LMH 6 Mate I - Blai Fotokopia

MATEMATIKA
Ibaizabal Lehen Hezkuntza
FOTOKOPIAGARRIAK
06
i.blai
Lehen Hezkuntza
Arloa
Maila
Proiektua
MATEMATIKA
ANIZTASUNARI ARRETA
Etapa
06
i.blai
Lehen Hezkutza
Egileak
Pepi Pariente de Vega Celso Peas Martnez

Gainbegiratzaile teknikoa
Alberto Salgado Carams
IBAIZABAL
Aurkibidea
Multiploak eta zatitzaileak Er: Zenbaki arrunten biderketa eta zatiketa...................................................... Er: Multiploak eta zatitzaileak ............................................................................. Er: Zatigarritasuna. Zenbaki lehenak eta zenbaki konposatuak ................. Z: Biderkagai leheneko biderketan deskonposatzea ...................................... E: 1. ebaluazioa ......................................................................................................... E: 2. ebaluazioa ......................................................................................................... Zenbaki hamartarrak eta eragiketak Er: Zenbaki hamartarren irakurketa eta idazketa ........................................... Er: Zenbaki hamartarren irudikapena, antolamendua eta biribilketa ...... Er: Eragiketak zenbaki hamartarrekin ............................................................... Z: Zenbaki hamartar zehatzak eta periodikoak ............................................... E: 1. ebaluazioa ......................................................................................................... E: 2. ebaluazioa ......................................................................................................... Zenbaki hamartarren zatiketa Er: Zatidura hamartarra duten zatiketak ........................................................... Er: Zenbaki hamartar baten eta zenbaki arrunt baten arteko zatiketa ...... Er: Zatiketa baliokideak eta zatitzaile hamartarra duten zatiketak ........... Er: Bi zenbaki hamartarren arteko zatiketa ...................................................... Z: Unitatea baino txikiagoa den zenbaki batekin zatitzea ........................... E: 1. ebaluazioa ......................................................................................................... E: 2. ebaluazioa ......................................................................................................... Berreketak eta erro karratua Er: Berreketak. Karratua eta kuboa ..................................................................... Er: Hamar oinarriko berreketak. Zenbakien deskonposaketa ..................... Er: Erro karratua ...................................................................................................... Er: Gutxi gorabeherako erro karratua. Erro karratua kalkulagailuarekin . Z: Karratu perfektuak ............................................................................................. E: 1. ebaluazioa ......................................................................................................... E: 2. ebaluazioa ......................................................................................................... Zatikiak eta haien arteko eragiketak Er: Zatikiak eta zatikien gaiak. Zenbaki mistoa ............................................... Er: Zatikien konparazioa. Zatiki baliokideak ................................................... Er: Zatikiak izendatzaile komunera murriztea ................................................ Er: Zatikiak eta haien arteko eragiketak ............................................................ Z: Zenbaki baten eta zatiki baten arteko zatiketa ............................................ E: 1. ebaluazioa ......................................................................................................... E: 2. ebaluazioa ......................................................................................................... Proportzionaltasuna eta ehunekoak Er: Magnitude proportzionalak ........................................................................... Er: Unitatera murriztea .......................................................................................... Er: Portzentajea edo ehunekoa ............................................................................ Er: Deskontuak eta igoerak ................................................................................... Z: Ohiko portzentajeak ........................................................................................... E: 1. ebaluazioa ......................................................................................................... E: 2. ebaluazioa .........................................................................................................
4 5 6 7 8 9
10 11 12 13 14 15
16 17 18 19 20 21 22
23 24 25 26 27 28 29
30 31 32 33 34 35 36
37 38 39 40 41 42 43
Zenbaki osoak Er: Zenbaki osoak. Zenbaki osoak zenbakien zuzenean irudikatzea.......... Er: Aurkako zenbakiak. Konparazioa eta antolamendua .............................. Er: Zenbaki osoen batuketa ................................................................................... Er: Puntuak planoan irudikatzea ......................................................................... Z: Zenbaki osoen kenketa....................................................................................... E: 1. ebaluazioa.......................................................................................................... E: 2. ebaluazioa.......................................................................................................... Planoak eta mapak Er: Planoak eta mapak ............................................................................................ Er: Zenbakizko eskala eta eskala grafikoa.......................................................... Er: Irudi berdinak eta antzeko irudiak ............................................................... Er: Simetriak, translazioak eta biraketak ........................................................... Z: Irudi simetrikoen marrazketa........................................................................... E: 1. ebaluazioa.......................................................................................................... E: 2. ebaluazioa.......................................................................................................... Neurri unitateak Er: Luzera eta azalera neurtzeko unitateak ...................................................... Er: Edukiera eta masa neurtzeko unitateak....................................................... Er: Eragiketak neurri unitateekin......................................................................... Er: Informatikako neurri unitateak ..................................................................... Z: Unitateen arteko erlazioa informatikan......................................................... E: 1. ebaluazioa ......................................................................................................... E: 2. ebaluazioa ......................................................................................................... Azalera eta irudi lauak Er: Irudi lauen azalera eta perimetroa ............................................................... Er: Poligono erregularren eta irudi konposatuen azalera ............................. Er: Zirkulua eta irudi zirkularrak. Horien azalera kalkulatzea..................... Er: Zuzenen eta zirkunferentzien posizio erlatiboak ...................................... Z: Trapezioaren azalera ........................................................................................... E: 1. ebaluazioa.......................................................................................................... E: 2. ebaluazioa ......................................................................................................... Gorputz geometrikoak Er: Gorputz geometrikoak. Poliedro erregularrak ........................................... Er: Poliedro irregularrak......................................................................................... Er: Zilindroa, konoa eta esfera .............................................................................. Er: Bolumena. Bolumena neurtzeko unitateak ................................................ Z: Bestelako neurri unitateak ................................................................................ E: 1. ebaluazioa ......................................................................................................... E: 2. ebaluazioa ......................................................................................................... Estatistika eta probabilitatea Er: Maiztasun absolutua eta maiztasun erlatiboa............................................ Er: Batez besteko aritmetikoa eta mediana ....................................................... Er: Zoria. Gertaera ziurra, gerta daitekeena eta ezinezkoa ............................ Er: Probabilitateen kalkulua ................................................................................. Z: Histogramak .......................................................................................................... E: 1. ebaluazioa.......................................................................................................... E: 2. ebaluazioa.......................................................................................................... Gogoratu eta osatu ikasitakoa ..............................................................................
44 45 46 47 48 49 50
51 52 53 54 55 56 57
58 59 60 61 62 63 64
10
65 66 67 68 69 70 71
11
72 73 74 75 76 77 78
12
79 80 81 82 83 84 85 86 3
1
Er
Zenbaki arrunten biderketa eta zatiketa

Ikaslea: Maila: Data:
Aplikatu banatze propietatea, eta ebatzi honako eragiketa hauek. 15 (183 + 432) = (248 + 321) 6=
75
(810 325) =
(315 149)
21 =
Egin honako zatiketa hauek, eta egiaztatu emaitza. 6 9 3 7 6 3 8 4 8 3 2 5 7 3 2 4 1 9 8 3 2 1 6 3 7 9
Zatiketak egin gabe, lotu zatidura bera dutenak. 144 : 3 285 : 5 4 800 : 200 1 359 : 9
2 850 : 50
4
720 : 15
2 718 : 18
2 400 : 100
Ebatzi honako problema hauek. Bi zenbakiren biderkadura 113 505 da. Zenbaki horietako bat 483 dela jakinda, zein da beste zenbakia? Zatiketa baten hondarra 148 da, zatidura 245 eta zatitzailea 329. Zein da zatikizuna?
Supermerkatuan, 8 kg-ko patata poltsa 16 -an saltzen dute, eta ondoko dendan, 3 kg patata 9 -an saltzen dituzte. Zein tokitan da merkeagoa patata kiloa?
IBAIZABAL/BAIMENDUTAKO MATERIAL FOTOKOPIAGARRIA
1
Er
Multiploak eta zatitzaileak

Idatzi zenbaki bakoitzaren lehenengo bost multiploak. 7 > _______________________________ 15 > ______________________________ 21 > ______________________________ 8 > _______________________________ 12 > ______________________________ 36 > ______________________________
Kalkulatu zenbaki pare hauen multiplo komunetako txikiena. 2 eta 4 5 eta 10 3 eta 7 5 eta 8 4 eta 5 2 eta 6
Idatzi honako zenbaki hauen zatitzaileak. 6 > _______________________________ 7 > _______________________________ 8 > _______________________________ 15 > ______________________________ 20 > ______________________________ 24 > ______________________________
Kalkulatu honako zenbaki pare hauen zatitzaile komun handiena. 6 eta 24 10 eta 20 8 eta12 15 eta 18
Bi hegazkin ekainaren 18an abiatu ziren aireportu beretik. Hegazkin horietako bat 3 egunean behin abiatzen da; eta bestea, 5 egunean behin. Zein egunetan abiatuko dira berriro biak batera?
Ainarak 70 dm-ko luzera eta 25 dm-ko altuera duen horma bat ahalik eta kortxo xafla karratu handienak erabiliz estali nahi du. Zenbat neurtuko du xaflaren alde bakoitzak?
1
Er
Zatigarritasuna. Zenbaki lehenak eta zenbaki konposatuak

1. Osatu taula honako zenbaki hauekin, eta erantzun. 21 45 240 75 90 189
2rekin zatigarriak 3rekin zatigarriak 5ekin zatigarriak 9rekin zatigarriak 10ekin zatigarriak
Zer zenbaki da taulako zenbaki guztiekin zatigarria? ____________ Zer zenbaki da taulako zenbaki bakarrarekin zatigarria? _______
2
Osatu unitateen zifra, honako zenbaki hauek 2rekin eta 3rekin zatigarriak izan daitezen. Konturatu zaitez erantzun bat baino gehiago izan daitezkeela. 4 81_ 56_ 3 78_ 5 91_ 1 78_ 9 36_ 25 46_ 1 96_
Sailkatu honako zenbaki hauek zenbaki lehenak edo zenbaki konposatuak diren kontuan hartuta. 7 27 23 15 42 19 51 31 zenbaki lehenak 21 zenbaki konposatuak
14
Idatzi honako zenbaki hauen bi zatitzaile desberdin; zatitzaileak unitatearen eta zenbakiaren beraren desberdina izan behar du.
24 > ___________________ 32 > ___________________

5
45 > ___________________ 81 > ___________________
30 > ____________________ 125 > ___________________
Jarraitu honako urrats hauei, eta idatzi 50 baino handiagoak eta 70 baino txikiagoak diren zenbaki lehenak. 1. Idatzi 50 eta 70 zenbakien artean dauden zenbakiak. 2. Ezabatu 2ren multiploak, ondoren, 3ren eta 5en multiploak, eta azkenik, baldin badaude, 7ren multiploak. 3.Egiaztatu ezabatu gabe gelditu direnak zenbaki lehenak direla.
1
Z
Biderkagai leheneko biderketan deskonposatzea

Zenbaki konposatu bat biderkagai leheneko biderketan deskonposa daiteke. 28 = 2 2 7 40 = 2 2 2 5 36 = 2 2 3 3
Hori modu azkarrean egiteko, 1 ez den lehenengo zenbaki lehenekin zatituko dugu elkarren segidan. Hau da, lehenengo 2rekin zatituko dugu, ahal bada; gero 3rekin, gero 5ekin... eta horrela 1 zatidurara iritsi arte.
2 0 2 0 10 2 0 5 0
20 = 2 5 1
Egin honako deskonposaketa hauek, eta adierazi zenbakiak biderkagai leheneko biderketa gisa. 5 0 4 8 3 6 1 0 0
50 = ____________
48 = ____________
36 = ____________
100 = ____________
Erreparatu honako deskonposaketa hauei, eta zuzendu akatsak. 12 = 3 3 2 49 = 7 2 16 = 2 2 2
__________________
__________________
__________________
56 = 2
10 = 2
36 = 2
__________________
__________________
__________________
Deskonposatu 18ren eta 42ren biderkagai leheneko biderketan. Ondoren, erreparatu biderkagaiei, eta idatzi bakoitzaren launa zatiketa. 1 8 4 2
18 = ____________ 18ren zatitzaileak = ________________________
42 = ____________ 42ren zatitzaileak = ______________________
1
E
1. ebaluazioa
Aplikatu biderketaren banatze propietatea, eta kalkulatu. 15 7 8 + 15 21 + 15 6 = 15

___
(____ + ____ + ____) = 15

___
____
= ____
(9 + 16 11) = ___
+ ___
___
___
= ____ + ____ ____ = ____
(16 + 21 7) 11
2
13 = ______________________________________________________________________ 23 11 15 = ____________________________________________________________
19 + 11
Osatu honako taula hau. Zatikizuna 642 897 246 147 993 281 Zatitzailea Zatidura 654 87 Hondarra 15 56
Idatzi 6ren eta 9ren lehenengo bost multiploak. Zein da zenbaki horien multiplo komunetako txikiena?
Idatzi honako zenbaki hauen zatitzaile guztiak, eta erantzun. 36 > ________________________________ 12 > ________________________________ Zein da 36ren eta 24ren mkt? ____________ 24 > ________________________________ 20 > ________________________________
Sailkatu honako zenbaki hauek 2ren, 3ren eta 5en multiplo diren kontuan hartuta.
12
25
159
140
85
345
732
160
2renak: ____________________
6
3renak: ____________________
5enak: ____________________
Zenbat modutan multzoka daitezke koloretako 42 arkatz bat ere sobera geratu gabe? Osatu arrazoiketa. Banan-banan 42 multzo osa ditzaket. 2naka 21 multzo osa ditzaket. _____naka______multzo osa ditzaket. _____naka______multzo osa ditzaket. _____naka______multzo osa ditzaket. _____naka______multzo osa ditzaket. _____naka______multzo osa ditzaket. _____naka______multzo osa ditzaket.
1
E
2. ebaluazioa
Idatzi honako esaldi hauek egia (E) ala gezurra (G) diren, eta azaldu zergatik. 24 zenbakia 6ren multiploa da. >. Arrazoia: 24 zenbakia 2rekin zatigarria da. >. Arrazoia: 15 ezin da 5ekin zatitu. >. Arrazoia: 15 zenbaki konposatua da. >. Arrazoia:
Idatzi honako zenbaki hauetatik zein diren 2rekin, 3rekin, 5ekin, 9rekin eta 10ekin zatigarriak. Zenbakia 39 165 387 Honekin zatigarria da Zenbakia 650 636 3 870 Honekin zatigarria da
Zer baldintza bete behar ditu zenbaki batek zenbaki lehena izateko?
Idatzi 0tik 20ra artean dauden zenbaki lehenak.
Nagoreren aitak 42 urte ditu; amak aitak baino 6 urte gutxiago; nebak 11 urte ditu; eta Nagorek berak aitaren adinaren seirena. Asmatu familiako kide bakoitzaren adina, eta sailkatu zenbaki lehenak edo konposatuak diren kontuan hartuta. zenbaki lehenak zenbaki konposatuak
Gurutzek atletismoa egiten du bi egunean behin, eta igeriketa hiru egunean behin. Irailaren 8an, bi kirol horiek egin dituela kontuan hartuta, zein egunetan egingo ditu biak batera berriro?
2
Er
Zenbaki hamartarren irakurketa eta idazketa

Idatzi bi modutan nola irakurtzen diren honako zenbaki hamartar hauek. 12,83 > 12 eta 83 unitate edo 12 unitate eta 83 ehunen 39,7 > 0,106 > 7,085 > 146,09 >
Adierazi zer balio duten eta zer unitate ordena adierazten duten zenbaki bakoitzean azpimarratuta dauden zifrek. 7,463 > 0,4 = 4 hamarren 0,003 = 3 milaren 83,27 >
________________ ________________
76,25 > _______________

_______________
249,376 > _____________

_____________
438,283 > _______________

_______________
0,839 > _______________

_______________
Adierazi zenbaki hamartar moduan honako zenbaki hauek. hirurogeita zortzi hamarren > _______________ hamahiru unitate eta zazpi ehunen > _______________ zazpi unitate eta hemezortzi milaren > _______________ hirurehun eta hogeita zazpi hamarren > _______________ mila laurehun eta hogeita hamabi milaren > _______________
Kalkulatu zer kopuru falta zaion zenbaki bakoitzari unitatea osatzeko. 0,9 > ______ 0,2 > ______ 0,37 > ______ 0,35 > ______ 0,432 > ______ 0,325 > ______
Alexek hiru mila zortziehun eta hogeita bi metro egiten ditu egunero; eta Alexen aitak, sei mila zortziehun eta zazpi metro. Adierazi kopuru horiek kilometrotan, eta inguratu ehunenen zifra zenbaki bakoitzean.
10
2
Er
Zenbaki hamartarren irudikapena, antolamendua eta biribilketa

Kokatu honako zenbaki hauek zenbakien zuzenean. 4,4

4
4,32
4,1
4,75
4,5
4,6
4,83
4,9
5
Idatzi letra bakoitzak zer zenbaki hamartar adierazten duen.

