Professional Documents
Culture Documents
क्षेप्यास्त्र साप्ताहिक, १३ जेठ, २०८१
क्षेप्यास्त्र साप्ताहिक, १३ जेठ, २०८१
jif{ !&, c+s @(, @)*! ;fn h]7 !# ut] cfOtaf/ (May 26, 2024) d"No ?= !).– 7f]s'jf u/]sf 5g\ . lalxaf/ >lds ;d'bfosf] d'lQm ;Dej gePsf]n] g]kfnL
;d' b fo df] r f{ g] k fnsf] 5} 7 f} + k" 0 f{ -af“ s L clGtd k] h df_
sDo'lg:6 ;d] t Ps agfpg] u/L 5, of] ;frf] xf] t/ ;+ljwfgn] /fHosf] nlIft lyof] eGg] ljZn]if0f ;lx ePg .
;f]Rg'k5{, Tof] eg]sf] b]zsf] lxtnfO{ rl/q, cy{tGq, hgtfsf] hLjg:t/ of] lgisif{n] b]znfO{ kmfObf ub}g{ . of]
s] G b| d f /fv] / hfg' k 5{ dxf;lrj nufot /fhgLltsf cfwf/e"t k|Zgsf] hgo'4 / kl/jt{g lj/f]wL s'/f xf] .
laKnjn] eg]– æo;/L g} g]kfnnfO{ lg¿k0f ug{ h?/L 5 . lxhf] kl/jt{gsf] ;+ljwfgdf s]xL ck"0f{tf 5g\ eGg] s'/f
cufl8 a9fpg] / ;lxb, a]kQf of]4fx¿sf] cfGbf]ngdf bnx¿ aLr Psk|sf/sf] ;a} n ] :jLsf/ u/] s f] b] l vG5, tL 7Ug], xNnf ug]{ / n'6 dRrfpg] ynf]sf ¿kdf kl/0ft ePsf] zflGtafl6sfaf6 ;'? eP/ OGb|rf]s, c;g, If]qkf6L, 7d]n,
;kgf k"/f ug{k' 5{ .Æ ;xsfo{ / ;fem]bf/L eof], Tof] h?/L ck'0f{tfnfO{ k"/f ug{, ;/sf/sf] ;fk]lIft atfP . pgn] ;+;b\df slxNo} klg hgtfsf ;d:ofx¿sf ylx6L, hdn 306f3/ x'Fb} k'gM zflGtafl6df cfP/
dxf;lrj ljKnj ;Ln] a]kQfx¿sf] lyof] t/ To;kl5sf] ;dfh Joj:yf / :yfloTj lbg, ;+ l jwfg kl/jt{ g ljifodf 5nkmn gePsf] atfpFb} g]kfnsf] ;+;b\n] bnfnx¿sf] sf]0f;efdf kl/0ft ePsf] lyof] . ¥oflndf ;dfhjfbsf]
;jfn ;a}sf] rf;f]sf] ljifo ePsf] t/ /fHo s:tf] x'g'k5{ eGg] s'/fdf yk cfjZos 5 . Pp6} k|wfgdGqLn] kfFr k|ltlglwTj u/]sf] 7f]sj' f u/] . dxf;lrj ljKnj ;Ln] eg]– gf/fn] ;'v kfpF5 ;f/fn], g]kfn sDo'lg:6 kf6L{ lhGbfjfb,
olt x'bF fx'b} klg kl/jt{gsf] cfGbf]ng ;fem]bf/L h?/L lyof], ;femf a'emfO{ h?/L jif{ sfd ug}{ g;Sg] h'g l:ylt 5 of] …g]kfnsf] ;+;b\df slxNo} ls;fgsf] af/]df s'/f ePsf] 5, PsLs[t hgqmflGt hf/L 5, g]kfnL ljz]iftfsf] ;dfhjfb
tyf pknlAwsf] d'Vo of]ubfgstf{sf] lyof] t/ Tof] ePg . abNg h?/L 5 . g]kfnLx¿ of] eGbf slxNo} a]/fhuf/L ;d:ofsf af/]df s'/f ePsf] tkfO{n + fO{
of]ubfgnfO{ :jfldTj lng], ;+:yfut ug]{ xfdL /fHo / ;/sf/df 5}gf}+ t/ /fd|f] k|0ffnL agfpg ;S5g\ . lhGbfjfb, jL/ ;lxbx¿ nfn ;u:nfd, uf] Aofs cd]l/sf,
/ :ylkt ug]{ s'/fdf /fHon] lhDd]jf/L /fhgLlt / ;dfhdf t 5f}+ lg Û kl5Nnf]
yfxf 5 . of] ;+;b\n] t}n] olt vfO;, t}n] plnvfO; eg]sf] uf]Aofs Pd;L;L, cd]l/sL kf/fn] b'Mv kfof] ;f/fn]
g]kfndf ;dfhjfbsf] ax; clxn]
lng g;s]sf]n] g} zflGt k|lqmofsf afFsL b'O{ bzs;Dd xfd|f k|of]u / kl/0ffd s] 5 . g]tfx¿sf] kf]n vf]nfnf]n u/]sf] 5 . bnfn k'h F Ljfb nufotsf gf/f nufPsf lyP .
k|ltkIfLlalxg h:tf] 5, of] ;}4flGts
sfdx¿ cem} k"/f x'g g;s]sf] atfP . s:tf cfP tL s'/f klg ;ldIff ug{ eg]sf] oxL xf] . o;n] hgtfsf ;d:ofx¿sf] ;dfwfg ub}g{ .Ú ¥ofnL kl5sf] sf]0f;efnfO{ g]skf kf]ln6Ao'/f] ;b:o
¿kdf /fd| f ] s' / f xf] . t/ s:tf]
pgn] a]kQf, ;lxb kl/jf/ / zflGt h?/L 5 . a]kQf of]4fsf ;jfn, ;lxb dxf;lrj ljKnj ;Ln] ;+;b\n] ;/sf/nfO{ sfd ug{ tyf sf7df8f}+ lhNnf OGrfh{ dfOnf ;Ln] ;+rfng u/]sf
;dfhjfb eGg] s'/f dxTjk"0f{ s'/f xf] .
k|lqmofnfO{ ;Daf]wg ug{'k5{, o;af/] kl/jf/ / zflGt k|lqmofnfO{ ;Daf]wg glbP/ emg ;d:ofdf kf/]sf] atfpFb} eg]– …of] b]z s:tf] lyP . sfo{qmddf kf]ln6Ao'/f] ;b:o s[lt ;L, sfG5f/fd
sfFu|];n] eg]sf] k|hftflGqs ;dfhjfb
af]Ng'k5{ eGg] s'/fdf ;a} bnx¿sf ug{k' 5{, af]Ng'k5{ eGg] s'/fdf ;a} bnx¿ xf] s], Pp6f k|wfgdGqLn] x/]s dlxgf ljZjf;sf] dt ;L, s]Gb|Lo ;b:ox¿ k|d] ;L, e[s6' L ;L, cf/f]x ;L nufotsf
eg]sf] s] xf] < of] cfof] eg] lzIff,
g]tfx¿df ;dfg wf/0ff ePklg af]Ng] / g]tfx¿df ;dfg wf/0ff g} b]lvG5 t/ lng'kg]{ . otf ldnfof], ptf ldnfof] . ;a} ;do ldnfpFb} g]tfx¿sf] pkl:ylt /x]sf] lyof] . sfo{qmddf ;fdgf
s'/fsf] tl/sf s] xf] eGg] / o;nfO{ s;/L gldn]sf] jf af]Ng] tl/sf s] xf] eGg] :jf:Yo dlxnf, o'jf s[lifdf s]–s] x'G5
uPsf] 5 . o:tf] ePkl5 k|wfgdGqLn] hgtfsf] sfd ;f+:s[lts kl/jf/n] cfˆgf] a]hf]8 k|:t'lt k|:t't u/]sf]
;dfwfg ug]{ eGg] s'/fdf gldn]sfn] s'/fdf ldn]g, To;n] ;d:of ;Daf]wg eGg ;Sg' x f] ; . ls t clxn] s}
s;/L ug{;S5 < of] Pp6f JolQmsf] dfq ;d:of xf]Og . lyof] . ;fy} /;'jfaf6 cfPsf] ;f+:s[lts l6dn] df}lns
;d:of ;Daf]wg x'g g;s]sf] eGb} a]kQf ePg . a]kQf of]bfx¿sf] of]ubfg, Joj:yfnfO{ k|hftflGqs ;dfhjfb eGg'
;du| l;:6dsf] ;d:of xf] . o;sf] cGTo ub}{ g]kfnL emfFsL k|:t't u/]sf] lyof] .
of]4fx¿sf] of]ubfg, pgLx¿sf] ;Ddfg pgLx¿nfO{ ;Ddfg / Gofo lbg] s'/fdf ePsf] xf] eg] klg eGg'xf];\ . g]kfnsf]
✍ ;DkfbsLo
– s= dfcf]T;] t'ª sDo'lg:6 hgdtsf] /Iff cfhsf] cfjZostf
sf7df8f} F . g] k fn sDo' l g:6 c? hfg]sf 5}gg\ . ca hgtf of] cfGbf]ngnfO{ k|r08x¿n] ;+zf]wgjfbL agfP/ ;dfhjfbL cleofgsf] ¿kdf
/fHosf nflu o'4/t Kofn]i6fOg / a]va/ g]kfn ‘/fHon] ;lxb tyf a]kQf kl/jf/nfO{ plrt ;Ddfg ug{ ;s]g’
g] k fnsf] ;/sf/n] utjif{ cu|k+lQmdf /x]sf dWodfuL{ ansf] b]zsf]¿kdf /xg] elgPsf] lyof] . ztfAbLs} dxTjk" 0 f{ ;Demf} t f
sf7df8f} F . g] k fn sDo' l gi6
kf6L{sf :yfoL ;ldlt ;b:o tyf
lbj;sf] cj;/ kf/L g]skf sf:sLsf]
cfof]hgfdf kf]v/fl:yt ljho 9sfn
…cft+ s sf/LÚ 3f] i f0ff u/] s f ;dy{ g df kl5Nnf sbd ePsf] Tolta]nfsf] zflGt ;':t /x]sfn] ;g\ eGg' e Psf] lyof] . t/ u08sL k|bz ] OGrfh{ lzn' ;Ln] /fHon] :d[lt kfs{df oL a]kQf of]4fx¿ sxfF
Kofn]i6fOgn] oxL d] @* -h]7 !% atfpg' ePsf] 5 . pxfFn] tLg b]zsf] @))) kl5 lgs} sd jftf{ x ¿ Kofn]li6gLx¿n] To;nfO{ PskIfLo ;lxb tyf a]kQf kl/jf/nfO{ plrt 5g\ < eGg] k| Z g;lxt a] k Qf
ut]_ cnu /fHosf¿kdf cf}krfl/s sbdnfO{ dWok"jd { f bL3{sfnL zflGt ePsf lyP . ;g\ @)!$ df eg]kl5 ;f] of]hgf cl3 a9\g;s]sf] ;Ddfg ug{ g;s]sf] atfPsL 5g\ . of]4fx¿sf] t:jL/;lxtsf] xf]l8Ë af]8{
dfGotf kfpF b } 5 g\ . vf;u/L Nofpg ;xfos x'g] atfpg' ePsf] jflz+ 6 gdf Oh/fon / lyPg . ;g\ˆ: !($& df ;+o'Qm g]skf sf:sLåf/f ;f]daf/ !% cf}+ /flvPsf] 5 .
cfo/NofG8, gj] { / :k] g n] 5 . pxfFn] b'O{ /fi6«sf] l;4fGtnfO{ Kofn]i6fOgaLr jftf{ ePklg Tof] /fi6«;+3sf] dxf;efn] Kofn]i6fOgsf] a]kQf of]4f :d[lt lbj;sf] cj;/df o;}u/L, g]kfn sDo'lg:6 kf6L{
Kofn]i6fOgnfO{ cnu /fHosf¿kdf O+lut ug'{ePsf] xf] . h;cg';f/ ;kmn x'g;s]sf] lyPg . Tolta]nf ljefhg;DaGwL Pp6f vfsfnfO{ cfof]lht sfo{qmdnfO{ ;Daf]wg ub}{ uf]/vfn] hgo'4sf] qmddf /fHoåf/f
cf}krfl/s dfGotf lbg] 3f]if0ff Kofn] i 6fOg / Oh/fon 5' § f5' § } b' O { kIfaLr ;Ldf, Kofn] l i6gL cg'df]bg u/]sf] lyof] . t/ Tof] klg ;f] s'/f atfPsL x'g\ . a]kQf kl/Psf j]kQf of]4fx¿sf]
u/]sf x'g\ . :k]g / cfo/NofG8n] /fi6« s f¿kdf Ps;fy /fHosf] eljio, h]?;]ndsf] cj:yf sfof{Gjog x'g;s]g . ;g\ !(&$ df OGrfh{ lzn' ;Ln] a] k Qf :d/0fdf sfo{qmd ;DkGg u/]sf] 5 .
cfk" m x¿sf] lg0f{ o Oh/fonsf] zflGtk"0f{¿kdf a:g ;Sg] 5g\ . / Oh/fon aGg] qmddf ePsf] o'4sf ;+ o ' Q m /fi6« ; + 3 sf] dxf;efn] of]4fx¿k|lt ;Ddfg JoQm ub}{ b]zdf lhNnf ;]qm]6/L sfhL ;Lsf] cWoIftf
lakIfdf / xdf;sf] kIfdf geO{ gj]{n] Kofn]i6fOgnfO{ cnu /fHosf] Kofn] l i6gL z/0ffyL{ x ¿sf] Kofn] l i6gL gful/sx¿sf] ;dfhjfb :yfkgfsf] ;kgf b]vs ] f ;DkGg ePsf] sfo{qmdsf] k|dv' cltly
zflGtk|ltsf] ;dy{g ePsf] atfPsf dfGotf lbg] 3f] i f0ff u/] n uQ} Joj:yfkg;lxtsf ljifo 6'l+ ug afFsL cTdlg0f{ o sf] clwsf/, /fli6« o zlxb tyf a]kQfx¿sf] ;kgf k"/f g]skf s]Gb|Lo ;b:o tyf lhNnf
:jtGqtf, ;fj{ e f} d ;Qfh:tf ug{ g] s kf nl8/x] s f] / ;w} F
clwsf/ vf]:g g;lsg] pNn]v u/]sf] ;dfhjfbsf] af6f]df k|lta4 eP/
8f= s]zj b]jsf]6f lyof] . To;sf] Ps jif{kl5 dxf;efn]
Kofn]i6fOgnfO{ dxf;ef / /fi6«;3+ sf]
cufl8 a9\ g ] atfOg\ . pgn]
a]Qkfx¿sf] l:ylt ;fj{hlgs ug{
g]kfnn] ;g\ !(%^ df klxnf] k6s /fi6«;+3Lo ko{jI] fssf] x}l;ot;d]t k|bfg u/]sf] /fHo hjfkmb]xL / lhDd]jf/ gag]sf]
lyof] . Oh/fon / Kofn]i6fOgaLr eGb} /fHon] a]kQfx¿sf] oyfy{ l:ylt
dxf;efdf ;Daf]wg ubf{ g} Kofn]li6gL ;d:ofaf/] bzsf}Fb]lvsf] åGbn] ;dfwfgsf] s'g} ;fj{hlgs ug{ dfu;d]t ul/g\ .
