You are on page 1of 54

YERALTI SUYU

1
Prof.Dr.KadirDirikDersNotlar

Yeryzndeki sularn greceli miktarlar.


1.36 milyar km3 olarak tahmin edilen suyun
% 97.2si okyanuslarda bulunur; geriye
kalann ou olan % 2.15i ise karadaki
buzullarda yer alr.
Prof.Dr.KadirDirikDersNotlar

Monroe & Wicander 2005

Hidrolojik Dng
Yamur ve bulutlar arasndaki balant bilinen bir gerektir. Ancak ilk
planda yamur ve karn yamas iin gereken nem nereden kaynaklanr?
Yeryzndeki btn sularn % 97.2si okyanuslarda olduuna gre
okyanuslarn yamurun kesin kayna olduunu dnrz. Gerekte
sular, okyanuslardan balayp atmosfere, atmosferden ktalara ve sonra
yeniden okyanusa dnen srekli bir dng iinde yer alr. Bu hidrolojik
dng, gne ndan g alr ve su, yzey koullarnda kolayca sv
halden gaza (su buhar) dnr. Atmosfere giren btn sularn yaklak
% 85ini oluturan okyanuslardan yllk olarak buharlaan su miktar tm
okyanuslarn zerinde 1 m kalnlkta bir su tabakas oluturacak
hacimdedir. Geriye kalan % 15 ise karadaki sularn buharlamasndan
gelmekle birlikte ana kayna okyanuslardr.
Kaynandan bamsz olarak su buhar, karmak bulut oluumu ve
younlama ilemlerinin meydana geldii atmosfere doru ykselir.
Hidroloji dngsnn buharlama, younlama ve ya eklinde
aamal bir srele snrl olduu durumda dnyadaki yalarn % 80
kadar dorudan okyanuslara der. Tm yalarn yaklak % 20si ise
yamur ve kar olarak karaya der.
3
Prof.Dr.KadirDirikDersNotlar

Bu durumda hidroloji dngs buharlama, younlama, su buharnn


okyanuslardan karaya tanmas, ya ve yzeysel ak olmak zere
daha karmaktr. Yan bir ksm daha derken buharlap dngye
yeniden girerken, karalara den yan yaklak 36,000 km3lk ksm
ise rmaklar ve nehirlerin yzeysel ak olan ak ile okyanuslara geri
dner. Btn yalarn gene de tm okyanuslara geri dnemez.
Bazs geici olarak gller, bataklklar, kar alanlar ve buzullarda
depolanr ya da yeralt suyu sistemine girdii yzey altna szar. Bu
sular binlerce yl boyunca buralarda kalabilir ama sonunda buzullar
erimekte, gller ve yeralt sular akarsular beslemekte ve bylece bu
sular da okyanuslara geri dnmektedir. Bitkilerin kulland sular da
terleme olarak bilinen bir sre ile buharlaarak atmosfere dner.
Ksacas, okyanuslardan gelen tm sular sonunda okyanuslara geri
dnmekte ve bylece hidroloji dngs yeniden balamaktadr.