A 6 D F 7 B E C 8
A = _______
3
B = _______
C = _______
D = _______
E = _______
F = _______
Inguratu adierazpide zuzenak, eta zuzendu oker daudenak. 0,006 > 0,006 81,2 > 812 0,35 < 0,350 0,49 > 0,482 6,35 < 63,5 7,3 < 7,293
Ordenatu txikienetik handienera multzo bakoitzeko zenbaki hamartarrak. 7,142

______________
7,204 <
______________
7,012 <
______________
7,048 <
______________
7,402 <
______________
0,145
______________
0,045 <
______________
0,405 <
______________
0,2 <
______________
0,54 <
______________
Osatu honako taula hau. 4,75 Unitatera biribiltzea

0,93
5,054
2,498
6,124
Hamarrenera biribiltzea Ehunenera biribiltzea

6
Egoitzek honako gauza hauetako bat erosi zuen, eta 5 gastatu zituen, gutxi gorabehera; eta Mikel lagunak, beste gauza batean 8 gastatu zituen gutxi gorabehera. Zer gauza erosi zuen bakoitzak?
11
2
Er
Eragiketak zenbaki hamartarrekin

Egin honako eragiketa hauek. A+B+D A = 23,183 B = 129 C = 408,372 D = 506,7 B+C+D DA CB
Kalkulatu honako biderketa hauen emaitzak. 4 8 3,2 5 4 6 8 3 7 6 3,8 1 9 8,5 4 3 3 0 9
Zer zenbaki hamartar gehitu behar zaie honako zenbaki hauei hurrengo berehalako unitatea lortzeko? 6,15 > _____________ 9,106 > ____________ 3,08 > _____________ 100,214 > __________
Egin honako biderketa hauek. 4 6,2 8 3 1,6 3 7,2 5 8 3,2 7,6 3 2 4,3 5
6,32
_______
= 632
8,15 4,96
_______ _______
= 81,5 = 4 960
_______ _______
10 = 86,5 100 = 37,62
_______
1 000 = 236,5
Anduk 0,256 l esne edaten ditu, goizean; arratsaldean, 30 cl; eta gauean, 280 ml. Zenbat esne gehiago edan beharko luke litro osora iristeko?
1l
12
Osatu falta den gaia.
2
Z
Zenbaki hamartar zehatzak eta periodikoak

Zenbaki hamartar bat zehatza da zenbaki hamartarren kopuru mugatua badauka. Adibidez: 0,75. Zenbaki hamartar bat periodikoa da, zenbaki hamartarren kopurua amaiezina bada eta nola edo hala errepikatzen badira. Adibidez: 0,333., 0,2727, 0,31818 Zatiki baten zenbakitzailea izendatzailearekin zatitzean, zenbaki hamartar zehatza edo zenbaki hamartar periodikoa lor daiteke. Hondarra zero bada, zatidura zenbaki hamartar zehatza da. 3 = 0,75 5 = 0,5 2 = 0,4 3 0 4 2 0 5 5 0 1 0 4 10 5 2 0 0 , 75 0 0,4 0 0,5 0 Hondarra zero ez den beste zenbaki bat bada, behin eta berriz zatitzen jarrai dezakegu, eta zatidura zenbaki hamartar periodiko bat izango da. 2 = 0,333 3 = 0,2727 7 = 0,31818 6 11 22 2 0 6 2 0 0,3 3 3 2 0 3 0 1 1 8 0 0,2 7 2 3 0 7 0 4 0 1 8 2 2 0,3 1 8 1
Adierazi zenbaki hamartar moduan honako zatiki hauek, eta inguratu zenbaki hamartar zehatzak diren emaitzak. 4 = 3 3 = 8 2 = 5 7 = 5 2 = 9 2 = 3
Zatitu zenbakitzailea izendatzailearekin. Azpimarratu zenbaki hamartar periodikoak diren emaitzak, eta esan zer zati errepikatzen den kasu bakoitzean.
5 = 3 7 = 3
3
1 = 5 11 = 9
12 = 10 14 = 44
Inguratu gorriz, zenbaki hamartar zehatzak; eta urdinez, zenbaki hamartar periodikoak. 2,666 0,97373 1,25 12,36 5,457 2,788 1,9696 23,6 0,75 3,055
13
2
E
1. ebaluazioa
Osatu honako taula hau. Zenbaki hamartarra 3,09 18 008 hogeita zazpi milaren 15,6 Irakurri honako zenbateko hauek bi modutan. 3,25 > 75,82 m > 3,93 l > 7,283 km > Zati osoa Zati hamartarra Honela irakurtzen da
Idatzi zifrekin honako zenbaki hauek. hamabost milaren > __________ hirurehun eta hamaika hamarren > _________ hamabi unitate eta hamahiru milaren > __________ laurehun eta zortzi ehunen > ___________
Adierazi nabarmendutako zifrek zer unitate ordena adierazten duten, eta horietako bakoitzaren balioa zein den.
>
_________________
> _________________
> _________________
73,485
>
5
_________________
739,832
> _________________
7 843,37
> _________________
Osatu honako berdintasun hauek, <, = eta > ikurrak erabiliz.

0,03 3,9
6
0,04 3,89
8,99 7,9
9,1 7,90
6,354 5
6,453 4,998
Idatzi letra bakoitzak adierazten duen zenbaki hamartarra.

A 8 8,5 E D 9 F B 9,5 C 10
A = _____
B = _____
C = _____
D = _____
E = _____
F = _____
14
2
E
2. ebaluazioa
Osatu honako taula hau. 7,839 Unitatera biribiltzea Hamarrenera biribiltzea Ehunenera biribiltzea 4,513 7,006 2,792
Ordenatu txikienetik handienera honako zenbaki hamartar hauek. 7,02

____________
7,12 <
____________
7,215 <
____________
7,205 <
____________
17,2 <
____________
12,7 <
____________
Ipini goitik behera, eta kalkulatu. 63,837 + 9,16 + 325 837,2 198,375 598 43,75 698,26 1,49
Osatu, falta den gaia idatziz. 28,6 37,19

_______
= 2 860 = 371,9
_______
10 = 6,37 = 3 280
__________ __________
1 000 = 37,65 100 = 493,7
_______
3,28
________
Larraitzek sei loreontzi erosi zituen 1,65 -an bakoitza; bi zaku lur 21,93 -an zaku bakoitza, eta eskuarea 8,76 -an. Zenbat euro gastatu zituen guztira?
36,83 m-ko oihal zati batetik 18,9 m saldu dira, goizean; eta 12,932 m, arratsaldean. Zenbat metro saldu dira guztira? Zenbat metro oihal geratzen dira hasierako piezan?
15
3
Er
Zenbaki hamartarren zatiketa

Aurkitu zatidura bi zifra hamartarrekin. 3 8 7 4 8 3 2 5 6 3 2 4 3 7 2 4 5
8 4 3 0 4 0
9 8 3 7
9 4 3 7 4 4 3
Zatiketak egin gabe, zerrendatu zatidurak txikienetik handienera laukitxoetan. Ondoren, kalkulatu zatidurak hamartar batekin, eta egiaztatu emaitza.
3 5 4 3 6
3 5 4 8 1
3 5 4 9
3 5 4 2 7
Kalkulatu zatidura hamartarrekin, zatiki bakoitzean. 3 = 5 3 = 4 8 = 16 5 = 8 7 = 8
Bi eskaintzetatik zeinetan da merkeagoa galleta kiloa?
16
Ibilgailu batek 437 km egiten baditu lau orduan, eta beti abiadura berean badoa, zenbat kilometro egingo ditu zehazki ordubetean?
3
Er
Zenbaki hamartar baten eta zenbaki arrunt baten arteko zatiketa

Kalkulatu zatidura bi hamartarrekin, honako zatiketa hauetan. 8 3 8,9 8 6 3 7 8,9 0 4 5 4 3 4,3 4 3 4 2
1 5 3 7,7 2 3 7
8 8,3 2 2 7 6
8,6 4 9
Egin zatiketa, eta osatu honako taula hau. : 10 63,54 8,83 965,62 37,4 Osatu, falta den gaia ipiniz. 76,5 : ________ = 0,765 49,6 : ________ = 0,0496 83,7 : ________ = 8,37
_________ ___________ ___________
: 100
: 1 000
: 100 = 0,0528 : 1 000 = 3,9628
: 10 = 76,53
Igarri buruz, eta idatzi emaitza.

432,8 baino ehun aldiz txikiagoa den zenbakia. > __________ 48,32ren erdia baino hamar aldiz txikiagoa den zenbakia.> __________ 10 000ren bostena baino mila bider txikiagoa den zenbakia. > __________
5
186,45 kilo pentsurekin lau txerri elika daitezke 15 egunean. Egunero janari kopuru bera jaten dutela kontuan hartuta, zenbat kilo pentsu jaten dituzte egunean lau txerriek? Idatzi erantzuna bi hamartarrekin.
17
3
Er
Zatiketa baliokideak eta zatitzaile hamartarra duten zatiketak

Kalkulatu zatidura hiru hamartarrekin, eta lotu zatiketa baliokideak. 8 3,2 5 2 7 6,3 2 6 1 4 8 7,2 2 9
4 8 7 2 2 9 0
8 3 2 5 2 0
7 6 3 2 6 1 0 0
Zer hauteman duzu zatiduretan eta hondarretan?
Ebatzi honako atal hauek. 0,3 l-ko zenbat botila bete daitezke 12 l-rekin? 25,5 kg-ko zenbat zaku bete daitezke 408 kilo irinekin?
Alkandora batek 8,50 balio badu, zenbat alkandora berdin erosiko ditut 68 -rekin?
Egin zatiketa, eta egiaztatu emaitza. 9 3 7,5 4 8 2,1 1 2 6 3,1 2

100 m-ko oihal zati batetik, jostunak 18,5 m erabili ditu soinekoak egiteko; 6,5 m alkandorak egiteko, eta gainerakoa 12,5 m-ko zati berdinetan zatitu du. 12,5 m-ko zenbat pieza lortu ditu?
100 m
18
3
Er
Bi zenbaki hamartarren arteko zatiketa

Kalkulatu zatiketa hauen zatidura hiru hamartarrekin, eta egiaztatu. 2 5,3 2 4,5 7,5 1,3 4 8 9,3 6 2 3,2 2 9 3 7,5 9,8
Zatiketak egin gabe, lotu, gezien bidez, zatidura bera eta hondar bera dutenak. 86,52 : 0,3 865,2 : 0,3 86,52 : 0,003 8,652 : 0,03 86,52 : 0,03 865,2 : 0,03
Erreparatu zatitzaileari eta, eragiketa egin gabe, inguratu zatidura zatikizuna baino handiagoa duten zatiketak. Ondoren, egin zatiketa, eta egiaztatu emaitza. 3,75 : 1,25 2,46 : 0,06 3,84 : 0,4
4,368 : 0,15
2,83 : 1,4
45,5 : 0,42
1 Formulako auto batek 128,65 km egin ditu zirkuituari hamabost bira eta erdi emanda. Zenbat kilometro ditu zirkuituak?
Aitorrek 1,25 l-ko botilak bete nahi ditu ontzi batean dituen 28,5 l oliorekin. Zenbat botila beteko ditu? Zenbat olio geratuko zaio sobera?
19
3
Z
Unitatea baino txikiagoa den zenbaki batekin zatitzea

Zenbaki arrunt bat edo zenbaki hamartar bat unitatea baino txikiagoa den beste batekin zatitzen dugunean, lortzen dugun zatidura zatikizuna baino handiagoa da. 27 : 0,3 = 90 15,4 : 0,8 = 19,25
Mota horretako zatiketak egiteko, zatiketa baliokide bat idatziko dugu zatitzailean hamartarrik gabe. 12 : 0,5
zatiketa baliokidea
1 2 0 5 2 0 2 4 0
120 : 5 = 24 12 : 0,5 = 24
Konturatu zaitez 0,5 < 1 denez, zatikizuna baino handiagoa den zatitzailea lortzen dugula, 24 > 12.
Egin honako zatiketa hauek, eta egiaztatu guztietan zatidura zatikizuna baino handiagoa dela. 1 7,5 0,1 4 4 2,5 6 0,3 8 2 5,5 0,7 5
Idatzi honako zatiketa hauetako bakoitzaren zatiketa baliokide bat. Egin zatiketa baliokide horiek, eta osatu ondorioa. 47 : 0,5 28,5 : 0,5 142 : 0,5
Egin zatiketak, eta idatzi aurreko jarduerakoaren antzeko ondorio bat. 48,5 : 0,25 36 : 0,25 81,5 : 0,25
___________________________________________________________________________________.
20
Zenbaki bat
______
ekin zatitzea, zenbaki hori bera
______
rekin biderkatzea bezala da.
3
E
1. ebaluazioa
Kalkulatu zatidura bi hamartarrekin. 7 1 2 1 9 1 5 1 2 1 8
6 8 5 2 4
9 8 3 3 2
7 6 9 3 4 3 2
Osatu segida, falta diren gaiak ipiniz.

: 10 : ___ : 100 1 000
6 483
: ___
64,83
: ___ 100 : ___ 100
6,483
0,6483
6,483
Kalkulatu zatidura, eta egiaztatu emaitza. 9 6 3,7 8 1 6 8 9 3 7 4 5
43 m
Goizanek 69,96 gastatu ditu autoaren depositua gasolioz betetzeko. Deposituan 58,3 l sartzen direla kontuan hartuta, zenbat ordaindu du erregai litro bakoitzaren truke?
21
Erreparatu Patxiren baratzaren neurriei. Baratzaren inguruan, 79 zuhaitz landatuko dituzte, denak elkarrekiko distantzia berean; beraz, zenbateko distantzia egongo da zuhaitz batetik bestera? Adierazi emaitza bi hamartarrekin.
96 m
3
E
2. ebaluazioa
Osatu honako taula hau. Aurkitu zatidurak bi hamartarrekin, eta ordenatu handienetik txikienera. Zatiketa 9,7 : 3,2 45 : 12,8 47,25 : 2,6 64,3 : 8,16
___________________
Zatiketa baliokidea
Zatidura
>
___________________
>
___________________
>
___________________
Kalkulatu zatidurak bi zifra hamartarrekin. 8 4 3,5 4,3 2 9,5 3 6 8,2 6 5,2 3 4,5
Egin eragiketa buruz. 120 48 0,25 0,25 96 246 0,25 0,5 88 148 0,5 0,5
Egin honako atal hauek. 6,28 kg sagarrek 7,85 balio duela kontuan hartuta, zenbat balio izan du sagar kilo bakoitzak?
Kilo bat marrubik 2,16 balio du, eta 10,80 gastatu ditugu. Zenbat kilo marrubi erosi ditugu?
0,75 kg-ko zenbat pakete bete ditzakegu 75 kg azukrerekin?
Entrenamenduan, Paulek 7,256 bira eman dizkio atletismo pistari, eta, guztira, 2 902,4 m egin ditu. Zer neurri dauka atletismo pistak?
22
4
Er
Berreketak. Karratua eta kuboa

Osatu honako taula hau, falta diren datuak idatziz. Berreketa 9 6 5 bost ber bi 7 hamaika ber sei 3 0 Oinarria Berretzailea Honela irakurtzen da
Adierazi berreketa eran honako biderketa hauek. Azpimarratu oinarria, eta inguratu berretzailea. 12 7 6 12 7 6= 7 12 = 7 7= 9 5 11 9 5 11 9 5 9= 5 11 5 11 5 11 5= 11 =
Idatzi biderketa eran honako berreketa hauek, eta kalkulatu. 11 = ______________________ 34 = ______________________ 7 = ______________________ 56 = ______________________ 27 = ______________________ 45 = ______________________
Osatu honako taula hau. Zenbakia bikoitza karratua

10
hirukoitza kuboa
5
Loradenda batean, seina arrosondoko sei kutxa daude, eta arrosondo bakoitzak sei arrosa ditu. Adierazi berreketa eran, eta ebatzi. Zenbat arrosondo daude guztira? Zenbat arrosa daude guztira?
23
4
Er
Hamar oinarriko berreketak. Zenbakien deskonposaketa

Idatzi 10 oinarriko berreketa eran honako zenbaki hauek. 100 = 1 000 = 100 000 = 100 000 000 = 1 000 000 = 10 000 000 =
Adierazi biderketa eran, eta kalkulatu. 104 = ___________________________________ 102 = ___________________________________ 106 = ___________________________________ 108 = ___________________________________ 105 = ___________________________________ 107 = ___________________________________
Erabili 10 oinarriko berreketa hauek, honako zenbaki hauek deskonposatzeko. 43 842 = ___________________________________ 430 500 = __________________________________ 27 000 = ___________________________________ 34 050 = ___________________________________
Egin honako eragiketa hauek, eta asmatu zer zenbaki dagokion deskonposaketa bakoitzari. 7 9 8 9 104 + 5 10 + 7 105 + 3 106 + 7 10 + 4 10 + 5 10 + 4 105 + 4 10 + 5 = __________________________________________________________ 10 + 9 = __________________________________________________________ 10 = ______________________________________________________________ 10 + 8 10 = ______________________________________________________
Idatzi zifraz eta letraz honako zenbaki hauek. 4 7 81 93 23 106 = ___________________ > 104 = ___________________ > 10 = __________________ > 105 = __________________ > 10 = __________________ >
24
4
Er
Erro karratua
Azpimarratu gorriz errokizunak, eta inguratu urdinez erroak.

