BILANCI

Kontabiliteti proceson informacione t cilat emrtohen si pasqyra financiare.Nprmjet ktyre informacioneve biznesi komunikon me publikun.N kt drejtim, nj prej pasqyrave fundamentale t raportimit financiar sht bilanci i gjendjes.
Bilanci raporton n form t permbledhur gjendjet (saldot) e llogarive t pasuris,kapitalit t vet dhe detyrimeve t biznesit n datn e ndrtimit t tij pr nj periudh t caktuar kohore

Bilanci ndryshe emrtohet pasqyr e pozits financiare prkatsisht pasqyr e gjendjes financiare Emrtimi bilanc vjen nga presupozimi se ndrmjet totalit t pasuris n njrn an dhe totalit t kapitalit dhe detyrimeve n ann tjetr,duhet t egzistoj nj gjendje e baraspeshuar.Me fjal t tjera totali i pasuris n bilanc duhet t jet i barabart me totalin e kapitalit t vet dhe detyrimeve. Kjo baraspesh e ketyre dy anve mund t shprehet me ann e ekuaciont si n vijim: Pasuria = Kapitali i vet(Ekuiti) + Detyrimet

Ky ekuacion n fakt quhet ekuacion themelor i bilancit.Nqoftse u referohemi elementeve t prfshira n ekuacionin e bilancit ather rrjedh se nprmjet tij raportohen t matura :pasuria,kapitali i vet(pronarit) dhe detyrimet e biznesit.Kto tri koncepte prfaqsojn edhe pjest kryesore t bilancit.Prezentimi i ktyre elementeve n mnyr korekte dhe me besueshmri maksimale e bjn bilancin t jet fotografia m besnike e pozits financiare t firmes

Formatet(modelet) e bilancit
a)Formati vertikal ose n form raporti b)Formati horizontal ose n form t llogaris T Bilanci identifikohet me cilsit specifike t tij t cilat duhet ti prmbaj kjo pasqyr sikur n vijim: a)Emri i entitetit pr t cilin prgatitet bilanci b)Emri i pasqyrs financiare si bilanc c)Data e prpilimit t bilancit d)Njsia monetare n t ciln jan matur kategorit e tij Formati vertikal pr prgatitjen e bilancit kryesisht prdoret n praktik ,kurse formati horizontal prdoret n studime sepse kuptohet m leht nga individet q merren me studimin e kontabilitetit.

 Ilustrimin e formatit vertikal dhe horizontal t prgatitjes s bilancit po e prezentojm nprmjet shembullit n vijim : Shembull : Le t supozojm se firma Elkos me 31.12.2007 ka patur kt saldo(tepric) n llogarit e librit kryesor: ndrtesat 700.000 , makinerit 200.000 , paisjet 100.000 , inventari i mallit 100.000 , blersit(llogarit e arktueshme 80.000 , parapagimet 20.000 , keshi 100.000 , kapitali i kontribuar 900.000 , krediti afatgjat i pagueshm 200.000 , furnitort(llogarit e pagueshme) 120.000 , tatimi n fitim i pagueshm 60.000 , pagat e pagueshme20.000 .

ELKOS Bilanci me 31.12.2007 Pasuria Ndrtesat Makinerit Paisjet Totali i pasuris afatgjat Inventari i mallit Blersit(ll.arktueshme) Parapagimet e qiras Keshi Totali i pasuris afatshkurtr Totali i pasuris 700 000 200 000 100 000 1 000 000

100 000 80 000 20 000 100 000

300 000 1 300 000

Kpitali i vet dhe detyrimet Kapitali i vet Totali i kapitalit t vet Detyrimet afatgjata Krediti afatgjat i pagueshm Totali i detyrimive afatgjata Furnitort (Llogarit e pagueshme ) Tatimi n fitim i pagueshm Pagat e pagueshme Totali i detyrimeve afatshkurtra Totali i detyrimeve Totali i kapitalit t vet dhe detyrimeve

900 000

900 000
200 000 200 000 120 000 60 000 20 000 200 000 400 000 1 300 000

Formati horizontal i bilancit

Pasuria

Elkos Bilanci me 31.12.2007

Kapitali I vet dhe detyrimet Shuma 900 000 200 000 120 000 60 000 20 000

Emrtimi I llogarive Ndrtesat Makinerit Paisjet Inventari I mallit Blersit(ll.e arktueshme) Parapagime e qiras Keshi Totali I pasuris

Shuma Emri I llogarive 700 000 Kapitali I vet 200 000 Krediti afatgjat I pagueshm 100 000 Furnitort(ll. e pagueshme) 100 000 Tatimi n fitim I pagueshm 80 000 Pagat e pagueshme 20 000 100 000 1 300000 Totali I kapitalit t vet dhe de.

