Irakaslearentzako liburua oharrekin

3
HEZKUNTZA
LEHEN
Matematika
Lehen Hezkuntzako 3. mailarako Matematika
irakaslearentzako liburua oharrekin Zubia Editoriala,
S.L.ren eta Santillana Educación, S. L.ren Hezkuntza
Argitalpenetarako Sailean Joseba Santxo Uriarteren eta
Teresa Grence Ruizen zuzendaritzapean sortu, taxutu
eta gauzaturiko talde-lana da.
Liburu honen prestatze- eta argitaratze-lanean honako
talde honek esku hartu du:
José Antonio Almodóvar Herráiz
Pilar García Atance
Domingo Sánchez Figueroa
Magdalena Rodríguez Pecharromán
IRUDIAK
José Luis Ágreda Yécora
Enrique Flores
Eduardo Leal Uguina
EDIZIOA
José Antonio Almodóvar Herráiz
Domingo Sánchez Figueroa
PROIEKTUAREN ZUZENDARITZA
Ainhoa Basterretxea Llona
Domingo Sánchez Figueroa
LEHEN HEZKUNTZAKO ZUZENDARITZA
ETA EDIZIO-KOORDINAZIOA
Joseba Santxo Uriarte
Maite López-Sáez Rodríguez-Piñero
 EGITEN
JAKIN
zurekin
Proiektuaren aurkezpena

Egiten Jakin proiektuak lau urte bete ditu. Proiektu arrakastatsua da, baina
hezkuntzaren errealitatea etengabe aldatzen ari denez, iritsi zaio eguneratzeko
unea. Hori dela eta sortu da Egiten Jakin Zurekin.

Egiten Jakin Zurekin proiektuak irakasleek beren hezkuntza-jardunerako eskatu

dizkiguten berrikuntza metodologiko eta pedagogiko garrantzitsuak hartzen ditu
barnean, eta hortik datorkio izena. Proiektuaren helburu nagusia da ikasleei
laguntzea XXI. mendeko herritarrek ezinbesteko izango dituzten gaitasunak garatzen:

Komunikazio-trebetasunak lagungarria izango da pentsamendua

Komunikazioa funtsezko ardatza da proiektu
honetan. Hori dela eta, arlo guztietan
landuko dira komunikazio-trebetasunak,
zenbait programaren bitartez:
– Hitz egiteko gogoz. Mintzamena.
– Irakurtzeko gogoz. Irakurmena.
– Idazteko gogoz. Idazmena.
Pentsamendu-abileziak
Pentsatzen ikastea eta arrazoibide logikoa
garatzea dira Egiten Jakin Zurekin
proiektuaren beste bi ardatz garrantzitsu.
Horretarako, ikaskuntza autonomoa eta
eraginkorra lortzeko behar diren estrategiak
eta errutinak lantzen dira, eta horiei esker,
ikasleek goi-mailako pentsamendua lortzeko
trebetasunak eskuratuko dituzte:
– Ulermena indartzea eta ideia
garrantzitsuenak laburbiltzea.
– Informazioa barneratzea eta gogoratzea.
– Ezagutzak elkarrekin lotzea.
Estrategia eta errutina horiek barneratzea
kontrolatzeko eta ezagutza berriak
eraginkortasun handiagoz aplikatzeko.
Unitateetan, bada pentsamendua lantzeko
atal bat, eta kapela urdin baten irudia
erabili da atal hori nabarmentzeko.
Adimen emozionala
Emozioen hezkuntza ezinbestekoa da
ikasleak osotasunean hezteko. Egiten Jakin
Zurekin proiektuan proposatzen diren
oinarrizko helburuetan, alderdi hauek
jorratzen dira:
– Norberaren eta besteen emozioak
identifikatzea.
– Emozioen autokudeaketa eta erregulazioa.
– Emozioak adieraztea.
– Gizarte-trebetasunak eta enpatia.
Proiektu honetan, kapela gorri baten irudia
erabili da adimen emozionala berariaz
garatzeko prestatu diren jarduerak eta
proposamenak nabarmentzeko.
 Sormena
Irudimen bizia izatea da sormena, gai izatea
testuinguru desberdinetara egokitzeko, bai
eta ezusteko egoeren eta arazoen aurrean
erantzun originalak emateko ere. Sormena
garatze aldera, gure liburuetan, funtsean,
gaitasun hauek lantzen dira:
– Estrategia pertsonalak eta berritzaileak
bilatzeko gaitasuna.
– Adierazpenerako molde sortzaileak
erabiltzeko gaitasuna.
– Bikoteak.
– Taldetxoak.
– Ikastalde osoa.
Jarduera horiek adierazteko, zenbait ikono
erabili dira.
Horrez gain, hiruhileko bakoitzaren
amaieran, proiektu txiki bat erantsi dugu,
Elkarlanean izenekoa. Atal horretan,
ikaskuntza kooperatiboko zenbait teknika
baliatzen dira.

Proiektu honetako materialetan, kapela

berde batez daude nabarmenduta bereziki
sormena lantzera bideratuta dauden
jarduerak.
Lan kooperatiboa
Proiektu honetan, zenbait jarduera
proposatzen dira ikasleak lankidetzan aritu
daitezen eta, helburu bera lortzeko asmoz,
elkarrekin lan egiteko gaitasunak gara
ditzaten. Jarduera horiek egiteko, zenbait
talde mota osatu beharko dituzte ikasleek:
Ikaskuntzaren autorregulazioa
Egiten Jakin Zurekin proiektuan, ikasleek
eginkizun aktiboa dute ikasteko prozesuan,
eta horretarako, norberak ikasitakoari
buruzko gogoeta sustatu nahi dugu; hala,
nork bere burua hobeto ezagutuko du, eta
bere indarguneak eta ahulguneak
hautemango ditu.
Unitateetan, errubrika labur batzuk daude.
Errubrika horien bitartez, ikasleak zer ikasi
duten ohartuko dira, eta hori nola egin duten
ebaluatuko dute.

Azkenik, neurozientziaren azken aurrerapenak kontuan hartuta, Egiten Jakin Zurekin

proiektuan GAMIFIKAZIO-proposamen bat dago, ikasleen emozioa eta jakin-mina
pizteko; izan ere, garrantzitsuak dira ikaskuntza indartzeko elementu horiek.
Proiektuan, jolasaren berezko dinamikak eskaintzen dira, eta horiei esker, ikasgela
eraldatuko dugu, giro estimulatzailea eta motibatzailea sortuko baitugu.
 Aurkibidea

Has gaitezen!............................................................. 9
1. unitatea. Lau eta bost zifrako zenbakiak............ 14
2. unitatea. Batuketak eta kenketak....................... 30
3. unitatea. Zuzenak eta angeluak......................... 48
4. unitatea. Biderketa............................................. 62
Elkarlanean.............................................................. 76
Hiruhilekoa amaitzeko............................................. 78

5. unitatea. Biderketaren praktika ......................... 80

6. unitatea. Zatiketa............................................... 94
7. unitatea. Zatiketaren praktika.......................... 112
8. unitatea. Irudi lauak......................................... 128
Elkarlanean............................................................ 144
Hiruhilekoa amaitzeko........................................... 146