___ ____ ____ _____
81 = 9
____
121 = 11
____
400 = 20
___
1600 = 40
____
625 = 25
900 = 30
25 = 5
169 = 13
Zer izen du ikurrak? ______________________________

2
Kalkulatu honako zenbaki hauen erro karratua.

__ _ ___ ___ ____
4 = ___
___
16 = ___
___
49 = ___
___
121 = ___
____
36 = ___
3
81 = ___
64 = ___
100 = ___
Lotu erro karratu bakoitza dagokion emaitzarekin.

__ __ ___ ___ ___ ____
25
36
81
100
1
4
10
Osatu, falta diren errokizunak ipinita.

_____ _____ _____
_____
=9 =5
_____
= 14 = 12
_____
= 10 = 15
Kalkulatu atal bakoitzaren emaitza. 100en bikoitza bider 4ren erro karratua. > 64ren erro karratuaren erdia bider 15.>
_______________
_________________
16ren erro karratuaren hirukoitza. > ____________________ 10en karratua gehi 81en erro karratua. >
6
________________
500 piezako puzzle batetik Amaiak 15en karratua beste pieza ipini ditu, eta Anek, 100en erro karratuaren hirukoitza beste pieza. Zenbat pieza falta zaizkie puzzlea osatzeko?
25
4
Er
Gutxi gorabeherako erro karratua. Erro karratua kalkulagailuarekin

Kalkulatu honako zenbaki hauen gutxi gorabeherako erro karratuak.

___ _____ _____ ___ _____ _____ ___ _____ _____
< 35 < _____

___
< 46 < _____

___
< 59 < _____

____
< 21 < _____
< 83 < _____
< 110 < _____
Margotu gutxi gorabeherako erro karratua 8 duten hiru zenbaki. 96 62 90 65 70
Lotu erro karratu bakoitza dagokion gutxi gorabeherako emaitzarekin.

___ ___ ___ ___ ___
53
89
13
28
69
9
4
Asmatu, kalkulagailua erabiliz, honako zenbaki hauen erro karratua. Inguratu zehatza ez dena.
____ ______ ______
784 = _______
____
4 225 = _______
______
15 129 = _______
______
256 = _______
5
74 225 = _______
34 969 = _______
Erabili kalkulagailua, eta osatu, <, = eta > ikurrak erabiliz.

____ ____ ____
121
____
10 17
196
____
11 15
625
____
26 19
361
6
169
400
Dianak alfonbra laukizuzena egin du, koloretako 150 artilezko laukitxo erabilita.
Laukitxo horien 1 kentzen badu, karratu bihurtzen da. 3 Zenbat lauki egongo dira alfonbra karratuan?
Zenbat lauki egongo dira alde bakoitzean? Laguntzeko, egin marrazki bat.
26
4
Z
Karratu perfektuak
Karratu perfektu esaten diegu erro karratu zehatza duten zenbakiei. 1, 2, 4, 9, 16, 25, 36, 49, 64, 81, 100 karratu perfektuak dira, euren erro karratua zehatza delako.
__ __ __ ___ ___
1 = 1
___
4 = 2
___
9 = 3
___
16 = 4
___
25 = 5
____
36 = 6
49 = 7
64 = 8
81 = 9
100 = 10
Egiaztatu bete egiten dela: 1 = 1 6 = 36 2 = 4 7 = 49 3 = 9 8 = 64 4 = 16 9 = 81 5 = 25 10 = 100
Kalkulatu honako zenbaki hauen karratuak, eta ebatzi, adibidean bezala.

____ _______
112 = 121 > 121 = 11

_______
162 = ________ >

_______
= ________ = ________ = ________ = ________
122 = ________ >

_______
= ________ = ________ = ________
172 = ________ >

_______
132 = ________ >

_______
182 = ________ >

_______
142 = ________ >

2
192 = ________ >
Aurkitu, kalkulagailuarekin, honako zenbaki hauen erro karratua.

______ ____ ______
6 561 = _______
______
961 = _______
______
1 600 = _______
____
2 500 = _______ Karratu perfektuak al dira?

3
7 569 = _______
________
441 = _______
Zergatik?
______________________________________________
Erabili kalkulagailua, eta asmatu zenbat lauza dauden alde bakoitzean.
Lauza bakoitzaren aldeak 15 cm baditu, zenbat neurtzen du gelaren alde batek? Laguntzeko, egin marrazki bat.
27
Gela karratu baten zorua 441 lauza karratu berdinekin estalita dago.
4
E
1. ebaluazioa
Kalkulatu, eta idatzi nola irakurtzen diren honako berreketa hauek. 47 = ________ > __________________________ 112 = ________ > _________________________ 153 = ________ > _________________________ 94 = ________ > __________________________ 75 = ________ > __________________________ 86 = ________ > __________________________
Adierazi honako biderketa hauek berreketa eran. Azpimarratu oinarria, eta inguratu berretzailea. 6 4 3 6 4= 3 3 3 3= 6 6= 18 5 24 18 5 24 5 18 5 24 = 18 5 18 5= 18 18 =
Erabili 10 oinarriko berreketak, honako zenbaki hauek deskonposatzeko. 47 835 = 87 935 = 906 803 = 74 000 = 149 802 =
Idatzi deskonposaketa bakoitzari dagokion zenbakia. 9 14 7 75 10 + 8 104 + 3 106 + 5 105 + 8 10 + 7 = ___________________ 10 + 7 105 + 8 10 + 4 10 + 6 10 + 5 = ___________________
10 + 9 = ___________________ 10 = ___________________
Aplikatu adibideko estrategia, eta kalkulatu buruz. 50 = 50 50 = 2 500 20 = ____________________________ 30 =____________________________ 80 = ____________________________ 400 = ___________________________
70 = ____________________________ 60 = ____________________________ 200 = ___________________________
28
4
E
2. ebaluazioa
Osatu, falta diren errokizunak ipinita.

_______ _______ _______
_______
= 10 =9 = 15
_______
=5 = 16 = 60
_______
= 14 = 23 = 18
_______
_______
_______
Kalkulatu honako zenbaki hauen gutxi gorabeherako erro karratuak.

____ _____ _____ ___ _____ _____ ___ _____ _____
< 102 < _____

___
< 87 < _____

___
< 39 < _____

___
< 19 < _____
< 32 < _____
< 67 < _____
Igarri, kalkulagailua erabiliz, honako zenbaki hauen erro karratua. Inguratu erro karratu zehatza dutenak.
______ ______ ____
5 069 = __________
_______
4 761 = __________
________
105 = __________
_______
35 532 = __________
4
204 304 = __________
90 000 = __________
Ebatzi honako eragiketa konbinatu hauek.

___ ___ ___ ___
6 + 25 2
(4 36 ) : 5
( 49 + 7) : 2
2 + 2 25
29
Goiatzek fruta arbolen ilara bat ipini du bere baratzean. Forma laukia eman dio landaketari, eta arbolak distantzia berean daude batetik bestera. 80 fruta arbola baino gehiago eta 90 baino gutxiago daudela kontuan hartuta, zenbat fruta arbola ditu Goiatzek bere baratzean? Zenbat fruta arbola ipini ditu ilara bakoitzean? Arrazoitu erantzuna.
5
Er
Zatikia eta zatikien gaiak. Zenbaki mistoa

Idatzi zenbakiekin, eta irudikatu grafikoki honako zatiki hauek.
lau bosten > ____
hiru bederatziren > ____
bi zortziren > ____
bi hamabiren > ____
Irudikatu grafikoki honako zatiki hauek. 8 > 3 9 > 4 6 > 5
11 > 6
5 > 2
14 > 8
Inguratu zatiki ez-propioak, eta adierazi zenbaki misto eran. 4 5 8 5 8 7 7 7 9 4 2 4
Adierazi honako zenbaki misto hauek zatiki ez-propio eran. 2 3 5 1 5 6 7 2 4 3 2 7 5 1 3 4 1 8
Langile batek 60 kg mahats bildu behar du. Dagoeneko 35 kg bildu du goizean, eta gainerakoa arratsaldean bilduko du. Idatzi kopuru horiek adierazten dituzten zatikiak, eta idatzi nola irakurtzen diren.
Koldok 2 1 km egiten ditu egunero, eta haren lagun Gotzonek 1 5 km. 3 8 Bietatik zeinek egiten ditu kilometro gehien? Zenbat metro egiten ditu bakoitzak?
30
5
Er
Zatikien konparazioa. Zatiki baliokideak

Ordenatu handienetik txikienera honako zatiki multzo hauek. 4 5 1 5 2 5 6 5 4 6 4 3 4 2 4 8
Idatzi irudi bakoitzak adierazten duen zatikia, eta ordenatu txikienetik handienera. A B C < ____ < ____
____
Asmatu zer zatiki pare diren baliokideak. 2 eta 4 3 6 1 eta 3 5 12 4 eta 12 6 18 9 eta 3 6 2
Osatu zati baliokideak izateko falta den gaia. 3 = 12 5 = 3 6 18 4 = 8 18 7 = 40 8
Idatzi emandako zatikien baliokideak diren hiruna zatiki.

5 = ____ = ____ = ____ 8 68 = ____ = ____ = ____ 100

6
6 = ____ = ____ = ____ 4 45 = ____ = ____ = ____ 90
2 = ____ = ____ = ____ 3 50 = ____ = ____ = ____ 150
Maddik puzzle bateko piezen 2 ipini ditu, Martinek 2 eta Garazik 2 . 5 3 8 Hiruretatik zeinek ipini ditu pieza gehien puzzlean? Eta pieza gutxien?
31
5
Er
Zatikiak izendatzaile komunera murriztea

Murriztu izendatzaile komunera, biderketa gurutzatuaren metodoa erabilita. 1 eta 2 7 8

____
3 eta 5 6 4
____
12 eta 21 27 30
____
47 eta 25 52 43
____
eta
____
eta
____
eta
____
eta
____
Murriztu izendatzaile komunera honako zatiki hauek, ikt metodoa erabiliz. 3 eta 2 9 5 4 eta 7 10 5 2 eta 3 15 90 6 eta 10 48 12
Pitxar baten edukieraren 3 esnez beteta dago; eta beste pitxar berdin batean 5 4 fruta zuku dago. Zeinek du likido kopuru handiena? 6
Murriztu izendatzaile komunera honako zatiki hauek. Ondoren, ordenatu handienetik txikienera. 4 , 5 , 3 > _____, 2 3 4
_____ _____
_____
6 , 2 , 8 > _____, 5 3 6
_____
_____
_____
> _____ > _____
> _____ > _____
Errezeta bat egiteko, Tasiok 2 kg irin, 12 kg azukre eta 1 kg legamia erabili 5 20 100 ditu. Ordenatu zatikiak handienetik txikienera, eta asmatu zein diren Tasiok gehien erabili dituen osagaiak.
Esne zisterna bateko lau seiren esne gaingabetua egiteko erabili dira, eta bost zazpiren esne osoa egiteko. Zer esne mota dago gutxien?
32
5
Er
Zatikiak eta haien arteko eragiketak

Egin honako zatikien arteko batuketak eta kenketak. 4 + 7 2 = 6 6 6 8 1 + 3 = 4 4 4 7 + 5 3 = 8 8 8 8 5 + 6 = 9 9 9
Murriztu izendatzaile komunera, eta egin eragiketa. 4 + 8 = 6 5 2 + 3 = 4 5 3 + 2 1 = 5 3 4 7 2 = 9 5 6 2 = 10 5 2 + 1 3 = 7 4 8
Kalkulatu honako eragiketa hauen kopuruak eta emaitza. 120ren 4 = 8 1 000ren 2 = 10 250ren 3 = 5 3 2 9 4 6 3 4 = 5 4 = 8 2 = 5 8 : 2 = 6 8 6 :7= 5 5 :3= 8
Uxuek bere liburuaren 270 orrietatik 2 irakurri ditu. Zenbat orri irakurri ditu? 3 Zenbat falta zaizkio liburua osorik irakurtzeko? 270
Tortilla beretik, Ixabelek 2 jan ditu; eta Gotzonek, 3 . Zer tortilla zatiki jan dute 5 6 bien artean? Eta zer zatiki geratu da sobera?
33
5
Z
Zenbaki baten eta zatiki baten arteko zatiketa

Zenbaki oso bat zatiki batekin zatitzeko, edo alderantziz, zenbaki hori izendatzailea 1 duen zatiki bihurtu behar dugu. 8: 3 = 8 : 3 4 1 4 Ondoren, bi zatikien arteko zatiketa egin behar dugu, zatikiaren gaiak modu gurutzatuan biderkatuz. 8 : 3 = 8 1 4 3 4 = 32 > 1 3 8 : 3 = 32 4 3
Egin honako zatiketa hauek. 7: 1 = 5 4: 3 = 6 9: 3 = 8 15 : 4 = 3 10 : 2 = 9 14 : 1 = 10
Bihurtu zenbakia izendatzailea 1 duen zatiki, eta egin eragiketa. 6 :5= 4 8 :6= 10 4 : 12 = 5 18 : 6 = 3 4 :7= 9 24 : 3 = 8
Gazta baten 6 zortzi lagunen artean banatu dira. Zer gazta zatiki egokitu zaio 9 pertsona bakoitzari?
Kilo laurdeneko zenbat pakete egin daitezke 6 kg arrozekin?
34
5
E
1. ebaluazioa
Idatzi dagokion zatikia, eta nola irakurtzen diren behean agertzen diren zatikiak. zortzi bosten > ___ hiru eta bosten bat > ___ zortzi erdi > ___ lau ehunen > ___ 1 > 2 7 > 12 18 > 35 14 > 6
___________________________________________
___________________________________________
___________________________________________
___________________________________________
Adierazi zenbaki misto eran zatiki ez-propioak, eta alderantziz. 16 3 8 5 14 6 19 4 2 3 5 4 2 6 3 3 9 5 1 4
Osatu honako zatiki hauek baliokideak izan daitezen. 6 = 25 5 = 27 9 81 8 = 16 24 2 = 22 8
Ordenatu honako zatiki hauek handienetik txikienera. 6 5