4
Prof.Dr.KadirDirikDersNotlar

5
Prof.Dr.KadirDirikDersNotlar

Yeraltsuyu hareketi ve kuyularda eldesi, iinden getii malzemelerin iki


kritik zelliine bal olarak deiir: gzeneklilik (porozite) ve geirgenlik
(permeabilite).
Gzeneklilik ve geirimlilik Yeryuvarn oluturan malzemelerin nemli
fiziksel zellikleri arasndadr ve yeraltsuyunun hareketi, elde edilmesi ve
miktarnda byk oranda rol oynar. Suyun yeraltna szlmesinin nedeni
topran, kellerin ya da kayalarn boluklara ya da gzeneklere sahip
olmasndandr.
Gzeneklilik (porozite) kayacn boluklarnn toplam hacmine orandr.
ounlukla toprak, kel ya da kel kayalardaki partikller aras
boluklar ierirken dier gzeneklilik trleri atlaklar, krklar, faylar ve
volkanik kayalardaki boluklardan
oluur .
Farkl kaya trlerinin gzeneklilikleri deikendir ve kayacn byklne,
ekline ve kayac oluturan malzemelerin dalmna bal olarak deiir.
Birok magmatik ve metamorfik kaya tpk kiretalar ve dolomitler gibi
dk gzeneklidir. nk ierindeki kristaller birbirlerine sk bir ekilde
balanmtr. Ancak bu kayalar krkl haldeyse ya da yeraltsuyunun etkisi
ile ayrrlarsa gzeneklilik deerleri art gsterir.
6
Prof.Dr.KadirDirikDersNotlar

Bunun tersi olarak, iyi boylanm ve yuvarlam tanelerden oluan


krntl kel kayalar yksek gzeneklilie sahiptir. nk herhangi
iki tane birbirlerine sadece bir noktada temas etmekte ve bu taneler
arasnda byk boluklar yer almaktadr.
te yandan, kt boylanmal kel kayalar ise daha kk taneler
daha byk taneler arasndaki boluklar doldurduundan gzeneklilik
der ve bylece tipik olarak dk gzenekli hale gelir. Ek olarak,
taneler arasndaki imentolanma da gzeneklilii azaltr..
Gzeneklilik Yer gerelerinin bulundurduu yeralt suyunu belirledii
halde btn suyun kolayca alnabilecei garanti deildir. Yer
malzemeleri
gzenekli
olmalarnn
yan
sra
geirimlilik
(permeabilite) olarak bilinen svlar iletme yeteneine sahip
olmaldr.
Gzeneklilik ve geirimliliin ikisi birlikte yeraltsuyu
hareketinde ve elde edilmesinde nemli rol oynarlar.

7
Prof.Dr.KadirDirikDersNotlar

Kayacn gzeneklilii
kayacn byklne,
ekline ve kayac
oluturan bileenlerin
dalmna baldr.
a) yi boylanm bir
kel kaya yksek
gzeneklilie sahipken,
b) kt boylanm olan
dk gzeneklidir.
c) Kireta gibi
zlebilen kayalarda
gzeneklilik erimeye
bal olarak artarken, d)
kristalin metamorfik ve
magmatik kaya-arda
gzeneklilik krk yaplar
ile kendini belli eder. Kaynak:

Monroe & Wicander 2005

Modified from U.S. News and World Report (8


March 1991): 7273.

8
Prof.Dr.KadirDirikDersNotlar

9
Prof.Dr.KadirDirikDersNotlar

Kil ya da silt kelleri akl ya da kumdan daha gzeneklidir. Ancak


taneler arasndaki boluklar ok kk olduundan ve taneler ile su
molekl arasndaki ekim kuvveti de suyun hareketini nleyecek lde
byk olduundan dk geirimlilie sahiptirler. Tersine konglomera ve
kumtalarnda taneler arasndaki boluk miktar olduka byk ve
molekler ekim gc de bu nedenle kktr. Bol atlakl kireta ve
dolomit gibi kimyasal ve biyokimyasal kel kayalar ile birok magmatik ve
metamorfik kayata atlaklar birbirleri ile balantl olduklar iin
geirgenlikleri de ykselir ve suyun hareketini kolaylatrrlar.
Bilinen maddelerin gzeneklilik ve geirimlilii arasndaki ayrma en iyi
rnek kil ve kumdur. Kuma biraz su dktnzde hzla iine kerken kile
dktnzde su yzeyde kalr.
Yeraltsuyu tayan geirgen katmana (Latince aqua su anlamna gelir)
akifer (aquifer) denir. Taneleri iyi boylanm ve yuvarlam olan kum ve
akl kelleri en iyi akiferlerdir. atlaklar ve tabaka aras yzeyleri
znme ile genileyen kiretalar da iyi akifer zellii gsterirler. eyller
ile birok magmatik ve metamorfik kaya ise atlakl olmadnda geirimsiz
olduundan tr kt akiferlerdir. Bu tr kayalar ve yeraltsuyunun
hareketini engelleyen dier malzemelere akikld (geirimsiz malzeme)
veya akitard (dk geirimli malzeme) (aquiclude/aquitard) denir.
10

