragarria dela balioestea.
BALIOAK • Kontsumo arduratsuari buruzko hausnarketa.
30
Baliabideak
- Zenbakiak aukeran
Baliabide digitalak
• Medialiburua
Eragiketen txantiloia (kenketa)
Kenketaren jokoa
Horma-irudiak
- Zenbakien idazkera

Bigarren hiruhilekoa. 5. unitatea
31
6. unitatea. Neurtzen ikasiko dugu
Programazioa
EDUKIAK
JAKIN EGITEN JAKIN
ZENBAKIAK • 20tik 29ra arteko zenbakiak. • 29ra arteko zenbakiak irakurtzea,

idaztea eta deskonposatzea.
egitea.
ERAGIKETAK • Hiru zenbaki digituren arteko • Buruzko kalkulua:

batuketak. – Zenbaki bikoitien eta bakoitien
segidak egitea, 2naka zenbatuz.
– Batuketak (+ 8) eta kenketak
(– 0 eta – 1) egitea.
• Hiru zenbaki digituren arteko
batuketak egitea, zenbakien
zuzenaren laguntzarekin eta
laguntzarik gabe.
GEOMETRIA ETA • Objektu baten dimentsioak: • Objektu baten luzera, zabalera eta
NEURRIAK luzera, zabalera eta altuera. altuera bereiztea.
• Neurri-unitate naturalak: arra, • Luzerak neurtzea, zenbait neurri-
oina eta urratsa. unitate erabiliz.
• Zentimetroa. • Bi objekturen masa (pisua)
konparatzea eta iritzira kalkulatzea.
• Objektu baten masa. Kiloa.
• Bi ontziren edukiera konparatzea
• Ontzi baten edukiera.
eta iritzira kalkulatzea.
Litroa.
BURUKETAK EBAZTEA • Buruketa bat ebazteko eragiketa

(batuketa edo kenketa) aukeratzea.
• 19ra arteko zenbakien batuketen
edo kenketen buruketak ebaztea.
GAITASUNETAN • Erregelarekin objektuak neurtzea.

OINARRITUTAKO ATAZA
KOMUNIKAZIOA • Objektuak deskribatzea.

• Adierazpen artistikoarekin lotutako norberaren gustuak adieraztea.
SORMENA • Luzerak neurtzeko modu alternatiboak proposatzea.
LAN KOOPERATIBOA • Luzerak konparatzea.

(BIKOTEA)
• Ikaskidearen jarduerak zuzentzea.
IZATEN JAKIN • Museoen garrantzia onartzea.

BALIOAK • Museoetan izan beharreko portaera egokiak zein diren jakitea.
32
Baliabideak
- Zenbakiak aukeran
Baliabide digitalak
• Medialiburua
Horma-irudiak

33
7. unitatea. Batuketak bururakorik gabe
Programazioa
EDUKIAK
JAKIN EGITEN JAKIN
ZENBAKIAK • 30etik 59ra arteko zenbakiak. • 59ra arteko zenbakiak irakurtzea,

egitea.
ERAGIKETAK • Hamarrekoen batuketak eta • Buruzko kalkulua:

kenketak. – Zenbaki digituak
deskonposatzea.
• Bi zifrako zenbakien batuketak,
– Kenketak egitea (– 2 eta – 3).
bururakorik gabe.
• Hamarrekoen arteko batuketak eta
kenketak egitea.
• Eragiketa baten batugaiak
bertikalean jartzea, zifren balioa
kontuan hartuta.
• 59ra arteko zenbakien arteko
batuketak egitea, bururakorik gabe.
BURUKETAK EBAZTEA • Eragiketa aukeratzea (batuketa edo

kenketa).
• Batuketen buruketak ebaztea,
grafikoen laguntzarekin.
GAITASUNETAN • Menu bat aukeratzea eta guztizko

OINARRITUTAKO ATAZA prezioa kalkulatzea.
KOMUNIKAZIOA • Abakoaren funtzionamendua eta erabilgarritasuna azaltzea.
PENTSAMENDUA • Batuketa bat planteatzeko eta egiteko prozedura errazena aukeratzea.

• Iritziak trukatzea, ondorio matematiko bat ateratzeko.
LAN KOOPERATIBOA • Emaitzak konparatzea.

(BIKOTEA)
IZATEN JAKIN • Dieta orekatua eta askotarikoa eginez, elikadura osasungarriaren garrantzia
BALIOAK onartzea.
34
Baliabideak
1/1
ES
0000
0000
4823
9 76
ES000000008119
5475
60:95:8
_m
on
edas_
8102/1
tro
4 891158_
0/13
qu
ela
das_4
LAM_TROQUE
9730
.in
8889 77
dd
1
6667 55
L_NUM
4445 33
_0_A_9_
2223 11
0 001
68229.indd
ES
00
00
1
00
00
48
23
8 76
54
64
_b
ill
et
es
_t
ro
qu
elad
os
_4
97
31
.in
dd
1
11
59:
8 12:
201
01/
30/
99
1 ddn
31/01
i.9
/20
22
2296_E
1/1
18
1/1
33
10:05
RIANE
:46
11
SIUC_
SATEL
66 55 4 4
GER_M
1100 111 1122

AL_64 29/01/20
31
/0
1/
20
3198 4
18
10
:04:
421800
31
18 10:18:07
000000
- Zenbakiak aukeran
SE
1/1
77
1
d
35.ind
99
682
88
O_
Baliabide digitalak
GIC
LO
NA
L_A
TA
IGI
_D
JES
RELO
M_
_LA
523
• Medialiburua
891
1/1
276
081
000
000
ES0
Eragiketen txantiloia (batuketa)
Horma-irudiak

35
8. unitatea. Kenketak bururakorik gabe
Programazioa
EDUKIAK
JAKIN EGITEN JAKIN

• Bi zifrako zenbakiak konparatzea.
• > eta < ikurrak.
egitea.
• Zenbaki jakin bat baino handiagoak
eta txikiagoak idaztea.
• Bi zifrako zenbakiak ordenatzea,
> eta < ikurrak erabiliz.
ERAGIKETAK • Bi zifrako zenbakien kenketak, • Buruzko kalkulua:

bururakorik gabe. – Zenbakien segidak egitea
(+ 2 eta + 3).
– Kenketak egitea (– 4 eta – 5).
• Kenketa baten gaiak bertikalean
jartzea, zifren posizio-balioa
kontuan hartuta.
• Kenketak egitea bururakorik gabe,
79ra arteko zenbakiekin.
INFORMAZIOAREN • Barra-grafikoa. • Datuak barra-grafiko batean

TRATAERA adieraztea.
BURUKETAK EBAZTEA • Buruketa bat ebazteko eragiketa

(batuketa edo kenketa) aukeratzea.
• Kenketen buruketak ebaztea
(gutxiago), grafikoen laguntzarekin.
GAITASUNETAN • Leku batera iristeko falta den

OINARRITUTAKO ATAZA denbora kalkulatzea.
KOMUNIKAZIOA • Argazki bat deskribatzea.

• Mendiko bideekin lotutako lehentasunei buruz arrazoitzea.
SORMENA • Kenketa erabilgarria den egoerak zerrendatzea.

• < ikurra duten marrazkiak egitea.
LAN KOOPERATIBOA • Jarduerak ebaztea eta zuzentzea, Elkarrekin ikasi teknika erabiliz.
(TALDEA)
IZATEN JAKIN • Garraio publikoan izan beharreko portaera-arauei buruzko hausnarketa.

BALIOAK • Natura zaintzea helburu duten portaerak balioestea.
36
Baliabideak
2. hiruhilekoko ebaluazioa:
- Zenbakiak aukeran
Baliabide digitalak
• Medialiburua
Eragiketen txantiloia (kenketa)
Soketan sartzeko batekoak eta hamarrekoak
Horma-irudiak
- Grafikoak

37
9. unitatea. 99ra arteko zenbakiak
Programazioa
EDUKIAK
JAKIN EGITEN JAKIN

• Zenbaki bikoitiak eta bakoitiak.
• Zenbaki ordinalak.
egitea.
• 99ra arteko zenbakiak
konparatzea.
• Zenbaki bikoitiak eta bakoitiak
bereiztea.
• Elementu bati multzo ordenatu
batean zer toki dagokion bereiztea.
• Hamargarrenera arteko zenbaki
ordinalak irakurtzea eta idaztea.
ERAGIKETAK • Hiru zenbakiren arteko batuketa, • Buruzko kalkulua:

bururakorik gabe. – Zenbakien segidak egitea
(– 2 eta – 3).
– Kenketak egitea (– 6, – 7, – 8
eta – 9).
• Hiru zenbakiren arteko batuketak
egitea, bururakorik gabe, 99ra
arteko zenbakiekin.
BURUKETAK EBAZTEA • Batuketen edo kenketen buruketak

ebaztea, datuak irudi batetik edo
taula batetik aterata.
GAITASUNETAN • Kromoak planifikatzea eta

OINARRITUTAKO ATAZA ordenatzea, bilduma bat egiteko.
KOMUNIKAZIOA • Ekintza bat deskribatzea.

• Iritzi arrazoituak adieraztea.
PENTSAMENDUA • Zenbaki baten ondorengo zenbaki bakoitia lortzeko prozesua ondorioztatzea.
SORMENA • Animalien album batekoak izan daitezkeen kromoak irudiztatzea.
LAN KOOPERATIBOA • Iritziak trukatzea, ondorio matematiko bat ateratzeko.

(BIKOTEA)
IZATEN JAKIN • Ikaskideekin jolasteko eta jolasak partekatzeko interesa.

BALIOAK • Ordenarekin lotutako ohiturak hartzea.
38
Baliabideak
- Zenbakiak aukeran
Baliabide digitalak
• Medialiburua
Horma-irudiak

Hirugarren hiruhilekoa. 9. unitatea
39
10. unitatea. Batuketak bururakoekin
Programazioa
EDUKIAK
JAKIN EGITEN JAKIN
ERAGIKETAK • Zenbakien batuketa • Buruzko kalkulua:

bururakoekin. – Emaitza bera duten batuketak egitea.
– Hamarrekoen arteko batuketak eta
kenketak egitea.
• Bi zifrako zenbakien batuketak
egitea bururakoekin, laguntza
manipulatiboarekin edo
grafikoarekin, edo laguntzarik gabe.
GEOMETRIA ETA • Egutegia. • Denboraren neurri-unitateak

NEURRIAK bereiztea: eguna, hila eta urtea.
• Gorputz geometrikoak.
• Egutegian urteko hilak identifikatzea.
• Urteko egutegi batean egun jakin
bat aurkitzea.
• Prismak, esferak, piramideak,
zilindroak, kuboak eta konoak
identifikatzea.
• Inguruan gorputz geometrikoak
bereiztea.
BURUKETAK EBAZTEA • Datu batzuk sobera dituzten batuketen

edo kenketen buruketak ebaztea.
GAITASUNETAN • Zenbait lore sorta egiteko behar den

OINARRITUTAKO ATAZA lore kopurua kalkulatzea.
KOMUNIKAZIOA • Egutegiaren erabilgarritasuna azaltzea.
EMOZIOAK • Norberaren afektuei buruzko hausnarketa.
LAN KOOPERATIBOA • Bururakoak dituzten batuketak eta bururakorik gabeak bereiztea, batugaiak
(BIKOTEA) aztertuz.
IZATEN JAKIN • Inguruko gune berdeak zaintzeko eta oro har natura zaintzeko
interesa.
BALIOAK • Maitasun-adierazpenak balioestea.
40
Baliabideak
- Zenbakiak aukeran
Baliabide digitalak
• Medialiburua
Horma-irudiak
- Irudi geometrikoak

41
11. unitatea. Ordua irakurriko dugu
Programazioa
EDUKIAK
JAKIN EGITEN JAKIN
ERAGIKETAK • Hiru zenbakiren arteko batuketa, • Buruzko kalkulua:

bururakoekin. – Emaitza bera duten kenketak
egitea.
– Digituen arteko batuketak egitea.
• Hiru batugairen arteko batuketak
egitea, bururakoekin.
GEOMETRIA ETA • Orratz-erlojua. • Orduak irakurtzea eta adieraztea

NEURRIAK erloju analogikoetan eta digitaletan:
• Erloju digitala.
orduak, eta erdiak.
• Igarotako denborak kalkulatzea.
BURUKETAK EBAZTEA • Batuketen buruketak ebaztea,

• Batuketen buruketak asmatzea.
GAITASUNETAN • Denda bateko ordutegia

OINARRITUTAKO ATAZA interpretatzea eta aztertzea.
KOMUNIKAZIOA • Leku bat deskribatzea.

• Egunean zehar egiten diren jardueren narrazio kronologikoa.
PENTSAMENDUA • Erlojua eta egutegia aztertzea, Konparatu eta kontrastatu teknika baliatuz.
EMOZIOAK • Norberaren zaletasunekin lotutako sentimenduak adieraztea.
LAN KOOPERATIBOA • Denbora neurtzearekin lotutako benetako buruketa bat ebaztea.

• Erlojuan orduak adieraztea.
• Zaletasun bat praktikatzeko gomendioak.
IZATEN JAKIN • Garaiz iristearen garrantzia balioestea.

BALIOAK
42
Baliabideak
- Zenbakiak aukeran
Baliabide digitalak
• Medialiburua
Orratz-erlojua
Erloju digitala
Eragiketen txantiloiak (batuketa)
• Ikasgelako materialaren kutxa
Horma-irudiak
- Erlojua

43
12. unitatea. Dirua erabiliko dugu
Programazioa
EDUKIAK
JAKIN EGITEN JAKIN
ERAGIKETAK • Batugai berdinen arteko batuketa • Buruzko kalkulua:

eta biderketa. – Zenbaki bikoitien eta bakoitien
segidak egitea.
• Zati berdinetan banatzea.
– Batuketak eta kenketak egitea
(+/– 10).
• Batugai berdinen arteko batuketak
egitea.
• Batugai berdinen arteko batuketa
bat biderketa gisa adieraztea.
• Biderkatzeko taula bat
eraikitzea.
• Elementuen multzo bat zati
berdinetan banatzea.
GEOMETRIA ETA • Zentimoak eta euroak. • Zentimo- eta euro-txanponak eta

NEURRIAK 5, 10, 20 eta 50 euroko billeteak
bereiztea.
• Txanpon multzo baten guztizko
balioa kalkulatzea.
• Kantitate jakin bat osatzeko behar
diren txanponak aukeratzea.
INFORMAZIOAREN • Datuen taulak. • Zenbakizko taulak eta zenbakizkoak

TRATAERA ez direnak interpretatzea.
BURUKETAK EBAZTEA • Biderketen buruketak ebaztea,

grafikoen laguntzarekin.
• Kenketen buruketak asmatzea.
GAITASUNETAN • Museo bateko sarreren prezioa

OINARRITUTAKO ATAZA kalkulatzea.
KOMUNIKAZIOA • Animaliei buruzko norberaren gustuak adieraztea.

• Museoekin lotutako norberaren esperientziak kontatzea.
SORMENA • Buruketak asmatzea.
LAN KOOPERATIBOA • Ikaskide batek egindako lana berrikustea.

• Matematikako buruketa bat ebaztea, Arkatzak erdira teknikarekin.
IZATEN JAKIN • Diruaren balioari eta erabilera arduratsuari buruzko hausnarketa.

BALIOAK
44
Baliabideak
3. hiruhilekoko ebaluazioa:
- Zenbakiak aukeran
Baliabide digitalak
• Medialiburua
Txanpon eta billete trokelatuak
Horma-irudiak

45
Iradokizun
metodologikoak
eta zeharkako
alderdiak
Zenbakiak
Metodologia
Zenbakiak gure eguneroko bizitzaren parte dira. Egunero agertzen
zaizkigun egoera askori arrakastaz aurre egin ahal izateko,
ezinbestekoa da egoerak interpretatzen jakitea, konbinatzea eta
eragiketak egitea. Zenbakien abstrakzioa eta edozein jarduera
idatziz banaka egin baino lehen, beharrezkoa da kantitateekin
ohitzea eta ahoz eta taldean lan egitea, zenbaki-sistema nola
eraikitzen den ulertzeko. Komeni da ikasleek praktikatzea, harik eta
zenbakiak erraztasunez eta trebetasunez menderatu arte. Praktika
iraunkorra funtsezkoa da. Arau horri jarraitzea oso garrantzitsua da,
gure hezkuntza-jarduna ikasgelan gauzatzean.
Proposatzen dugun metodologian, nabarmentzeko moduko beste

oinarrizko alderdi bat objektuak manipulatzearen garrantzia da.
Benjamin Franklinek hauxe esan zuen: «Esaten badidazu, ahaztu
egingo dut; irakasten badidazu, gogoratuko dut; tartean sartzen
banauzu, ikasi egingo dut». Horregatik, funtsezkoa da ikasleen
interesekin bat egitea ikaskuntza-arlo guztietatik. Irakasleok, gaur
egun, aukera dugu era guztietako tresnak erabiltzeko, birtualak
nahiz errealak, eta eguneroko jardunean integratzeko.
Matematikaren arloan, funtsezkoa da horiek baliatzea ikasleek
kantitateak manipulatzeko eta deskonposatzeko, konturatu
daitezen hainbat modu daudela errealitate bera adierazteko.
Beraz, alde batera utzi behar dugu zenbakiak soil-soilik grafiaren

bidez lantzeko metodologia. Hori ikasleek zenbakia ulertzeko
bidean, azken emaitza izango da. Horretarako, objektu errealak
manipulatzen hasiko gara, eta besterik gabe zenbatzen. Ikasleek
begien aurrean dituzten edo egunero erabiltzen dituzten objektuak
eta gauzak zenbatu ditzakegu: mahaiak, aulkiak, ikasgelako
haurrak, egutegiko egunak, etab. Horri esker, bat egingo dugu
ikasleen hurbileko errealitatearekin, eta ikusaraziko diegu
matematika eguneroko bizitzan ere badagoela.
Fase hori landu ondoren, objektu errealak irudikatzen dituzten

argazkiak edo marrazkiak zenbatzera pasa gaitezke, eta, ondoren,
49
haien ordez, ikasleentzako materialen zorroan dauden bateko eta
hamarreko trokelatuak erabil ditzakegu. Horrela ulertuko dute,
adibidez, 8 haur 8 «fitxa urdin» izan daitezkeela, eta askoz errazagoa
dela fitxak manipulatzea eta lantzea, objektu errealak berak baino.
Behin kantitatearen kontzeptu hori barneratzen dutenean, zenbakiak
berak landu ditzakegu, bai eta zenbakien taularekin lan egin ere.
Ahozko jarduera guztiak buruketa-egoera gisa planteatuko ditugu,

ikasleen gertuko testuinguru batetik abiatuta. Adibidez, zenbakien
taularekin lan egin behar badugu, buruketa bat azalduko diegu:
14 gozoki ditut eta amonaren etxera noa bisita egitera; amonak beste
5 gozoki eman dizkit. Zenbat gozoki ditut orain? Etxera iritsi
naizenean, neba-arreba txikiari 7 gozoki eman dizkiot, eta amari 9.
Zenbat gozokirekin gelditu naiz azkenean? Horrela, matematika eta
ikasleen eguneroko bizitza lotuko ditugu, eta hori oso lagungarria
da ikasleek matematika ulertzeko eta irakasgai hori ikasteko gogoa
pizteko.
Orain azaldu behar ditugun taldekako jarduerak eta jolasak

egiteko, ikasleak, hiru hiletik behin, 4 edo 5 kideko taldetan banatu
ditzakegu. Talde bakoitzak bere taldeak zer izen izango duen
erabaki dezake, baita izango duen intsignia ere. Ikasgelan
markagailu bat jar dezakegu, jolasak edo jarduerak egin ahala,
taldeek lortutako puntuak adierazteko. Horrek motibazioa piztuko
du ikasgelan.
Horrela jokatzuz ikasleen lehiakortasuna indartzen dela iruditu

arren, ikasle bakoitza bere taldearekin lankidetzan aritzea lortuko
dugu. Markagailuak aurrez ezarritako helburu bat (esaterako, 100
puntu lortzea) betetzeko bidean egindako aurrerapena adierazten
du, baina irabaztea ez dago norberaren mende, ikasle guztien
arteko elkarlanaren mende baizik.
Ideia hori jorratzeko, ikasleekin batera adostu dezakegu ikasgelako

talde guztiek helburua lortzen dutenean saio bat erabiliko dugula
jolastokira joan eta zenbait jolas egiteko, edota ibilaldi bat egiteko,
film bat ikusteko edo nahi duten beste edozer gauza egiteko.
Puntuazio horretara iritsi diren ikasleek gainerako ikaskideei
lagunduko diete, den-denek helburua lor dezaten. Horrela, guztiek
ikasiko dute besteengandik eta denek irabaziko dute.
Ikaslearen liburuko jarduerak banaka lantzeko fase horrek

segurtasunik eza sortu ohi du maila horretako ikasleen artean;
batik bat, ikasturtearen hasieran. Konfiantza falta horren ondorioz,
jarduera bukatu bezain laister, irakasleari erakusten ahaleginduko
dira. Azkar gainbegiratu ostean, eta jarduerak egiten badakitela
ziurtatuta, eskatuko diegu zalantzak dituztenean edo saiorako
proposatutako lan guztia amaitu dutenean soilik eskatzeko
irakaslearen arreta.
50
Liburu honetako Fotokopiatzeko baliabideen atalean, zabaltze- eta
finkatze-fitxak daude zenbait eduki praktikatzeko edo finkatzeko
beharra duten ikasleentzat.
Orain azaldu behar ditugun jarduerak ahoz edo arbelean talde

handitan, talde txikitan edo bakarka egitekoak dira, eta gero
liburuko fitxetan landuko ditugun kontzeptuak finkatzeko
helburua dute.
Taldekako jarduerak
Zenbaketa-jarduerak
1. Zenbatu ikasgelako elementuak, zenbait galderari erantzuteko.
Esate baterako: Zenbat mutil daude ikasgelan? Zenbat neska?
Gaur zenbat ikasle ez dira etorri? Gaur etorri ez diren ikasleen
aulkiak kentzen baditugu, zenbat aulki geratuko dira?
2. Hartu ikasgelako objektuak eta denon artean zenbatzearekin

lotutako jarraibideak bete, kopuru zuzena hartu duten
egiaztatzeko. Adibidez: eman 15 koloretako arkatz edo ekarri
7 liburu liburutegitik.
3. Esan zenbat elementu dauden argazki batean edo marrazki

batean. Ahalegindu gero eta azkarrago zenbatzen. Irudiak
erakustean, zenbaketa motibatuko duten buruketak planteatu
daitezke. Esate baterako, kandela bat piztuta eta hiru itzalita
agertzen diren argazki bat hartuta, egoera hau berregin
dezakegu: Laurak 4 urte bete ditu. Tartako kandelak itzaltzeko
putz egin duenean, ez dira guztiak itzali. Zenbat kandela geratu
dira piztuta? Zenbat daude itzalita?
4. Konparatu bi multzotako objektu kopuruak, zenbait galderari

erantzuteko; adibidez: Non dago gehiago? Non dago gutxiago?
Zenbat gehiago dago multzo batean bestean baino? Zenbat gehitu
behar ditut objektu kopuru bera egon dadin bi multzoetan?
Jarduera hori egiteko, eguneroko bizitzako objektuak erabil
daitezke (arropa eskegitzeko matxardak, arkatzak, botoiak...) edo
material manipulatiboaren kutxan dauden harian sartzeko piezak
erabili.
5. Banatu guraizeak edo beste edozein material mota ikasgelako

kideen artean. Guztiek izan dezaten eta kantitate bera izan
dezaten, materiala falta den edo sobera dagoen kalkulatu.
6. Jaurti dado bat, zenbatu ateratako puntuak eta bilatu puntuek

adierazten duten objektu kopurua. Bigarren jaurtialdi bat ere
egin daiteke, objektu gehiago edo gutxiago kentzeko edo
jartzeko.
51
7. Bilatu arbelean idatzitako zenbakia adina objektu eta jarri
mahaiaren gainean.
8. Adierazi, egutegi batean, zer egun den gaur. Hori abiapuntu

hartuta, erantzun zenbait galderari. Adibidez: Hileko zer egun da
gaur? Zer egun izan zen atzo? Zer egun izango da bihar? Zenbat
egun falta dira astea amaitzeko? Asteko zer egun da gaur? Hileko
zer egun izango da hurrengo asteko egun bera?

Zenbaketa-jarduerak zenbakizko zuzenarekin eta 99ra
arteko zenbakien taularekin
Zenbakien taula arintasunez eta segurtasunez erabiltzeak buruzko
kalkulurako gaitasuna hobetzen laguntzen die ikasleei. Taula hori
lanerako oinarria izango da ikasturte osoan zehar. Dena den, taula
erabiltzen hasi aurretik, komeni da zenbakizko zuzena behar bezala
menderatzea.
20ra arteko zenbakizko zuzena paper laukidunean marraztu

daiteke edo kartoi mehe batean itsatsitako tetrabrik-tapoiekin
eraiki. Horretarako, 20 tapoi zuri, kartoi meheez egindako zerrenda
handi bat, itsasgarria eta errotuladore ezabaezin bat beharko
ditugu. Tapoi bakoitzaren barruan, 1etik 20ra arteko zenbaki bat
idatzi, eta ilaran itsatsiko ditugu kartoi mehean.
1. Ikasleei zenbakiak zenbakizko zuzenean ordenatzen laguntzeko,

eman 1etik 10era arteko zenbakiak dituzten txartelak zenbait
ikasleri, ordenan jar daitezen ikaskideen aurrean, zer zenbaki
egokitu zaien. Materialen zorroko zenbaki trokelatuak
erabil daitezke. Ondoren, idatzi 1etik 20ra arteko zenbakiak
txartelen atzeko aldean, eta banatu berriro ere, aurrez egin
duten jarduera bera egiteko, eta, hartara, ikasleek zenbakizko
zuzena osatuko dute.
2. Zenbaki bakoitzaren ikusizko adierazpena egiteko, zenbakizko

zuzenean aurrerantz edo atzerantz jauzi bat egiten dugun
bakoitzean bateko bat gehitzen edo kentzen ari garela izango da
gure abiapuntua. Erabili Cuisiniere erregeletak, ikasleak ohar
daitezen zer lotura dagoen zenbaki batzuen eta besteen artean.
Esaterako: 3 zenbakiak 2 eta 1 zenbakia ditu bere baitan.
3. Jarri ilaran eta ordenan 1. puntuan erabilitako txartelak. Eman

buelta batzuei, ikasleek esan dezaten zer zenbaki diren.
Proposamen horri esker, zenbakiei zuzenean zer ordena
dagokien barneratuko dute ikasleek.
4. Seinalatu zenbaki bat eta esan zein duen aurrean eta zein atzean.
5. Zenbatu banaka, 2naka, 3naka, 4naka eta 5naka zenbakizko

zuzenean, aurrerantz eta atzerantz. Hasi zenbatzen hasieratik,
eta, ondoren, zenbaki jakin batetik.
52
6. Behatu zenbakizko zuzenari eta erantzun zenbait galderari.
Adibidez: 3an banago eta 5 jauzi egiten baditut aurrerantz,
zenbaki handiago edo txikiago batera iritsiko naiz? 8an banago
eta 3ra itzultzen banaiz, zenbat jauzi egin ditut? 2an banago eta
7ra iristen banaiz, zenbat jauzi egin ditut aurrerantz? 12an banago
eta 2 jauzi egin baditut atzerantz, zer zenbakitara iritsi naiz?
7. Ebatzi zenbait egoera zenbakizko zuzena erabiliz. Esate baterako:

2 gozoki ditut (guztiak zenbaki horretan kokatuko dira), beste 2
gozoki erosi ditut (bi jauzi egin behar dituzte aurrerantz) eta gozoki
bat jan dut (jauzi bat egin behar dute atzerantz). Zenbat gozoki ditut
orain? Datu bakoitza adierazi ondoren, utzi ikasleei behar duten
denbora, zenbakizko zuzenean lasai mugitzeko aukera izan
dezaten. Mugimendu bat egin baino lehen, interesgarria da
ikasleei galdetzea aurrerantz edo atzerantz joan behar duten, eta
hori kantitate gehiagorekin edo gutxiagorekin lotzea.
Ondoren, ikasgelako materialaren kutxako orri batean ageri den

99ra arteko zenbakien taularekin egingo dugu lan. Taula
erraztasunez erabiltzeko, espazioan ongi orientatzen jakin behar
da. Horretarako, aurretiko jarduera batzuk egin ditzakegu:
• Ikasgelan zehar mugitzea, zentroan edo izkinetan kokatuz, zer

adierazten den.
• Lauki-sare huts batean, zentroa, izkinak eta aldeak seinalatzea.

Ilaren eta zutabeen arteko desberdintasuna ulertzea.
• Hatza lauki-sarean zehar mugitzea, lauki jakin batetik

abiatuta eta emandako aginduei jarraituz; esate baterako:
mugitu 3 lauki eskuinerantz, mugitu 5 lauki beherantz.
1. Seinalatu taulan familia bakoitzeko zenbaki guztiak, aurrerantz

edo atzerantz zenbatzen ari garen bitartean.
2. Jarri hatza adierazitako zenbakiari dagokion taulako laukian,

eta esan zein diren aurreko zenbakia eta ondorengo zenbakia.
Kontzeptu horiek lantzeko beste aukera bat aurreko eta
ondorengo zenbakiak estaltzea da, ikasleek esan dezaten zer
zenbaki diren.
3. Markatu esandako zenbakia taulan, eta adierazi batekoen eta

hamarrekoen piezak erabiliz. Zenbaki handiagoak lantzeko,
gehitu batekoak pixkanaka, izendatu osatzen diren zenbakiak
eta adierazi taulako zer lekutan dauden. Ikasleek bisualki
egiaztatuko dute zenbaki horiek guztiak hasieran markatutakoa
baino handiagoak direla, gero eta bateko eta hamarreko
gehiago daudelako. Egin jarduera bera zenbaki txikiagoekin.
Ondorioztatu markatutako zenbakia baino lehenagoko zenbaki
guztiak hura baino txikiagoak direla eta ondorengo zenbakiak,
berriz, markatutakoa baino handiagoak direla.
53
4. Zenbakien taulan markatutako zenbaki bat abiapuntu hartuta,
adierazi irakasleak izendatzen dituen zenbakiak hura baino
handiagoak edo txikiagoak diren.
5. Ebatzi zenbait buruketa, zenbakien taula erabiliz. Esaterako: Isabelek

koloretako 21 puxtarri ditu, eta amak beste 3 eman dizkio. Zenbat
jauzi eman beharko ditugu, Isabelek orain zenbat puxtarri dituen
jakiteko? Aurrerantz edo atzerantz joan behar dugu? Zer zenbakitara
iritsiko gara? Emaitzari dagokion zenbakitik (24) abiatuta, beste datu
batzuk erantsiko dizkiogu egoerari, praktikatzen jarraitzeko.
6. Osatu 0tik 99ra arteko zenbakien taula, falta diren hutsuneak

betez.
45
63
Jarduera zailtzeko, taularen zati irregular bat aurkez dezakegu,

abstrakzio maila handiagoa izateko.
56
Jarduerak batekoen eta hamarrekoen piezekin

1. Multzokatu batekoen piezak 10naka, hamarrekoak osatzeko.
2. Adierazi arbelean idatzitako zenbakiak, batekoen eta hamarrekoen

piezak erabiliz. Zenbaki bakoitzaren ondoan, zenbakiaren izena
idatziko dugu ikasleak grafiarekin ohitu daitezen, nahiz eta grafia
horiek oraindik ez landu Hizkuntzaren arloan.
3. Idatzi arbelean marraztutako batekoen eta hamarrekoen

multzoei dagozkien zenbakiak orri batean. Egin emaitzen
bateratze-lana eta egiaztatu zenbakien trazua noranzko egokian
egiten dutela.
4. Jarri batekoen eta hamarrekoen pieza kopuru jakin bat taldearen

mahaiaren gainean. Irakaslea ikasgelan zehar ibiliko da, eta piezak
54
kentzen edo gehitzen arituko da. Esku-hartze bakoitzaren ondoren,
galdera hauei erantzun beharko diete ikasleek: Zer egin dut, gehitu
edo kendu? Orain lehen baino bateko gehiago edo gutxiago dituzue?
Azkenik, zenbatu eta zenbat dituzten esango dute.
5. Zenbakien diktaketa. Zenbait modutan egin daiteke:
• Zenbaki bat diktatuko dugu ozen, eta ikasleek mahai gainean

jarriko dute esan dugun zenbakiari dagokion bateko eta
hamarreko kopurua. Ikasleren batek ez badu behar bezala
ebatzi jarduera, mahaiaren gainean jarritako batekoak eta
hamarrekoak gurekin batera ozen zenbatzera gonbidatuko
diogu, zertan huts egin duen konturatzeko eta ikasteko.
• Deskonposatutako zenbakiak diktatuko ditugu, ikasleek

mahaiaren gainean osatzeko, batekoen eta hamarrekoen piezak
erabiliz. Esaterako: 3 hamarreko eta 5 bateko; 7 bateko eta
5 hamarreko. Gero, konposatutako zenbakia idatzi beharko dute.
6. Adierazi zenbaki jakin bat batekoen eta hamarrekoen piezak

erabiliz. Hasieran, batekoak banaka hartuko dituzte eta
zenbakira iritsi diren aztertuko dute. Hori abiapuntu hartuta,
gehitu edo kendu piezak, beste zenbaki bat osatzeko.
7. Egin deskonposizioak batekoen eta hamarrekoen piezekin,

zenbait modutan multzokatuz. Esate baterako, 47 zenbakia
4 hamarreko eta 7 batekorekin adieraz daiteke, 3 hamarreko eta
17 batekorekin, hamarreko bat eta 37 batekorekin, etab. Taldeek
ahalik eta konbinazio gehienak egin beharko dituzte. Kide
bakoitzak proposamenen bat egin beharko du, eta guztien artean
egiaztatu beharko dute erantzuna zuzena dela, paperean idatzi
aurretik. Azkenik, talde guztiek egin dituzten konbinazio guztien
bateratze-lana egingo dute.
10 zenbakiaren osagarriak lantzeko jarduerak

1. Marraztu bi forma geometriko desberdin (zirkulu bat eta
triangelu bat, esaterako) kartoi mehe batean, eta banatu
batekoen 10 pieza bien artean, marrazkietatik kanpo bakar bat
ere geratzen ez dela. Idatzi zenbat bateko jarri diren forma
bakoitzaren barruan, eta batu. Emaitzak 10 izan behar du.
Osatu piezen zenbait konbinazio, batura 10 duten zenbaki
osagarriak lantzeko.
55
2.
Erabili bi dado handi. Dado batek 0tik 5era arteko zenbakiak
izango ditu, eta besteak, 5etik 10era artekoak. Helburua da bi
dadoak jaurti eta ateratako bi zenbakien artean 10 lortzea.
Zenbakien deskonposizioa lantzeko jarduerak

1.
Osatu elementuen bi multzo, baturatzat lantzen ari garen
familiako zenbaki bat dutena. Deskonposizioak zenbait modutan
egin ditzakegu:
• Familia-zuhaitzaren antzeko eskema bat erabiliz:
48
40 8
20 20 4 4
10 10 10 10 2 2 2 2
5 5 5 5 3 7 1 9
3 2
1 2
• Armiarmaren egitura erabiliz:
50 1 40 1 6 105 2 9
36 1 60 90 1 6
96
100 2 4 80 1 16
90 1 10 2 4 30 1 40 1 26
• Hamarrekoen eta batekoen txantiloia erabiliz (materialen

zorroan dago):
H B
5 6
56 4 16
2 36
56
• Zentimo-txanponak erabiliz:
Ane
Paul
74
Ainhoa
• Edo ordenagailuz egindako taula sinple baten bidez edo

arbelean marraztuz:
H B IZENA
5 12 50 1 12 Paul
3 32 30 1 32 Ainhoa
62 2 42 20 1 42 Txema
4 32 40 1 32 Amets
1 52 10 1 52 Maria
6 2 60 1 2 Itsaso
Jolasak
Jolasak egitea oso modu dibertigarria izan daiteke ikasturtean
eskuratu ditugun ezagutzak ikasteko eta garatzeko. Ondoren, zenbait
jolas proposatzen ditugu, Matematikaren arloan erabil daitezkeenak,
zenbakikuntza lantzeko.
Txingoka
Jolastokiko lurrean lauki batzuk marraztuko ditugu klarionez.
Jolasten hastera doan ikaslea 1. laukiaren aurrean jarriko da eta

10
harri txiki bat botako du laukira; harriak laukiaren barruan erori behar
8 9 du, marrak ukitu gabe. Lortzen badu, lehen laukian sartu behar du
hanka baten gainean, marrak zapaldu gabe; ondoren, harria hartu,
7
erori gabe, eta sartu den bezala laukitik irtengo da. Jolasa zenbakien
5 6 ordenari jarraituz osatu behar da. Harria jasotzeko, aurreko lauki
guztietatik pasatu behar da, banan-banan, eta bide beretik itzuli.
4
Bi lauki elkarren ondoan aurkitzen ditugunean, oin bakoitza haietako
2 3 batean jarri behar da.
1 Harria ez bada erortzen dagokion laukian edo marra bat ukitzen
badu, hurrengo jokalariaren txanda izango da. 10era arteko buelta
guztia aurrena amaitzen duena izango da irabazlea.
57
Bingoa
Jolas tradizional honen 99 bolak loteria-ontzi batean edo zorro
opaku batean sartzen dira. Jokalari bakoitzak zenbakiz betetako
kartoi bat du. Loteria-ontzitik edo zorrotik ateratzen den zenbakia
kartoiko zenbaki batekin bat badator, zenbaki hori fitxa batekin
edo beste objektu txiki batekin (txitxirioak, zentimoak...) estaltzen
da. Kartoia osatzen duen lehenak irabaziko du.
Barraskiloa eta untxia

