konfzyon

Dr.Mustafa VARLIK mraniye E.A.H Acil Tp Klinii 2012

KONFZYON NEDR
Konfzyon ; hafza, dikkat ve bilinte deiiklik anlamna gelir.

Konfzyon bir tan deildir, bir SEMPTOMDUR.

Klinik dilde balangca gre deiiklik olarak sylenir.Ek olarak,idame ettirme yetenei ve dikkati toplama da bozulmutur.

Konfzyon ksa sreli hafzann hafif bozukluundan, evreye olan ilgisizlik ve duyusal girdilerin ilenmesiyle ilgili geni apl bir yetersizlie kadar geni bir spektrum ierir.

Bu ar duruma DELRUM denir

Deliriumun iki alt tipi vardr; 1)Hiperaktif

2)Hipoaktif

Hiperaktif delirium, artm uyanklk, artm psikomotor aktivite, ynelim bozukluuna bal ve halsinasyonlarn elik etmesiyle ilgili akut konfzyonel bir durumdur.

Hipoaktif delirium (sessiz delirium) da ise, konfzyonel durum mevcuttur ama davran ve uyanklkta azalma vardr.

Doktorlar hastalardaki konfzyon insidansn kmsemektedirler.

Konfzyon izole ve aklanamam bir durum olarak ortaya karsa, daha fazla lgi grmektedir.

AS hastalarnn %2 sinde hastanedeki hastalarn %10 unda hastanedeki yal hastalarn %50sinde konfzyon ortaya kt bildirilmitir.

Patofizyoloji Konfzyon genellikle bilincin ierik ksmnn bir problemidir. Bir ok klinik sre kortikal fonksiyonlar bozup konfzyona sebep olabilir.

Yaygn kortikal disfonksiyonun,substrat eksiklii(hipoglisemi veya hipoksemi), nrotransmitter disfonksiyonu veya dolam disfonksiyonuna sekonder olutuu dnlmektedir.

Akut konfzyonun izlemi altta yatan sebebi aratrmay gerektirir.

Kortikal disfonksiyonlarn ouna 4 grup bozukluk neden olur; 1)MSS ini sekonder olarak etkileyen hastalklar 2)Primer intrakranial hastalklar 3)Ekzojen toksinler 4)la kesilmesi durumlar

Hzl deerlendirilme ve Stabilizasyon

Akut konfzyonla gelen hastalarn ouna hzl mdahele gerektirmez.Bunun istisnas vardr: 1)HIPOGLSEM 2)HPOKSEM 3)OK Tm konfzyonlu hastalar iin ate,oksihemoglobin saturasyonu ve yatak ba glukoz seviyesini ierecek ekilde vital bulgular hzl bir ekilde deerlendirilmelidir.

Hastalarn kendilerine ve dierlerine zarar vermeleri engellenmelidir. Aile yeleri hastay takip ve rahatlatmada nemli yardmclar olabilir.

Anormal ve unstabil vital bulgular olan bir hastada, tedavi sistemik durumun dzeltilmesine yneliktir. rnein; akut pulmoner demi, hipoksisi ve konfzyonu olan bir hasta ak bir ekilde pulmoner dem iin deerlendirilmeli ve tedavi edilmelidir.

Genel olarak,izofreni ve dier psikiyatrik bozukluklar olan hastalarda, oryantasyon ve dikkat testleri, kognitif testler, durum ok iddetli deilse normaldir.

Psikoz, nonspesifik bir sendromdur ve psikiyatrik ve organik orjini ayrmak iin dikkatli bir deerlendirme gerekir

Organik ve fonksiyonel kaynakl Konfzyonu ayrt etmek iin bulgular ORGANK yk Akut balang Tm yalar Mental durum muayenesi Deien bilin seviyesi Dezoryante Dikkat bozukluu Yakn hafza bozuk Halsinasyonlar:grsel,taktil iitsel Kognitif deiiklikler Fizik muayene Anormal vital bulgular Nistagmus Fokal nrolojik bulgular Travma iaretleri yk Haftalar veya aylar sren balang 12 ila 40 ya aras balang Mental durum muayenesi Uyank Oryante Ajite anksiyete Zayf anlk bellek ounlukla iitsel halsinasyonlar Delsyonlar Fizik muayene Normal vital bulgular Nistagmus yok Kastl hareket Travma iaretleri yok FONKSYONEL

Ana Bulgular Bilin dzeyinde azalmayla gelen bir hasta dikkatli bir anamnez alnarak, hzl yatak ba testleri dahil muayene ve belirli testlere cevab gzlemek gibi (rn, dekstroz veya nalokson) uygun muayene yaplarak deerlendirilir.

Laboratuvar testleri ve tansal grntleme yntemleri daha az yararldr.

yk

Konfzyon genelde aile yeleri ve bakclar tarafndan belirlenir. Anamnezin esas amac hastann en son gsterdii normal dnce ve davranlar belirlemektir.
Konfzyonun sresi, ila tedavisinde yakn zamanda deiiklik ve yakn zamandaki hastalklar anamnezde nemli noktalardr.

Fizik muayene
Mini mental durum testi (MMSE) nerilir ama acil servislerde seyrek olarak kullanlr (uygulamak iin gerekli zaman nedeniyle)

Daha hzl bir test, Hzl Konfzyon Skalas (Quick Confusion Scale(QCS) gelitirilmi ve acil servislerde denenmitir.Bu test hastann mental durumunu objektif olarak ler ve MMSE ile sk korelasyon gsterir.

. Tarama testleri, hastann konfzyonunu hzl bir ekilde belirleyebilir, ileri tetkik gerekip gerekmediini gsterebilir.