Prof.Dr.KadirDirikDersNotlar

Akifer (aquifer), suyu depolayan ve iletebilen jeolojik birimdir


(pekimemi kum ve akl).
Akikld (aquiclude), suyu depolayan ama iletemeyen jeolojik
malzemeler (kil)
Akifj (aquifuge), su bulundurmayan ve geiine izin vermeyen
geirimsiz jeolojik birimdir (granit).
Akitard (aquatard), suyu depolayan ancak iletme kabiliyeti
snrl jeolojik birimdir (killi kum).
Serbest Akifer (confined aquifer), alttan geirimsiz birim ile
snrlanan st snr yeraltsu tablas olan jeolojik birimdir.
Basnl Akifer (unconfined aquifer), alttan ve stten
geirimsiz birim ile snrl akiferdir.

Prof.Dr.KadirDirikDersNotlar

11

SU TABLASI
Karaya den yamurun bir ksm buharlar, bir ksm da rmaklar
aracl ile okyanuslara yzeysel akla tanr; geriye kalan ise
topran iine szlr. Yerin altnda hareket eden bu suyun kk bir
miktar, iinde hareket ettii malzeme tarafndan tutulur ve aa
doru ilerlemesi durur. Bu sulara asl su denilir. Geriye kalan ise
daha aaya doru szlr ve eriebildii tm gzenek boluklar
doluncaya dein birikir. Bu ekilde boluklar byk lde havadan
oluan havalanma kua (doygun olmayan zon/kuak) ile altndaki
su ile dolu doygunluk kua tanmlanr. Bu iki kua ayran yzeye
su tablas denir. Doygunluk kuann taban derinlii blgeden
blgeye deiimler gsterse de genelde, altnda geirimsiz tabakaya
rastlad derinlie ya da piezometrik basncn tm boluklar kapatt
derinlie kadar uzanrlar. Doygunluk kuandan dzensiz olarak
yukar doru kalnl birka cm ile birka m arasnda deien blgeye
klcal saak denir. Yzey gerilmesi yznden bu blgede su, kat
havluda olduu gibi yukar doru hareket eder.
12
Prof.Dr.KadirDirikDersNotlar

Monroe & Wicander 2005

Havalanma zonu (doygun olmayan


zon) ak boluklarda hem havay
hem de suyu ierirken doygunluk
kuanda yer alan btn boluklar
yer alt suyu ile doludur. Su tablas
havalanma kua ile doygunluk
kuan ayran yzeydir. Klcal
saan iinde, su yzey gerilmesi ile
doygunluk kuandan havalanma
13
kuana ykselir.
Prof.Dr.KadirDirikDersNotlar

YERALTISUYU NASIL HAREKET EDER?


Yeralt suyunun aa ynl hareketi iin gereken enerjiyi yerekimi salar.
Yeraltna giren su havalanma kuandan doygunluk kuana doru
hareket eder. Szlen sular yeraltsu tablasna ulatnda, su tablasnn
yksekte olduu alanlardan daha alakta olduu rmaklar, gller ya da
bataklklar gibi yerlere doru hareketini srdrr. Sadece szlen suyun bir
ksm dorudan su tablasnn eimini izler. ou ise dey ynde byk
kavisli yollar alarak rmaa, gle ya da batakla katlrlar. Bunun nedeni ise
doygunluk kua iindeki yeraltsuyunun yksek basnl alanlardan dk
basnllara doru hareket etmesidir.
Yeraltsuyunun hz birok faktre bal olarak byk oranda deiir. Yeralt
suyunun hzlar olduka geirimli baz malzemelerde 250 m/gn ile hemen
hemen geirimsiz malzemelerde birka cm/yl arasnda eitlilik gsterir.
Birok sradan akifer iin ortalama yeraltsuyu hz birka cm/gn olarak
llmtr.