Jolas honetan bi jokalarik hartzen dute parte. Dado bat, barraskilo
bat marraztuta duten plastikozko 20 tapoi eta untxi baten irudia
duten beste 20 tapoi behar dira, eta kartoi mehe bat ere bai,
2 zutabeko eta 20 ilarako lauki-sare bat marrazteko.
Bi jokalariek aldi berean jaurtiko dute dadoa, eta puntuazio

handiena lortzen duenak untxiaren tapoiak hartuko ditu,
zutabeetako bat aukeratuko du eta jolasa hasiko da. Txandaka,
jokalari bakoitzak dadoa jaurti eta dadoan ateratako puntuak adina
tapoi jarriko ditu bere zutabeko laukietan. Lasterketako zutabe
osoa betetzen duen lehenak irabaziko du; baina, horretarako, azken
jaurtialdian zutabea betetzeko puntuazio zehatza atera behar du.
Bolidoen lasterketa
Marraztu nahi adina lauki dituen zirkuitu bat jolastokiko lurrean.
Azken laukiak lehenengoaren aurretik egon behar du, eta haren
ondoan, helmugako bandera marraztuko dugu.
Parte hartuko duen lagun adina dado eta txapa edo tapoi
pertsonalizatu behar dira.
Jokalari bakoitzak irteerako laukian jarriko du bere txapa edo

tapoia. Hirura arte zenbatzean, nork bere dadoa jaurtiko du,
ateratako puntu adina lauki aurreratu eta jolasten jarraituko dute.
Bi bira oso ematen dituen lehenengoak irabaziko du.
Kolore inbaditzaileak
Jolas hau binaka egiten da. Jolasteko, 10 x 10 neurriko lauki-sare
bat, bi dado eta kolore desberdineko bi margo behar dira. Jolasten
hasi baino lehen, parte-hartzaile bakoitzak kolore bat aukeratuko
du, eta dagokion margoa hartuko du.
Txandaka, bikoteko bi kideek bi dado jaurtiko dituzte eta lortzen

dituzten puntuen batura adina lauki margotuko dituzte. Lauki-sarea
erabat margotuta egon arte edo lauki zuri bakar bat geratu arte
jarraituko du jolasak. Margotzeko lauki gutxi falta direnean,
parte-hartzaileek txandaka jaurtiko dituzte dadoak, lortutako
puntuazioa lauki zurien kopurua baino txikiagoa edo berdina izan
58
arte. Puntuazioa handiagoa bada, txanda galduko dute. Lauki
gehien margotzen dituen bikoteak irabaziko du jolasa. Hori
jakiteko, bi jokalariek elkarrekin zenbatu behar dituzte kolore
bakoitzeko laukiak.
Ereduen partxisa edo koloreen taula

Ikasleak taldeka antolatuko ditugu, eta talde bakoitzari kolore bat
emango diogu. Zenbakien taularen zati irregular bat marraztuko
dugu, lauki bat izan ezik beste guztiak hutsak dituena.
14
Txandaka, lauki jakin batean zer zenbaki ikusten duten galdetuko

diogu talde bakoitzari, eta dagokion kolorearekin idatziko dugu,
ongi edo gaizki dagoen esan gabe. Jarritako adibidean, printzipioz
zuzena den zenbaki bakarra 14 da, taldeek esaten dituzten
zenbakiak zuzenak edo okerrak izan daitezkeelako. Horregatik,
ikasleek zenbaki horri erreparatu behar diote beti, hutsik
ez egiteko.
14 15
24
34 35
41 43 44 45 46
54 56
63 64 65 66
73 74 75 76 77
95
59
Lauki guztiak osatu ondoren, emaitzak guztion artean egiaztatuko
ditugu eta beharrezko zuzenketak egingo ditugu. Taldeei puntuak
eman diezazkiokegu zuzen jarritako zenbaki bakoitzarengatik.
Nahi badugu, zenbaki bakoitza asmatzeko erabilitako ereduari

buruzko galderak egin ditzakegu. Esate baterako: 15etik 35era,
+ 20 izango litzateke.
14 15
24 1 20 2 20
29
19 34 35 36
41 42 43 44 45 46
54 55 56 1 31
1 30
2 31
2 30 63 64 65 66
72 73 74 75 76 77
85
95
Dominoa
Dominoko fitxak taldeko lau parte-hartzaileen artean banatzen dira.
Seiko bikoitza duenak ekingo dio jolasari, eta mahaiaren erdian
jarriko du. Txandaka, jokalariek fitxen muturretako puntuei
erreparatu beharko diete, eta beren fitxen artean puntu kopuru
bera duen fitxa bat bilatu behar dute, bestearen ondoan jartzeko.
Jokalariak ezin badu fitxarik jarri, txanda galduko du. Fitxarik gabe
geratzen den lehena izango da irabazlea.
Nahi izanez gero, ikasleek beren dominoa eraiki dezakete, kartoi

mehe plastifikatuz, eta fitxen erdi bateko puntuak dagokien
zenbakiaz ordezkatu. Hartara, kantitatea-zenbakia asoziazioa
landuko dute.
Bilatu bikotekidea
Jolas honek 10 zenbakiaren osagarriak lantzeko balio du. Ikasle
bakoitzak zorro batean sartuko ditu ikasgelako materialen zorroko
9 fitxa, 1etik 9ra arteko zenbakiak dituztenak. Ondoren, ikasleek
txartel bat aterako dute, begiratu gabe, eta batura 10 izateko behar
den zenbakia duen ikaskidea bilatuko dute. Bikotekidea aurkitzen
dutenean, elkarren ondoan eseriko dira, eta denon artean
begiratuko dugu bikoteak ondo osatuta dauden.
60
10aren erratza
Erratzaren karta-jokoaren antzeko jolas bat da. Irakaslearen
laguntzarekin, ikasle bakoitzak 11 kartako karta-sorta bat egingo
du, 0tik 10era arteko zenbakiak eta kantitate horiek adierazten
dituzten marrazkiak dituztenak. Kartak kartoi mehez egin eta,
ondoren, plastifikatu egin daitezke.
Jolasa prestatzeko fasea amaitu ondoren, ikasleak bikoteka, edo

hiru, lau edo bost ikasleko taldetan jolastu daitezke. Karta-joko
guztiak nahastu eta banatu egingo ditugu. Ikasle bakoitzari 5 karta
emango zaizkio. Mahai gainean 4 karta jarriko ditugu ahoz gora,
eta besteak piloan utziko ditugu ahoz behera. Txandaka,
10 zenbakia konposatzen saiatuko dira, mahaiko karta bat eta
eskuan dutenetako bat erabiliz. Parea osatzea lortzen badute, karta
horiek mahaitik jaso eta piloko beste bat jarriko dute mahaian ahoz
gora; bestela, hurrengo jokalariaren txanda izango da. Kartarik
gabe geratzen den jokalariak irabaziko du.
Lehergailua!
Jolas honek batura 10 duten zenbakien pareak lantzeko balio du.
Poltsa batean, 0tik 9ra arteko zenbakiak dituzten txartelen zenbait

sorta sartuko ditugu, eta lehergailu baten marrazkia duten bost
txartel (guztiek berdinak izan behar dute ukitzean). Txandaka,
ikasleek txartel bat aterako dute poltsatik. Zenbaki bat ateratzean,
10era iristeko zer zenbaki falta den esan behar dute. Ikaslearen
erantzuna zuzena bada, txartela gorde egingo du; baina okerra
bada, atzera poltsan sartuko du.
Txanda oso bat baino gehiago egingo da. Norbaitek lehergailua

duen txartel bat ateratzen badu, ordura arte lortu dituen txartel
guztiak poltsan sartu beharko ditu. Zenbait txanda osorik egin
ondoren, txartel gehien eskuratu dituen ikaslea izango da irabazlea.
Zirkuituak
Zenbait formatako zirkuituak marraztu ditzakegu arbelean.
Zirkuitua zenbait zirkuluz osatutako bide bat izan daiteke, eta
ikasleek zenbakizko segida bat idatziko dute zirkulu horietan,
ematen dizkiegun jarraibideak betez: aurreratu 2, 5, 10, 9, 11...;
atzeratu 2, 5, 10, 9...
Zirkuitua osatzeko jarraibide bakar bat eman ordez, jarraibideak

aldatzen joan gaitezke zirkulu batzuetatik besteetara. Esate
baterako:
atzeratu
aurreratu atzeratu
1
10 11
5
atzeratu aurreratu
5 7
61
Arbela bitan zatitu dezakegu, ikasleak lehiatu daitezen, bakarka
nahiz lankidetzan arituz, ikasleen ezaugarrien arabera.
Bidaiatzera goaz!
Ikasleak lau kideko edo bost kideko taldetan antolatu eta bakoitzari
kolore bateko fitxa bat esleituko diogu. Fitxak masillaz itsatsiko
ditugu zenbakien taularen orriko 0 laukian. Txandaka, taldeek
dado bat jaurtiko dute eta lortutako puntu adina lauki egingo
dute aurrera. Ondoren, ekintza hauetakoren bat egiteko eskatuko
diegu:
• Zenbakiaren izena arbelean idaztea.
• Zenbakia adieraztea, batekoen eta hamarrekoen fitxak edo

Cuisenaire erregeletak erabiliz.
• Zenbakia deskonposatzea.
• Osagarria bilatzea, batekoa bada.
• Aurreko zenbakia edo ondorengoa esatea.
• Zenbaki handiago bat edo txikiago bat esatea.
• Hurbilen dituen bi zenbaki bikoitiak edo bakoitiak esatea.
• Lehendabizi doan taldea harrapatzeko zenbat lauki egin behar

diren aurrera esatea.
99ra iristen den lehen taldeak irabaziko du jolasa. Emozio pixka bat
emateko, taulako zenbaki batzuetan aginduak jar ditzakegu:
txanda bat galdu, aurreratu 5 lauki, joan atzera irteeraraino...
Webguneak
Interneti esker, Matematikako edukiak modu ludiko eta atseginean
landu ditzakegu. Gerta liteke proposatzen ditugun webguneetako
edukiak aldatzea; hori dela-eta, ikasgelan erabili baino lehen
aztertzea komeni da.
• Zenbakiak identifikatzen. Jarduera digital hauen bitartez,

ikasleek zenbakien idazkera birpasatu ahal izango dute. Bikoteen
jolasen bitartez, zenbakia, grafikoki eta idatziz, identifikatu ahal
izango dute. http://agrega.hezkuntza.net//repositorio/26012012/
d8/es-eu_2012011333_3120501/4_1_3_49_183/index.htm
• Zenbakiak idazten. Jarduera digital honen bitartez, ikasleek

zenbakiak, zifraz eta letraz, identifikatu ahal izango dituzte.https://
es.educaplay.com/recursos-educativos/1620997-zenbakiak.html
62
• Margotu irudia zenbakien bidez. Orri honetan zenbakiak lantzeko fitxak
topatuko dituzu. Ikasleek irudi bat koloreztatu beharko dute zenbakiak
dagokien kolorez margotuz. https://www.bestcoloringpagesforkids.com/free-
printable-color-number-coloring-pages.html
63
Kalkulua eta eragiketak
Metodologia
Gizakiak matematika-kalkuluak egiteko duen gaitasunaren lehen
zantzuak Harri Arokoak dira. Zenbait erregistroren arabera, garai
hartako gizon eta emakumeek harri txikiak eta hezurrak erabiltzen,
multzokatzen eta banatzen zituzten kantitateak adierazteko eta
haiekin eragiketak egiteko. Kalkulu horiekin eguneroko bizitzako
zenbait beharrizani erantzuna ematen saiatzen ziren garaiko
gizakiak: denboraren joana neurtzen, une jakin batean talde berean
zenbat pertsona zeuden jakiten, hornigaiak banatzen…
Gerora, gizakiak hitz egiteko eta pentsatzeko gaitasuna garatu

ahala, eragiketa konplexuagoak egiteko beharra izan zuen, eta
harri eta hezurren ordez sinboloak erabiltzen hasi ziren garaiko
gizakiak. Sinbolo horiei izen jakinak eman zizkieten: haiexek ziren
zenbakiak. Hala, matematika garatzen joan zen, pertsonen, haien
jakin-min eta kezken eta eguneroko arazoen arabera eta zerbitzura.
Horregatik, matematikaren irakaskuntza akademikoak eguneroko
bizitzarekin lotuta egon behar du, eta benetako egoerei edo egoera
sinesgarriei erantzun behar die. Gainera, hasierako faseetan,
ikaskuntzak manipulatiboa izan behar du, ez dadin abstraktua eta
ulertzeko zaila izan, eta ikasleak aspertu eta nekatu ez ditzagun.
Ez ditugu eragiketak modu isolatuan aurkeztu behar, ebatzi

beharreko buruketen bidez baizik, matematikak jatorrian zuen
egunerokotasunaren zentzu hori berreskura dezan. Beraz, edozein
eragiketa egiten hasi aurretik, ikasleei eskatuko diegu bila dezatela
proposatutako eragiketa horrekin ebatz daitekeen eguneroko
bizitzako egoera bat, eta formulatu dezatela buruketa gisa. Modu
horretara, gainera, mundu errealean moldatzeko prestakuntza
emango diegu neska-mutilei.
Era berean, funtsezkoa da, lan-fitxetan batuketak edo kenketak

egiten dituzten aldi berean, baita aurretik ere, ikasleek eskuekin
manipulatzea eragiketan erabili beharreko kopurua. Horretarako,
irudi geometrikoak, batekoen eta hamarrekoen fitxak, Cuisenaire
64
erregeletak eta deskonposizio-txantiloi bat dituzte ikasgelako
materialen zorroan.
Kalkuluak egiteko manipulazio-materialak erabiltzetik eragiketak

paperean bertikalean ebaztera pasatzean, batuketaren eta
kenketaren gaiak egoki jartzean dago zailtasuna: batekoak
batekoen azpian jarri behar dira, eta ehunekoak, ehunekoen
azpian. Alderdi hori lantzeko, zorroko materialaren parte bat ere
erabil daiteke: hamarrekoen eta batekoen fitxak, zenbakien
txartelak eta eragiketen txantiloiak. Eragiketa jakin bateko
zenbakiak fitxen laguntzarekin hamarreko eta batekotan
deskonposatu ondoren, txantiloian dagozkien hutsuneetan jartzen
dira eta, ondoren, zenbakien txartelez ordezkatzen dira. Hartara,
errazago ulertzen da nola jarri behar diren eragiketa bateko
zenbakiak eta hori garrantzitsua dela eragiketak behar bezala
egiteko.
Kontuan izan behar da eragiketak arin egiteko, edozein izanik ere

erabilitako algoritmoa, beharrezkoa dela zenbaki-sistemaren
nondiko norakoak ongi barneratuta edukitzea eta 10 zenbakiaren
deskonposizioa ongi egiten jakitea. Alde horretatik, material
manipulatiboaren kutxako zenbakien taula eta Cuisenaire
erregeletak laguntza garrantzitsua dira.
Metodologiako oinarrizko beste alderdi bat buruzko kalkulua da.

Kalkulatzeko modu hori guztiok erabiltzen dugu iritzirako kalkuluak
egiteko eta gure eguneroko bizitzako ohiko eragiketak egiteko:
erosi eta saldu, dirua trukatu, zenbat denbora pasatu den kalkulatu,
neurri-unitateak erabili… Horregatik, testuliburuko unitateen
artean buruzko kalkulura bideratutako atal berezi bat ageri da.
Ikaskuntza ikasleentzako arina eta dibertigarria izan dadin,
kalkulu errazak egiten lagunduko dien truko batzuk erakuts
diezazkiekegu, eta horiek ikasgelan sistematikoki berrikustea
komeni da; hartara, gero eta erraztasun eta arintasun handiagoa
izango dute ikasleek.
Taldekako jarduerak
1.
Batuketak 10era arteko zenbakiekin. Jarri ikasleak binaka
eta eman gutun-azal bat eta batekoen hamar fitxa edo hamar
irudi geometriko berdin bikote bakoitzari. Bietako batek pieza
batzuk sartuko ditu gutun-azalean, barruan zenbat dauden
esango du eta ikaskideari emango dio, pieza solte batzuekin
batera, guztira zenbat eman dizkion kalkula dezan. Emaitza
kalkulatu ondoren, biek gutun-azala irekiko dute eta piezak
zenbatuz egiaztatuko dute.
65
Ondoren, jarduera errepika daiteke, bi kideei gutun-azal bana
emanez, bertan zenbait fitxa sartzeko. Ondoren, zenbat sartu
dituen esango du, eta ikaskidearekin batera, batuketa egin
beharko du, inolako laguntzarik gabe, gutun-azalak ireki eta
emaitza egiaztatu aurretik.
2. Batuketak eta kenketak 10era arteko zenbakiekin. Osatu

bost edo sei kideko taldeak eta eman parte-hartzaile bakoitzari
paperezko txartel bat, gutxi gorabehera 6 x 4 cm-koa. Jarri
batekoen bost fitxa multzo bakoitzaren erdian, eta eman beste
bost jolasari ekiteko ardura duenari. Hark nahi adina fitxa
gehituko edo kenduko ditu erditik, eta dagokion batuketa edo
kenketa idatziko du (5 + … edo 5 – …) bere txartelaren
atzealdean. Ondoren, guztien bistan zenbat fitxa geratu diren
zenbatuko du, txartelaren aurrealdean idatziko du eta ahoz
adieraziko ditu eragiketa eta emaitza.
Ondoren, dituen fitxak ikaskide bati emango dizkio, hark ere

gauza bera egin dezan. Dena den, kasu honetan, parte-
hartzaileak planteatzen duen batuketaren edo kenketaren
lehenengo gaia aurreko eragiketaren emaitza izango da.
Jolasak berdin jarraituko du, parte-hartzaile guztiek beren
txartela osatzen duten arte. Azkenik, hartu zuk zeuk txartel bat
eta arrazoitu ikasleekin batera zer eragiketa egin behar den,
emaitza 5 izan dadin, hasierako zenbakia.
Ikasleek egin dituzten txartelak 10era arteko zenbakien arteko

batuketak eta kenketak berrikusteko erabil daitezke.
Binaka, ikasleek eragiketak egingo dituzte, objektuak
manipulatuz edo elementuak margotuz eta marraztuz. Ondoren,
emaitza egiaztatuko dute, dagokion txartelaren aurrealdeari
erreparatuz.
Beste aukera bat mahaiaren erdian txartel bat jartzea da,

eragiketa ahoz gora duela. Taldeka edo binaka, ikasleek
emaitzaren zenbakiarekin hasten den eragiketa bat jarriko dute
txartelaren eskuinean. Jarduerak berdin jarraituko du harik eta
txartel guztiak ilaran jarrita geratzen diren arte, domino bat
izango balitz bezala.
3. Hiru zenbakiren arteko batuketak, 18ra arte. Jarri ikasleak

lauko taldetan eta eman taldeko kide bakoitzari hiru dado,
dadoak jaurti eta lortutako puntuen batuketa egin dezan
(orri batean egin dezake, edo buruz, ikaslearen gaitasunaren
arabera). Taldeko beste hiru ikaskideetako bakoitzari dado bat
emango zaio eta dadoak adierazten duen puntu adina fitxa
hartu behar ditu bakoitzak. Guztien artean fitxen guztizko
kopurua zenbatuko dute, emaitza egiaztatzeko. Taldeko kideak
txandakatu egingo dira, eta hartara, guztiek egin beharko dute
kalkulua.
66
4.
9ra arteko kenketak egitea eta idaztea. Esan ikasleei binaka
jartzeko eta eskatu 0tik 9ra arteko zenbakiak dituzten txartelen
bi sorta eta kenketen txantiloia hartzeko. Ikasleek txartel bana
hartuko dute, eta bi taldekideen artean zenbaki handiena zein
den erabakiko dute, eta kenkizunari dagokion laukian jarriko
dute. Zenbaki txikiena, berriz, kentzailearen laukian jarriko dute.
Ondoren, zenbaki txikienetik zenbaki handienera arte zenbatuko
dute, zenbakizko zuzenaren laguntzarekin, eta emaitzaren
txartela txantiloian dagokion laukian jarriko dute.
5.
Hamarrekoen batuketak eta kenketak. Ikasleek, hiruko
edo lauko taldetan, lepokoak egingo dituzte, makarroiak eta
artilezko hari zatiak erabiliz. Adierazi lepoko bakoitzean hamar
makarroi txertatu behar dituztela. Ondoren, planteatu arbelean
hamarrekoen arteko batuketa bat, lepokoak manipulatuz kalkula
dezaten. Lepoko kopuruaren (hamarrekoak) eta makarroi
kopuruaren (batekoak) arteko erlazioa ikus dezaten, eskatu
batuketaren emaitza deskonposizio-txantiloian adierazteko, 0tik
9ra arteko txartelak erabiliz.
Ondoren, iradoki ikasleei zeroa kentzeko eta beste txartela

eskuarekin hartzeko. Galdetu zenbat lepoko behar izan dituzten
batuketa egiteko. Ikasleek lepokoak zenbatzen dituztenean,
ohartuko dira lepoko kopurua bat datorrela eskuan duten
zenbakiarekin.
Egin jarduera bera, hamarrekoen kenketak planteatuz.
6.
Biderketaren esanahia. Esan ikasleei binaka jartzeko eta
eman hogei txitxirio eta plastikozko lau edalontzi ikasleen bikote
bakoitzari. Ondoren, idatzi arbelean biderkatzeko zenbait taula,
1etik 4ra artekoak. Eskatu ikasleei eragiketa horiek edalontzien
eta txitxirioen bidez adierazteko, eta azaltzeko bi elementu
horietako zein dagokion biderkagai bakoitzari.
Kasu bakoitzean, ikasleek edalontzietan banatu dituzten
txitxirio guztiak zenbatuko dituzte, biderketaren emaitza
kalkulatzeko.
7.
Batuketak bururakoekin. Bururakoak dituzten batuketen
mekanika hamarrekoen eta batekoen edo zenbakien bidez
azaldu aurretik, jarri ikasgelako ikasleak binaka, manipulatuz
lantzeko. Idatzi arbelean 25 + 17 batuketa eta eman hamar
txotxeko zenbait multzo eta txotx solte batzuk ikasle pare
bakoitzari, batugaiek adierazten dituzten kopuruak osatzeko.
Ondoren, galdetu zenbat txotx solte hartu dituzten guztira, eta
ea hamarreko beste multzo bat osa dezaketen haiekin. Eman
goma elastikoak, multzoak egiteko, eta azaldu hamarreko bat
gehiago dutela orain. Azkenik, esan zenbatzeko zenbat txotx
dituzten guztira, batuketaren emaitza jakiteko.
67
8. Hamarreko bat bururako. Esan ikasleei binaka jartzeko. Idatzi
arbelean bururakoa duen batuketa bat; adibidez, 48 + 15.
Ikasleek eragiketen txantiloian kalkulatu beharko dute 0tik 9ra
arteko zenbakien txartelak erabiliz. Batekoak batzean (8 + 5),
13 zenbakia osatu behar dute txartelekin, eta 3 zenbakia idatzi
behar dute emaitzako batekoen laukian, eta 1 zenbakia,
hamarrekoen zutabean. Hartara hobeto ulertuko dute zer esan
nahi duen bat bururako adierazpenak, eta zergatik batu behar
zaion bat hamarrekoei. Azkenik, hamarrekoen guztizkoa
kalkulatuko dute eta emaitza adieraziko dute.
Ikasleek jarduera hauek egin ditzakete, buruzko kalkuluak egiten

trebatzeko:
1. Segidak osatzea. Banaka, 2naka, 5naka eta 10naka zenbatzea,

gorako ordenan eta beherako ordenan, zenbakien taularen
laguntzarekin.
2. Zenbakiak batuketatan deskonposatzea. Esan zenbaki bat

ahoz gora eta eskatu ikasleei zenbait modutan deskonposatzeko.
Hasieran, ikasleek batekoen eta hamarrekoen fitxak edo
Cuisenaire erregeletak erabili beharko dituzte, laguntza gisa.
Hori egiteko, zuk proposatutako kopurua material
manipulatiboaren bidez adierazi beharko dute; ondoren, bi
multzo osatuko dituzte haiekin, eta mahaiaren alde bakoitzean
jarriko dituzte; azkenik, multzo bakoitzean zenbat elementu
dauden zenbatu, eta batura orri batean idatziko dute. Jarduera
egin ondoren, proposatu fitxak edo erregeletak multzo batetik
bestera mugitzeko, beste batuketa bat egiteko. Ikusarazi
batugaien pare bakoitzaren batura bera dela beti. Esate
baterako: 7 + 30 = 37; 17 + 20 = 37; 12 + 25 = 37...
Ikasturtea aurrera doan heinean, eta ikasle bakoitzaren

gaitasunaren arabera, ikasleek laguntza manipulatiborik gabe
egin ahal izango dute jarduera.
3. Emaitza bat abiapuntu hartuta, kenketak egitea. Zuk aurrez

adierazitako zenbakia kontuan hartuta, emaitza hori lortzeko
zenbait kenketa lortu behar dira. Hasieran, jarduera honek
batekoen eta hamarrekoen fitxak edo Cuisenaire erregeletak
erabiltzea eskatzen du. Proposatutako zenbakia baino elementu
gehiago hartu beharko dituzte ikasleek, hori abiapuntu hartuta
bereiziz joateko, lortu nahi den kopurua lortzeko. Eskatu
lortutako kenketa paper batean idazteko, eta, ondoren,
elementuen beste kantitate bat hartzeko, beste kenketa bat
lortzeko, aurrekoaren emaitza bera duena. Esate baterako:
95 – 70 = 25; 30 – 5 = 25; 26 – 1 = 25...
4. Zenbakizko zuzenarekin praktikatzea. Eskatu ikasleei 1etik

20ra arteko zenbakizko zuzen bat egiteko paper laukidunean,
68
eta, ondoren, kontatu behar duzun istorioa arretaz entzuteko.
Entzuten duten lehen zenbakiaren gainean jarri behar dute
hatzetako bat, eta, ondoren, zuzenean atzera edo aurrera egin
behar dute, dagokion moduan, amaieran egingo diezun
galderaren erantzuna lortu arte. Adibidez: Gaur nire urtebetetzea
da. Amonaren etxera joan naiz eta 10 goxoki eman dizkit (denek
jarri behar dute hatza 10 zenbakiaren gainean). Ondoren, etxera
iritsi naiz eta aitak beste 3 eman dizkit (hatza aurrerantz mugitu
behar dute, orain zenbat goxoki dauden jakiteko). Pello lehengusua
iritsi denean, 5 goxoki eman dizkiot (atzerantz mugitu behar dute
hatza). Ondoren, 3 goxoki jan ditut (atzerantz mugitu behar dute
hatza) eta ama lanetik iritsi denean, 2 goxoki ekarri dizkit
(aurrerantz mugitu behar dute hatza). Zenbat goxoki ditut orain?
Planteatu horrelako egoeren antzeko beste batzuk.
5. Zenbakien taulan trukoak egitea.
• + 1: joan hurrengo zenbakira.
• + 2: egin aurrera bi lauki, bikoititik bikoitira edo bakoititik

bakoitira jauzi eginez, zer zenbakitatik hasten garen.
• + 8: jaitsi ilara bat eta egin atzera bi lauki.
• + 9: jaitsi ilara bat eta egin atzera lauki bat.
• – 1: joan aurreko zenbakira.
• – 2: egin atzera bi lauki, bikoititik bikoitira edo bakoititik

bakoitira jauzi eginez, zer zenbakitatik hasten garen.
• – 8: igo ilara bat eta egin aurrera bi lauki.
• – 9: igo ilara bat eta egin aurrera lauki bat.
Ikasleei trukoak azaldu ondoren, komeni da horiekin praktikak

egitea buruketa-egoeretan oinarrituta. Adibidez:
Nik 23 maskor nituen (ikasleek 23 zenbakiaren gainean jarri
behar dute hatz bat). Amak 9 aurkitu ditu hondartzan eta eman
egin dizkit (ilara bat behera egin behar dute eta lauki bat egin
behar dute atzera, 32 zenbakian jarri arte). Zenbat ditut orain?
Ondoren, lehengusuak beste 9 eman dizkit (ilara bat behera egin
behar dute eta lauki bat atzera, 41 zenbakian jarri arte). Zenbat
ditut orain? Amonak 9 gehiago ematen badizkit (ilara bat behera
egin behar dute eta lauki bat atzera, 50 zenbakian jarri arte),
zenbat izango ditut orduan?
Jarduera egiteko, ikasleek 0tik 99ra arteko zenbakien taula

erabili behar dute.
6. Buruzko kalkulua praktikatzeko diktaketak. Diktatu ikasleei

buruzko kalkulua lantzeko eragiketak, eta eskatu emaitzak soilik
69
idazteko. Gida honetako 314. eta 319. orrialdeen artean txantiloi
batzuk jasotzen dira; ikaslearen liburuan buruzko kalkuluaren
fase bakoitzerako proposatzen diren eragiketekin bat datoz
txantiloi horiek. 320. orrialdean, txantiloi bat duzu zurian,
aurreko txantiloietako gelaxka kopuru berarekin, fotokopiatzeko
eta kopiak ikasleen artean banatzeko. Gelaxka bakoitzean, zuk
diktatutako emaitzak idatzi behar dituzte ikasleek. Adierazi
gelaxkak goitik behera bete behar dituztela, eta emaitza ez
dakitenean gelaxka bat libre utzi.
Behin jarduera eginda, denon artean zuzendu dezakegu, kalkulu

bakoitza arrazoituz, akatsak zuzentzeko eta haietatik ikasteko.
Ikasleak fase bateko kalkuluak erraztasun dezentez egiteko gai
izan arte, ez da komeni hurrengo fasera igarotzea.
Komenigarria litzateke egunean bost edo hamar minutuz aritzea liburu

honetan proposatutako buruzko kalkuluko jarduera batzuk egiten.
Jolasak
Batuketak txartelekin
Lau edo bost pertsonak jardun dezakete jolasean, eta 0tik 9ra
arteko zenbakiak dituzten txartelak behar dira. Txartel guztiak
nahasi eta jokalarien artean banatzen dira. Zuk adierazitako batura
duten txartel pareak osatu behar dituzte. Batuketa gehien osatu
dituen ikasleak irabaziko du jolasa.
19ra arteko baturen lasterketa

Jolasa prestatzeko, kartoi mehe bat, dado bat eta kolore
desberdineko plastilinazko lau bolatxo behar dira, parte-hartzaile
bakoitzarentzako bat. Taldeko kideek zenbakitutako bide bat
marraztuko dute kartoi mehean 13 laukitan banatuta, gehi
irteerako lauki bat 0 zenbakia duena, eta nahieran apainduko dute
bidetik kanpo geratzen den zatia.
Jokalari bakoitzak bere plastilinazko bolatxoa irteerako laukian

jarriko du, txanda iristen zaionean dadoa jaurti eta batuketa hau
egingo du: bere fitxa dagoen laukiaren zenbakia gehi dadoan
ateratako puntuak. Ondoren, bolatxoa laukiz lauki mugituko du,
eta iritsi den laukiaren zenbakia eta batuketaren emaitza berdinak
diren edo ez aztertuko du. Hala bada, bolatxoa lauki horretan
utziko du; bestela, lehengo laukira itzuliko da.
Jokalariren bat 13. laukira iristen denean amaituko da jolasa, eta

jokalari hori izango da irabazlea. Kontuan hartu behar da jolasaren
txandak osatu egin behar direla, eta, beraz, berdinketak ere egon
daitezkeela.
70
Azkarrena
Jolas honen funtsa da ozenki adierazitako buruzko kalkuluko
eragiketa bat ahalik eta azkarren ebaztea. Binaka, hirunaka,
launaka edo bosnaka egin daiteke jolasa. Ikasle guztiak
motibatzeko eta jolasean berdintasuna egoteko, komeni da
taldeak egitean haien gaitasuna kontuan hartzea, buruzko
kalkuluan aurreratuen daudenak zailtasunak dituztenekin lehia
ez daitezen.
Zuk eragiketa ozenki esandakoan hasiko da jolasa. Emaitza dakien

lehen haurrak eskua jaso behar du, eta kalkulua ebatzi eta zer
prozedura erabili duen azaldu behar du. Erantzuna zuzena bada,
ikasleak puntu bat eskuratuko du. Ez bada zuzena, beste ikaskide
bati emango diogu aukera. Puntu gehien eskuratzen duen taldeak
irabaziko du jolasa.
Bota dadoa
Jolasteko bi dado behar dira, eta arkatza eta papera jokalari
bakoitzarentzat. Haurrek biribilean jarri behar dute, lurrean
eserita. Ondoren, dadoak botako ditugu biribilaren erdian, ikasle
guztiek ikusteko moduan. Jarraian, jokalari bakoitzak bere orrian
idatziko du ateratako bi zenbakien batura. Jolasa amaitzean,
irakasleak egiaztatu egingo ditu haurrek idatzitako emaitzak, eta
gehien asmatu dituen jokalaria izendatuko du irabazle.
Zuzenketa-lan hori errazteko, garrantzitsua da ikasleei adieraztea
zer ordenatan edo nola idatzi behar dituzten emaitzak beren
orrietan.
Jolas hau talde txikietan edo gelakide guztiekin egin daiteke.

Gelakide guztiekin egitea erabakiz gero, egokia litzateke kartoizko,
kartoi mehezko edo EVA gomazko dado erraldoiak egitea, dadoak
ikusteko zailtasunik ez izateko.
Dadoak guk egiten baditugu, jolasaren beste aldaera bat egin

dezakegu: dadoetako batean 1etik 6ra bitarteko zenbakiak idatz
ditzakegu, eta bestean, 7tik 12ra bitartekoak. Hala, kopuru
handiagoak batu ahal izango ditugu, edo batuketen ordez
kenketekin egin ahal izango dugu jolasa.
Webguneak
• Kenketak bururakoekin. Esteka honen bitartez ikasleek
kenketak bururakoekin pausoz pauso nola egiten diren ikusi ahal
izango dute. http://agrega.hezkuntza.net/repositorio/26012012/
b8/es-eu_2012011333_3210502/4_2_0_14_208/flash.
htm?numrecurso=0
71
• Batuketak. Esteka honen bitartez ikasleek batuketak buruz eta
ahalik eta denbora laburrean ebatzi behar dituzte. https://es.
educaplay.com/recursos-educativos/3470572-batuketak.html
• Lauki magikoa. Lauki honetako zutabe, ilara eta diagonal

bakoitzean agertzen diren zenbakien batura hamabost izan behar
du. Horretarako, ikasleek zenbakiak idatzi behar dituzte laukiaren
laukitxo hutsetan. https://es.educaplay.com/recursos-
educativos/4022894-triangelu_magikoak.html
• Gehitu, kendu eta idatzi. Esteka honetan, ikasleek eragiketak

ebatzi beharko dituzte buruz, eta lortutako emaitza
gurutzegraman txertatu. https://es.educaplay.com/recursos-
educativos/2221406-gehitu_kendu_eta_idatzi.html
72
Buruketak ebaztea
Metodologia
Matematikaren arloko buruketa batean pentsatzen ari garenean,
honako hau etortzen zaigu burura: erantzun ezezaguna duen
planteamendu bat, metodo zientifikoak erabiliz ebatzi behar dena.
Alabaina, hori egia bada ere, zientzia-esparruaz eta ikasgela-

testuinguruaz harago doazen ñabardurak dituzte buruketek.
Ikasgelan buruketa bat aurkezten dugunean, egin beharreko
lehenengo gauza galdera bat argitzea edo hari erantzuna ematea
da. Baina buruketa gure eguneroko bizitzako gai garrantzitsu gisa
aurkezten bada, dudarik gabe, kezka handiak eragin diezazkieke
hura ebatzi beharra duten pertsonarei. Pentsa dezagun jakin behar
dudala autobuseko txartela ordaintzeko behar adina diru dudan
edo ez pentsatu behar dudala. Nahikoa diru ez badut, ezingo dut
autobusa hartu eta, agian, ezingo naiz nire helmugara iritsi. Beraz,
emaitza kalkulatzeko motibazio handiagoa izango dut.
Horregatik, funtsezkoa da buruketak ikasleentzako gertuko

testuinguru batean aurkeztea, eskolatik kanpo aurkituko dituzten
testuinguruen antzekoetan.
Eragiketek buruketen testuinguruan hartzen dute zentzua.