klg af]n]sf] lyof] . Tolta]nf g]kfnn] dWok"j{df cfsf/ u|x0f gu/]kl5 ;g\ @))@ g]tf lzn'n] lg/+s'z /fhtGqsf]
df /fi6«;+3sf] ;'/Iff kl/ifb\n] b'O{ cGTo u/L u0ftGq :yfkgf ug{sf] OGrfh{ slkn ;L /x]sf lyP eg]
bL3{ s fnLg /fhgLlts ;dfwfg cfjZos /x] s f] /fHo ;dfwfg;DaGwL Pp6f nflu d' V o e" l dsf ;lxb tyf sfo{sdf s]Gb|Lo k|ltlglw ;ldlt ;b:o
wf/0ff cufl8 ;f/]sf] lyof] . )$^ ;fnsf] /fhgLlts k|:tfjnfO{ ;dy{g u/]sf] lyof] . a]kQfx¿sf] /x]sf] eGb} ;lxb tyf of]uG] b| ;L, ;lxb kl/jf/hg, a]kQf
kl/jt{ g kl5 s] x L ;d" x x¿n] g] k fnnfO{ qmdzM Oh/fon / Kofn]i6fOg ;'/lIft / a]kQf kl/jf/nfO{ /fHon] plrt kl/jf/hg, hj; df]rf{sf g]tfx¿sf]
dfGotfk|fKt ;Ldf If]q;lxt cnu, ;Ddfg ug{ g;s]sf]kl| t v]b JoQm pkl:yt /x]sf] lyof]] . cGt/lqmofTds
cd]l/sL v]dfdf ws]Nb} nu]sf lyP . To;}n] ubf{ ;Qfdf k'Ugf;fy cnu /xg] cjwf/0ff;lxt pQm u/]sL lyOg\ . pgn] /fHodf b'O{ vfn] ag]sf] sfo{qmddf k|dv' cltly slknn]
pgLx¿ Kofn]li6gLx¿nfO{ …cft+ssf/LÚ b]Vg yfn]sf lyP . )^# sf] vfsf cufl8 ;fl/Psf] lyof] . ;g\ k|j[lQsf] xfaL ePsf] eGb} Pp6f kf6L{sf] kl5Nnf] /fhgLlts sfo{of]hgf
@))# df klg cd]l/sf, o'/f]k]nL xfnsf] oyfl:yltjfbnfO{ ;'b[9 ub}{ / ;d;fdlos /fhgLltsf] af/]df
/fhgLlts kl/jt{gkl5 ;Qfdf cfPsfx¿n] t g]kfnsf] s[lifdf Oh/fonnfO{ ;+3, ?; / /fi6«;+3n] b'O{ /fHosf] n}hfg] k|j[lt / k|ltudgjfbnfO{ dGtJo /fv]sf lyP . sfo{qmddf a]kQf
k|j]z u/fpg cg]s k|of; u/]sf lyP–ub}{5g\ . xfn Kofn]li6gLx¿nfO{ vfsf ;fj{hlgs u/]sf lyP . ;g\ kmsf{pg rfxg] /fhfjfbL k|j[lQ of]4f hd'gf s'dfn -cd[tf_ sf] a'jf
cnu /fHosf] dfGotf lbg] h'g k|:tfj cfPsf] 5, To;df g]kfnn] !(() sf] bzsdf Kofn]li6gLx¿sf] b]lvPklg bnfn k'h F LjfbL Joj:yfsf] udaxfb'/ s'dfn / cfdf /]g'b]jL
clwsf/nfO{ klg ;+/If0f ul/g'k5{eGg] ljsNkdf g]kfnL ljz]iftfsf] ;dfhjfb s'dfnnfO{ ;Ddfg ul/Psf] lyof] .
af]ln/x]sf] 5}g . of] g]kfnsf] s"6gLlts c;kmntf xf] . kl5Nnf] ;dodf ;'/Iff kl/ifb\sf] dfGotfnfO{ g]kfnn] dfq} /x]sf] / To;sf] g]t[Tj g]kfn sfo{qmdsf] ;~rfng kf6L{ lhNnf
oxfFsf zf;sx¿ g]kfn /fHonfO{ klg ;+s6df kfg{ nflu/x]sf 5g\ . s'g} klg ;dy{g u/]sf] lyof] . ;g\ !($* sDo'lgi6 kf6L{n] ug]{;d]t atfOg\ . ;b:o uËf ;Ln] u/]sf lyP .
df :jtGq /fi6«sf¿kdf 3f]if0ff sfo{qmddf ;lxb tyf a]kQfof]4f o;}u/L, g]kfn sDo'lgi6 kf6L{
lbg g]kfnLx¿n] klg Kofn]li6gLx¿sf]h:t} lgolt ef]Ug'kg]{ cj:yf cfpg ul/Psf] Oh/fon;Fu g]kfnn] ;g\ kl/jf/sf] tkm{af6 af]Nb} cfˆgf a]kQf gjnk'/ lhNnf ;ldltn] !% cf}+ a]kQf
;S5 . To;}n] ;dodfg} ;a} ;ts{ eP/ Oh/fonL cTofrf/sf] lj/f]w !(^) dfg} s"6gLlts ;DaGw sfod kl/jf/hgsf] l:ylt ;fj{hlgs ug{ of] 4 f :d/0f lbj;sf] cj;/df
ug'{kb{5 . x/]s gful/s / /fhgLlts bnx¿sf nflu;d]t b]z ;a}eGbf u/]sf] lyof] . g]kfnsf tTsfnLg dfu;d] t u/] s f lyP . g] s kf dWolaGb'sf] a;Gtk"/df lhNnfsf
k| w fgdGqL aLkL sf] O /fnfn] sf:sLsf] cfof] h gfdf ePsf] a]kQf of]4fsf * kl/jf/nfO{ ;Ddfg
klxnf] / dxTjk"0f{ s'/f xf] . To;}n] b]znfO{ arfpg / Pstfa4 agfpg Oh/fon;Fu s"6gLlts;DaGw sfod sfo{qmdsf] cWoIftf pd]z ;Ln] u/]sf u/]sf] 5 . lhNnfaf6 tf]ofgfy Gof}kfg],
;a}n] k|of; ug'{kb{5 . t/ kl5Nnf] ;dodf g]kfnnfO{ s]xL JolQm / ug{ dxTjk"0f{ e"ldsf lgjf{x u/]sf] lyP eg] sfo{ q mdsf] ;~rfng s[i0fk|;fb >]i7, l6sf /fgfef6, hfgsL
dflgG5 . Tolta] n f ;f]ddfof ;Ln] u/]sL lyOg\ . o:t} /fgfef6, wd{ k/fh'nL, uËf s];L, lht
;d"xn] cnu, ynu agfpFb} lj36gdf k'¥ofpg] k|of; ul//x]sf] w]/}n] k|wfgdGqLsf¿kdf aLkL sf]O/fnf / u08sL k|bz ] sf ljleGg lhNnfx¿df axfb'/ las / /fhs'df/ las a]kQf
cg'ej ug{ yfn]sf 5g\ . o:tf] cj:yfdf Kofn]li6gLx¿sf] b'MvnfO{ ;g\ !(^# df /fhf dx]Gb|n] klg klg a]kQf of]4f :d[lt lbj; k|bz ] ePsf lyP . a]kQf of]4f kl/jf/nfO{
;a}n] :d/0f ug'{ cfjZos 5 . Oh/fonsf] e|d0f u/]sf] kfOG5 . a}7ssf] lg0f{oadf]lhd dgfOPsf] 5 . cfly{s;lxt bf];Nnf cf]9fP/ ;Ddfg
To;}n] kl5Nnf] ;dodf g]kfnsf @)%^ ;fn h]i7 & ut] tTsflng ul/Psf] lyof] . sfo{qmddf k|d'v
5g\ . To;}n] pgLx¿sf] k|:tfjnfO{ cfo/NofG8 / :k]gn] klg ;f]xL /x]sf lyP . Oh/fonL ;dy{sx¿n] zf;sx¿ Oh/fonsf] kIfdf / d'Vot /fHon] b08kfgL Gof}kfg], ldng g]kfnL, cltlysf] ¿kdf af] N b} kf6L{ s f
;dy{ g ug] { ljZjsf ljleGg cg' ; f/sf] 3f] i f0ff u/] s f lyP . ;g\ !((# sf] dG6' l el8cf] sDo'lgi6 kf6L{x¿ Kofn]li6gLx¿sf] sdnf zdf{ / gljg uf}td u/L $ s]Gb|Lo ;b:o Pj+ gjnk"/ lhNnf
d'n'sx¿sf] ;+Vof al9/x]sf] 5 eg] pgLx¿n] Kofn]li6gL / Oh/fonL cle;lGwcg';f/ cnu /fHo aGgsf kIfdf /xFb}cfPsf lyP . g]kfnsf hgfnfO{ sf7df8f}s+ f] 6]axfn ;'Gwf/faf6 OGrfh{ h'emf?n] ;lxb tyf a]kQfn]
Oh/fonn] pQm sbdk|lt cfqmf]zk"0f{ gful/sx¿nfO{ ;'/Iff, cfTd;Ddfg nflu Kofn]i6fOgsf] dfkb08 gk'Ug] l5d]sL /fi6« ef/t / rLgn] ;g\ lu/ˆtf/ u/L a]kQf agfPsf] lyof] . b]v]sf ;kgfx¿ k"/f gePsf] eGb}
k|ltlqmof JoQm ub}{ ykcl:y/tf / cfTdlg0f{osf] clwsf/ ;dfg¿kdf bfaL ub}{ cfPsf 5g\ . !((@ dfdfq Oh/fonnfO{ :jtGq ;f]xL lbgsf] :d[ltdf @)^& ;fnb]lv g]skf ToxL ;kgfx¿ k"/f u/fpg
a9fpg] ;flh; eg] s f] 5 . x'g] s'/fdf cfˆgf] ;j{;Ddt ;dy{g /fi6«sf] dfGotfsf nflu :yfoL d'n'ssf] dfGotf lbPsf lyP . a]kQf of]4f lbj; dgfpFb} cfPsf] 5 . nl8/x]sf] atfP . pgn] ;dfhjfbL
Kofn]i6fOgnfO{ /fHosf] dfGotf lbg] /xg] atfPsf lyP . cfo/NofG8sf hg;+Vof, lglZrt e"uf]n, ;/sf/ g]kfnn] ;g\ !(%^ df klxnf] k6s xfn;Dd !)$( hgf b]ze/af6 a]kQf ;Qf :yfkgf ePkl5 dfq a]kQf /
pQm k|:tfj aflx/ cfPsf] s]xL k|wfgdGqL l;df]g Xofl/;n] xdf; / c? b]zx¿;Fu ;DaGw :yflktug]{ /fi6«;3+ Lo dxf;efdf ;Daf]wg ubf{ g} 5g\ . /fHon] a]kQfx¿sf] 5fgljg ug{ ;lxbx¿sf] ;kgf k"/f ug{ ;lsg]
306fleq} ut;ftf Oh/fonn] g} Kofn]li6gL gful/s gePsf]df Ifdtf cfjZos x'G5 . o;cl3 Kofn]li6gL ;d:ofaf/] klg af]ns] f] lyof] . eGb} w]/} k6s ;ldlt agfPklg s'/fdf hf]8 lbPsf lyP . ;Ddflgt
cfo/NofG8, gj]{ / :k]gaf6 cfˆgf hf] 8 lbF b } Kofn] i 6fOgnfO{ /fi6« ; + 3 Lo ;' / Iff kl/ifb\ d f Tolta]nf g]kfnn] dWok"jd{ f bL3{sfnLg xfn;Dd a]kQfx¿sf] cj:yfaf/] a]kQf of]4f /fhs'df/ ljssf] bfO{
/fhb"tx¿ lkmtf{ af]nfPsf] lyof] . /fHosf]¿kdf dfGotf lbg] lg0f{o Kofn]i6fOgnfO{ ;+oQ ' m /fi6«;3+ sf] k"0f{ /fhgLlts ;dfwfg cfjZos /x]sf] ;fj{hlgs x'g ;s]sf] 5}g . dgf]h uf}tdn] w]/} kf6L{n] a]kQf /
xdf; / Kofn]li6gL ;dy{sx¿n] tLg Pp6f zflGtk"0f{ eljiosf] lgdf{0fsf ;b:otf lbg] k|:tfjdf dtbfg klg wf/0ff cufl8 ;f/]sf] lyof] . )$^ g]kfn sDo'lgi6 kf6L{ u08sL ;lxbnfO{ la;]{sf] eGb} g]skfn]
b]zsf] pQm sbdsf] :jfut u/]sf nflu eGg'ePsf] lyof] . :k]gsf ePsf] lyof] . cd]l/sfn] le6f] - ;fnsf] /fhgLlts kl/jt{gkl5 s]xL k|b]zsf] lg0f{o adf]lhd h]i7 & ut] ;lxbn] b] v fPsf] af6f] g5f] 8 \ g
5g\ . Kofn]li6gL cyf]l/6Ln] o'/f]ksf k| w fgdGqL k] b | f ] ;fGr] h n] klg ljz]ifflwsf/_ k|of]u u/]kl5 pQm ;d"xx¿n] g]kfnnfO{ qmdzM cd]l/sL cfh !% cf}+ a]kQf of]4f :d[lt ;'emfj lbPsf lyP .
cGo b]zx¿nfO{ klg ;g\ !(^& sf
;Ldfdf cfwfl/t b' O { /fi6« s f]
pk/f]Qm lg0f{o Oh/fon / ox'bL
lj?4 gePsf] atfpg' ePsf] lyof] .
k|:tfj kfl/t x'g ;s]sf] lyPg .
