BUZDA SEYIR

Buz Yaplar
Deniz buzlar

Buzdalar (iceberg)

Nehir buzlar

Gemi st yaps buzlanmalar
Deniz Buzlar

- Konveksiyonel yer
deitirme dngs

- Tuzun etkisi

- 24.7 deeri
Deniz

buzu

oluma

safalar
Buz Dngs
Balangta saf sudur.

Brineler

-23
0
C de buz salam bir maddedir

Kullanm iin iki yl
Buz Evrimi
I. Buz geliimi
Sakin durum
alkantl durum
Nilas:
dark nilas
(<0.05 m kalnlk)
light nilas
(0.05-0.1 m kalnlk)
buz geliimi
Young ice:
grey ice (0.1-0.15
m)
grey-white ice
(0.15-0.3 m)
Frazil ice: kk
partikl ve
tabakalarn su
iinde asl kalmas
kristallerin su
yzeyinde toplanmas
Grease ice:
tabakalar halinde
su yzeyine
fraziln toplanmas
dalgal blgede buzun
geliimi
Pancake ice: fraziln
byk paralar halinde
birlemesi
buzun
kalnlama
s ve
yalanmas
First-year, white ice
en az bir
yaz
erimemesi
Old ice
(second- ve
multiyear)
Buz Evrimi
II. Buzun
defermasyonu
Ayrlma rejimi
Birleme rejimi
atlak
oluumu
(crack)
Bir buzun dieri
stne kmas
(genellikle ince
buzlar kapsar)
Bask srt oluumu
(genellikle daha
kaln buzlar
kapsar)
Geit
oluumu
(lead)
Kvrml
aklklar
(polynya
Buz Evrimi
III. Buz evrimi
ve erime
Erime
Kar tortusu ve su basmas
Yzeyde
erime ve su
birikintileri
Kar tortusu
Su basmas ve kar
buz oluumu
Rotten ice
floelerin
tamamen
erimesi
deniz seviyesinin altnda
buz yzeyinde knt
DENZ BUZUNUN HAREKET VE KALINLII
Deniz buzu rzgarla hareket eder.

KYK saa, GYK sola gider.

zobarlara paralel denebilir.

Srklenme rzgar hzna, buz younluuna, ridging oranna baldr.


Dme hznn
Rzgar hzna oranna
Wind drift factor denir.

Buzun Bymesi ;

- Hava scakl
- Balang buz kalnl
- Kar kalnl
- Kar younluu
- Rzgar iddeti
- Deniz suyu tuzluluu
- Deniz suyu younluu
- Deniz suyu ve buzunun z slar

Deniz Buzlar ve Biimleri
New ice





Young ice


First-year ice


Old ice
Frazil ice <10cm kalnlk
Grease ice
Slush
Shuga
Nilas
Pancake ice >10cm kalnlk
Grey ice 10 15 cm kalnlk
Grey-white ice 15 30 cm kalnlk
Thin first-year or white ice 30 70 cm kalnlk
Medium first-year ice 70 120 cm kalnlk
Thick first-year ice > 120 cm kalnlk
Second-year ice
Multi-year ice
Brash Ice : Genilii 2 m den ok olan yzen buzlarn meydana getirdii topluluk.
Brash ice
Brash icen
donmas
Fast Ice : Fast ice, sahil boyunca salam kalm burada karayla bir buz duvar veya
bir buz cephesi, slk veya karasal bir buzda ile birlemi bir deniz buzu biimidir.
Fast ice
First-year Ice : Bir ktan fazla bymemi young icedan gelimi deniz buzudur
Thin first year ice
ve ak suda yeni
buz oluumu.
Genel hatlaryla
medium-sized first-
year floeler.
Dank srtl
first-year ice.
Genel hatlaryla
first-year floeler.
Floe : Nispeten dz bir tabaka halindeki deniz buzudur.
-Floeler kardan karya 20m den kk
aralklysa cake ice adn alr.