Inork ez du egiten batuketarik edo bestelako eragiketarik, helburu
jakin bat izan gabe. Errealitate hori eragiketei buruzko orrialdeetan
islatzen da ikaslearen liburuan: dena delako kalkuluaren mekanika
aurkeztu eta praktikatu ondoren, egoera jakin bati erantzuteko
buruketak ageri dira. Horrenbestez, esan dezakegu gure
proiektuan eragiketak eta buruketak elkarrekin ageri
direla.
Ikasleei buruketak ebazten laguntzeko, lehenik eta behin

enuntziatua ulertzen trebatu behar ditugu: esaten digutena aletu
egin behar dugu, barren-barrenera iritsi. Irakurritakoa ulertzea
(irakurmena) ezinbestekoa da, hori gabe oso zaila delako datuak
behar bezala interpretatzea eta buruketa ebazteko zer eragiketa
mota egin behar den aztertzea. Gure ikasleentzat errazagoa izan
73
dadin, haien ingurukoak edo hurbilekoak diren benetako
egoeretatik abiatu beharko dugu, erraz erabil ditzaketen
kantitateak hartuta. Egunero gure ikasleek ebatzi beharreko egoera
ugari izaten ditugu ikasgelan: gal ditzakegun zorrozkailuak,
konbina ditzakegun arkatzak, honda daitezkeen argiak, ikasgelara
etorri ez diren ikaskideak… Egoera horiek guztiak baliatu behar
ditugu hausnartzeko, buruketa planteatzeko eta ahoz ebazteko
denon artean.
Buruketak ebatzi behar direnean, garrantzitsua da iraunkorrak

izatea eta eskatzen zaiena ulertzen laguntzea ikasleei, bai eta
pentsatzen laguntzea ere; eta modu ordenatuan, erantzunera iristen
laguntzea. Hasiera batean, beharrezkoa izango da planteatutako
egoeran agertzen diren objektuak manipulatzea, edo bestela,
haiek adierazten dituzten irudiekin lan egitea. Irakasleok izango
gara lehenak zer gertatzen den esaten, bai eta gure zalantzak edo
galderak planteatzen ere.
Ondoren, antzeko egoerak aurkez diezazkiekegu, ikasleek beraiek

azal dezaten zer gertatzen den, zer jakin nahi duten eta nola ebatz
daitekeen. Horretarako, hain zuzen ere, ikasgelako materialen
kutxan irudiak dituzten orri batzuk ageri dira, buruketa bisualen
txartelak izenekoak.
Testuliburuko buruketak lantzen programaren helburuak

enuntziatua ulertzea, datuak identifikatzea eta aztertzea, eta
batuketak eta kenketak erabiliz zenbait egoera ebaztea dira.
Buruketa bakoitza ebazteko, laneko sekuentzia honi jarraitzea
proposatzen dugu:
1. Buruketa irakurri.
2. Buruketa ebazteko behar ditugun datuak inguratu.
3. Galdera azpimarratu. Erraza iruditu arren, hasieran ikasleek

zailtasunak izaten dituzte buruketak zer eskatzen duen
identifikatzeko.
4. Buruketa ebazteko zer egin behar den erabaki: elkartu edo
banandu, batu edo kendu...
5. Buruketaren datuak eta egoera marrazkien, batekoen eta

hamarrekoen fitxen edo Cuisenaire erregeletan bidez adierazi.
6. Eragiketa egin.
7. Galdera berriro irakurri eta erantzuna idatzi.
8. Buruketarekin lotutako beste kontu batzuk. Adibidez, zuzena ala

okerra moduko galderak; ebazteko jarraitutako prozesua
azaltzen dutenak; eta datuen aldaketa bat egin eta horien
emaitza galdetzea. Galdera horien helburua enuntziatua
74
ulertzea bada, prozesuaren fase hori bigarren puntura pasa
daiteke.
9. Buruketa berari buruzko beste galdera batzuk asmatu.
10. E
ragiketa jakin bat eginez ebatzi beharreko buruketa bat
asmatu.
Buruketak ulertzeko eta enuntziatzeko, ikasleek behar besteko

hiztegia izan beharko dute. Horren haritik, batuketa-egoerekin
lotutako aditzak (eman didate, erosi dut, aurkitu dut, egin dut, gehitu
dut...) edo kenketa-egoerekin lotutakoak (galdu dut, kendu didate,
opari eman dut, hautsi dira...) landu ditzakegu ikasleekin batera.
Egiten Jakin Zurekin saileko Matematika 1 liburuan, zortzi

buruketa mota lantzen dira, batzuetan besteetan baino arreta
handiagoa jartzen bada ere. Hemen, buruketa-zerrenda bat
aurkezten dugu, Carpenter eta Moserren sailkapenaren arabera
ordenatuta, ikasgelan ahoz eztabaidatzeko eta ebazteko, guztion
artean. Haiek landu ondoren, nahasi egin ditzakegu, adibide
honetan erakusten den moduan:
Saioak 5 pilota ditu.
a) Amak beste 2 pilota eman badizkio, zenbat pilota ditu?
b) Anaiak 3 hartu badizkio, zenbat pilota izango ditu?
c) Lehengusuak 7 baditu, zenbat gutxiago ditu lehengusuak baino?
Esku-jokoak egiteko 8 pilota behar baditu, zenbat pilota erosi

d)
beharko ditu?
Geratzen zaizkion 4 pilotetatik 2 gorriak badira, zenbat izango

e)
dira berdeak?
Ez ditugu galdera guztiak aldi berean egin behar, bata bestearen

ondoren baizik, ebazten dituzten heinean. Hartara, naturaltasunez
pasatuko gara kategoria batetik bestera, eta egoera ulertzen,
arrazoitzen eta ebazten lagunduko diegu ikasleei.
Buruketa-zerrenda
1. konbinazioa. Guztizkoa kalkulatzea
1. Irakasleak 7 kartoi mehe urdin eta 3 kartoi mehe hori ditu. Gure
irakurketa-liburuetarako orri-markatzaileak egin behar ditugu
haiekin. Zenbat kartoi mehe ditugu guztira?
2. Nire anaiaren armairuan futboleko 7 elastiko eta kiroletarako

5 praka pare daude. Zenbat janzki daude guztira?
75
3. Gaur euria ari du, eta ezin gara jolastokira irten. Kutxako
jostailuekin jolastuko gara. 5 ziba eta 8 panpina daude. Zenbat
jostailu daude?
4. Etxeko apalategian ditut nire irakurgai gogokoenak. 9 komiki

eta 7 abentura-liburu daude. Zenbat irakurgai daude guztira,
komikien eta liburuen artean?
5. Nire amaren bitxiontzian zilarrezko 6 eskumuturreko eta

7 eraztun daude. Zenbat bitxi daude guztira?
2. konbinazioa. Zati bat kalkulatzea

1. Nire sofan, lau kuxin daude. Nik bi baditut, zenbat erabil ditzake
nire anaiak?
2. Nire ikastetxeko lehenengo solairuko korridorean daude lehen

zikloko 6 ikasgelak. Bi ikasgela lehenengo mailakoak badira,
bigarren mailako zenbat ikasgela daude?
3. Frutaontzian, 8 fruitu daude. 5 bananak badira, zenbat sagar

daude?
4. 10 minutu ditugu partxisean eta kartetan jokatzeko. Kartetan

5 minutuz jokatzen badugu, zenbat minutuz jokatu ahal izango
dugu partxisean?
5. Azokan, 10 zentimetroko erregaliz-zerrenda bat erosi genuen,

marrubi- eta angurri-zaporekoa. 4 zentimetro marrubi-
zaporekoak baziren, zenbat zentimetro ziren angurri-zaporekoak?
1. aldaketa. Multzoa zenbat handitu den kalkulatzea

1. Plastilinazko har bat egin dut bolak erabiliz. Nire kideak beste
2 har egin ditu niretzat. Plastilinazko zenbat har ditut?
2. Gure irakasleak 9 gozoki ditu poltsan. Beste bat ematen badiot,

zenbat gozoki izango ditu irakasleak?
3. Koloretako 8 klarion nituen, eta irakasleak beste 4 eman dizkit.

Zenbat klarion ditut orain?
4. Anek koloretako 7 arkatz zituen, eta bere lagun Koldok beste

5 arkatz eman dizkio urtebetetze-opari gisa. Zenbat arkatz ditu
Anek orain?
5. Nire estutxean 5 borragoma txiki daude. Kide batek beste

6 borragoma eman dizkit. Zenbat borragoma ditut estutxean?
2. aldaketa. Multzoa zenbat txikitu den kalkulatzea

1. Gure ikasgelan 5 lanpara daude. Horietako bat eramaten
badute, zenbat lanpara egongo dira ikasgelan?
76
2. Patxik koloretako 9 txurro egin ditu plastilinarekin, baina 3 hautsi
egin zaizkio. Plastilinazko zenbat txurro oso gelditzen zaizkio?
3. Leirek koloretako 5 txikle erosi zituen. Bere anaiari 2 ematen

badizkio, zenbat txikle geldituko zaizkio?
4. Nire lehengusinaren txakurrak 6 kume izan ditu. Kume

horietako 3 oparitu egin ditu. Zenbat gelditzen zaizkio oraindik?
5. Mirenek 9 laranja-atal ekarri ditu gosaritarako. 4 jan baditu,

zenbat gelditzen zaizkio jateko?
3. aldaketa. Kendura kalkulatzea (handitzea)

1. Lehen, nire lehengusu Felix astean 2 orduz joaten zen igerilekura.
Orain astean 5 orduz joaten bada, zenbat ordu gehitu ditu astean?
2. Pello 4etan hasi da etxeko lanak egiten. 8etan amaitu badu,

zenbat ordu eman ditu etxeko lanak egiten?
3. Atzo hasi nuen Pokemonen karten bilduma, eta 5 nituen. Gaur

7 baditut, zenbat eman dizkidate?
4. Urriaren batean, Donejakue Bideari ekin zion Nahiak oinez.

Gaur urriaren 10a bada, zenbat egun igaro dira bidea hasi
zuenetik?
5. Eiderrek koloretako 8 elastiko zituen joan den hilean. Hil

honetan 10 baditu, zenbat elastiko erosi ditu?
4. aldaketa. Kendura kalkulatzea (txikitzea)

1. Frutaontzian 8 sagar zeuden, eta orain 3 baino ez daude. Zenbat
sagar jan ditugu?
2. Nire lehengusinak herrian egingo den lasterketan parte hartu

behar du. Ibilbideak 8 kilometro ditu. Oraindik 6 kilometro falta
bazaizkio, zenbat kilometro egin ditu?
3. Asteburu honetan, 9 film genituen ikusteko. Igandean

4 gelditzen bazaizkigu ikusteko, zenbat ikusi ditugu jada?
4. Atzo, 10 bidaiako metro-txartel bat erosi genuen. 4 bidaia gelditzen

bazaizkigu, zenbat bidaia egin ditugu dagoeneko metroz?
5. Anderrek mendazko 10 txikle zituen poltsiko batean etxetik

atera zenean. Etxera iritsi zenean 3 geratzen zitzaizkion, lagunei
zenbait txikle eman zizkielako. Zenbat eman zizkien?
3. konparaketa. Batuketen buruketak (baino gehiago)

1. Gaur lagunak gonbidatu ditut etxean askaltzera. 5 gazta-ogitarteko
prestatu ditut, eta lukainka-ogitartekoak gazta-ogitartekoak baino
3 gehiago. Zenbat lukainka-ogitarteko prestatu ditut?
77
2. 4 jantzi ditut, eta nire ahizpak, nik baino 2 gehiago. Zenbat
jantzi ditu nire ahizpak?
3. Ikastetxeko gimnasioan 9 uztai gehiago daude pilota baino.

7 pilota badaude, zenbat uztai daude?
4. Parkean, 8 mutil jolasten ari dira. Mutil baino 5 neska gehiago

ere ikusi ditut. Zenbat neska ari dira jolasten parkean?
5. Aurten Jokinek 8 puzzle egin ditu, eta Jonek, Jokinek baino

3 puzzle gehiago. Zenbat puzzle egin ditu Jonek?
4. konparaketa. Kenketen buruketak (baino gutxiago)

1. Ikastetxeko lehenengo solairuan 9 leiho daude. Bigarren
solairuan, lehen solairuan baino 5 leiho gutxiago daude. Zenbat
leiho daude bigarren solairuan?
2. Atzo Matematikako 9 jarduera egin nituen. Nire anaiak nik baino

6 gutxiago egin zituen. Zenbat jarduera egin zituen nire anaiak?
3. Nire amari eta bioi izugarri gustatzen zaigu arraina. Atzo

8 barbarin jan nituen, eta amak, nik baino 2 gutxiago. Zenbat
barbarin jan zituen nire amak?
4. Saskibaloiko finalean 10 saskiratze egin ditut, eta Gorkak,

nik baino 7 gutxiago. Zenbat saskiratze egin ditu Gorkak?
5. Asteburu honetan, karramarro bila aritu gara hondartzan. Nik

10 karramarro zenbatu ditut, eta Andonik, nik baino 4 gutxiago.
Zenbat karramarro ikusi ditu Andonik?
Taldekako jarduerak
1. Buruketa bat asmatzea, elementuak manipulatuz. Ikasgela
hiru kideko taldetan banatu eta batekoen 9 fitxa emango
dizkiogu talde bakoitzari. Idatzi batuketen edo kenketen
buruketa bat arbelean, zenbaki digituekin; esate baterako:
Anek 5 fitxa ditu, eta Jonek, 4 fitxa. Zenbat fitxa dituzte guztira?
Taldeko kide bakoitzak antzeko buruketa bat asmatuko du bi
taldekideen izenak erabiliz, eta bakoitzak duen fitxa kopurua
aldatuz. Taldekideek materialeko batekoak erabiliz adierazi
beharko dute, eta ebatzi egingo dute.
Guztizkoa 9 fitxa baino gehiago bada, material nahikoa ez

dutela ohartuko dira, eta buruketa enuntziatu duen kideak
datuak aldatu beharko ditu.
Azkenik, egindako hiru buruketetako bat aukeratuko du talde

bakoitzak. Buruketa hori asmatu duen ikasleak gainerakoei
azalduko die eta eragiketaren gaiak arbelean idatziko ditu.
78
Taldeko beste bi kideek marrazkien bidez adieraziko dute
buruketa, eta emaitza idatziko dute.
2. Buruketak osatzea. Buruketen ulermena lantzeko, idatzi osatu

gabe dauden enuntziatu hauek arbelean. Ondoren, ikasleek
osatu beharko dituzte. Hori abiapuntu hartuta, egin galdera bat.
Esate baterako:
• … fitxa ditut eta zuk… dituzu.
• … fitxa nituen eta zuk… eman dizkidazu.
• … fitxa nituen eta… eman dizkizut.
• … fitxa ditut, baina ez dira nahikoa,… behar ditudalako.
• … fitxa ditut, baina… soilik behar ditut.
Jarduera hau guztion artean egin dezakegu ikasgelan, edo talde

txikitan, ondoren buruketen bateratze-lana egiteko gainerako
ikasleekin.
3. Irudiekin lotutako buruketak. Ikasgelako materialaren kutxan

ageri diren buruketa bisualen txartelek, edo guk aukeratzen
dugun beste edozein irudik edo ikasleek ekarritako irudiek
ikasgelan buruketak ahoz planteatzeko eta ebazteko aukera
ematen digute. Horiei erreparatuz, jarduera hauek egin
ditzakegu:
• Buruketa bat asmatu. Ikasleek buruketa bat asmatuko dute

nahieran, edo eskatzen zaien berariazko tipologiari
egokitutakoa. Irakaslea adibide bat azaltzen has daiteke.
• Eragiketa egokia aukeratu. Aukeratu, arbelean idatzitako

zenbait eragiketaren artean, irudian aurkeztutako egoera
ebazteko balio duena.
• Asmatu ahalik eta galdera gehiena. Ilustratutako egoera

abiapuntu hartuta, adierazi sor daitezkeen galdera korapilatsu
guztiak.
• Buruketa baten datuak identifikatu. Irakasleak irudiari

buruzko istorio oso bat asmatuko du, eta buruketa bat
planteatuko du. Ikasleek buruketa ebazteko zer datu behar
dituzten eta zer datu ez dituzten behar esango dute.
4. Galdera bat abiapuntu hartuta, buruketa bat asmatzea.

Idatzi batuketa- edo kenketa-egoera bateko galdera bat
arbelean, ikasturtean zehar ikusitako edozein buruketa
motatakoa (Zenbat geratzen zaizkit? Zenbat ditut?...). Ikasleek
irakurri egingo dute eta galdera hori duten zenbait buruketa
asmatuko dituzte guztien artean.
79
Ondoren, buruketak ongi planteatu dituzten aztertuko dute,
batekoen eta hamarrekoen fitxak erabiliz.
5. Buruketa bat asmatzea, eragiketa batetik abiatuta.

Arbela bitan banatuko dugu, erdian lerro bertikal bat marraztuz.
Goiko aldean, ezkerraldean, batuketa bat idatziko dugu (15 + 4,
adibidez), eta eskuinaldean, kenketa bat (15 – 4, esate baterako).
Ondoren, eragiketa bakoitza erabiliz ebatz daitekeen buruketa
baten galdera bat asmatuko dute ikasleek eta arbelean idatziko
dugu.
6. Buruketa bat asmatzea, emaitza batetik abiatuta. Jarduera

hau oso lotuta dago deskonposizioarekin. Ikasleek buruketa bat
asmatuko dute, azken emaitza 20 duena, esate baterako. Datuak,
galdera eta egin beharreko eragiketa zehaztu beharko dituzte.
Jolasak
Gezurtia
Marraztu egoera bat arbelean eta kontatu istorio bat, egoera

abiapuntu hartuta, ikasleek egia edo gezurra esan dezaten, kontuan
hartuta marrazkiarekin lotuta zuk planteatutako enuntziatu
bakoitza egiazkoa ala faltsua den. Esate baterako:
• Nire lehengusina Laiak 2 puxtarri urdin ditu, eta haren ahizpak

3 puxtarri berde ditu. (Gezurra!).
• Nire lehengusina Laiak 5 puxtarri hori eta 3 berde ditu. (Gezurra!).
• Nire lehengusina Laiak 5 puxtarri urdin eta 3 berde ditu. (Egia!).
• Nire lehengusinak jakin nahi du zenbat puxtarri galdu dituen. (Gezurra!).
• Nire lehengusinak jakin nahi du zenbat puxtarri dituen guztira. (Egia!).
• Zenbat puxtarri dituen jakiteko, puxtarriak bereizi behar ditu.

(Gezurra!).
• Zenbat puxtarri dituen jakiteko, puxtarri guztiak elkartu, eta

zenbatu egin behar ditu. (Egia!).
• Buruketa ebazteko, kenketa bat egin behar da. (Gezurra!).
• Buruketa ebazteko, batuketa bat egin behar da. (Egia!).
80
• Eragiketa hau egin behar da: 5 + 3. (Egia!).
• Hartara, guztira 7 puxtarri dituela jakingo du. (Gezurra!).
• Batuketa ongi egiten badu, emaitza 8 dela jakingo du. (Egia!).
• Nire lehengusinari 4 puxtarri falta zaizkio 10 izateko. (Gezurra!).
• Nire lehengusinari 2 puxtarri falta zaizkio 10 izateko. (Egia!).
• Laiak 4 puxtarri gehiago ditu bere ahizpak baino. Laiaren ahizpak

11 puxtarri ditu. (Gezurra!).
• Laiak 3 puxtarri gutxiago ditu bere ahizpak baino. Laiaren ahizpak

11 puxtarri ditu. (Egia!).
Dramatizazioak
Jarri ikasleak bost kideko taldetan. Haietako batek buruketa bat
adierazi behar du ikaskideen aurrean, mimika soilik erabiliz.
Gainerako taldeek egoera ahoz adieraziko dute eta buruketa
ebazten saiatuko dira: lehenak zer gertatu den enuntziatu behar
du; bigarrenak galdera bat planteatu behar du, buruketa
azaltzeko; hirugarrenak ebazteko zer egin behar duten pentsatu
behar du, eta dagokion eragiketa planteatu; laugarrenak kalkuluak
egin behar ditu, eta emaitza eman. Talde batek zailtasunak baditu
eskatutakoa egiteko, kide bat beste talde bateko kide batez truka
dezake.
Webguneak
• Buruketak. Ondorengo estekan, zailtasun mailaren arabera

sailkatutako buruketen zerrenda topatuko duzu. https://www.
matific.com/es/eu/guests/content/search-page?search=buruketak
• Ahozko buruketak. Jarduera digital honetan, buruketak ahoz

entzungo dira eta ikasleei emaitzak aukeran emango zaizkie,
erantzun zuzena aukera dezaten. Aldi berean, gaitasun
matematikoa eta entzundakoaren ulermena landuko dira. https://
es.educaplay.com/recursos-educativos/c-377036-1-buruketak_
ahoz.html
81
Geometria eta neurria
Metodologia
Sortu zenetik, inguruan duen mundua menderatzen, kontrolatzen
eta ulertzen ahalegindu izan da gizakia. Hori lortzen laguntzeko,
izenak eman izan dizkio objektuen formei; eta horretaz gain, neurri-
unitateak ere asmatu ditu, batzuk beste batzuk baino zehatzagoak,
zenbait magnitude zenbatu ahal izateko; esate baterako, luzera eta
denbora neurtzeko unitateak. Horrela, gizakiak naturako,
unibertsoko eta mundu irudikarietako objektu ugariren itxura eta
funtzionamendua definitzeko aukera izan du, lerroak, azalerak,
bolumenak eta dimentsioen adierazpenak erabiliz. Hartara,
azaldutako hori guztia beste pertsona batzuek ere uler dezakete.
Geometria eta neurria eguneroko bizitzako esparru guztietan

agertzen dira: artean, sukaldaritzan, kirolean, modan, hirien
konfigurazioan… Geometriako edukiei buruzko oinarrizko
ezagutzak izatea eta gehien erabiltzen diren neurri-unitateak
erabiltzea ezinbestekoa da egunerokoan behar bezala moldatzeko:
espazioan orientatzeko, igarotako denborari eta distantziei
buruzko iritzirako kalkuluak egiteko, objektuak espazioan banatzen
diren moduari buruzko kalkuluak egiteko, erosteko eta saltzeko…
Izan kontu zer garrantzia duen, ezen esan baitezakegu
Matematikaren bi adar horiek nabarmen lagundu dutela
zibilizazioen aurrerapenean eta gizakiaren pentsamenduaren
garapenean. Gaur egun, bi adar horiek presentzia nabarmena dute
bizi garen gizartean. Izan ere, neurri-unitateak nolabaiteko
trebetasunez erabiltzen ez dakienari erraz egin diezaiokete iruzur,
eta espazioan orientatzeko eta espazioa definitzeko behar diren
baliabideak ez dituena bakartuta geratzeko arriskuan dago.
Testuliburuan ageri diren geometriako edukiak eta neurriekin

lotutakoak (posizioak, tamainak, lerroak, forma eta irudi
geometrikoak, egutegia, erlojua, txanponak eta billeteak, edukiera,
luzera eta masa) landuko ditugunez, konplexua eta lantzen zaila
izango dela pentsa dezakegu. Baina edukiak egunerokoan
agertzeak eta ezagunak izateak gure alde jokatuko du, Matematika
82
arloan lantzeaz gainera, beste arlo batzuetan ere landu
dezakegulako. Horrez gain, ikastetxetik kanpo egindako irteera bat
ere baliatu dezakegu horretarako.
Orain arte manipulazioaren garrantziaz mintzatu gara, eta

oraingoan ere nabarmenduko dugu alderdi hori. Garrantzitsua da
ikasleak beren gorputzarekin esperimentatuz eta beste pertsona
batzuekin konparatuz hastea espazioan tamainak eta posizioak
identifikatzen, benetako txanponak eta billeteak erabiltzea edo
haien erreprodukzioak, egutegia erabiltzea zer egunetan gauden
jakiteko, erlojua etengabe erabiltzea une bakoitzean zer egin behar
den jakiteko...
Proiektuko kutxan eta zorroan eskainitako materialez gain,

ikastetxean geometriako eta neurriekin lotutako edukiak lantzeko
erabil daitezkeen baliabide ugari ditugu: baloiak, uztaiak,
jauzkariak, futboleko ateak, erlojuak, egutegiak, ordutegiak,
agendak, ur-botilak…
Egunero, arbelean idatziko dugu data, aurrez egutegiari begiratuta.

Ikasleek beren agendan bilatuko dute data horri dagokion
orrialdea, eta egin beharrekoak eta gogoratu beharreko beste
gauza batzuk idatziko dituzte. Halaber, asteko zer egun den
ohartuko dira, eta ordutegian begiratuko dute nola antolatuta
dagoen eskolako jardunaldia. Erlojuari begiratuko diote, jakiteko
eskolaz noiz aldatu behar duten, jolas-ordua noiz den edo
ikastetxetik irteteko.
Ahal dugun guztietan, ikasgelan dauden gauzei buruz hitz egitean,

haren kokapenari buruzko daturen bat emango dugu, objektu
batekiko edo pertsona batekiko non dagoen, edo formari eta
tamainari buruzko informazioren bat emango dugu.
Unea iristen denean, gure inguruko gauza guztiak neurtuko

ditugu. Luzera-, edukiera- eta masa-neurriek zailtasunak sor
diezazkiekete ikasleei. Izan ere, kasu bakoitzean erabili beharreko
neurri-unitatearekin ohitzeaz gain, magnitude horiek neurtzeko
behar diren objektuak ere eskura izan behar dituzte (metroa,
balantza, neurtzeko pitxerrak). Zenbat eta gehiago landu, orduan
eta errazagoa izango da zailtasun horiek gainditzea. Agian,
ikasgelako edo ikastetxeko gauzak neurtzeko, berariazko saio bat
egin daiteke. Neurriak hartu aurretik, interesgarria izan daiteke
iritzirako kalkuluak egitea.
Inguruan dugun mundutik lortzen dugun informazioa zenbagarria

da neurri handi batean. Datu horiek konparatuz eta aztertuz,
ondorio garrantzitsuak atera ditzakegu, buruketa bat ebazten edo
egoera bati aurre egiten laguntzeko. Informazioaren trataerak
datuak modu grafikoan biltzeko beharrari erantzuten dio, eta
hartara, erraz interpretatzeko aukera izango dugu. Hain zuzen ere,
83
barra-grafiko eta taula sinpleak egitera bideratutako eta haiek
interpretatzeko estrategiak funtsezko helburuak dira ikasturte
honetan.
Hasieran, elementuak manipulatuz landu ditzakegu barra-

grafikoak; esate baterako, arkatzak kolorearen arabera lerrokatuz,
edo irudi lauak formaren arabera lerrokatuz. Horrela, ikasleek
ikusiko dute zein ilara den luzeena, eta beraz, zeinek dituen
elementu gehiago; ea zenbait ilaratan elementuen kopuru bera
dagoen… Ondoren, erregeletak erabiliko dituzte kantitateak
adierazteko, eta lerrokatuta jarriko dituzte, batzuk besteen azpian,
aurrean txartel bat dutela, bakoitza zeri buruzkoa den jakiteko.
Azkenik, barra-grafikoa ikasgelako orrian marraztuko dute.
Taulak lantzen hasi aurretik, jo Medialiburura, ikasleek bi

sarrerako taula batean objektuak sailkatzen ikas dezaten,
Arrastatu dagokion lekura jolas interaktiboaren bidez. Ondoren,
materialen zorroko irudi geometrikoak erabil ditzakegu, grafikoen
orrian edo kartoi mehe batean marraztutako taula batean
sailkatzeko. Gero, multzo bakoitza hari dagokion elementu
kopurua duen zenbakiaz ordezkatu behar dute.
Barra-grafikoan eta taulan jasotako datuak abiapuntu hartuta,

ikasleek buruketak asmatu behar dituzte. Beste batzuetan bezala,
komenigarria izango litzateke irakaslea hastea, haren proposamena
adibidetzat hartzeko.
Ikasgelan aukera dagoen bakoitzean, komeni da informazioa

tratatzeko modu horietako edozein erabiltzea, eskolako edozein
buruketa ebazteko edo egoera bat aztertzeko; botoak zenbatzeko,
adibidez.
Taldekako jarduerak
GEOMETRIA
Lerro motak
1. Bideak eta zirkuituak. Marraztu zenbait ibilbide lurrean,
klarionaz edo zinta isolatzailez; lehenik, lerro zuzenekin;
ondoren, kurbatuekin; eta azkenik, bi lerro motekin, zirkuitu
konplexuagoak egiteko. Ikasleek, bideetan zehar doazean,
egiten dituzten ekintzak ahoz adieraziko dituzte. Adibidez:
lerro zuzenen batean ibiltzen ari naiz; orain eskuinerantz egin dut
bira; orain jo dut, orain lerro kurbatu batean ari naiz ibiltzen…
Beste aldaera bat zuk adierazitako lerro motekin ikasleek lurrean

bideak marraztea da (idazmahaitik arbelera, esate baterako, edo
ikasgelatik kanpo, zuhaitz baten inguruan, adibidez).
84
2. Marrazkia lerroekin. Ikasle bakoitzak marrazki bat egingo du,
baina ez du margotuko. Amaitutakoan, gainerako ikasleei
erakutsiko die eta zer lerro mota dituen azalduko die. Ondoren,
margotu egingo du.
Halaber, ikasleei eska diezaiekegu marrazki bat egiteko lerro

zuzenak soilik erabiliz, edota, kontrara, lerro kurbatuak soilik
erabiliz.
3. Zerrenda apaingarriak. Paper laukidun batean, marraztu

zerrenda apaingarri bat, zenbait lerro mota txandakatuz,
sekuentzia-ordena bati jarraituz. Ikasleek, guztien artean,
sekuentzia ondorioztatu beharko dute, eta egoki irudituz gero,
zerrenda nork bere koadernoan kopiatzeko eska diezaiekezu.
4. Lerroak artean. Erakutsi Mondrian, Kandinsky edo Miróren

margolanak, zer lerro mota erabili zituzten aztertzeko. Ondoren,
ikasleek margolanak imitatzeko ahalegina egin dezakete.
5. Lerro-taula. Marraztu honelako taula bat arbelean, eta sartu

egoki iruditzen zaizkizun lerro guztiak, ikasleek, binaka, haien
ezaugarriak adieraz ditzaten.
ZUZENA KURBATUA POLIGONALA IREKIA ITXIA
Ikasleei esan diezaiekegu orri batean honelako taula bat

marrazteko, eta, ondoren, binaka edo talde txikitan, osa
dezatela, dagozkion lerroak marraztuz.
ZUZENAK KURBATUAK POLIGONALAK
IREKIAK
ITXIAK
Irudi geometriko lauak

Materialen zorroko irudi geometrikoen orria baliatuz, jarduera
hauek egin ditzakegu:
1. Irudi baten aldeak. Irudia osatzen duten lerro zuzenak

zenbatzea, alde kopurua jakiteko.
85
2. Lau-aldeko motak. Zenbait lau-aldeko (laukiak, laukizuzenak
eta erronboak) konparatzea, eta haien arteko antzekotasunak
eta desberdintasunak ezartzea. Helburua da ikasleek
ondorioztatzea bi irudi berdinak izateko ez dela nahikoa alde
kopuru bera izatea, ezaugarri guztiek ere berberak izan behar
dute. Esate baterako, karratuaren lau aldeak berdinak dira, eta
laukizuzenaren aldeak binaka dira berdinak.
3. Irudi lauak sailkatzea. Irudiak unean-unean adierazitako

irizpidearen arabera biltzea:
• Triangelu guztiak.
• Triangeluak ez diren irudi guztiak.
• Triangelu gorri guztiak.
• Triangeluak ez diren eta gorriak ez diren irudi guztiak.
• Alde zuzenak dituzten irudi guztiak.
• Lerro kurbatu batez osatutako irudi guztiak.
• Alde zuzenak dituzten irudi guztiak, baina triangeluak ez
direnak eta berdeak ere ez direnak.
4. Segida geometrikoak. Zenbait irudirekin segidak osatzea,
zailtasuna pixkanaka handituz. Erakutsi segidaren hasiera,
ikasleek, binaka, erreproduzitu eta osatzen jarrai dezaten. Esate
baterako:
• 2 elementuko segidak



Zorroko material manipulatiboarekin egin daitezkeen jarduerez

gainera, beste hauek ere proposa ditzakegu:
5. Benetako objektuetan irudi lauak identifikatzea. Erakutsi
zenbait irudi lau, eta ikasleek zer objekturen antza duten esan
beharko dute (laukiak, telebistaren antza; zirkuluak, gaileta
baten antza…).
6. Erretratu kubista. Ikasleek, binaka, ikaskidearen erretratua
egingo dute, irudi geometrikoak erabiliz. Ondoren, ikasle
bakoitzak ikasgelako gainerako ikasleei azalduko die zer irudi
erabili dituen.
86
Gorputz geometrikoak
Kuboak, piramideak, esferak, zilindroak eta konoak manipulatuz,
jarduera hauek egin ditzakegu:
1. Gorputz geometrikoak sailkatzea. Taldeka, ikasleek bi
multzotan banatuko dituzte gorputz geometrikoak: gainazal
laua duten gorputzak eta gainazal kurbatua duten gorputzak.
2. Oinarriak eta aurpegiak. Ikasleek, taldeka, ezagutzen dituzten
irudi lauak identifikatuko dituzte zenbait gorputz
geometrikotan, eta beren koadernoetan idatziko dituzte.
3. Benetako objektuetan gorputz geometrikoak identifikatzea.
Ikasleek ikasi dituzten gorputz geometrikoen antzeko objektuak
bilatuko dituzte ikasgelan eta ikastetxean. Aurkitzen
dituztenean, esan taldeak osatzeko eta marrazteko objektu
horiek, irudi lauak soilik erabiliz.
Jarduera zabaltzeko, ikastetxetik kanpo dauden eta ezagutzen
dituzten gorputz geometrikoen antza duten gauzen zerrenda
bat egin dezakete.
4. Zer da? Sartu zenbait gorputz geometriko zorro batean. Ikasle
batek, begiak estalita, bat hartuko du, eta ukituz, zer gorputz
den asmatzen ahaleginduko da. Zailtasunak baditu, ikaskideek
arrastoren bat eman diezaiokete.
5. Modelatzea. Ikasleek, binaka, gorputz geometrikoak plastilinaz
modelatuko dituzte, eta txartel batekin identifikatuko dituzte.
NEURRIA
Luzera
Magnitude hau eta hurrengoak neurtzeko, ezinbestekoa da
ikasleek esperimentatzea, praktikatzea, neurketa-tresnak erabiltzea,
iritzira kalkulatzea... Horregatik, ikasle bakoitzak erregela bat eta
neurketa-zinta bat izan behar ditu.
1. Arra, oina eta urratsa. Jarduerak egiten hasi baino lehen,

komenigarria da neurri-unitate naturalekin praktikatzea
(arra, oina eta urratsa). Ikasleek hausnartu beharko dute zer
unitate den egokiena hauen luzerak neurtzeko: ikasgela, leiho
bat, ate bat, mahai bat, liburu bat, korridorea, futboleko edo
saskibaloiko pista… Jarduera egin ondoren, ikasleek beren
emaitzak konparatuko dituzte eta batzuetan desberdinak direla
ohartuko dira. Esan horren azalpena bilatzeko, eta ikusarazi
ikasleen eskuen, oinen eta urratsen tamainak desberdinak
direla.
2. Objektuekin neurtzen. Ikasleek mahaia eta arkatz bat

neurtuko dituzte artile zati batekin. Neurri bakoitzari dagokion
87
zati moztu eta biak konparatuko dituzte. Hortik abiatuta,
egin galdera hau ikasleei: mahaiari dagokion zatia arkatzari
dagokiona baino luzeagoa bada, atea neurtzeko erabiliko dena
aurrekoak baino luzeagoa edo motzagoa izango da?
Ondoren, nahi izanez gero, artilezko zati bakoitza

neurketa-zintaren gainean jar daiteke, mahaiak eta arkatzak
zentimetrotan zer neurri duten jakiteko.
3. Zentimetroa. Esan ikasleei binaka edo hirunaka jartzeko, eta

eman talde bakoitzari metro bat baino luzera txikiagoa duten
ikasgelako objektuen zerrenda bat, erregelarekin edo neurketa-
zintarekin neurtu eta emaitzak idatz ditzaten. Egiaztatu behar
bezala egiten dutela, eta azkenean, eskatu ikasleei lortutako
neurriak konparatzeko.
4. Gehiago edo gutxiago. Ikasleek mota guztietako objektuak

neurtu ondoren, galdera hauek egin diezazkiekezu, neurriak
iritzira kalkula ditzaten: Zer da zabalagoa, liburua edo mahaia?
Zuen ustez, leihoa metro bat baino altuagoa al da? Zer luzera
izan dezake mahai honek? Ikasgelako zer gauza dira metro bat
baino luzeagoak? Eta laburragoak? Zenbat zentimetrokoa izan
daiteke arkatz hau? Eta zure hatzetako bat? Zenbat zentimetro
gutxiagoko altuera du Peruk Saioak baino? Eta Saioak irakasleak
baino?
Edukiera
Edukiera eta litroa kontzeptuak esperimentatzeko, neurtzeko
pitxerrak eta zenbait motatako ontziak izan behar ditugu ikasgelan.
Esaterako: zenbait edukieratako ur-botilak, garbigarri-txanbilak,
izozki-terrinak, jogurt-ontziak, zenbait tamainatako plastikozko
edalontziak, esne-tetrabrikak, zuku-tetrabrik txikiak, freskagarri-
latak...
1. Edukierak konparatzea. Komenigarria da ikasleak ontziekin

ohitzea. Horretarako, erakutsi litro bateko botila bat edo
tetrabrik bat, eta, ondoren, aurkeztu beste ontzi batzuk,
erreferentziazkoa baino likido gehiago edo gutxiago har
dezaketen esan dezaten. Iritzirako kalkuluak egiaztatzeko,
barruan litro bat ur duen neurtzeko pitxer bat erabil dezakegu,
eta likidoa uneoro lantzen ari garen ontzira isuri. Gero,
erabilitako ontziak edukiera handiena duenetik edukiera
txikiena duenera ordena daitezke, eta berriro ere egiazta
dezakegu.
2. Banaketak egitea. Ikasleek litro bateko pitxer bat edo botila

bat urez beteko dute, eta, ondoren, hustu egingo dute, zenbait
edalontzi goraino betez. Litro bat urekin zenbat edalontzi bete
ditzakegun jakitea da helburua.
88
Ondoren, ikasleek zenbait edukieratako ontziak (litro erdi,
litro eta erdi, bi litro, bost litro...) hartu eta urez beteko dituzte,
eta ontzi bakoitzean dagoen urarekin zenbat edalontzi bete
daitezkeen aurreikusiko dute. Interesgarria izan daiteke etiketak
itsastea ontzietan, bakoitzaren edukiera zenbat edalontziren
baliokidea den adierazteko; esate baterako, 5 edalontziren
baliokidea da.
Alderantzizko egoera ere plantea daiteke; hau da, ontzi jakin

bat betetzeko zenbat edalontzi bete behar diren galdetu
diezaiekegu ikasleei.
Masa
Kasu honetan, balantza bat edo sukaldeko pisu bat izan behar
dugu ikasgelan. Horrez gain, ederra litzateke baskula bat izatea.
1. Iritzirako kalkuluak. Eman ikasle bikote bakoitzari pisu

desberdina duten bi objektu, pisu handiena haietako zer
objektuk duen esateko. Ondoren, ikaskideek objektuak
trukatuko dituzte, esperimentatzen jarraitzeko.
Gero, eman kilo bateko pisu bat edo pisu bereko edozein
objektu, eta adierazi zer pisu duen. Ikasleek ikasgelako beste
objektu bat hartuko dute eta kilo bat baino pisu handiagoa edo
txikiagoa duela esango dute, zer iruditzen zaien.
2. Objektuak pisatzen. Ikasleek sukaldeko pisu bat hartuko dute

iritzirako kalkuluak egiaztatzeko. Hasieran, irakaslearen
laguntza beharko dute, nola funtzionatzen duen jakiteko.
Ikastetxeak baskularen bat badu, ikasleek beren burua pisa

dezakete baskulan eta nork bere fitxan idatz dezake bere pisua.
Altuera ere jar dezakete fitxa horretan. Garrantzitsua da
jarduera hau talde txikitan egitea, baskula behar bezala
interpretatzen dutela eta neurriak ongi hartzen dituztela
segurtatzeko.
Denbora
1. Asteko egunak. Astea lantzeko, zazpi txartel egin daitezke, eta
haietako bakoitzean asteko egun baten izena idatzi. Ikasleek,
zazpi taldetan banatuta, txartelak nahasiko dituzte eta,
ondoren, behar bezala ordenatuko dituzte.
Marraztu zazpi lauki ilaran, arbelean, eta eskatu txartel bat

talde bakoitzari, zenbaki ordinalak erabiliz; esate baterako:
eman asteko egunen hirugarren txartela. Taldeak txartela emango
dizu eta hirugarren laukia zein den adieraziko du. Ikasgelako
gainerako ikasleek txartela eta hutsunea egokiak diren edo ez
esango dute.
89
Ohikoa da ikasgela bakoitzean egutegi bat egotea. Ikasturte
hasieratik, ikasleek egutegia kontsultatzeko ohitura hartu behar
dute. Horretarako, jarduera hauek proposatzen ditugu:
1. Egutegiari behatzea. Ikasleek hilaren izena, asteko egunak eta

hileko egunak identifikatuko dituzte egutegiaren orri batean.
Egunen inizialak soilik agertzen badira, dagozkien egunekin
lotu beharko dituzte. Azaldu astelehenak, astearteak eta
asteazkenak inizial bera dutenez, Al., As. eta Az. erabil
daitezkeela, eta osteguna eta ostirala adierazteko, Og. eta Ol.
erabil daitezkeela.
Jarri arreta orri horretan agertzen den hilari eta, ondoren,

galdetu ikasleei zenbat zenbaki dauden inprimatuta orri
horretan. Lotu hil horren egun kopuruarekin. Ondoren, eskatu
ikasleei ilara bakoitzeko zenbakiak irakurtzeko, eta lagundu
ondorioztatzen zazpi direla, asteko egunekin bat datozelako.
Gero, egin galdera hau ikasleei: Ilara bat aste bat bada, zenbat
aste ditu hil honek?
Ikasleek zenbakiak nola dauden idatzita ikusiko dute, eta talde

txikitan arrazoitzen saiatuko dira zergatik dauden batzuk beste
kolore batez markatuta edo beste tipografia batez adierazita.
Lotu jaiegunekin.
Zenbait galdera egin diezazkiekegu ikasleei; esate baterako:

Asteko zer egun da hil honen 5. eguna? Zein da aurreko eguna?
Zenbat astelehen ditu hil honek? Hil honetako zer egun dira
asteazkenak? Zenbat asteburu ditu hil honek?…
Ikasleekin edo ikastetxearekin lotutako ekitaldi bereziren bat

denean, egutegiarekin lotutako zenbait eduki landu daitezke,
zenbait galdera eginez; esate baterako: Zer egunetan da
Maiderren urtebetetzea? Asteko zer egun da? Zenbat egun falta
dira? Zer egunetan dugu txangoa? Zenbat falta da? Zein hiletan
joango gara oporretan? Zein da hil horren aurreko hila? Eta
hurrengoa?…
2. E
gutegia egunero erabiltzea. Egunero kontsultatuko dugu
egutegia eta data arbelean idatziko dugu. Horretarako, ikasleek
gogoratu behar dute zer egun izan zen atzo. Data idatzi
ondoren, seinalatu egutegian dagokion eguna eta esan ozen:
atzo... izan zen, gaur... da eta bihar… izango da. Ikasleek
informazio hori dagokion eguna idatziz osatuko dute.
Eskolan ordutegiak agintzen du. Horregatik, ikasgelan erloju bat

izatea gomendatzen da, ikasleek ikusi eta lortutako informazioa
ordutegiarekin kontrastatzeko aukera izan dezaten. Lehen mailan,
komeni da orduak puntuan, eta erdiak, eta laurdenak eta laurden
gutxiak adierazten dituzten txartel batzuk jartzea erlojuaren inguruan.
90
Orduak ikasteko, iraunkortasuna behar da. Horregatik,
komenigarria da ikasleei ordua galdetzea eguneko zenbait unetan;
halaber, gomendagarria da ordutegia kontuan hartzen duten
jarraibideak ematea; esate baterako: 30 minutu barru jolasari
ekingo diogu; 9 eta erdietan margotzeari utziko diogu… Kasu
horietan guztietan, egokia da galdetzea non egongo den
erlojuaren orratz bakoitza, 9 eta erdiak direnean, adibidez.
Materialen zorroan eta kutxan, erloju digitalak eta analogikoak

daude. Horiekin jarduera hauek egin ditzakegu:
1. Zer ordu da? Ikasleek ikasgelako erlojuak markatzen duen

ordua beren materialen zorroko erlojuetan adieraziko dute.
Ilaran idatz ditzakete, arbelaren goiko aldean, egun horretan
izango dituzten ikasgaiak, eta ikasgai bakoitza ikasle talde bati
esleitu, beren orduetan adieraz dezaten zer ordutan hasten den.
Ondoren, erloju bakoitza dagokion irakasgaiaren azpian
itsatsiko dute.
2. Orduen diktaketa. Esan ordu bat eta ikasleek, binaka, beren
erloju analogikoan edo digitalean adierazi beharko dute, uneoro
nahi den moduan. Ondoren, erlojuak altxatuko dituzte
gainerako ikasleen erlojuekin konparatzeko eta zuzenketak
egiteko, beharrezkoa bada.
3. Igarkizuna. Idatzi ordu bat erlojuaren orrian, inork ikusi gabe.
Esan ikasleei taldetan jartzeko, zer ordu idatzi duzun igar
dezaten. Horretarako, taldeetako batek ordu bat adieraziko du
materialen zorroko erlojuan eta gainerako ikasleei erakutsiko
die. Ez bada zuk idatzi duzun orduan, arrasto bat emango
diezu; esate baterako: orduen orratza bi zifrako zenbaki baten
gainean dago edo orratz laburrak hamar minutu gutxiago
adierazten ditu… Arrasto bakoitzaren ondoren, talde guztiek
jardungo dute. Emaitza bat lortzen duen lehen taldeak
gainerakoei erakutsiko die. Jarduerak berdin jarraituko du talde
batek idatzitako ordua asmatu eta taldearen erlojua
orrikoarekin konparatu ondoren.
Dirua
Txanponak eta billeteak erabiltzen jakitea funtsezkoa da dirua
arintasunez erabiltzen ikasteko. Taldekako jarduera hauek egin
baino lehen, materialen zorroko billeteen eta txanponen
erreprodukzioak erabiliko ditugu.
1. Txanponak sailkatzea. Ikasleek euroak eta zentimoak

bereiziko dituzte, koloreari eta diseinuari erreparatuz.
2. Txanponak ordenatzea. Ikasleek zentimoak eta euroak

ordenatuko dituzte, balio txikiena duenetik handienera, eta
91
alderantziz, koloreari, diseinuari eta tamainari erreparatuz.
Hasieran, zentimoak soilik erabiltzea komeni da, eta gero,
euroak ere gehitzea.
3. Zenbat diru dudan kalkulatzea. Izendatu zenbait txanpon,

ikasleek aukeratu eta haien balioak batu ditzaten. Hasieran,
zentimoak soilik batuko dituzte, eta emaitza 100 baino txikiagoa
izango da. Ondoren, euroak gehituko ditugu. Ikasturte
honetako eduki bat ez den arren, behar izanez gero, azaldu
dezakezu 100 zentimo eta euro bat baliokideak direla.
4. Zenbat diru behar dudan kalkulatzea. Esan diru kantitate

bat, ikasleek kantitate hori lortzeko behar diren txanponak
aukeratu ditzaten. Ahalik eta txanpon gutxien hartzeko esan
diezaiekegu.
Taula hau erabiliz, ikasleek errazago egingo dituzte kalkuluak.