9. unitatea. Zatikiak eta hamartarrak .................. 148

10. unitatea. Neurri-unitateak ............................. 164
11. unitatea. Denbora neurtzea ........................... 182
12. unitatea. Gorputz geometrikoak..................... 196
Elkarlanean............................................................ 210
Hiruhilekoa amaitzeko........................................... 212

Gehiago jakiteko.................................................... 215

Orain ingelesez...................................................... 222

Edukien taula

Unitateak Informazioa eta jarduerak

1. Lau eta bost • Hiru zifrako zenbakiak • Zenbaki ordinalak

• Lau zifrako zenbakiak • Hurbilketak
zifrako zenbakiak
• Bost zifrako zenbakiak

2. Batuketak eta kenketak • Batuketak • Batuketak eta kenketak iritzira kalkulatzea

• Kenketak • Bi eragiketako buruketak
Informazioaren trataera. Laukien koordenatuak

3. Zuzenak eta angeluak • Zuzenkia. Zuzen motak • Angeluak neurtzea

• Angeluak • Simetria eta translazioa

4. Biderketa • Biderkatzeko taulak • Biderketak bururakoekin

• Biderketak bururakorik gabe

5. Biderketetan • Bi zifrako zenbakiez biderkatzea • Zenbait eragiketako buruketak

• Biderketak iritzira kalkulatzea • Kalkulagailuaren erabilera
trebatzea

6. Zatiketa • Banaketak eta zatiketa • Zatiketaren proba

• Zatiketa zehatza eta zatiketa osoa • E
 rdia, herena eta laurdena
• Zatiketak kalkulatzea
Informazioaren trataera. Bi ezaugarriko barra-grafikoak

7. Zatiketetan trebatzea • Zifra bateko zatitzailea duten zatiketak • Zenbait eragiketako buruketak
• Zatiduran zeroak dituzten zatiketak

8. Irudi lauak • Poligonoak • Poligonoen perimetroa

• Triangeluen sailkapena • Azalera, unitatetzat laukia hartuta
• Lau-aldekoen sailkapena • Zirkunferentzia eta zirkulua

9. Zatikiak eta • Zatikiak • Zenbaki hamartarrak konparatzea

• Unitate hamartarrak • Zenbaki hamartarren batuketa
hamartarrak
• Zenbaki hamartarrak • Zenbaki hamartarren kenketa

10. Neurri-unitateak • Metroa eta zentimetroa • Kilogramoa eta gramoa

• Milimetroa • Litroa eta zentilitroa
• Kilometroa
Informazioaren trataera. Grafiko linealak

11. Denbora neurtzea • Orratz-erlojua • Ordua, minutua eta segundoa

• Erloju digitala

12. Gorputz geometrikoak • Poliedroak: prismak eta piramideak • Gorputz biribilak

• Prismak eta piramideak: sailkapena
 Buruketak Buruzko kalkulua Egiten jakin Matematika
lantzen manipulatiboa

• Buruketak ebazteko • Batu hamarrekoak eta ehunekoak • Publizitatea • Jolastu zenbakiekin

urratsak • Kendu hamarrekoak eta ehunekoak aztertzea

• Enuntziatua • Batu hamarrekoak bi zifrako zenbakiei • Hotelen • Jolastu batuketekin

berridaztea • Kendu hamarrekoak bi zifrako datuak eta kenketekin
zenbakiei aztertzea

• Enuntziatuak • Batu 11 bi zifrako zenbakiei • Plano batean • Jolastu angeluekin

osatzea • Kendu 11 bi zifrako zenbakiei bideak
deskribatzea

• Enuntziatu batetik • Batu 9 bi zifrako zenbakiei • Prezioak • Jolastu biderkatzeko

ondorioak ateratzea • Kendu 9 bi zifrako zenbakiei kalkulatzea taulekin

• Zer datu falta den • Biderkatu zifra bateko zenbaki bat • Bidaia bat • Jolastu
igartzea eta asmatzea hamarrekoez, ehunekoez eta milakoez antolatzea biderketekin

• Zer datu dagoen • Biderkatu bi edo hiru zifrako zenbaki • Banaketak • Jolastu
sobera jakitea eta bat 10ez, 100ez eta 1.000z planifikatzea banaketekin
galdera bat asmatzea • Biderkatu hamarrekoak eta
ehunekoak hamarrekoez

• Datuak ordenatzea • Kalkulatu bi zifrako zenbaki baten • Jarduerak • Jolastu

bikoitza antolatzea zatiketekin

• Buruketa baten • Kalkulatu hamarrekoen eta • Forma • Jolastu

ebazpenetik datuak ehunekoen erdia geometrikoak poligonoekin
ateratzea deskribatzea

• Erantzun daitezkeen • Kalkulatu zifra guztiak bikoitiak • Terraza bat • Jolastu

galderak aukeratzea dituen bi edo hiru zifrako zenbaki estaltzea zatikiekin
baten erdia

• Kalkulu batzuk eginez • Batu 21 bi zifrako zenbakiei • Bidalketak • Jolastu

erantzuten den • Kendu 21 bi zifrako zenbakiei planifikatzea neurriekin
galdera aukeratzea

• Buruketa bi eragi­ • Batu 101, 201... • Ordu jakin • Jolastu

ketarekin ebazteko • Kendu 101, 201... bateko egural­ orduekin
galdera aukeratzea dia asmatzea

• Erantzun zentzuzkoena • Batu 99, 199... • Forma onena • Jolastu gorputz

aukeratzea • Kendu 99, 199... aukeratzea geometrikoekin
Liburu honetan erabilitako ikurrak

Ikur honek adierazten du jarduera horiek ikaskidearekin

egin beharko dituzula.

Jarduera horiek egiteko, talde-lanean jardun beharko duzu.

Koloretako kapelak

Pentsamenduaren kapela da. Hausnartzeko eta ondorioak

PENTSAMENDUA
ateratzeko jantziko duzu.

Sormenaren kapela da. Kapela horrekin zure irudimena

SORMENA
baliatuko duzu, ideia originalak proposatzeko.

Emozioen kapela da. Zer sentitzen duzun adierazteko eta

EMOZIOAK
besteen lekuan jartzeko erabiliko duzu.
 Has gaitezen!
Atera al duzu argazkirik udako oporretan?
100 baino gehiago edo gutxiago?
Erabili al dituzu zenbakiak egoeraren batean?
Zenbat zifra zituzten zenbaki horiek?
Zein unetan erabili dituzu eragiketak?
Gogoratzen al zinen nola egiten diren?
Zer ordutan jaikitzen zinen? Noiz joaten zinen lotara?
Nola idazten dira ordu horiek?