Dev :genilii 10 kmden byk
ok geni: genilii 2-10 km
Byk : genilii 500-2000 m
Orta : genilii 100-500 m
Kk : genilii 20-100 m
Kubak floelerin deiik boyutlar
Fracture Frazil Ice
Grease Ice
Grey-white Ice
Iceberg
Lead : Sea ice alan iinde bulunan ve yzey gemilerinin
seyredebildii geit yada fracturelerdir.
Lead
Pack lead
Rafting : Basncn
iletilmesiyle bir buzun dieri
stne kmas olaydr.
Ridging : Basn sonucu
deniz buzunun srt haline
gelmesidir.
Nilas
rafting
Ridging
Thin grey-white ice ridging ve
rafting etkilerini gsteriyor.
DENIZ DURUMLARI
GEMIDE BUZLANMA
Sebep :
Dondurucu hava koullar ile birlikte sis oluumu
isenti, yamur ve sulu karn donmas
Gemiye arpan sularn veya deniz suyuserpintisinin donmas
- Drt kuvvetten fazla rzgar donmay hzlandrr.
- Rzgar st buzlar tehlike tekil eder.
- Gemi su ekimi ne kadar fazlaysa o kadar ok ve hzl buz oluur.
- Buz frtnas buzlar, su serpintilerinden oluan buzlardan kaygandr.
Kar neri ve nlemler :
- Mmknse rota lk blgeye deitirilmeli !
- Gverte abuk ve sk temizlenmelidir.
- Elektrik aksaamlara zen gsterilmelidir.
- Gemi hayati aksamlar (anten, rgat, vb.) korunmaldr.
- Boru devreleri kesinlikle drain edilmeli.
- Gvertede alan personel mmknse ierde altrlmal.
- Mmkn deilse sksk kontrol edilmeli.
- Gemi souk blgelere giderken gerekecek ilalar temin edilmelidir.
BUZDA SEYIR
Hazrlk ve Kaptann Sorumluluklar
Birinci prensip manevra serbestlii salamak ve korumaktr.
temel gemicilik kural uygulanmaldr.
1. Yava bir hzla bile olsa ilerlemeye devam edin.
2. Buzun hareketiyle ilerleyin, buza kar direnmeyin.
3. Ar sratin hasara yol aaan gz nnde bulundurun.
Hzl yant veren makine ve dnem motoru gerekir.
Gvenilir seyir ve haberleme cihazlar gerekir.
Ka trimli olmal ve pervane iyice suda olmal.
Balast ve su tanklar %90dan fazla doldurulmamal.
Buz Devriyesi ve Buz Raporlar
Rapor bilgileri;
i. Buz tipi
ii. Buz mevki
iii. Gzlem tarih ve saati
iv. Hava scakl
v. Rzgar kuvveti ve deniz durumu
vi. Geminin mevki
1913 ylnda Uluslararas Buz Devriyesi kurulmutur, USA Coast Guard
ynetir, masraflar SOLASa taraf lkelerce karlanr.
Buz mevsimi boyunca hizmet verir.
BUZ DEVRYES ICEBERG RAPORLARI
YKSEKLK (m) BOY (M)
GROWLER l'in altnda 6'dan az
SMALLBERG 1-15 6-60
MEDIUMBERG 16-45 61-122
LARGEBERG 46-75 123-213
VERY LARGE BERG 75'in zerinde 213'n zerinde
BLOCKY : Dik kenarl ve dz tepelidir.Boy/ykseklik oran 5'den azdr.
DRYDOCK : U eklinde bir vadiye benzer ortas anmtr ve her iki yanda duvarlar vardr.
DOME : st kubbeye benzer.
PINNACLED : Bir ya da daha ok koni veya piramitler hakimdir.
TABULAR : st dzdr.Boy/ykseklik oran 5'den fazladr.
TLTED BLOCKY : Belli ynlerden bakldnda gen eklinde ykselen, eimli Blocky'lerdir.
Buz Tespiti ~ Buza Giris ~ Buzda Ilerleme
Drift Pack Ice
Ik yaylmas (blink ice)
bulutsuz ; buz ynnde aydnlk sar
bulutlu ; bulutlarda beyaz bir parlaklk
bazen ; sar beyaz ayn anda grlr
siste ; beyaz blgeler buzu gsterir


Deniz yzeyinin dzelmesi
Antartikde karadan uzakta canllarn grlmesi
Ufak buz paralar
Suyun rengi
Serap etkisiyle tespit
Aurora
Radar
Radarda buz belirtisi olmamas
geminin yaknnda tehlikeli buz olmad anlamna gelmez.
a. Buz ani olarak grlecei iin buzun beklendii blgelerde radar srekli
olarak ak tutulmaldr.
b. Sert havalarda deniz ekolar (sea clutter) geni apl bir alan kaplar.Bu
durumda radara gvenilemez.
c. Youn pack ice alanlar her trl deniz koullarnda en az milden
grlebilir.
d. Buz sahasnda bir floe'nin snr belirli iken ak deniz snr belli deildir.
e. Radar bazen kar, sulu kar ya da sanaklar tespit edebilir.Bu durumda
gzcler arttrlmal veya sanaklardan kamak iin rota
deitirilmelidir.
f. Bir ceberg'den alnan ekonun gc ceberg'in uzaklna ve llerine
bal olmaktan ok ekoyu veren yzeyin eimine baldr.
Buza Girmek ve Buzda lerlemek
K a m a k e n d o r u s u ! ! !
arpmada dik a ve bodoslamayla girilmeli
Buza ar yolla girilmeli
Makine manevraya hazr olmal
Glacier buzlardan uzak durulmal
Gr yoksa hareket edilmemeli
Kyya yakn duran gemi pruvasn ak denize vermeli
Youn buzda demirlemeden kanlmal
Pervane ok iyi korunmaldr
Alabanda yalnz acil durumda baslmal
Buzun skt yerden gemeye allmamal
Leadler kullanlmal
Gemi youn buz tarafndan durduruluyorsa tornistandan kanmal
Skan gemi buz kran almak zorunda kalr ama trim ve meyille
oynanarak gemi kurtarlabilir.
BUZKIRAN
zel tehizatl ve takviyeli.