____
2 5
5 5
4 5
6 9
____
6 2
6 5
6 6
2 3
____
4 5 > ____ > ____
5 6
> ____ > ____ > ____
> ____ > ____ > ____
Kalkulatu buruz honako biderketa hauek. 835 0,1 = 639 0,01 =
9,36
0,1 =
432,7
0,01 =
72,5
0,1 =
46,3
0,01 =
35
5
E
2. ebaluazioa
Murriztu izendatzaile komunera honako zatiki hauek, biderketa gurutzatuen metodoa erabiliz. 6 eta 3 5 4
___
8 eta 2 3 9
___
4 eta 9 6 7
___
11 eta 8 3 2
___
eta ___
eta ___
eta ___
eta ___
Kalkulatu honako eragiketa hauen emaitza. 6 + 3 = 5 8 4 + 3 = 6 18 6 5 = 4 8 8 3 = 9 6
Kalkulatu honako kopuru hauek. 117ren 4 = 9 336ren 2 = 7 195en 9 = 13
Osatu berdintasunak betetzeko falta diren gaiak. 4 6 3 = 30 8 2 = 10 12 3 9 5 = ___ 11
: 8 = 18 13 9
5
4 : 3 = 20 7
7 : 4 = ___ 3 5
Autoen kontzesionario batean 210 ibilgailu saldu dituzte azkeneko urtean. Sei hamarren auto gorriak ziren; bi zazpiren, beltzak; eta gainerakoak, urdinak. Zenbat auto urdin saldu ziren?
Xabierrek litro laurdeneko sei edalontzi ur edaten ditu egunero. Zenbat litro ur edaten ditu egunean? Adierazi emaitza zenbaki misto eran.
36
6
Er
Magnitude proportzionalak
Adierazi honako magnitude hauek proportzionalak diren ala ez. Proportzionalak badira, esan proportzionaltasuna zuzena ala alderantzizkoa den. Igeltseroen kopurua eta horma bat eraikitzen emandako denbora. > _________________________________ Zinemarako sarreraren prezioa eta zinemara doan jendearen kopurua. >_______________________________ Pertsona baten adina eta pertsona horren altuera. > _____________________________________________ Auto baten abiadura eta autoaren prezioa.> ___________________________________________________ Zabalik dauden txorroten kopurua eta uraren gastua.> __________________________________________
Erantzun honako galdera hauei. Tarta batek 12 balio badu, zenbat balioko dute hiru tartak?
Ibilgailu batek, orduko 60 km-ko abiaduran, helmugara iristeko bi ordu behar baditu, zenbat denbora beharko du orduko 120 km-ko abiaduran badoa?
Teniseko erraketa baten prezioa 63,85 -koa da. Zenbat balio dute bi erraketa berdinek?
Osatu honako taula hauek. Sarrerak Prezioa () 6 30 8 15 Litroak Botilak 36 12 15 48
Idatzi zuzenean proportzionalak diren magnitudeen bi adibide, eta alderantziz proportzionalak diren magnitudeen beste bi adibide.
Erositako argazki kameren kopurua eta
_____________________________________________________
. . . .
Liburu batean irakurritako orrialdeen kopurua eta Erabilgarri dauden ur litroak eta
____________________________________________
__________________________________________________________ _______________________________________________________
Beherapen baten portzentajea eta

5
Lau lagunentzako pastela egiteko, 240 g irin behar dira. Zenbat irin behar da sei lagunentzako pastela egiteko?
37
6
Er
Unitatera murriztea
Irenek 30 min eman ditu bere koadernoan bi orri eta erdi idazten. Zenbat denbora behar izango du erritmo berean bederatzi orri idazteko?
Ibilgailu batek 426 km egin ditu lau orduan. Zenbat kilometro egingo ditu zortzi orduan, beti abiadura berean doala kontuan hartuta?
Igorren aitak hiru pote koloratzaile erabili zituen lau pote pinturatan. Zenbat pote koloratzaile erabiliko ditu 14 pote pinturatan?
Igonek 12 845 m egin ditu belodromoan zazpi bira ematen. Zenbat metro egingo ditu 16 bira eginez gero?
Bi dozena arrautzek 6,48 balio dute. Zenbat balio du dozena erdi arrautzak?
Bi txorrotak ur kopuru bera isurtzen dute, eta 7 600 l-ko andela 1 ordu eta 20 minutuan bete dute. Zenbat denbora beharko du txorrota batek 5 082,5 l-ko andela betetzeko? 7 600 l
38
6
Er
Portzentajea edo ehunekoa

Osatu honako taula hau. Portzentajea Zatidura 45 100 100eko 88 ehuneko 9 0,15 %13 Zenbaki hamartarra Honela irakurtzen da Esanahia
Honako irudi bakoitzean, zer portzentaje margotu da?
Erantzun honako galdera hauei. Eskola bateko ikasleen % 38 neskak badira, zer portzentaje dira mutilak? Zumardi bateko zuhaitzen % 15 zumarzuriak dira; eta gainerakoa, zumar beltzak. Zein da zumar beltzen portzentajea? Familia bateko kideen laurdena ilehoriak dira. Zer portzentaje adierazten dute?
Kalkulatu honako zenbateko hauek adierazitako ehunekoa. 1 800en % 47 6 300en % 63 4 778ren % 72 450en % 18,7
Eskolako jantokira 360 ikasle joaten dira. Azkenburukorako, fruta jan dute % 45ek, izozkia % 15ek, eta gainerakoek, jogurta. Ikasleen zer ehunekok jan du jogurta? Zenbat ikasle dira guztira?
39
6
Er
Deskontuak eta igoerak

Hainbat artikuluren hasierako preziotik, deskontatu % 32, eta osatu taula. Hasierako prezioa 4 800 3 072,46 8 100 Deskontua Amaierako prezioa
Kalkulatu honako objektu hauen azkeneko prezioa, % 16ko BEZ gehitu behar zaiela kontuan hartuta.
1 350
915
24 305
Arropa denda batean, % 35 merkatu dituzte jantzi guztiak. Kalkulatu zenbat diru gastatuko zenukeen bi kamiseta, bi praka eta gona bat erosiz gero.
Erreparatu honako elikagai hauen prezioari. Urte hasieran, elikagai horien prezioa % 15 garestiagoa izango dela kontuan hartuta, zer prezio izango dute orduan?
cen
Zenbat diru ordainduko du Gorkak hirurak erosten baditu?
40
6
Z
Ohiko portzentajeak
Zatikien adierazpen grafikoei esker, arinago kalkula ditzakegu ohiko portzentajeetako batzuk.
1 = 10 = %10 10 100 120ren %10 = 12 % 10 bilatzeko 10ekin zatitu behar dugu.
1 = 20 = %20 5 100 120ren %20 = 24 % 20 bilatzeko 5ekin zatitu behar dugu.
1 = 25 = %25 4 100 120ren %25 = 30 % 25 bilatzeko 4rekin zatitu behar dugu.
1 = 50 = %50 2 100 120ren %50 = 60 % 50 bilatzeko 2rekin zatitu behar dugu.
Kalkulatu honako portzentaje hauek. 400en % 25 = 900en % 10 = 400en % 10 = 900en % 20 = 400en % 20 = 900en % 50 = 400en % 50 = 900en % 25 = 1 965en % 20=
Erantzun honako galdera hauei. Seigarren mailako 40 ikasleetatik % 25ek betaurrekoak erabiltzen ditu; hortaz, zenbat ikaslek erabiltzen dituzte betaurrekoak?
Klub bateko 150 bazkideetatik % 20 emakumeak dira; hortaz, zenbat emakume daude klub horretan? Eta zenbat gizon?
Aterki batek 20 balio du, eta % 50eko beherapena egiten dute. Zenbat ordainduko dugu aterkiaren truke?
Kalkulatu honako produktu hauen prezioa, dagokien deskontua aplikatu ondoren. % 10 % 50 % 25
41
6
E
1. ebaluazioa
Adierazi honako magnitude hauek zuzeneko proportzionaltasuna ala alderantzizko proportzionaltasuna duten. Bonboi kaxa baten prezioa eta kaxen kopurua. ________________________________________________ Tren baten abiadura eta helmugara iristeko behar duen denbora.
__________________________________ _____________
Txorrota batek isurtzen duen litroen kopurua eta urmael bat betetzeko behar duen denbora. Telefono dei baten iraupena eta deiaren prezioa.
2
______________________________________________
Osatu honako magnitude proportzionalen taula hau. Kilogramoak Prezioa () 3 7,35 6 15 Langileak Lan batean ematen duten denbora 2 4 8 2
Erantzun. 10 izozkiren truke 12 ordaindu baditugu, zenbat balio dute 3 izozkik?
Marrubizko 5 pastel egiteko, Andonik 60 marrubi erabili ditu. Zenbat marrubi erabiliko ditu 4 pastel egiteko?
3 tortilla egiteko, 18 arrautza erabili ditugu. Zenbat arrautza beharko ditugu 8 tortilla egiteko?
Kalkulatu buruz. 4 : 0,1 = 17 : 0,1 = 243 : 0,1 = 75 : 0,01 = 105 : 0,01 = 3 : 0,01 =
Mahai bat egiteko, honako material hau behar du arotz batek: 25,5 m intxaurrondo ohol, 0,5 l berniz, pote bat kola, 0,7 kg pintura eta 8 euskarri. Material bakoitzeko zenbat beharko du 5 mahai egiteko? Laguntzeko, egin datuak biltzeko taula bat.
42
6
E
2. ebaluazioa
Kalkulatu honako portzentaje hauek. 1 800en % 48 3 600en % 25 8 000ren % 47 750en % 80 480ren % 20 484ren % 75
Zoo batean 1 800 animalia daude, horietatik % 35 lehorreko animaliak dira, % 20 uretako animaliak, eta gainerakoak, hegaztiak. Asmatu zenbat animalia dagoen mota bakoitzetik.
Autoen kontzesionario batean, aurtengo lehenengo sei hilabeteetan iaz baino % 35 gutxiago saldu dute. Iaz, aldi berean, irudikoak bezalako 120 auto saldu zirela kontuan hartuta, zenbat auto saldu dituzte aurten? Zein izan da iazko salmentaren eta aurtengoaren arteko aldea eurotan?
Marrazki hauetako prezioari % 18ko igoera gehitu behar zaio. Zein da produktu bakoitzaren amaierako prezioa?
Iazko mahats uzta 154 800 kg-koa izan zen. Uztaren % 21 handizkako erosle bati saltzen zaio kiloko 1,32 -an, eta gainerakoa merkatuan saltzen da kiloko 1,52 -an. Zein izan da salmentaren zenbateko osoa?
43
7
Er
Zenbaki osoak. Zenbaki osoak zenbakien zuzenean irudikatzea

Idatzi zifrekin edo letrekin honako zenbaki hauek. 10 > +8>

__________________________________
gehi 205 > gehi hogei > minus hiru >
_______________________________ _______________________________ ______________________________ __________________________
___________________________________ __________________________________
13 > +7>
2
___________________________________
minus hemeretzi >
Adierazi zenbaki osoekin honako egoera hauek. Hirugarren sotoa > _____ Hamabost metro itsas sestratik behera > _____ Hamahiru gradu > _____ Bost gradu zero azpitik > _____ Ehun eta berrogeita bi euro ditu > _____ Mila metroko altueran > _____
Adierazi zenbakien zuzenean honako zenbaki oso hauek. 3

8
+1
6
0
+5
+3
+8
Osatu honako hiru segida hauek. 8 7 20 6 4 15

___ ___ ___ ___ ___ ___
+8 + 17 + 20
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
Idatzi honako letra hauetako bakoitzari dagokion zenbaki osoa.

G 10 E C B 0 A D F H +10
A =___
B = ___
C = ___
D = ___
E = ___
F = ___
G = ___
H = ___
44
7
Er
Aurkako zenbakiak. Konparazioa eta antolamendua

Idatzi letrekin honako zenbaki hauen aurkakoak. +3> 8> 7>

_____________________ _____________________ _____________________
+4>
_____________________ ____________________ ____________________
18 > 21 > + 42 >
____________________ ____________________ ____________________
15 > + 12 >
Idatzi honako adierazpide hauetako bakoitzaren aurkakoa. Bi urte barru >

______________________________________________________________________ __________________________________________________________________ ________________________________________________________________
Hiru kilo loditu zen >
Hiru solairu igoko ditu > Ehun euro ditu >
______________________________________________________________________ __________________________________________________________
Sei graduko tenperatura dago >

3
Konparatu honako zenbaki osoen pare bakoitza, <, = eta > ikurrak erabiliz. 5 ___ + 5 + 3 ___ 2 4 ___ 0 7 ___ + 1 2 ___ 5 + 1 ___ + 4 10 ___ + 2 + 3 ___ 7 1 ___ + 1
Ordenatu txikienetik handienera honako zenbaki osoen segidak. 3 +8 +2 5 7 +1 0 4 +7
+5
+3
+6
+ 10
1
Pentsatu, eta erantzun. Zer tenperatura dago 15 C-ra bageunden eta 7 C jaitsi badira? __________ Non nago, lehenengo sotoan egonda, lau solairu igo baditut?
______________________________________________________________
Urpe ontzi bat itsas azaletik 200 m-ra dago, eta 100 m igo ditu. Zenbat metroko sakoneran dago orain? ___________________________________________ 15 zor baditut eta 10 ordaindu baditut, zenbat diru zor dut orain? ________________ 35 kg-ko pisua neukan, eta 2 kg loditu naiz. Zenbat kiloko pisua daukat orain? __________________
45
7
Er
Zenbaki osoen batuketa

Egin zenbaki osoen honako batuketa hauek. (+ 5) + (+ 3) = ( 3) + ( 7) = (+ 8) + (+ 7) = ( 8) + ( 2) = ( 5) + ( 7) = (+ 9) + (+ 15) =
Kalkulatu zeinu desberdineko honako zenbaki oso hauen arteko batuketak. ( 3) + (+ 8) = (+ 5) + ( 10) = ( 6) + (+ 2) = ( 12) + (+ 20) = 8 + ( 6) = 7 + ( 20) =
Lotu, gezien bidez, batuketa bakoitza dagokion emaitzarekin. ( 6) + ( 2) ( 5) + (+ 9) 3 + (+ 5) +4 +8 8 ( 3) + (+ 5) (+ 4) + (+ 8) ( 1) + ( 1) 2 +2 + 12
Kalkulatu zer gai falta diren, eta osatu honako batuketa hauek. (+ 8) + _____ = + 2 ( 5) + _____ = 12 ( 3) + _____ = + 3
_____ _____ _____
+ ( 3) = 9 + (+ 2) = 8 + (+ 6) = + 15
Urpekari bat itsas sestratik 15 m behera dago. Lehenengo, 7 m igo ditu, eta, ondoren, beste 3 m jaitsi ditu. Zer sakoneran dago orain?
Mila litro ur dituen andel batetik hamabost litro ateratzen dituzte orduro. Zenbat litro geratuko dira andelean ordu erdiz ura atera ondoren?
46
7
Er
Puntuak planoan irudikatzea

Irudikatu honako puntu hauek koordenatuen ardatz honetan. A = ( 3, + 2) B = (+ 2, 3) C = (+ 5, + 1) D = ( 1, 5) E = (+ 4, 2) F = ( 4, + 2)
+5 +4 +3 +2 +1 6 5 4 3 2 1 +1 +2 +3 +4 +5 +6 1 2 3 4 5
Idatzi puntu bakoitzaren koordenatuak.

+5 +4 +3 +2 +1
E A
A = ________ B = ________
D
D = ________ E = ________ F = ________
6 5 4 3 2 1 +1 +2 +3 +4 +5 +6 1 F 2 C
C = ________
Irudikatu planoan honako puntu hauek, eta ondoren, lotu lerro baten bidez. Zer irudi lortu duzu? A = (+ 1, + 1) B = (+ 3, + 2) C = (+ 4, + 4) D = (+ 5, + 2) E = (+ 7, + 1) F = (+ 5, 0) G = (+ 4, 2) H = (+ 3, 0)
+5 +4 +3 +2 +1
7 6 5 4 3 2 1
+1 +2 +3 +4 +5 +6 +7
2 3 4 5
Idatzi honako puntu hauen koordenatuak. Lotu eta erantzun.