Has gaitezen!
Irakurri galderak ozen. Zu zeuk irakur ditzakezu, edo ikasleei eska
diezaiekezu txandaka irakurtzeko, banan-banan. Galdera bakoitza
irakurri ostean, saiatu askatasun osoz erantzun diezaioten eta
emandako erantzunez eztabaida dezaten.
Azpimarratu, batetik, zer egoeratan erabili dituzten zenbakiak oporretan,
eta, bestetik, zer eragiketa ikasi zituzten joan den ikasturtean.
Elkarrizketa pizte aldera, galderak egin diezazkiekezu, erosketa-
egoerak aipa ditzaten eta egoera horietan nola moldatu ziren azal
dezaten.
Baliatu azken galdera, iratzartzen eta lotaratzen ziren orduei buruzkoa,
gogora ekartzeko zer den ordua eta nola adierazten den, bai erloju
analogikoetan eta bai erloju digitaletan.
 Has gaitezen!
1 Erreparatu adibideari; idatzi nola deskoposatzen eta irakurtzen den zenbaki bakoitza.

Ikasgelako
materiala 125 5 ehuneko 1 1 2 hamarreko 1 5 bateko 5 100 1 20 1 5
Zenbakiak 125    ehun eta hogeita bost
deskonposatzeko
horma-irudia. ■ 267 ■ 573 ■ 615 ■ 734 ■ 802 ■ 940

2 Idatzi zure koadernoan zein den zenbaki bakoitza eta nola irakurtzen den.

6E18H
Medialiburua
Bi zifrako 9H13B
zenbakiak
5H18B 1E12H19B
deskonposatzea. 4E17B

5 H 1 8 B 5 58   berrogeita hama…

3 Ordenatu zenbakien multzo bakoitza, adierazitako moduan.

Medialiburua
TXIKIENETIK HANDIENERA HANDIENETIK TXIKIENERA
Hiru zifrako
zenbakiak 87 352 726 762 627
ordenatzea. 78 325 72 672

…,…,…,… ….….….….…

4 Jarri zenbakiak eta kalkulatu zure koadernoan.

495 1 1
23 547 1 36 6 1 35
674 1 21

678 2 321 2 705 2 687

325 2 5

10

Erantzunak   734 5 7 E 1 3 H 1 4 B 5 700 1 30 1 4

Zazpiehun eta hogeita hamalau.
1   267 5 2 E 1 6 H 1 7 B 5 200 1 60 1 7   802 5 8 E 1 2 B 5 800 1 2
Berrehun eta hirurogeita zazpi. Zortziehun eta bi.
  573 5 5 E 1 7 H 1 3 B 5 500 1 70 1 3   940 5 9 E 1 4 H 5 900 1 40
Bostehun eta hirurogeita hamahiru. Bederatziehun eta berrogei.
  615 5 6 E 1 1 H 1 5 B 5 600 1 10 1 5 2   5 H 1 8 B F 58 F berrogeita hamazortzi.
Seiehun eta hamabost.
  9 H 1 3 B F 93 F laurogeita hamahiru.
 5 Idatzi zenbakiak zure koadernoan eta egin biderketak.
■ 43 3 2 ■ 52 3 4 ■ 61 3 7 ■ 321 3 3
■ 32 3 3 ■ 71 3 5 ■ 90 3 8 ■ 102 3 4

6 Marraztu eta idatzi zatiketa.

■ Banatu 15 txintxeta Medialiburua

zati berdinetan 3 kutxatan.
Zati berdinetan
banatzea.
…:…5…

■ Banatu 24 gozoki
zati berdinetan 4 pototan.
…:…5…

7 Zenbatu, eta idatzi poligono bakoitzaren alde eta erpin kopurua.

I RA D OKIZ UN AK
Ikusarazi ikasleei
poligonoen alde kopurua
bat datorrela erpin
Aldeak    … Aldeak    … Aldeak    … Aldeak    … kopuruarekin.
Erpinak    … Erpinak    … Erpinak    … Erpinak    …

8 Idatzi gorputz geometriko bakoitzaren izena.

11

  1 E 1 2 H 1 9 B F 129 F ehun eta hogeita bederatzi. 5    86  208  427  963

  4 E 1 7 B F 407 F laurehun eta zazpi.  96  355  720  408

6    15 : 3 5 5 txintxeta  24 : 4 5 6 gozoki
  6 E 1 8 H F 680 F seiehun eta laurogei.
7    Aldeak F 3  Aldeak F 4  Aldeak F 5  Aldeak F 7
3   78 , 87 , 325 , 352
Erpinak F 3 Erpinak F 4 Erpinak F 5 Erpinak F 7
  762 . 726 . 672 . 627 . 72
8   Prisma   Zilindroa   Konoa
4  618  583  925
  Esfera   Piramidea
 357  273  18
 9 Marraztu zure koadernoan pertsona bakoitzak eman duen dirua.

Ikasgelako ■ Mirenek 2 euro eta 70 zentimo

materiala balio duen errotuladore bat erosi du.
Txanponak eta Zein txanpon eman ditu?
billeteak.

■ Koldok 6 € ordaindu du
zinemarako sarrera bat.
Zer diru eman du?

10 Idatzi erloju bakoitzak adierazten duen ordua.

IR ADOKIZ UNA K
Azpimarratu erloju
analogikoen hirugarren 02 : 30 11 : 15
orratza, meheena,
segundoen orratza dela,
eta ez dela kontuan
hartzen ordua irakurtzean. 11 Kalkulatu zenbat zentimetro diren.

1 m eta 12 6 cm
cm 2 m eta 3 m eta 24 cm 4 m eta 70 cm

Medialiburua
Ordua irakurtzea. 1 m eta 12 cm 5 … cm 1 … cm 5 … cm

12 Kalkulatu iritzira eta idatzi neurri onena.

Ikasgelako
materiala
Erlojuen horma- 1 kg baino gehiago 1 ℓ baino gehiago
irudia.
1 kg baino gutxiago 1 ℓ baino gutxiago

12

Erantzunak 11   1 m eta 12 cm 5 100 cm 1 12 cm 5 112 cm

  2 m eta 6 cm 5 200 cm 1 6 cm 5 206 cm
9  Mirenek 1 €-eko txanpon bat, 50 zentimoko bat eta 20
  3 m eta 24 cm 5 300 cm 1 24 cm 5 324 cm
zentimoko bat eman ditu.
 Koldok 5 €-ko billete bat, 50 zentimoko txanpon bat, 20   4 m eta 70 cm 5 400 cm 1 70 cm 5 470 cm
zentimoko bi txanpon eta 10 zentimoko bat eman ditu. 12   1 kg baino gutxiago.
10    4rak eta laurden.   1 l baino gehiago.
  4rak laurden gutxi.
  Ordu 2 eta erdiak. 13  
 95 1 78 5 173
  11k eta laurden. Guztira, 173 pertsona daude.
 Has gaitezen!

13 Irakurri eta ebatzi zure koadernoan.

■ Igerileku batean 95 heldu Ikasgelako

eta 78 haur daude. Zenbat materiala
pertsona daude guztira? Ikusizko buruketen
txartela.

Medialiburua
■ 95 helduetatik, Buruketak ebaztea,
batuketak eta
34 gizonak dira, eta
kenketak eginez.
gainerakoak, emakumeak.
Zenbat emakume daude
igerilekuan?

■ Haur-parke batean, neskak 12 dira,

eta mutilak, berriz, neskak baino
3 gutxiago. Zenbat neska eta mutil
daude guztira parkean?

■ Markelek 74 izozki saldu ditu,

bakoitza 2 euroan.
Zenbat diru lortu du izozki horiek Ikasgelako
guztiak salduta? materiala
Biderkatzeko taulen
horma-irudia.