Esan lehendabizi euroak biltzeko eta, ondoren, kasu bakoitzean
behar dituzten zentimoak. Hona hemen adibide bat:
GUZTIRA
3,64 € 1 1 1 1 2
€
Ondoren, jarduera zailtzeko, billeteak gehituko ditugu, taula

honetan ikusten den moduan:
GUZTIRA
37,74 € 1 1 1 1 1 1 2
€
5. Zer eros dezaket? Planteatu zenbait erosketa-egoera ikasleei,

kalkula dezaten zenbait produktuk zenbat balio duten,
ordaintzeko behar adina diru duten edo ez, zenbat diru falta
zaien, sobera zerbait geratzen zain, billete jakin batekin
ordaintzen badute zenbat itzuli behar dieten… Komenigarria
da horrelako buruketak modu manipulatiboan ebaztea.
92
Jolasak
GEOMETRIA
Irudi geometrikoen bingoa

Prestatu bingoan erabiltzen direnak bezalako kartoiak eta ordezkatu
zenbakiak irudi lauez eta zenbait koloretako gorputz geometrikoez.
Bestetik, ebaki kartoietan jarritako kolore bakoitzeko forma geometriko
adina txartel, eta marraztu forma bat txartel horietako bakoitzean.
Sartu txartelak zorro batean, eta joan ateratzen banan-banan,

begiratu gabe. Deskribatu ateratako irudia, bere kartoian duten
ikasleek txitxirio batekin edo antzeko zerbaitekin estal dezaten.
Esate baterako: zilindro gorria, triangelu berdea…
Zirkulazio-seinaleen puzzlea
Inprimatu zenbait zirkulazio-seinalea, bakoitzak orri oso bat
betetzen duela. Esan ikasleei hiru lerro paralelo marrazteko, eta
gidatzat erabil dezatela, ebakitzeko eta puzzlea egiteko.
Pixkanaka, jardueraren zailtasuna handituko dugu, zati gehiagotan

banatuz, lerro kurbatuak marraztuz…
Geoplanoa
Zenbait bertsio daude:
• Paperezko geoplanoa. Ikasleek irudi geometrikoak marraztuko

dituzte, puntuei nahieran jarraituz. Puntu bat behin baino gehiagotan
erabil dezakete, bai eta irudi bat beste baten gainean jarri ere.
• Zurezko geoplanoa. Distantzia berera jarritako txintxetaz

betetako taula bat da. Irudiak marrazteko, goma elastikoak
jartzen dira.
Hasieran, ikasleek, binaka jarrita, nahieran marraztuko dituzte

irudiak geoplanoan. Ondoren, jarduera gidatua izango da, eta
ikasleek erronka hauei aurre egin beharko diete. Esate baterako:
Zenbat triangelu desberdin egin ditzakezue? Zenbatekoa da gehienez
egin daitezkeen laukien kopurua?...
93
Tangrama
Ikasgelako materialaren kutxako eskuliburuan, zenbait
deskonposizio proposatzen dira, ikasleek, taldeka antolatuta,
tangramarekin erreproduzitu ditzaten. Hasiera batean, ikasgelako
talde batzuek zailtasunak badituzte proposatutako deskonposizioak
egiteko, txantiloiak eman diezazkiekezu, haiekin lan egiteko.
Txantiloi horiek eskuliburuko ereduei jarraituz eraiki daitezke,
ikasleek manipulatu behar dituzten irudien tamaina kontuan
hartuta.
765453 / 01-01
ES0000000048237 765453_tarjeta_modelo_tangram_N_53095.indd 1 22/05/2017 13:24:03
Ikusi-makusi
Jolas honen mekanika ohiko ikusi-makusi jolasarena da, baina
aldaera bat du: asmatu beharreko objektuaren izenaren iniziala
esan ordez, zer forma duen esan behar da.
Korro-jolasak
Edozein korro-jolas interesgarria izan daiteke ikasleei espazioarekin
lotutako kontzeptuak ulertzen laguntzeko. Hona hemen adibide
batzuk: Korro-korroan; Korroan alai-alai; Korro txirinbolo; Tope,
tope, tomatxa; Apalatxo; Epo itai tai ye…
Irudi geometrikoen dominoa

Egin domino bat irudi lauen eta gorputz geometrikoen
marrazkiekin, domino tradizionalaren arauei jarraituz jolasteko.
LUZERA
Pisu-jaurtiketa
Jolas hau egiteko, baloi medizinal bat neurketa-zinta bat eta arbel
bat behar ditugu. Ikasleek, txandaka, baloia jaurtiko dute.
Ondoren, ikaskide baten laguntzarekin, ikasle bakoitzak baloia
noraino jaurti duen neurtuko du. Azkenik, lortutako emaitza
arbelean idatziko du.
94
Erraldoia
Ikasleek zuk emandako distantziak neurtu beharko dituzte beren
urratsekin, eta emaitzak orri batean idatziko dituzte. Ondoren,
urrats izugarri handiak ematen dituzten erraldoiak direla
imajinatuz, berriro neurtuko dituzte distantzia berak, eta emaitzak
nola aldatzen diren ohartuko dira.
Proposamen honi izaera ludiko handiagoa emateko, bildu ikasleak

altueraren arabera eta proposatu ibilbide jakin bat egiteko, lerro
zuzen bati jarraituz, erraldoiari imitatuz eta egindako urratsak
zenbatuz. Ibilbidea urrats gutxienekin osatzen duena izango da
irabazlea.
EDUKIERA
Litro bat
Jolas hau egiteko, neurtzeko pitxerrak eta behin erabiltzeko
edalontzi txiki-txikien pakete bat behar dira.
Esan ikasleei taldetan jartzeko eta eman talde bakoitzari edalontzi

bat eta litro bateko pitxer bat edo ontzi bat, irekigune zabala
duena. Utzi denbora, talde bakoitzak pentsa dezan zenbat
edalontzi behar dituzten litroko ontzia betetzeko; hau da, litro bat
ur lortzeko. Talde bakoitzeko idazkariak kantitatea orri batean
idatziko du eta zuri emango dizu, iritzira kalkulatu duten edalontzi
kopurua eman diezaiozun.
Ikasleek goraino beteko dituzte edalontziak urez eta, ondoren,

edukia talde bakoitzaren ontzian isuriko dute. Komeni da ikasleei
gogoraraztea edalontziak goraino bete behar dituztela. Litrora
gehien hurbiltzen den taldea izango da irabazlea.
Jarduera hori zenbait tamainatako edalontziekin errepikatu daiteke.
MASA
Balantza, kulunka
Balantzak nola funtzionatzen duen ulertzeko, kulunka bat dagoen
parke batera eraman ditzakegu ikasleak. Hasieran, gutxi
gorabehera pisu bera duten bi haur eseriko dira kulunkan, oinak
lurretik altxatuta, eta kulunka orekatu egingo da. Ondoren, alde
batean bi haur eta bestean bat jarriko ditugu; hartara, kulunka
pisu handieneko aldera makurtuko da. Garrantzitsua da ikasleak
pisuen eta kulunkaren inklinazioaren arteko erlazioa ezartzeko gai
izatea.
95
DENBORA
Eguraldi-iragarlea
Eman ikasle bakoitzari zazpi zati berdinetan banatutako paper-
zerrenda bat. Ikasleek pentsatu beharko dute meteorologoak direla
eta astean zehar zer eguraldi egingo duen asmatzen saiatuko dira.
Aurreikuspenak idatziz jasotzeko, paper-zerrendetan asteko
egunak adieraziko dituzte ordenan, eta bakoitzaren azpian egingo
duen eguraldiaren ikurra izango den marrazki bat egingo dute.
Astearen amaieran, gehien asmatu dutenak sarituko ditugu.
Asteko egunak
Eman ikasle bakoitzari asteko egun baten izena duen txartel bat.
Ikasleek zazpi kideko taldeak osatu beharko dituzte azkar-azkar,
asteko egun guztiak osatuz, eta ilaran jarriko dira, asteko egunen
ordenari jarraituz. Behar bezala osatzen den eta ordenatzen den
lehen taldeak irabaziko du jolasa.
Urteko hilak
Aurreko jolasa bezalakoa da, baina kasu honetan urteko hilen
izenak dituzten txartelak erabiliko ditugu.
Honelakoa da nire bizitza

Ikasleek, lau kideko taldetan antolatuta, taldekideei kontatuko
diete zer egiten duten egunero (jaiki, ikastetxera joan, bazkaldu,
etxeko lanak egin...), eta gauza bakoitza zer ordutan egiten duten
adieraziko dute. Esate baterako: ni zortzietan jaikitzen naiz, zortzi
eta erdietan ateratzen naiz etxetik eta bederatzietan iristen naiz
ikastetxera. Ordu bietan, jangelara joaten naiz. Aitak lauretan
jasotzen nau. Bostetan etxeko lanak egiten ditut eta seietan askaldu
egiten dut…
Ikasle guztiek beren egunerokoa kontatzen dutenean, eman

honelako sei lauki dituen orri bat edo fitxa bat kide bakoitzari,
ikaskideek aipatutako zenbait datu idatz ditzaten haietan.
11 12 1
10 2
9 3
8 4
7 5
6
Adibide honetan ikus daiteke nola geratu behar duen lauki

bakoitzak, bete ondoren:
96
9
10
11 12 1
2
3
Olatz goizeko zortzietan
8
7
6
5
4
jaikitzen da.
Amaitzen dutenean, ikasleek esandakoak egiaztatuko ditugu; asmatze
bakoitzeko puntu bat jasoko dute, eta behar bezala osatutako erloju
bakoitzeko, beste bat. Puntu gehien lortzen dituenak irabaziko du.
Memoria-jolasa
Jolasteko, 12 txartel behar ditugu taldeko. Txartelen edukia kasu
bakoitzean lortu nahi den helburuaren araberakoa izango da:
• Ordu bera markatzen duten erloju analogikoen pareak

aurkitzea. Sei ordu desberdin, puntuan eta erditan, markatzen
dituzten erloju analogikoak izango dituzte txartelek.
• Ordu bera markatzen duten erloju digitalen pareak

aurkitzea. Sei ordu desberdin, puntuan eta erditan, markatzen
dituzten erloju digitalak izango dituzte txartelek.
• Idatzitako orduak dagozkien erloju analogikoekin

parekatzea. Sei txartelek ordu desberdinak izango dituzte,
puntuan eta erditan, erloju analogikoetan adierazita; beste sei
txartelek, ordu horiek berak idatzita.
11 12 1 11 12 1
10 2 10 2
Ordu bata
9 3
Seiak. 9 3
8
7
6
5
4 8
7
6
5
4
eta erdiak.
11 12 1 11 12 1
9
10 2
3 9
10 2
3
Hamar eta Lau eta
8
7
6
5
4 8
7
6
5
4
erdiak. erdiak.
11 12 1 11 12 1
Bedera 10 2 10 2
Hamaikak. 9 3 9 3
tziak. 8
7
6
5
4 8
7
6
5
4
97
• Idatzitako orduak dagozkien erloju digitalekin parekatzea.
Sei txartelek ordu desberdinak izango dituzte, puntuan eta
erditan, erloju digitaletan adierazita; beste sei txartelek, ordu
horiek berak idatzita.
• Erloju analogiko bakoitza dagokion erloju digitalarekin

parekatzea. Sei txartelek ordu desberdinak izango dituzte,
puntuan eta erditan, erloju analogikoetan adierazita; beste sei
txartelek, ordu horiek berak erloju digitaletan adierazita.
Lehergailua!
Zenbakiak atalean proposatutako jolasaren aldaera bat da.
Lehergailuen txartelekin batera, zenbait ordu markatzen dituzten
erloju analogikoen eta erloju digitalen marrazkien txartelak sartuko
ditugu poltsan. Ikasleek, txandaka, txartel bat atera eta ordua
irakurriko dute. Behar bezala egiten badute, jolasten jarraituko dute
huts egin arte edo planto egin arte. Huts egiten badu, txartela
itzuliko du eta hurrengoaren txanda izango da. Lehergailua ateratzen
badu, dituen txartel guztiak itzuliko ditu eta hurrengoaren txanda
izango da. Jolasaren amaieran txartel gehien dituena izango da
irabazlea (poltsako azken txartela ateratzen denean gehien dituenak).
DIRUA
Erosketak
Jolas honetarako, materialen zorroko txanponak eta billeteak eta
askotariko produktuen katalogo batzuk behar dira.
Ebaki produktuen irudiak, prezio eta guzti, eta jarri ikusgai

ikasgelako lekuren batean; leku hori denda izango da. Ikasleek,
binaka, duten diruarekin zer erosiko duten erabakiko dute;
aukeratutako produktuaren edo produktuen argazkia hartu, eta
saltzaileari ordainduko diote. Saltzailea zu zeu izan zaitezke edo
ikasgelako haurren bat.
Erosketan zehar, galderak egingo dizkiegu bezeroei; esate

baterako: Ba al duzue nahikoa diru? Zenbat falta zaizue? Dirurik
itzuli behar al dizuete? Zenbat itzuli behar dizuete? Zer txanpon
edo/eta billete eman diezazkizueke, dirua itzultzean? Zer ikasle
bikotek gastatu du diru gehien?…
Ordaintzen lehena
Jarri ikasleak binaka edo talde txikitan, eta esan materialen zorroko
txanponak eta billeteak hartzeko. Ondoren, planteatu
erosketarekin lotutako buruketa bat, zenbat ordaindu behar duten
eta ordaintzeko zer txanpon eta/edo billete aukeratu behar
dituzten kalkulatzeko. Kantitate zehatza osatzen duen lehen
taldeak irabaziko du jolasa.
98
Prezio zehatza
Esan ikasleei taldetan jartzeko. Ondoren, erakutsi bost produktu
eta haietako bakoitzaren prezioa, minutu batez ikasleek kantitateak
buruz ikas ditzaten. Minutua pasatu ondoren, ezkutatu informazio
hori eta esan taldeei produktu bakoitzaren prezioa osatzeko,
materialen zorroko txanponak eta billeteak erabiliz.
Gehien asmatzen duten edo prezio zehatzera gehien hurbiltzen

diren taldeak izango dira irabazleak.
Webguneak
GEOMETRIA
• Matematika praktikoa: Lerro zuzenak eta kurbatuak. Bideo
hauetan, lerro zuzena eta kurbatua bereizteko, ikasleek egin ahal
dituzten jarduera praktiko bi azaltzen dira. https://www.youtube.
com/watch?v=VIAiGLx7LJI eta https://www.youtube.com/
watch?v=Ad0LKu8FjsI
• Irudi lauak. Artea eta matematika. Artearen eta matematikaren

arteko erlazioa ikusiko dugu. Irudi lauak ezagutuko ditugu,
Picassoren Gernika kuadroaren azterketatekin habiatuz: http://
agrega.hezkuntza.net/visualizador-1/Visualizar/Visualizar.
do?identificador=es-eu_2011060133_1230512&secuencia=false&
idioma=eu
• Triangelua. Orrialde honetako ariketak triangeluen ezaugarriak

lantzeko bideratuta daude. http://klasikoa.eimakatalogoa.
eus/12819/poligonos_triangulo/modulos/eu/content_1_3.html
• Poligonoen sailkapena. Poligonoak euren ezaugarrien arabera

sailkatu beharko dituzte ikasleek. https://es.educaplay.com/es/
coleccion/233896/7/poligonoak.htm
99
NEURRIA
Luzera
• Oinarrizko unitateak. Egunerokotasunean erabiltzen ditugun
objektuen luzera neurketak, perimetroa, azalera eta angelua
neurtzeko jarduerak. http://www.euskalnet.net/jesusgo/
andernunez/neurriak.html
• Luzera. Neurri-unitateak, luzera kontzeptua, sistema metrikoa

eta neurtzeko tresnak lantzen dira. http://agrega.
juntadeandalucia.es/visualizar/eu/es-an_2010032633_9081116/
false
Masa
• Balantza. Balantza bat ikasleekin egiteko proposamena eta
pisuaren estimazioa lantzeko jarduera eskaintzen da.
https://www.youtube.com/watch?v=x47Fkz2D_UM
• Pisuaren estimazioa. Esteka honetan ikasleek eguneroko

objektuen pisuaren estimazioa egiteko proposamen bat
eskaintzen da. http://matematiketan.eus/2017/12/10/etxerako-
jardueren-kutxa-elikatzen-ii/
Egutegia
• Egutegia. Jarduera hauen bitartez ikasleek urtaroekin,
hilabeteekin… zerikusia duen informazioa birpasatu ahal izango
dute. http://agrega.juntadeandalucia.es/visualizar/eu/es-
an_2010032633_9081236/false
Txanponak eta billeteak

• Txanpon-sistema. Txanponen eta billeteen balioa, konposizioak
eta eragiketak lantzen dira. http://agrega.juntadeandalucia.es/
visualizar/eu/es-an_2010032433_9100506/false
• Zenbat balio du? Baliabide hau aurrekoaren antzekoa da.

Ikasleek txanponekin adierazi beharko dute objektu jakin baten
prezioa. http://txepetxa.webcindario.com/didacticos/erosi.html
• Txanponak identifikatzen. Jarduera honetan ikasleei diru

kopurua zenbakiz eta letraz emango zaie eta haiek txanponekin
adierazi beharko dute diru kopuru bera. https://teachingmoney.
co.uk/eurosite/wb/ClassPresentsEURO.html
Erlojua
• Orduak ikasten-erlojua. Baliabide honek orduak ematen
ikasteko zenbait jarduera digital eskaintzen ditu. https://
pozikikasi.wordpress.com/2015/11/06/orduak-ikasten-erlojua/
100

101
Proiektuaren zeharkako alderdiak
EGITEN JAKIN ZUREKIN proiektuak arreta berezia jartzen du

etorkizunean xxi. mendeko herritar izango direnentzako funtsezko
gaitasunetan. Curriculum-arlo guztietako unitateetan, alderdi horiek
garatzeko programak daude, funtsezko zeharkako alderdiak direla uste
baitugu.
Alderdi horietako bat komunikaziorako trebetasunena da.

EGITEN JAKIN ZUREKIN proiektuan, ikasleen komunikazio-
trebetasun guztiak sakon lantzen dira, unitate guztietan dauden
atal espezifikoen bidez:
• Hitz egiteko gogoz atalak eta etiketa horrekin nabarmendutako

jarduerek ikasleen ahozko komunikazioa sustatzen dute. Jarduera
horietan, mintzamena bultzatzen da, entzute aktiboa eta hitz
egiteko txandak errespetatzea sustatzen da, eta besteen iritziak
errespetatzearen garrantziaz kontzientziatzen laguntzen da.
• Irakurtzeko gogoz atalean, honako hauek lantzen dira:

irakurmena, era guztietako testuen bidez, eta informazioa
aztertzeko gaitasuna, ondorio pertsonalak ateratzeko.
• Azkenik, Idazteko gogoz atalean eta etiketa horrekin

nabarmendutako jardueretan, idatzizko komunikazioa ona izatea
lortzeko behar diren trebetasun guztiak lantzen dira.
EGITEN JAKIN ZUREKIN proiektuko beste berrikuntza

garrantzitsuetako bat pentsamendu-prozesuarekin egiten den lan
espezifikoa da; hain zuzen ere, neska-mutilei eraginkortasun
handiagoz pentsatzen irakasteko egiten da lan hori. Koloretako
kapelen bidez, zenbait trebetasun sustatzen dira: pentsatzen ikastea
eta arrazoimen logikoa garatzen dira, adimen emozionala aberasten
da, eta sormena sustatzen. Kapela horiek Edward de Bono-ren
Pentsatzeko sei kapela liburuan inspiratuta daude. Egile horrek
kolore desberdineko kapelak erabiltzen ditu, egoera jakin bati
heltzeko erabil daitezkeen ikuspegi edo ikuspuntu desberdinak
adierazteko. Gure proiektuan, hiru koloretako kapelak erabiltzen
dira, beren baitan prozesu mental jakin batzuk dituzten
proposamenak nabarmentzeko:
102
Pentsamendu logikoa trebatzeko helburua duten jardueretan,
kolore urdineko kapela bat ageri da. Jarduera horietan, ikaskuntza
autonomoa eta eraginkorra lortzeko behar diren estrategiak eta
errutinak lantzen dira, ikasleek goi-mailako pentsamendu-
trebetasunak eskura ditzaten: ezagutzak elkarrekin erlazionatzea,
ulermena sendotzea, ideia garrantzitsuenak laburbiltzea, eta,
azkenik, informazioa buruan gordetzea eta gogoratzea.
Adimen emozionala garatzeko proposamenak kapela gorri

batez nabarmenduta daude, emozioen koloreaz. Funtsezko
helburu hauek dituzte: emozioak identifikatzea, emozioak
autokudeatzea eta erregulatzea, emozioak adieraztea, eta gizarte-
trebetasunak eta pertsonarteko trebetasunak garatzea, enpatiari
garrantzi berezia emanda. Jarduera eta dinamika txikiak
proposatzen dira, gaitasun emozionalaren alderdi guztien
garapena sustatzeko.
Aipatu beharra dago, azkenik (baina horrek ez du esan nahi

garrantzi gutxiago duenik), beste jarduera batzuetan ikasleak beren
sormena erabiltzera animatzen ditugula, pentsamendu berriak sor
ditzaten. Sormenerako, irudimen bizia izan behar da testuinguru
desberdinetara egokitzeko eta ustekabeko egoera edo arazoei
erantzun burutsuak eman ahal izateko. Liburuetan sartu diren
proposamenak kapela berde batez nabarmenduta daude, eta
honako hauek egin behar dira jarduera horietan: irudimena baliatu,
egoerak modu original batean berregin, proposamen berritzaileak
eman, aukerak aztertu eta konponbide alternatiboak proposatu.
EGITEN JAKIN ZUREKIN proiektuan garrantzi handia duen beste

alderdi bat ikaskuntza kooperatiboa da. Horren bidez, ikasleek
helburu komun bat lortzeko elkarrekin lan egiteko gaitasuna
garatzea sustatu nahi da. Lan kooperatiboa motibazio-faktore
garrantzitsua da, eta, horrez gain, ikasleen errendimendua eta
ikaskuntza hobetzen ditu. Lan kooperatiboa eraginkorra izateko,
baldintza hauek bete behar dira:
• Taldekide guztiek helburu komun bat izatea, eta denek estatus

bera izatea.
• Interdependentzia positiboko harremana egotea ikasleen artean.
• Lankidetzarako eta elkarri laguntzeko jarrerak izatea, bai eta

afektuzko lotura bat ere.
Proiektuko materialetan, jarduera kooperatiboak egiteko

proposamen ugari daude, taldekatze-maila desberdinekoak: binaka
egitekoak, taldean egitekoak eta ikasgelako talde osoak egitekoak.
Bestalde, hiruhileko bakoitza amaitzean, Elkarlanean izeneko
proiektu txiki bat dago, eta hor ikaskuntza kooperatiboko teknika
jakin bat baliatzen da.
103
EGITEN JAKIN ZUREKIN proiektuan, halaber, garrantzia ematen
zaio ikasleek egindako lana berrikusteari eta autoebaluatzeari.
Ikasleek eginkizun aktiboa dute irakaskuntza-prozesuan eta, beraz,
adin txikietatik, norberaren ikaskuntzari buruz gogoeta pertsonala
egitea sustatzen da, ikasleek beren burua hobeto ezagutzeko eta
indarguneak eta ahuleziak detektatzeko. Horregatik, unitate
guztietan, errubrika erraz batzuk daude, ikasleak ohar daitezen zer
ari diren ikasten eta egin duten lana balora dezaten.
Amaitzeko, EGITEN JAKIN ZUREKIN proiektuko beste alderdi

garrantzitsu bat gamifikazio izeneko metodologia da.
Gamifikazioaren helburua ikasleak jolasen mekanikaren bidez
motibatzea da, haien kontzentrazioa, ahalegina eta jakin-nahia
aktibatuz, ikaskuntzaren eragile handiak baitira. Ikaskuntza mota
horrek ezagutzak barneratzea errazten du, eta jarduera zailenak
erraztu eta arintzen ditu. Bestalde, laguntasuna eta komunikazioa
sustatzen ditu, eta, horren ondorioz, ikasleentzako esperientzia
positiboak sorrarazten ditu.
Ikasleek proiektuan proposatzen den jolasa egiteko behar duten

materiala Matematikako liburuarekin batera ematen da, baina gure
asmoa da gamifikazioa gainerako arloetara ere hedatzea, jolasa
lagungarria izango baita ikasgela eraldatzeko, giro suspergarria eta
motibatzailea sortuta.
104
Fotokopiatzeko
baliabideak.
Ebaluazioa
Zubia/Santillanaren ebaluazio-sistema
Egiten Jakin Zurekin proiektuak baliabide multzo zabala

eskaintzen du irakasleen lana errazteko eta haien beharrak
asetzeko. Ebaluazioaren alderdi guztiak hartzen ditu aintzat:
• Edukien ebaluazioa. Unitate didaktiko bakoitzari dagozkion

kontrol-probak, eta ikasturte hasierako, hiru hiruhilekoetako
eta ikasturte amaierako ebaluazio-probak, ikasleek oinarrizko
kontzeptuak eta prozedurak barneratu dituzten ala ez ikusteko.
• Gaitasunen ebaluazioa. Ikasleek gaitasunak zenbateraino

garatu dituzten ebaluatzeko hiruhilekoko proba integratuak.
• Ebaluazio-probak sortzeko gailua (EBAL). Aplikazio

informatiko honek ebaluazio-proba pertsonalizatuak sortzeko
aukera ematen du, jarduerak iragazki-sistema baten bidez
aukeratuz. Jarduerak editatzeko eta aldatzeko aukera ere
ematen du, baita norberak egindako beste batzuk gaineratzeko
aukera ere.
• Ebaluazio-kudeatzailea. EBAL aplikazio informatikoa

programazio-kudeatzaile bati konektatuta dago, eta ikasleen
kalifikazioak ongi zehaztuta jasotzeko aukera ematen du.
Ebaluazio-txostenak egiteko aukera ematen duen tresna bat ere
badu, eta kudeatzailearen datuak oinarri hartuta konparatze-
grafikoak egiteko ere erabil daiteke.
Edukien ebaluaziorako baliabideak

Irakaskuntza- eta ikaskuntza-prozesuak kontrolatzeko aukera
ematen du edukien ebaluazioak; hau da, ikasleak edukiak nola
bereganatzen ari diren une oro ikusteko aukera. Lan hori errazagoa
izan dadin, baliabide hauek eskaintzen dira:
107
1. Hasierako ebaluazioa. Ikasturte hasieran, ikasleen abiapuntua
zein den jakiteko ebaluazio-proba.
2. Unitate didaktikoen ebaluazioa. Unitate bakoitzeko, baliabide

hauek daude:
• Kontrol-probak. Maila desberdineko bi proba

daude:
– O proba. Oinarrizko mailako proba da, eta ikasle guztiek

barneratu beharreko gutxieneko edukiak ebaluatzen dira.
– A proba. Maila aurreratuari dagokion proba.
• Lorpen-adierazleak eta erantzunak. Taula baten

bidez, unitate didaktiko bakoitzeko lorpen-adierazleak
probetako jarduerekin lotzen dira. Horrez gain, jarduera
guztien emaitzak ere badatoz.
3. Hiruhilekoko ebaluazioak. Hiruhileko bakoitzaren amaieran,

ikasleen jarraipena egiteko baliabide hauek daude:
• Hiruhilekoko ebaluazio-probak. Hiruhileko bakoitzean

landu diren eduki garrantzitsuenak ebaluatzeko balio dute.
Hiru proba daude:
– O hiruhilekoko ebaluazioa. Oinarrizko mailako proba.
– A hiruhilekoko ebaluazioa. Maila aurreratuko proba.
– B hiruhilekoko ebaluazioa. Bikaintasuna lortzera

bideratuta dagoen proba; erronka intelektual handiagoa
eskatzen du.
• Lorpen-adierazleak eta erantzunak.
4. Amaierako ebaluazioa. Ikaskuntzaren ebaluazio globalagoa

egiteko. Elementu hauek ditu:
• Amaierako ebaluazio-probak. Ikasturte osoko oinarrizko

edukiak noraino barneratu dituzten ebaluatzeko diseinatuak.
Bi proba daude:
– O amaierako ebaluazioa. Oinarrizko mailako proba.
– A amaierako ebaluazioa. Maila aurreratuko proba.
• Lorpen-adierazleak.
5. Kalifikazioen erregistroa. Erregistro-taula bat eskaintzen da,

ikasleek probetan lortzen dituzten kalifikazioak jasotzeko.
108
Gaitasunen ebaluazioa egiteko
baliabideak
Egiten Jakin Zurekin proiektuaren baitan, ikasleek hezkuntza-
gaitasunak nola garatu eta eskuratu dituzten ebaluatzeko probak
daude.
Gaitasunak ebaluatzeko probak edukiak ebaluatzeko proben

osagarriak dira. Bai batzuek, bai besteek, prozesu kognitiboak eta
ikaskuntzan izandako aurrerapenak ebaluatzen dituzte, baina
edukiak ebaluatzeko proben ardatza arloaren beraren curriculuma
da, eta gaitasunak ebaluatzeko probek, berriz, arlo horiek hezkuntza-
gaitasunak eskuratzen nola laguntzen duten aztertzen dute.
Lehen Hezkuntzako hirugarren mailarako, baliabide hauek

eskaintzen ditu gure proiektu editorialak:
1. Gaitasunak ebaluatzeko probak. Hiruhilekoko proba

integratuak eskaintzen dira, ikasleek gaitasunak zenbateraino
barneratu dituzten ebaluatzek.
2. Lorpen-adierazleak. Gaitasunaren profileko ikaskuntza-

estandarrak eta haien lorpen-adierazleak probako jarduerekin
lotzen dira.
3. Lorpen-mailak. Proba bakoitzak lau lorpen-maila ditu,

irakaslearentzat errazagoa izan dadin ikasleek egindako lana
zuzendu eta baloratzea.
4. Erregistro-orriak. Proba bakoitzerako, puntuazioen erregistro

orria dago, eta hartan, probaren balorazio kualitatiboa egiteko
irizpideak ere badaude.
109
Hasierako ebaluazioa
Izena Data
1 Z¬enbatu eta lotu dagokion zenbakiarekin.
4
5
6
7
2 Z¬enbatu eta idatzi zenbakia.
3 Idatzi falta diren zenbakiak.
0 1 3 5 7 9
9 8 6 4 2 0
110 FOTOKOPIATZEKO MATERIALA © 2019 ZUBIA EDITORIALA, S.L. / SANTILLANA EDUCACIÓN, S.L.
HASIERAKO EBALUAZIOA
4 M¬arraztu eta osatu.
= eta
= eta
= eta
= eta
5 Z¬enbatu eta osatu batuketak.
3+ 2= 7+ 1=
2+ 6= 4+ 4=
FOTOKOPIATZEKO MATERIALA © 2019 ZUBIA EDITORIALA, S.L. / SANTILLANA EDUCACIÓN, S.L. 111
6 Z¬enbatu eta osatu kenketak.
4-1= 6-3= 8-5=

7 M¬arraztu triangeluak gorriz eta laukiak urdinez.
8 M¬arraztu.
4 5
9 Inguratu zuhaitzetik hurbilen dagoen txakurra.
10 Irakurri eta marraztu dagokion tokian.
2 mahaiaren gainean.
1 mahaiaren azpian.
11 M¬argotu objektu luzeena, kasu bakoitzean.
1 Kontrol-proba O PROBA
Izena Data
1 Z¬enbatu, eta lotu fitxa bakoitza dagokion zenbakiarekin.
4 5 6 7 8 9
2 M¬argotu adierazitako ahate kopurua.
3 Osatu marrazkia, puntuak ordenan lotuz.
7
5
8
9 6
0 3
2
4
1
O PROBA 1
4 K¬onparatu eta inguratu zenbaki handiena.
5 9 6 4
5 Ordenatu eta idatzi zenbakiak.
H¬andienetik txikienera
7 2
5 Txikienetik handienera
6 Pentsatu eta idatzi.
Z¬enbaki handiagoa Z¬enbaki txikiagoa
2 3 1 4
7 8 6 9
1 Kontrol-proba A PROBA
Izena Data
1 Z¬enbat daude? Zenbatu eta idatzi zenbakia.
2 Z¬enbatu eta idatzi zenbakia. Ondoren,

marraztu kantitate bera egon dadin.
A PROBA 1
3 Osatu segidak.
0 1 5 9
9 8 5 0
4 K¬onparatu zenbakiak eta inguratu.
Z¬enbaki handiena 6 3 7 1
8 5 9
Z¬enbaki txikiena 4 2 0 5
7 1 6
5 Ordenatu zenbakiak handienetik txikienera.
2 3 0 6 4 5 8 1 5
7 3 9 1 8 2 3 9 6
Izena Data
1 Z¬enbat intsektu daude? Z¬enbatu eta osatu.
+ = + =
inurri daude. tximeleta daude.
+ = + =
beldar daude. euli daude.
2 Z¬enbat kopa daude azkenean? E¬rreparatu eta osatu.
+ = A¬zkenean kopa daude.

O PROBA 2
3 M¬argotu bi kolorez eta osatu batuketak.
7+ 2= 2+ 4= 4+ 5=
2 1
+ 3 + 6
4 Z¬enbatu eta osatu.
eta daude.
10 = +
5 M¬arraztu.
bat -ren eskuinean.
bat -ren ezkerrean.
Izena Data
1 Z¬enbat liburu daude guztira? Z¬enbatu eta osatu.
+ =
liburu daude.
2 E¬rreparatu eta osatu batuketak.
+ = + =
3 E¬gin batuketak.
4+ 3= 3+ 6= 1+ 5=
2 7 8
+ 6 + 0 + 1
A PROBA 2
4 M¬arraztu, dominoko fitxa bakoitzean guztira 9 puntu

egon daitezen. Ondoren, osatu batuketak.
9= 6 + 9= 4 +
9= + 9= +
5 Pentsatu eta osatu 10 arte.
4+ =10 5+ =10 6+ =10

6 Inguratu ezkerreko eskuko objektua, kasu bakoitzean.
Izena Data
1 M¬arraztu geratu diren sagarrak. Ondoren, osatu.
- = sagar geratu dira.
2 Osatu segida.
10
9 5
3 M¬arratu eta egin kenketak.
5-2= 5-1= 5-4=
O PROBA 3
4 M¬arraztu eta marratu, buruketa ebazteko.