+3
___________ ___________ ___________ ___________ ___________ ______________
B C
+2 +1
A F
+1 +2 +3 +4 +5
5 4 3 2 1
___________
1 2 3
Zer irudi da?
47
7
Z
Zenbaki osoen kenketa

Zenbaki osoen kenketa egiteko, honako urrats hauei jarraitu behar diegu. 1. Kenketa batuketa bihurtuko dugu. Horretarako, kenkizunari kentzailearen aurkakoa gehitu behar diogu, honela: Gogoan izan: (+ 5) > kenkizuna (+ 2) > kentzailea. Aurkakoa: ( 2)
(+ 5) (+ 2) = (+ 5) + ( 2) 2. Batuketaren arauari jarraituko diogu. Batuketa egingo dugu: (+ 5) + ( 2) = + 3
Egin honako kenketa hauek. (+ 3) (+ 5) = (+ 3) + ( 5) = _____ ( 8) ( 2) = ( 3) ( 3) = ( 8) (+ 6) = ( 8) + ( 6) = _____ (+ 4) ( 4) = ( 7) ( 2) =
Kalkulatu zer gai falta diren, eta osatu honako kenketa hauek. (+ 18) (_____) = (+ 18) + ( 15) = ______ ( 12) (_____) = ( 12) + ( 6) = ______ (+ 15) ( 5) = (+ 15) + (_____) = ______ ( 8) ( 2) = ( 8) + (_____) = ______
Egiaztatu honako eragiketa hauek zuzen ote dauden, eta zuzendu oker daudenak. (+ 8) (+ 2) = (+ 8) + ( 2) = 6 > _______________________________________________________ (+ 5) (+ 4) = (+ 5) + ( 4) = + 1 > _______________________________________________________
( 7) (+ 3) = ( 7) + ( 3) = + 10 > _______________________________________________________ (+ 6) ( 5) = (+ 6) (+ 5) = + 1 > __________________________________________________________ ( 14) ( 2) = ( 14) + (+ 2) = + 16 > _______________________________________________________

4
Andoni eraikin bateko seigarren solairuan bizi da, eta zazpi solairu jaisten ditu ibilgailua dagoen lekura iristeko. Zer solairutan dago garajea?
48
7
E
1. ebaluazioa
Adierazi zenbaki osoekin honako egoera hauek. 8 000 metrora hegaz egin. > ____________ 30 euro zorretan eduki.> _______________ Zazpi kanika galdu. > __________________ Bost metroko jauzia egin. > __________________ Zortzigarren solairuan egon. > ______________ Bi kilogramo argaldu. > ___________________
Osatu honako zenbakien zuzen hau, falta diren zenbakiak ipinita.

7 3 0 +2 +5
Idatzi honako zenbaki hauen aurkakoak, eta erantzun. ( 5) > (+ 13) > (+ 25) > ( 1) > (+ 6) > ( 18) > (+ 43) > ( 27) > (+ 20) >
Zer emaitza lortzen da zenbaki oso bat eta haren aurkakoa batzen badira?
Ipini honako zenbaki oso hauek zenbakien zuzenean, eta ordenatu handienetik txikienera. 3 +5 1 7 +6 +4 5 +2
+3
____
> ____ > ____ > ____ > ____ > ____ > ____ > ____
Saioa bigarren sotoan dago. Bost solairu igo ditu zabaltzara igotzeko, eta bi solairu jaitsi ditu bere etxera joateko. Zenbat solairu ditu eraikinak? Zer solairutan bizi da Saioa?
49
7
E
2. ebaluazioa
Egin zenbaki osoen honako batuketa hauek. (+ 6) + (+ 3) = ( 5) + ( 13) = (+ 4) + (+ 6) = ( 9) + ( 79) = (+ 5) + ( 8) = ( 23) + (+ 15) = (+ 16) + ( 9) = ( 3) + ( 7) =
Erreparatu diagrama cartesiarrari, eta idatzi puntu bakoitzaren koordenatuak. A = __________ B = __________ C = __________ D = __________ E = __________ F = __________
C B
+5 +4 +3 +2 +1 +1 +2 +3 +4 +5 +6 +7
D A
7 6 5 4 3 2 1
2 3
Markatu adierazitako ibilbideak planoan eta koloretan. Guztiek jatorrian dute abiapuntua. gorria: (+ 2, + 1) > (+ 3, + 3) > (+ 5, + 3) > (+ 6, + 6) urdina: ( 1, + 6) > ( 3, + 4) > ( 5, + 7) > ( 7, + 1) berdea: (+ 6, 1) > (+ 3, 4) > (+ 5, 5) > (+ 1, 6) horia: ( 1, 3) > ( 1, 6) > ( 4, 3) > ( 6, 3)
+6 +5 +4 +3 +2 +1 7 6 5 4 3 2 1 1
2 3 4 5 6
+1 +2 +3 +4 +5 +6 +7
+4 +3 +2 +1 7 6 5 4 3 2 1 +1 +2 +3 +4 +5 +6 +7
botika = __________ kioskoa = __________ Ane = __________
Kepa = __________ iturria = __________ zuhaitza = __________
2 3 4
50
Adierazi zein diren elementu bakoitzaren koordenatuak.
8
Er
Planoak eta mapak

Erreparatu planoari, eta esan zer dagoen honako puntu hauetan. (B, 3) > _______________ (F, 5) > (A, 5) >
_______________ ______________
(C, 4) > _______________ (E, 2) > _______________ (F, 1) >

_______________
Idatzi aurreko ariketako elementuen koordenatuak. plaza > __________ liburutegia > __________ ospitalea > __________ informazioa > __________ museoa > __________ botika > __________
1. ariketako planoko datuekin, idatzi Maddalenen ibilbideko puntuen koordenatuak: Maddalen ikastetxean dago (A,1) eta liburutegira joan nahi du (E,4) parketik, plazatik eta elizatik igarota. (A, 1) > __________ > __________ > (B, 3) > __________ > __________ > __________ > (E, 4)
Erreparatu kale izendegi honi, eta erantzun. Idatzi zer kale zeharkatu behar dituzun Lapurdi plazatik Zabaleta kalera joateko.
_______________________________
.
Galtzada Nagusitik Euskal Herria plazara zoazela, zein da aurkituko duzun lehenengo kalea?
_______________________________
San Frantzisko kaletik Sagueserantz zoazela, Jose Arteta kalea igarota, 90 eskuinerantz biratzen baduzu, zer kaletara iritsi zara?
_______________________________
51
8
Er
Zenbakizko eskala eta eskala grafikoa

Osatu honako esaldi hauek. Plano edo

_______________
baten zenbakizko eskala haietan adierazitako neurrien eta
_______________
neurrien arteko _______________da. 1:5 000 eskala batean, marrazkiko zentimetro bakoitzak, adierazten ditu
_______________ _______________
zentimetro
Eskala _______________ adierazteko, zati _______________ banatutako segmentu bat erabiltzen da. Zati horiek errealitateko
2
_______________
jakin bat adierazten dute.
Idatzi honako taula honetan falta diren datuak. Eskala Mapan duen neurria Benetako neurria Azaldu honako eskala hauen esanahia. 1 > 200
_______________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________
1:5 000 8 cm
1:2
1:300
1:50 000 2 cm
20 cm
15 000 cm
1:500 > _______________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________
0 I 0 I
200 m > ______________________________________________________________________ I

______________________________________________________________________
10 km > I
_____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________
logela dormitorio
12 cm
egongela saln
4 cm
sukaldea cocina
20 cm
8 cm
Honako hau Josebaren apartamentuaren planoa da, eta 1:50 eskalan eginda dago. Igarri zein diren logela bakoitzaren benetako luzera eta zabalera.
4 cm 4 cm bao komuna
10 cm
52
8
Er
Irudi berdinak eta antzeko irudiak

Honako irudi hauetatik, esan zein diren berdinak eta zein diren antzekoak.
B A C
Antzekoak > _____________________

2
Berdinak > _____________________
Marraztu ereduaren berdina den irudi bat, eta ereduaren antzekoa den beste bat.
berdina
3
antzekoa
Erantzun egia (E) ala gezurra (G) den. Irudi berdinek forma berdina baina neurri desberdina daukate. Antzeko irudietan euren dimentsioen arteko zatidura bat egiten da. Irudi berdinetan euren dimentsioen arteko zatidura bat egiten da. Antzeko irudiek forma berdina baina neurri desberdina daukate. Irudi berdinek forma berdina eta neurri berdina dute.
Kalkulatu eskuineko trapezioaren alde bakoitzaren neurria, ezkerreko trapezioaren antzekoa izanik, eta euren aldeen arteko erlazioa 2 izanik.
A A 5 cm D 3 cm A 8 cm C D C B B
AB= ___________ BC = ___________ DC = ___________
53
8
Er
Simetriak, translazioak eta biraketak

Marratu lauki bakoitzean dagokion irudi simetrikoa.
Lekualdatu lehenengo irudia sei lauki eskuinera; bigarren irudia, sei lauki beherantz; eta hirugarren irudia, hamar lauki eskuinerantz.
Erreparatu angeluari eta biraketaren noranzkoari; eta osatu honako segida hau, beste bi elementu gehituz.
54
8
Z
Irudi simetrikoen marrazketa

Bi irudi simetrikoak dira, simetria ardatzetik tolestuz gero, bi irudiek bat egiten badute. Bi irudi simetriko marrazteko, honako urrats hauei jarraitu behar diegu. 1. Edozein irudi emanda, hainbat puntu adierazgarri markatuko ditugu bertan; poligonoa bada, poligonoaren erpinak izango dira.
B
ardatza
A A B
2. Puntu horietatik simetria ardatzaren perpendikularrak diren lerroak marraztuko ditugu.

C D D C
3. Puntu bakoitzetik ardatzeraino dagoen distantzia neurtuko dugu, eta neurri horiek beste aldean aplikatuko ditugu; hortaz, A', B', C' eta D' puntuak lortuko ditugu. Puntu horiek lotzen baditugu, lehenengoaren irudi simetrikoa lortuko dugu.
Marraztu honako irudi hauen irudi simetrikoak.

A A B B C E D C F
Marraztu dagokien irudi simetrikoa.

A F B E D
C A D B C
55
8
E
1. ebaluazioa
Adierazi honako itsasontzi hauek dauden laukitxoen koordenatuak.
A itsasontzia > ________ B itsasontzia > ________ C itsasontzia > ________
________ ________ ________
________
________ ________
Marraztu ikono bakoitza adierazitako koordenatuetan.

> (A, 6) > (D, 4) > (F, 6) > (E, 5) > (C, 3) > (B, 2) > (C, 1)
6 5 4 3 2 1 A B C D E F
Erreparatu Espainiako mapa honen eskalari. Neurtu zure erregelaz adierazitako hirien arteko distantzia, eta kalkulatu euren arteko benetako distantzia zein den.
Santander Corua Vigo Leon Valladolid Salamanca
Portug al
Frantzia
Bilbo Zaragoza Bartzelona
Madril > Bartzelona = __________ km Sevilla > Valentzia = __________ km Santander > Valladolid = __________ km
Alacant
0 200 km
Madril Valentzia Kordoba
Huelva
Sevilla Malaga
Malaga > Alacant = __________ km
56
8
E
2. ebaluazioa
Osatu beharrezko datuekin, eskala 1:500 000 dela kontuan hartuta. Marrazkiko zentimetro bat, benetako
_____
km-ren baliokidea da. km-ren baliokideak dira.
Marrazkiko hamar zentimetro, benetako Marrazkiko bost milimetro, benetako

2
_____
_____
km-ren baliokideak dira.
Marraztu ereduaren irudi berdin bat eta antzeko irudi bat.
2 cm
berdina
3
antzekoa
Marraztu lehenengo irudiarekiko simetrikoa den marrazki bat, eta eraman bigarren irudia bost lauki eskuinerago.
Erreparatu eta idatzi adierazitako biraketak egitean aurkituko dituzun poligonoen izenak. Geziaren kokapenetik abiatuta, 135-ko biraketa egingo dugu noranzko negatiboan. __
_______ ____ _____
Kokapen berritik abiatuta, 90-ko biraketa egingo dugu noranzko positiboan.
Kokapen horretatik abiatuta, 180-ko biraketa egingo dugu noranzko positiboan. Eta hexagonotik abiatuta, 225 -ko biraketa egingo dugu noranzko negatiboan.
Kalkulatu buruz honako kopuru hauek. 2 842 kg-ren % 1= 3 115 l-ren % 1 = 4 835 -ren % 10 = 4 830 m-ren % 50 = 8 735 l-ren % 50 = 4 328 cm-ren % 25 =
57
9
Er
Luzera eta azalera neurtzeko unitateak

Osatu honako taula hau. km 65,32 hm 4,785 dam 9,85 km 6 385 m hm dam m dm cm mm
Adierazi ilara bakoitzeko luzerak modu bakunean, eta ordenatu txikienetik handienera. 32 dam 83 m = 4 km 5 m = 97 hm 43 m =
__________________
< __________________ < __________________ 432 cm 8 mm =
43 m 5 cm =
84 dm 13 cm =
__________________
< __________________ < __________________
Bihurtu metro karratu honako azalera neurri hauek. 0,036 hm = 58,42 dam = 0,0376 km = 2 ha = 7,5 a = 0,049 ha =
Adierazi modu konplexuan honako kopuru hauek. 4 632 dam = 73,25 hm = 9,376 km = 68,35 dm = 5,89 cm = 0,0768 m =
Soro baten luzera 2,5 hm-koa da. Zenbat metro ditu soro horrek? Traktore batek soroa goldatzeko 17 aldiz zeharkatu behar badu, zenbat kilometro egingo ditu? Finka batek 9,3 a-ko azalera dauka. Zenbat metro karratu ditu finka horrek? Metro karratu bakoitza 0,20 kg nitratorekin ongarritzen badute, zenbat kilogramo nitrato beharko dituzte?
58
9
Er
Edukiera eta masa neurtzeko unitateak

Bihurtu kopuru bakoitza adierazitako unitateetara. cl 4,7 l 8 cl 37 dl 19 cl 14 dal 432 cl 21 kl 4 hl 3,7 hl 9 dal 9 kl 375 l dal 4,5 kl 21 l 3,9 dal 47 l 27,3 l 45 cl l
Adierazi modu konplexuan honako kopuru hauek. 142,35 g = _______ g _______ cg 90,03 hg = _______ hg _______ g 0,147 g = _______ cg _______ mg 432 hg = _______ kg _______ hg 63,256 kg = _______ kg _______ g 137,5 dag = _______ dag _______ g
Osatu, dagokien unitatea idatzita. 47,8 kg = 4 780 ____ 732 g = 7,32 ____ 271,5 hg = 2 715 ____ 49,36 g = 4,936 ____ 5,632 g = 563,2 ____ 789 mg = 0,0789 ____
Konparatu, <, = eta > ikurrak erabiliz, dagokionaren arabera. 37,8 l 4,52 dal 3,78 dal 452 l 9,35 kl 76,25 hl 9 350 l 7,625 dal 88,6 l 40,81 ml 8,86 dl 4,081 cl
Arkaitzek 1 l 121 cl 40 ml ur edan du. Zenbat litro ur edan ditu? Zenbat zentilitro dira?
Izaskun azokara joan da, eta 2 kilogramo eta laurden laranja, 3 kg piper, kilogramo eta erdi sagar eta 750 g kiwi erosi ditu. 4 Zenbat kilogramo ditu erosketa osoak? Zenbat gramo?
59
9
Er
Eragiketak neurri unitateekin

Ipini goitik behera, eta kalkulatu emaitza. 18 km 36 dam + 36 km 5 dam 145 km 56 m + 89 km 15 m
27 hg 3 dg 18 hg 49 dg
182 g 15 cg 97 g 38 cg
Egin honako eragiketa hauek. 93 kl 432 l 6 873 dal 27 cl 9
73 kg 86 g 14
149 hm 28 dm 8
Zisterna kamioi batek 26,83 kl gasolio hustu ditu gasolindegi batean. Gasolio litroak 1,05 balio duela kontuan hartuta, zenbat balio dute kamioiak hustu dituen litro guztiek?
2,5 km-ko kobrezko bobina batetik, lehenengo, 3 hm 16 m moztu dituzte motor batzuetarako, eta ondoren, 12 dam 41 m erabili dira hari elektrikorako. Gainerakoa 7 zati berdinetan banatu badute, zenbat metro izango ditu zati bakoitzak?
60
9
Er
Informatikako neurri unitateak