t/ cd]l/sfs} ;fem]bf/ /fi6«x¿
v]dfdf ws]Nb} nu]sf lyP . To;}n] ubf{
;Qfdf k' U gf;fy pgLx¿ ;dfhjfbL qmflGtsf nflu cg's"n kl/l:ylt lgdf{0f
l;4fGtsf] k|flKtdf ;3fpg ckLn ljZjsf ;+o'Qm /fi6«;+3sf ;b:o k|mfG;, hfkfg / blIf0f sf]l/of Kofn]li6gLx¿nfO{ …cft+ssf/LÚ b]Vg sf7df8f}F . g]kfn sDo'lg:6 pQm sfo{qmddf g]skfsf s]Gb|Lo
u/]sf] 5 . cfo/NofG8 / :k]g;Fu /fi6« d Wo] sl/a !$) /fi6« n ] ;lxtsf !@ b]zx¿n] k|:tfjsf] yfn]sf lyP . )^# sf] /fhgLlts kf6L{sf :yfoL ;ldlt ;b:o Pjd\ ;b:o Pjd\ afh'/f lhNnf OGrfh{
;dGjou/L sbd rfn]sf] gj]n { ] pQm Kofn]i6fOgnfO{ /fHosf¿kdf :jLsf/ kIfdf dtbfg u/]sf lyP . o"s] / kl/jt{gkl5 ;Qfdf cfPsfx¿n] t ;'b'/klZrd k|b]z OGrfh{ e/t ;L Pl08h ;Ln] g]kfnsf] /fhgLltdf
b'O{ b]zeGbf klxnfg} Kofn]li6gL u/]sf 5g\ . h;df c/a ;d"xsf :jL6\ h /NofG8n] dtbfgdf efu g]kfnsf] s[lifdf Oh/fonnfO{ k|jz ] …/0faL/Ún] g] k fndf ;dfhjfbL k'/fgf bnx¿k|lt hgtfsf] lat[i0ff
/fHonfO{ dfGotf lbg] 3f]if0ff u/]sf] b] z x¿, O:nflds sf] c k/] ; g lnPsf lyPgg\ . !% /fi6« ;b:o u/fpg cg]s k|of; u/]sf lyP–ub}5{ g\ . qmflGtsf nflu cg's'n kl/l:ylt al9/x]sf] / gofF elgPsf bnx¿
lyof] . ut;ftf g} cGt/f{ l i6« o cu{gfOh];g / c;+nUg cfGbf]ngsf /x]sf] ;'/Iffkl/ifb\df cNh]l/ofn] xfn Kofn]li6gLx¿nfO{ cnu /fHosf] ;d]tn] wf]sf lbPsf] eGb} g]kfn
kmf}hbf/L cbfnt -cfOl;;L_ sf kIfw/ b]zx¿;d]t /x]sf 5g\ . cl3;f/]sf] ;+sNk k|:tfjdf dtbfg dfGotf lbg] h'g k|:tfj cfPsf] 5, sDo'lg:6 kf6L{n] hgtfsf] c;nL
d' V o cleof] h sn] Oh/fOnsf csf{lt/ cd]l/sf, o"s,] k|mfG;, hd{gL ePsf] lyof] . pQm k| : tfj To;df g]kfnn] af]ln/x]sf] 5}g . of] k|ltlglwTj ub}{ b]zsf] ;+s6sf] lgsf;
lbg P]ltxfl;s lhDd]jf/L k"/f ug{k' g]{
k| w fgdGqL a] G ofldg g] t f / ci6«]lnof;lxtsf s]xL b]zx¿n] ;'/Iffkl/ifb\af6 kfl/t ePsf] eP g]kfnsf] s"6gLlts c;kmntf xf] . a]nf cfPsf] atfP .
Gofx';lxtnfO{ kqmfp k"hL{sf] dfu Kofn]i6fOgnfO{ cnu /fi6«sf] dfGotf /fi6«;+3sf] !(# ;b:oLo dxf;ef kl5Nnf] ;dodf oxfFsf zf;sx¿ g]kfn g]kfn sDo'lg:6 kf6L{n] s]Gb|Lo
ug'{ePsf] lyof] . d'Vo cleof]hs lbPsf 5}gg\ . t/ pgLx¿ klg To; ;dIf Kofn]i6fOgnfO{ ;b:otf lbg /fHonfO{ klg ;+s6df kfg{ nflu/x]sf ;ldltsf] kfrf}+ a}7sn] u/]sf lg0f{o,
sl/d vfgn] ufhf k§L / Oh/fOndf If]qsf] zflGtsf nflueg] lrGtgzLn l;kmfl/; x'GYof] . 36gfqmdx¿nfO{ 5g\ . s'g} lbg g]kfnLx¿n] klg lgdf{0f x'Fb} uPsf] 7f]s'jf u/]sf kf6L{ s f] sfo{ g Llt, sDo' l g:6,
o'4 ck/fw tyf dfgjtflj?4sf] /x] s f] b] l vPsf] 5 . cd] l /sfn] x] b f{ Oh/fon / Kofn] l i6gLx¿ Kofn]li6gLx¿sf]h:t} lgolt ef]Ug'kg]{ 5g\ . ;f] kf6L{sf] afh'/f lhNnfn] dfcf] j fbL / jfdkGyL Pstf /
ck/fwsf nflu g] t f Gofx' / Kofn]i6fOgnfO{ cnu /fHosf] dfGotf ;xdltdf cfpg g;Sg] s} o g cj:yf cfpg ;S5 . To;}n] ;dodfg} cfOtaf/ cfof]hgf u/]sf] ! lbg] ;xsfo{ ;DaGwL g]skfsf] lg0f{oaf/]
/IffdGqL of]e Uofn]G6 tyf xdf;sf lbg' k g] { eGg] u/] k lg p;n] d' 4 fx¿ /x] s f 5g\ . h;df ;a} ;ts{ eP/ Oh/fonL cTofrf/sf] sfo{stf{ k|lzIf0fnfO{ ;Daf]wg ub}{ sfo{stf{nfO{ ;Dk|]if0f ug]{ p2]Zon]
tLg g]tf o]lxof l;gjf/, df]xDdb Oh/fon;Fusf] ;+nUgtfnfO{ klg KofnLli6gL z/0ffyL{x¿nfO{ s]ug]{, lj/f]w ug'{kb{5 . x/]s gful/s / pgn] ;f] 7f]s'jf u/]sf x'g\ . g]tf cfof]lht k|lzIf0fdf g]skfsf lhNnf
lbkm / O:dfOn xflgo]xnfO{ cfk"mn] lg/Gt/tf lbPsf] 5 . h;sf] cy{ j]i6 Aofª\sdf /x]sf] ox"bL a;f]af; /fhgLlts bnx¿sf nflu;d]t b]z /0fjL/n] clxn] s f] /fli6« o / ;ldlt ;b:ox¿, Pl/of ;ldlt
lhDd] a f/ 7fg] s f] atfpg' e Psf] Kofn] i 6fOgsf] :jfoQtfdfly sfod} /fVg]ls x6fpg], h]?;]nd b'O{ ;a}eGbf klxnf] / dxTjk"0f{ s'/f xf] . cGt/f{li6«o kl/l:yltsf ljsl;t ;b:ox¿, hgjuL{ o ;+ u 7gsf
lyof] . ;f] 36gfn] klg ljZj Oh/fonsf] kIfdf le6f] xfaL x'g] kIfn] efu nufpg]–gnufpg] cflb To;}n] b]znfO{ arfpg / Pstfa4 36gfqmdn] g]kfndf ;dfhjfbL lhNnf:t/Lo kbflwsf/Lx¿sf]
hgdtnfO{ ljefhg u/] s f] 5 . dfu{k|;:t ug'{ /x]sf] b]lvPsf] 5 . 5g\ . To;df ;a}eGbf dxTjk"0f{ agfpg ;a}n] k|of; ug'k{ b{5 . t/ qmflGtsf nflu cg's'n kl/l:ylt ;xeflutf /x] s f] lyof] eg]
lgdf{0f x'bF } uPsf] 7f]sj' f ub}{ /fHosf] ;xefuLx¿n] kf6L{ gLltaf/] k|Zgf]t/
lala;Lnufotsf cGt/f{ l i6« o pk/f]Qm b'O{ kIfsfaLrdf ;g\ !(() ;d:of Oh/fon;Fu} Kofn]li6gL /fHo kl5Nnf] ;dodf g]kfnnfO{ s]xL JolQm lje]bsf/L ljsf; gLlt / ;du| ub}{ lh1f;f ;d]t /fv]sf lyP .
;~rf/dfWod / ;dfrf/ sf] bzsd} zflGt jftf{ z'?ePsf] agfpg] ls gagfpgn]h:tf ljifox¿ / ;d" x n] cnu, ynu agfpF b } dfgj ljsf; ;"rsf+ssf] lx;fan] k|lzIf0f sfo{qmddf o'jf ;+u7g
Ph]G;Lx¿sf l6Kk0fL Pj+ ;dfrf/ lyof] . Tolta]nfsf] zflGtjftf{ b'O{ /x]sf 5g\ . 8f]gN8 6«Dk cd]l/sL lj36gdf k'¥ofpg] k|of; ul//x]sf] w]/n} ] kl5 kfl/Psf] afh' / f lhNnfn] g]kfnsf ;'b/' klZrd ;+of]hs ;'zLn,
ljj/0fx¿cg';f/ gj]{sf k|wfgdGqL b]zsf] dfGotfsf cfwf/df ;dfwfg /fi6«kltx'bF f klg Pp6f zflGt of]hgf cg'ej ug{ yfn]sf 5g\ . o:tf] ;dfhjfbL qmflGtsf] lbzfdf g]skf afh'/f ;]qm]6/L ceo / s]Gb|Lo
o"gf; uf/ :6"/fn] nDa]tfg / aa{/ ug] { d f cfwfl/t lyof] . h;df ag]sf] lyof] . h;nfO{ Oh/fonsf cj:yfdf Kofn]li6gLx¿sf] b'MvnfO{ dxTjk"0f{ e"ldsf v]Ng] ;Defjgf k|ltlglw ;ldlt ;b:o ljhosf] ;d]t
åGbn] ubf{ k5fl8 ws] l ng] Oh/fon / Kofn] i 6fOg cnu k| w fgdGqL a] G hfldg g] t Gofx" n ] ;a}n] :d/0f ug'{ cfjZos 5 . ;d]t /x]sf] atfP . ;xeflutf /x]sf] lyof] .
4 @)*! ;fn h]7 !# ut] cfOtaf/
j}bl] zs Jofkf/df x|f; hLjg aLdf sDkgLåf/f ljleGg If]qdf ;f9] ^ va{ ¿k}of“ nufgL
sf7df8f}F . rfn" cfly{s jif{sf] s/f]8 #$ nfv (! xhf/ ¿k}ofF 36]sf] 5 . pQm cjlwdf g]kfnn]
sf7df8fF} . hLjg aLdf sDkgLx¿n]
;/sf/sf] artkq tyf C0fkq, ;"rLs[t
5g\ . cGo If]qsf] t'ngfdf d'2tL lgIf]kdf
nufgL ubf{ l/:s sd x'g] ePsfn] aLdf
k|ltzt a9L xf] . ut cfjsf] o; cjlw;Dd
hLjg aLdsn] ;]o/ahf/df !! ca{ $^
!) dlxgfdf j}bl] zs Jofkf/ #^ ca{ Jofkf/3f6f Joxf]/]sf] 5 . cl3Nnf] !# va{ # ca{ #% s/f]8 &) nfv ;]o/, ;+:yfks ;]o/, Do'rc' n km08, lzIff, sDkgLx¿ o:tf] If]qdf nufgL ug{ a9L s/f]8 ¿k}ofF nufgL u/]sf lyP . rfn' cfjsf]
^( s/f]8 !( nfv !@ xhf/ ¿k}ofFn] jif{sf] ;f]xL cjlwdf g]kfnsf] Jofkf/ #( xhf/ ¿k}ofFsf] cfoft ubf{ ! :jf:Yo h:tf ljleGg If]qdf ;f9] ^ va{ xf]lDdG5g\ . hLjg aLdf sDkgLx¿n] klg t];f| ] q}df;;Dd ;"rLs[t klAns sDkgLsf]
36]sf] 5 . j}zfv;Dd g]kfnsf] s'n 3f6f !@ va{ $ ca{ $@ s/f]8 @$ va{ @^ ca{ !& s/f]8 #% nfv ¿k}ofF nufgL u/]sf 5g\ . rfn' cfjsf] t];f| ] q}df;;Dd ;jf{lws a}s + sf] ;]o/df ;jf{lws g]kfn nfOkmn] nufgL u/]sf]
hLjg aLdf sDkgLx¿n] rfn' cfly{s d'2tL lgIf]kdf g} nufgL u/]sf] b]lvG5 . ;f] 5 . sDkgLn] ;]o/ahf/df @ ca{ *^ s/f]8
jif{sf] t];f| ] q}df;;Dd ljleGg If]qdf ^ va{ cjlw;Dd !$ hLjg aLdsn] s, v / u ¿k}ofF ;]o/ahf/df nufgL u/]sf] 5 . o;sf
^) ca{ !@ s/f]8 ¿k}ofF eGbf a9L nufgL ju{sf] a}s
+ tyf ljQLo ;+:yfdf % va{ % ca{ ;fy} lxdfnog nfOkmn] klg o:tf] If]qdf @
u/]sf x'g\ . of] nufgL ut cfly{s jif{sf] &% s/f]8 ¿k}ofF d'2tL lgIf]kdf nufgL u/]sf] ca{ *# s/f]8 ¿k}ofF nufgL u/]sf] 5 .
t'ngfdf @!=$& k|ltztn] a9L xf] . ut cfjsf] 5 . h'g of] s'n nufgL /sdsf] &^=^! o;sf ;fy} /fli6«o hLjg aLdf
o; cjlw;Dd hLjg aLdf sDkgLx¿sf] k|ltzt /sd xf] . d'2tL lgIf]kdf u/]sf] nufgL sDkgLn] @ ca{ !% s/f]8, g]zgn nfOkmn]
nufgL % va{ $# ca{ $^ s/f]8 ¿k}ofF ut cfjsf] t'ngfdf !(=(% k|ltztn] a9L
lyof] . hLjg aLdf sDkgLx¿n] u/]sf] If]qut xf] . ut cfjsf] o; cjlw;Dd hLjg aLdsn]
nufgL cGtu{t OGe]i6d]G6 sDkgLsf] ;]o/df d'2tL lgIf]kdf $ va{ @! ca{ ^# s/f]8
u/]sf] nufgL afx]s ;a} If]qsf] nufgL ut ¿k}ofF nufgL u/]sf lyP . g]kfn aLdf
cfjsf] t'ngfdf a[l4 ePsf] 5 . ut cfjsf] k|flws/0fsf] nufgL lgb]l{ zsf adf]lhd aLdf
o; cjlw;Dd %& s/f]8 !^ nfv ¿k}ofF sDkgLn] s ju{sf] a}s + df / k"jf{wf/ a}s
+ sf]
/x]sf] OGe]i6 sDkgLsf] ;]o/df nufgL rfn' d'2tL lgIf]kdf s'n nufgLsf] Go"gtd #)
cfjsf] o; cjlw;Dd &=*( k|ltztn] 36]/ k|ltzt;Dd /sd nufgL ug'kg]{ Joj:yf
%@ s/f]8 ^% nfv ¿k}ofF sfod ePsf] 5 . 5 . To:t}, v ju{sf] a}s + df !) k|ltzt / u
hLjg aLdf sDkgLx¿n] cfˆgf] Joj;fo ju{sf] ljQLo ;+:yfdf % k|ltzt;Dd nufgL
a[l4;Fu} nufgLsf] bfo/f ;d]t a9fPsf 5g\ . ug{ kfpg] Joj:yf 5 .