A¬itorrek 9puxtarri zituen.
E¬leneri 5puxtarri oparitu dizkio.
Z¬enbat puxtarri ditu orain A¬itorrek?
- =
Orain puxtarri ditu.
5 M¬arraztu, kasu bakoitzean hamarreko bat osatu arte.
6 M¬arraztu lerro bana.
Poligonal irekia K¬urbatu itxia
Izena Data
1 Z¬enbat geratzen dira? Erreparatu eta osatu.
- = izozki geratzen dira.
- = hegazkin geratzen dira.
2 E¬gin kenketak.
4-3= 6-2= 7-5=

4 2 8 9
-1 -2 -5 -6
A PROBA 3
3 Irakurri eta kalkulatu zenbat jogurt geratzen diren.
• H¬aurrek 2 jan dituzte.
- = jogurt geratzen dira.
4 Inguratu hamarreko bat kasu bakoitzean.
Izena Data
1 Z¬enbat daude? Inguratu hamarreko bat eta osatu.
errotuladore daude. zorrozkailu daude.
txilibitu daude. ziba daude.

2 L¬otu.
10+ 1 16
10+ 6 19
10+ 2 11
10+ 9 12
O PROBA 4
3 Idatzi aurreko edo ondorengo zenbakia, dagokiona.
5 7 4 9
11 15 14 18
4 Osatu, falta diren zenbakiak idatziz.
0 2 5 9
11 13 16 19
19 15 10
5 Irakurri eta ebatzi.

A¬nek 8 pintzel zituen. Bƒeste 3 erosi
ditu. Z¬enbat pintzel ditu orain A¬nek
guztira?
zituen
erosi ditu +
orain ditu Orain pintzel ditu.
Izena Data
H¬amarreko eta bateko
+ =
+ =

H B H B
H B H B
A PROBA 4
3 Osatu eta idatzi nola irakurtzen den zenbaki bakoitza.
15= + 17= +
4 Idatzi aurreko zenbakia eta ondorengoa.
1 9
11 18
5 E¬gin batuketak.
2 6 5 12
+ 2 + 4 + 13 + 4
6 Z¬enbat haur geratu dira txalupan? Inguratu eragiketa

zuzena eta ebatzi.
5+ 2 5-2
=
haur geratu dira.
Lehen hiruhilekoko ebaluazioa O PROBA
Izena Data
M¬
1 arraztu.
6 8
2 M¬argotu zenbaki handiena, kasu bakoitzean.
7 9 1 6 4 5
2 5 4 8 7 3 9 2
3 Inguratu hamarreko 1, zenbatu eta osatu.
intxaur daude. gaztaina daude.
O PROBA
4 M¬argotu bi kolorez eta osatu batuketak.
5+ 2= 3+ 7=
4 1
+ 3 + 5
5 M¬arratu eta osatu kenketak.
5-1= 8-6=
6 Osatu segidak.
1 2
11 12
Lehen hiruhilekoko ebaluazioa A PROBA
Izena Data
1 Z¬enbatu eta inguratu zenbakia.
3 4 5 5 6 7 7 8 9
2 Idatzi zenbaki bakoitza dagokion tokian.
10 baino handiagoak:
3 18 6 15
, , , eta
0 11 2
12 8 19 10 baino txikiagoak:
, , , eta
3 Idatzi nola irakurtzen den zenbaki bakoitza.
5 9
10 12
14 17
A PROBA
4 Z¬enbat kandela daude? Z¬enbatu eta osatu.
+ =
+ =
5 M¬arraztu laukiak eta egin batuketak.
6+ 2= 8
+1
6 M¬arraztu zirkuluak, marratu eta egin kenketak.
5-3= 4
-2
Lehen hiruhilekoko ebaluazioa B PROBA
Izena Data
1 Ordenatu handienetik txikienera, kasu bakoitzean.
2 9 0
1 4 5 3 5 9
6 7 4
2 Idatzi aurreko zenbakia eta ondorengoa.
4 9 16
7 13 18
3 Osatu.
10+1= 15= +
10+ 4= 17= +
H¬amarreko 1 eta 4 bateko
H¬amarreko 1 eta 9 bateko
B PROBA
4 E¬gin batuketak.
6+ 2= 8+ 1= 7+ 5=
3 6 8 9
+ 3 + 3 + 4 + 5
5 E¬gin kenketak.
4-1= 6-2= 9-7=

3 2 7 8
-2 -0 -6 -5
Jokinek hegazkinen 6 eranskailu

ditu. Izebak beste 3 eman dizkio.
Z¬enbat eranskailu ditu orain?
= Orain eranskailu ditu.

Lehen hiruhilekoa. Olentzero etorri da!
Izena Data
E¬guberri-egunean, Jonek opari

hauek aurkitu zituen leihoaren
azpian. Zƒer ote dago kutxan?
1 Idatzi zer egun eta hiletan aurkitu dituen Jonek opariak.
2 Z¬er egon daiteke kutxan? Irakurri Jonek Olentzerori

idatzitako gutuna, eta marraztu koloretako arkatzekin.
Olentzero maitea:
A¬urten oso zintzoa izan naiz. A¬uto
telegidatu bat, gurpil-ohol bat eta
superheroien ipuin bat nahi ditut.
A! E¬ta ekarri patinak nire
arrebarentzat. A¬sko laguntzen
dit etxeko lanekin.
M¬usu asko,
Jon
Gaitasunen ebaluazioa
3 M¬argotu zenbaki hauei dagozkien laukiak. Ondoren, osatu

haietan ageri diren silabak erabiliz.
• bateko bat • H¬amarreko 1 eta 3 bateko

• 9-5= • H¬amarreko 1 eta 7 bateko
• 4+ 3= •1 0en aurreko zenbakia

• 8+ 6= •1 8ren hurrengo zenbakia
0 1 2 3 4
LA AU UN PA TE
5
ZI
6
TXE
7
GI
8
RRI
9
DA K¬utxan
10 11 12 13 14
TI NE SU TO TU
15 16 17 18 19
PER TE LE E BAT dago
H¬ori marraztu al duzu?
4 Z¬er gelatan aurkitu ditu Jonek opariak?

Bƒehatu etxeko planoari eta osatu.
H¬emen aurkitu ditu:
Izena Data
1 Z¬enbat daude? Z¬enbatu eta osatu.

H B hamarreko
10 10 10
bateko
10 10 10 H B hamarreko
10 10 10 bateko
10 10 10 10 H B hamarreko
10 10 10 10 bateko
2 Inguratu 10 fruta-ale, kasu bakoitzean, eta osatu.
+ =
anana daude.
+ =
madari daude.
O PROBA 5
3 Osatu segidak.
10 11
90 80
4 Z¬enbatu eta egin kenketak.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19
9-5= 12-7 = 18-6=

6 8 14 16
-2 -7 - 5 - 3

K¬utxan 10 barraskilo zeuden.
Orain, 2 baino ez daude.
Z¬enbat barraskilo falta dira?
- =
Erantzuna
Izena Data
1 L¬otu.
11 10+ 6 hamabost
14 10+ 1 hemeretzi
15 10+ 4 hamaika
16 10+ 5 hamasei
19 10+ 9 hamalau
2 M¬arraztu hamarrekoak abakoetan eta osatu.
H B
hamarreko
H B
hamarreko
H B
hamarreko
A PROBA 5
9 11
17 20
70 90
10-5= 12-7= 18-6=

11 17 14 19
- 2 -6 -3 -8
L¬aiak 12 loreontzi ureztatu behar ditu.

Jadanik 8 ureztatu ditu. Z¬enbat
loreontzi falta zaizkio?
- =
Erantzuna
Izena Data
1 M¬argotu.
Dorrerik altuena Bufandarik zabalena
Sugerik luzeena
2 Inguratu, kasu bakoitzean, pisu handiena duena.
O PROBA 6
3 Z¬er luzera du arkatz bakoitzak? Bƒehatu eta osatu.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9
zentimetro
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 zentimetro
4 E¬gin batuketak.
3 2 5 8
4 2 6 2
+1 +5 +2 +7
5 Z¬er zenbaki da? Osatu eta idatzi nola irakurtzen den.

10 10

10 10
Izena Data
1 Z¬ure ustez, zer luzera du objektu bakoitzak? L¬otu.
4 arra
10 arra
20 urrats
5 urrats
8 zentimetro
18 zentimetro
2 Idatzi zenbakia eta nola irakurtzen den.
2hamarreko eta 2 bateko

A PROBA 6
3 E¬gin batuketak.
7+ 8= 10+ 9= 5+ 7+ 2=
2 5 8 9
2 6 2 4
+5 +2 +7 +5

¬nek 3 eskumuturreko gorri, 5 hori
A
eta 2 marroi ditu.
Z¬enbat eskumuturreko ditu guztira?
+
Erantzuna
5 Bƒehatu eta inguratu kilo bat baino pisu handiagoa duena.
Izena Data
1 Z¬er zenbaki da? Z¬enbatu eta osatu.
H B
H B
H B
2 E¬gin hamarrekoen arteko batuketak eta kenketak.
4 hamarreko 40 6 hamarreko 60
+ 1 hamarreko + 10 - 5 hamarreko - 50
hamarreko hamarreko
5 hamarreko 9 hamarreko
+ 3 hamarreko + - 4 hamarreko -
hamarreko hamarreko
O PROBA 7
3 K¬utxa bakoitzean 10 fruta-ale daude. Z¬enbatu eta osatu.
+ =
+ =
+ =
+ =
4 Osatu segidak.
41 42 49
51 58 59
5 E¬gin batuketak.
H B H B H B H B
40 6 12 32
+ 9 + 31 + 16 + 21
Izena Data
1 Osatu, eta idatzi nola irakurtzen den zenbaki bakoitza.
57 + =
48 + =
2 Osatu abakoak.
27 41 36 59
3 Bƒehatu, kalkulatu eta osatu eragiketak.
hamarreko
+ hamarreko +
hamarreko
hamarreko
- hamarreko -
hamarreko
A PROBA 7
4 Jarri zenbakiak bertikalean eta egin batuketak.
32 + 13 53 + 5 41 + 16 27 + 30
5 Pentsatu batuketa edo kenketa egin behar duzun eta ebatzi.

batek 18zentimetroko luzera du.
Sƒoka
7zentimetro moztuz gero, zenbat

zentimetroko soka geratuko zaigu?
Erantzuna
Unaik10kamioi ditu, eta

kamioiak baino 7auto gehiago.
Z¬enbat auto ditu Unaik?
kamioiak
autoak
=
Erantzuna
Izena Data
1 Irakurri zenbakiak eta osatu.
hirurogeita hiru hamarreko eta bateko

hirurogeita sei hamarreko eta bateko
hirurogeita
hemeretzi
2 E¬gin kenketak eta osatu segida.
– 10 – 10 – 10 – 10 – 10
78
3 E¬gin kenketak.
H B H B H B H B
19 26 47 66
- 9 - 5 - 14 - 21
H B H B H B H B
37 44 55 79
- 36 - 20 - 32 - 59
O PROBA 8
4 M¬argotu.
Zenbaki handiena
45 23 18 64 59 56 36 63
Zenbaki txikiena
19 11 58 61 72 27 74 30
5 K¬onparatu zenbakiak, osatu eta idatzi > edo <.
62 da 79 baino. 62 79
76 da 59 baino. 76 59
6 E¬batzi.
aulek 27 zeta-har ditu, eta Aitorrek, Paulek
P
baino 12 gutxiago. Zenbat zeta-har ditu Aitorrek? H B
Paule
Aitor
Erantzuna
Izena Data
H B H B
2 K¬onparatu eta idatzi > edo <.
66 79 51 49 77 69
80 90 39 27 12 33
25 52 40 10 69 19
3 M¬argotu dagokion zenbakia, ilara bakoitzean.
Zenbaki handiena Zenbaki txikiena
12 21 65 33 75 65 68 64
13 45 23 57 60 27 77 33 66 72
65 73 48 74 9 26 45 23 46 32
A PROBA 8
4 Jarri zenbakiak bertikalean eta egin kenketak.
67 – 21 78 – 47 59 – 46 69 – 55
5 E¬batzi.
eireren amonak 59 urte ditu.
L
Leirek amonak baino 50 urte gutxiago ditu.
Zenbat urte ditu Leirek?
Erantzuna
obertok 75 zentimo ditu. Abelek

R
Robertok baino 33 zentimo gutxiago
ditu. Zenbat zentimo ditu Abelek?
Erantzuna
Bigarren hiruhilekoko ebaluazioa O PROBA
Izena Data
H B
+ =
H B
+ =
2 L¬otu.
8 hamarreko 57
7 bateko 7
Hamarreko 1 eta 8 bateko 80
5 hamarreko eta 7 bateko 76
7 hamarreko eta 6 bateko 18
O PROBA
3 Osatu segidak.
38 39
65 66
4 M¬argotu, kasu bakoitzean, zenbaki handiena.
43 47 58 50 30 70 66 77
5 K¬alkulatu.
H B H B H B H B
64 40 63 79
+ 11 + 28 - 21 - 54
6 E¬batzi.
H B
Elenek 57 lauki marraztu behar ditu, lan

baterako. Jadanik 15 marraztu ditu.
Zenbat lauki falta zaizkio marrazteko?
Erantzuna
Bigarren hiruhilekoko ebaluazioa A PROBA
Izena Data
1 Osatu eta kalkulatu.
hamarreko hamarreko
hamarreko hamarreko
2 Osatu zenbaki bakoitza eta idatzi nola irakurtzen den.
51= +
79= +
3 M¬argotu dagokion zenbakia, kasu bakoitzean.
Zenbaki handiena 60 57 48 60 48 62 35
Zenbaki txikiena 35 63 59 26 54 77 20
A PROBA
4 E¬gin batuketak.
H B H B H B H B
23 54 36 66
+ 41 + 15 + 21 + 12
5 E¬gin kenketak.
H B H B H B H B
64 49 53 79
-11 -28 -32 -54
6 E¬batzi.
aulek 37 argazki ditu album batean. Aitorrek
P
Paulek baino 12 argazki gehiago ditu.
Zenbat argazki ditu Aitorrek?
Paule
Aitor
Erantzuna
Bigarren hiruhilekoko ebaluazioa B PROBA
Izena Data
1 Osatu segida. Ondoren, idatzi nola irakurtzen diren

laukietako zenbakiak.
66 68
2 Jarri zenbakiak bertikalean eta egin eragiketak.
+ 3 hamarreko - 5 hamarreko
hamarreko hamarreko
3 Ordenatu zenbakiak.
Handienetik txikienera
70 55
79
64 Txikienetik handienera
46 31
B PROBA
4 E¬gin batuketak.
8+ 7= 10+ 4= 17+ 2=
23 54 36 66
+ 41 + 15 + 21 + 12
5 E¬gin kenketak.
9-6= 10-4= 19-7=

64 49 53 79
-11 -28 -32 -54
6 E¬batzi.
Naiarak 67 puntu lortu ditu itura jaurtitzen.
Unaik Naiarak baino 26 puntu gutxiago
lortu ditu. Zenbat puntu lortu ditu Unaik?
Erantzuna
Bigarren hiruhilekoa. Igarkizun bat ebazten
Izena Data
Ikerlari ona al zara? Bƒerehala

jakingo dugu. A¬urkitu K¬arlos nor
den jakiteko arrastoak.
1 Ordenatu hitzak eta aurkitu lehen arrastoa.
elastikoak ditu. asko Bƒere marra
1. arrastoa
2 Praketan zer zenbaki duen jakiteko, egin kenketak,

eta ondoren, batu emaitzak.
11 13 14
-4 -6 -9
+ + =
2. arrastoa Praketan zenbakia du.
3 K¬opiatu, azpimarratutako hitzak aurkako esanahia

dutenez ordezkatuta, hirugarren arrastoa lortzeko.
Karlos haur baxua eta argala da. Ile

horia eta leuna du. Beti triste egoten
da.
3. arrastoa
4 Orain, irakurri arrasto guztiak eta inguratu K¬arlos.

Izena Data
1 Zer zenbaki da? Zenbatu eta osatu.
H B
+ =
H B hamarreko eta bateko
+ =
2 Inguratu zenbaki bikoitiak.
36 8 49 22 66 17 88
27 16 54 32 73 2 95
3 Egin batuketak.
H B H B H B H B
11 43 15 24
13 33 23 31
+ 21 + 3 + 30 + 2
O PROBA 9
4 Erreparatu animalien ilarari eta osatu ordinalak. Ondoren,

idatzi ilaran animalia bakoitzak duen posizioa.
1. a 5. a
5 Zenbat puntu dituzte guztira ligako lehen hiru taldeen artean?

Behatu taulari eta ebatzi.
Datuak
, eta
Eragiketa
Erantzuna dituzte.
Izena Data
1 Zer zenbaki dira? Osatu eta idatzi nola irakurtzen diren.
H B
hamarreko eta bateko.
H B
hamarreko eta bateko.
2 Irakurri eta idatzi dagozkion 99ra arteko zenbakiak.
Zenbaki bikoitiak,
8 hamarreko dituztenak.
Zenbaki bakoitiak,
9 hamarreko dituztenak.
3 Egin batuketak.
43 12 42 41
12 40 31 25
+ 24 + 2 + 13 + 3
A PROBA 9
4 Zer solairu da? Idatzi ordinala eta nola irakurtzen den.
5 Nor doa aurrean? Eta atzean? Behatu eta idatzi izena.
Miren Iban Josu Jule Ane Danel Paule Peru Naia
1.aren atzean 8.aren atzean 4.aren aurrean
Izena Data
1 Idatzi aurreko hilaren eta hurrengoaren izena.
otsaila
apirila
iraila
abendua
2 Egin bururakoak dituzten batuketa hauek.
H B H B H B H B
45 89 17 46
+ 6 + 5 + 34 + 29
H B H B H B H B
13 28 59 72
+ 39 + 24 + 12 + 18
O PROBA 10
3 Pentsatu nola ebatziko duzun buruketa

eta ebatzi.
Karlosek 20 urte ditu eta arropa-denda
batean egiten du lan. Gaur 14 bufanda eta
27 txano saldu ditu. Zenbat arropa
saldu ditu gaur?
Datuak Eragiketa
eta
Erantzuna saldu ditu.
4 Inguratu gorputz geometriko bakoitza dagokion koloreaz.
gorria zilindroa berdea konoa horia prisma
morea esfera urdina kuboa
Zer izen du inguratu ez duzun gorputzak?
Izena Data
1 Erreparatu egutegiaren orriari eta erantzun.
5 egun falta dira nire Nirea joan den

urtebetetzerako. asteartean izan zen.
• Zer egunetan da Ibairen urtebetetzea?
• Zer egunetan izan zen Aneren urtebetetzea?
2 Zer forma dute objektu hauek? Idatzi gorputz

geometrikoen izenak.
A PROBA 10
37 + 6 19 + 28 46 + 37 54 + 26 66 + 14
4 Osatu, bururakoak dituzten batuketak izateko. Gero, egin

batuketak.
81 23 65 19
+ +5 +2 +4

Kamioi batek 26 kutxa aran, 12 poltsa laranja
eta 18 kutxa banana daramatza. Frutaz
betetako zenbat kutxa daramatza kamioiak?
Eragiketa
Erantzuna daramatza.
Izena Data
1 Zer ordu da? Idatzi.
3 eta erdiak 12ak 11 eta erdiak
Ordu bata 9 eta erdiak 6ak
12 12 12
11 1 11 1 11 1
10 2 10 2 10 2
9 3 9 3 9 3
8 4 8 4 8 4
7 5 7 5 7 5
6 6 6
12 : 00 6 : 00 1 : 00
2 Osatu erlojuak, ordu zuzena adieraz dezaten.
4rak 10 eta erdiak

12 12
11 1 11 1
10 2 10 2
9 3
4:
9
8
3
4
: 30 8 4
7 5 7 5
6 6
O PROBA 11
3 Egin batuketak, bururakoak dituztela kontuan hartuta.
H B H B H B H B
42 22 24 43
39 5 37 17
+ 7 + 19 + 12 + 28
4 Behatu irudiari, osatu enuntziatua eta ebatzi.
Ane eta Jon maskorrak biltzen aritu dira hondartzan.
Anek maskor hartu ditu, eta Jonek, .
Z¬enbat maskor
?
Datuak eta
16 24
Eragiketa
Erantzuna bildu dituzte.

Izena Data
1 Zer ordu adierazten du erloju bakoitzak? Lotu.
12 3rak 12
11 1 11 1
10 2 10 2
9 3 9 3
8 4 8 eta erdiak 8 4
7 5 7 5
6 6
12 eta erdiak
8 : 30 7ak 3 : 00
2 Osatu erlojuak eta idatzi orduak.
12 12
11 1 11 1
10 2 10 2
9 3 9 3
8 4 : 8 4 5 : 30
7 5 7 5
6 6
12 12
11 1 11 1
10 2 10 2
9 3 9 3
8 4 8 : 00 8 4 :
7 5 7 5
6 6
A PROBA 11
3 Egin batuketak, bururakoak dituztela kontuan hartuta.
6 + 12 + 54 15 + 45 + 24 18 + 42 + 24 21 + 36 + 17
4 Behatu marrazkiari, osatu buruketa eta ebatzi.
E¬lenek ditu poltsan,

eta kutxan,
Eragiketa
Erantzuna
Izena Data
1 Marratu balio txikieneko txanpona, kasu bakoitzean.
2 Inguratu.
Euro 1 eta 68 zentimo 2 euro eta 17 zentimo
3 Zenbat diru dago? Kalkulatu eta markatu.
7 € eta 7 zentimo
70 € eta 70 zentimo
7 € eta 70 zentimo
O PROBA 12
4 Zenbat bolaluma daude? Behatu eta osatu.
+ + =
x =
5 Zenbat zirkulu marraztu behar dira orri bakoitzean, zati
berdinetan banatzeko? Marraztu eta osatu.
Orri bakoitzean zirkulu marraztu behar dira.
6 Behatu zerrendari, osatu

buruketa eta ebatzi. PREZIO-ZERRENDA
Elastikoak 12 euro
Laurak 25 euro zituen. Gerrikoak 14 euro
Poltsak 35 euro
Elastiko bat erosi du
Sandaliak 31 euro
euro ordainduta.
Datuak eta Eragiketa
Erantzuna geratzen zaizkio.

Izena Data
1 Zenbat diru du Paulek? Kalkulatu eta osatu.
€ eta zentimo ditu.
2 Zer ordaindu dezakezu diru honekin? Margotu.
22 € eta
17 zentimo
15 € eta 18 € eta
40 zentimo 40 zentimo
3 Banatu bihotzak kartetan, denetan berdin, eta osatu.
Karta bakoitzean bihotz daude.
A PROBA 12
4 Kalkulatu eta osatu biderketak.
8+ 8 = x =
5+ 5+ 5 = x =
3+ 3+ 3+ 3 = x =
4+ 4+ 4+ 4+ 4 = x =
2+ 2+ 2+ 2+ 2+ 2 = x =
28 urte Nik Jokinek baino Nik Jokinek baino

ditut. 16 urte gutxiago 20 urte gutxiago
ditut. ditut.
Jokin Amaia Peru
Zenbat urte Zenbat urte

ditu Amaiak? ditu Peruk?
Eragiketa Eragiketa
urte ditu. urte ditu.

Hirugarren hiruhilekoko ebaluazioa O PROBA
Izena Data
1 Osatu segidak.
10 20 30
15 25 35
98 96 94
2 Handiagoa edo txikiagoa da? Konparatu eta osatu.
46 da 64 baino. 64 da 46 baino.
28 da 80 baino. 80 da 28 baino.
3 Zenbat edalontzi daude? Behatu eta osatu.
+ + =
x =
O PROBA
4 Idatzi nola irakurtzen diren ordinal hauek.
1.a 3.a
4.a 7.a
9.a 10.a
5 Egin eragiketak. H B
H B H B H B 31
64 53 79 24
+ 13 + 18 - 54 + 6
Denda batean, 35 urdaiazpiko-ogitarteko saldu dituzte,

eta horiek baino 12 tortilla-ogitarteko gutxiago.
Zenbat tortilla-ogitarteko saldu dituzte?
Eragiketa
Erantzuna
Hirugarren hiruhilekoko ebaluazioa A PROBA
Izena Data
15 23
31 56
77 91
2 Zenbat daude? Osatu eta kalkulatu.
+ + + =
x =
+ + =
x =
3 Egin batuketak.
12 35
36 73 36 14
+ 57 + 17 + 48 + 26
A PROBA
4 Handiagoa edo txikiagoa da? Konparatu eta osatu < edo > idatziz.
23 32 55 50 97 87
5 Egin kenketak.
64 49 53 79
- 11 - 28 - 32 - 54
6 Pentsatu zer eragiketa egin behar duzun eta ebatzi.
Denda batean 89 korbata zeuden.

Jadanik 36 korbata saldu dituzte.
Zenbat korbata geratzen dira dendan?
Eragiketa
Erantzuna
Autobus batean 25 haur eta 27 heldu doaz. Zenbat pertsona

doaz guztira autobus horretan?
Eragiketa
Erantzuna
Hirugarren hiruhilekoko ebaluazioa B PROBA
Izena Data
1 Osatu < edo > idatziz. Ondoren, ordenatu pare bakoitzeko

zenbaki handienak, eta gero, zenbaki txikienak.
48 35 63 86 10 19
95 90 64 49 78 87
Handienak > > > > >
Txikienak < < < < <
2 Osatu.
8+ 8 x =
5+ 5+ 5 x =
4+ 4+ 4+ 4+ 4 x =
2+ 2+ 2+ 2+ 2+ 2 x =
3 Osatu erlojuak, ordu zuzena adieraz dezaten.
4rak 12 9 eta erdiak 12

11 1 11 1
10 2 10 2
9 3 9 3
8 4 8 4
: 7
6
5 : 7
6
5
B PROBA
4 Jarri zenbakiak bertikalean eta kalkulatu emaitza.
36 + 45 68 + 14 46 + 37 78 + 19 35 + 52
5 Jarri zenbakiak bertikalean eta kalkulatu emaitza.
86 – 43 77 – 35 94 – 62 65 – 31 88 – 57
6 Pentsatu zer eragiketa egin behar duzun eta ebatzi.
Autobus batean 15 mutil, 13 neska eta 7 heldu

doaz. Zenbat pertsona doaz guztira autobusean?
Eragiketa
Erantzuna
Hirugarren hiruhilekoa. Txangoa baserrira
Izena Data
Ikasturtea amaitu baino lehen, lehen mailako ikasleek baserri-

eskola batera joan behar dute. Irakasleak informazio hau jarri du
ikusgai ikasgelan, eta gurasoentzako ohar informatibo bat
prestatzeko eskatu die, datu garrantzitsuenak jakinarazteko.
GOIKO SOROA
BASERRI-ESKOLA
Askaldegiko errepidea
Telefonoa: 333 78 49 30
Ordutegia: Astelehenetik
asteazkenera, 10etatik
5etara. Biribil autobusak
Prezioak: Landaberritik Goiko
Soroa
Helduak: 15 €
baserri-eskolarako jo
Haurrak: 8 € an-etorriko
txartelak 12 euro bal
io du.
1 Zenbat kilometro daude herriaren eta baserri-eskolaren

artean? Bilatu datuak mapan eta kalkulatu.
Herritik zubira arteko

kilometroak
Zubitik baserrira arteko kilometro
daude guztira.
kilometroak
2 Zenbat balio du txangoak? Idatzi prezioak eta kalkulatu.
BIRIBIL
GOIKO SOROA
AUTOBUSAK
BASERRI-ESKOLA
Landaberri – Baserri-eskola
Haurren sarrera: euro
Prezioa: euro
Txangoak
balio du.
3 Inguratu baserri-eskola zabalik dagoen egunak. Ondoren, irakurri

irakasleak esandakoa eta margotu horiz txangoaren eguna.
Txangoaren egunak
EKAINA 2 hamarreko
Al. Ar. Az. Og. Ol. Lr. Ig. eta 3 bateko ditu.
1 2 3 4 5 6
7 8 9 10 11 12 13
14 15 16 17 18 19 20
21 22 23 24 25 26 27
28 29 30
Txangoa egun honetan izango da:

4 Ebatzi.
Autobusak 30 minutu behar ditu baserritik askaldegira joateko,
eta 14 minutu, askaldegitik Landaberrira joateko. Zenbat denbora behar
du autobusak baserritik herrira joateko?
Eragiketa
Eragiketa
Erantzuna Autobusak minutu behar ditu.
Bidean 15 minutuko geldialdi bat egiten

badugu askaltzeko, zenbat denbora
beharko dugu iristeko?
Erantzuna beharko ditugu.

5 Zer jarduera egin daitezke baserri-eskola batean?
Idatzi zenbait adibide.
6 Inguratu txangora eramango zenituzkeen gauzak.
7 Orain, osatu gurasoentzako ohar informatiboa.
L¬ehen mailako ikasleok txango bat egin behar

dugu egunean,
izena duen baserri-eskolara.
errepidean dago,
herritik kilometrora.
A¬utobusak 9etan jasoko gaitu ikastetxean.
Bƒaserri-eskolatik 5etan aterako gara. Bƒidean,
askaltzeko geratuko garenez, minutu
beharko ditugu ikastetxera iristeko.
Txangoak euro balio du.
Informazio gehiago nahi baduzue, baserrira dei

egin dezakezue; hau da zenbakia:
Amaierako ebaluazioa O PROBA
Izena Data
1 Osatu eta idatzi.
hogeita hamabost hirurogeita hamar
laurogeita sei laurogeita hamazazpi
31 56
77 91
2 Konparatu eta margotu, kasu bakoitzean, dagokion igela.
Zenbaki handiena Zenbaki txikiena
66 22 77 25 72 35
16 96 53 93 47 40
3 Irakurri eta osatu segidak.
Zenbaki bikoitiak 24 26 38
Zenbaki bakoitiak 53 55 67
O PROBA
4 Egin eragiketak.
71 67 46 53
+ 13 + 20 + 8 + 39
67 78 59 69
- 21 - 47 - 46 - 55
5 Osatu erlojuak eta idatzi zer ordu den.
12 12
11 1 11 1
10 2 10 2
9 3 : 9
8
3
4
5 : 30
8 4
7 5 7 5
6 6
6 Ebatzi.
Jonek 32 maskor bildu ditu;
Bertak, 21; eta Leirek, 16.
Zenbat bildu dituzte hiruren
artean? Eragiketa
Erantzuna
Amaierako ebaluazioa A PROBA
Izena Data
1 Osatu eta idatzi.
19 + =
23 + =
45 + =
71 + =
92 + =
2 Konparatu eta ordenatu txikienetik

handienera. 56 26
91 59 64
54 + 23 37 + 60 44 + 18 62 + 18 25 + 56
A PROBA
19 – 8 94 – 62 85 – 14 57 – 33 67 – 45
5 Osatu erlojuak.
Ordu bat lehenago Ordu bat geroago

12
11 1
10 2
12 12
11 1 11 1
10 2 9 3 10 2
9 3 8 4 9 3
8 4 7 5 8 4
6
7 5 7 5
6 6
: 8 : 30 :
6 Ebatzi.
Gimnasioan futboleko 23 baloi,
saskibaloiko 17 eta errugbiko 15 daude.
Zenbat baloi daude guztira?
Eragiketa
Erantzuna
Lehen Hezkuntzako 1. ziklorako Matematikako
arlorako edukiak eta ebaluazio-irizpideak*
Edukiak
1. MULTZOA. MATEMATIKAKO MULTZO GUZTIEN EDUKI
KOMUNAK
Hizkuntza matematikoa
• Z
ehaztasuna eta argitasuna, kantitateak, zenbakizko erlazioak,
ordinal sinpleak, alderaketak, sailkapenak, neurri-unitate
errazak, espazioko orientazioa, denboraorientazioa...
adierazteko.
• H
izkuntza egokia erabiltzea batuketa- eta biderketa-egoera
errazak adierazteko.
• Batuketa, kenketa, biderketa eta zatiketaren sinbolo eta

adierazpen matematikoak.
• K
alkulagailua. Erabilera-jarraibideak. Segidak sortzeko,
zenbakiak konposatzeko eta deskonposatzeko, kalkuluak
egiteko, buruzko estrategiak ikasteko eta problemak ebazteko
erabiltzea.
• Informatikako eta Interneteko baliabideak erabiltzea, jarduerak

egiteko eta Matematikako edukiak ulertzeko.
2. MULTZOA. ZENBAKIAK ETA ERAGIKETAK
Zenbaki arruntak eta zenbakizko alfabetatzea
• Zenbakien esanahia eta erabilgarritasuna eguneroko bizitzan

(zenbatu, neurtu, ordenatu, kantitateak adierazi, erosi, jolastu...
komunikatu).
• Komunikazioa eta zenbakiak. Zenbakizko testuak eta

zenbakiekin lotutako eguneroko bizitzako adierazpenak
interpretatzea (publizitate-liburuxkak, prezioen katalogoak,
bidaia-katalogoak).
• Zenbakikuntza-sistema hamartarra. Zenbakien eraketa-arauak

eta bost zifrara arteko zenbakien posizio-balioen arauak jakitea.
* 236/2015 Dekretua, abenduaren 22koa, Oinarrizko Hezkuntzaren curriculuma zehaztu eta Euskal Autonomia Erki-
degoan ezartzen duena (EHAA, 2016-01-15).
192
• Zenbakiak benetako egoeretan erabiltzea: irakurtzea eta
idaztea, ordenatzea eta alderatzea (idazkera), zenbakizko
zuzenean adieraztea, deskonposatzea, biribiltzea, jolasetan
erabiltzea.
• Zenbaki ordinalak. Benetako testuinguruetan erabiltzea.
• Zatikiak erabiltzen hastea: erdia eta laurdena.
Eragiketak
• Batuketa (biltzeko edo gehitzeko egoerak) eta kenketa

(bereizteko edo kentzeko egoerak) egiteko eragiketen esanahia,
eta eguneroko bizitzan erabiltzea, problemak ebazteko.
• Biderketa (batugai berdinen arteko batuketa laburtua, aldi

kopurua kalkulatzea) eta zatiketa (banatzea eta biltzea;
biderketaren alderantzizko eragiketa gisa) egiteko eragiketen
esanahia, eta eguneroko bizitzan erabiltzea, problemak
ebazteko.
• Eragiketen ahozko eta idatzizko adierazpena, eta batuketak,

kenketak, biderketak eta zatiketak egitea.
Kalkulu-estrategiak
• Batuketak eta kenketak:
o Batuketak eta kenketak ulertzeko eta egiteko hasierako

estrategiak: eskuz erabiltzea eta zenbatzea, hatzak, zenbakizko
zuzena, jolasak... erabiltzea.
o Buruzko kalkulu automatikoa: 10era arteko zenbakien arteko

batuketak eta kenketak egiteko taulak egitea eta buruz
ikastea.
• Biderketak eta zatiketak:
o Biderketa eta zatiketa errazak ulertzeko eta egiteko hasierako

estrategiak: adierazpen grafikoak, neurrien errepikapenak,
diru-banaketak, jolasak...
o Buruzko kalkulu automatikoa: biderkatzeko taulak egitea eta

buruz ikastea.
193
Zenbakizko zentzua:
• Buruzko kalkuluko estrategiak:
o Biderkatzeko taulak egitea eta buruz ikastea
o Buruzko kalkuluko norberaren estrategiak eta estrategia

akademikoak egitea eta erabiltzea: deskonposizioa eta
konposizioa, edozein zenbakiri 1, 10 eta 100 batzea edo/eta
kentzea, zenbaki errazen bikoitza eta erdia, 1ez, 10ez, 100ez...
biderkatzea, eta zenbakiak batuketatan eta biderketatan
deskonposatzea.
o Kalkulu hurbildua. Zenbait estrategia erabiltzea, kalkulu baten

emaitza iritzira kalkulatzeko eta biribiltzeko, eta kalkulua
baliagarria den balioestea.
o Buruzko kalkuluak egiteko erabilitako prozesua ahoz edo/eta

idatziz azaltzea.
• Idatzizko kalkuluko estrategiak:
o Batuketen, kenketen, biderketen eta zatiketen algoritmo ez-

akademikoak egitea, zenbakiak deskonposatuz, banaketak
eginez eta beste estrategia batzuk erabiliz.
o Batuketak,
kenketa eta biderketak egitea, algoritmo
akademikoa erabiliz.
o Zenbaki arruntak batuketatan deskonposatzea, zifren posizio-

balioei erreparatuz.
o Segida gorakorrak eta beherakorrak egitea.
o Idatzizko kalkuluak egiteko erabilitako prozesua ahoz azaltzea.
3. MULTZOA. NEURRIA: MAGNITUDEAK KALKULATZEA ETA

IRITZIRA KALKULATZEA
Neurketaren esanahia eta erabilgarritasuna eguneroko

bizitzan
• Neurriekin eta magnitudeekin lotutako eguneroko bizitzako

zenbakizko testu errazak bereiztea eta interpretatzea.
• Lexiko egokia erabiltzea neurketei buruzko informazioak

interpretatzeko eta transmititzeko.
Luzera, pisua/masa eta edukiera
• Objektuak zuzenean edo zeharka alderatzea, luzerari, pisuari/

masari edo edukierari erreparatuz.
194
• Tresna eta estrategia ez-konbentzionalak (urratsak, oinak, sokak,
harriak, potoak...) erabiliz neurtzea, eguneroko bizitzako
testuinguruetan.
• Ohiko unitateak eta tresna konbentzionalak (erregela, metroa,

balantzak, ontziak) erabiltzea, inguruko objektuak eta
distantziak neurtzeko.
• Unitate egokiena aukeratzea, neurri bat magnitude-ordenaren

mende adierazteko.
• Magnitude baten unitateak eta kantitateak alderatzea eta

ordenatzea.
• Neurketen emaitzak (distantziak, tamainak, pisuak, edukierak...)

iritzira kalkulatzea, eguneroko bizitzako egoeretan.
• Norberaren estrategiak egitea eta erabiltzea, neurketak eta

iritzirako kalkuluak egiteko.
• Neurketak egiteko erabilitako prozesua eta estrategia ahoz edo/

eta idatziz azaltzea.
Denbora neurtzea
• Denbora neurtzeko unitateak: denbora ziklikoa eta denbora-

tarteak (segundoak, minutuak, orduak, egunak, asteak, hilak,
urtaroak, urteak).
• Denbora-tarte baten iraupena adierazteko egokia den unitatea

hautatzea eta erabiltzea.
• Denbora neurtzeko unitateak.
• Erloju analogikoan eta digitalean orduak idaztea, puntuan (--

