ESAT'S. ESAT'S.

1. ÜNİTE
DOĞAL SİSTEMLER
4. Bölüm: Türkiye'de Dış
Kuvvetlerin Etkisi
Konu 16: Türkiye'de Akarsuların Oluşturduğu Yer Şekilleri .... 64
Konu 17: Türkiye'deki Karstik Şekiller ....................................... 67
Konu 18: Türkiye'de Rüzgârların Oluşturduğu Yer Şekilleri .... 69
Konu 19: Türkiye'de Buzulların Oluşturduğu Yer Şekilleri ....... 70
Konu 20: Türkiye'de Dalga ve Akıntıların Oluşturduğu Yer
Şekilleri ........................................................................ 71
Konu 21: Türkiye'deki Kıyı Tipleri .............................................. 72
Konu Değerlendirme Testi - 7.......................................... 74

ESAT'S. 1 ESAT'S.
 ESAT'S. ESAT'S.

16 TÜRKİYE’DE AKARSULARIN

KONU
OLUŞTURDUĞU YER ŞEKİLLERİ
Türkiye’de yer şekillerinin oluşumunda iç kuvvetlerle birlikte dış kuvvetler de etkili olmaktadır. Türkiye’de akar-
sular en etkili dış kuvvet durumundadır. Akarsularla birlikte rüzgârlar, buzullar, yer altı suları, dalga ve akıntılar
diğer etkili dış kuvvetlerdir.
Türkiye’de Akarsuların Oluşturduğu Yer Şekilleri
Türkiye’de en etkili dış kuvvet akarsulardır. Türkiye’de akarsu ağının yaygın olması ve arazinin engebeli ve
yüksek olması bu duruma neden olmuştur.

Yağışlı mevsimde akarsu faaliyetleri artarken kurak

dönemlerde azalmaktadır. Akarsular iç kuvvetlerin
oluşturduğu temel araziyi işleyerek yeryüzü şekilleri-
nin çeşitliliğini artırmaktadır.

Fırtına Deresi
Boğaz vadiler, iç kesimden doğup Karadeniz ve
Akdeniz’e dökülen akarsular üzerinde görülmektedir.
Kanyon vadilere daha çok Akdeniz Bölgesi’ndeki
Türkiye akarsularının yatak eğimi fazla olduğu için karstik sahalarda rastlanmaktadır.
akış hızları, aşındırma ve taşıma güçleri, hidroe-
lektrik potansiyelleri genellikle yüksektir.
Akarsular genel olarak hızlarının arttığı bölgelerde
aşındırma, hızlarının azaldığı yerlerde biriktirme şe-
killeri oluşturur.
Türkiye’de çentik vadiler genellikle dağlık kesimler-
de yaygındır. Kuzey Anadolu Dağları’nın ve Torosların
denize bakan yamaçları ile Doğu Anadolu akarsuların-
da sık görülür.
Saklıkent Kanyonu

ESAT'S. 2 ESAT'S.
 ESAT'S. ESAT'S.

Anahtar Bilgi Örnek 35

Doğu Anadolu, Karadeniz ve Akdeniz bölgelerinde enge- Kapadokya’daki peribacalarının oluşumunda;
belilik fazla olduğu için bu bölgelerde akarsular genellikle
dik yamaçlı vadiler oluşturmuştur. I. rüzgâr,
II. buzul,
Kıyı Ege 'de geniş (alüvyal) tabanlı vadiler ve
III. sel suları
menderesler yaygındır.
faktörlerinden hangileri etkili olmuştur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) I, II ve III

Çözüm 35
Peribacaları, volkanik tüften oluşan arazilerin sel suları
tarafından aşındırılması ve rüzgârlar tarafından şekil-
lendirilmesi ile oluşur. Buzulların bu oluşumda bir etkisi
Büyük Menderes Nehri
yoktur.
Eğimin fazla olduğu ve eğim kırıklarının bulunduğu
Cevap D
akarsularımızın sayısı oldukça fazla olduğundan çağla-
yanlara ve dev kazanlarına Türkiye’de sık rastlanır.
Özellikle Çoruh, Göksu, Dalaman gibi hızlı akışlı nehir- Anahtar Bilgi
lerde sayıları fazladır.
Türkiye 4. Zaman'da toptan yükseldiği için akarsular den-
ge profiline uzaktır.