14
Prof.Dr.KadirDirikDersNotlar

Yeraltsuyu havalanma kuandan doygunluk kuana doru hareket


eder. Bir ksm yeralt su tablasnn eimi boyunca hareket ederken,
dierleri doygunluk kuann iinde yksek basnl alanlardan dk
basnl alanlara doru ilerler. Baz sular ise eyl tabakas gibi yerel bir
akikld zerinde toplanr, bylece tnek bir su tablas oluur.
15
Prof.Dr.KadirDirikDersNotlar

Monroe & Wicander 2005

Kaynaklar
Yeraltsuyunun topografya
zerinde aka getii ya
da szld yerlere
kaynak denir.

Kaynaklar, yatay olarak hareket eden yeraltsuyunun Yer yzeyini kestii


yerlerde oluur. a) Kaynaklar en yaygn biimde szlen sularn geirimsiz
tabakaya ulat ve hareketine yatay olarak devam ederken yzeyden
boalma getii noktalarda meydana gelir. b) Bu kaynak geri plandaki
dan eteinde yer alan kayalardan kmaktadr.
16
Prof.Dr.KadirDirikDersNotlar

Drt deiik kaynak oluumu


17
Prof.Dr.KadirDirikDersNotlar

Prof.Dr.Kadir DirikDersNotlar

18

Eki su, Erzincan

Prof.Dr.Kadir DirikDersNotlar

19

Su Kuyular
Su kuyular doygunluk kuann iine doru sondaj ya da kazma ile
yaplan aklklardr. ncelikle doygunluk kuana geilir, su kuyu iine
doru szlerek kuyuyu su tablas dzeyine kadar doldurur.

Bir kuyudan su ekilmeye baland zaman bir dm konisi oluur.


Eer su, beslenebildiinden daha hzl ekilirse, dm konisinin
derinlii ve evre uzunluu byyecektir. Dolaysyla blgedeki su
tablas alalacak ve hemen yannda alan s kuyularn kurumasna
20
Prof.Dr.KadirDirikDersNotlar
neden olacaktr.

Artezyen sistemi terimi yeraltsuyunun


kapal ve yksek hidrostatik basn yaratt
bir sistemi tanmlar.

Monroe & Wicander 2005

Artezyen bir sistemin basnl bir akiferi ve bu akiferi alttan ve stten snrlayan
akikldleri olmaldr. Bundan baka, akifer yzeye km olmal ve beslenme
alannda akiferi dolduracak lde ya bulunmas gerekir. Kesikli izgi ile
gsterilen beslenme alanndaki su tablasnn ykselimi (artezyen basn yzeyi),
kuyu suyunun ykselebilecei en yksek dzeyi belirler. Kuyu bann ykseltisi
(kotu), hidrostatik basn yzeyinden aada ise, kuyudan su serbest olarak
boalr. nk su, kuyu ba ykseltisinden daha yksekte olan artezyen basn
yzeyine doru kacaktr. Eer kuyu ba ykseltisi hidrostatik basn yzeyinin
21
altnda ya da ona eit ise, kuyudakiProf.Dr.KadirDirikDersNotlar
su boalmayacaktr.