:00), eta laurdenak (--:15), eta erdiak (--:30), eta laurden gutxiak
(--:45). Ahozko informazio bat oinarri hartuta, ordu
esanguratsuak idaztea.
Diru-sistema
• Txanponen eta billeteen balioa identifikatzea, eguneroko

bizitzako salgaien prezioetan.
• Legezko txanponak eta billeteak bereiztea eta erabiltzea, eta

baliokidetasunak ezartzea.
195
4. MULTZOA. GEOMETRIA
Kokapena espazioan
• Kokapenak eta higidurak deskribatzea, bai norberarekiko, bai

beste erreferentzia-puntu batzuekiko, geometriako lexikoa
erabiliz.
• Koordenatu-ardatzetako kokapenak eta higidurak deskribatzea,

ikasleentzat hurbilekoak diren egoeretan.
• Espazio ezagunen oinarrizko adierazpena: maketak.
• Ibilbideen krokisak, eta mapa eta plano errazak interpretatzea

eta ahoz deskribatzea.
• Bideen krokisak prestatzea eta haiek egitea (ibilbideak,

distantziak, biraketak).
• Ibilbideak lerro gisa: irekiak eta itxiak, zuzenak eta kurbatuak,

zuzenen ebaketa, eta zuzen paraleloak eta elkarzutak.
• Espazioko erlazioei buruzko informazioak dituzten mezuak

interpretatzea.
Forma lauak eta espazialak
• Objektu ezagunetan oinarrizko gorputz geometrikoak

identifikatzea: kuboak, esferak, prismak, piramideak, zilindroak
eta konoak.
• Objektuak eta gorputz geometrikoak deskribatzea, geometriako

oinarrizko lexikoa erabiliz. Erpinak, ertzak eta aurpegiak.
• Objektuak eta gorputz geometrikoak alderatzea eta sailkatzea,

zenbait irizpide erabiliz.
• Eguneroko bizitzako objektuetan eta espazioetan irudi lauak

identifikatzea: triangeluak, laukiak, pentagonoak, hexagonoak,
zirkuluak eta zirkunferentziak.
• Irudi lauak alderatzea eta sailkatzea, oinarrizko irizpideak

erabiliz.
• Poligonoak irizpide geometrikoen arabera sailkatzen hastea:

aldeak eta erpinak.
• Irudi batzuetatik beste batzuk eratzea, konposizioz eta

deskonposizioz.
• Datuetatik abiatuta, irudiak eraikitzea.
196
Erregulartasunak eta simetriak
• Irudietan eta gorputzetan erregulartasunak bilatzea, objektuak

eskuetan erabiliz.
• Gorputz-simetriak eta ispiluak.
5. MULTZOA. INFORMAZIOAREN TRATAERA, ZORIA ETA

PROBABILITATEA
Grafikoak eta taulak
• Objektu, fenomeno eta egoera ezagunei buruzko datuak biltzea

eta erregistratzea, oinarrizko teknika hauek erabiliz: inkesta,
behaketa eta neurketa.
• Objektu, fenomeno eta egoera ezagunetatik ateratako datuei

buruzko sarrera bikoitzeko taulak egitea.
• Inguruko objektu, fenomeno eta egoerei buruzko datuen barra-

grafikoak egitea.
• Sarrera bikoitzeko taula errazetan eta eguneroko bizitzan ohiz

erabiltzen direnetan adierazitako zenbakizko testuak irakurtzea
eta idaztea.
• Fenomeno ezagunei buruzko barra-grafiko errazak irakurtzea

eta interpretatzea.
Esperimentu batzuen zorizko izaera
• Zorizko fenomeno errazetara intuitiboki hurbiltzea.
• Ezinezkoa, ziurra eta posiblea baina ziurra ez dena bereiztea,

eta zoriarekin lotutako adierazpen batzuetan erabiltzea.
197
6. MULTZOA. PROBLEMAK EBAZTEA
• Zenbaki arrunten arteko batuketak, kenketak, biderketak edo/

eta zatiketak eginez ebatz daitezkeen egoerak eta problemak.
• Problemak ebazteko elementuak eta prozesuak:

(enuntziatua, datuak, galdera, soluzioa), eta gainditu beharreko
zailtasunak (hizkuntza-ulermena, zenbakizko datuak,
matematika-kodetzea eta -adierazpena, soluzioa egiaztatzea,
eta jarraitutako prozesuaren ahozko komunikazioa).
• Problemak ulertzeko eta ebazteko estrategiak planteatzea

eta garatzea:
o Problemak irakurtzea eta iruzkinak egitea.
o Batuketa-egoerak (aldaketa, konbinazioa, alderaketa eta

berdintzea) eta biderketa-egoerak (neurrien errepikapena).
o Ahozko problemak, problema grafikoak eta idatziak.
o Taldean, binaka eta banaka ebaztea.
o Buruz,kalkulagailuz eta eragiketaren algoritmoa erabiliz

ebaztea.
o Datuak sobera dituzten, falta dituzten, zenbait soluzio dituzten,

sistematikoki zenbatu beharreko... problemak.
o Problemak asmatzea eta ikaskideei jakinaraztea.
o Besteestrategia batzuk: saiakuntza- eta errore-metodoa,

marrazki bat egitea...
o Problemak ebaztean jarraitutako prozesua ahoz azaltzea eta

justifikatzea.
• Problema irekiak ebaztea:
o Zenbakiei, kalkuluei, neurriei, geometriari eta informazioaren

trataerari buruzko ikerketa matematiko errazak.
o Lanen proiektu txikiak planteatzea eta ikertzea. Matematikako

ezagutzak aplikatzea eta elkarrekin lotzea. Problemak
elkarlanean lantzea.
198
Ebaluazio-irizpideak
Lehen Hezkuntzako 1. zikloa
1. Matematikako lanerako jarrera positiboa izatea, kalkuluen

aurkezpen txukuna eta ordenatua balioestea, eta konfiantza izatea
norberaren aukeretan eta ikaskuntzako erronkak eta erroreak
gainditzeko.
2. Eguneroko bizitzako zenbakizko testuak interpretatzea, 5 zifrara

arteko zenbaki arruntak irakurtzea eta idaztea, eta zifra bakoitzaren
posizio-balioa interpretatzea, zenbakiak posizio-balioaren arabera
eta zenbakizko zuzenean alderatzea eta ordenatzea.
3. Batuketa, kenketa, biderketa eta zatiketa errazak buruz egitea,

buruzko kalkulu zehatzak eta hurbilduak egiteko zenbait estrategia
erabiliz.
4. Problemak ebazteko egoeretan zenbaki arrunten kalkulu

zehatzak egitea, batuketak eta kenketak egiteko eta bi zifrako
zenbakiez biderkatzeko algoritmoak erabiliz, edo kalkulagailua
erabiliz, kalkulu konplexuagoetarako.
5. Neurriekin lotutako eguneroko bizitzako zenbakizko testu

errazak interpretatzea, eta objektu, espazio eta denbora ezagunen
iritzirako kalkuluak eta neurketak egitea, neurtu beharreko
objektuaren neurriari eta izaerari ondoen egokitzen zaizkion
unitateak eta tresnak (konbentzionalak eta ez-konbentzionalak)
erabiliz
6. Gertuko benetako espazio batean dagoen objektu baten

kokapena, eta berarekiko eta beste erreferentzia-puntu batzuekiko
lekualdatze bat edo ibilbide bat deskribatzea, eta erlazio espazialei
buruzko informazioa duten mezu errazak interpretatzea,
geometriako lexiko sinplea erabiliz (ezkerra-eskuina, aurrean-
atzean, goian-behean, hurbil-urrun eta hurbilekoa-urrunekoa,
zuzena, kurbatua...).
7. Adierazpen espazial sinpleetan agertzen diren informazioak

interpretatzea eta sortzea (koordenatu-ardatzak eta hiriko planoak,
krokisak, mapa eta plano sinpleak), eta haietan kokapenak eta
ibilbideak deskribatzea, geometriako oinarrizko nozioak erabiliz
(kokapena, lerrokatzea, higidurak).
8. Espazioko forma eta gorputz geometrikoak (poligonoak,

zirkuluak, kuboak, prismak, zilindroak, esferak) bereiztea, eskuetan
erabiliz eta behatuz, eta zenbait irizpideren arabera sailkatzea.
199
9. Eguneroko bizitzako gertaerei eta objektuei buruzko datuak
biltzea, emaitza taula erraz batean eta barra-grafiko batean
adieraztea, eta barra-grafikoetan eta sarrera bikoitzeko tauletan
aurkeztutako datuen oinarrizko interpretazioak egitea, galderak
eginez eta problema errazak ebatziz.
10. Matematikako zenbait eduki erabiliz ebatz daitezkeen

eguneroko bizitzako problema errazak identifikatzea eta
planteatzea.
11. Eguneroko bizitzako objektuekin, gertaerekin eta egoerekin

lotutako problema errazak ebaztea eta formulatzea, eragiketak
aukeratuz eta dagozkien oinarrizko algoritmoak edo ebazteko beste
prozedura batzuk erabiliz, kalkulagailua barne, eta jarraitutako
prozesua ahoz azaltzea.
12. Problema irekiak ebaztea eta Matematikako ikerketa sinpleak

eta zenbakiei, neurriei eta geometriari buruzko lan-proiektu txikiak
egitea, gainerakoekin elkarlanean, eta jarraitutako ebazpen-
prozesua eta lortutako ondorioak ahoz azaltzea.
200
Hasierako ebaluazioa
LORPEN-ADIERAZLEAK Jarduerak
Badaki 9ra arteko zenbaki kardinalak irakurtzen, idazten eta ordenatzen. 1, 2, 3, 4, 5, 6, 8,10
Badaki 9ra arteko zenbakien segidak irakurtzen eta idazten, gorako eta beherako ordenan. 3
Badaki kopuruak eta zenbakiak deskonposatzen eta adierazten, kopuru eta zenbaki 4
txikiagoak batuz edo gehituz.
Batuketa baten emaitza kalkulatzen du, elementu guztiak zenbatuz. 5
Kenketa baten emaitza kalkulatzen du, hasierako kopurutik elementuak marratuz. 6
Oinarrizko irudi geometrikoak identifikatzen eta bereizten ditu. 7, 8
Ilustrazioetan irudikatutako egoerak ulertzen ditu. 4, 5, 6, 9, 11
Oinarrizko nozio espazialak erabiltzen ditu (hurbil, urrun, gainean, azpian...). 9, 10
Elementuak deskribatzeko eta konparatzeko kontzeptuak (altu, baxu, luze, labur, zabal, 11
estu...) aplikatzen ditu.
Arrazoiketa matematikoko prozesuak eta ebazpen-estrategiak erabiltzen ditu. 3, 4, 5, 6, 7, 9, 10, 11
Erantzunak
1. Ezkerretik eskuinera eta goitik behera: 5, 6, 7, 4.
2. 2, 9, 3, 8.
3. - 2 - 4 - 6 - 8 -
- 7 - 5 - 3 -1 -
4. EG (erantzun grafikoa):
2 banana marraztu behar dira. 6 = 4 eta 2
2 limoi marraztu behar dira. 7 = 5 eta 2
5. 3 + 2 = 5 7 + 1 = 8
2 + 6 = 8 4 + 4 = 8
6. 4 – 1 = 3 6 – 3 = 3 8–5=3
7. eta 8. EG
9. Belarri beltzak dituen txakurra inguratu behar da.
10. EG
11. EG: Lehen arkatza eta erdiko borragoma margotu behar dira.
201
Kontrol-probak UNITATEA
1
Jarduerak
LORPEN-ADIERAZLEAK
Oinarrizko maila Maila aurreratua
O proba A proba
Lanak ordenan eta txukun egiteko interesa du, eta 1, 2, 3, 4, 5, 6 1, 2, 3, 4, 5
hobetzen ahalegintzen da.
Badaki 9ra arteko zenbaki kardinalak irakurtzen eta 1, 2, 3, 4, 5, 6 1, 2, 3, 4, 5
idazten.
Badaki elementuak zenbatzen eta emaitza 1, 2, 4 1, 2
dagokion zenbakiarekin lotzen.
Badaki 9ra arteko zenbaki-segidak irakurtzen, 3 3
idazten eta ordenatzen.
Zenbakiak konparatzen ditu, eta zenbaki handiena 4, 5, 6 2, 4, 5
eta zenbaki txikiena bereizten ditu.
Erantzunak
O proba A proba
1. 6, 5, 4, 8, 7, 9. 1. Bizkar-zorroak: 6; koadernoak: 8;
ordenagailuak: 3; erregelak: 4.
2 eta 3. EG
2. 6. EG: 4 zirkulu marraztu behar dira.
4. 9 eta 6 inguratu behar dira.
7. EG: 3 lauki marraztu behar dira.
5. Handienetik txikienera: 7, 5, 2.
3. - 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 -
Txikienetik handienera: 2, 5, 7.
- 7, 6, 5, 4, 3, 2, 1 -
6. EL (erantzun librea).
4. Zenbaki handiena: 8 eta 9.
Zenbaki txikiena: 2 eta 0.
5. 3, 2, 0. 6, 5, 4. 8, 5, 1.
9, 7, 3, 1. 9, 8, 6, 3, 2.
202
2
Jarduerak
LORPEN-ADIERAZLEAK
O proba A proba
Badaki 9ra arteko zenbaki kardinalak irakurtzen eta 1, 2, 3 1, 2, 3, 4
idazten.
Badaki 10era arteko zenbaki kardinalak irakurtzen 4 5
eta idazten.
Badaki elementuak zenbatzen eta emaitza dagokion 1, 2, 3, 4 1, 2, 4
zenbakiarekin lotzen.
Zenbakiak beste zenbaki batzuen batuketatan 4 4, 5
deskonposatzen ditu.
Zenbaki arrunten arteko batuketak egiten ditu, eta 1, 2, 3 1, 2, 3
horrela, prozesuen automatizazioa finkatzen du.
Biderketaren trukatze-propietatea ulertzen du. 4, 5
Buruz egiten ditu zifra bateko zenbakien batuketak, 1, 2, 3 1, 2, 3

laguntza grafikoarekin eta laguntzarik gabe.
Oinarrizko espazio-nozioak, ezkerra eta eskuina, 5 6
erabiltzen ditu objektu bat kokatzeko, objektu
ezagun bat erreferentzia gisa hartuta.
Erantzunak
O proba A proba
1. 3 + 2 = 5 5 inurri daude. 1. 5 + 3 = 8 8 liburu daude.
4 + 3 = 7 7 tximeleta daude. 2. 3 + 2 = 5 5+2=7
2 + 1 = 3 3 beldar daude.
5 + 2 = 7 7 euli daude. 3. 4 + 3 = 7 3 + 6 = 9 1+5=6
2 + 6 = 8 7 + 0 = 7 8+1=9
2. 3 + 3 = 6 Azkenean 6 kopa daude.
4. Ezkerretik eskuinera eta goitik behera:
3. 7 + 2 = 9 2 + 4 = 6 4+5=9 EG: 3 puntu marraztu behar dira. 9 = 6 + 3
2 + 3 = 5 1+6=7 EG: 5 puntu marraztu behar dira. 9 = 4 + 5
4. 4 peoi beltz eta 6 peoi zuri daude. EG: 4 puntu marraztu behar dira. 9 = 5 + 4
10 = 4 + 6 EG: 6 puntu marraztu behar dira. 9 = 3 + 6
5. EG 5. 4 + 6 = 10 5 + 5 = 10 6 + 4 = 10
6. Fonendoskopioa eta pintzela inguratu
behar dira.
203
3
Jarduerak
LORPEN-ADIERAZLEAK
O proba A proba
Buruketa baten enuntziatuan azaldutako egoera 4 3
ulertzen du.
Badaki 10era arteko zenbaki kardinalak irakurtzen 1, 2, 3, 4 1, 2, 3, 4
eta idazten.
Badaki 10era arteko zenbaki kardinalak ordenatzen, 2
gorako eta beherako ordenan.
Elementuak zenbatzen ditu eta emaitza dagokion 1, 3, 4, 5
zenbakiarekin lotzen du.
Hamarreko bat osatzen du, elementu kopuru jakin 5
batetik abiatuta.
Hamarrekoak eta batekoak identifikatzen ditu, 4
elementu kopuru jakin batetik abiatuta.
Zenbaki arrunten arteko kenketak egiten ditu, eta 1, 3, 4 1, 2, 3
Lerro zuzenak, kurbatuak eta poligonalak 6
identifikatzen eta marratzen ditu, bai irekiak, bai itxiak.
Oinarrizko irudi geometrikoak (zirkuluak eta 5
triangeluak) identifikatzen eta bereizten ditu.
Erantzunak
O proba A proba
1. EG: 3 sagar marraztu behar dira. 1. 6 – 2 = 4 4 izozki geratzen dira.
5 – 2 = 3 3 sagar geratu dira. 5 – 2 = 3 3 hegazkin geratzen dira.
2. - 8, 7, 6, 5, 4, 3, 2, 1, 0. 2. 4 – 3 = 1 6 – 2 = 4 7–5=2
3. 2 zirkulu marratu behar dira. 5 – 2 = 3 4 – 1 = 3 2 – 2 = 0 8–5=3
Zirkulu 1 marratu behar da. 5 – 1 = 4 9–6=3
4 zirkulu zirkulu marratu behar dira. 5 – 4 = 1 3. 8 – 2 = 6 6 jogurt geratzen dira.
4. EG: 9 puxtarri eta 5 puxtarri. 8 – 6 = 2 2 jogurt geratzen dira.
9 – 5 = 4 Orain 4 puxtarri ditu. 8 – 8 = 0 0 jogurt geratzen dira.
5. EG: 4 zirkulu eta 7 triangelu. 4. 10 laranja eta 10 limoi inguratu behar dira.
6. EG
204
4
Jarduerak
LORPEN-ADIERAZLEAK
O proba A proba
Arrazoiketa-prozesuak eta buruketak ebazteko 5 6
estrategiak erabiltzen ditu, eta beharrezko kalkuluak
egiten ditu.
Badaki 19ra arteko zenbaki ordinalak irakurtzen, 1, 2, 3, 4, 5 1, 2, 3, 4, 5, 6
idazten, konparatzen eta ordenatzen, gorako eta
beherako ordenan.
Elementuak zenbatzen ditu eta emaitza dagokion 1, 2 1, 2, 6
Badaki adierazten zein diren zenbaki baten 1, 2 1, 2, 3
hamarrekoak eta batekoak (eta horien baliokidetasuna).
Zenbakiak hamarrekotan eta batekotan 2 1, 2, 3
deskonposatzen ditu, bai eta batuketa gisa ere.
Zenbaki arrunten arteko batuketak egiten ditu, eta 5 5, 6
Buruketa baten datuak aztertzen ditu, haiei buruz 5 6
hausnartzen du eta ezagutzak aplikatzen ditu.
Erantzunak
O proba A proba
1. 14 errotuladore daude. 1. hamarreko 1 eta 3 bateko
15 zorrozkailu daude. 10 + 3 = 13 13 hamahiru
13 txilibitu daude. hamarreko 1 eta 8 bateko
12 ziba daude. 10 + 8 = 18 18 hamazortzi
2. 1 H eta 1 B → 10 + 1 → 11 2. 1 H eta 2 B 12 1 H eta 4 B 14
1 H eta 9 B → 10 + 9 → 19 1 H eta 6 B 16 1 H eta 9 B 19
1 H eta 2 B → 10 + 2 → 12 3. 15 = 10 + 5 hamabost
1 H eta 6 B → 10 + 6 → 16
17 = 10 + 7 hamazazpi
4. Ezkerretik eskuinera eta goitik behera: 0 -
4, 6, 5, 10, 10, 14, 15, 19.
2; 8 - 10; 10 - 12; 17 - 19.
5. 2 + 2 = 4 6 + 4 = 10 5 + 13 = 18
- 1 -; 4 - 6; - 10, 11; 10 - 12 -; - 17, 18 -;
12 + 4 = 16
- 18, 17, 16 - 14, 13, 12, 11 -.
6. Hau inguratu behar da: 5 – 2.
5. 8 + 3 = 11 Orain 11 pintzel ditu.
5 – 2 = 3 3 haur geratu dira.
205
1. hiruhilekoko ebaluazio-probak
Jarduerak
LORPEN-ADIERAZLEAK Bikaintasun-
maila
O proba A proba
B proba
Badaki 19ra arteko zenbakiak irakurtzen, 1, 2, 3, 4, 5, 6 1, 2, 3, 4, 5, 6 1, 2, 3, 4, 5, 6
idazten, konparatzen eta ordenatzen, gorako
eta beherako ordenan.
Elementuak zenbatzen ditu, eta lortutako emaitza 1, 3, 4, 5 1, 4, 5, 6
lotzen du dagokion zenbakiarekin.
Badaki adierazten zein diren zenbaki baten 3 4
hamarrekoak eta batekoak (eta horien
baliokidetasuna).
Zenbakiak hamarrekotan eta batekotan 4 3
Zenbaki arrunten arteko batuketak eta 4, 5 5, 6 3, 4, 5, 6
kenketak egiten ditu, eta horrela, prozesuen
automatizazioa finkatzen du.
Buruketa baten datuak aztertzen ditu, haiei buruz 6
Erantzunak
O proba A proba B proba
1. EG: 6 triangelu eta 1. 4, 7 eta 8 inguratu behar 1. 6, 4, 2, 1; 9, 7, 5, 3;
8 erronbo, hurrenez hurren. dira. 9, 5, 4, 0.
2. Ezkerretik eskuinera eta 2. 10 baino handiagoak: 18, 2. Ezkerretik eskuinera eta
goitik behera: 9, 6, 8, 9. 15, 11, 12 eta 19. goitik behera: 3 - 5; 8 - 10;
10 baino txikiagoak: 3, 6, 0, 15 - 17; 6 - 8; 12 - 14;
3. 13 intxaur daude.
2 eta 8. 17, 19.
17 gaztaina daude.
3. Ezkerretik eskuinera eta 3. 10 + 1 = 11 15 = 10 + 5
4. EG
goitik behera: bost, 10 + 4 = 14 17 = 10 + 7
5+2=7
bederatzi, hamar, hamabi, Hamarreko 1 eta 4 bateko: 14.
3 + 7 = 10
hamalau, hamazazpi. Hamarreko 1 eta 9 bateko: 19.
4+3=7
1+5=6 4. Hamarreko 1 eta bateko 1 4. 6 + 2 = 8 8+1=9
10 + 1 =11 7 + 5 = 12 3+3=6
5. Irudi bat marratu behar da.
Hamarreko 1 eta 5 bateko 6 + 3 = 9 8 + 4 = 12
5–1=4
10 + 5 = 15 9 + 5 = 14
6 irudi marratu behar dira.
8–6=2 5. EG 5. 4 – 1 = 3 6 – 2 = 4
6+2=8 9 – 7 = 2 3 – 2 = 1
6. - 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10.
8+1=9 2 – 0 = 2 7–6=1
- 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18,
8–5=3
19. 6. EG
5–3=2 6. 6 + 3 = 9
4–2=2 Orain 9 eranskailu ditu.
206
Gaitasunen ebaluazioko 1. hiruhilekoko proba.
Olentzero etorri da!
EBALUATZEN DIREN
GAITASUNAK
HIZKUNTZA- ETA Inguruneko eguneroko bizitzako testuen 2

LITERATURA- helburua identifikatzen du: oharrak,
KOMUNIKAZIORAKO gutunak, postalak…
GAITASUNA
19ra arteko zenbakiak hamarrekotan eta 3
MATEMATIKARAKO
batekotan deskonposatzen ditu, bai eta
GAITASUNA
batuketa gisa ere.
Unitatean ikasitako hiztegia zehaztasunez 1
EKIMENERAKO ETA erabiltzen du ikasgelako lana egitean.
EKINTZAILE-SENA Irudiak interpretatzen ditu, eta edukiarekin 4
GARATZEKO GAITASUNA eta hura igortzeko bitartekoarekin lotzen
ditu.
Jarduerak Erantzunak Mailak
1 Abenduaren 25ean. A. Ez da saiatu ere egin.

B. Ez da gogoratzen zer egunetan den Eguberri-eguna.
C. Data ez du osorik idatzi (eguna edo hila falta da).
D. Behar bezala eta kaligrafia onez egin du.
2 EG A. Ez da saiatu ere egin.

B. Zailtasunak ditu zer eskatu dioten ulertzeko.
C. Auto telegidatu bat marraztu du.
D. A
uto telegidatu bat marraztu du, baina patinak ere
izan zitezkeela esan du.
3 Ezkerretik eskuinera eta goitik behera: A. Ez da saiatu ere egin.
1, 13, 4, 17, 7, 9, 14, 19. B. Laguntza asko behar du jarduera egiteko.
Kutxan auto telegidatu bat dago. C. Jardueraren zati bat ongi egin du, laguntzarik gabe.
EL D. J
arduera osoa behar bezala egin du, laguntzarik
gabe.
4 Bere logelan aurkitu ditu. A. Ez da saiatu ere egin.
B. Z
ailtasunak ditu planoan gelak bereizteko.
C. Logela idatzi du, zein gela den zehaztu gabe.
D. Bere gela dela zehaztu du.
A maila. 1 puntu B maila. 2 puntu C maila. 3 puntu D maila. 5 puntu
207
Olentzero etorri da!
Probako jarduerak
Ikasleak
1 2 3 4 GUZTIRA BALORAZIOA
Balorazioa
Guztira 17 puntu baino gehiago. Bikain.
Guztira 17 eta 9 puntu artean. Ongi.
Guztira 9 puntu baino gutxiago. Gutxiegi.
208
5
Jarduerak
LORPEN-ADIERAZLEAK
O proba A proba
Badaki 19ra arteko zenbaki kardinalak eta 90era 1, 2, 3, 4, 5 1, 2, 3, 4, 5
arteko hamarrekoak irakurtzen, idazten, konparatzen
eta ordenatzen, gorako eta beherako ordenan.
Elementuak zenbatzen ditu eta emaitza dagokion 1, 2 2
Badaki adierazten zein diren zenbaki baten 1, 2 1
hamarrekoak eta batekoak (eta horien baliokidetasuna).
Zenbaki arrunten arteko kenketak egiten ditu, eta 4, 5 4, 5
Erantzunak A proba
1. 11 → 10 + 1 → hamaika
O proba 14 → 10 + 4 → hamalau
1. 30 3 hamarreko, 30 bateko 15 → 10 + 5 → hamabost
60 6 hamarreko, 60 bateko 16 → 10 + 6 → hamasei
80 8 hamarreko, 80 bateko 19 → 10 + 9 → hemeretzi
2. 10 + 1 = 11 11 anana daude. 2. EG: 2 bolatxo marraztu behar dira

10 + 4 = 14 14 madari daude. hamarrekoen barran.
20 2 hamarreko.
3. - 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18.
- 70, 60, 50, 40, 30, 20, 10. EG: 5 bolatxo marraztu behar dira
hamarrekoen barran.
4. 9 – 5 = 4 12 – 7 = 5 18 – 6 = 12
50 5 hamarreko.
6 – 2 = 4 8 – 7 = 1 14 – 5 = 9
16 – 3 = 13 EG: 7 bolatxo marraztu behar dira
hamarrekoen barran.
5. 10 – 2 = 8 8 barraskilo falta dira.
70 7 hamarreko.
bederatzi, hamaika, hamazazpi, hogei,
hirurogeita hamar, laurogeita hamar.
4. 10 – 5 = 5 12 – 7 = 5 18 – 6 = 12
11 – 2 = 9 17 – 6 = 11 14 – 3 = 11
19 – 8 = 11
5. 12 – 8 = 4
4 loreontzi falta zaizkio.
209
6
Jarduerak
LORPEN-ADIERAZLEAK
O proba A proba
Badaki 29ra arteko zenbaki kardinalak irakurtzen, 3, 4, 5 1, 2, 3, 4
beherako ordenan.
Elementuak zenbatzen ditu eta emaitza dagokion 5
Zenbakiak hamarrekotan eta batekotan 5
Zenbaki arrunten arteko batuketak egiten ditu, eta 4 3, 4
Buruz egiten ditu zifra bateko zenbakien batuketak, 4 3, 4
Zentimetrotan neurtzen du objektuen luzera, 3
erregela erabiliz.
Iritzira kalkulatzen ditu masak eta edukierak, 2 5
benetako erreferenteetatik abiatuta.
Iritzira kalkulatzen ditu luzerak, neurri-unitate 1
ez-konbentzionalak erabiliz.
Altua/baxua, luzea/laburra eta zabala/estua 1
kontzeptuak aplikatzen ditu, objektuak
deskribatzeko eta konparatzeko.
Erantzunak
O proba A proba
1. EG: Ezkerreko dorrea, lehenengo bufanda 1. leihoa → 10 arra
eta lehenengo sugea. teklatua → 4 arra
ohea → 5 urrats
2. Jostailuz betetako tiradera, frutaz
igerilekua → 20 urrats
betetako frutaontzia, hartz handiena duen
bolaluma → 8 zentimetro
platertxoa eta angurria duen platertxoa.
liburua → 18 zentimetro
3. 8 zentimetro.
2. 22 hogeita bi
6 zentimetro.
26 hogeita sei
4. 3 + 4 + 1 = 8 2+2+5=9 27 hogeita zazpi
5 + 6 + 2 = 13 8 + 2 + 7 = 17 28 hogeita zortzi
5. 2 hamarreko eta 2 bateko; hogeita bi 3. 7 + 8 = 15 10 + 9 = 19 5 + 7 + 2 = 14
2 hamarreko eta 6 bateko; hogeita sei 2 + 2 + 5 = 9 5 + 6 + 2 = 13
8 + 2 + 7 = 17 9 + 4 + 5 = 18
4. 3 + 5 + 2 = 10 10 eskumuturreko ditu.
5. Eskuineko balantzako paketea.
210
7
Jarduerak
LORPEN-ADIERAZLEAK
O proba A proba
Badaki 59ra arteko zenbaki kardinalak irakurtzen, 1, 2, 3, 4, 5 1,2, 3, 4, 5
beherako ordenan.
Elementuak zenbatzen ditu eta emaitza dagokion 3 3
Badaki adierazten zein diren zenbaki baten hamarrekoak 1 2
eta batekoak (eta horien baliokidetasuna).
Zenbaki arrunten arteko batuketak eta kenketak egiten 2, 5 4, 5
ditu, eta horrela, prozesuen automatizazioa finkatzen
du.
Buruz egiten ditu zenbakien batuketak eta kenketak, 5
Erantzunak
O proba A proba
1. 31 3 hamarreko eta bateko 1 1. 57 50 + 7 = 57 berrogeita hamazazpi
35 3 hamarreko eta 5 bateko 48 40 + 8 = 48 berrogeita zortzi
38 3 hamarreko eta 8 bateko 2. EG:
2. Ezkerretik eskuinera eta goitik behera: 2 bolatxo marraztu behar dira
5 hamarreko 50 hamarrekoetan eta 7 batekoetan.
1 hamarreko 10 4 bolatxo marraztu behar dira
8 hamarreko 80 hamarrekoetan eta 1 batekoetan.
5 hamarreko 50 3 bolatxo marraztu behar dira
hamarrekoetan eta 6 batekoetan.
3. 40 + 5 = 45
5 bolatxo marraztu behar dira
50 + 2 = 52
hamarrekoetan eta 9 batekoetan.
40 + 7 = 47
50 + 4 = 54 3. 2 hamarreko + 1 hamarreko = 3 hamarreko
20 + 10 = 30
4. 40 - 43, 44, 45, 46 , 47, 48.
5 hamarreko – 2 hamarreko = 3 hamarreko
50 - 52, 53, 54, 55, 56, 57 -.
50 – 20 = 30
5. 40 + 9 = 49 6 + 31 = 37
4. 32 + 13 = 45 53 + 5 = 58
12 + 16 = 28 32 + 21 = 53
41 + 16 = 57 27 + 30 = 57
5. 18 – 7 = 11 11 zentimetroko soka.
Kamioiak: 10 Autoak: 10 + 7
10 + 7 = 17 Unaik 17 auto ditu.
211
8
Jarduerak
LORPEN-ADIERAZLEAK
O proba A proba
Badaki 79ra arteko zenbakiak irakurtzen, idazten eta 1, 2, 3, 4, 5, 6 1, 2, 3, 4, 5
ordenatzen.
Elementuak zenbatzen ditu eta emaitza dagokion 1
Badaki adierazten zein diren zenbaki baten hamarrekoak 1 1
eta batekoak (eta horien baliokidetasuna).
79ra arteko bi zifrako zenbakiak konparatzen ditu, 4, 5 2, 3
eta zenbaki handiena eta txikiena bereizten ditu.
Zenbaki arrunten arteko kenketak egiten ditu, eta 3, 6 4, 5
Buruz egiten ditu zenbakien arteko batuketak eta 2 5
kenketak, laguntza grafikoarekin eta laguntzarik gabe.
Erantzunak
O proba A proba
1. 63 6 hamarreko eta 3 bateko 1. 66 hirurogeita sei
66 6 hamarreko eta 6 bateko 74 hirurogeita hamalau
79 7 hamarreko eta 9 bateko 2. 66 < 79 51 > 49 77 > 69
2. - 68, 58, 48, 38, 28. 80 < 90 39 > 27 12 < 33
25 < 52 40 > 10 69 > 19
3. 19 – 9 = 10 26 – 5 = 21
47 – 14 = 33 66 – 21 = 45 3. EG: 65, 60 eta 74 zenbakiak.
37 – 36 = 1 44 – 20 = 24 EG: 64, 27 eta 23 zenbakiak.
55 – 32 = 23 79 – 59 = 20 4. 67 – 21 = 46 78 – 47 = 31
4. EG: 45, 64, 59 eta 63 zenbakiak. 59 – 46 = 13 69 – 55 = 14
EG: 11, 58, 27 eta 30 zenbakiak. 5. 59 – 50 = 9 Leirek 9 urte ditu.
5. 62 txikiagoa da 79 baino. 62 < 79 75 – 33 = 42 Abelek 42 zentimo ditu.
76 handiagoa da 59 baino. 76 > 59
6. 27 – 12 = 15 Aitorrek 15 zeta-har ditu.
212
Jarduerak
LORPEN-ADIERAZLEAK Bikaintasun-
maila
O proba A proba
B proba
Badaki 79ra arteko zenbaki kardinalak 1, 2, 3 ,4, 1, 2, 3, 4, 5, 6 1, 2, 3, 4,

irakurtzen, idazten eta ordenatzen, gorako eta 5, 6 5, 6
beherako ordenan.
Zenbakiak hamarrekotan eta batekotan 1 1, 2 1
Badaki adierazten zein diren zenbaki baten 2 1 2
hamarrekoak eta batekoak (eta horien
baliokidetasuna).
Zenbakiak konparatzen ditu eta zenbaki 4 3 3
handiena eta txikiena bereizten ditu.
Zenbaki arrunten kenketak egiten ditu, eta horrela, 5, 6 1, 4, 5, 6 2, 4, 5, 6
prozesuen automatizazioa finkatzen du.
Buruketa baten datuak aztertzen ditu, haiei buruz 6 6 6
Erantzunak
1. 44 40 + 4 = 44 1. 4 + 3 = 7 40 + 30 = 70 1. 65 - 67 - 69, 70, 71, 72, 73, 74.
4 hamarreko eta 4 bateko 8–5=3 80 – 50 = 30 Hirurogeita bost, hirurogeita
berrogeita lau 7 + 1 = 8 70 + 10 = 80 zortzi, hirurogeita hamaika,
67 60 + 7 = 67 9–4=5 90 – 40 = 50 hirurogeita hamalau.
6 hamarreko eta 7 bateko 2. 50 + 1 berrogeita 2. 4 + 3 = 7 40 + 30 = 70
hirurogeita zazpi hamaika 8 – 5 = 3 80 – 50 = 30
2. 8 H → 80 70 + 9 hirurogeita 3. Handienetik txikienera: 79,
7B→7 hemeretzi 70, 64, 55, 46, 31.
1 H eta 8 B → 18 3. EG: 60 eta 62, hurrenez Txikienetik handienera: 31,
5 H eta 7 B → 57 hurren. 46, 55, 64, 70, 79.
7 H eta 6 B → 76 EG: 35 eta 20, hurrenez 4. 8 + 7 = 15 10 + 4 = 14
3. - 40, 41, 42, 43, 44, 45, 46, 47. hurren. 17 + 2 = 19 23 + 41 = 64
- 67, 68, 69, 70, 71, 72, 73, 74. 4. 23 + 41 = 64 54 + 15 = 69 54 + 15 = 69 36 + 21 =57
4. EG: 47, 58, 70 eta 77 36 + 21 = 57 66 + 12 = 78 66 + 12 = 78
zenbakiak. 5. 64 – 11 = 53 49 – 28 = 21 5. 9 – 6 = 3 10 – 4 = 6
5. 64 + 11 = 75 40 + 28 = 68 53 – 32 = 21 79 – 54 = 25 19 – 7 = 12 64 – 11 = 53
63 – 21 = 42 79 – 54 = 25 6. Paule: 37 49 – 28 = 21 53 – 32 = 21
Aitor: 37 + 12 79 – 54 = 25
6. 57 – 15 = 42
42 lauki falta zaizkio 37 + 12 = 49 6. 67 – 26 = 41.
marrazteko. Aitorrek 49 argazki ditu. Unaik 41 puntu lortu ditu.
213
Igarkizun bat ebazten
EBALUATZEN DIREN
GAITASUNAK
Hitzak ordenatzen ditu, esaldiak 1

idazteko.
Aurrez ezarritako irizpideak 3
betetzen dituzten hitzak
HIZKUNTZA- ETA LITERATURA-
bereizten eta erabiltzen ditu:
KOMUNIKAZIORAKO GAITASUNA
esanahi bera du, aurkako
esanahia du.
Irakurritakoaren zentzua ulertzen 4
du.
Zenbaki arrunten arteko 2
batuketak eta kenketak egiten
MATEMATIKARAKO GAITASUNA
ditu, eta horrela, prozesuen
automatizazioa finkatzen du.
1 Bere elastikoak marra asko ditu. A. Ez da saiatu ere egin.

B. Zailtasunak ditu hitzak ordenatzeko.
C. Ez du esaldia letra larriz hasi edo amaierako puntua
ahaztu egin zaio.
D. Behar bezala egin du.
2 7 + 7 + 5 = 19 A. Ez da saiatu ere egin.