;jf{lws ;"rLs[t gePsf] cGo klAns o;}u/L, aLdf sDkgLx¿n] ;"rLs[t
sdkgLsf] ;]o/df hLjg aLdsn] &)%=)& klAns sDkgLsf] ;]o/df !) k|ltzt;Dd
j}b]lzs Jofkf/ !$ va{ @( ca{ nfv @% xhf/ ¿k} o fF lyof] . $* xhf/ ¿k}ofFsf] dfq lgof{t k|ltztn] nufgL a[l4 u/]sf 5g\ . ut cfjsf] /sd nufgL ug{ kfpg] Joj:yf 5 . aLdf
%# s/f]8 % nfv *& xhf/ ¿k}ofFsf] t' n gfTds ¿kdf ;f] cjlwdf u/]sf] 5 . t];f| ] q}df;;Dd & s/f]8 ^% nfv ¿k}ofF k|flws/0fn] aLdf P]g, @)&( sf] bkmf !^^ $( s/f]8 (# nfv, g]kfn nfOkmn] @ ca{
ePsf] 5 . ;f]xL cjlwdf cl3Nnf] Jofkf/3f6f @& ca{ @# s/f]8 *( cl3Nnf] cfjsf] !) dlxgfdf nufgL u/]sf] o:tf] If]qsf] nflu rfn' cfjsf] n] lbPsf] clwsf/ k|of]u u/L hLjg aLdssf] *^ s/f]8, PncfO;L g]kfnnn] ! ca{ $^
jif{ !$ va{ ^^ ca{ @@ s/f]8 @$ nfv #$ xhf/ ¿k}ofFn] 36]sf] xf] . g]kfnn] !# va{ #% ca{ #@ s/f]8 o; cjlw;Dd a9]/ ^! s/f]8 ^! nfv nufgL lgb]l{ zsf ;+zf]wg ub}{ ;"rLs[t klAns s/f]8, Plzog nfOkmn] *^ s/f]8 ^# nfv,
nfv (( xhf/ ¿k}ofFsf] Jofkf/ eG;f/ ljefusf cg' ; f/ @$ nfv ^@ xhf/sf] cfoft / ! ¿k}ofF k'us ] f] 5 . aLdf k|flws/0fn] k6s– sDkgLsf] ;]o/df !% k|ltzt;Dd nufgL cfOPdO{ nfOkmn] %^ s/f]8 %# nfv, ;g
ePsf] lyof] . pQm Jofkf/df g]kfnn] g]kfnsf] cfoft / lgof{t qmdzM va{ #) ca{ () s/f]8 #& xhf/ k6s aLdf sDkgLx¿nfO{ nufgL ljljlws/0f ug{ kfpg] Joj:yf ul/lbPsf] 5 . t/ g]kfn nfOkmn] () s/f]8 *# nfv, l/nfoan
;f] cjlwdf !! va{ && ca{ !* @=#( k|ltzt / #=^! k|ltztn] ¿k}ofFsf] lgof{t u/]sf] lyof] . ug{ lgb]z { d ;d]t lbFb} cfO/x]sf] 5 . xfn;Dd klg pQm lgb]l{ zsf eg] nfu" g]kfn nfOkmn] && s/f]8 *% nfv, l;l6hg
ljefusf cg';f/ cfoft lgof{t cGo If]qsf] cWoog u/L nufgLsf] nflu eO;s]sf] 5}g . nfOkmn] !% s/f]8 $) nfv, ;'oH{ of]lt
af6f] sf6\bf h]a|f qml;ªaf6 cg'kft !)=## -!=@^ k|ltzt_ x'Fbf
s'n Jofkf/df lgof{tsf] lx:;f *=*#
bfo/f km/flsnf] agfpg aLdf sDkgLnfO{
lgb]z
{ g lbPklg aLdsx¿ cGo If]qdf nufgL
rfn' cfjsf] t];f| ] q}df;;Dd !% hLjg
aLdf sDkgLn] ;"rLs[t klAns sDkgLsf]
nfOkmn] *$ s/f]8 ^$ nfv, ;flgdf
l/nfoG; nfOkmn] #* s/f]8 *! nfv /
:d[ltdf
e"ldsf eL8Gtsf 36gfx¿ lbgx'F x'g] g} eP .
ndh'ª
If]qdf st} klg b'Zdg lyPg jf g;Sg] cj:yf ePkl5 …kfgL vfG5];\
h]na|s
]
PsIf0f ;':tfPsf] jgdfly @ j6f ;fdfGo ;dy{ s n] kf6L{ d f va/
g]kfndf ;a}eGbf klxn] h]na|s ] @)^) c;f]hdf ePsf] Onfd kf]v/L, b]lvPg . vf]nfsf] Pp6f 7"nf] kx/fsf] <Ú eGy] . t/ kfgL lbGgy] . 3/x¿ lyP . ef]6] s's'/ /x]5 . d k'¥ofO;s]sf lyP . d}n] lx/f;t tf]8s ] f]
ug]{ g]tf u0f]zdfg l;+xnfO{ dflgG5 . ndh'ªsf] eL8Gtdf 3fOt] ePF . 5]n k/]/ ;]gfsf] Pp6f 6f]nL n's]/ zf/Ll/seGbf dfgl;s oftgf cem tL 3/ tfs]/ hfFb} lyPF . af3 em}+ va/ ;j{q km}lnO;s]sf] lyof] . kf6L{n]
pgn] /f0ffsfndf eb|aGbLu[x -eb|uf]n ndh'ªs} b"wkf]v/L eL8Gtdf d}n] a;]sf] /x]5 . …jgdf sfF8f 5 …=Ú s7f]/ x'Fbf] /x]5 . s/fpFb} lyof] ef]6] s's'/ . To;}n] cfˆgf] ;"q kl/rfng ug]{ g} eof] .
h]n_ kmf]//] aflx/ lg:s]sf lyP . rnfPsf] uf]nLaf6 ;}lgs / p;sf] af]nsf] uLt ;fgf] lrlgofF /]l8of]df Aof/]sdf km/s Jojxf/ ug]{ sfGnfdf uP/ 5]n k/]/ a;]+ . 9'Ëf l;d] – tfF b ] ufpF d f kf6L{ s f]
To;kl5 k~rfotLsfndf tTsfnLg uf]nLaf6 d b'j}hgf 3fOt] eof}+ . ;'Gb} vf]n}vf]nf lxl8/x]sL lyPF . 3]/f ;}lgs hjfg klg lyP . kf6L{sf] s'/f cfkm}dfly v:of] . To;kl5 lxn] s]Gb|Ls/0f /x]5 . d;Fu s= 6;L -
g]skf -dfn]_sf g]tfx¿n] gVv' sf/fuf/ sd/]8 /3' sdf08/ lyP . sDkgL xfn]/ ;dft] . klxnf] k|Zg g} …3/ vf]Nof] eg] emg w]/} oftgf lbG5g\ . 6S;f/lt/ ;f]lemPF . ca eg] d a'l4/fd u'?ª_ lyP . h;n] d]/f]
tf]8/] lg:s] . hgo'4 sfndf pdf sfof{nodf g} ;]gfn] lgzfgf nufPsf] sxfF xf] <Ú eGg] lyof] . …a]ltgL xf]Ú dfg]{ eP h;/L klg df5{g s'/f vf]n/] ;'/lIft ePF eGg] nfUof] . To;kl5 xTs8L vf]lnlbPsf lyP . cufl8
e'hn] sf] g]tT[ jdf ePsf] uf]/vf h]na|s ] lyof] . @)%*df j;Gtsf] g]tT[ jdf eg]5' . laTofF; k¥of] ToxL ufpFsf] 5f] 8 \ g ] xf] O g eGy] ltgLx¿n] . aNn 8/ nfUg kf] yfNof] . ptf jgsf] a9\g] qmddf ;/nf lbbL -zfGtf
7"nf] rrf{sf] ljifo aGof] . hgo'4 s'g} Iflt geOsg !%–@) ldg]6df ;}lgs hjfg /x]5 . pgLx¿n] 9fF6s ] f] kmsfpg], nf]e b]vfpg] u5{g t/ j/k/, cfwf 306fhlt k/ eofgs e'hn ] _n] 3fpx¿ ;kmf ul/lbg'eof] .
sfndf ;'vt{] , uh'/L, kf]v/fsf h]n g} sf:sL lhNnf, b]p/fnL Ok|sf sAhf yfxf kfpg] g} eP . zÍf eof] . geg x} eGy] . Pshgfn] lr¶L n]v, …kmfol/ªÚ ePsf] cfjfh cfO/x]sf] xft–uf]8f dfln; ul/lbg'eof] . csf]{
tyf ;}lgs lx/f;tx¿ tf]l8Psf lyP . ePsf] lyof] . ;fgLdfsf] g]t[Tjsf] sfkmn8fF8f eGbf :jtM zÍf ug{ 3/df k'¥ofOlbG5' eg]/ snd / lyof] . ;]gfn] yfxf kfP/ lk5f ub}{ lbg s= j;Gt / s= clgn e]6g\
d}n] ;fgLdf pdf e'hn] sf] k|/] 0ffn] ndh'ª ;]gfdf x'bF f :jf:Yo 6f]nLsf] g]tT[ j ;Sy] . 5Ng vf]h]sf] emg\ w/fkdf sfkLsf] kfgf klg lbPsf] lyof] . /x]5 . d un]sL lyPF . kfOnf ;fg}{ cfP . æ;'/h 3fOt] 5 . ltdL o:tf]
;}lgs lx/f;t tf]8/] lgl:sPF . of] uy]{+ . @)%( ebf} @# ut] ePsf] kl/of] . ufpFn]x¿nfO{ dnfO{ b]vfP/ To;sf] s] d"No / Û xftdf xTs8L ufx|f] eO/x]sf] lyof] . Pp6f 3/df cj:yfdf cfof} . ca uf]/vfsf]
n]vdf ToxL …ndh'ª h]na|s ] Ú s] s;/L lrG5f}, of] s]6L otflt/ cfO/xGyL ePkl5 . skfn 5l/P/ b'D;Lsf] uPF, 9f]sf vf]n]+ . t/ dnfO{ lrGg] tL s]Gb|Ls/0fdf hfg'k5{Æ j;Gt eGb}
ul/of] eGg] pNn]v ul/g] 5 . ls cg]s k|Zg u/] . sltko ufpFnn ] ] sfF9fh:tf] ePsf] lyof] . Pshgfn] dlxnfn] dnfO{ b]Vgf;fy cflQb} 9f]sf lyP . d lx+8g\ ;Sg] cj:yfdf lyOg .
/fhgLlts–kfl/jfl/s l:ylt lrGy] . t/ s;}n] klg …lrG5'Ú eg]gg\ . skfn sf]/ eGb} sfOFof] lbof] . lr¶L aGb ul/g\ . d}n] ;}Go lx/f;t tf]8]/ aNnaNn u'Dbf k'u]sf lyof}+ . 6f]nL
@)$@ ebf} !% ut] a' a f d]/f] ;fydf kf6L{sf] lr¶L lyof] . n]Vg t ljZjf; klg nfu]g . lg:s] s f] ;dfrf/ Pkm= Pd= t nfk" k'lu;s]5 . hgtfsf] aLrdf
l8naxfb'/ / cfdf a]ndfof e'hn ] sf] To;sf] ;'/Iff ug{' kf6L{ / d]/f] JolQmut x]nLaf6 eL/df emf/]/ df5f}+{ eGy] . /]l8of]x¿df k|zf/0f eO;s]sf] /x]5 . d]/} ljifodf rrf{x¿ lyP . æTof] gfgL
sf]vaf6 d}n] w/tL 6]s]sL lyPF . ;'/Iffsf] klg k|Zg lyof] . ;f] lr¶L !) lbgkl5 oftgf lbg 5f]8] . lbgdf lgs} k/ k'uk] l5 Pp6f 3/df a:g e]6]b]lv t v;L sf6]/ v'jfpFYof}+Æ
a'afsf] @)%# ;fndf Ifo/f]un] lgwg gi6 ug]{ of]hgfdf rkL{ hfg dg nfUof] (–!) k6s rkL{ hfg lbGy] . rkL{ lbP . 3/sL lbbLn] g'xfpg d2t Pshgf lbbL eGb} x'g'x'GYof] . j;Gt
x'Fbf d !! jif{sL lyPF . a'afsf] eg],+ hfg lbPgg\ . …ldG;Ú ePsf] 5, cln k/ ePsf] sf/0f hfFbf–cfpFbf ul/g\ . d lxnfDd] lyPF . la¿k ePsL bfOn] ætkfO{n + ] eg]sf] gfgL oxL t xf]
;Demgf w]/} x'g kfPg / a'afsf] dfof ufx|f] eof] eg]+ . t}klg rkL{ hfg e"uf]nsf] cWoog ug]{ cj;/ x'GYof] . lyPF . pgn] e'6s ] f] ds} / lrof vfg lgÆ rf]/ cf}+nfn] dnfO{ b]vfpFb}
cg'ej ug{ kfOg . a'af ;]gfdf lbPgg\ . ;]/f ahf/df k'¥ofPkl5 rkL{ oftgf lbg 5f]8]kl5 ;}lgs lx/f;t lbOg\ . xfQL5fk rKkn, n'ËL / l6;6{ eGg'eof] . t'?Gt} ufpFn]x¿sf] eL8
;'a]bf/ x'g'x'GYof] . xfd|f] kl/jf/ hfg lbP . …ˆn;Ú ePsf] rkL{ /x]5 . s;/L a|]s ug]{ eGg] ;f]r dgdf lbOg\ . k}tnfsf] 3fp ;kmf u/]/ 6fnf] hDdf eof] . eJo¿kn] :jfut u/] .
clhsf] 6 –$ -;fljs x+ z k' / –$_
sfkmn8fF8f, uf]/vfdf alga'6f] u/]/
;'lznf e'h]n t/ lr¶L aUb} au]g . df6fsf] uf/f]
lyof] . uf/f] sf]t/]/ lr¶L xfn]/ df6f]n]
pAhg yfNof] . ;fgLdfn] h:t} ug{
kfP eg]/ dg /f]dfl~rt x'GYof] .
afFlwlbOg\ . emndNn 3fd nflu;s]sf]
lyof] . 6f9f–6f9flt/af6 uf]nL rn]sf]
ufpFnx] ¿n] Tof] lbg ToxL+ /fv]/ v;L
sf6\g], /dfOnf] ug]{ k|:tfj u/]sf
a:bYof] . ;fgLdfsf] k|/] 0ff / pxfF g]tf c3f{vfFrL df]rf{sf] ;dodf uf]8f kf]t/] lg:s]+ . …lsg l9nf u/]sf] <Ú h] n a| ] s sf] tof/L / ;kmntf cfjfh cfO/x]sf] lyof] . j/k/ x]nLn] lyP . t/ xfdL lx8\g} kYof]{ . tL ;a}
ePs} sf/0f zfxL ;]gf / k|x/Ln] b'Mv ds]{sf] sf/0f hfg kfOg . DofUbL– 9f]sf aflx/ ;]gfx¿ xsfb}{ lyP . Ps lbg rkL{ hfFbf Aof/]s xftfleq rSs/ dfl//x]sf] lyof] . Pkm= Pd=df va/ ;'/hx¿n] kfO;s]sf /x]5g\ .
lbPkl5 hgo'4df xfdkmfn]sL lyPF . a]gL, s[i0feL/–lrtjg, hjfª vf]nf– hgtfsf] 3/ ePsf]n] ca Tof] lr¶L afv|f b]lvof] . To;af6 sfF9t] f/df nuftf/ ;dfrf/ k|zf/0f eO/x]sf] ;'/h;Fu cem} e]6 ePsf] lyPg .
p;a]nf kf6L{df ;fÍ]lts gfd /fVg] lrtjg, tfs' s f] 6 –df] r f{ – @)%(, ;]gfsf] xftdf kg]{ ;Defjgf lyPg . ljB't k|jfx 5}g eGg] cg'dfg u/]+ . lyof] . d lxn] ahf/dflysf] 8fF8fdf cfhh:tf] kmf]g ;'ljwfsf] ;do lyPg
ul/GYof] . d}n] …k|ltdfÚ gfd /fv]5' . hnjL/] – lrtjgnufot y' k | } Pp6f 7"nf] n8fOF lht]sf] cg'el" t eof] . cfF6 cfof] . dgdg} 7fG5'– dnfO{ t lyPF . dnfO{ lk5f ub}{ cfPsf] ;]gfsf] Tof] ;do . ;'/h 3fOt] ePsf] va/n]
kl5 ToxL gfddf gful/stf agfPF . df]rf{x¿df nl8of] . tL lbgsf cg]s To;a]nf s= ;'/hnfO{ ;Dem]+ . ;fgLdf, afv|fn] g} h]naf6 lgsfn]sf] xf] . 6f]nL ;]/fkmfF6sf] af6f] eP/ kms]5 { . b'Mlvt agfof] . t/ e]6g\ ] If0f glhls+b}
t/ 3/df …;'lznfÚ gfd lyof] . bfh' /f]rs k|;Ëx¿, :d[ltx¿ 5g\ . v} s= cg', y'k}| ;xof]4fx¿ ;Dem]+ . zfxL tf/af/afx]s c? …/]SsLÚ ul/;s]sL Pp6f k;ndf cfˆgf] kl/ro uPsf]n] v'zL klg nfu]s} lyof] .
kbd, lbbL sf] l knf / efOx¿ lsg xf] tL ;kgfh:tf] nfUg] cfˆg} ;]gfsf] xftdf k/]kl5 afFRg] ;Defjgf lyPF . afv|fn] lg0ff{os d2t u¥of] . glbP/ g} Pshf]/ sk8f pwf/f] dfu]+ . nfk"df ! dlxgf cf/fd ul/of] .