■ Mirenek aginte bat erosi du eta

5 euroko 7 billeterekin eta euro
bateko 3 txanponekin ordaindu du.
Zenbat balio zuen aginteak?

13

 95 2 34 5 61 3x153
Igerilekuan, 61 emakume daude. 35 1 3 5 38
 12 2 3 5 9 Aginteak 38 € balio zuen.
Mutilak 9 dira.
12 1 9 5 21
Parkean, guztira, 21 neska-mutil daude.

 74 x 2 5 148
Markelek 148 € lortu ditu.
 7 x 5 5 35
 Ondo hasteko

Buruzko kalkulua Buruketa xumeak

Batu hamarrekoak eta ehunekoak Kalkulatu buruz

70 1 60 5 130 20 1 70 40 1 60 1. Biltegi batean, 800 kutxa

50 1 30 70 1 50 madari zeuden. Gaur, kamioi
batek 500 kutxa eraman
ditu. Zenbat kutxa geratu
300 1 600 5 900 400 1 300 700 1 200 dira?
200 1 600 500 1 300

Kendu hamarrekoak eta ehunekoak

70 2 20 5 50 40 2 20 70 2 50
50 2 30 80 2 60
2. Autobus batean,
40 pertsona zihoazen.
800 2 300 5 500 600 2 200 400 2 100 Lehen geldialdian, 10 jaitsi
800 2 400 900 2 500 eta beste 20 pertsona igo
dira. Zenbat pertsona doaz
orain autobus horretan?
Zenbaki bat, zenbait batuketa edo zenbait kenketa
Idatzi hiru batuketa eta hiru kenketa, emaitza
hauetako bakoitzerako:
■ 60 ■ 30 ■ 500 ■ 600

Zer dakizu honetaz?

Ikasgelako
materiala Batekoak, hamarrekoak eta ehunekoak
Zenbakiak
deskonposatzeko Bateko 1 1B Hamarreko 1 1 H 5 10 B Ehuneko 1 1 E 5 100 B
horma-irudia. E H B E H B E H B
1 1 0 1 0 0
1 bat irakurtzen da. 10 hamar irakurtzen da. 100 ehun irakurtzen da.
Medialiburua
Hiru zifrako 1 Osatu zure koadernoan. 2 Zenbat bateko dira?
zenbakiak
deskonposatzea.
■ 2 hamarreko 5 … bateko ■ 2 H eta 8 B ■ 5 E eta 7 H
■ 9 ehuneko 5 … bateko ■ 6 H eta 4 B ■ 9 E eta 1 B

14

Erantzunak Buruketa xumeak

1 800 2 500 5 300. 300 kutxa geratu dira.
Buruzko kalkulua 40 2 10 1 20 5 50. Orain 50 pertsona doaz autobus horretan.
2 
Batu hamarrekoak eta ehunekoak
  90   80   100   120   700   600   900   800 Zer dakizu honetaz?
Kendu hamarrekoak eta ehunekoak 1   20 bateko   90 bateko
  20   20   20    20   400   400   300   400 2   28 B   64 B   570 B   901 B
 m
IZURDEA Luzera: 95

58 m
Luzera:
m ARINA
Lu zera: 78
BADIA

1 Lau eta bost Medialiburua

zifrako zenbakiak Zenbakiak eta

hezurrak.

Hitz egiteko gogoz EGITEN

JAKIN
Zenbat metro luze da Arina itsasontzia?
Eta Izurdea? Publizitatea
Zein itsasontzik dute 70 m-tik gorako luzera? aztertzea.
Zein itsasontzi da luzeena? Eta laburrena?
Erabili hamarreko eta bateko hitzak, eta
azaldu zer alde dagoen Arina eta Badia itsasontzien
luzeren artean.

15

Hitz egiteko gogoz   Arina: 58 m. Izurdea: 98 m.

  Badiak eta Izurdeak.
Eskatu ikasleei argazkiari erreparatzeko eta zer ikusten duten esateko.
  Luzeena: Izurdea.
Hitz egin ikasleei gurutzaontziei buruz: Zer da gurutzaontzi bat? Gero,
Laburrena: Arina.
eskatu argazkian ageri diren ontziei erreparatzeko: Zein iruditzen zaie
handiena? Haien ustez, zer tamainatakoak izan daitezke  Eskatu ikasleei luzerak ordenatzeko baliatu duten prozesua
gurutzaontziak?… arrazoitzeko, eta gogora ekarri haiekin batera nola ordenatzen diren
Egin jarduerak ahoz talde osoarekin, eta bultzatu ikasleak balizko bi zifrako zenbakiak.
erantzunei buruz hitz egitera eta Matematikako hizkuntza behar bezala 58 , 78 , 95
erabiltzera. Arina , Badia , Izurdea
 Hiru zifrako zenbakiak

Ikasturtearen hasiera ospatzeko, ongietorri-festa

Ikasgelako
materiala egiten ari dira Mikelen ikastetxean.
Zenbakiak Guztira, 253 pertsona daude.
deskonposatzeko
horma-irudia. 253 zenbakiak hiru zifra ditu.

E H B
2 5 3

253 5 2 E 1 5 H 1 3 B
253 5 200 1 50 1 3

253 berrehun eta berrogeita hamahiru irakurtzen da.

Hiru zifrako zenbakiek ehunekoak, hamarrekoak eta batekoak dituzte.

1 Osatu zure koadernoan.

Medialiburua
E H B 346 5 … E 1 … H 1 … B
Hiru zifrako
zenbakiak 346 5 … 1 … 1 …
deskonposatzea.
E H B …5…E1…H
…5…1…

2 Begiratu adibideari eta deskonposatu abako bakoitzean adierazitako zenbakia.

ADIBIDEA

E H B

4 E 1 2 H1 3 B
E H B E H B E H B
4 0 012 013

16

Erantzunak 3   Gorriz: 798, 578.

  Urdinez: 381, 680.
1   346 5 3 E 1 4 H 1 6 B 5 300 1 40 1 6
  Horiz: 846, 812.
  580 5 5 E 1 8 H 5 500 1 80
4  Laurehun eta laurogeita bost.
2   7 E 1 4 H 5 700 1 40  Zazpiehun eta hirurogeita hamar.
  5 E 1 6 B 5 500 1 6  Seiehun eta hamabost.
  9 E 1 7 H 1 5 B 5 900 1 70 1 5  Zortziehun eta sei.
 Bostehun eta laurogeita hamabost.
 1
3 Kopiatu zenbakiak zure koadernoan eta inguratu.
846 798
8 zifraren balioa batekotan 8 da. I RA DOKI ZU NAK
381 680 Galdetu ikasleei hiru
8 zifraren balioa batekotan 80 da.
zifrako zer zenbaki
578 812
8 zifraren balioa batekotan 800 da. idatzi beharko
genukeen laukian
4 Idatzi zenbaki bakoitza letraz edo zifraz. hiru koloreez inguratuta
egoteko (888).
Berrehun eta hirurogeita hamabi.
770
485 615 Bostehun eta laurogeita hamazazpi.
Zortziehun eta berrogeita hamar.
595 Bederatziehun eta zortzi.
806 929

Buruketak
5 Irakurri eta ebatzi.
Lagun batzuk autobus-geltokira joan dira. Anek zazpiehun
eta berrogeita hamar zenbakiko autobusa hartu behar du;
Gorkak, seiehun eta bederatzi zenbakikoa; Marenek, 916
bederatziehun eta hamasei zenbakikoa; eta Unaik,
zortziehun eta hemeretzi zenbakikoa.