Konbinatu honako bit pare hauek, honako kontzeptu hauek definitzeko.
>
maskulinoa
femeninoa
ilehoria
beltzarana
>
zuria
beltza
urdina
berdea
Osatu honako taula hau falta diren datuekin. Unitatea bit Honako hau adierazten du
_____________________
ko unitate txikiena da.
8 bit kilobyte (KB) 1 048 576 byte gigabyte (GB)

3
Adierazi bitetan honako neurri unitate hauek. 3 byte = 12 byte = 1 000 byte = 8 byte = 105 byte = 1 000 000 byte =
Kalkulatu honako neurri kopuru hauen byten edukiera. Erabili kalkulagailua. 4,5 megabyte = 7,3 kilobyte = 0,083 gigabyte = 2,6 kilobyte =
MP4 erreproduzigailu batek bi gigako memoria dauka. Memoriaren 2 beteta 3 baditu, zenbat byte ditu libre? Erabili kalkulagailua.
61
9
Z
Unitateen arteko erlazioa informatikan

Gogoan izan bit bat ordenagailu batean irudika daitekeen informazioa biltzeko unitaterik txikiena dela, eta bi balio baino ezin dituela izan: 0 eta 1. Ordenagailuetan, informazioa bidaltzeko, 8 biteko multzoak erabiltzen dira. 8 biteko multzo bakoitzari byte deitzen zaio. Erreparatu informatikan erabili ohi diren neurri batzuen arteko erlazioari. Unitatea kilobyte megabyte gigabyte Laburdura KB MB GB Honela aipatzen dira ka mega giga Honako hau adierazten du 1 024 byte 1 024 kilobyte 1 024 megabyte Potentzia 2 byte 2 byte 2 byte
Badira unitate handiagoak ere, aurrerago ikusiko dituzunak, hala nola terabytea (TB) = 240 byte, edo petabytea (PB) 250 byte. Eta horrenbeste neurri desberdin daude ordenagailuek gero eta informazioa gordetzeko gaitasun handiagoa dutelako.
Adierazi kasu bakoitzean adierazitako unitatean.

byte kilobyte megabyte bit
kilobyte erdia 1 1 kilobyte 2 3 kilobyte 2
2,5 megabyte 21 megabyte 1 megabyte 8
4,32 gigabyte 3 1 gigabyte 2 3 gigabyte 4
2,5 kilobyte 2 byte

___
36 byte
Osatu eta lotu informatikako neurri unitate bakoitza dagokion 2ko berreketarekin. Idatzi nola irakurtzen diren berreketa horiek. unitatea
______________________ ______________________ ______________________ ______________________
laburdura GB MG byte KB 2 bit 2 2 2
honela irakurtzen da
____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________
62
9
E
1. ebaluazioa
Osatu, falta den unitatea idatziz. 6,3 t = 6 300 ____ 45,72 g = 4,572 ____ 0,036 dg = 3,6 ____ 632,5 hg = 6 325 ____ 0,03 kg = 30 ____ 843 cg = 0,843 ____ 15,4 dag = 1,54 ____ 154,3 mg = 15,43 ____
Bihurtu honako kopuru hauek adierazitako unitateetara. 83,27 m = __________ km 4,32 dm = __________ mm 65,81 km = __________ hm 9,002 dam = __________ m 8 372 mm = __________ dm 73,5 hm = __________ dam 83,18 cm = __________ m 6,86 dam = __________ cm
Adierazi modu bakunean, eta ordenatu txikienetik handienera honako kopuru hauek. 63 l 5 cl 6 dal 7 dl 6,3 hl 5 dl 0,006 kl 43 cl
Adierazi modu konplexuan honako neurri unitate hauek. 48,73 m =

________________________________
6,57 dm = 837 dam = 653 cm = 8,73 ha =
________________________________ _______________________________ ________________________________
843,4027 hm = ____________________________ 7,68 km = 4,9 a =

________________________________
Kalkulatu buruz honako eragiketa hauek. 3 +1= 5 6 1= 4 2 +1= 6 7 1= 5 1 +1= 8 12 1 = 7 10 + 1 = 13 19 1 = 9 14 + 1 = 26
63
___________________________________
_________________________________
9
E
2. ebaluazioa
Inguratu ilarako lehenengoaren berdinak diren kopuruak. 63,52 kl 9,375 hg 8 325 m 65,2 hm 6 352 l 937,5 dag 83,25 hm 652 dam 6 352 dal 937,5 g 832,5 dm 6 520 dam 635,2 hl 93,75 dg 8,325 km 65 200 dam
Pentsatu eta idatzi zer unitate informatiko den. 1 024 byte ditu. > _________________ Informatikako unitate txikiena da. > _________________ Informatikako memoria unitate ohikoena da. > _________________ "Mega" izenez ere ezagutzen dugu. > _________________ Horrekin edozein bi balio baino ezin dira adierazi. > _________________
3,24 ha-ko partzela batean, saltegi handi bat eraikiko dute. Partzela horren herena eraikinak hartuko du, 1 aparkalekuek eta gainerakoa, sarbideak eta 2 lorategiak izango dira. Ikertu zenbat metro karratu hartuko dituen eremu bakoitzak.
Putzu batetik 122,7 kl ur ateratzen dituzte soroak ureztatzeko, 376,6 hl gizakiok edateko, eta 2 647,5 dal kaleak garbitzeko. Asmatu zenbat litro ur atera dituzten putzutik.
Errepide bat egiteko, kamioietan garraiatzen dituzten 462 t harri birrindu behar dira. Zazpi kamioi dituzte lan horretarako. Horietatik hiruk 18 000 kg garraia ditzakete, eta beste laurek 25 000 kg garraia ditzakete. Kamioi bakoitzak bidaien kopuru bera egiten badu, zenbat bidaia egin behar dituzte?
64
10
Er
Irudi lauen azalera eta perimetroa

Kalkulatu honako irudi hauen azalera.

6,3 cm
6,3 cm
2,7 cm 7,3 cm
27,5 cm
3,4 cm
12,5 cm
36,7 cm
A = _____________
A = _____________
A = _____________
A = _____________
Karratu baten azalera 64 cm2-koa da. Kalkulatu karratuaren aldea. Azalera erdira murrizten badugu, zer balioren artean egongo da sortu berri den karratua? Laguntzeko, egin marrazki bat.
Kalkulatu honako triangelu hauen azalera eta perimetroa
4 cm
cm
12, 5
7,2 cm
6,4 cm 9,3 cm
P = _____________ A = _____________
P = _____________ A = _____________
P = _____________ A = _____________
Zein izango da triangelu zuriaren azalera, erronboidearen azalera 63,48 cm2-koa dela kontuan hartuta?
8,2
cm
10 cm
4,5 cm
8,2 cm
10 cm
65
10
Er
Poligono erregularren eta irudi konposatuen azalera

Kalkulatu honako poligono erregular hauen azalera.

2,6 cm
3 cm
21,5 cm
18,6 cm
14,7 cm
Osatu honako taula hau.
aldea perimetroa apotema azalera
12,6 cm 25,2 cm 3,5 cm
7 cm
4,8 cm
Neurtu honako poligono erregular hauen aldea eta apotema, eta kalkulatu bakoitzaren perimetroa eta azalera.
A = _____________
4
A = _____________
A = _____________
124 m 70 m
Ikerren herriko udalak partzela honetan arteak landatu nahi ditu. Aurkitu partzelaren azalera eta zenbat arte behar izango dituzten, batez beste metro karratu bakoitzean arte bat landatuko dutela kontuan hartuta.
95 m
103 m
66
P = _____________
P = _____________
P = _____________
10
Er
Zirkulua eta irudi zirkularrak. Horien azalera kalkulatzea

Identifikatu irudi bakoitza bere izenarekin.
zirkuluerdia
2
segmentu zirkularra
zirkulua
koroa zirkularra
sektore zirkularra
Konpasa, erregela eta angelu garraiatzailea erabiliz, marraztu honako irudi hauek: 2 cm-ko erradioa duen zirkulua, 4 cm-ko diametroa duen zirkuluerdia, 2,5 cm-ko erradioa eta 60-ko zabaltasuna dituen sektore zirkularra, eta 1,8 cm-ko erradioa duen zirkulu baten segmentu zirkularra.
Honako zirkulu honetan, koloreztatu: erradioa urdinez, diametroa berdez, korda gorriz eta arkua marroiz. Adierazi zentroa O letrarekin.
Kalkulatu 3,5 cm, 7,3 m eta 19,8 dm-ko erradioak dituzten zirkuluen azalera.
Aurkitu irudi bakoitzean itzaleztatuta dagoen zatiaren azalera. A

6m
3m
67
10
Er
Zuzenen eta zirkunferentzien posizio erlatiboak

Idatzi honako irudi hauen azpian, zirkunferentzia bakoitzari dagokionean, zuzenak duen posizioa. Horrez gain, esan puntu komunik duten ala ez.
Marratu honako zirkunferentzia hauen gainean beste zirkunferentzia bat, esaten dizuten posizioaren arabera.
ebakitzaileak
barneko ukitzaileak
kanpoko ukitzaileak
kanpokoak
Zuzen ebakitzaile batek 12 cm-ko erradioa duen zirkunferentzia bat A eta B puntuetan mozten du. AB distantzia zirkunferentzia horren erradioaren berdina da. Aurkitu A eta B erradioek sortzen duten sektore zirkularraren azalera.
cm 12
Aurkitu bi zirkunferentzien bitarteko azalera.
7,5 cm
,3 12
cm
68
10
Z
Trapezioaren azalera
Trapezioaren azalera, triangelu eta lauki paralelogramotan bereiziz aurki daiteke. Arrazonamendu erraz baten bitartez, kalkuluak laburtzen dituen formulara irits gaitezke: oinarri handiena + oinarri txikiena B+b A = _______________________________ altuera = ______ 2 2
b
>
B+b A = ______ 2
Azaleraren formula horrek trapezio isoszeleentzat eskalenoentzat balio dezake..
, nahiz trapezio laukizuzenentzat
eta
Aurkitu honako trapezio hauen azalera.

7,6 cm 2,8 m 2,3 m
6,5 cm
12,4 cm
5,4 m
Etxe baten oinak trapezio laukizuzen baten itxura du. Bere oinarri handienak 12,6 m-ko luzera du; eta txikienak, 9,7 m-koa. Etxearen oinaren zabalera 10 m-koa da. Kalkulatu etxeak dituen metro koadroak. Balia zaitez marrazki batez.
Trapezio itxura duen zorua lauzaz estali nahi da. Kalkulatu lauzen metro koadroak kontuan hartuz produktuaren % 15 alferrik galtzen dela.
69
10
E
1. ebaluazioa
Lotu irudi bakoitza dagokion azaleraren formularekin.
D E
A = perimetroa apotema 2
2
A = l2
A = oinarria
altuera
A= D
d 2
A = oinarria
altuera
Kalkulatu erronbo grisaren azalera, erronboide handiaren 2 hartzen dituela jakinda. 3

18,24 cm
Kalkulatu honako poligono hauetan falta diren angeluak. A

60
o
9,3 cm
B
60o
80o 130o
Iturri batek hexagono erregularraren itxura du. Bere aldeek 0,93 m dute, eta apotemak, 0,8 m. Aurkitu perimetroa zentimetrotan, eta azalera metro koadrotan.
Kalkulatu buruz, esaten dizuten azalera unitatera aldatuz. 2,35 m = ___________ dm 34,65 m = ___________ dm 234 m = ___________ dam 65,7 dam = ___________ hm 0,345 dm = ___________ cm 12,67 dm = ___________ cm 356 dm = ___________ m 89,6 dm = ___________ m
70
10
E
2. ebaluazioa
Erantzun, eta osatu falta diren datuekin. Zer lortzen da zirkunferentzia baten luzera bere diametroarekin zatitzean?
___________________________
Zein da zirkunferentzia baten luzeraren formula? _______________________________________________ Nolakoa da erradioa diametroari dagokionez? __________________________________________________ Nola deitzen diogu zirkunferentzia batek mugatzen duen azalera lauari? _____________________________ Zein da zirkulu baten azaleraren formula?
____________________________________________________ ___________________________________________
Zirkunferentzia puntu batean ukitzen duen zuzena

2
da.
Aurkitu honako hiru irudi hauen azalera.

6,8 m r = 6 cm 32o R = 14 cm
cm
8,7
12,3 m
Marraztu honako irudi hauek. Puntu komun bakarra duten bi zirkunferentzia. Izendatu dauden bi kasu ezberdinak.
Bi puntu komun dituzten bi zirkunferentzia.
Miren askotan irteten da bizikletan ibiltzera. Bere bizikletaren gurpilak 42 cm-ko erradioa du. Gurpilak 9 800 bira eman baditu gaur, zenbat kilometro egin ditu?
71
11
Er
Gorputz geometrikoak. Poliedro erregularrak

Inguratu urdinez poliedroak diren gorputz geometrikoak; eta gorriz, ez direnak. Idatzi bakoitzaren izena. Poliedroak:
Ez poliedroak:
Koloreztatu erregularrak diren poliedroak, eta osatu taula dagozkien datuekin.
Irudia
Izena
Aurpegien kopurua
Aurpegietako Ertzen kopurua poligonoa
Erpinen kopurua
Idatzi honako garapen lau bakoitzari dagokion poliedro erregularraren izena.
Zer poliedro erregular da? Aurpegiak zortzi triangelu aldekide berdin dira.>
_______________________________________________
Aurpegiak hamabi pentagono erregular berdin dira.> ____________________________________________ Oktaedroaren triangelu aldekide berdinen erdia du. > ____________________________________________ Aurpegiak sei lauki berdin dira. >
___________________________________________________________
Tetraedroak bezala hogei aurpegi ditu. >
______________________________________________________
72
11
Er
Poliedro irregularrak
Lotu poliedro bakoitza dagokion garapen lauarekin, eta osatu taula. A B C D
Poliedroa A B C D
Izena
Oinarriko Albo aurpegiko Aurpegien poligonoa kopurua poligonoa
Erpinen kopurua
Ertzen kopurua
Egiaztatu kasu bakoitzean honako hau: aurpegien kopurua + erpinen kopura = ertzen kopurua + 2
2
Neurtu erregela batekin lau angeluko honako prisma honen guztizko azalera kalkulatzeko behar dituzun ertzak. Adierazi emaitza dezimetro koadrotan.
Bi hexagono erregularrek eta sei laukizuzenek osatzen dute.> ____________________________________ Pentagono erregular bat eta bost triangelu berdin ditu. > __________________________________________ Hiru laukizuzenek eta bi triangelu zuzenek osatzen duten poliedroa.> ________________________________
4
Kalkulatu honako honen moduko triangeluek sortzen duten oktaedroaren guztizko azalera. Ondoren, marraz itzazu.
3,9 cm
4,5 cm
73
Asmatu zer poliedro den.
11
Er
Zilindroa, konoa eta esfera

Lotu gorputz geometriko bakoitza dagokion garapenarekin, eta osatu. B A C
Bi oinarri _______________ eta paraleloak ditu, eta bere gainazala kurbatua da. _______________ da. Bere gainazaleko puntu guztiak ______________________etik distantzia berera daude. Ez du garapenik.
_______________
da. Oinarri zirkularra du eta gainazal _______________. _______________ da.
Seinalatu zilindroaren, konoaren eta esferaren elementuak.
Zapalgailu batek 0,95 m-ko erradioa duen arrabol zilindrikoa du. Zenbat bira eman ditu arrabolak 387,79 m ibili bada?
Zilindro baten oinarriaren erradioa 8,3 cm-koa da; eta bere altuera, 23 cm-koa. Aurkitu aldeko eta guztizko azalera. Laguntzeko, erabili marrazki bat.
74
11
Er
Bolumena. Bolumena neurtzeko unitateak

Kalkulatu honako irudi bakoitzaren bolumena kuboa unitatetzat hartuta.
Bolumena = ____ unitate
Adierazi esaten dizuten unitatean. 1,48 dm3 = ___________ cm3 47,832 dm3 = ___________ cm3 84,32 dm3 = ___________ m3 0,07 m3 = ___________ dm3 437,2 cm3 = ___________ dm3 478,5 cm3 = ___________ dm3
Gogoan izan 1 dm = 1 l dela, eta kalkulatu honako ontzi hauetan sar daitekeen litroen kopurua.
3 dm
4,6 dm
5 dm
2 dm
6,5 dm
3,1 dm
4 cm
Bolumena =
__________
Bolumena =
__________
Bolumena = ___________
Adierazi litrotan honako bolumen neurri hauek.