YERALTISUYU MALZEMELER NASIL


AINDIRIR VE KELTR?
Yamur sular yeraltna szlmeye balad
anda, temasta olduu minerallerle kimyasal
tepkimelere girerek onlar ayrtrr. Bir blgede
zlebilir kayalar yer alyorsa, yeraltsuyu
balca andrma etkenidir ve pek ok nemli
zelliin olumasnn nedenidir. Yeryznde
geni alanlarda yaylan kiretalar, temelde
kalsit (CaCO3) mineralinden olumu kel bir
kayatr. Kireta saf suda znmedii halde,
ortamda ok az bir miktar asit bulunduunda
hemen znr. Karbon dioksit, su ile
birletiinde (H2O + CO2 H2CO3) zayf bir asit
olan karbonik asit (H2CO3) oluur. Atmosferde
ok az miktarda (% 0.03) ve organik maddelerin
rmesiyle de ortaya kan karbon dioksit
yznden yeraltsuyu az da olsa asidik zellie
sahiptir. Yeraltsuyu kiretandaki deiik
boluklara doru szld zaman, bir miktar
asidik karakterde olan su kalsitle kolayca
tepkimeye girer. Bylece, kayac zelti halinde
ok uzaklara tanan znebilir kalsiyum
bikarbonat oluturarak kelir.
Prof.Dr.KadirDirikDersNotlar

22

Dolinler(Obruklar) ve Karst Topografyas


znebilir kayalarn bulunduu blgelerde yeryz, boyut ve ekilleri
eitlilik gsteren ok sayda kntyle doludur. Bu tr kayalarn
bulunduu blgeleri belirleyen bu kntlere dolin ya da yalnzca
knt denir. Dolinlerin ou iki ekilde oluur. Birincisi alttaki eriyebilen
kayalar topraktan szan sularla znrler ve kaya iinde bulunan doal
boluklar geniler ve zerlerinde bulunan toprakla doldurulurlar. Yeraltsuyu
kayac zmeye devam ettike toprak sonunda ortadan kalkar ve geride
yama eimi dk, derinlii fazla olmayan kntler brakr. Komu
dolinler birletiinde ise znme vadileri (uvalalar) denilen daha byk,
dzensiz, kapal bir kntler an oluturur. Bir dier oluum ekli ise
mevcut maara tavanlarnn kmesidir.
Yeraltsuyu karbonatl kayalarn iinden szld zaman, kayac
zerek ilksel boluklar ile krklar geniletir ve ortaya birbirine balantl
yarklar, maaralar, derin maaralar ve yer alt rmaklarndan oluan bir
sistem kartr. Genellikle bir insann girecei kadar byk ve yzeyle
balantl olan doal yeralt boluklarna maara denir. Derin maara ise
ok byk bir maara ya da birbiriyle balantl maaralardan oluan bir
sistemdir.
23
Prof.Dr.KadirDirikDersNotlar

Karst topografyasnn
baz zellikleri

Monroe & Wicander 2005

24
Prof.Dr.KadirDirikDersNotlar

Prof.Dr.Kadir DirikDersNotlar

25

Prof.Dr.Kadir DirikDersNotlar

26

Prof.Dr.Kadir DirikDersNotlar

27

28
Prof.Dr.KadirDirikDersNotlar

Maaralarn oluumu.
(a) Yeraltsuyu
havalandrma kuana
szlp doygunluk
kuana doru hareket
edince kayac zer ve
dereceli olarak bir
galeriler sistemi
meydana getirir.
(b) Su tablas
yzeyi boyunca hareket
eden yeraltsuyu,
znm kayacn
zelti olarak yzeydeki
rmaklara tand bir
yatay galeri sistemi
oluturur ve bylece
galeriler genilemeye
balar.

Dolin

Dolin

29
Prof.Dr.KadirDirikDersNotlar

Monroe & Wicander 2005

Yzeydeki rmaklar derin vadileri andrdka su tablas der ve terk


edilen galeriler birbiri ile balantl maaralar sistemini oluturmaktadr.
30
Prof.Dr.KadirDirikDersNotlar

Prof.Dr.KadirDirikDersNotlar

31

Prof.Dr.Kadir DirikDersNotlar

32

NSANLAR YERALTISUYU SSTEMN NASIL ETKiLERLER?