/fdrGb| / nId0f 5g\ . efO / d syfx¿ w"ldn eP/ uPsf 5g\ . sd} x'GYof] . …la/fdL 5'Ú eg]sL lyPF . 3fF6L hfFr æa]zLzx/ Aof/]saf6 Pp6L uf]/L, cUnL To;kl5 lgodlt sfddf nfu]+ . vf/f
hgd'lQm ;]gfdf lyof}+ . hLjgHof]tL ;fob dfG5];Fu} hgtfsf jL/tf / dnfO{ pbLk'/ x'Fb} nu]sf] lyof] . gu/L gb'Vg] cf}ifwL NofOlbP . rkL{df s]6L km/f/ eO5 . ;]gfn] vf]Hb} lx+8s ] f] eL8Gtdf :jf:YosdL{ 6f]nLdf lyPF . vf/f
lgdflj -xfn dflj_ sfkmn8fF8fdf dxfgtfsf syfx¿ rk/Ld'lg k'l/G5g\ af6f]df …kmfo/Ú u/]sf lyP . t/ dnfO{ afn'jf e/]sf] :yfgdf vf]tn]/ 7"nf] 5 . ltdLnfO{ b'Mv b]nf . ahf/df eL8Gtdf hfFbf d $ dlxgfsL ue{jtL
sIff & df k9\bf–k9\b} d hg;]gfdf xf]nf . ;DemFbf klg g/dfOnf] nfU5 . df/]sf lyPgg\ . …uf]/L cUnL s]6LnfO{ Kjfn agfPF . a]ns ' f xjNbf/ cfof] . ga; gfgL, uOxfnÆ cwa}; + ] k;n]n] lyPF . ;'/h 3fOt] ePsf]n] ndh'ª,
lx+8]sL lyPF . ndh' ª df lu/k\ m tf/ eOof] ;]gfn] nu]sf] lyof] . uf]nL rn]sf] …afn'jf eml//x]sf] 5, 8/ nfU5 ;/Ú eGb} lyP . æP, xf] / bfO ÛÆ d}n] xfF:b} df8Ldf cf/fd u/]/ a:g'ePsf] lyof] .
@)%( h]7 dlxgfdf hgd'lQm xfdL # dlxgfb]lv lrtjgsf] cfjfh klg cfPsf] lyof] . df¥of] eg]+ . æof] t pdf e'hn ] sf] 5f]/L xf] lg eg]+ . Aof/]saf6 efu]sL s]6L d} x"F xfdL Ps dlxgf ;Fu} a:of}+ . nfkfdf
;]gfsf sd/]8 s';'d -lanaxfb'/ sf7df8f}+–gf/fo0fu9 ;8s j/k/ xf]nfÚ ufpFn]n] kf6L{ ;Dks{df va/ /fd|/L x]/ s]6f xf], efUnL lg yfxf 5 eGg klg gx'g] . k;n]n] ddfly g} k|lzIf0f lnP/ ndh'ª cfOPsf] lyof] .
s'dfn_;Fu k|ultzLn z}nLdf ljjfx lyof}+ . @)^! ;fn lyof] . Pslbg k'¥ofP5g\ . kf6L{df dnfO{ df/]sf] ls 5}g <Æ eg]/ uof] . afn'jf eml//x]sf] zÍf u/]/ ;xfg'el" t b]vfPsf] klg t nfk"sf] a;fO{ / To;kl5sf] hLjg ofqf
eof] . s';'dsf] 3/ /fOgf;lw:–%, hnjL/]sf] d'n ;8sdf pEofP/ a'emfO{ x'g] g} eof] . t/ /ftL !) :yfgdf ;fgf] af]/f NofP/ /flvlbof] . x'g ;SYof] . z'?df d]/f] lk5f u/]/ hLjgs} gofF cofd h:tf] ePsf] lyof] .
ndh'ª lyof] . @)^@ c;f]h #) ut] k|ltIff bfOn] …;'lznf, k"j{ lbzf stf ah]lt/ ndh'ª ;b/d'sfd a]zLzx/ Tof] lbg lg:sg] jftfj/0f ePg . ;]gf cfO/x]sf] xf]nf eg]/ 8/fPsf –hgklqsf dfl;s bzf}F cÍjf6
k'qnfe eof] . 5f]/f] hlGdbf p;sf]
afafsf] lgwg ePsf] 7\ofSs} !
xf] eg t <Ú eGg'eof] . /ftsf] ;do
lyof] . …3fd nfu]sf] eP eGg] lyPF .
Aof/]s k'¥ofP .
Aof/]sdf k'Ugf;fy ;'a]bf/sf]
3]/f tf]8g\ ] ;do–;Ldfsf] clGtd
lbg, d';nwf/] jiff{ eO/x]sf] lyof] .
o'jf===== ;sf];\ . o'jfx¿ / l;Ë} /fi6«nfO{
cWoog ub} { cfpg' e Psf] 5 . ;~rflnt, ;+ u l7t / Pstfa4
dlxgfdfq ePsf] lyof] . d}n] tL sl7g s] yfxf / bfOÚ eg]+ . ;fyLx¿ xfF:g sf]7fdf nu] . afn'jfsf] y'kf| n ] ] ag]sf] lgik§ cF W of/f] lyof] r' s tkfO{+x¿ pTkfbg cleofg rnfpFb}
/ kL8fbfoL If0fx¿ s;/L latfPF yfn] . xfdL;Fu lbzf ;"rs oGq sf]7f, l6gsf] 5fgf], dfph/ lyof] 3f]K6\ofPh:tf] . otfplt x]/]+, sf]xL kf/]kl5 hfkfgL ;fd|fHojfbsf] ;Qf
cfpg' ePsf] 5 . tkfO{ + { x ¿n] kN6fOg]5 . x/]s tGg]/Ln] cfˆgf]
xf]nf < dg s;/L ;Dxfn]+ xf]nf < lyPg . /dfOnf] x'GYof] o'4s} aLrdf ;' a ] b f/ lyPg . eRr] s sf] /x] 5 b]lvPg . afn'jf em/]sf] Kjfnaf6 xHhf/f} + d" a fF e mf] hdLg cfjfb
sNkgf ug}{ sl7g 5 . cfutn] y'k}| klg . n8fOFsf] aLrdf Ps lbg va/ ;'ab] f/ . lrtjgaf6 3/ hfg cfPsf] lg:s]/ aÍ/df xfDkmfn]+ . Tof] t 9n lhDd]jf/L axg ug}{k5{ . hfkfgL
ug'{ePsf] 5 . sGk'ml;o;n] slxNo} ;fd|fHojfbsf] tVtf kN6fpg /
;d:of / k|Zgx¿ af]s]/ cfpFbf] cfof] . d'Vofnosf] kq k'¥ofpg d g} xf] eg]+ . ljx] eP–gePsf] ;f]w]sf kf] /x] 5 . qmlnª ub} { , 5fDb} klg hdLg cfjfb u/] g g\ jf
/x]5 . ;do;Fu cyjf eljio;Fu t hfg'kg]{ lgb]z{ g eof] . lyP . t/ d]/f] ljifodf ;a} ;"rgf sfF9]tf/;Dd k'u]+ . eLif0f jiff{, x'/L, k'/fgfL rLhnfO{ gf}nf] rLgdf km]gs { f
hf]tg] g\ . pgn] cfˆgf] :s"n rnfpFbf lglDt tkfO{+{x¿ x/]sn] klxn]sf]
;Defjgf klg x'G5 eG5g\ . t/ xfdL xfd|f] 6f]nLdf d ;a}eGbf ;fgL ;Íng ul/;s]sf /x]5g\ . kfgL au]sf] cfjfhn] ;'gg] g\ . ;do pgsf lgs} hgf ljBfyL{x¿ lyP,
ljb|f]xL dfG5];Fu lj5f]8 / kL8f g} lyPF . df]6/ r9]/ hfg c? ;fyLx¿ csf]{ lbgaf6 oftgf z'?eof] . ;"rs 306L aHof] . tf/ tfGbf 306L eGbf a] U n} x' g ' k 5{ / b] z el/sf
æ;Q/L hgf ljåfgx¿ / tLg xhf/ o'jfx¿nfO{ Pstfa4 ug{ b]zel/sf
glhs–glhs eP/ cfpFbf /x]5g\ . dfGb} g y] . s= j;Gtsf] lr¶L lbpF;f] lk6\b} ;f]wk'5 uy]{ . /ftL xft gahf];\ eg]/ To;nfO{ k'msfn]/ /fv]+ . lziox¿Æ s:tf] ljlw km:6fPsf]
;fgLdf pdf e'hn ] hgo'4sf] g]tf d'Vofnodf k'¥ofpg' kg]{ lyof] . @)^! k5fl8 nu] / xTs8L nufpF y ] . tLg /fp08 tf/af/ / 306L /x]5 . hgtfnfO{ ;+ul7t ug{ bl/nf] c7f]6
:s"n xls Û t/ pgsf ljBfyL{x¿ ug'{kb{5 . tkfO{+{x¿ ;a}af6 d oxL
eO;Sg'ePsf] lyof] . d snfsf/ ;fn dlxgf / ut] klg la;{g nfu]+ . a]nfa]nf vfN6fdf n8fP/ /fVy] . cfˆgf] gf8Lsf] xTs8L g6lNsof];\ eg]/ o]gfgsf ljBfyL{x¿eGbf stf xf]
6f]nLdf gfRg]–ufpg] uy]{+ . To;f] t ndh'ª, ;fbLvf]ndf lrtjgaf6 a]nfa]nfdf uf]8fdf klg xTs8L ;nn] a]/]+ . To;kl5 ds}af/Ldf s'/fsf] cfzf u5'{ .
stf w] / } lyP, / d' V o s' / f t != of] efif0f sfd/] 8 dfcf]
;fgLdf klg snfsf/ 6f]nLdf g} ;lhn} k'u+] . ;bLvf]nf ahf/df ;]gfn] nufpFy] . a'6n] xfGy] . Knfl:6ssf] xfDkmfn]+ . jiff{tsf] en lyof] ;fpgsf] pgLx¿ pTkfbg cleofgnfO{ 3[0ff
x'gx' G' Yof] . pxfFn] z'?df snfsf/, kl5 ck/]zg u/]sf] /x]5 . d hfFb} u/]sf] xf] ls /a/sf] xf] kfOkn] xfGy] . af]Ng dlxgf . d:of{ªb\ L gbLsf] lsgf/, 7"nf] T;]t'ªn] dO{ $ cfGbf]ngsf] aL;f}+
uy]{ . Pp6f ljBfyL{n] v]t s;/L jflif{sf]T;jsf] pknIodf o]gfgsf]
uf]/vf SofDk;df k9\bf ljBfyL{ 9'Ëfsf] r]kdf k/]+ . lg:sg ;lsg .
;Ë7g x'Fb} hgd'lQm ;]gfdf sfd
ug{'x'GYof] . @)%& ;fndf ;fgLdfn]
n]v, /rgf;DaGwL ;"rgf Pp6f d'9f] e]l6of] . To;nfO{ ;dft]/
tn em/]/ d:of{ª\bLsf] emf]n'Ë] k'ndf
hf]Tg] xf] eg]/ ;f]4f sGk'ml;o;n]
hjfkm lbP, ædnfO{ yfxf 5}g, d
o; ljifodf ls;fg hlt l;kfn'
o'jfx¿åf/f cfof]lht :d[t–;efdf
lbg' e Psf] lyof] . o; efif0fn]
uf]/vf h]na|s ] ug{e ' P5 . ;fgLdf;Fu k'u]+ . lbpF;f] pgLx¿ l8p6L a:y] . lrlgofF qmflGt;DaGwL pxfF s f]
cg'xf/ ldN5 eg]/ k|x/Ln] k6s– …If]Kof:qÚ ;fKtflxs / …hgva/Ú cgnfOgdf /ftL aflx/af6 tfNrf 7f]s]/ ;'Tg]
5} g .Æ k| f lrg sfndf Clifsf]
/] v b] v df cWoog ug] { lrlgofF
ljrf/df ePsf] ljsf;nfO{
/x]5g\ . To;sf] kmfObf p7fPF . emf]nË' ] cf}+Nofof] .
k6s lu/ˆtf/ ug{ yfNof] . @)%&
r}t !& df uf]/vf h]na|]s ePsf]
k|sfzgfy{ /fli6«o÷cGt/f{li6«o dxTjsf n]v, k'ndf klg dfcf]jfbL jf/kf/ gu?g\
o'jfx¿n] g t qmflGtsf/L l;4fGtsf] @= z] + g zL–sfg;" – lgªZof
lzIff k|fKt ub{y], g t >ddf efu ;LdfGt If]qsf] o'jf ;+u7gn] ;aeGbf
lyof] . ToxL dlxgfsf] clGtdlt/ d /rgf / tl:j/x¿ pknAw u/fO{ ;xof]u eg]/ tfNrf nufpFbf /x]5g\ . 9f]sfdf lnGy] . cr] n b] z sf ljzfn klxn] dO{ $ nfO{ rLgsf] o'jf lbj;
k"0f{sfnLg sfo{stf{ ePF . z'?df g} r9]/ k'ndf uPF . k'n kf/ u/]/ If]qx¿sf :s'nx¿df qmflGtsf/L
hgd'lQm ;]gfdf sfo{If]q eof] . ;lxb k'¥ofpg' x'g OR5's ;a}df cg'/f]w ul/G5 . hËnsf] d'vdf k'uk] l5 ;':tfPF . kfgL egL 3f] l ift u/] s f] lyof] .