Her iki testte hastann dikkatini gerektirir. Eer hastann dikkati bozulmusa test imkansz hale gelir

Saylarn ileri (be veya alt basamak) veya geri (drt basamak) tekrar ksa ve z bir dikkat testidir.

Bir kelimenin heceletilmesi de hastann dikkat kabiliyetini ler

ZAMAN KAVRAMI tarih nedir?

KAYDETME dikkatli dinle. 3 kelime syleyeceim. Ben durduktan sonra tekrar edeceksin. Hazr msn? ite . . . EV (dur), ARABA (dur), GL (dur).imdi bu kelimeleri tekrar et. [5 defaya kadar tekrar et, ama sadece ilk deneme skorunu say SMLENDRME Bu nedir? [bir kalem gster.]

OKUMA Ltfen bunu oku ve dediini yap. [uyarc formda kelimeleri gster ] GZLERN KAPAT

Fizik muayene konfzyon sebebi olarak pnmoni veya konjestif kalp yetmezligini belirleyebilir.

Ate enfeksiyonu iaret edebilir

Konfzyon durumlarnda konuma tutarsz olabilir, konuma hz artm veya azalm olabilir.

Laboratuvar testleri
Anamnez ve fizik muayene klinisyene laboratuvar testlerini semede yardmc olur.

Puls oksimetre hipoksiyi, yatak ba glukoz seviyesi hipoglisemi veya hiperglisemiyi tespit eder. Yal hastalarda ate olsada olmasada idrar tahlili yaplmaldr.

Acil serviste elektrolitler ve EKG konfzyonun sebebini belirlemede deerlidir Tam kan saym ok yararl deildir.

Febril bir hastada hastaneye yat bekleniyorsa ve enfeksiyon kayna belli deilse, kan ve idrar kltrleri alnmaldr.

Plevral efzyon veya asit varlgnda parasentez veya torasentez uygundur.

BT baka konfzyon sebebi belirlenemeyen SSS lezyonlar iin kullanlr. LP baka kaynak yoksa SSS enfeksiyonunu ortaya kartr veya elimine eder.

Serebrospinal sv analizi,bakteriyel menenjit, ensefalit, aseptik menenjit veya subaraknoid hemoraji tehisine gtrebilir.

Eer konfzyonun sebebi belirsiz kalrsa, acil serviste pek kullanlr olmayan MR-EEG gibi ek deerlendirme iin yat gerekebilir.

Ayrc Tanlar
Morbidite ve mortaliteyi nlemek iin,acil tan ok nemlidir.

Konfzyonun tehisi, koma ve dekompanse psikiyatrik sendromlar gibi bilin deiikliine neden olan dier durumlarn ekarte edilmesini ierir.

Deimi mental durum evet koma,stupor evet inme,kitle hayr

azalm bilin dzeyi Akut fokal nrolojik defisit? Hemiparazi,afazi,grsel alan azalm hayr

Anormal dikkat,
Anormal mental durum testi hayr

evet

konfzyon
delirum (ajitasyon)

Dnce bozukluu
Olas pskiyatrik bozukluk

Ampirik yaklam

deal olarak tedavi altta yatan sebebe yneliktir. Olas tan belirlenene kadar aratrmaya devam edilmeli, konsltasyon ve yat gerekliyse yaplmaldr.

Atei olan bir hastada konfzyonun sebebi ounlukla sistemik bir enfeksiyondur. riner sistem enfeksiyonu ve pnmoni en sk kaynaktr ama yumuak doku enfeksiyonlar da gz nnde bulundurulmaldr.

Nbet sonras konfzyon epilepsili hastalarda yaygndr ama 20-30 dk iinde iyilemelidir.

Eer hasta nbetten sonra bilinsiz ve konfze kalrsa, srekli yada aralkl nbet aktivitesi(rn,nonkonvlzif nbetler) dnlmelidir.

Nonkonvlzif status epileptikus nadirende olsa grlebilir ve yallarda tans zordur.

Bazen hastann gvenlii iin konfzyonun veya ajitasyonun tedavisi gereklidir.

Lo k veya psikososyal terapi yararl olabilir.

Hastay yatrma ve zaptetme(balama) yaral olabilir

Ajtasyonu azaltmak iin benzodiyazepinler vaya butirofenonlar kullanlabilir. Bu ilalar mental durumu deitirip deerlendirmeyi zorlatrabilir.

nlemler Konfzyonlu hastalarn ou ek tan sreci,geni gzlem ve tedavi iin hastaneye yatrlr veya acil servis nitesine kabul edilir.

stisnalar; tedavi sonras durumu hzla dzelen inslin baml hipoglisemi, orjini bilinmeyen jeneralize nbet ,etanol yada ila alm sonras intoksikasyon gelien hastalardr.
Bu hastalar gzlenip tans kesinletikten sonra taburcu edilebilir. Dzelmemi konfzyon veya aklanmam tekrar eden bulgular varsa hasta yatrlp dikkatlice deerlendirilmelidir

Konfzyon Substrat kontrol, Glukoz,oksijenizasyon kontrol gerektii gibi dzelt

normal
ate? hayr Enf. kaynan bul

yk,FM,olas nedeni belirle

hayr tehis belirsiz

olas nedeni takip

acilde temel testler(CBC,elektrolitler,TT,EKG,PAAC) acilde ileri tetkik ve konsltasyon (BT,LP,tiroid,EEG,toksikoloji analizi,gerekliyse kltr,MR)

yat,ileri tansal testler

SORU

KATKI