513 609
750 819

Zer koloretakoa da lagun bakoitzak hartu behar duen autobusa?

Zer zenbaki du geltokian dagoen beste autobusak? Idatzi nola irakurtzen den.

Izendatu 0tik 9ra arteko

ADIBIDEA
zenbaki bakoitza hitz
batekin. Ondoren, idatzi 0 Zuri 1 Izar 2 Handia …
zenbakiak, esaldi bat 102 Izar zuri handia
osatzeko moduan.
SORMENA

17

 Bederatziehun eta hogeita bederatzi.  Autobus horiak, 513.

 272 Bostehun eta hamahiru.
 597 SORMENA. Erantzun librea. (EL)
 850 0 Handia 1 Txikia 2 Zuri 3 Hori 4 Altua
 908 5 Baxua 6 Polit 7 Itsusi 8 Etxe 9 Aulki

5    Anek: autobus gorria.

864 F Etxe polit altua
 orkak: autobus laranja.
G 953 F Aulki baxu horia
Marenek: autobus berdea.
Unaik: autobus urdina.
 Lau zifrako zenbakiak

Gaur, zirku-emanaldi berria estreinatu dute, eta izugarrizko arrakasta izan du.
Ikasgelako
Zenbat sarrera saldu dituzte guztira?
materiala
Zenbakiak
deskonposatzeko
horma-irudia.

10 ehuneko 5 Milako 1
100

100
10 E 5 1 M
10 100
0

100
100 1 M 5 1.000 B
10
100
0 100
10
0 M E H B
1 0 0 0 1.000 mila
irakurtzen da.

10 ehuneko 5 Milako 1 5 1.000 bateko 1.000 mila irakurtzen da.

1 Kopiatu eta osatu zure koadernoan.

■ 30 ehuneko 5 … milako ■ 60 ehuneko 5 … milako
■ 40 ehuneko 5 … milako ■ 90 ehuneko 5 … milako

2 Idatzi zenbat bateko diren eta nola irakurtzen diren.

■ 2 milako. ■ 6 milako. ADIBIDEA
■ 3 milako. ■ 8 milako. 4 milako 5 4.000 B
■ 5 milako. ■ 9 milako. 4.000 lau mila irakurtzen da.

3 Deskonposatu zenbaki bakoitza eta idatzi nola irakurtzen den.

Medialiburua ADIBIDEA
Lau zifrako
1.483 3.987
zenbakiak I. ■

M E H B 1.483 5 1 M 1 4 E 1 8 H 1 3 B ■ 2.050
1 4 8 3 1.483 5 1.000 1 400 1 80 1 3
■ 4.103
■ 6.320
1.483 mila laurehun eta laurogeita hiru irakurtzen da.

18

Erantzunak   9 milako 5 9.000 B. Bederatzi mila irakurtzen da.

3   3 M 1 9 E 1 8 H 1 7 B 5 3.000 1 900 1 80 1 7
1   3 milako.   6 milako. Hiru mila bederatziehun eta laurogeita zazpi.
  4 milako.   9 milako.  2 M 1 5 H 5 2.000 1 50
2    2 milako 5 2.000 B. Bi mila irakurtzen da. Bi mila eta berrogeita hamar.
  3 milako 5 3.000 B. Hiru mila irakurtzen da.   4 M 1 1 E 1 3 B 5 4.000 1 100 1 3
  5 milako5 5.000 B. Bost mila irakurtzen da. Lau mila ehun eta hiru.
  6 milako 5 6.000 B. Sei mila irakurtzen da.   6 M 1 3 E 1 2 H 5 6.000 1 300 1 20
  8 milako 5 8.000 B. Zortzi mila irakurtzen da. Sei mila hirurehun eta hogei.
 1
4 Idatzi zenbakiak letraz edo zifraz.

Letraz ■ 2.786 ■ 4.915 ■ 6.098 ■ 8.590 ■ 9.206 ■ 9.009 Medialiburua

Lau zifrako
■ Hiru mila berrehun eta hogei. ■ Zazpi mila eta zazpiehun. zenbakiak.
Zifraz
■ Zazpi mila bostehun eta hogeita bi. ■ Bederatzi mila eta berrogeita hiru.

5 Konparatu zenbaki pare bakoitza eta idatzi dagokion ikurra.

EGIN HONELA ■ 3.987 eta 4.002 I RA D OKIZ UN AK

Konparatu 1.483 eta 1.490 ■ 7.140 eta 7.129 Gogoratu ikasleei
zenbaki txikiena beti
M E H B 151 ■ 8.392 eta 8.397 jartzen dela ikurraren
454 5.296 eta 5.301 erpinean.
1 4 8 3
■

8,9
■ 6.357 eta 6.341
1 4 9 0 1.483 , 1.490 ■ 9.035 eta 9.053
Medialiburua
Lau zifrako
zenbakiak
Buruketak konparatzea II.
6 Ebatzi.
■ Landerrek material berria jaso du gaur bere liburu-dendan:
2 1.000 paper-zorroko kutxa bat eta 100eko 2 kutxa.
2 1.000 arkatzeko kutxa bat eta 100eko 6 kutxa.
2 1.000 kartoi meheko 2 kutxa eta 100eko 3 kutxa.
2 1.000 klipeko 3 kutxa eta 100eko 2 kutxa.
Gauza bakoitzetik zenbat ale jaso ditu?
■ Gimnasio bat egiteko, adreilu hauek eraman dituzte:
9 edukiontzi, bakoitza 1.000 adreilukoa; 8 edukiontzi,
bakoitza 100 adreilukoa; eta 7 edukiontzi, bakoitza
10 adreilukoa. Zenbat adreilu eraman dituzte guztira?

7 Pentsatu eta erantzun.

Igogailu batean sar daitekeen pisu maximoa 1.450 kg baino handiagoa da, eta
1.455 kg baino txikiagoa. Pisu maximoaren zifren batura 13 da. Zenbat kilo sar
daitezke, gehienez, igogailuan?

19

4   Bi mila zazpiehun eta laurogeita sei. 5   3.987 , 4.002  5.296 , 5.301
  Lau mila bederatziehun eta hamabost.  7.140 . 7.129  6.357 . 6.341
  Sei mila eta laurogeita hamazortzi.  8.392 , 8.397  9.035 , 9.053
  Zortzi mila bostehun eta laurogeita hamar. 6   Paper-zorroak: 1.200. Arkatzak: 1.600.
  Bederatzi mila berrehun eta sei. Kartoi meheak: 2.300. Klipak: 3.200.
  Bederatzi mila eta bederatzi.  9.870 adreilu eraman dituzte guztira.
  3.220        7.700 7 1.453 kg sar daitezke.
  7.522        9.043
 AURRERA NOA!