l;4fGtsf] lzIff Hofb} yf]/} lbOG5 tGg] / Lx¿sf] Jofks ;d" x sf]
eLd;]g kf]v/]nsf efO c6nn] ;]gfsf] yfldPsf] lyPg . kfgL / xfjfsf] / pTkfbg cfGbf]ngh:tf s'/fx¿
tflnddf hfg va/ u/] . To;kl5 emf]Ssf jgsf kftdf kbf{ s'g} ;'dw'/ b]zelQmk"0f{ ;+3if{sf] bafadf k/]/
ToxfF p7\b} p7\b}gg\ . oxfF o]gfgsf Sjf]ldGtfª ;/sf/n] o; s'/fdf
ul0ft ljifosf] k/LIff lbg 5f]8]/
ToxL lbg d k"0f{sfnLg ePsL lyPF .
hgd'lQm ;]gfdf sfd ug{ yfn]kl5
If]Kof:q k|sfzg s]Gb| uLt em}+ nfUYof] . Hofg ;]nfP5 .
k}tnfdf l;;fn] sf6]/ /ut au]5 .
lah'nL rlDsFbf /ut au]sf] yfxf
/ zq'sf k+lQmx¿sf kl5Nnf] efu
hfkfg lj/f]wL cfwf/–Onfsfx¿sf
;xdlt hgfof] . t/ kl5 o'jfx¿
qmflGtsf/L aGnfg\ eGg] 8/n] dO{
yfkfufp“, sf7df8f},+ kmf]gM (*$!$)#*%! tGg]/Lx¿ cfwf/e"t ¿kn] a]Un} $ dgfpg] lg0f{onfO{ Sjf]ldGtfªn]
hLjgsf] a'emfO{ / b}lgsL cs}{–cs}{ eof] . ;nn] 3fp afFw]+ . 5}gg\, pgLx¿ hfkfgsf] k|lt/f]w ug]{
eP/ uof] . cfqmd0f–k|Tofqmd0f,
E-mail : chhepyastra@gmail.com
;] g fsf] kmfol/ª M hgtfsf] vt/gfs 7fGof], / p;n] dfr{ @(
janakhabar@gmail.com / /fi6«nfO{ hf]ufpg] sfddf ;fFlRrs} nfO{ cfˆgf] o'jf lbj; 3f]lift u¥of] .
cf" u gdf cu| b n x' g \ lsgeg] pgLx¿sf] -!(!! df o;} lbg Sjfªrcf]sf]
/fhg}lts lbzf / sfo{k4lt ;xL Pp6f ljb| f ] x df k| f 0f u' d fpg]
ljZj zflGtsf nflu ;dfhjfb eGb} k|bz{g bnfn k'“hLjfbL Joj:yfsf] ljsNk g]kfnL ljz]iftfsf] ;dfhjfb
sf7df8f}F . g]kfn sDo'lg:6 kf6L{n] ¿kdf pbfPsf] cd]l/sf lj?4 gofF b]lv dx]Gb|gu/ ahf/ kl/qmdf ;lxt
ljZjdf clxn] zlQm /fi6«x¿aLr gofF w|j" x¿ ;d]t v8f ePsf] / olb dbg rf]sdf sf]0f;efdf kl/0ft sf7df8f}F . g]kfn sDo'lgi6 kf6L{sf p7fg ug{'kg]{ ;d]t atfP . To:t} cg'udgb]lv ;xsf/Lsf kLl8tx¿sf
:yfoL ;ldlt ;b:o Pjd\ u08sL g]skfsf s]Gb|Lo ;b:o Pj+ kj{t ;d:of, n3'ljQ;DaGwL ;d:of,
xf]8afhL / k|lt:kwf{ a9\b} uP/ ca ljZj o'4 x'g] xf] eg] of] s}of}+ ePsf] k|bz{gnfO{ ;Daf]wg ug]{ qmddf k|bz] OGrfh{ lzn' ;Ln] bnfn k'h F LjfbL lhNnf OGrfh{ ;'zLnf ;Ln] pTkfbg ld6/JofhL nufot hgtf;F u
ljZjo' 4 sf] vt/f d8fl//x] s f] n ] u'0ff vt/f x'g] hfgsf/x¿sf] a'emfO s]Gb|Lo ;b:o la/f6n] )*$ df x'g] Joj:yfsf] ljsNk g]kfnL ljz]iftfsf] ub}{ cfTdlge{/ x'g] s'/f sDo'lgi6 hf]l8Psf ;d:ofx¿nfO{ p7fg ug]{
;dfhjfb /x]sf] atfPsL 5g\ .
g]kfn sDo'lgi6 kf6L{ kj{tåf/f
cfOtaf/ cfof] l ht a} 7 snfO{
;Daf] w g ub} { g] t f lzn' n ] ca
hg:t/;Dd ;dfhjfbsf] ax;
rnfpg'kg]{df hf]8 lbOg\ . pgn]
;dfhjfb :yfkgfy{ ax; rnfpg
;dfhjfbL df]rf{ u7g ePsf] eGb}
kf6L{n] ufpFufpFdf ;dfhjfbaf/] ax;
u/fpg / hgtfnfO{ hfu?s agfpg
h?/L /x]sf] atfOg\ . …;dfhjfb s'g}
c? b]zsf] h:tf] geP/ lgtfGt
g]kfnL df]8]nsf] x'G5, g]kfnL df6f]
;' x fpF b f] x' G 5, To;} n fO{ g] k fnL
ljz]iftfsf] ;dfhjfb elgPsf] xf] .Ú ;+:sf/ /x]sf] eGb} kf6L{n] pTkfbgdf lg0f{o klg a}7sn] u/]sf] 5 . To:t}
g]tf lzn'sf] egfO{ lyof] . lbPsf] k|fyldstf lgs} ;|xfgLo kf6L{n] nfu"cf}ifw b'to:Jo{;gLsf]
To:t} a}7sdf pkl:yt kf6L{sf ePsf] atfOg\ . lgoGq0fsf] nflu ;d]t sbd rfNg]
kf]ln6 Ao'/f] ;b:o Pj+ DofUbL lhNnf o:t} kf6L{sf k|ltlglw ;ldlt lg0f{o u/]sf] 5 . kf6L{ ;+u7gnfO{
OGrfh{ /fhg ;Ln] bnfn kF'hLjfbL ;b:o Pj+ dgfª ;]qm]6/L ljho ;Ln] kflnsfb]lv j8f:t/;Dd lj:tf/ ug],{
Joj:yfn] hgtfsf] cj:yf / kf6L{n] lnPsf p2]Zo k"/f ug{ Psh'6 ljleGGg hgjuL{o ;Ë7g lj:tf/ ug],{
hghLljsfdf kl/jt{g x'g g;Sg] / x'gk' g]{ a]nf cfPsf] atfP . kf6L{ lxhf] cGt/lqmof / ax;sf sfo{qmdx¿
To;sf] ;dfwfg ;dfhjfb /x]sf] klg hgtfs} aLrdf /x]sf] / hgtf ug]{ lg0f{o klg u/]sf] 5 .
eGb} casf] nIo ;dfhjfb /x]sf] / kf6L{aLrsf] ;DaGw cem dha't kj{t lhNnf ;]qm]6/L ls/0f ;Lsf]
atfP . g] t f /fhgn] hgtfsf] agfpg'kg]{ atfP . cWoIftfdf a;]sf] a}7sn] ljleGg
hLjg;F u k| T oIf hf] l 8Psf kj{tsf] s':dfdf a;]sf] a}7sn] kflnsfsf lhDd] j f/Lx¿ ;d] t
;jfnx¿df kf6L{n] uDeL/tfsf ;fy kj{t lhNnfdf /x]sf ljsf; lgdf{0fsf] ljefhg u/]sf] 5 . – lzj 8'd|]
To;nfO{ /f]Sg ;dfhjfb cfjZos 5 . cfly{s, /fhgLlts / k|fljlws elgPsf] r'gfj k/Dk/fut ¿kdf
/x]sf] eGb} wgu9L / dx]Gb|gu/df
k|bz{g u/]sf] 5 . ;f] kf6L{n] ;f]daf/
lx;fan] ?;, rLg, pQ/ sf]l/of h:tf
b] z x¿ cd] l /sf;F u k| l t/f] w /
xf]Og, ;dfhjfbsf] cfwf/ tof/
kfg{sf nflu cfk"mx¿ r'gfjdf efu
;+;bLo Joj:yf c;kmnl;4
:yfgLo o'jf, ljBfyL{, gful/s ;dfh k|lt:kwf{ ug]{ txdf ;d]t cfOk'us ] f] lng] atfP . :yfgLo e" l dlxg sf7df8f}F . g]kfn sDo'lgi6 kf6L{sf sfd lhDd]jf/Lk"js
{ xn ug{k' g]{ atfP . ;]qm]6/L k|l;4 ;Lsf] cWoIftfdf
;lxt pQm k|bz{g u/]sf] xf] . kl5Nnf] lj1x¿sf] cg'dfg 5 . ;'s'Daf;Lsf] ;d:of ;dfwfg gu/L kf]ln6Ao"/f] ;b:o tyf afun'ª lhNnf a}7sdf kf6L{n] lbPsf] lhDd]jf/L a;]sf] a}7sdf k|dv ' cltly g]skfsf]
;do Oh/fon Kofn]:6fOg o'4, o'qm]g o'4sf] k|dv ' sf/0f / >f]t k'h
F Ljfb lj:yflkt ug]{ sfd e}/x]sf] eGb} pgn] OGrfh{ cfhfb ;Ln] ;+;bLo Joj:yf lnP/ afun'ª lhNnfaf6 labfO x'g\ kf]ln6 Ao"/f] ;b:o tyf afun'ª lhNnf
o'4, Oh/fon– O/fg ;+3if{ h:tf ePsf], k'FhLjfb cGtu{t ;Lldt To;f] u/] hgtfn] k|lt/f]w ;d]t ug]{ c;kmn ePsf] 7f]sj' f u/]sf 5g\ . g]kfn nfu]sf wf}nflu/L Ao"/f]sf k"j{ OGrfh{ OGrfh{ cfhfb ;Lsf] /x]sf lyP eg]
sDo'lgi6 kf6L{ afun'ªsf] k|yd k"0f{ ljls/0f ;L / afun'ª lhNnf OGrfh{ cltlyx¿ g]skfsf s]Gb|Lo ;b:o
n8fOdf g] k fnL ;lxt xhf/f} + wgf9\ox¿sf] cfly{s /fhgLlts r]tfjgL lbPsf 5g\ . a}7snfO{ ;Daf]wg ub}{ pgn] ;f] 7f]sj' f cfsfz ;LnfO{ lhNnfdf x'bF f cfˆgf] tyf k"j{ wf}nflu/L Ao"/f] OGrfh{
gful/sx¿ xtfxt ePsf ;dfrf/ :jfy{sf nflu ljZjdf o'4 nfb\g] To:t} s}nfnLsf] wgu9Ldf :yfgLo u/]sf x'g\ . g]tf cfhfb ;Ln] kf6L{ s]Gb|n]
;fj{hlgs eP ;Fu} ljZjdf km]l/ t];f| ] ul/Psf], To;sf] ljsNk / ljZj ljBfyL{ , o' j f / g] s kf ;Da4 tof/ kf/]sf] gLlt, sfo{qmd, b:tfj]hsf]
o'4 x'g] t xf]Og < eGg] lrGtf / rf;f] zflGtsf nflu ;dfhjfb clgjfo{ g]tfsfo{stf{x¿ ;DdLlnt ¥ofnL af/]df ;lj:tf/df AofVof ub}{ eg]–
;j{q al9/x]sf] a]nf e"/fhgLlts /x] s f] eGb} clxn] cd] l /sfsf ;lxt k|bz{g ul/Psf] / ;+efljt …qmflGtsf] ¿k Pp6f x'bF g} o;sf] wf/
lx;fan] lgs} ;+jb] gzLn 7fpFdf /x]sf] ljZjljBfnob]lv blIf0f Plzof / ljZj o' 4 sf] vt/faf6 b] z / w]/} x'G5 / xfdL ToxL wf/sf] k|of]u u/L
g] k fnsf nflu ;d] t b] z sf] g]kfnsf ljBfyL{, a'l4hLjL / gful/s gful/ssf] /Iffsf nflu ;dfhjfbL ;dfhjfb Nofp5f}F To;sf] nflu xfdLn]
;fj{ef}d;Qf / zflGtsf] /Iffsf nflu ;dfhn] ;d]t ljleGg 9Ën] lj/f]w Joj:yf clgjfo{ /x]sf] g]skf s]Gb|Lo hgtfnfO{ a'emfpg cfjZos 5 /
uDeL/ x'g' kg]{ a]nf cfPsf] 5 . k|bz{g ul//x]sf 5g\ . ;b:o Pjd\ s}nfnL lhNnf OGrfh{ cfufdL )*$ ;fnsf] r'gfjdf efu
ljZjdf o;cl3 ePsf k|yd / ;" b ' / klZrdsf] dx] G b| g u/df k|sfzn] k|ltlqmof lbPsf 5g\ . lnG5f}+ / hgtfsf] ;]jf u5f},F{ ca of]
låtLo ljZjo'4df s/f]8f}+ gful/sn] ePsf] k|bz{gsf] g]t[Tj ul//x]sf wgu9Ldf ePsf] k|bz{gdf g]skf Joj:yfn] km]n vfO;s]sf] 5 . o:tf]
Hofg u'dfPsf lyP eg] o'4 kl5 g]skf s]Gb|Lo ;b:o Pjd\ s~rgk'/ s]Gb|Lo ;b:o b]j ;L, ljBfyL{ g]tf cj:yfdf xfdL hfu]gf}F eg] g]kfnL
hgtfn] u/]sf] cf;f v]/ hfg]5, xfdLnfO{
ljZjzlQm ;Gt'ngdf ;d]t x]/km]/ lhNnf OGrfh{ la/f6 ;Ln] ljZjdf dx]z kftnL, g]skf g]tf aL? ;L / s'g} nf]e 5}g, :jfy{ 5}g xfdL hgtfsf]
ePsf] lyof] . Oh/fonn] Kofn]:6fOg o'4sf] ;+efjgf /x]sf] / To;sf] lhNnf ;]qm]6/L l;tf/fdsf] ;d]t ;]jf ug{ nfu]sf] 5f}F / nflu /xg]5f}F .Ú
/ O/fgdf u/]sf] If]Kof:q k|xf/ le8Gtdf g]kfn ;d]t kg{ ;Sg] vt/f ;xeflutf /x]sf] lyof] . k|bz{gdf ;f]xL a}7sdf wf}nflu/L Ao'/f]sf k"j{ sfo{sfndf kf6L{n] lbPsf] lhDd]jf/L ljls/0f ;L, g]skfsf] s]Gb|Lo ;b:o
nufot o' q m] g o' 4 sf] k5fl8 /x]sf]n] b]zdf g]kfnL ljz]iftfsf] ljZj zflGt sfod u/, ;fd|fHojfbL OGrfh{ ljls/0f ;Ln] casf] ;dodf k"/f u/L hgtf;Fu /xL u/]sf] sfdsf] tyf d':tfª lhNnf OGrfh{ cfsfz
cd]l/sfsf] k|d'v xft /x]sf] 5 eg] ;dfhjfbsf] dfWodaf6 dfq} zflGt o'4 d'bf{jfb, ;dfhjfb lhGbfjfb kf6L{ sfo{stf{x¿n] lhNnfdf glthf sb/ ub} { vfbf / 6Lsf nufO ;L, lhNnfsf] k"j{ ;]qm]6/L dx]Gb| ;Lsf]
csf{l] t/ Ps w|j" Lo ljZj Joj:yfsf] sfod ug{ ;lsg] atfP . ;fn3f/L h:tf gf/fx¿ nufOPsf] lyof] . cfpg] u/L sfd ug{k' g]{ / kf6L{n] lbPsf] ;Ddfg;lxt labfO ul/Psf] lyof] . pkl:ylt /x]sf] lyof] .