Praketan 19 zenbakia du. B. Zenbait eragiketa gaizki egin ditu.
C. Eragiketa bat gaizki egin du.
D. Jarduera behar bezala egin du.
3 Karlos haur altua eta lodia da. Ile beltza A. Ez da saiatu ere egin.
eta kizkurra du. Beti pozik egoten da. B. Zailtasunak ditu antonimoak sortzeko.
C. Akatsen bat egin du.
4 Bigarren ilarako hirugarren haurra A. Ez da saiatu ere egin.
inguratu behar da. B. Z
ailtasunak ditu eta ez du jarduera behar bezala
ebatzi.
C. Irudi zuzena eta beste bat inguratu ditu.
214
Igarkizun bat ebazten
Probako jarduerak
Ikasleak
1 2 3 4 GUZTIRA BALORAZIOA
Balorazioa
215
9
Jarduerak
LORPEN-ADIERAZLEAK
O proba A proba
Badaki 99ra arteko zenbaki kardinalak irakurtzen, 1, 2, 3, 5 1, 2, 3
beherako ordenan.
Badaki hamargarrenera arteko zenbaki ordinalak 4 4, 5
irakurtzen, idazten eta konparatzen.
Zenbakiak bereizten eta interpretatzen ditu zenbait 4, 5
ingurunetan.
Zenbaki arrunten arteko batuketak egiten ditu, eta 4, 5 3
Erantzunak
O proba A proba
1. 84 8 hamarreko eta 4 bateko 1. 86 8 hamarreko eta 6 bateko
80 + 4 = 84 laurogeita sei
91 9 hamarreko eta bateko 1 99 9 hamarreko eta 9 bateko
90 + 1 = 91 laurogeita hemeretzi
2. Inguratu 36, 8, 22, 66, 88, 16, 54, 32, 2. 2. Zenbaki bikoitiak, 8 hamarreko dituztenak:
80, 82, 84, 86, 88.
3. 11 + 13 + 21 = 45 43 + 33 + 3 = 79
Zenbaki bakoitiak, 9 hamarreko
15 + 23 + 30 = 68 24 + 31 + 2 = 57
dituztenak:
4. 1.a, 2.a, 3.a, 4.a, 5.a, 6.a, 7.a, 8.a, 9.a, 91, 93, 95, 97, 99.
10.a.
3. 43 + 12 + 24 = 79 12 + 40 + 2 = 54
sugea: zazpigarrena tximeleta: bigarrena
42 + 31 + 13 = 86 41 + 25 + 3 = 69
armiarma: hirugarrena dortoka: bosgarrena
zapoa: seigarrena 4. Goitik behera: 8.a, zortzigarrena; 7.a,
sagua: bederatzigarrena zazpigarrena; 6.a, seigarrena; 5.a,
bosgarrena; 4.a, laugarrena; 3.a,
5. Datuak: 13, 12 eta 10
hirugarrena; 2.a, bigarrena; 1.a, lehena.
Eragiketa: 13 + 12 + 10 = 35
35 puntu dituzte. 5. 1.aren atzean: Iban.
4.aren aurrean: Josu.
8.aren atzean: Naia.
216
10
Jarduerak
LORPEN-ADIERAZLEAK
O proba A proba
Badaki 99ra arteko zenbaki kardinalak irakurtzen, idazten, 2, 3 3, 4, 5
konparatzen eta ordenatzen.
Zenbaki arrunten arteko batuketak egiten ditu, eta horrela, 2, 3 3, 4, 5
Buruz egiten ditu zenbakien arteko batuketak, laguntza 2, 3 3, 4, 5
grafikoarekin eta laguntzarik gabe.
Buruketa baten datuak aztertzen ditu, haiei buruz hausnartzen 3 5
du eta ezagutzak aplikatzen ditu.
Hil jakin baten aurrekoa eta hurrengo identifikatzen ditu. 1 1
Asteko egunak zerrendatzen ditu. 1
Egutegiak interpretatzen ditu. 1
Prismak eta piramideak bereizten eta identifikatzen ditu. 4 2
Gorputz biribilak bereizten eta identifikatzen ditu (konoa, 4 2
zilindroa, esfera).
Erantzunak
O proba A proba
1. urtarrila - martxoa 1. Apirilaren 5ean.
martxoa - maiatza Martxoaren 29an.
abuztua - urria 2. Piramidea, prisma, esfera, zilindroa, konoa,
azaroa - urtarrila kuboa.
2. 45 + 6 = 51 89 + 5 = 94 3. 37 + 6 = 43 19 + 28 = 47
17 + 34 = 51 46 + 29 = 75 46 + 37 = 83 54 + 26 = 80
13 + 39 = 52 28 + 24 = 52 66 + 14 = 80
59 + 12 = 71 72 + 18 = 90
4. EE (ereduzko erantzuna):
3. Datuak: 14 eta 27 81 + 9 = 90 23 + 58 = 81
Eragiketa: 14 + 27 = 41 65 + 29 = 94 19 + 41 = 60
41 arropa saldu ditu.
5. Eragiketa: 26 + 18 = 44
4. EG 44 kutxa daramatza kamioiak.
Piramidea.
217
11
Jarduerak
LORPEN-ADIERAZLEAK
O proba A proba
Badaki 99ra arteko zenbaki kardinalak irakurtzen, 1, 2, 3, 4 1, 2, 3, 4
idazten, konparatzen eta ordenatzen.
Zenbakiak bereizten eta interpretatzen ditu zenbait 1, 2 1, 2
ingurunetan.
Zenbaki arrunten arteko batuketak egiten ditu, eta 3, 4 3, 4
Buruz egiten ditu zenbakien arteko batuketak, 4 4
Orduak, puntuan eta erditan, irakurtzen eta 1, 2 1, 2
interpretatzen ditu erloju analogikoetan eta erloju
digitaletan.
Badaki erloju analogiko batean adierazitako orduak, 2 2
puntuan eta erditan, erloju digital batean adierazten,
eta alderantziz.
Erantzunak
O proba A proba
1. Ezkerretik eskuinera eta goitik behera: 1. Ezkerretik eskuinera eta goitik behera:
3 eta erdiak; 11 eta erdiak; 12 eta erdiak; 7ak; 8 eta erdiak; 3rak.
9 eta erdiak; 12ak; 2. 10:00. 10ak.
6ak; ordu bata. EG: 5 eta erdiak.
2. 4:00. EG EG: 8ak.
10:30. EG 2:30. Ordu 2 eta erdiak.
3. 42 + 39 + 7 = 88 22 + 5 + 19 = 46 3. 6 + 12 + 54 = 72 15 + 45 + 24 = 84
24 + 37 + 12 = 73 43 + 17 + 28 = 88 18 + 42 + 24 = 84 21 + 36 + 17 = 74
4. Anek 16 maskor hartu ditu, eta Jonek, 24. 4. EE: Elenek 14 bola ditu poltsan,
Zenbat maskor bildu dituzte guztira? eta kutxan, 29 bola. Zenbat bola ditu
Datuak: 16 eta 24 guztira?
Eragiketa: 16 + 24 = 40 Eragiketa: 14 + 29 = 43
40 maskor bildu dituzte. Guztira 43 bola ditu.
218
12
Jarduerak
LORPEN-ADIERAZLEAK
O proba A proba
Badaki 99ra arteko zenbaki kardinalak irakurtzen, 1, 2, 3, 4, 5, 6 1, 2, 3, 4, 5
idazten, konparatzen eta ordenatzen.
Zenbakiak bereizten eta interpretatzen ditu zenbait 1, 2, 3 1, 2
ingurunetan.
Badaki zati berdinetan banatzen, intuitiboki eta 5 3
laguntzarekin, zenbait zatigarritasun-irizpide kontuan
hartuta.
Zenbaki arrunten arteko batuketak egiten ditu, eta 4, 6 4, 5
Biderketa errazak egiten ditu, batugai berdinen 4 4
batuketa abiapuntu hartuta.
Badaki zein den batuketaren eta biderketaren arteko 4 4
lotura.
Buruz egiten ditu zenbakien arteko batuketak, 4, 6 4, 5
Bburuketa baten datuak aztertzen ditu, haiei buruz 6 5
Euroen, zentimoen eta billeteen balioak identifikatzen 1, 2, 3 1, 2
ditu.
Kalkuluak egiten ditu, txanponen eta billeteen zenbait 2, 3 1, 2
konbinazio erabiliz.
Erantzunak
O proba A proba
1. 1, 2, 5 eta 20 zentimoko txanponak 1. 8 € eta 72 zentimo ditu.
marratu behar dira, hurrenez hurren. 2. EG: margotu liburua.
2. Euro bateko eta 50, 10, 5, 2 eta zentimo 3. EG: marraztu 2 bihotz karta bakoitzean.
bateko txanponak inguratu behar dira. Karta bakoitzean 2 bihotz daude.
2 euroko eta 10, 5 eta 2 zentimoko
4. 8 + 8 = 16 2 x 8 = 16
txanponak inguratu behar dira.
5 + 5 + 5 = 15 3 x 5 = 15
3. 7 € eta 70 zentimo. 3 + 3 + 3 + 3 = 12 4 x 3 = 12
4. 2 + 2 + 2 = 6 3x2=6 4 + 4 + 4 + 4 + 4 = 20 5 x 4 = 20
2 + 2 + 2 + 2 + 2 + 2 = 12 6 x 2 = 12
5. EG: marraztu 3 zirkulu orri bakoitzean.
5. Eragiketa: 28 – 16 = 12
6. Laurak 25 euro zituen. Elastiko bat erosi du,
12 urte ditu.
12 euro ordainduta. Zenbat euro geratzen
zaizkio? Eragiketa: 28 – 20 = 8
Datuak: 25 eta 12. Eragiketa: 25 – 12 = 13 8 urte ditu.
13 euro geratzen zaizkio.
219
Jarduerak
LORPEN-ADIERAZLEAK
Oinarrizko maila Maila aurreratua Bikaintasun-maila
Badaki 99ra arteko zenbaki kardinalak 1, 2, 3, 4, 1, 2, 3, 4, 1, 2, 3, 4,
irakurtzen, idazten, konparatzen eta ordenatzen, 5, 6 5, 6 5, 6
gorako eta beherako ordenan.
Badaki hamargarrenera arteko zenbaki ordinalak 4
irakurtzen, idazten, konparatzen eta ordenatzen.
99ra arteko bi zifrako zenbakiak konparatzen 2 4 1
ditu, eta badaki haiek handiagoa eta txikiagoa
bereizten, > eta < ikurrak erabiliz.
Badaki zein den batuketaren eta biderketaren 3 2 2
arteko lotura.
Batuketak eta kenketak egiten ditu, eta horrela, 3, 5, 6 2, 3, 5, 6 2, 4, 5, 6
Biderketa errazak egiten ditu, batugai berdinen 3 2 2
batuketa abiapuntu hartuta.
Buruketa baten datuak aztertzen ditu, haiei buruz 6 6 6
Orduak, puntuan eta erditan, irakurtzen eta 3

interpretatzen ditu erloju analogikoetan eta erloju
digitaletan.
Erantzunak
1. - 40, 50, 60, 70, 80, 90. 1. hamabost, hogeita hiru, 1. 48 > 35 63 < 86 10 < 19
- 45, 55, 65, 75, 85, 95. hogeita hamaika, berrogeita 95 > 90 64 > 49 78 < 87
- 92, 90, 88, 86, 84, 82. hamasei, hirurogeita 95 > 87 > 86 > 64 > 48 > 19
hamazazpi, laurogeita 10 < 35 < 49 < 63 < 78 < 90
2. … txikiagoa… 46 < 64 hamaika
… handiagoa … 64 > 46 2. 2 x 8 = 16 3 x 5 = 15
… txikiagoa… 28 < 80 2. 2 + 2 + 2 + 2 = 8 4 x 2 = 8 5 x 4 = 20 6 x 2 = 12
… handiagoa… 80 > 28 5 + 5 + 5 = 15 3 x 5 = 15
3. 4:00. EG 9:30. EG
3. 5 + 5 + 5 = 15 3 x 5 = 15 3. 36 + 57 = 93 73 + 17 = 90
4. 36 + 45 = 81 68 + 14 = 82
12 + 36 + 48 = 96
4. lehena, hirugarrena, 46 + 37 = 83 78 + 19 = 97
35 + 14 + 26 = 75
laugarrena, zazpigarrena, 35 + 52 = 87
bederatzigarrena, 4. 23 < 32 55 > 50 97 > 87
5. 86 – 43 = 43 77 – 35 = 42
hamargarrena 5. 64 – 11 = 53 49 – 28 = 21 94 – 62 = 32 65 – 31 = 34
5. 64 + 13 = 77 53 + 18 = 71 53 – 32 = 21 79 – 54 = 25 88 – 57 = 31
79 – 54 = 25 6. Eragiketa: 89 – 36 = 53 6. Eragiketa: 15 + 13 + 7 = 35
31 + 24 + 6 = 61 53 korbata geratzen dira. 35 pertsona doaz.
6. Eragiketa: 35 – 12 = 23 Eragiketa: 25 + 27 = 52
23 saldu dituzte. 52 pertsona doaz.
220
Txangoa baserrira
EBALUATZEN DIREN
GAITASUNAK
HIZKUNTZA- ETA Bere ingurunean erabili ohi diren testu 7

LITERATURA- errazak idazten ditu, ereduen
KOMUNIKAZIORAKO laguntzarekin.
GAITASUNA
Jasotako datuak identifikatzen eta 1, 2
interpretatzen ditu, batuketen eta
kenketen emaitzak balioesten ditu eta
beste kalkulu batzuk egiteko erabiltzen
ditu.
MATEMATIKARAKO
GAITASUNA Eegutegiak interpretatzen ditu eta urteko 3
hilak jarduera zehatzekin lotzen ditu.
Eguneroko bizitzako buruketak ebazten 4
ditu, denbora-neurriak erabiliz eta haien
arteko erlazioak aplikatuz.
Landa-ingurunearekin lotutako jarduerak 5
EKIMENERAKO ETA identifikatzen dituen.
EKINTZAILE-SENA Idatzizko dokumentuak eta irudiak 6
GARATZEKO GAITASUNA kontsultatzen eta erabiltzen ditu.
221
Txangoa baserrira
1 Herritik zubira arteko kilometroak: 7. A. Ez da saiatu ere egin.

Zubitik baserrira arteko kilometroak: 16. B. Z
ailtasunak ditu datuak aurkitzeko edo zer eragiketa
23 kilometro daude guztira. egin behar duen jakiteko.
2 Prezioa: 12 euro. A. Ez da saiatu ere egin.

Haurren sarrera: 8 euro. B. Z
Txangoak 20 euro balio du. egin behar duen jakiteko.
3 Txangoa egun honetan izango da: A. Ez da saiatu ere egin.
ekainaren 23an. B. Hila behar bezala identifikatu du, baina eguna ez.
C. Laguntza pixka bat behar du eguna identifikatzeko.
4 Eragiketa: 30 + 14 = 44 A. Ez da saiatu ere egin.
Erantzuna: Autobusak 44 minutu behar B. Z
ditu. egin behar duen jakiteko.
Eragiketa: 44 + 15 = 59 C. Eragiketa egitean, akatsen bat egin du.
edo 30 + 14 + 15 = 59 D. Jarduera behar bezala egin du.
Erantzuna: 59 minutu beharko ditugu.
5 EL A. Ez da saiatu ere egin.
B. Jardueraren bat gaizki idatzi du.
C. Adibide gutxi idatzi ditu.
6 EL A. Ez da saiatu ere egin.
B. Gauza bat soilik inguratu du.
C. Guztia inguratu du.
D. Behar bezala erantzun du.
7 Familia maitea: A. Ez da saiatu ere egin.
… ekainaren 23an… Goiko Soroa izena B. Zenbait akats egin ditu edo laguntza asko behar du.
duen… Askaldegirako errepidean dago, C. Akatsen bat egin du.
herritik 23 kilometrora… D. Testua behar bezala osatu du.
… 59 minutu beharko ditugu…
… 20 euro balio du.
… zenbakia: 333 78 49 30.
222
Txangoa baserrira
Probako jarduerak
Ikasleak
1 2 3 4 5 6 7 GUZTIRA BALORAZIOA
Balorazioa
223
Amaierako ebaluazioko probak
Jarduerak
LORPEN-ADIERAZLEAK
O proba A proba
Badaki 99ra arteko zenbaki kardinalak irakurtzen, 1, 2, 3, 4, 5, 6 1, 2, 3, 4, 5, 6
beherako ordenan.
Zenbakiak hamarrekotan eta batekotan 1
99ra arteko bi zifrako zenbakiak konparatzen ditu, 2
eta badaki haiek handiagoa eta txikiagoa bereizten,
> eta < ikurrak erabiliz.
Zenbaki arrunten arteko batuketak eta kenketak 4, 6 3, 4, 6
egiten ditu, eta horrela, prozesuen automatizazioa
finkatzen du.
Buruz egiten ditu zenbakien arteko batuketak, 4, 6 3, 4, 6
Badaki erloju analogiko batean adierazitako orduak, 5 5
puntuan eta erditan, erloju digital batean adierazten,
eta alderantziz.
Erantzunak
O proba A proba
1. 35 70 1. 10 + 9 = 19 hemeretzi
86 97 20 + 3 = 23 hogeita hiru
hogeita hamaika berrogeita hamasei 40 + 5 = 45 berrogeita bost
hirurogeita hamazazpi laurogeita 70 + 1 = 71 hirurogeita hamaika
hamaika 90 + 2 = 92 laurogeita hamabi
2. EG: margotu 77 eta 96. 2. 26 < 56 < 59 < 64 < 91
EG: margotu 25 eta 40. 3. 54 + 23 = 77 37 + 60 = 97
3. - 28, 30, 32, 34, 36 -. 44 + 18 = 62 62 + 18 = 80
- 57, 59, 61, 63, 65 -. 25 + 56 = 81
4. 71 + 13 = 84 67 + 20 = 87 4. 19 – 8 = 11 94 – 62 = 32
46 + 8 = 54 53 + 39 = 92 85 – 14 = 71 57 – 33 = 24
67 – 21 = 46 78 – 47 = 31 67 – 45 = 22
59 – 46 = 13 69 – 55 = 14 5. EG 7:30.
5. 10:00. 10ak. EG 9:30.
EG: 5 eta erdiak. 6. Eragiketa: 23 + 17 + 15 = 55
6. Eragiketa: 32 + 21 + 16 = 69 55 baloi daude.
69 maskor bildu dituzte.
224
Fotokopiatzeko
baliabideak.
Aniztasunaren
trataera
225
9ra arteko zenbakiak
HOBEKUNTZA-PLANA 1
Izena Data
6 7 8 9
2 L¬otu zenbakiak ordenan, marrazkiak osatzeko.

7 6
8 5
9 4
4 5
3
0 3
1 2 9
2 0 8 6
1 7
Zenbaki handiagoa eta zenbaki txikiagoa
HOBEKUNTZA-PLANA 1
Izena Data
1 Non dago haur gehiago? K¬onparatu eta inguratu

zenbaki handiena, kasu bakoitzean.
9 6 3 5
4 7 8 6
2 Bƒehatu eta ordenatu.
H¬andienetik txikienera:
6 9 7 4
Txikienetik handienera:
3 1 8 5
Batuketa-egoerak
HOBEKUNTZA-PLANA 2
Izena Data
1 Z¬enbat fruitu daude? Z¬enbatu eta osatu.
5 eta 3 dira.
+ =
eta dira.
+ =
eta dira.
+ =
2 Z¬enbat egongo dira azkenean? K¬alkulatu.
zeuden. etorri dira. daude.
+ = A¬zkenean daude.
Batuketak, 9ra arteko zenbakiekin
HOBEKUNTZA-PLANA 2
Izena Data
1 M¬argotu bi kolorez eta egin batuketak.
4+ 2 4+ 2=
7+ 1 7+ 1=
3 6
+3 +2
2 Bƒehatu eta ordenatu.
2+ 3 = + =
+ +
10 zenbakia
HOBEKUNTZA-PLANA 2
Izena Data
1 M¬arraztu, eraikin bakoitzean 10 leiho egon daitezen.
2 Z¬enbatu pitxerrak eta osatu.
3 eta 7 10dira. eta 10dira.
eta 10dira. eta 10dira.

Kenketa-egoerak
HOBEKUNTZA-PLANA 3
Izena Data
1 Z¬enbat geratzen dira? E¬rreparatu eta osatu.
zeuden. joan dira. geratzen dira.

- = geratzen dira.
zeuden. moztu ditu. geratzen dira.

- = geratzen dira.
zeuden. hartu du. geratzen dira.

- = geratzen dira.
Kenketak, 9ra arteko zenbakiekin
HOBEKUNTZA-PLANA 3
Izena Data
1 M¬arratu eta osatu kenketak.
5-3= 7-2=
8 9
-4 -5
2 M¬arraztu, marratu eta osatu kenketak.
4-2= 6-4=
9
-7
Hamarrekoak eta batekoak
HOBEKUNTZA-PLANA 3
Izena Data
1 M¬argotu hamarreko bat multzo bakoitzean.
2 M¬arraztu hamarreko bat irudi bakoitzean.
3 H¬auetako zein da hamarreko bat? Z¬enbatu eta inguratu.
11tik 19ra arteko zenbakiak
HOBEKUNTZA-PLANA 4
Izena Data
1 E¬rreparatu, zenbatu eta osatu.
Hamarreko 1 eta 6 bateko

+ = H B
hamasei
Hamarreko eta bateko

+ = H B

+ = H B
+ = H B
Aurreko zenbakia eta ondorengo zenbakia
HOBEKUNTZA-PLANA 4
Izena Data
9 11 13 15
2 Idatzi aurreko zenbakia.
1 6 9
11 14 18
3 Idatzi ondorengo zenbakia.
1 4 9
11 15 17
HOBEKUNTZA-PLANA 4
Izena Data
1 E¬rreparatu, zenbatu eta osatu.
8+ 7
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19
8+ 7 =
9+ 4
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19
+ =
6+ 6
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19
+ =
7+ 5
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19
+ =
Hamarrekoak
HOBEKUNTZA-PLANA 5
Izena Data

H B
4 0 40
4 hamarreko = bateko
H B
hamarreko = bateko
H B
hamarreko = bateko
H B
hamarreko = bateko
HOBEKUNTZA-PLANA 5
Izena Data
1 Z¬enbat falta dira? Bƒehatu, zenbatu eta osatu.
6 arrautza daude. 10-6

6 tik era zenbatuko dut.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19
- = arrautza falta dira.
pastel daude. 12-7

tik ra zenbatuko dut.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19
- = pastel falta dira.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19
12-6= 15-9= 18-8=

Buruketak
HOBEKUNTZA-PLANA 5
Izena Data
1 Irakurri, erreparatu eta ebatzi.
Jonek 3 ogi eraman

ditu otarrera.
Azkenean, zenbat ogi
egongo dira otarrean?
+ =
zeuden eraman egongo
ditu dira
ogi egongo dira.
R¬obertok 3 arrosa ebaki ditu.

A¬zkenean, zenbat arrosa
geratuko dira loreontzian?
zeuden
- ebaki ditu
geratuko dira
arrosa geratuko dira.

Zentimetroa
HOBEKUNTZA-PLANA 6
Izena Data
1 Z¬er neurri dute? E¬rreparatu eta idatzi.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
zentimetro zentimetro
zentimetro zentimetro
zentimetro
Hiru zenbakiren arteko batuketak
HOBEKUNTZA-PLANA 6
Izena Data
1 Z¬enbatu eta osatu batuketak.
+
+ + =
+
+ + =
+
+ + =
20tik
Los 29ra arteko
números zenbakiak
hasta el 9
HOBEKUNTZA-PLANA 6
Izena Data
1 Z¬enbatu, osatu eta idatzi.

+ = H B

+ = H B

+ = H B

+ = H B
Buruketak
HOBEKUNTZA-PLANA 6
Izena Data
1 Irakurri, pentsatu zer egin behar duzun, batuketa bat

edo kenketa bat. Ondoren, ebatzi.
A¬nek 7galleta zituen. 2 galleta
eman dizkio bere anaiari. Z¬enbat
galleta geratu zaizkio?
zituen
eman ditu
geratu zaizkio
Erantzuna geratu zaizkio
K¬oldok 8eranskailu zituen. Bƒere lagun A¬nek

beste 3eranskailu oparitu dizkio. Z¬enbat
eranskailu ditu K¬oldok azkenean?
zituen
oparitu dizkiote
ditu azkenean
Erantzuna ditu azkenean

30etik 39ra arteko
Los números zenbakiak
hasta el 9
HOBEKUNTZA-PLANA 7
Izena Data
30+ 4 =
+ =
+ =
+ =
+ =
+ =
+ =
+ =
HOBEKUNTZA-PLANA 7
Izena Data
1 Idatzi nola irakurtzen diren zenbakiak.
40+ 6 =
46 berrogeita sei
+ =
+ =
+ =
+ =
Hamarrekoen batuketak
Los números hasta el 9 eta kenketak
HOBEKUNTZA-PLANA 7
Izena Data
1 E¬rreparatu eta osatu batuketak.
hamarreko
+ hamarreko +
hamarreko
hamarreko
+ hamarreko +
hamarreko
2 E¬rreparatu eta osatu kenketak.
hamarreko
- hamarreko -
hamarreko
hamarreko
- hamarreko -
hamarreko
BiNúmero
zifrako mayor
zenbakien
y número
artekomenor
batuketak
HOBEKUNTZA-PLANA 7
Izena Data
1 E¬rreparatu zenbakien kokapenari eta egin batuketak.

H B H B H B H B
12 24 25 47
+ 2 + 3 + 24 + 11
11 + 1 53 + 5 33 + 26 12 + 30
H B H B H B H B
+ + + +
3 K¬alkulatu zenbat balio duten guztira. H B
25 €
Eragiketa +
33 €
Erantzuna euro balio dute guztira.

60tik
Los 79ra arteko
números zenbakiak
hasta el 9
HOBEKUNTZA-PLANA 8
Izena Data
H B 60+ 3 =
6 3
H B + =
H B + =
H B + =
2 Osatu segida, zenbaki hauek erabiliz:
69 76 72 67 71 70 74 75
68 73
Bi
Número
zifrakomayor
zenbakien
y número
artekomenor
kenketak
HOBEKUNTZA-PLANA 8
Izena Data
1 E¬rreparatu zenbakien kokapenari eta egin kenketak.

H B H B H B H B
37 24 46 38
- 4 -12 - 4 -10
H B H B H B H B
58 63 45 77
-21 -22 -44 -66
67 – 21 78 – 47 54 – 31
H B H B H B
- - -
Bi zifrako
Los números zenbakiak
hasta el 9konparatzea
HOBEKUNTZA-PLANA 8
Izena Data
1 Z¬enbatu eta konparatu.
5 handiagoa da 3 baino
57 da baino
2 txikiagoa da baino
25 da baino
49 da baino
72 da baino
2 Osatu. Gero, konparatu eta idatzi handiagoa edo txikiagoa.
29 H eta B 29 da 71 baino
71 H eta B 71 da 29 baino
> eta < ikurrak
HOBEKUNTZA-PLANA 8
Izena Data
1 K¬onparatu eta osatu.
57 33 57 >
da baino
45 11
28 46
da baino
62 69
2 Idatzi > edo < ikurra, dagokiona.
73 31 38 68 66 79
75 40 75 77 42 51
80tik
Los 99ra arteko
números zenbakiak
hasta el 9
HOBEKUNTZA-PLANA 9
Izena Data
1 Osatu eta idatzi nola irakurtzen den zenbaki bakoitza.
+ =
82
+ =
86
+ =
94
+ =
99
Zenbaki ordinalak
HOBEKUNTZA-PLANA 9
Izena Data
1 Zenbatgarrena da barraskilo bakoitza? Erreparatu

lasterketari eta idatzi bakoitzari dagokion ordinala.
1.a
HLEMUGA
Orain, idatzi letraz zenbatgarrena den barraskilo bakoitza.

2.a 5.a
7.a 9.a
Hiru zenbakiren arteko batuketak, bururakorik gabe
HOBEKUNTZA-PLANA 9
Izena Data
1 Osatu eta egin batuketak.

H B H B H B H B
21 23 15 43
3 14 3 41
+ 32 + 1 + 21 + 5
H B H B H B H B
33 10 24 44
11 17 23 22
+ 35 + 41 + 31 + 13
2 Pentsatu eta ebatzi.

Zoo batean, 12 jirafa, 12 zebra eta 12 tximino
daude. Zenbat animalia daude guztira?
Erantzuna daude
Buruketak
HOBEKUNTZA-PLANA 9
Izena Data
1 Irakurri, osatu marrazkiak eta ebatzi.

Laiak 6 arrain harrapatu ditu. Gemak Laiak baino 2 arrain gehiago
harrapatu ditu. Zenbat harrapatu ditu Gemak?
Laiaren arrainak
Gemaren arrainak
+ = Gemak arrain harrapatu ditu.
Unaik 5 liburu ditu. Sarak Unaik baino 2 liburu gehiago

ditu. Zenbat liburu ditu Sarak?
Unairen liburuak
Sararen liburuak
+ = Sarak liburu ditu.
Jokinek dinosauroen 4 panpina ditu. Anek Jokinek baino

3 panpina gehiago ditu. Zenbat panpina ditu Anek?
Jokinen panpinak
Aneren panpinak
+ = Anek panpina ditu.
Batuketak bururakoekin
HOBEKUNTZA-PLANA 10
Izena Data
1 Erreparatu eta osatu batuketak.

H B
16
16
15 + 15
H B
23
+
19
2 Egin batuketak.
H B H B H B H B
85 27 42 34
+ 7 + 32 + 49 + 15
argotu bururako hamarreko bat idatzi behar izan duzun

M
batuketa bakoitzaren emaitza.
Buruketak
HOBEKUNTZA-PLANA 10
1
Izena Data
1 Aurkitu datuak eta ebatzi.
24 34
43 35
• Zenbat banana daude guztira? H B
Datuak Eragiketa
eta +
Erantzuna daude guztira
• Zenbat laranja daude guztira? H B
Datuak eta Eragiketa

+
Erantzuna daude guztira

Buruketak
HOBEKUNTZA-PLANA 10
Izena Data
1 Irakurri, pentsatu batuketa edo kenketa egin behar den, eta ebatzi.
Naiarak 24 liburu zituen.
Saioak 12 liburu oparitu dizkio.
Zenbat liburu ditu orain Naiarak?
Datuak
eta
H B
Eragiketa
Erantzuna ditu
elixek 36 galleta zituen.

F
20 galleta eman dizkio Mireni.
Zenbat galleta ditu orain Felixek?
H B
Datuak
eta
Eragiketa
Erantzuna ditu
Orratz-erlojua
HOBEKUNTZA-PLANA 11
1
Izena Data
1 Zer ordu adierazten du erloju bakoitzak? Lotu.
5ak
12 12
11 1 11 1
10 2 10 2
9 3 9 3
8 4 8ak 8 4
7 5 7 5
6 6
12
6 eta erdiak 12
11 1 11 1
10 2 10 2
9 3 9 3
8
7 5
4
11 eta erdiak 8
7 5
4
6 6
2 Erreparatu erlojuei eta idatzi zer ordu den.
Ordu bata
12 12
11 1 11 1
10 2 10 2
9 3 9 3
8 4 8 4
7
6
5 12ak 7
6
5
3 Marraztu orratzak.
12
7 eta erdiak 12
11 1 11 1
10 2 10 2
9 3 9 3
8 4 8 4
7 5 7 5
6 Ordu biak 6
Erloju digitala
HOBEKUNTZA-PLANA 11
Izena Data
1 Zer ordu adierazten du erloju bakoitzak? Idatzi dagokion lekuan.
3 eta erdiak 6ak
3rak 12 eta erdiak
6 : 00
3 :30
12 : 30
3 : 00
2 Lotu ordu bera adierazten duten erlojuak.
12 12 12
11 1 11 1 11 1
10 2 10 2 10 2
9 3 9 3 9 3
8 4 8 4 8 4
7 5 7 5 7 5
6 6 6
10 : 30 6 : 30 7 : 00
Hiru zenbakiren arteko batuketak bururakoekin
HOBEKUNTZA-PLANA 11
1
Izena Data
1 Kalkulatu.
H B H B H B H B
44 25 9 29
4 32 30 13
+ 23 + 8 + 11 + 11
H B H B H B H B
41 32 26 48
24 17 24 22
+ 15 + 14 + 15 + 18
2 Zenbat puntu lortu dituzte guztira

haur guztien artean? Kalkulatu. Koldo
Naiara
Koldo............. 36 puntu
Amaia +
Naiara............. 30 puntu
Amaia............. 27 puntu
puntu lortu dituzte.
Zentimoak eta euroak
HOBEKUNTZA-PLANA 12
Izena Data
1 Zer balio du txanpon bakoitzak? Idatzi.
2 Zenbat diru dago? Osatu.
+ + = + + =
euro zentimo
euro + =
zentimo + + =
€ eta zentimo
Batuketa eta biderketa
HOBEKUNTZA-PLANA 12
1
Izena Data
1 Irakurri eta osatu.

• Zenbat katilu daude?
+ + + =
x =
katilu daude
• Zenbat kikara daude?
+ + + =
x =
kikara daude
2 Pentsatu eta lotu.
2+2+2+2+2 6x3
6+6+6+6 3x4
4+4+4 4x6
3+3+3+3+3+3 5x2
Buruketak
HOBEKUNTZA-PLANA 12
Izena Data
1 Marratu behar ez duzun datua eta pentsatu batuketa edo

kenketa egin behar duzun. Ondoren, ebatzi.
itorrek 34 errotuladore eta 10 arkatz

A
zituen. 12 errotuladore galdu zaizkio.
Zenbat errotuladore ditu orain?
Datuak H B
eta
Eragiketa
Erantzuna ditu
lenek 57 zentimo zituen itsulapikoan,

E
eta 23 zentimo, diru-zorroan.
H B
Itsulapikoan beste 22 zentimo sartu ditu.
Zenbat zentimo ditu orain itsulapikoan?
Datuak Eragiketa
eta
Erantzuna ditu
Buruketak
HOBEKUNTZA-PLANA 12
1
Izena Data
1 Erreparatu eta osatu enuntziatuak. Ondoren, ebatzi.
Xakean fitxa zuri eta
fitxa beltz erabiltzen dira.
Z¬enbat fitxa
?
H B
Datuak Eragiketa
eta
Erantzuna erabiltzen dira
Romanek € ditu. Bainujantzi bat

12 € ditut.
erosi nahi du, € balio duena.
Z¬enbat euro
?
16 €
H B
Datuak Eragiketa
eta
Erantzuna falta zaizkio

1. unitatea
ZABALTZE-PROGRAMA
Izena Data
1 Z¬er zenbaki da? E¬rreparatu eta inguratu.
3 3
4 4
5 5
2 M¬arraztu karta bakoitzean falta diren bihotzak.
5 6 8
5 6 8
3 Nork ditu txanpon gehien? Nork gutxien? Idatzi.
Gehien dituena:
Gutxien dituena:
Oier
E¬lene Naia
2. unitatea
ZABALTZE-PROGRAMA
Izena Data
1 K¬alkulatu zenbat dauden eta inguratu zenbakia.
4 5 6 5 6 7
7 8 9 7 8 9
2 E¬gin batuketak eta lotu.
5+ 2 6 6+ 2 8
4+ 4 7 7+ 3 9
6+ 0 8 8+ 1 10
3 Pentsatu eta osatu 10era arte.
10=6+ 10=8+
10=4+ 10=2+
3. unitatea
ZABALTZE-PROGRAMA
Izena Data
1 Z¬er eragiketa egin behar da amaierako emaitza

kalkulatzeko? E¬rreparatu eta markatu.
Bƒatuketa
K¬enketa
Bƒatuketa
K¬enketa
Orain, osatu eragiketak.
= =
2 E¬gin kenketak eta margotu emaitzaren arabera.
gorria 2 berdea 3
3-1= 6-4= 9-7=
4-2= 8-5= 7-4=
4. unitatea
ZABALTZE-PROGRAMA
Izena Data
1 M¬arraztu kasu bakoitzean falta diren puxtarriak.

Ondoren, osatu.
13 10 + =
18 10 + =
2 E¬gin batuketak.
4+ 4= 7+ 6= 13+ 4=
8 12 9 14
+6 +2 +7 +3
3 Inguratu emaitza 15 duten batuketak.
12+ 3 13+ 1 8+ 7 9+ 9
5+ 5 11+ 5 16+ 3 10+ 5

5. unitatea
ZABALTZE-PROGRAMA
Izena Data
1 L¬otu.
20 hirurogei 4hamarreko
40 berrogei 2hamarreko
laurogeita
50 hamar
6hamarreko
60 hogei 8hamarreko
80 laurogei 5hamarreko
berrogeita
90 hamar
9hamarreko
2 Pentsatu eta osatu kenketak.
4- =1 9- =3 8- =0
7 12 11 14
- - - -
6 5 9 7
6. unitatea
ZABALTZE-PROGRAMA
Izena Data
1 M¬arraztu.
• Bƒorragoma bat, 4 zentimetro luze dena.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
• A¬rkatz bat, 9 zentimetro luze dena.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
2 Z¬er fruituk du pisu handiena? M¬arraztu balantzetan.
7. unitatea
ZABALTZE-PROGRAMA
Izena Data
1 M¬argotu, kasu bakoitzean, emaitzatzat erdiko zenbakia

duten eragiketak.
60 + 10 30 + 20 50 + 10 20 + 40
70 60
50 + 40 20 + 50 30 + 30 40 + 30
90 – 60 20 + 20 90 – 70 10 + 10
40 20
30 + 10 50 – 10 40 – 20 60 – 30
2 Pentsatu eta osatu batuketak.
3 22 3 3
+1 1 + 4 +1 6 + 4
34 56 4 59
3 E¬batzi.
Baratze batean 25 sagarrondo eta 34 madariondo
daude. Zenbat zuhaitz daude guztira?
Erantzuna daude
8. unitatea
ZABALTZE-PROGRAMA
Izena Data
1 Idatzi bandera bakoitzeko zenbaki handiena dagokion

lekuan. Ondoren, osatu segidak.
58 63 64 69
55 41
59 52 67
63 69 71 75
68 71
65 72 78
2 K¬onparatu zenbakiak eta egin eragiketak.
Batu bi zenbaki Egin handiena

22 16 handienak ken txikiena
37 42
11 29
9. unitatea
ZABALTZE-PROGRAMA
Izena Data
1 Idatzi launa zenbaki.
Bikoitiak, 75 eta
83 artekoak
Bakoitiak, 87 eta
96 artekoak
2 Inguratu.
6 bateko dituzten 16 66
gorriz zenbakiak.
91
26 63 97 89
9 hamarreko
berdez dituztenak. 37 42 99 65
54 + 4 + 11 23 + 41 + 35 53 + 25 + 10 20 + 7 + 61
10. unitatea
ZABALTZE-PROGRAMA
Izena Data
1 Pentsatu eta osatu batuketa bakoitza, adierazitako modukoa

izan dadin. Ondoren, egin batuketak.
Bururakoekin Bururakorik gabe Bururakoekin Bururakorik gabe
22 22 54 54
+4 +4 +3 +3
Bururakoekin Bururakorik gabe Bururakoekin Bururakorik gabe
67 67 15 15
+1 +1 +7 +7
2 Egin batuketak eta ordenatu emaitzak handienetik txikienera.
8 43 36 73 19
+ 63 + 9 + 57 + 17 + 64
Emaitzak
11. unitatea
ZABALTZE-PROGRAMA
Izena Data
1 Irakurri eta osatu erlojuak.
Ordu 1 lehenago Ordu 1 geroago
12 12 12
11 1 11 1 11 1
10 2 10 2 10 2
9 3 9 3 9 3
8 4 8 4 8 4
7 5 7 5 7 5
6 6 6
: 6 : 00 :
Ordu 1 lehenago Ordu 1 geroago
12 12 12
11 1 11 1 11 1
10 2 10 2 10 2
9 3 9 3 9 3
8 4 8 4 8 4
7 5 7 5 7 5
6 6 6
: 8 : 30 :
2 Pentsatu eta osatu. Ondoren, marraztu orratzak.
3rak dira. 2 ordu barru 12

12 11 1
11 1
10 2 10 2
9 3 9 3
8 4 8 4
7
6
5 izango dira. 7
6
5
12. unitatea
ZABALTZE-PROGRAMA
Izena Data
1 Zenbat diru du? Kalkulatu. Ondoren, markatu eros dezakeen

objektua.
€ eta zentimo ditu.
8€ 12 € 6€
• Zenbat diru geratu zaio sobera? Pentsatu eta osatu.
2 Billete hauetako zeinek balio du txanpon guztiek adina?