6,5 dm3 = ____________ l 6 843 cm3 = ____________ l
4,36 m3 = ____________ l 14,8 cm3 = ____________ l
0,365 m3 = ____________ l 583,6 cm3 = ____________ l
Mirenen etxean 6 375 litro ur gastatu dituzte hilabetean. Zenbat ordaindu beharko dute, ur metro kubiko bakoitzak 0,85 balio badu?
75
11
Z
Bestelako neurri unitateak

Metro kubikoaz, dezimetro kubikoaz eta zentimetro kubikoaz gain, bolumena neurtzeko beste unitate batzuk ere badaude. dekametro kubikoa = dam3 kilometro kubikoa = km3 hektometro kubikoa = hm3 milimetro kubikoa = mm3
Gogoan izan gorputz baten bolumena eta edukiera magnitude baliokideak direla. km3 hm3 dam3 m3 kl dm3 l cm3 ml mm3
Bolumen unitate batetik bestera pasatzeko, eskuinera ematen dugu pauso bakoitza 1000rekin biderkatzen dugu, edo ezkerrera ematen dugun pauso bakoitza 1000rekin zatitzen dugu.
Ipini metro kubikotan honako kopuru hauek. 48 325 cm3 = _______________ m3 0,18 dam3 = _______________ m3 0,00378 hm3 = _______________ m3 437,5 dm3 = _______________ m3 0,00086 km3 = _______________ m3 68 376 mm3 = _______________ m3
Adierazi litrotan honako bolumen neurri hauek. 6,8 m3 = ______________ l 47,25 cm3 = ______________ l 8,3 dm3 = ______________ l 0,0374 m3 = ______________ l 87 325 cm3 = ______________ l 7,48 m3 = ______________ l
Zenbat litro ditu 1 500 cm-ko bolumena duen botila batek? Eta 0,0025 m dituen beste batek?
Irekita dauden bi txorrotek 3 m 3 dm-ko bolumena duen andela bete dute. Txorrotetako batek 7,5 l isuri ditu segundoko; eta besteak, 6,8 l segundoko. Zenbat denbora behar izan dute andela betetzeko?
76
11
E
1. ebaluazioa
Inguratu prismak eta piramideak ez diren poliedroak, eta osatu honako taula hau. A B C D E
Izena
Aurpegien kopurua
Aurpegietako poligonoa
Esan honako esaldi hauek egia (E) edo gezurra (G) diren, eta zuzendu okerrak direnak. Bost poliedro erregular baino gehiago daude. ___________________________________________________ Kuboa sei aurpegi triangeluar berdin dituen prisma da. _______________________________________ Tetraedroak lau aurpegi triangeluar berdin ditu. ______________________________________________ Dodekaedroaren aurpegiak hogei pentagono erregular dira. _______________________________________ Ikosaedroak triangelu zuzenak diren hogei aurpegi ditu. ______________________________________ Oktaedroaren zortzi aurpegiak triangelu aldekide berdinak dira. _____________________________________
Marraztu lau angeluko prisma bat eta piramide pentagonal bat, eta idatzi bakoitzaren elementuen izenak.
Honako oktaedro honen ertz guztiek 63,6 cm neurtzen badute, zenbat neurtzen du bakoitzak? Kalkulatu alboetako baten azalera.
4,59 cm
77
11
E
2. ebaluazioa
Lotu gorputz geometriko bakoitza dagokion garapenarekin, eta idatzi bakoitzaren izena. Inguratu poliedroak ez direnak.
____________ ____________ ____________ ____________
____________ ____________ ____________
____________ ____________
Asmatu honako gorputz hauetako bakoitzaren bolumena, kubo bat unitatetzat hartuz.
Bolumena = _________
Aurkitu honako gorputz geometriko hauetako bakoitzak duen edukiera litrotan.
24 cm
16,3 cm
18,5 cm
9,5 cm
26,8 cm
Bolumena = _______________
4
Bolumena = _______________
Bolumena = _______________
Kalkulatu buruz. 2,8 m3 = ___________ dm3 1,683 dm3 = ___________ cm3 0,037 m3 = ___________ dm3 24 cm3 = ___________ dm3 863,5 cm3 =
___________
dm3
93,6 dm3 = ___________ m3
78
4 cm
10,6 cm
12
Er
Maiztasun absolutua eta maiztasun erlatiboa

Hiri bateko biztanleei gustukoen duten komunikabideari buruzko inkesta egin diete. Erreparatu datuei. Komunikabidea telebista irratia prentsa aldizkariak Internet Maiztasun absolutua 38 15 10 10 27 Maiztasun erlatiboa
Igarri maiztasun erlatiboak, eta ordenatu handienetik txikienera maiztasunaren arabera. Zer komunikabidek irudikatzen du moda? _______________________ Zenbat pertsonek erantzun diote inkestari? ________________________
2
Ikastetxe bateko 6. mailako ikasleek honako kirol hauek egiten dituzte. futbola > 12 ikaslek saskibaloia > futbola egiten dutenen erdiak atletismoa > herenak igeriketa > laurdenak
Osatu honako maiztasun taula hau, eta igarri moda zer den. Kirola M. absolutua M. erlatiboa
Honako hauek hiri baten otsailean jaso diren tenperaturak dira. 7 9 8 7 5 8 10 8 5 4 7 5 8 6 9 10 8 7 6 4 7 8 9 6 4 6 7 8

Tenperatura (C) M. absolutua M. erlatiboa
Egin maiztasun taula bat honako datu hauekin. Zer tenperaturak dauka maiztasun erlatibo txikiena? Zer tenperaturak irudikatzen du moda? __________ Bisurtea al da?_____ Zergatik?___________________
___________________________________________
79
12
Er
Batez besteko aritmetikoa eta mediana

Esan honako esaldi hauek egia (E) edo gezurra (G) diren, eta zuzendu oker daudenak. Kopuru bakoitia duen datu multzo bateko mediana erdiko datuen batuketa da. Zenbaki segida baten batez besteko aritmetikoa horien guztien batuketa da. Multzo ordenatu batean, balio handienaren eta balio txikienaren arteko aldea da heina. Kopuru bikoitia duen multzo ordenatu bateko mediana erdiko tokian dagoena da. Moda maiztasun absolutu handiena duen balioa da. Zenbaki multzo bateko mediana jakiteko, lehenik eta behin txikienetik handienera ordenatu behar dira.
Honako hauek saskibaloi talde bateko kideen adinak dira. 12 11 13 12 11 10 12 11 11 10 Zein da saskibaloi talde honetako jokalarien batez besteko adina? Zer adinek irudikatzen du moda? Zenbat jokalariren adina dago batez besteko adinaren azpitik?
Kalkulatu honako datu segida hauen mediana eta heina. Zortzi aurpegiko dadoa jaurtitzean lortutako puntuak: 3, 7, 1, 8, 2, 5, 4, 7, 8, 6, 3, 2.
Liburutegian dauden ikasleen adina: 12, 18, 20, 16, 17, 18, 13, 12, 15.
Erreparatu ikastetxe bateko haurrek aukeratu dituzten eskolaz kanpoko ekintzei. Ekintza eskulanak zeramika dantza saskibaloia gimnasia erritmikoa Ikasleen kopurua 23 15 25 19 16 Kalkula ezazu batez besteko aritmetikoa, mediana eta heina. Zer ekintzak irudikatzen du moda? Demagun inork ez duela errepikatzen. Zenbat ikasle doaz ekintzaren batera?
80
12
Er
Zoria. Gertaera ziurra, gerta daitekeena eta ezinezkoa

Esan kasu bakoitzean fenomeno aleatorioa den edo ez. Azaldu zergatia. Dadoa jaurtitzea. > _____ Erruletan jokatzea. > _____ Telebista ikustea. > _____ Matematikako azterketa egitea. > _____ Zozketa batean, ontzitik bola bat ateratzea. > _____ Musika entzutea. > _____
Asmatu honako fenomeno aleatorio hauetan zer gerta daitekeen. Txanpon bat airera jaurtitzea:
_____________________________________
Bi txanpon, bata bestearen atzean airera jaurtitzea: _____________________ Karta espainolen multzo batetik paloa ateratzea: _______________________ Bi bola zuri eta bi bola urdin dituen poltsa batetik bi bola bat bestearen atzetik ateratzea:
_______________________________________________
Idatzi fenomeno aleatorioa irudikatzen duen egoera bat, eta ausazkoa ez den beste bat.
Poltsa batean 1etik 10era zenbakitutako 10 bola daude. Bola bat begiratu gabe ateratzean, esan honako kasu hauek gertaera ziurrak, gerta daitezkeenak edo ezinezko gertaerak diren. 10 edo txikiagoa den zenbakia ateratzea. > _____________ 3ren multiploren bat ateratzea. > ____________ Zenbaki bikoitia ateratzea. > _____________ 15en multiploren bat ateratzea. > _____________
Idatzi honako erruleta hau biratzean gerta daitekeen gertaera ziur bat, gerta daitekeen bat eta ezinezkoa den bat. Gertaera ziurra: Gerta daitekeena: Ezinezko gertaera:
81
12
Er
Probabilitateen kalkulua
Kalkulatu, erruleta biratzean, honako gertaera hauek gertatzeko dauden probabilitateak. Zenbaki bikoitia ateratzea. > Sei baino zenbaki txikiagoa ateratzea. > 4 edo 5 ateratzea.> 9 baino txikiagoa den zenbakia ateratzea. >
40 karta dituen karta espainoleko multzo batean, kalkulatu kasu bakoitzean honako gertaera hauek gertatzeko dauden probabilitateak. Urre bat ateratzea.> Errege bat ateratzea. > 6 baino balio txikiagoa duen karta ateratzea.> Irudi bat ateratzea (txanka, zaldia edo erregea). >
Kalkulatu kasu bakoitzean dagoen probabilitatea. Mendazko 6 txikle, marrubizko 2 eta laranjazko 3 dituen poltsatik: a. Mendazko txiklea ateratzea. > b. Marrubizko txiklea ateratzea.> c. Laranjazko txiklea ateratzea. > Dado bat jaurtitzean: a. 6 ateratzea. > b. Zenbaki bikoitia ateratzea. > c. 3 edo 4 ateratzea. >
Egin honako atal hauek. Txanpon bi airera jaurtitzean, zein da bi aurpegi irteteko probabilitatea? Goizean jaikitzean, zein da igandea izateko probabilitatea? Egutegia ausaz zabaltzean, a-tik hasten den hil batean zabaltzeko zer probabilitate dago?
Koloreztatu erruleta, honako gertaera hauek bete daitezen. Horia irteteko probabilitatea 4 da. 12 Urdina irtetea horia irteteko probabilitatearen erdia da. Gorria irtetearen probabilitatea urdina irtetearen hirukoitza da.
82
12
Z
Histogramak
Histogramak, marra diagramak bezala, irudikapen grafikoak dira, eta datu baten balio asko eta hurbilak daudenean erabiltzen dira, esaterako, pertsona talde baten altuera edo adina, tenperaturak, etab. Ardatz horizontalean, datuak tarteka edo motaka irudikatzen dira, denak luzera berdinarekin. Tarte horiek datuak bosnaka, hamarnaka... multzokatuz kalkulatzen dira. Adibidea: herri batean, bertako biztanleen adina aztertu da, eta honako datu hauek lortu dira: 0-14 urte bitarte: 57 pertsona. 15-29 urte bitarte: 95 pertsona. 30-44 urte bitarte: 158 pertsona. 45-59 urte bitarte: 126 pertsona. 60-74 urte bitarte: 88 pertsona. 75-89 urte bitarte: 45 pertsona. 90 urte edo gehiago: 6 pertsona
200 150 100 50
Adinak edades
0-14
15-29 30-44 45-59 60-74 75-89
>90
Honako hauek ikastetxe bateko 6. mailako ikasleen altuerak dira. 140 cm, 143 cm, 155 cm, 156 cm, 165 cm, 160cm, 148 cm, 139 cm, 144 cm, 137 cm, 143 cm, 147 cm, 151 cm, 150 cm, 142 cm, 143 cm, 148 cm, 138 cm, 154 cm, 161 cm, 159 cm, 160 cm, 147 cm, 146 cm, 152 cm, 154 cm Egin maiztasun taula bat, altuerak 10 cm-ka multzokatuz. Gero, egin dagokion histograma. Altuera 130-139 cm 140-149 cm 150-159 cm
Maiztasuna
160-169 cm
2
Herri batean uztailean egon diren tenperaturak irudikatu dira honako histograma honetan.
15 geh. ten. 10 5 0
o o o o
Non egongo da herria, mendian ala hondartzan?____ Zergatik? ______________________________________ Zenbat egunetan daude 24 C baino gehiago? __________
10-14 C 15-19 C 20-24 C >24 C
Zenbat egunetan da tenperatura 19 C baino baxuagoa? ______
83
12
E
1. ebaluazioa
Honako datu hauek 6. mailako hiru geletako ikasleen ikasgai gustukoenak irudikatzen dituzte. Ikasgaia Matematika Gaztelania Ingurunea Musika Ingelesa Plastika Gorputz Hezkuntza Euskara M. absolutua M. erlatiboa 6 7 4 8 9 10 12 8 Zenbat ikasle daude hiru gelen artean?
_______________________________________________
Zein da ikasgai bakoitzaren maiztasun erlatiboa?

_______________________________________________
Zein ikasgaik du maiztasun erlatibo txikiena?

_______________________________________________
Zein da moda?
_______________________________________________
Hiri handi bateko auzo bateko langileei garraiobideei buruzko inkesta bat egin zaie, eta honako datu hauek lortu dira. Egin maiztasun taula bat, eta erantzun galderei. metroa = 42 pertsona autoa = 23 pertsona motorra edo bizikleta = 6 pertsona autobusa = 25 pertsona oinez = 15 pertsona
Zenbat langileri egin zaio inkesta? ___________ Zer garraiobide motak irudikatzen du moda? ____________ Zein da batez besteko aritmetikoa? __________________________ Zein dira mediana eta heina? ____________________
______________________________________________________
Dado bat 15 aldiz jaurtitzean, honako emaitza hauek lortu dira. 2 5 3 1 2 4 6 6 5 2 3 2 4 3 5 Zenbakia 1 2 3 4 5 6 M. absolutua M. erlatiboa Osatu honako maiztasun taula hau, eta ikertu maiztasun erlatiboa kasu bakoitzean. Zer zenbakik irudikatzen du moda?___________ Honako datu hauekin igarri zein diren mediana eta heina.
84
12
E
2. ebaluazioa
Markatu X batekin fenomeno aleatoriotzat jotzen dituzunak. Supermerkatura erosketak egitera joatea. Karten multzotik bat ateratzea. Loterian jokatzea. 100 orriko liburua irakurtzea. Dado bat jaurtitzea. Erruletan jokatzea. Kiniela egitea. Kutxa batetik txartel bat ateratzea. Autoz bidaia bat egitea. Paseatzera irtetea.
Esan zer gertaera diren ziurrak, gerta daitezkeenak edo ezinezkoak. Dado bat jaurtitzean, zenbaki bikoitia irtetea. > _______________ Txanpon bat jaurtitzean, aurkia edo ifrentzua irtetea. > _______________ Erruleta biratzean, 0an geratzea. > _______________ Erruleta biratzean, zenbaki bakoitian gelditzea. > _______________ Bost karta banatzean, palo berdinekoak irtetea. > _______________
Ainarak bere diru zorroan 50, 20 eta 10 zentimoko txanponak ditu. Esan txanpon bi ateratzean gerta daitezkeen gertaerak.
Poltsa batean, 4 bola berde, 2 bola laranja, 3 bola urdin eta 5 bola gorri daude. Koloreztatu poltsako bolak, eta kalkulatu. Bola urdina ateratzeko probabilitatea. >
Bola laranja ateratzeko probabilitatea. > Berdea izateko probabilitatea. > Gorria izateko probabilitatea. >
5
Kalkulatu buruz. 20 + 20ren % 1 6 + 6ren % 1 300 + 300en % 1 40 + 40ren % 10 9 + 9ren % 10 800 + 800en % 10 80 + 80ren % 50 7 + 7ren % 50 900 + 900en % 50 50 + 50en %25 12 + 12ren % 25 1 200 + 1200en % 25
85
Gogoratu eta osatu ikasitakoa

Zenbaki osoak
0 zenbaki osoa da, eta ez da ez
_______________
, ezta _______________ ere.
Zenbaki _______________ osoak 0ren eskuinean daude, eta aurrean, ___ ikurra daramate.
Zenbaki _______________ osoak 0ren ezkerrean daude; eta aurrean, ___ ikurra daramate.
Zenbakien zuzena
____
____
____
____
____
____
____
____
____
Koordenatuen ardatza
Koordenatuen ardatza _____________ deitzen
den 0 puntu batean mozten diren bi _____________
perpendikularri deitzen diogu. Planoko puntu bakoitza pare bat

_____________
mugatzen dute. _____________ lerro horizontalean irakurtzen da; eta _____________, lerro bertikalean. (1, +2) koordenatuak
ardatza
ardatza
86

Luzera, edukiera eta masa unitateak

Luzera, edukiera edo masa unitate bat ordena
______________
batera aldatzeko,
____
rekin biderkatzen dugu.
Ordena ______________ aldatzeko, _____rekin zatitzen dugu.