(1) Su tablasnn dmesi sonucunda kuyularn kurumas; (2) hidrostatik
basncn azalmas ile bir zamanlar serbest boalan basnl akiferlerde
alm kuyularn artk pompajla alnma gereklilii; (3) tuzlu su giriimi; (4)
kme (sbsidans) ve (5) kirlilik.
Tuzlu su giriimi.
(a) Tuzlu su kadar youn
olmad iin tatl su
altndaki tuzlu suyun
zerinde mercek eklinde
bir ktle oluturur.
(b) Ar pompalama
yapldnda ise tatl yer alt
suyu iinde bir dm konisi
geliir ve alttaki tuzlu
yeraltsuyunda, kuyunun
tuzlu su ile kirlenmesi
nedeniyle bir ykselim
konisi meydana gelir.
33
Prof.Dr.KadirDirikDersNotlar

Suyun beslenme kuyularndan pompalanma ile tekrar yeraltsuyu sistemine


verilmesi, tatl yeraltsuyu ile tuzlu yeraltsuyu arasndaki ara yzeyin daha
aa indirir ve bylece tuzlu suyun girii azalr.
34
Prof.Dr.KadirDirikDersNotlar

kme (Sbsidans)
Zayf pekimi kellerden ve kel
kayalardan oluan akiferlerden ar
miktarlarda yeraltsuyu ekildike,
taneler arasndaki suyun basnc
azalr ve zerinde bulunan malzemelerin arl taneleri birbirine yaklatrarak yzeyde kmeye yol aar.
Giderek artan oranda tarm, sanayi ve
nfus artnn gerektirdii yeralt
suyunu karlamak iin gnden gne
daha ok yeraltsuyu pompalama ile
ekilmektedir. Bu nedenle yzeyde
kmeler daha baskn bir hale
gelmektedir.
Bu elektrik direi zerindeki tarihler
dramatik biimde Kaliforniya, San Joaquin
Vadisinde meydana gelen kmeleri
gsteriyor.
Yeraltsuyu
ekimleri
ve
sonrasndaki kellerin skmas nedeniyle
1925 ile 1977 arasnda yer zemininde
yaklak 9 m kme meydana gelmitir.35
Prof.Dr.KadirDirikDersNotlar

talyada eik Pisa kulesi. Eilme


ksmen yeraltsuyunun ar
ekilmesi ile olan kmenin bir
sonucudur.
36
Prof.Dr.KadirDirikDersNotlar

Kaliforniya, Long Beachde bulunan petrol sahasndan petrol karlmas,


kellerin skmas yznden zemini 9 m kadar ktrmtr. Hazneye
petroln yerini alacak suyun pompalanmasyla zeminin kmesi
durmutur.
37
Prof.Dr.KadirDirikDersNotlar

38
Prof.Dr.KadirDirikDersNotlar

39
Prof.Dr.KadirDirikDersNotlar

Yeraltsuyu Kalitesi
nsanlarn toprak dolgu alanlarndan, septik sistemlerden, toksik atk
alanlarndan ve sanayi artklarndan gelen kirlilii azaltmas ile
yeraltsuyu kalitesi byk oranda (1) akiferi oluturan malzemelerin
trleri; (2) suyun akiferde yerleme sresi ve (3) kayalar ve
minerallerin znrlne baldr. Bu etmenler kalsiyum, demir, florit
ve baka birka madde gibi yeraltsuyunda znm malzeme
miktarn belirler. Bunlarn birou salk iin bir tehlike yaratmaz.
Bazlar ise su borular ve stclarda minerallerin birikmesi ve kt tat
ya da koku gibi istenmeyen etkiler brakr ya da giysileri ve demirba
malzemeleri boyayp deterjanlarn etkinliini kstlar.
Suyun sert ya da yumuakln znm kalsiyum (Ca+2) ve
magnezyum (Mg+2) miktar belirler. 60 mg/Lden az sular yumuak su,
61-120 mg/L aras orta sertlikte sular, 121-180 mg/L aras sert sular
ve 180 mg/L den daha fazlas ok sert sulardr. Su borular ve stclar
ile bulak makineleri ve hatta bardaklar ve yemek takmlarnda bile
kire (Ca ve Mg tuzlar) balamas sert suyun olumsuz bir yandr.