Nkleer g tercih edilir.

Krma prensibi buza arlk vermektir.

Air bubbling sistemi.

Kesici sitem de kullanlr.
Konvoy tipleri ;
Tek gemi konvoyu (single ship convoy)
Basit konvoy (simple convoy)
Kompozayd konvoy (composite convoy)
Konvoy says iin buz miktar ve
gemi zellikleri nemlidir.
Bazen buz kran sert buzda
arpma etkisiyle geri frlar.
Konvoy kaptan genelde
buzkran kaptandr.
Konvoy kaptan u bilgileri ister;
a. Boy
b. Devir dairesi ap
c. Ykl tonaj
d. Draft
e. Makine gc
f. Makine cinsi
g. Pervane aft adedi
h. Kaptann buz tecrbesi
Buz konvoyunun prensipleri ;
- Kuvvetli ve byk gemiler nden buza sokulur ama zayf gemiler iin buz koullarnn
iyilemesi beklenmeli
- En sratli ve en iyi manevra yapan gemi buz krann arkasnda yer alr
- Yava gemi konvoyun ortasnda hzl geminin arkasnda yer almaldr
- ki veya daha ok buz kran varsa biri konvoyun bir iki mil nnde gider
- Her kaptan konvoyda yerini bilmeli, mesafesini kaybetmemeli, buzkrann kanaln takip
etmelidir
- Yedekleme donanm hazr olmal, buzkrann sinyalleri doru alnmal ve tekrar edilmelidir
- Konvoy kaptan mesafeyi belirler gemiler korumak iin tm seyir yardmclarn kullanr
- Mesafe yol kaybna yol aar yakn takipde ilerleme kolaylar
- Buz kran rotay belirler
- Mesafe nemsenmez open water tercih edilir, rzgar ve aknd dikkate alnr
- Kural 4/10 youn buzda 8 mil hzla gitmektir, younluk 1/10 artarsa hz 1mil kesilir
- Puruvadaki gemiye arpmamak iin tornistan yerine buza arpmak tercih edilir
- Buz kran yedekleme srasnda buz krma ilemi yapamaz
- Btn gemiler yedekleme donanmn hazrlamal 5,5cmlik eliktel halattan sapan ve
yedekleme frdnds tavsiye olunur
- Buza girmeden nce demirler gverteye alnmal ve balanmaldr
- Open pacck ie da yedek halatnn tamam kullanlr close pack ice da 10 15 mt halat kullanlr
atma kanlmazdr
- Gemi buzda sknca iaret vermelidir pervaneyi korumak iin ok ar devirde dnmeye
devam ettirmelidir
KUTUPLARDA SEYR
Yksek enlemlerde ;
enlem ve boylamlarn nemi kalmaz
yerel saatin nemi kalmaz
gnein douu ve bat deiir
jeodezik kontroller ve mesafe lmleri yetersizdir
corafi mevkiilere gvenilmez
seyir bilgileri yetersizdir
sis ska grlr
magnetik pusula etkisiz kalr
cayro gvenilirliini kaybeder
Denizciler ;
yalnz gne bazen aydan rasat yapabilir
running fix yaplmaldr
rota ve srat deiiklikleri zamanlaryla kaydedilmelidir
echosounder altrlmal derinlik sk kontrol edilmeli
Hazrlayanlar ;

Erdem YILMAZKASAPOLU
Gv IV B Osman NAVCI
Grkan ZL
KAYNAKLAR


1- Admiralty,The Mariner's Handbook, Millennium
Souvenir Edition

2- Bowditch,N, 1984, American Practical Navigator,
Volume-1, 1414s.

3- Pamell,G.O,1986, Manuel Of Ice Seamenship, U.S
Coast Guard

4- www.antcrc.utas.edu.au/aspect/seaiceglossary.html

5- ww.terraquest.com/va/science/snow/snow.html

6- Dietrich, G., (1980), General Oceanograpy, Second
Edition, Berlin, Germany. Sgen,