1 300000

Klasifikimi i Bilancit
Pasuria ndahet n dy lloje kryesore: - Pasuri jo korente(afatgjat) -Pasuri korente(afatshkurtr) Pasuria afatgjat mbahet pr tu prdorur nga biznesi n aktivitetin operativ t tij dhe se afatin e prdorimit(maturimin) e ka m t gjat se nj vit.Llojet kryesore t pasuris afatgjat jan: - Patundshmrit,impiantet dhe paimet - Pasuria e paprekshme - Investimet financiare dhe fondet pr qellime speciale

 Patundshmrit impiantet dhe paimet jan n form fizike, mund t preken, shihen dhe maten fizikisht.Ky grup i pasuris jan t destinuara pr aktivitetin operativ t biznesit me fjal tjera jan fundament i aktivitetit afarist t tij.Ndryshe pasurit e tilla emrtohen edhe si pasuri fikse. Resurset natyrore

Pasurit e paprekshme ngjajshm me patundshmrit,impiantet dhe paimet jan pasuri afatgjat dhe nga ato biznesi pret t ket dobi n t ardhmen.Ky lloj i pasuris sht n form t t drejtave dhe nuk kan substanc fizike.Shembuj t pasuris s paprekshme jan: patenta,licenca,franshiza,goodvilli,shenja tregtare etj.Kosto fillestare e tyre evidentohet ngjajshm me pasurin fikse por procesi i alokimit t kostos fillestare n shpenzime t periudhs quhet amortizim prderisa ky proces kur sht n pyetje pasuria fikse emrtohet si zhvlersim.

Investimet financiare
Investimet financiare dhe fondet pr qllime speciale jan pasuri jo operacionale. Kur firmat blejn letra me vler t kompanive tjera n kt rast investimet e tilla trajtohen si pasuri afatgjat nqoftse ajo pretendon ato ti mbaj n periudha m t gjat se nj vit me qllim t prfitimit t dobive n t ardhmen.Prej investimeve n letrat me vler t kompanive tjera firma pret pr t marrur dividendn nga aksionet ose kamatn prej obligacioneve

Pasuria afatshkurtr(korente)
N pasurin afatshkurtr prfshihet keshi dhe pasuria tjetr e cila pritet t shndrrohet n kesh ose konsumohet brenda nj viti apo n suaza t ciklit normal operues. Prfaqsuesit kryesor t pasuris afatshkurtr jan:Inventari i mallit,blersit(ll.e arktueshme),parapagimet e shpenzimeve,investimet financiare afatshkurtra etj.

Kapitali aksionar
Prfaqson t drejtat e pronarve n pasurin e koportats.N fakt krkesat e pronarve ndaj pasuris s ndrmarrjes jan t barabarta me shumn e pasuris e cila mbetet pasi t zbriten t gjitha detyrimet .

Tek bizneset inokose kapitali i pronarit evidencohet n nj llogari t veant t quajtur kaitali i vet(i pronarit) . Bisneset partnere jan n pronsi t disa pronarve, prandaj kapitali i secilit pronar n bilanc raportohet n form t veant.Pr dallim nga bisneset inokose dhe ato partnere, kapitali i pronarve t korporats quhet kapital aksionar dhe si i till ai konsiderohet shum m kompleks. Kapitali aksionar prbhet prej dy kategorive : a)Kapitali i kontribuar(fillestar) dhe b) Fitimi i mbajtur.

Detyrimet afatgjata(jo korente

Jan obligime t ndrmarrjes t cilat e kan maturimin gjegjsisht afatin e pagess ndaj tyre m t gjat se nj vit. Kategorit kryesore t detyrimeve afatgjata jan: obligacionet e pagueshme ,krediti afatgjat i pagueshm,detyrimet ndaj qiras kapitale,tatimi i shtyr,detyrimet ndaj pensioneve etj

Detyrimet afatshkurtra
Furnitort(llogarit e pagueshme) Pagat e pagueshme Tatimi n fitim i pagueshem Tatimi i shtyer Krediti afatshkurtr etj.