40
Prof.Dr.KadirDirikDersNotlar

YERALTISUYU KRLL

Septik sistem lam yava yava havalandrma kuana brakr.


Ykseltgenme, bakteri indirgenmesi ve kellerin szgecinden geen
sular genellikle su tablasna erimeden nce kirleticilerden arndrlr.
Bununla birlikte, kayalar ok geirimli ya da su tablas lam sistemine
ok yakn konumdaysa, yeraltsuyu kirlilii meydana gelir.
41
Prof.Dr.KadirDirikDersNotlar

Dolgu alan ile su tablas arasnda geirimsiz bir set bulunmazsa,


kirleticiler doygunluk kuana tanp yeraltsuyunun kirlenmesine
neden olur.
42
Prof.Dr.KadirDirikDersNotlar

43
Prof.Dr.KadirDirikDersNotlar

HDROTERMAL ETKNLK NEDR VE NERELERDE BULUNUR?


Hidrotermal terimi scak sularla ilgili bir terimdir. Yalnzca magmann stt
sularla snrlamakla birlikte, suyun boalmndan gelen herhangi bir yeralt
suyu ya da yzey etkinlii olarak kullanacaz. Etkin ya da tarihsel dnemlerde
etkin volkanik alanlarda fmerol olarak bilinen bacalarda gazlarn, ounun da
buhar olarak kmas hidrotermal etkinliin bir gstergesidir. Scak su
kaynaklar ya da kaynarcalar (gayzerler) olarak yer alt suyunun yzeye k
bizim iin daha nemlidir. Yerin derinlerinde dolatndan yeraltsuyu
magmaya olan yaknl ya da Yerin jeotermal gradyan ile stlr.
Scak Su Kaynaklar
nsann vcut scakl olan 37C den daha yksek su scaklna sahip bir
kaynaa scak su kayna (termal kaynak ya da scak kaynak da denilir)
denir.
Kaynarcalar (Gayzerler)
Belirli aralklarla muazzam bir gle scak su ve buhar pskrten scak su
kaynaklarna kaynarcalar (gayzerler) denir.
44
Prof.Dr.KadirDirikDersNotlar

Prof.Dr.Kadir DirikDersNotlar

45

46
Prof.Dr.KadirDirikDersNotlar

Prof.Dr.Kadir DirikDersNotlar

47

Prof.Dr.Kadir DirikDersNotlar

48

Prof.Dr.KadirDirikDersNotlar

49

Prof.Dr.KadirDirikDersNotlar

50

Prof.Dr.KadirDirikDersNotlar

51

lkemizde ilk jeotermal enerji aramalar MTA Genel Mdrl tarafndan 1962 ylnda
zmir Balovada balatlmtr. O yldan gnmze kadar, 190 adet saha kefedilmitir.
Trkiyede jeotermal enerji bata termal turizm, stma, seraclk, elektrik retimi ve
endstriyel mineral (CO2) elde edilmesi amal olarak kullanlmaktadr. Trkiyede
elektrik retimine uygun, MTA tarafndan kefedilmi 18 jeotermal saha bulunmaktadr
Kzldere Jeotermal Sahas (Denizli)
Kzldere jeotermal sahas 1960l yllarn ortasnda balayan yerbilimi almalarnn
sonunda 1968 ylnda delinen KD-1 kuyusunda 196 C scaklkta jeotermal akkan
bulunmasyla kefedilmitir. Bundan sonra ksmen yaplan saha gelitirme almalar
ve ksmen beklemeyle geen zaman sonunda Kzldere Jeotermal Santral 1982 ylnda
kurulmaya balanm ve 1984 ylnda iletmeye alnmtr

Prof.Dr.KadirDirikDersNotlar

52

Prof.Dr.KadirDirikDersNotlar

53

Prof.Dr.KadirDirikDersNotlar

54

You might also like