8 sf= lh= k|= sf= b= g+= !^#÷@)^#÷^$ @)*! ;fn h]7 !# ut] cfOtaf/
;L ;]qm]6/L To:t} l/l;ª ufpFkflnsfdf sfdx¿ cufl8 a9fpg'k5{ .
b]zn]===== gf/fo0f ;L OGrfh{, /f]zg ;L ;]qm]6/L o;} u /L, ;f] x L sfo{ q mdnfO{
/fhgLlts d'2f dfq} gagfp . To;f] ub} { a] k Qf of] 2 f ldng g] k fnLsf] …a]kQfx¿sf kl/jf/x¿ jiff}{ b]lv ls ;f;
pQm a}7sdf g]skfsf s]Gb|Lo ;b:o ug{' kLl8tk|ltsf] cGofo x'g5 ] . o;nfO{ hLjg;fyL ;ljtf a:g] t n] zflGt ls nf; eg]/ cfkmGt vf]lh/x]sf 5g\ .
Pj+ lhNnf OGrfh{ slkn ;Ln] b]zdf /xg] 5g\ eg] b]j3f6 lhNnf sfof{no ;Daf] w g ub} { k" j { ; efd' v bdggfy
xfdL ;a} s f] ;femf d' 2 f agfP/ k| l qmofk| l t bnx¿ lhDd] j f/ x' g /fHon] uDeL/tf b]vfpg' k¥of] . ;/sf/
ljlzi7 kl/l:ylt cfPsf] eGb} kf6L{n] x]g{] lg0f{o a}7sn] u/]sf] lhNnf ;]qm]6/L 9'+ufgfn] b]zsf ;d:ofnfO{ ;Daf]wg
l56f]eGbf l56f] ;d:ofnfO{ ;Daf]wg g;s]sf]df u'gf;f] ul/g . pgn] o;df / /fHosf ljleGg lgsfodf /x]sf
lnPsf] gLlt kl/l:ylt cg's'n /x]sf] k|of; ;Ln] hfgsf/L lbP . a}7sn] sfutL ug{'kg]{df bnx¿n] g} cNdNofpg] sfd
u/f}+ . g]kfnL sfFu|]; o;nfO{ ;do d} /fHo / bnx¿nfO{ uDeL/ x'g cfu|x ;/f]sf/jfnfx¿ uDeL/ eO{ lbg'xf]; . ca
atfP . pgn] eg] – …xfdLn] v8f / wfg pTkfbg ug]{ lg0f{o ;d]t u/]sf] ul//x]sf] atfP . pgn] zflGt k|lqmofsf
xn ug{ rfxG5 . sfFu; ]| sf x/]s a}7sdf ub}{ elgg– …d]/f] >Ldfg ldng nufotsf a]kQf of]4fsf kl/jf/nfO{ cfGbf]ngsf]
ul/lbPsf] u0ftGqdf ;fd|fHojfbLsf 5 eg] !( ut] kf6L{ :b:o:t/sf] k|lzIf0f afFsL sfdx¿ cem} k"/f gx'Fbf cfkmF}nfO{
;d]t zflGt k|lqmofsf ljifodf ;d]t ;fyLx¿ a]kQf kf/]sf] @% jif{ eof] . lbzfdf cufl8 a9\g afWo gkfl/of]; .
uf] 6 Lx¿n] xflnd' n fxL ug] { cj:yf ;d]t ug]{ lg0f{o u/]sf] 5 . o:t} g]skf nfh nflu/x]sf] atfpFb} eg]– …b]zsf
5nkmn x'bF } cfPsf 5g\ . åGb kLl8tsf] xfdL kl/jf/x¿ pgLx¿sf] vf]hlag pgLx¿sf] l:ylt ;fj{hlgs x'gk} 5{ .Ú
cfof], b]z ca ;dfhjfbsf] af6f]df tgx'Fn] a]kQf of]4f :d/0f lbj;sf] ;d:ofnfO{ ;Daf]wg ug{'kg]{df bnx¿n]
d' 2 fnfO{ ;Daf] w g ug{ /fhgLlts ul//x]sf 5f}+ . zflGt ;Demf}tfdf ^) o;}u/L, ;f]xL sfo{qmdnfO{ ;Daf]wg
cl3 a9\g'kg]{ / o;sf] g]t[Tj xfd|f] cj;/df h]7 & ut] lhNnf k|zf;g g} cNdNofpg] sfd ul//x]sf 5g\ .
k|0ffnL g} kl/jt{g ug{'knf{ ls eGg] lbg leq l:ylt ;fj{hlgs/0f ug]{ s'/f ub}{ k"j{ dGqL Pjd\ ;lxb k|lti7fg
kf6L{n] ug{'k5{ .Ú sfof{no cuf8L a]kQf of]4fx¿sf] cj:yf k6s–k6s k|wfgdGqL ePsf kf6L{ /
Ps/fh hL n] gofF l8:sf]z{ yfngL lyof] t/ cem} Tof] sfd k"/f ePg . g]kfnsf cWoIf wd{zLnf rfkfufO{n + ]
pQm a}7sdf kf6L{sf lhNnf ;]qm]6/L ;fj{hlgs ug{ eGb} k|bz{g ;d]t u/]sf] g]tfx¿ lhDd]jf/L x'g'k5{ ls kb}{g <
ug{' ePsf] 5 . oBlk clxn] ;dfhjfbL o;df /fHo / bnx¿ uDeL/ x' g hgo'4 ;lsPsf] t/ ju{;3 + if{ ;lsPsf]
sfhL ;Ln] kf6L{n] lbPsf] sfo{ef/ k"/f lyof] . u08sL k|b]zdf ;a}eGbf w]/} l6 cf/ ;L aGg ;S5 h:tf] nfUb}g .
hLjg k4ltaf/] ax; ug{ ;lsG5 . ;s]gg\ . zflGt k|lqmof l56f]eGbf l56f] lyPg eGg]s/' f clxn];Dd a]kQf / ;lxb
ug{ ;a} Pstfa4 eP/ nfUg'kg]{ atfP . Pd;L;Laf6 k|efljt tgx'F lhNnfdf % clxn]sf] ;/sf/n] t emg} agfpg
;dfhjfb Pp6f larf/wf/f xf] . 6'ªf] nfUg' k¥of] eGg] ck]Iff 5 .Ú kl/jf/sf] l:ylt ;fj{hlgs x'g g;Sg'n]
pgn] uf] / vf lhNnf ;fdl/s / j6f :yfgLotxx¿ k|efljt 5g\ . a}7sn] ;Sb}g . /fHo, ;]gf–k|x/L / tTsfnLg
;d:ofnfO{ ;Daf]wg ug{ Joj:yf g} o;}u/L, ;f]xL sfo{qmdnfO{ ;Daf]wg k'li6 u/]sf] atfOg . pgn] a]kQf /
P] l txfl;s /x] s f] atfpF b } ;f] x L cfa"v/} g] L gu/kflnsf, aGbLk"/ gu/kflnsf, ;/sf/sf] g]t[Tjn] g} ;To lg¿k0f ug{
ablng' k5{ h:tf] nfUb}g . ljBdfg ub}{ a]kQf of]4f kl/jf/sf 6Lsf s8]nn] ;lxb kl/jf/sf d'2fx¿ oyfjt /x]sf]
adf]lhdsf] e"ldsf v]Ng ;a} lhDd]jf/L Aof; gu/kflnsf, l/l;ª ufpFkflnsf / rfx]sf] b]lvPg .'/: clxn] /fHo g} 5}g,
k|0ffnLaf6} zflGt k|lqmofnfO{ k"/f ug{ a]kQf kl/jf/n] Gofo gkfPsf]df u'gf;f] atfpFb} elgg– …zflGt ;Demf}tf cg';f/
x'g'kg]{ atfP . l3l/ª ufpFkflnsfdf hgtfsf] ;fy lnFb} a]kQf kl/jf/sf cfkmGtx¿ vf]Hg' klxnf
;lsG5 eGg] xfd|f] dfGotf xf] .Ú ub}{ eg]– …xfd|f cfkmGtx¿ sxfF 5g, 5g\ lsg afFsL sfd x'g ;s]gg\ . u0ftGq,
a}7sdf cltlysf] ¿kdf pkl:yt cfufdL c;f/ % ut] Pd;L;L lj?4 /fHo vf]hf}, oxfF t /fHo g} 5}g . /fHo
o;}u/L, ;f]xL sfo{qmdnfO{ ;Daf]wg ls 5}gg\ Tof] yfxf kfp eg]/ x/avt ;+3Lotf h] cfPsf eP klg, /fhgLlts
g]skf dgfª ;]qm]6/L ljho ;L, clvn sfo{qmd ;d]t ug]{ lg0f{o u/]sf] 5 . g} gePkl5 s;n] l:ylt ;fj{hlgs
ub}{ jl/i7 clwjQmf Ps/fh e08f/Ln] vf]lh/x]sf 5f}+ . pgLx¿sf] cj:yf ;d]t kl/jt{g ePklg lxhf]sf x}sdjfnfsf]
g]kfn lzIfs ;Ë7g s]Gb|Lo ;b:o k'/fgf]===== ug]{ eGg] k|Zg 5 . a]kQf vf]Hg' cl3
/fHo vf]hf} . ca klg /fHo vf]h]gf}
a]kQf ;DaGwL ;d:of ;Daf]wg x'g yfxf gkfpg] s'/f lsg eO/x]sf] 5 < zf;g ;dfKt x'g ;s]g, pgLx¿ g}
ljgf] b kf08] , lhNnf ;Nnfxsf/ ljz]iftfsf] ;dfhjfbL Joj:yf / ;L g;Sg'sf k5fl8 zflGt ;Demf}tfsf cfof]ux¿ aGg], elTsg] t eP t/ kLl8tn] ;Qf / zlQmsf] s]Gb|df 5g\ eGg] s'/f
l8naxfb'/ e08f/L, of]u]Gb| ;L, ljgf]b eg] eljiodf klg dflg;x¿ a]kQf
;+:s[lt :yfkgfsf lglDt cu|;/ x'gk' g]{ x:tfIf/ stf{x¿ lhDd]jf/ x'g g;s]sf] Gofo kfpg] l:ylt cfPg . d]nldnfk b] l vof] . xfdLn] clxn] s f] /fHo
;L nufotn] kf6L{k|lt hgcf:yf / eO/xg] 5g\ .
atfpb} pTkfbg;lxtsf] /fhgLltdf atfP . pgn] of] ;d:ofsf] ;dfwfg cfof]u klg ag]sf] lyof] t/ p;n] klg Joj:yfnfO{ va/bf/L ug{ h?/L 5 .
ljZjf; a9]sf] atfpFb} ;dfhjfbL o;}u/L, ;f]xL sfo{qmdnfO{ ;Daf]wg
cu|;/ x'g ;d]t ;a}nfO{ cfu|x u/] . clxn]sf] /fhgLltsf] ;+/rgfut kIf;Fu lsg sfd cufl8 a9fpg ;s]g . of] /fli6«o ;lxb eg]/ ul/Psf] 3f]if0ffnfO{
Joj:yfsf] g] t [ T j g] s kfn] ug{ ' k g] { ub}{ k"j{ dxfGofoflwjQmf Pjd\ g]skf
pgn] pTkL8g gef]us ] f / dfS;{jfbL hf]l8Psf] 5 eGb} /fHo Joj:yf bnfn xfdL a]kQf kl/jf/k|ltsf] cGofo eof] . n'sfpg] sfdx¿ eP . lgs} bafakl5
atfPsf lyP . Pdfn]sf g]tf clUg v/]nn] a]kQf /
;r]tgf gePsfn] ljb|fx] / qmflGt ug{ eof], o;n] ubf{ b]zsf] cfjZostf / xfdL ufpFsf] ;fdfGo gful/s xf},+ xfdLn] dfq} ;lxbx¿sf] ;"rLnfO{ /fhkqdf
rf}yf] a}7sn] ;a} gu/kflnsf / ;lxbsf] of]ubfgn] g} b]zdf ;+3Lo
g;Sg] eGb} pTkL8g / lje]bsf] cGTo :jtGqtf cg';f/ oxfFsf] ;+;b\, ;/sf/n] xfd|f cfkmGtx¿ vf]lh/x]sf 5f}F . xfd|f k|sflzt x'g ;Sof] . zflGtk|lqmof
ufpFkflnsfdf OGrfh{ ;]qm]6/L tf]ss ] f] u0ftGq cfPsf] atfP . pgn] b]zdf
;dfhjfbdf dfq} x'g] ePsf]n] g]kfnL lg0f{o lng g;s]sf] atfP– pgn] eg]– cfkmGtsf] l:ylt ;fj{hlgs ug]{ sfo{df ;Dk"0f{¿kdf g6'lËsg ;lxb / a]kQf
5 eg] pTkfbg / ;‹if{sf sfdx¿ klg ;+3Lo k|0ffnL, u0ftGq h:tf kl/jt{g
ljz]iftfsf] ;dfhjfbsf nflu ;lqmo …/fHosf ;a} lgsfo, /fhgLlts bnx¿, ldl8of, sfg"g Jofj;foL b]lv gful/s kl/jf/sf] kL8f ;Daf]wg x'g] b]lvPg .
cl3 a9fpg] lg0f{o u/]sf] ;]qm]6/L sfhL a]kQf / ;lxb kl/jf/sf] of]ubfgn] cfPsf]
x'g ;d]t ;a}nfO{ lgb]z{ g lbP . ljif]ztM tLg bnx¿ / tLgsf d'Vo ;dfhn] ;xof]u k'¥ofpg] 5 eGg] xfd|f] ca ;d:ofnfO{ ;Daf]wg ug{ ;fd'lxs
;Ln] hfgsf/L lbP . To:t} a}7sn] ;a} atfpFb} eg]– …aiff}b{ l] v cfˆgf] kL8f JoQm
pQm a}7sdf g]skf :s'lnª ljefu g]tfx¿ hlxNo} a]kQfx¿sf] cj:yf cfzf 5 . xfd|f kL8f ;Daf]wg ug{ sfg"g an / PsLs[t k|of; h?/L 5 . dfcf]jfbL
hj; / df]rf{x¿sf] e]nf / ;Dd]ng ul//x]sf kl/jf/k|lt d]/f] ;Ddfg 5 .