____ ____ ____ ____ ____ ____
km kl kg
: ____
hm hl hg
: ____
dam dal dag

: ____
m l g
: ____
dm dl dg
: ____
cm cl cg
: ____
mm ml mg
Azalera unitateak
Azalera unitate bat ordena txikiago batera aldatzeko, 100ekin __________ dugu. Ordena handiago batera aldatzeko, 100ekin _________ dugu.
__
100
__
100
__
100 m2
100
__
100
__
100
__
100 mm2
km2
__
hm2
100
__
dam2
100
__
dm2
__
cm2
100
__
100
__
100
Bolumen unitateak
Bolumen unitate bat ordena txikiago batera aldatzeko ______ekin biderkatzen dugu. Ordena _________ batera aldatzeko ______ekin zatitzen dugu.
_____ _____ _____ _____ _____ _____
km3
hm3
dam3
: _____
m3
dm3
: _____ : _____
cm3
mm3
: _____
: _____
: _____
87

Laukiaren azalera
Laukizuzenaren azalera
Laukiaren azalera = ________
________
Laukizuzenaren azalera = ________ Erronboaren azalera
___________
Erronboidearen azalera
Erronboide baten azalera oinarri eta altuera berdina dituen

_____________
Erronboaren azalera laukizuzenaren azaleraren erdia da. Erronboaren azalera = ___________

___________
baten modukoa da.

___________
Erronboidearen azalera = ________
Triangeluaren azalera
2 Zirkuluaren azalera
Poligono erregularraren azalera
Poligonoaren azalera = =
________ ________
Zirkuluaren azalera = __ __
erradioa
erradioa
88
Triangeluaren azalera =
__________
__________

Zirkunferentzia eta zirkulua

Zirkunferentzia Zirkulua
zentroa
erradioa
Irudi zirkularrak
Sektore zirkularra Segmentu zirkularra Koroa zirkularra Zirkuluerdia
Zuzenen posizioak eta zirkunferentziak

Zuzen batek honako
_________________
hauek izan ditzake, zirkunferentzia bati dagokionez:

_____________
Kanpokoa: ez du _______ komunean.
Ukitzailea:
Ebakitzailea:
_____________
dute komunean.
dituzte komunean.
Kanpokoak
Barrukoak
Kanpoko ukitzaileak
Barruko ukitzaileak
Ebakitzaileak
Ez dute
_____________
komunean.
_____________
dute komunean.
__________
dituzte komunean
89

Zilindroa, konoa eta esfera

Ez dira poliedroak. Zilindroa Konoa Esfera
oinarria
Poliedroak
Aurpegi ___________ dituzten gorputz geometrikoak dira. Prisma Piramidea erpina ertza
Poliedro irregularrak
_________ ez daude poligono berdinekin osatuta.
90

Poliedro erregularrak
Aurpegiak poligono erregular
_________________
dituzten poliedroak dira.
Tetraedroa
Aurpegien kopurua: 4 Poligonoa: triangelu aldekidea
Hexaedroa
Aurpegien kopurua: ___ Poligonoa: ___________
Oktaedroa
Dodekaedroa
Aurpegien kopurua: ___

Poligonoa: ___________
Ikosaedroa
91

Berreketak Berreketa biderkagai guztiak

____________
____________
diren biderkadura baten
____________
da. Horren gaiak
eta berretzailea dira.
oinarria: ____________ den biderkagaia.
43
berretzailea: ____________ errepikatzen den aldien kopurua.
Berreketa bat irakurtzeko oinarrian dagoen zenbakia ________ esapidearekin esaten da; eta ondoren, berretzailea. 43 > ___________ ber _______
Zenbaki baten
___________
kalkulatzeko, zenbaki
Zenbaki baten
___________
kalkulatzeko, zenbaki
hori bere buruarekin biderkatuko dugu. 3 3 = 32 = 9
hori bere buruarekin hiru aldiz biderkatuko dugu. 3 3 3 = 33 = 27
10 oinarria duen berreketa bat unitatea eta _________ dituen ________ kopurua bestekoa da. 105 = 10 10 10 10 10 =100 000 Zenbaki guztiak adieraz daitezke zifra bat 10 oinarria duen _____________ rekin biderkatzean lortutako biderkaduren batuketa gisa. 3455 = 3000 + 400 + 50 + 5 = 3 103 + 4 102 + 5 10 + 5
Erro koadroa Zenbaki baten erro koadroa bere buruarekin biderkatzen den _________ bat da biderkadura __________ duena.
81 = 9
Honela irakurtzen da: laurogeita baten erro koadroa bederatzi da. Erroa ______________ 625 = 25 Erroa ______________ 4< 18 < 5
92

Zatikia eta zenbaki mistoa Zatikia zenbakizko adierazpide bat da, eta unitatearen zati bat edo hainbat zati _________ adierazten ditu. Bere gaiak _________ eta __________ dira. 2 > zenbakitzailea 5 > izendatzailea 1 3 5 Zenbaki mistoa unitate __________ eta unitatea baino ___________ den zatiki batek osatzen dute.
Zatikien konparazioa 2 < 3 5 5 3 < 3 5 4
<
<
Zatiki baliokideak Anplifikazio bidezkoak: zenbakitzailea eta izendatzailea zenbaki berdinarekin ____________ dituzu. 2 >23> 6 5 5 3 15 Sinplifikazio bidezkoak: zenbakitzailea eta izendatzailea zenbaki berdinarekin ____________ dituzu. 12 > 12 : 2 > 6 20 20 : 2 10
Izendatzaile komunera murriztea

__________________________
metodoa
__________________________
metodoa
2 eta 4 > 2 5 eta 4 3 > 10 eta 12 3 5 35 5 3 15 15
mkt (5, 4) = 20 1 eta 3 > (20 : 5) 1 eta (20 : 4) 3 > 4 eta 15 5 4 20 20 20 20
Eragiketak Batuketa 4 + 3 = 7 5 5 5 2 + 1 = 6 + 4 = 10 4 3 12 12 12 Kenketa 4 3 = 1 5 5 5 2 1 = 6 4 = 2 4 3 12 12 12 Biderketa 3 5 = 3 5 = 15 5 6 5 6 30 8 4 = 8 4 = 32 7 1 7 7 Zatiketa 3 : 5 = 3 6 = 18 5 6 5 5 25 4 :3> 4 1 = 4 9 9 3 27
93

Planoak eta mapak Planoak errealitatearen neurri ___________ irudikapen grafikoak dira. Mapan elementu bat kokatzeko, laukietan __________ letra irakurtzen dugu eta __________ zenbakia.
1
A B C D E
1
A B C D E
Eskala Zenbakizkoa Plano edo mapa baten zenbakizko eskala haietan adierazitako neurrien eta ___________ neurrien erlazioa da. Bi modutan adierazten da:
1 = 1:150 150
Grafikoa Eskala grafikoa adierazteko, zati _________ banatutako ___________ bat erabiltzen da. Zati horiek errealitateko neurri jakin bat adierazten dute.
0 4 km 8 km |----------|----------| 1 cm 1 cm
Planoko mugimenduak Simetria
Simetriadunak Irudi bat simetriaduna da, simetria ardatzetik ___________ badugu, haren bi ____________ bat egiten badute.
Simetrikoak Irudi bi simetrikoak dira, papera ________________ tolestean irudi biak bat badatoz.
Translazioa Irudiaren translazioa irudi batek norabide eta noranzko jakin batean eginiko ____________ da, ________ eta _________ aldatu gabe.
Biraketa Biraketa irudi batek ________ baten inguruan eginiko mugimendu angeluarra da. Biraketa puntu batek, biraketa zentro batek eta ________ batek zehazten dute. Biraketa erlojuaren orratzen noranzkoan edo biraketa ________, edota erlojuaren orratzen aurkako noranzkoan edo biraketa _________ egin daiteke.
94

Maiztasun absolutua eta maiztasun erlatiboa Gertaera baten maiztasun absolutua ___________ hori zenbat alditan gertatzen den da. Maiztasun erlatiboa maiztasun erlatiboa guztizko _________ kopuruarekin ____________ kalkulatzen da. Aparkaleku batean ordubetean sartzen diren autoen kolorea gorria beltza zuria Guztira Moda Datu multzo batean, maiztasun absolutu ___________ duen datuari esaten zaio. Batez besteko aritmetikoa Hainbat daturen batez besteko aritmetikoa guztien __________ batutako datuen kopuruarekin zatitzearen __________ da. Maiztasun absolutua 7 15 23 45 Mediana Mediana zenbakien multzo ordenatu bateko ___________ balioa da. Maiztasun erlatiboa 7 : 45 15 : 45 23 : 45 1 Heina Heina zenbakien multzo ordenatu bateko balio txikienaren eta handienaren arteko ___________ da.
Zoria Fenomeno aleatorioa ____________ araberako emaitza duena da. Gertaera fenomeno aleatorio baten bidez lor daitekeen emaitza _________ da. Gertaera motak Gertaera bat ziurra da, _____ __________ gertatzen bada. Gerta daitekeena da, gerta ________ edo ez. Probabilitateak kalkulatzea Fenomeno aleatorio batean gertaera jakin batek duen probabilitatea _________ gertaeren eta gertaera _________ arteko zatiketaren bidez lortzen da. ___________ baten probabilitatea =
_____________
Gertaera ezinezkoa da, ez bada _________ gertatzen.

kasuak kasu __________
95

LMH 6 Mate I - Blai Fotokopia

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

LMH 6 Mate I - Blai Fotokopia

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

MATEMATIKA

Ibaizabal Lehen Hezkuntza

Pepi Pariente de Vega Celso Peas Martnez

Alberto Salgado Carams

Zenbaki arrunten biderketa eta zatiketa

Egin honako zatiketa hauek, eta egiaztatu emaitza. 6 9 3 7 6 3 8 4 8 3 2 5 7 3 2 4 1 9 8 3 2 1 6 3 7 9

IBAIZABAL/BAIMENDUTAKO MATERIAL FOTOKOPIAGARRIA

Multiploak eta zatitzaileak

IBAIZABAL/BAIMENDUTAKO MATERIAL FOTOKOPIAGARRIA

Zatigarritasuna. Zenbaki lehenak eta zenbaki konposatuak

1. Osatu taula honako zenbaki hauekin, eta erantzun. 21 45 240 75 90 189

24 > ___________________ 32 > ___________________

45 > ___________________ 81 > ___________________

30 > ____________________ 125 > ___________________

Biderkagai leheneko biderketan deskonposatzea

Zenbaki konposatu bat biderkagai leheneko biderketan deskonposa daiteke. 28 = 2 2 7 40 = 2 2 2 5 36 = 2 2 3 3

Erreparatu honako deskonposaketa hauei, eta zuzendu akatsak. 12 = 3 3 2 49 = 7 2 16 = 2 2 2

18 = ____________ 18ren zatitzaileak = ________________________

42 = ____________ 42ren zatitzaileak = ______________________

Aplikatu biderketaren banatze propietatea, eta kalkulatu. 15 7 8 + 15 21 + 15 6 = 15

(____ + ____ + ____) = 15

= ____ + ____ ____ = ____

Idatzi 0tik 20ra artean dauden zenbaki lehenak.

Zenbaki hamartarren irakurketa eta idazketa

76,25 > _______________

249,376 > _____________

438,283 > _______________

0,839 > _______________

Zenbaki hamartarren irudikapena, antolamendua eta biribilketa

Kokatu honako zenbaki hauek zenbakien zuzenean. 4,4

Idatzi letra bakoitzak zer zenbaki hamartar adierazten duen.

Ordenatu txikienetik handienera multzo bakoitzeko zenbaki hamartarrak. 7,142

Osatu honako taula hau. 4,75 Unitatera biribiltzea

Hamarrenera biribiltzea Ehunenera biribiltzea

Eragiketak zenbaki hamartarrekin

Kalkulatu honako biderketa hauen emaitzak. 4 8 3,2 5 4 6 8 3 7 6 3,8 1 9 8,5 4 3 3 0 9

10 = 86,5 100 = 37,62

IBAIZABAL/BAIMENDUTAKO MATERIAL FOTOKOPIAGARRIA

Osatu falta den gaia.

Zenbaki hamartar zehatzak eta periodikoak

Osatu honako berdintasun hauek, <, = eta > ikurrak erabiliz.

Idatzi letra bakoitzak adierazten duen zenbaki hamartarra.

Ordenatu txikienetik handienera honako zenbaki hamartar hauek. 7,02

Osatu, falta den gaia idatziz. 28,6 37,19

1 000 = 37,65 100 = 493,7

Zenbaki hamartarren zatiketa

Aurkitu zatidura bi zifra hamartarrekin. 3 8 7 4 8 3 2 5 6 3 2 4 3 7 2 4 5

Kalkulatu zatidura hamartarrekin, zatiki bakoitzean. 3 = 5 3 = 4 8 = 16 5 = 8 7 = 8

Bi eskaintzetatik zeinetan da merkeagoa galleta kiloa?

IBAIZABAL/BAIMENDUTAKO MATERIAL FOTOKOPIAGARRIA

Zenbaki hamartar baten eta zenbaki arrunt baten arteko zatiketa

Kalkulatu zatidura bi hamartarrekin, honako zatiketa hauetan. 8 3 8,9 8 6 3 7 8,9 0 4 5 4 3 4,3 4 3 4 2

: 100 = 0,0528 : 1 000 = 3,9628

Igarri buruz, eta idatzi emaitza.

Zatiketa baliokideak eta zatitzaile hamartarra duten zatiketak

Zer hauteman duzu zatiduretan eta hondarretan?

Egin zatiketa, eta egiaztatu emaitza. 9 3 7,5 4 8 2,1 1 2 6 3,1 2

Bi zenbaki hamartarren arteko zatiketa

Unitatea baino txikiagoa den zenbaki batekin zatitzea

IBAIZABAL/BAIMENDUTAKO MATERIAL FOTOKOPIAGARRIA

ekin zatitzea, zenbaki hori bera

rekin biderkatzea bezala da.

Kalkulatu zatidura bi hamartarrekin. 7 1 2 1 9 1 5 1 2 1 8

24 > _ 32 > _

45 > _ 81 > _

30 > __ 125 > _

18 = 18ren zatitzaileak = ____________

42 = 42ren zatitzaileak = __________

( + + ) = 15

= + =

= = = =

= = =

70 = __ 60 = 200 = _

5 = = = 8 68 = = = 100

6 = = = 4 45 = = = 90

2 = = = 3 50 = = = 150

> _ > _