1 1 Deskonposatu
Deskonposatuzenbakiak.
zenbakiak.

ADIBIDEA
ADIBIDEA
Medialiburua ■ 194
■ 194 ■ 328
■ 328 ■ 2.576
■ 2.576 ■ 5.792
■ 5.792

148
148
551E1E114H
4H118B
8B55
Aurrera noa! 207
■ 207 460
■ 460 3.609
■ 3.609 4.850
■ 4.850
100
100 4040 88
■ ■ ■ ■
55 11 11

2 2 HITZ
HITZ
EGITEKO
EGITEKO
GOGOZ. Azaldu
GOGOZ. Azaldu
nola
nola
kalkulatzen
kalkulatzen
duzun
duzun
zifra
zifra
baten
baten
balioa
balioa
zenbaki
zenbaki
Ikasgelako
materiala batean,
batean,zer
zer
posiziotan
posiziotan
dagoen
dagoen
kontuan
kontuan
hartuta.
hartuta.
Zenbakiak
3 3 Idatzi
Idatzi
zenbaki
zenbaki
bakoitzaren
bakoitzaren
zifra
zifra
gorriaren
gorriaren
balioa
balioa
batekotan.
batekotan.
deskonposatzeko
horma-irudia. ■ 289
■ 289 ■ 618
■ 618 ■ 3.603
■ 3.603 ■ 5.291
■ 5.291
ADIBIDEA459
ADIBIDEA 459 4E
4E 400
55 400
BB
■ 476
■ 476 ■ 812
■ 812 ■ 7.532
■ 7.532 ■ 6.974
■ 6.974

4 4 Idatzi.
Idatzi.
369 eta 384 zenbakien 2.778 baino handiagoak eta 2.793
arteko zenbakiak. baino txikiagoak diren zenbakiak.

5 5 Ordenatu
Ordenatuzenbakien
zenbakien
multzoak.
multzoak.
Txikienetik
Txikienetik
handienera:
handienera: Handienetik
Handienetiktxikienera:
txikienera:
■ 345,
■ 345,
456,
456,
289
289
etaeta
190
190 ■ 516,
■ 516,
816,
816,
618
618
etaeta
880
880
■ 1.618,
■ 1.618,
3.861,
3.861,
2.189
2.189
etaeta
1.980
1.980 ■ 5.489,
■ 5.489,
7.984,
7.984,
7.893
7.893
etaeta
8.943
8.943

6 6 Idatzi
Idatzi
zenbaki
zenbaki
bakoitza.
bakoitza.
■ 1
■ HM
1 HM
112M
2M 5E
11 5E
116H
6H 8B
11 8B ■ 4
■ HM
4 HM
111M
1M 3E
11 3E
116B
6B
■ 2
■ HM
2 HM
116M
6M 8E
11 8E
119H
9H ■ 8
■ HM
8 HM
117M
7M 9H
11 9H
118B
8B

7 7 Idatzi
Idatzi
zifraz,
zifraz,
eta
eta
ondoren,
ondoren,
ordenatu
ordenatu
zenbakiak
zenbakiak
handienetik
handienetik
txikienera.
txikienera.
■ Hamabost
■ Hamabost
mila
mila
berrehun
berrehun
etaeta
hogeita
hogeita
bost.
bost. ■ Hirurogeita
■ Hirurogeita
zortzi
zortzi
mila
mila
etaeta
berrogeita
berrogeita
hamasei.
hamasei.
■ Hogei
■ Hogei
mila
mila
bederatziehun
bederatziehun
etaeta
hirurogeita
hirurogeita
hamabi.
hamabi.
■ Laurogeita
■ Laurogeita
hamar
hamar
mila
mila
zazpiehun
zazpiehun
etaeta
laurogeita
laurogeita
hamar.
hamar.

8 8 Idatzi
Idatzi
letraz
letraz
edo
edo
zifraz.
zifraz.
■ 13.a
■ 13.a
■ 18.a
■ 18.a
■ 17.a
■ 17.a
■ 19.a
■ 19.a
■ Hamabigarrena
■ Hamabigarrena
■ Hamaikagarrena
■ Hamaikagarrena
■ Hamabosgarrena
■ Hamabosgarrena

9 9 Hurbildu.
Hurbildu.
■ Ehunekoetara:
■ Ehunekoetara:
232,
232,
579,
579,
816.
816. ■ Milakoetara:
■ Milakoetara:
3.410,
3.410,
8.790,
8.790,
9.230.
9.230.

24

Erantzunak  5M17E19H12B5 4  
370, 371, 372, 373, 374, 375, 376,
5 5.000 1 700 1 90 1 2 377, 378, 379, 380, 381, 382 eta 383
1   1 E 1 9 H 1 4 B 5 100 1 90 1 4  4M18E15H5   2.779, 2.780, 2.781, 2.782, 2.783,
  2 E 1 7 B 5 200 1 7 5 4.000 1 800 1 50 2.784, 2.785, 2.786, 2.787, 2.788,
  3 E 1 2 H 1 8 B 5 300 1 20 1 8 2 EE. Zer posiziotan dagoen erreparatu, eta 2.789, 2.790, 2.791 eta 2.792
  4 E 1 6 H 5 400 1 60 ordena horri dagokion zero kopurua 5   190 , 289 , 345 , 456
 2M15E17H16B5 gehitu behar zaio zifra horri.   1.618 , 1.980 , 2.189 , 3.861
5 2.000 1 500 1 70 1 6 3   80 B   600 B   3.000 B   5.000 B   880 . 816 . 618 . 516
  3 M 1 6 E 1 9 B 5 3.000 1 600 1 9   6 B   800 B   500 B   70 B   8.943 . 7.984 . 7.893 . 5.489
 1
Buruketak

10 Ikastetxe batean, koloretako txartelak saltzen dituzte, zenbait sari zozketatzeko.

■ Kolore horiko txartelek izan al dezakete

1etik 1.000ra arteko zenbakiak
1.450 zenbakia? Eta 1.550 zenbakia?
1etik 1.500era arteko zenbakiak
■ Norak 1.278 zenbakia duen txartela erosi du.
1etik 2.000ra arteko zenbakiak
Zer koloretakoa izan daiteke?

11 Gorkaren familiak autoa erosi nahi du.

A modeloa 10.250 €
■ Zenbat balio du autorik merkeenak? B modeloa 9.990 €
Eta garestienak? C modeloa 18.300 €
■ Zein modelok balio dute hamaika mila eurotik gora? D modeloa 14.990 €

12 Begiratu zer adierazten duten seinaleek eta erantzun.

■ Zer adierazten du seinale bakoitzak?
13 tonatik gorako pisua duten
13 t ibilgailuak igarotzea debekatzen du.
13 tona 5 13.000 kilo 15 t 17 t
■ Zein kamioi igaro daitezke zubitik?
Azaldu zergatik.
12.680 kg 11.990 kg 11.950 kg 13.100 kg

12 t

IKASITAKOA. Erantzun zure koadernoan.

Ba al dakit lau eta bost zifrako zenbakiak irakurtzen eta idazten?
Ba al dakit zenbaki ordinalak irakurtzen eta idazten?
Hurbiltzen al ditut zenbakiak ehuneko edo milako hurbilenera?
Jarri nota bat unitate honetan egin duzun lanari.