k|d'v e]if/fh ;L, kf]ln6Ao'/f] ;b:o ;fj{hlgs/0f / zflGt k|lqmofsf afFsL ;+zf]wg ug]{ s'/f 5, Tof] lsg x'bF g} . cfGbf]ng ljeflht ePsf]n] klg xfd|f
ug]{ lg0f{o ;d]t u/]sf] 5 . /fHo lhDd]jf/ x'gk' 5{ eGg] s'/f ;lx xf]
ljho ;L, >lds ;d'bfo ljefu k|dv ' sfdx¿ 6'ªo\ fpg] k|lta4tf JoQm u5{g\ ;+;b\n] of] sfd lsg ul//x]sf] 5}g <Ú ;d:of ;Daf]wgdf yk sl7gfO pTkGg
a}7sn] kf6L{ s]Gb|sf] sfo{qmd cg'¿k t/ /fHo vf]Hg'k5{ eGg] bdg 9'u+ fgfsf]
;Gtf]ifL ;L nufotn] wf/0ff /fv]sf lyP . t/ !* aif{;Dd klg pgLx¿ lsg o;}u/L, ;f]xL sfo{qmdnfO{ ;Daf]wg eof] . ca l5§} sfg'g ;+zf]wg ug{ h?/L
;xsf/Lsf kLl8tx¿sf ;d:of, egfOdf ;xdt x'g ;lsPg . clxn]
a} 7 s >lds ;d' b fo df] r f{ s f lgisif{df k'Ug ;Sb}gg\ < clxn];Dd ub}{ åGb kLl8t ;femf rf}tf/Lsf cWoIf 5 . of] sfddf bnx¿ uDeL/ x'g5 ] g\
n3'ljQ;DaGwL ;d:of, ld6/JofhL /fHo vf]Hg yflnof] eg] cem a9L
cWoIf /fdnfn ;Lsf] cWoIftf / ;To lg¿k0f tyf d]nldnfk cfof]usf ;'dg clwsf/Ln] åGb kLl8tx¿sf ;d:of eGg] xfd|f] cfzf 5 .Ú
nufot hgtf;F u hf] l 8Psf ;d:ofx¿ ylkg] 5g\ . a]kQf kl/jf/n]
df] r f{ s f dxf;lrj lqnf] r g ;Lsf] sfdx¿ lsg c8\s] < of] dxTjk"0f{ / ;dfwfg gubf{ bnx¿nfO{ cem} lsg o;}u/L, ;f]xL sfo{qmdnfO{ ;Daf]wg
;d:ofx¿nfO{ p7fg ug]{ lg0f{o klg u/]sf] of]ubfg / b]z lgdf{0fdf O6f yKg]
;~rfngdf ;DkGg ePsf] lyof] . a}7s uDeL/ laifo xf] . xfd|f kl/jf/sf nHhfaf]w x'Gg eGg] k|Zg ub}{ eg]– …xfdL ub}{ a]kQf of]4f åGbkf0fL Gof}kfg]sf]
a}7sn] u/]sf] 5 . g]kfnL ljz]iftfsf] u/L ePsf] of]ubfgk|lt ;Ddfg JoQm
ljleGg P]ltxfl;s lg0f{o ub}{ ;fgbf/ ;b:ox¿sf] l:ylt ;fj{hlgs ul/b]p åGb kLl8tx¿sf nflu ;/sf/, ;+;b\ / hLjg;fyL zfGtf Gof}kfg]n] elgg–
;dfhjfbaf/] kflnsf:t/;Dd u5{' . zflGt k|lqmofsf w]/} s'/fx¿
¿kdf ;DkGg ePsf] df]rf{sf ;lrj eGbf eGbf xfdL yfls;Sof} + . Gofono klg 5}g eGg] b]lvof] . /fHon] …dfcf]jfbLsf] ljefhgn] a]kQf kl/jf/nfO{
cGt/lqmof cfof]hgf ug],{ ;dfhjfbL ;Daf]wg ePsf 5 . g]kfndf of] eGbf
pd]z ;Ln] hfgsf/L lbP . a]kQfx¿sf kl/jf/sf] lzIff, :jf:Yo, xfdLnfO{ x]Kof] . xfd|f kL8f / rLTsf/ yk b'MvL / kLl8t agfof] . ca dfcf]jfbL
df]rf{sf] cf}lrTo / g]kfnL ljz]iftfsf] cl3 ag]sf ;a} ;+ljwfg eGbf k|ultzLn
/f]huf/L nufotsf ljifosf] ;Daf]wg ;'Gg ;s]g jf rfx]g . ca xfdLn] s;/L 36sx¿ Ps eP/ cufl8 a9\g] s'/fn] g}
;dfhjfbaf/] ax; / cGt/lqmof
j]kQfx?sf===== ;+ljwfg ag]sf] 5 . of] ;sf/fTds s'/fnfO{
u/]/ /fHon] pgLx¿sf] cleefjsTj cfzf / ljZjf; ug]{ xf] < xfdL kLl8tsf a]kQf of]4f, ;lxb, aGbL tyf 3fOt]x¿sf]
sfo{qmdx¿ ug]{ lg0f{o ;d]t u/]sf] 5 . o;}u/L, ;f]xL sfo{qmdnfO{ ;Daf]wg la;{g ldNb}g .
lng'k5{ t/ Tof] x'g ;s]g . olt nfdf] kL8f ;Daf]wgdf bnx¿ lsg ;+ab] gzLn ;kgf k"/f x'g5 ] . g]tfx¿ of] s'/fnfO{
o;}u/L, g]kfn sDo'lg:6 kf6L{sf :yfoL ub}{ g]skf -dfcf]jfbL s]Gb|_ sf dxf;lrj g] k fndf o' 4 rln/x] s f] a] n f
;do;Dd klg a]kQf ;DaGwL ;d:of x'bF g} g\ xfd|f] k|Zg 5 . bnx¿nfO{ ca a'em]/ cufl8 a9\g' eof] eg] /fd|f] x'g5
] .Ú
;ldlt ;b:o tyf u08sL OGrfh{ lzn' b]jk|;fb u'?ªn] zflGt k|lqmofnfO{ dfcf]jfbL ;dy{s ;fyLx¿sf d'2fx¿
;Daf]wg x'g g;Sg'sf k5fl8 zflGt klg lsg nHhfaf]w x'Gg . kL8f of] eGbf :d/0fLo 5, hgo' 4 sf] qmddf
;Ln] Pd;L;LnfO{ hg:t/af6} nv]6g\ k' g]{ lgisif{df k'¥ofpg /fli6«o ;xdlt n8\ g ] sfd u/] s f] 5' . o' 4 df w] / }
;Demf}tfsf x:tfIf/stf{x¿ lhDd]jf/ a9L ca ;xg ;lsGg . a]kQf of]2f /fHoåf/f a]kQf kfl/Psfx¿sf] ;+Vof !
atfPsL 5g\ . d+unaf/ g]skf tgx's F f] cfjZos /x]sf] atfP . pgn] lj:t[t dflg;x¿sf] l:ylt otfptf ePsf
x'g ;s]gg\ . of] ;d:ofsf] ;dfwfg ;DaGwL sfd ug{ ag]sf] cfof]un] klg xhf/ (% /x]sf] 5 . To;dWo] sl/a !
a}7snfO{ ;Daf]wg ub}{ pgn] ;f] s'/f zflGt ;Demf} t fdf ;xefuL ePsf 5g\ . of] kl/l:ylt gcfpg' kYof{] t/
clxn]sf] /fhgLltsf] ;+/rgfut kIf;Fu sfd ug{ g;Sg' uDeL/ ;d:of xf] . ;o hgf dlxnf 5g\ . pgLx¿sf
atfPsL x'g\ . /fhgLlts bnx¿aLr sDtLdf klg Tof] cfof] . o;n] s]xL kl/jt{g NofPsf]
hf]l8Psf] 5 . /fHo Joj:yf bnfn eof] . ;d:ofnfO{ s;/L ;Daf]wg ug]{ eGg] af/] cfkmGtx¿n] …ls ;f; b]p ls nf; b]pÚ
OGrfh{ lzn' ;Ln] g]skf c?sf] ;xdlt geO{ zflGt k|lqmofsf] sfd klg xf] . of] s'/f klg xfdLn] e'Ng
o;n] ubf{ b] z sf] cfjZostf / bnx¿sf] k|lta4tf / kxn s] xf], Tof] eGb} a]kQfx¿sf] cj:yf ;fj{hlgs/0f
cfnf]rgf dfq} u/]/ a:g] kf6L{ gePsf] lgisif{df k'Ugg;Sg] pgsf] lgisif{ lyof] . ldNb}g . jfdkGyL cfGbf]ngdf /x]sf
:jtGqtf cg';f/ oxfFsf] ;+;b\, ;/sf/n] :ki6 x'g h?/L 5 . cfufdL ah]6dfkm{t\ x'gk' g],{ pgLx¿sf] of]ubfgsf] ;+:yfut
eGb} ca c?n] ub]n { fg\ eg]/ x]//] ga:g] dxf;lrj u'?ªn] ljZjdf zflGt ljleGg lttf ld7f s'/fx¿nfO{ ;ldIff
lg0f{o lng ;Sb}gg\ . To;}n] ;dfhjfbL klg kLl8tx¿sf tTsfnLg ;d:of xn :jfldTj /fHon] lng'kg]{ nufotsf
/ To;sf] g]tT[ j g]skfn] lng] atfOg\ . grfxg] zlQmx¿n] g]kfndf klg zflGt ug{ h?/L 5 . )^@–^# kl5
Joj:yf lagf b]zdf l:y/tf cfpg / ug{ ;Daf]wg x'g5 ] eGg] cfzf 5 . xfdL dfux¿ /fVb} zflGtk"0f{ ¿kdf cfGbf]ng,
g]tf lzn'n] ;fd|fHojfbL x:tIf]ksf] k|lqmofnfO{ e8\sfpg] k|of; ul//x]sf] bfaL dfcf]jfbLsf] jl/kl/ cfPsf] pknlAw /
xfd|f dfux¿ k"/f x'g] u/L sfg"g lgdf{0f kLl8tx¿sf] kL8f / ;Da] b gfsf] bafa / sfg'gL ;+3if{ ub}{ cfPsf 5g\ .
¿kdf Pd;L;L tgx'Fsf] w]/} 7fpFdf ;d]t u/] . pgn] d'ns ' sf] cfGtl/s jftfj/0fnfO{ ;+:yfut ug]{ s'/fdf st}
x'g] l:ylt b]lvPg . clxn] g]kfndf /fhgLlts/0f gul/of];\ .Ú d'n'sdf !* jif{cl3 ePsf] zflGt
l5/]sf] eGb} Pd;L;LnfO{ hg:t/af6} dfldnfdf rnv]n u/]/ pgLx¿n] zflGt xfdL klg r'Sof} ls < o;n] klg zflGt
;a}eGbf a9L sfg"g / ;+ljwfg gdfGg] o;}u/L, ;f]xL sfo{qmdnfO{ ;Daf]wg ;Demf}tfdf b'O{ dlxgfleq pgLx¿sf]
nv]6g\ k' g]{ ;d]t atfOg\ . pgn] clxn]sf] k|lqmofsf] afFsL sfdnfO{ cl3 a9fpg k|lqmof / kLl8tsf kL8f ;Daf]wgdf
;+:yf ;+;b\ xf] / To;kl5 ;/sf/ xf] . ub}{ ;lxb kl/jf/ ;dfh g]kfnsf cWoIf l:ylt ;fj{hlgs ug]{ Joj:yf ;d]t
;+;bLo /8fsf] s;n] w]/} e|i6frf/ ug]{ glbPsf] bfaL ub}{ Pp6f jf b'O{ j6f s]xL ;d:of eof] ls <
kl5Nnf !) jif{df !! ;/sf/ ag] . v'df ;'jb] Ln] a]kQf of]4fsf kl/jf/nfO{ ul/Psf] lyof] t/ To;sf] sfof{Gjog x'g
/ ;Qfdf hfg]dfq} /x]sf] eGb} bnfn bnn] dfq} rfx]/ d'ns ' sf] zflGt k|lqmofsf] zflGt k|lqmofnfO{ 6'ªo\ fpg /fhgLlt
oxL cj:yf /lx/xg] xf] eg] ;+;b\n] cfGbf]ngsf] lbzfdf cufl8 a9\g afWo ;s]g . ljleGg cfGtl/s tyf afXo
k'h
F LjfbL Joj:yfsf] ljsNkdf g]kfnL sfdn] k"0f{tf gkfpg] atfP . bnx¿df uDeL/tf g} b]V5' . d lg/fz
sfg"g g} agfpg g;Sg] eof] .Ú gkfl/of] ; eGb} pgLx¿sf] l:ylt zlQmsf] sf/0f klg of] k|lqmofn] ult
ljz]iftfsf] ;dfhjfb g]skfn] cufl8 dxf;lrj u'?ªn] eg]– …clxn] 5}g, b]zdf ;+3Lo k|0ffnL, u0ftGq h:tf
o;}u/L, ;f]xL sfo{qmdnfO{ ;Daf]wg ;fj{hlgs ug{ cfu|x ul/g . pgn] elgg– lng ;s]sf] 5}g .
;f/]sf] ;d]t pNn]v ul/g\ . d'ns ' df h'g kl/jt{g ePsf 5g\, Tof] kl/jt{g a]kQf / ;lxb kl/jf/sf] of]ubfgn]
;a} a]kQf / ;lxbx¿sf] alnbfg / cfPsf] xf], Tof] gePsf] eP of] Joj:yf
lj1fkg af]8{
eg] efg' gu/kflnsfsf] OGrfh{ ljj]s
;L / k|tfk ;L ;]qm]6/L x'g5 ] g\ . aGbLk"/df cGt/f{li6«o zlQm s]Gb|kl| tsf] cfzf / :jfy{ ;+ l jwfg;efaf6} zflGt k| l qmofnfO{
kj{t ;L OGrfh{, s?0ff ;L ;]qm]6/L s]lGb|t sdhf]/Ln] zflGt k|lqmofnfO{ cufl8 6'ª\ofpg sf]l;; u/]sf lyof}+ . zflGt
lgjf{lrt ePsf 5g\ eg] cfa"v}/]gL a9fpg ;d:ofx¿ pTkGg eP . To;n] k| l qmof, a] k Qf kl/jf/ nufotsf
ufpFkflnsfdf u0f]; ;L OGrfh{, nId0f ca /fli6«o :jfwLgtfnfO{ s]Gb|df /fv]/, ljifox¿ s'g} /fhgLlts bnsf] ljifo
cfTd;ldIff u/]/ zflGt k|lqmofsf afFsL dfq} xf]Og, /fli6«o ;jfn x'g\ . o;nfO{
If]Kof:q k|sfzg s]Gb|åf/f k|sflzt, ;Dkfbs M /fh]Gb|k|;fb lrdf}l/of, sfof{no M yfkfufpF, sf7df8f}F, df]afOn M (*$!$)#*%!,
E-mail : chhepyastra@gmail.com,website: www.janakhabar.com d'bs
| M lwDn] ckm;]6 k|;
] , b]jLgu/, kmf]gM %!&@^%%