Inguratu.
ERANTZUNAK
HOBEKUNTZA-PLANA
1. UNITATEA Kenketak, 9ra arteko zenbakiekin

1. 5 – 3 = 2 7–2=5
8 – 4 = 4 9–5=4
1. 7, 8, 9, 6.
2. 4 – 2 = 2 6 – 4 = 2 9 – 7 = 2
2. EG
Zenbaki handiagoa eta zenbaki txikiagoa
1. EG: 10 ibilgailu margotu behar dira.
1. 9, 5, 7, 8.
2. EG: 10 elementu marraztu behar dira.
2. 9, 7, 6, 4. 1, 3, 5, 8.
3. Hirugarren multzoa inguratu behar da.
2. UNITATEA
4. UNITATEA
Batuketa-egoerak
1. 5 eta 3 dira 8. 5+3=8
1. 1 H eta 6 B 10 + 6 = 16 hamasei
4 eta 1 dira 5. 4+1=5
1 H eta 4 B 10 + 4 = 14 hamalau
7 eta 2 dira 9. 7+2=9
1 H eta 7 B 10 + 7 = 17 hamazazpi
2. 3 txakur zeuden. 2 txakur etorri dira.
1 H eta 9 B 10 + 9 = 19 hemeretzi
5 txakur daude.
3 + 2 = 5 txakur. Azkenean, 5 txakur
Aurreko zenbakia eta ondorengoa
1. 8 - 10 - 12 - 14.
daude.
2. 0; 5; 8; 10; 13; 17.
3. 2; 5; 10; 12; 16; 18.
1. 4 + 2 = 6 7+1=8
3 + 3 = 6 6+2=8
1. 8 + 7 = 15 9 + 4 = 13
2. 2 + 3 = 5 6+1=7
6 + 6 = 12 7 + 5 = 12
5 + 4 = 9 4+3=7
10 zenbakia 5. UNITATEA
1. EG: marraztu 5, 3 eta 6 leiho. Hamarrekoak
2. 3 eta 7 dira 10. 4 eta 6 dira 10. 1. 4 H 0 B ➞ 40 4 H = 40 B
9 eta 1 dira 10. 5 eta 5 dira 10. 2 H 0 B ➞ 20 2 H = 20 B
3. UNITATEA 7 H 0 B ➞ 70 7 H = 70 B
5 H 0 B ➞ 50 5 D = 50 B
Kenketa-egoerak
1. 5 txori zeuden. 3 joan dira. 2 geratzen dira.
1. … 6tik 10era. 10 – 6 = 4
5 – 3 = 2 2 txori geratzen dira.
4 arrautza falta dira.
4 arrosa zeuden. 2 moztu ditu. 2 geratzen dira.
… 7tik 12ra. 12 – 7 = 5
4 – 2 = 2 2 arrosa geratzen dira.
5 pastel falta dira.
9 pastel zeuden. 1 hartu du. 8 geratzen dira.
2. 12 – 6 = 6 15 – 9 = 6 18 – 8 =10
9 – 1 = 8 8 pastel geratzen dira.
278
Buruketak 2. 11 + 1 = 12 53 + 5 = 58
1. 4 + 3 = 7 7 ogi egongo dira. 33 + 26 = 59 12 + 30 = 42
6 – 3 = 3 3 arrosa geratuko dira. 3. 25 + 33 = 58
58 euro balio dute guztira.
6. UNITATEA
Zentimetroa 8. UNITATEA
1. Zorrozkailua: 2 cm; klipa: 3 cm; borragoma: 60tik 79ra arteko zenbakiak
5 cm; bolaluma: 12 cm; arkatza: 14 cm. 1. 60 + 3 = 63 6 H eta 3 B
Hiru zenbakiren arteko batuketak 70 + 6 = 76 7 H eta 6 B
60 + 7 = 67 6 H eta 7 B
1. 2 + 1 + 3 = 6 3+4+2=9
70 + 9 = 79 7 H eta 9 B
5 + 2 + 3 = 10
2. 67- 69, 70, 71, 72 - 74, 75, 76.
Bi zifrako zenbakien arteko kenketak
1. 2 H eta 4 B 20 + 4 = 24 hogeita lau
1. 37 – 4 = 33 24 – 12 = 12
2 H eta 6 B 20 + 6 = 26 hogeita sei
46 – 4 = 42 38 – 10 = 28
2 H eta 5 B 20 + 5 = 25 hogeita bost
58 – 21 = 37 63 – 22 = 41
2 H eta 2 B 20 + 2 = 22 hogeita bi
45 – 44 = 1 77 – 66 = 11
Buruketak
2. 67 – 21 = 46 78 – 47 = 31 54 – 31 = 23
1. 7 – 2 = 5 5 galleta geratu zaizkio.
8 + 3 = 11 11 eranskailu ditu azkenean.
Bi zifrako zenbakiak konparatzea
1. 5 handiagoa 3 baino. 57 handiagoa 36 baino.
7. UNITATEA 2 txikiagoa 6 baino. 25 txikiagoa 61 baino.
30etik 39ra arteko zenbakiak 9 handiagoa 6 baino. 49 handiagoa 46 baino.
1. 30 + 4 = 34 30 + 2 = 32 30 + 6 = 36 2 txikiagoa 8 baino. 72 txikiagoa 78 baino.
30 + 9 = 39 30 + 1 = 31 30 + 3 = 33 2. 2 H eta 9 B 29 txikiagoa da 71 baino.
30 + 7 = 37 30 + 5 = 35 7 H eta 1 B 71 handiagoa da 29 baino.
40tik 59ra arteko zenbakiak > eta < ikurrak
1. 40 + 6 = 46 berrogeita sei 1. 57 handiagoa da 33 baino. 57 > 33
50 + 3 = 53 berrogeita hamahiru 45 handiagoa da 11 baino. 45 > 11
40 + 9 = 49 berrogeita bederatzi 28 txikiagoa da 46 baino. 28 < 46
40 + 1 = 41 berrogeita bat 62 txikiagoa da 69 baino. 62 < 69
50 + 0 = 50 berrogeita hamar 2. 73 > 31 38 < 68 baino. 66 < 79
Hamarrekoen batuketak eta kenketak 75 > 40 75 < 77 baino. 42 < 51
1. 5 H + 2 H = 7 H 50 + 20 = 70 9. UNITATEA
4 H + 4 H = 8 H 40 + 40 = 80
2. 8 H – 3 H = 5 H 80 – 30 = 50
1. 80 + 2 = 82 8 H eta 2 B laurogeita bi
6 H – 4 H = 2 H 60 – 40 = 20
80 + 6 = 86 8 H eta 6 B laurogeita sei
Bi zifrako zenbakien arteko batuketak
90 + 4 = 94 9 H eta 4 B laurogeita hamalau
1. 12 + 2 = 14 24 + 3 = 27
90 + 9 = 99 9 H eta 9 B laurogeita hemeretzi
25 + 24 = 49 47 + 11 = 58
279
Zenbaki ordinalak Erloju digitala
1. Ezkerretik eskuinera: 1.a, 2.a, 3.a, 4.a, 5.a, 1. 6ak. 3 eta erdiak. 12 eta erdiak. 3rak.
6.a, 7.a, 8.a, 9.a, 10.a. 2. EG
Bigarrena, bosgarrena, zazpigarrena, Hiru zenbakiren arteko batuketak
bederatzigarrena. bururakoekin
Hiru zenbakiren arteko batuketak, 1. 44 + 4 + 23 = 71 25 + 32 + 8 = 65
bururakorik gabe 9 + 30 + 11 = 50 29 + 13 + 11 = 53
1. 21 + 3 + 32 = 56 23 + 14 + 1 = 38 41 + 24 + 15 = 80 32 + 17 + 14 = 63
15 + 3 + 21 = 39 43 + 41 + 5 = 89 26 + 24 + 15 = 65 48 + 22 + 18 = 88
33 + 11 + 35 = 79 10 + 17 + 41 = 68 2. 36 + 30 + 27 = 93
24 + 23 + 31 = 78 44 + 22 + 13 = 79 93 puntu lortu dituzte.
2. 12 + 12 + 12 = 36 36 animalia daude.
12. UNITATEA
Buruketak
1. 6 + 2 = 8 Gemak 8 arrain harrapatu ditu. Zentimoak eta euroak
5 + 2 = 7 Sarak 7 liburu ditu. 1. 50 zentimo, euro bat, 5 zentimo,
4 + 3 = 7 Anek 7 panpina ditu. 2 zentimo, 20 zentimo, 2 euro.
2. 1 + 2 + 1 = 4 4 euro
10. UNITATEA 50 + 20 + 2 = 72 72 zentimo
Batuketak bururakoekin 5 + 1 = 6 50 + 20 + 5 = 75
1. 16 + 15 = 31 23 + 19 = 42 6 € eta 75 zentimo
2. 85 + 7 = 92 27 + 32 = 59 Batuketa eta biderketa
42 + 49 = 91 34 + 15 = 49 1. 3 + 3 + 3 + 3 = 12 4 x 3 = 12
Inguratu 1. eta 3. batuketen emaitzak. 5 + 5 + 5 + 5 = 20 4 x 5 = 20
Buruketak 2. 2 + 2 + 2 + 2 + 2 ➞ 5 x 2
1. 24 eta 35 24 + 35 = 59 6+6+6+6➞4x6
Guztira 59 banana daude. 4+4+4➞3x4
3+3+3+3+3+3➞6x3
43 eta 34 43 + 34 = 77
Buruketak
Guztira 77 laranja daude.
1. 34 eta 12 34 – 12 = 22
Buruketak
22 errotuladore ditu.
1. 24 eta 12 24 + 12 = 36 36 liburu ditu.
57 eta 22 57 + 22 = 79
36 eta 20 36 – 20 = 16 16 galleta ditu.
79 zentimo ditu.
11. UNITATEA Buruketak
Orratz-erlojua 1. … 16… 16…
1. Ezkerretik eskuinera eta goitik behera: 6 eta Zenbat fitxa erabiltzen dira guztira?
erdiak; 5ak; 8ak; 11 eta erdiak. 16 +16 = 32 32 fitxa erabiltzen dira.
2. 12ak. Ordu bata. 2. … 12… 16…
3. EG Zenbat euro falta zaizkio?

16 – 12 = 4 4 euro falta zaizkio.
280
ZABALTZE-PROGRAMA
1. UNITATEA 7. UNITATEA
1. 3, 4 1. EG: 60 + 10, 20 + 50, margotu behar dira
2. EG: 3, 4 eta 6 bihotz marraztu behar dira. 50 + 10, 20 + 40 eta 30 + 30.
3. Gehien dituena: Naia. Gutxien dituena: Oier. 20 + 20, 30 + 10 eta 50 – 10.
2. UNITATEA 90 – 70, 10 + 10 eta 40 – 20.
2. 23 + 11 = 34 22 + 34 = 56
1. 6, 5, 8, 9
33 + 16 = 49 35 + 24 = 59
2. 5 + 2 = 7 4+4=8 6+0=6
3. 25 + 34 = 59 59 zuhaitz daude.
6+2=8 7 + 3 = 10 8+1=9
3. 6 + 4 8 + 2 4 + 6 2+8 8. UNITATEA
3. UNITATEA 1. 59, 60, 61, 62, 63, 64, 65, 66, 67, 68, 69.
1. Markatu Batuketa bi kasuetan. 68, 69, 70, 71, 72, 73, 74, 75, 76, 77, 78.
6 – 2 = 4 9–4=5 2. 42 + 37 = 79 42 – 11 = 31
2. Gorria: 3 – 1 = 2; 6 – 4 = 2; 9 – 7 = 2; 9. UNITATEA
4 – 2 = 2. Berdea: 8 – 5 = 3; 7 – 4 = 3.
1. 76, 78, 80, 82 89, 91, 93, 95
4. UNITATEA 2. Gorriz: 16, 26, 66. Berdez: 91, 97, 99.
1. EG: marraztu 3 eta 8 puxtarri, hurrenez hurren. 3. 54 + 4 + 11 = 69 23 + 41 + 35 = 99
13 = 10 + 3 18 = 10 + 8 53 + 25 + 10 = 88 20 + 7 + 61 = 88
2. 4 + 4 = 8 7 + 6 = 13 13 + 4 = 17 10. UNITATEA
8 + 6 = 14 12 + 2 = 14 9 + 7 = 16
1. EE: 22 + 48 = 70 22 + 40 = 62
14 + 3 = 17
54 + 36 = 90 54 + 30 = 84
3. 12 + 3, 8 + 7, 10 + 5 inguratu behar dira.
67 + 13 = 80 67 + 10 = 77
5. UNITATEA 15 + 75 = 90 15 + 70 = 85
1. 20 ➞ hogei ➞ 2 hamarreko 2. 8 + 63 = 71 43 + 9 = 52 36 + 57 = 93
40 ➞ berrogei ➞ 4 hamarreko 73 + 17 = 90 19 + 64 = 83
50 ➞ berrogeita hamar ➞ 5 hamarreko 93 > 90 > 83 > 71 > 52
60 ➞ hirurogei ➞ 6 hamarreko 11. UNITATEA
80 ➞ laurogei ➞ 8 hamarreko
1. 5:00 6:00 ➞ 7:00 / 7:30 8:30 ➞ 9:30
➞ ➞
90 ➞ laurogeita hamar ➞ 9 hamarreko
2. … 5ak.
2. 4 – 3 = 1 9 – 6 = 3 8–8=0
7 – 1 = 6 12 – 7 = 5 11 – 2 = 9 12. UNITATEA
14 – 7 = 7 1. 7 € eta 70 zentimo ditu. yo-yoa inguratu
6. UNITATEA behar da.
1 eta 2. EG 1 € eta 70 zentimo geratuko zaizkio sobera.
2. 5 €-ko billetea inguratu behar da.
281
Fotokopiatzeko
beste baliabide
batzuk.
Zenbakiak
aukeran
283
FITXA 1
Izena Data
1 Zenbatu eta inguratu zenbakia.
3 5 7 2 4 6
6 7 8 1 4 8
3 6 9 5 6 7
2 Osatu.
0 1 2 9
▼
9 8 7 0
▼
Zenbakiak deskonposatzea
FITXA 12
Izena Data
1 Erreparatu eta osatu.
4 1 55 9
1 5
1 5
1 5
1 5
31 5
1 5
1 5
1 5
1 5
FOTOKOPIATZEKO MATERIALA © 2019 ZUBIA EDITORIALA, S.L. / SANTILLANA EDUCACIÓN, S.L.. 285
FITXA 3
Izena Data
1 Idatzi zenbakiak eta egin batuketak.
21 5 3 1 5
1 5 1 5
2 Marraztu eta egin batuketak.
31 25 31 35
41 25 61 25
9ra arteko zenbakien segidak
FITXA 14
Izena Data
1 Osatu.
12 12
F
F
1 3
F
F
12 12
12 12
F
F
0 3
F
F
12 12
2 Osatu.
1 313 F
31 3 F
0 31 3 F
31 3 F
31 3 F
1 3 4 5 4 1
5 6 7 9 9 7 6
01 5 9
FITXA 5
Izena Data
1 Inguratu 10 multzo bakoitzean eta osatu.
101 3 5 13 101 5
101 5 101 5
101 5 101 5
101 5 101 5
FITXA 16
Izena Data
1 Osatu.
52 35 2 2 5
2 5 2 5
2 5 2 5
2 5 2 5
Batuketak, 10era arteko zenbakiekin
FITXA 7
Izena Data
1 Egin batuketak.
51 4 5 71 3 5 41 2 5
61 2 5 51 2 5 51 1 5
41 3 5 71 1 5 61 4 5
41 1 5 81 2 5 51 0 5
71 2 5 51 3 5 61 1 5
31 0 5 61 3 5 91 1 5
2 Osatu.
23 13
F
3
11 1 F
3
11 2 F
3
11 2 F
1 3
1 2 F
1133 F
11 23 F
3
11 2 F
19ra arteko zenbakiak irakurtzea eta idaztea
FITXA 18
Izena Data
1 Osatu.
0 zero 10
1 bat 11
2 bi 12
3 13
4 14
5 15
6 16
7 17
8 18
9 19
2 Lotu.
hamabost 11 16 hamasei
zortzi 15 8 hamaika
19ra arteko zenbakien segidak
FITXA 9
Izena Data
1 Osatu.
0 F
1 F
2 F F F F
F
F
12 F F F F F
7
F
F
15 F F F F
2 Egin batuketak.
12 12 12 12
F F F F
2 12
F
12
F 12 F 12 12
G
1 31 2 F
3
1 12 F
1 123 F
3
11 2 F
12
12 12 12 12
F
31 F
31 F
31 F
3 11 F
FITXA 10
1
Izena Data
1 Egin batuketak.
151 45 151 55 181 35

191 55 111 65 181 15
121 35 171 25 161 45
141 25 121 65 101 85
181 45 161 35 17 1 45
161 25 101 45 131 55
131 35 141 55 161 15
101 55 17 1 65 151 25
2 Osatu.
3
F
F
13 13
13 13 13
F
Hamarrekoak: segidak, irakurketa eta idazketa
FITXA 11
Izena Data
1 Osatu.
10 hamar 60
20 hogei 70
30 80
40 90
50
2 Osatu.
10 30
F
F
F
F
F
F
20 60
3 Lotu.
hogei berrogei hirurogei hirurogeita hamar
60 40 70 10 30 20 80 50
Kenketak, kentzailetik zenbatzen hasita
FITXA 12
1
Izena Data
1 Egin kenketak.
F
6-4 1 2 3 4 5 6 7 8 9 62 4 5 2
F
7-5 1 2 3 4 5 6 7 8 9 72 5 5
F
5-4 1 2 3 4 5 6 7 8 9 52 4 5
7-2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 72 2 5
4-1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 42 1 5
8-3 1 2 3 4 5 6 7 8 9 82 3 5
9-6 1 2 3 4 5 6 7 8 9 92 6 5
3-2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 32 25
6-3 1 2 3 4 5 6 7 8 9 62 35
Batuketak, 19ra arteko zenbakiekin (hiru batugai)
FITXA 13
Izena Data
1 Osatu eta egin batuketak.
41 21 2 F
61 2 1 3
F
F
F
F
F
6 1 2 5 1 5
5 1 31 4 3 1 31 5
F
F
F
F
F
F
1 5 1 5
8 1 71 4 7 1 31 4 F
F
F
F
F
F
1 5 1 5
2 Egin batuketak.
51 1 1 35 51 21 35
61 1 1 25 41 21 55
41 31 35 91 1 1 75
29ra arteko zenbakiak: segidak eta deskonposizioa
FITXA 14
1
Izena Data
1 Osatu.
1 12 3 12 F F
12
F
12
F
12
F
12
F
12
F
15
12
12 12 12
23 12 12 12 F
F F F F F F
2 Osatu.
29 23 2623 F F
23
F
23
F
23
23 23 23 23
F F F 11 F G
3 Osatu.
Hamarrekoak Batekoak Hamarrekoak Batekoak
1 7 5 17 26 5 2 6
2 3 5 12 5
2 8 5 21 5
1 4 5 20 5
39ra arteko zenbakiak: segidak
FITXA 15
Izena Data
1 Osatu.
23 23 23 23 23
39 F F F F
27 F
23
F
F
0
23
23
23 23 23 23 23 G
F F F F
15 F
2 Osatu.
12 13 12 13 12
1 F F F F F
13 13
F
13 12 13 12 13 12
F F
26 F F F
G
12
13 12
F F F
38
3 Idatzi falta den zenbakia.
8 9 21 22 30 31
▼
19 21 31 32 28 29
▼
FITXA 16
1
Izena Data
1 Zenbatu eta osatu kenketak.
152 65 9
F
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10111213141516171819
112 55
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10111213141516171819
132 85
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10111213141516171819
142 75
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10111213141516171819
122 85
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10111213141516171819
192 125
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10111213141516171819
40tik 59ra arteko zenbakiak idaztea
FITXA 17
Izena Data
1 Idatzi.
40 berrogei 50
41 51
42 52
43 53
44 54
45 55
46 56
47 57
48 58
49 59
Hamarrekoen batuketak eta kenketak
FITXA 18
1
Izena Data
1 Egin batuketak.
201 30 5 301 10 5
501 30 5 501 20 5
401 40 5 601 30 5
201 40 5 301 40 5
301 30 5 701 20 5
2 Egin kenketak.
602 10 5 702 40 5
302 20 5 202 10 5
502 20 5 902 60 5
602 30 5 402 20 5
802 50 5 702 60 5
Zenbakiak konparatzea
FITXA 19
Izena Data
1 Idatzi > edo <.
42 18 39 34 51 48
52 47 42 53 15 17
30 25 39 42 43 34
2 Ordenatu txikienetik handienera.
43 44
, , ,
47 49
46 48
, , ,
56 50
3 Ordenatu handienetik txikienera.
39 31
. . .
32 23
50 41
. . .
24 36
Batuketak bururakorik gabe, 59ra arteko zenbakiekin
FITXA 20
1
Izena Data
1 Egin batuketak.
511 5 513 3 511 2 515 6 511 4

1 4 1 5 1 6 1 3 1 2
1
51 514 3
51 6
51 5
51
12 8 11 0 14 4 11 1 15 2
512
1 511 6 513 4 511
3 512
5
11 3 1 43 1 4 1 32 11 2
515 1 512
2 511
5 512
8 51 3 7
1 4 11 6 11 1 13 1 1 2
511 1 515 2 514

0 512 3 511 7
1 20 1 6 11 7 1 3 1 21
79ra arteko zenbakiak: segidak eta deskonposizioa
FITXA 21
Izena Data
1 Osatu.
Hamarrekoak Batekoak Hamarrekoak Batekoak
56 5 5 6 6 60 5
40 5 1 61 5
25 0 69 5
28 5 5 69 5
37 5 7 67 5
2 Batu 2 aldiro.
2 F F F F F F F F 18
F
36 F F F F F F F F
20
F
38 F F F F F F F F
54
F
72
F F F F F F F F
56
3 Batu 2 aldiro.
1 F 3 F 5 F F F F F F
F
35 F F F F F F F F
19
F
37 F F F F F F F F
89ra arteko zenbakiak idaztea
FITXA 22
1
Izena Data
1 Idatzi.
70hirurogeita hamar 80
71 hirurogeita hamaika 81
72 82
73 83
74 84
75 85
76 86
77 87
78 88
79 89
99ra arteko zenbakiak: segidak
FITXA 23
Izena Data
1 Batu 3 aldiro.
3 F F F F F 18 F F F
F
42
F F F F F F F F
F
F
60 F F F F F F
78 F
F
F F F F F
2 Kendu 2 aldiro.
98 96 F F F F F F F F 82
F
F F F F F F F F
66
F
F F F F F
52 F F F
F
36
F F F F F F F F
F
F F F F F F 14 F F
F
0 F F F F
Kenketak bururakorik gabe
FITXA 24
1
Izena Data
1 Egin kenketak.
514 9 5155 51 75 515 9 88

51
2 3 2 34 2 14 2 5 2 23
51 47 51 55 51 9 3 37
51 51 23
2 23 2 31 2 30 2 26 2 12
35 51 88 51 5 7 514 7 51 7 9
215 2 26 2 45 2 2 2 33
51 57 51 9 8 51 1 7 51 8 8 51 4 4
2 40 2 50 2 15 2 7 2 23
51 52 51 24 51 9
6 36
51 51 83
2 41 2 12 2 25 210 2 21
99ra arteko zenbakiak idaztea
FITXA 25
Izena Data
1 Idatzi.
90 laurogeita hamar 95
91 96
92 97
93 98
94 99
2 Idatzi.
15 35
20 40
21 61
26 76
28 88
Batuketak eta kenketak bururakorik gabe
FITXA 26
1
Izena Data
1 Kalkulatu.
51 3
0 51 5
2 516
4 51 4
1 51 7
2
11 3 13 4 12 5 13 3 12 7
51 5
3 51 8 9 51 5
8 51 7 5 51 8
2
22 1 2 36 216 2 73 261
51 9
5 51 6
4 51 4
2 51 4
0 51 4 3
252 262 147 210 1 56
51 6
6 51 4 9 51 7
3 51 6
0 51 7 9
130 2 21 12 4 120 2 64
51 9
0 51 5
2 51 9 7 51 2
3 51 8 9
270 12 7 2 62 145 2 32
Hiru zenbakiren arteko batuketak bururakorik gabe
FITXA 27
Izena Data
1 Egin batuketak.
51 3
3 16 62 35 24
11 2 140 116 21 12
1 4 1 2 111 1 70 1 3
24 65 13 16 22
13 11 41 52 32
1 53
1 1 21 1 31 1 20 1 42
32 43 32 24 24
42 13 61 21 30
1 23
4 1 23 1 35 1 42 1 41
52 7
0 12 83 27
15 10 20 42 11
1 232 1 19 113 112 1 60
Bi zenbakiren arteko batuketak bururakoekin
FITXA 28
1
Izena Data
1 Egin batuketak.
51 5
8 51 3
2 51 2
6 51 2
9 51 3
8
159 159 157 1 56 155
51 2
5 51 4
3 51 26 51 4
7 51 5 5
155 11 9 1 25 155 1 16
51 2
9 51 7 4 51 28 51 39 51 4 6
11 1 1 18 1 25 1 25 1 16
51 6
7 51 3 8 51 49 51 42 51 57
129 1 38 1 32 1 39 1 38
51 3
6 51 2
4 51 3
8 51 24 511
9
1 48 157 139 1 46 141
Hiru zenbakiren arteko batuketak bururakoekin
FITXA 29
Izena Data
1 Egin batuketak.
51 2
6 51 3
8 51 4
2 51 5
2 51 5
4
15 47 16 29 17
1 4 1 2 11 5 17 5 1 3
51 1
6 51 2
4 51 2
3 51 2
2 51 4
4
15 26 12 127 21
1 53
4 126 13 8 12 5 14 8
51 2
5 51 4
8 51 3
2 51 5
8 51 2 9
13 50 37 1 23 11
1 13
6 12 7 14 9 11 4 12 3
51 5
4 51 3 7 51 3 1 51 3
2 511
4
120 13 19 16 14
1 13
6 1 20 11 0 11 4 12 8
Fotokopiatzeko
beste baliabide
batzuk.
Buruzko
kalkulurako
txantiloiak
313
BURUZKO KALKULUA
PRAKTIKATZEKO
DIKTAKETA-TXANTILOIAK
1. BATUKETAK
2+0 7+2 3+1 0+1
3+0 8+1 6+2 4+0
7+1 4+2 3+2 7+0
5+1 6+3 5+0 5+2
9+0 4+1 8+0 1+1
2. BATUKETAK
6+2 7+1 9+0 6+3
3+3 5+2 3+4 8+1
8+0 4+4 7+2 5+4
1+4 6+1 2+4 1+8
5+1 2+3 4+2 5+3
314
3. BATUKETAK
4+3 4+5 0+6 6+3
5+4 2+7 2+6 7+1
0+7 3+5 1+6 3+4
3+6 2+5 8+1 5+3
7+2 6+2 2+3 9+0
4. BATUKETAK
2+7 3+4 5+4 6+2
9+0 1+7 5+3 0+8
7+1 1+8 3+6 2+5
2+6 0+5 4+4 1+6
1+5 5+2 3+5 2+4
5. BATUKETAK
9+1 5+5 3+7 10 + 0
2+8 6+4 8+2 1+9
0 + 10 7+3 4+6 5+5
315
6. BATUKETAK
8+2 5+8 3+6 4+7
5+6 7+5 9+4 5+5
9+6 6+7 8+4 4+9
7+7 6+4 9+1 9+9
8+3 8+8 7+3 8+5
7. BATUKETAK
10 + 70 20 + 20 30 + 30 40 + 30
20 + 50 60 + 20 40 + 10 50 + 10
30 + 50 10 + 80 50 + 50 20 + 30
70 + 20 50 + 40 80 + 10 50 + 30
60 + 30 10 + 60 20 + 70 20 + 40
8. BATUKETAK
3+8 7+9 0+9 6+8
9+8 2+9 1+8 5+9
1+9 9+9 3+9 8+8
5+8 8+9 0+8 4+9
6+9 2+8 4+8 7+8
316
9. BATUKETAK
6+7 3+9 5+8 0+7
7+8 2+7 6+9 9+7
1+8 4+9 7+7 4+7
5+9 3+8 1+7 2+9
3+7 6+8 8+7 5+7
10. KENKETAK
10 – 4 10 – 6 10 – 9 10 – 5
10 – 1 10 – 0 10 – 7 10 – 8
10 – 2 10 – 3 10 – 6 10 – 1
11. KENKETAK
8–1 5–0 1–0 6–1
5–1 9–1 0–0 8–0
4–0 7–1 3–0 4–1
2–1 1–1 2–0 6–0
3–1 7–0 9–0 9–1
317
12. KENKETAK
3–3 7–1 9–2 8–3
6–0 3–2 7–3 6–1
5–3 9–3 6–2 8–2
6–3 2–1 2–2 5–2
7–2 4–3 1–0 4–2
13. KENKETAK
9–4 6–5 4–2 7–4
6–3 8–4 8–1 4–4
5–2 7–5 5–5 9–3
9–5 5–4 3–0 8–2
2–1 8–5 7–3 6–4
14. KENKETAK
7–7 9–6 6–5 8–3
9–8 7–2 7–6 6–4
9–9 8–4 6–3 8–6
5–3 8–8 9–7 3–2
8–7 9–5 6–6 7–4
318
15. KENKETAK
5–2 6–3 4–1 9–8
7–4 3–3 9–2 8–6
4–2 9–5 7–5 1–0
6–4 5–3 9–4 8–5
2–1 7–2 8–7 9–6
16. KENKETAK
50 – 20 70 – 20 40 – 30 10 – 10
60 – 30 80 – 10 60 – 20 40 – 20
70 – 50 40 – 10 30 – 20 70 – 30
50 – 40 60 – 40 80 – 50 60 – 10
90 – 60 70 – 40 80 – 30 50 – 30
319
BURUZKO KALKULUA. DIKTAKETAK
Izena Data

Matematika: Baliabideen Liburua

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Matematika: Baliabideen Liburua

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

BALIABIDEEN LIBURUA

Proiektu-burua: Rosa Marín González.

Zuzendaritza teknikoa: Jorge Mira Fernández.

Argazkiak: SANTILLANAREN ARTXIBOA.

© 2019 by Zubia Editoriala, S. L. / Santillana Educación, S. L.

Egiten Jakin Zurekin proiektuaren aurkezpena.. . . . . .. .. 5

Ikaslearen liburuan erabili diren ikurrak.. . . . . . . . . . . . . . . .. .. . 7

Unitate didaktikoaren egitura.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . 14

Unitateen programazioa eta

Iradokizun metodologikoak eta zeharkako

Fotokopiatzeko baliabideak. Ebaluazioa.. . . . . . . . . . . . . . . . 105

Fotokopiatzeko beste baliabide batzuk

Egiten Jakin Zurekin proiektuak irakasleek beren hezkuntza-jardunerako

Komunikazio-trebetasunak – Informazioa barneratzea eta gogoratzea.

Pentsamendu-abileziak Adimen emozionala

Azkenik, neurozientziaren azken aurrerapenak kontuan hartuta, Egiten

Ikur horren bidez, binaka lantzea proposatzen diren jarduerak

Ikur horren bidez, talde-lanean egiteko jarduerak adierazten

Ikur horrek ikaslearen liburuarekin batera datorren zorroko

Pentsamenduaren kapela da. Horren bidez, hausnartzea

Sormenaren kapela da. Kapela hori duten jardueretan,

Emozioen kapela da. Ikur hori duten jarduerek emozio-gaitasuna

elementu bat dago, arlo guztiak lotzeko aukera

Hau da unitate bakoitzaren egitura:

daude. … eta 10.

10 hamarreko 1 dira. bateko = hamarreko

10 bateko hamarreko 1 dira. Hamarrekoak Batekoak

bateko da.hamarreko PENTSAMENDUA

Zenbat gelditu diren kalkulatuko dut 46 berrogeita sei

hamarreko eta bateko

4 2 zeuden. ZENBAKIEN DIKTAKETA

Z¬enbat kandela gelditu dira piztuta? M¬arratu eta ebatzi.

- = izozki gelditu dira.

Curriculum-edukiak zenbait ikasgaitan Orrialde horietan, pentsamendu-abileziak

10 euro nituen, baina Z¬enbat oilo daude

Bƒaserri batean 5 oilo dituzte, Z¬enbat euro ditut

Z¬er egin behar da buruketa bakoitza ebazteko? M¬arkatu.

2 A¬zaldu marrazkia eta kalkulatu.

• Z¬enbat txalupa gelditu dira?

1 Z¬enbat birla daude kale bakoitzean? Idatzi zenbakiak.

2 Irakurri, marratu eta kalkulatu zenbat birla gelditu diren zutik.

Egiten jakin atalean, benetako

1 Z¬enbat birla daude kale bakoitzean? Idatzi zenbakiak.

Z¬enbat puxtarri falta dira 10 izateko? Idatzi.

bizitzan ezinbesteko gaitasuna baita eta

Idazkaria 6. A¬rduradunak marrazkia 7. K¬oord

Denok elkarri lagundu diogu.

Hiruhileko bakoitzaren amaieran, atal berezi

Z¬er koloretako arropa da gehien erabilitakoa?

eta baliabide horiek erabiliz aurkezten

• Z¬enbat txano berde daude

Idazkaria 6. A¬rduradunak marrazkia 7. K¬oordinatzaileak eragiketa

3. A¬rduradunak lanerako materiala prestatu beharko du.

Taldean, bakoitzak behar bezala egin du

Denok elkarri lagundu diogu.

66 hirurogeita sei hirurogeita zazpi 67

4 Konparatu zenbakiak eta idatzi > edo < ikurra.

88 baino handiagoak eta 99 baino

3 Inguratu kasu 7 Irakurri eta ebatzi.

Iratik 4zizare. Jokinek 9zizare.

Nire Matematika-albuma BI GAUZA HAUEK EZ DITUT AHAZTUKO:

Ikasturtea amaitzear dago! Asko ikasi al duzu?

Ikasi dudana oso lagungarria

Pentsamendu-abileziak Adimen emozionala

ZENBAKIAK • 9ra arteko zenbakiak. • 9 elementura arte zenbatzea.

BURUKETAK EBAZTEA • Marrazki batetik datuak jasotzea.

GAITASUNETAN • Barra-grafikoak. • Datuak grafiko batean

SORMENA • Elementu berdinak nahieran marraztea, zenbatzeko.

LAN KOOPERATIBOA • 9 elementura arte zenbatzea.

IZATEN JAKIN • Jokoak lagunekin partekatu behar direla onartzea.

ZENBAKIAK • 10 zenbakia. • 10 elementura arte zenbatzea.

ERAGIKETAK • Batuketa-egoerak: elkartu eta • Buruzko kalkulua:

GEOMETRIA ETA • Ezkerra eta eskuina. • Norberaren gorputzean ezkerra

BURUKETAK EBAZTEA • Batuketen buruketak ebaztea

GAITASUNETAN • Errezeta baterako zenbat fruta ale

KOMUNIKAZIOA • Etxeko eszena bat deskribatzea.

PENTSAMENDUA • Arrazoibide logikoa.

IZATEN JAKIN • Etxeko lanetan laguntzeko interesa.

ZENBAKIAK • Hamarrekoa. • Hamarreko bat 10 bateko direla

ERAGIKETAK • Kenketa-egoerak. • Buruzko kalkulua:

BURUKETAK EBAZTEA • Kenketen buruketak ebaztea

GAITASUNETAN • Birla-jokoan lortutako emaitzak

KOMUNIKAZIOA • Parkean egiten diren jarduerak deskribatzea.

PENTSAMENDUA • Arrazoibide logikoa.

LAN KOOPERATIBOA • Irudi lauak ezarritako irizpide baten arabera bereiztea.

IZATEN JAKIN • Aisialdiko eta astialdiko jarduerei buruzko hausnarketa.

ZENBAKIAK • 19ra arteko zenbakiak. • 19ra arteko zenbakien grafia

ERAGIKETAK • Batuketak, lehen batugaitik • Buruzko kalkulua:

INFORMAZIOAREN • Barra-grafikoak. • Datuak lortzea, barra-grafikoei eta

BURUKETAK EBAZTEA • Batuketen buruketak ebaztea

GAITASUNETAN • Hamar eurorekin eros daitezkeen

KOMUNIKAZIOA • Gustuak eta lehenespenak adieraztea.

PENTSAMENDUA • Arrazoibide logikoa.

LAN KOOPERATIBOA • Buruketak ebaztea taldean, rolen teknika erabiliz.

IZATEN JAKIN • Aisialdiko eta astialdiko jarduerei buruzko hausnarketa.

ZENBAKIAK • 19ra arteko zenbakiak. • 19ra arteko zenbakiak irakurtzea

ERAGIKETAK • Kenketak, 19ra arteko • Buruzko kalkulua:

BURUKETAK EBAZTEA • Kenketen buruketak ebaztea (zenbat

GAITASUNETAN • Produktu batzuk erosteko zenbat

PENTSAMENDUA • Hamarreko osoak konparatzea eguneroko bizitzako egoeretan.

LAN KOOPERATIBOA • 90era arteko hamarreko osoen segidak eratzea.

ZENBAKIAK • 20tik 29ra arteko zenbakiak. • 29ra arteko zenbakiak irakurtzea,

ERAGIKETAK • Hiru zenbaki digituren arteko • Buruzko kalkulua:

BURUKETAK EBAZTEA • Buruketa bat ebazteko eragiketa

GAITASUNETAN • Erregelarekin objektuak neurtzea.

IZATEN JAKIN • Museoen garrantzia onartzea.

ZENBAKIAK • 30etik 59ra arteko zenbakiak. • 59ra arteko zenbakiak irakurtzea,

ERAGIKETAK • Hamarrekoen batuketak eta • Buruzko kalkulua:

BURUKETAK EBAZTEA • Eragiketa aukeratzea (batuketa edo

GAITASUNETAN • Menu bat aukeratzea eta guztizko