25

6   12.568    26.890    41.306    87.098 10   Kolore horiko txartelek 1.450 zenbakia 12  

15 tonatik gorako pisua duten
7   15.225    20.972    68.056    90.790 izan dezakete, baina ez 1.550 zenbakia. ibilgailuak igarotzea debekatzen du.
 Horia edo berdea izan daiteke. 17 tonatik gorako pisua duten
90.790 > 68.056 > 20.972 > 15.225
ibilgailuak igarotzea debekatzen du.
8   Hamazortzigarrena.   Hamazazpigarrena.
Merkeenak: B modeloa F 9.990 €.
11  
Garestienak: C modeloa F18.300 €.  Laranja eta gorria, 11.990 kg-ko eta
  Hamahirugarrena.   Hemeretzigarrena. 11.950 kg-ko pisua dutelako hurrenez
  C eta D modeloek.
 12.a   11.a   15.a hurren.
9  200   600   800
 3.000   9.000   9.000
 EGITEN JAKIN

Publizitatea aztertzea
Medialiburua Sarak eta haren familiak itsas bidaia bat egin nahi dute. Bidaia-agentzian,
Publizitatea zenbait eskaintza dituen liburuxka bat eman diete. Sarak itsasontzi batzuen datu
aztertzea. garrantzitsuenak irakurri ditu.

Matxitxako Bizkorra Delta Bidaide

Luzera: Luzera: Luzera: Luzera:
333 metro. 320 metro. 345 metro. 336 metro.
Jatetxeko eserlekuak: Jatetxeko eserlekuak: Jatetxeko eserlekuak: Jatetxeko eserlekuak:
1.626 lagun. 1.653 lagun. 680 lagun. 1.630 lagun.
Zinemako eserlekuak: Zinemako eserlekuak: Zinemako eserlekuak: Zinemako eserlekuak:
1.762 lagun. 1.653 lagun. 640 lagun. 1.648 lagun.
Entzunaretoko eserlekuak: Entzunaretoko eserlekuak: Entzunaretoko eserlekuak: Entzunaretoko eserlekuak:
1.346 lagun. 1.371 lagun. 990 lagun. 1.350 lagun.

1 Zenbat metro luze dira itsasontzi horiek?

Deskonposatu zenbaki bakoitza, eta adierazi letraz.

Matxitxako 333 5 3 E 1 … Hirurehun …

2 Ordenatu lau itsasontzi irizpide hauen arabera:

■ Jatetxeko eserleku kopuru handienetik txikienera.
■ Zinemako eserleku kopuru txikienetik handienera.
IR ADOKIZ UNA K ■ Entzunaretoko eserleku kopuru handienetik txikienera.
Eskatu ikasleei lana
banatzeko eta 3 Erantzun ikaskidearekin batera.
informazioa
prestatzeko, besteen Beste liburuxka batean, beste itsasontzi bat zegoen,
aurrean azaltzeko. bigarren itsasontzi luzeena baino laburragoa eta hirugarren itsasontzi
luzeena baino luzeagoa. Zer luzera izan ditzake?

26

Erantzunak    1.653 . 1.630 . 1.626 . 680

2 
Bizkorra . Bidaide . Matxitxako . Delta
1   333 5 3 E 1 3 H1 3 B 5 300 1 30 1 3   640 , 1.648 , 1.653 , 1.762
Hirurehun eta hogeita hamahiru. Delta , Bidaide , Bizkorra , Matxitxako
  320 5 3 E 1 2 H 5 300 1 20. Hirurehun eta hogei   1.371 . 1.350 . 1.346 . 990
  345 5 3 E 1 4 H 1 5 E 5 300 1 40 1 5 Bizkorra . Bidaide . Matxitxako . Delta
Hirurehun eta berrogeita bost.
3   333 m-tik 336 m-ra artean.
  336 5 3 E 1 3 H 1 6 B 5 300 1 30 1 6
Hirurehun eta hogeita hamasei.
 MATEMATIKA MANIPULATIBOA 1

Jolastu zenbakiekin Zenbakizko taula

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 Ikasgelako
Materiala: Zenbakizko taula. 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 materiala
Errotuladore bat. 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 Zenbakizko taula.
Jokalari kopurua: 5 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39

40 41 42 43 44 45 46 47 48 49

Jolasaren arauak: 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59

60 61 62 63 64 65 66 3.5 67 68 69
Txandaka, parte-hartzaile batek,
70 71 72 73 74 75 76 77 78 79
besteek ikusi gabe, ehunekoak 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89
eta milakoak idatziko ditu zenbakizko 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99
taulako zenbaki batean. Ondoren,
taulako 10 zenbaki ezabatuko ditu.
Gainerako parte-hartzaileek zer zenbaki ezabatu dituen asmatu behar dute, eta beren
koadernoetan idatzi, txikienetik handienera. Lortzen dutenek puntu bat jasoko dute.
Irabazlea: 6 puntu lortzen dituen lehenengoa izango da irabazlea.

1 Lauki hauek
zenbakizko taula 4.132
batekoak dira. Kalkulatu
zer zenbaki dagokion irudi
geometriko bakoitzari.

Matematikako erronkak
Bikoitiak ezabatzea
Egutegi baten orrialde batean,
martxoko egun guztiak agertzen dira.
Gutxienez zifra bat bikoitia duten
zenbakiak ezabatzen badituzu,
zenbat egun geratzen dira?

27

Jolastu zenbakiekin Matematikako erronkak

Bikoitiak ezabatzea
1 Lauki laranja: 4.122 Zirkulu gorria: 4.112
Zifra bateko zenbaki hauek ezabatuko ditugu: 2, 4, 6 eta 8 F 4 zenbaki.
Triangelu urdina: 4.111 Zirkulu urdina: 4.142
10etik 19ra artean, amaieran 0, 2, 4, 6 eta 8 dutenak F 5 zenbaki.
Lauki gorria: 4.143 Triangelu berdea: 4.144
20tik 29ra artean, denak ezabatuko ditugu, 2 bikoitia baita F 10 zenbaki.
Triangelu gorria: 4.135 Zirkulu laranja: 4.136
30 eta 31 zenbakien artean, 30 ezabatu behar dugu F 1 zenbaki.
Lauki berdea: 4.127 Triangelu laranja: 4.128
Beraz, ezabatu behar ditugu: 4 1 5 1 10 1 1 5 20 zenbaki.
Martxoak 31 egun ditu, ezabatu gabekoak: 31 2 20 5 11 egun.
 Buruketak lantzen

Buruketak ebazteko urratsak

Ikasgelako
materiala Buruketa lau urratsetan ebatziko dugu.
Buruketak
Atzo, 640 lagun etorri ziren film bat ikustera.
ebazteko txartelak.
Gaur, berriz, 95 lagun gutxiago etorri dira.
Zenbat lagun etorri dira gaur filma ikustera?

1. Ulertu.
Datuak Atzo, 640 lagun etorri ziren film bat ikustera.
Gaur, berriz, 95 lagun gutxiago etorri dira.
Galdera Zenbat lagun etorri dira gaur
filma ikustera?

2. Pentsatu zer egin behar den.

Gaur, 95 lagun gutxiago etorri direnez, 95 kendu
behar zaio atzo etorritako pertsona kopuruari.

3. Kalkulatu.
640
2 95
545 Erantzuna: Gaur, 545 lagun etorri dira.
4. Egiaztatu.
Berrikusi ea ondo egin duzun guztia.

Irakurri arretaz buruketa bakoitza, eta ebatzi, lau urratsak eginez.

1 Ordenagailuko joko batean, Aritzek 125 puntu lortu zituen.

IR ADOKIZ UNA K Arrebak 74 puntu gehiago lortu zituen Aritzek baino.
Planteatu ikasleei Zenbat puntu lortu zituen Aritzen arrebak?
buruketa bera datu bat
2 Liburutegian, 250 liburu zeuden. Gaur, 59 liburu eraman
edo batzuk aldatuta. Esan
horrek kalkuluaren dituzte maileguan. Zenbat liburu geratzen dira liburutegian?
faseari baino ez diola 3 Paulak 38 untxi erosi zituen baserrirako. Ondoren,
eragingo.
oiloak erosi zituen: untxiak baino 90 gehiago, hain zuzen.
Zenbat oilo ditu Paulak baserrian?

28

Erantzunak
1 125 1 74 5 199
Arrebak 199 puntu lortu zituen.
250 2 59 5 191
2 
191 liburu geratzen dira.
3 38 1 90 5 128
128 oilo.
 HONAINOKO BERRIKUSKETA 1
1 Deskonposatu zenbakiak.

E H B E H B E H B E H B Ikasgelako
3 4 8 2 9 0 6 9 5 8 0 7 materiala
Zenbakiak
deskonposatzeko
2 Idatzi zifraz. horma-irudia.
■ Hogeita bost. ■ Hogeita hamalau. ■ Berrogeita hamazazpi. ■ Laurogeita hamasei.
■ Laurehun eta hogeita hamazortzi. ■ Zortziehun eta hirurogeita hemeretzi.

3 Idatzi beste bosna zenbaki.

■ 0, 5, 10, 15, … ■ 10, 20, 30, 40, … ■ 50, 45, 40, 35, … ■ 100, 90, 80, 70, …

4 Jarri zenbakiak eta kalkulatu.

48 1 16 54 1 17 67 1 9 82 2 28 90 2 16 75 2 9

29 1 5 1 15 8 1 12 1 36 14 1 32 1 6 15 1 22 1 10

5 Berrikusi taulak eta osatu zure koadernoan.

4325… 5335… 8335… 2345… 7345… Ikasgelako
materiala
7325… 6335… 9335… 3345… 9345…
Biderkatzeko taulen
horma-irudia.
Buruketak
6 Ikastetxeko jolastokian, 48 haur zeuden jolasten.
Haietako 18 saskibaloian ari ziren. Zenbat haur
ez ziren ari saskibaloian?
7 Enekok banillazko 49 izozki saldu ditu, eta
txokolatezkoak, berriz, banillazkoak baino 9 gehiago.
Txokolatezko zenbat izozki saldu ditu?
8 Pintura-erakusketa batera 94 gizon, 87 emakume
eta 43 haur joan ziren. Zenbat pertsona joan ziren guztira?
9 Nekanek, bere urtebetetzea ospatzeko, tarta bat erosi
du 18 €-an, eta pastelak 21 €-an. Zenbat
gehiago kostatu ziren pastelak tarta baino?

29

Erantzunak 3   20, 25, 30, 35, 40 6 48 2 18 5 30

  50, 60, 70, 80, 90 30 haur ez ziren ari saskibaloian.
1   348 5 3 E 1 4 H 1 8 B 5
  30, 25, 20, 15, 10 7 49 1 9 5 58
5 300 1 40 1 8
  60, 50, 40, 30, 20 Txokolatezko 58 izozki saldu ditu.
  290 5 2 E 1 9 H 5 200 1 90
8 94 1 87 1 43 5 224
  695 5 6 E 1 9 H 1 5 B 5 4  
64    71    76    54    74    66
224 pertsona.
5 600 1 90 1 5  49  56  52  47
9 21 2 18 5 3
  807 5 8 E 1 7 B 5 800 1 7 5   8  15  24  8  28 3 € gehiago.
2   25     34     57     96     438     879   14  18  27  12  36
 Ondo hasteko

Buruzko kalkulua Buruketa xumeak

Batu hamarrekoak bi zifrako zenbakiei Kalkulatu buruz

26 1 70 5 96 24 1 60 49 1 30 1. Diru-zorroan 65 € nituen.
Liburu bat erosi dut,
68 1 20 71 1 20
30 €-an. Zenbat diru
geratzen zait?
47 1 80 5 127 29 1 80 52 1 60
2. Tren batean 44 bidaiari
46 1 70 84 1 90
zeuden. Lehen geltokian,
beste 30 lagun igo dira.
Kendu hamarrekoak bi zifrako zenbakiei Zenbat bidaiari daude
89 2 40 5 49 32 2 20 53 2 30 orain trenean?
61 2 50 85 2 70

Zenbaki bat, zenbait batuketa edo zenbait kenketa

Idatzi hiru batuketa eta hiru kenketa, emaitza
57 dutenak.

Zer dakizu honetaz?

IR ADOKIZU NA K
Unitatea hasi aurretik,
komeni da ikustea ikasleek
behar bezala egiten
dituztela batuketaren eta
kenketaren algoritmoa
bururakoarekin.
Bi zenbakiren batuketa bururakoekin Kenketa bururakoekin
Egin 387 1 65 batuketa. Egin 574 2 283 kenketa.
1. Jarri zenbakiak. 1. Jarri zenbakiak.
2. Batu batekoak: 7 eta 5 berdin 12; 2. Kendu batekoak: 3tik 4ra 1 dago.
idatzi 2, eta gorde 1 bururako. Kendu hamarrekoak: 8tik 17ra 9
Batu hamarrekoak: 1, 8 eta 6 berdin 15; daude, eta gorde 1 bururako.
idatzi 5, eta gorde 1 bururako. Kendu ehunekoak: 2 eta 1 berdin 3;
Batu ehunekoak: 1 eta 3 berdin 4. 3tik 5era 2 daude.

Medialiburua E H B E H B
3 8 7 batugaia 574 kenkizuna
Batuketak. 1 6 5 batugaia 22 8 3 kentzailea
4 5 2 batura edo guztizkoa 291 kendura

Medialiburua
1 Kalkulatu zure koadernoan.
Kenketak II. ■ 54 1 87 ■ 329 1 643 ■ 95 1 475 ■ 61 2 27 ■ 482 2 164 ■ 293 2 58

30

Erantzunak Buruketa xumeak

1 65 2 30 5 35. 35 €.
Buruzko kalkulua 44 1 30 5 74. 74 bidaiari.
2 
Batu hamarrekoak bi zifrako zenbakiei
  84   88   79   91 Zer dakizu honetaz?
  109   116   112   174 1   141   972   570
Kendu hamarrekoak bi zifrako zenbakiei   34   318   235
  12   11   23   15