Ülkemizin iç kesimlerinde özellikle bitki örtüsünden

yoksun olan alanlarda (Ürgüp, Göreme, Uçhisar vb.) sel
sularının aşındırması ile oluşan kırgıbayırı (bad-
lands) verilen kötü arazi görülür.

Kurşunlu Şelalesi
Sel sularının volkan tüflerinden oluşan araziyi aşındır-
ması sonucunda peribacaları oluşur. Ülkemizde
Kapadokya adı verilen bölgede görülen bu şekille-
rin oluşumunda rüzgârların da etkisi olmuştur.

Kapadokya'da Ihlara Vadisi

Kapadokya'da peribacaları

ESAT'S. 3 ESAT'S.
 ESAT'S. ESAT'S.

Delta ovaları, akarsuların taşıdıkları alüvyonları kıta

sahanlığı üzerinde biriktirmesiyle oluşur. Kıyı Ege, Çözüm 36
Adana Bölümü ve Orta Karadeniz kıyılarında Bir kıyı bölgesinde delta oluşabilmesi için akarsuyun ge-
yaygındır. tirdiği alüvyonların denizin içinde birikerek su seviyesinin
üzerine çıkması gerekir. Kıta sahanlığının dar olduğu
derin kıyılarda delta oluşumu zordur. Gelgit ve akıntıların
fazla olması birikim olmamasına neden olur.

Cevap E

Etkinlik

Gediz Deltası
Eğimin azaldığı yerlerde akarsu biriktirme şekillerin-
den ırmak adaları oluşur. Irmak adaları daha çok kıyı
Ege akarsularında görülür.

Aşağıda verilen yer şekillerinden haritada taralı olan

bölgede yaygın olanları işaretleyiniz.

1. Menderes ✓ 5. Boğaz vadi

2. Geniş tabanlı vadi ✓ 6. Delta ovası ✓
3. Dev kazanı 7. Kanyon vadi
4. Çentik vadi 8. Peribacası
Sakarya Nehri'nde Irmak Adası

Etkinlik
Örnek 36
Aşağıda verilen akarsuların oluşturdukları delta ova-
Ege kıyılarında delta ovalarının oluşmasında;
larını yazınız.
I. akarsuların kısa boylu olması,
Kızılırmak Bafra
II. akarsu rejimlerinin düzensiz olması,
Yeşilırmak Çarşamba
III. kıyı kesimlerinde gelgit genliğinin az olması,
Göksu Silifke (Göksu)
IV. Kıta sahanlığının geniş olması
Seyhan-Ceyhan Çukurova
faktörlerinden hangileri birlikte etkili olmuştur?
Büyük Menderes Balat
A) I ve II B) I ve III C) II ve III
Gediz Menemen
D) II ve IV E) III ve IV
Küçük Menderes Selçuk

ESAT'S. 4 ESAT'S.
 ESAT'S. ESAT'S.

17

KONU
TÜRKİYE'DEKİ KARSTİK ŞEKİLLER
Türkiye’de kalker ve jips gibi kayaçlardan oluşan karstik araziler geniş yer kapladığından karstik
aşınım ve birikim şekillerinin hemen hepsi görülür. Kalkerli araziler ve bu arazilerde yer altı ve yüzey sularının
oluşturduğu karstik yer şekilleri Akdeniz Bölgesi başta olmak üzere Ege ve İç Anadolu bölgeleri-
nin güney kesimlerinde Güneydoğu Anadolu'da yaygındır. Tuz gölü çevresinde ve Sivas'ta ise jips üzerinde
oluşmuş yer şekilleri yaygındır.

Kireç taşı (kalker) üzerinde

Türkiye'nin karstik arazileri Alçı taşı (jips) üzerinde

Kızören Obruğu Pamukkale Travertenleri

Damlataş Mağarası

ESAT'S. 5 ESAT'S.
 ESAT'S. ESAT'S.

Etkinlik Etkinlik
Aşağıda verilen alanlardan karstik arazilerin yaygın Aşağıdaki cümlelerin doğru olanlarını D, yanlış olan-
olduğu alanları işaretleyiniz. larını Y ile gösteriniz.

1. Menteşe yöresi ✓ 5. Teke Yöresi ✓ 1. Türkiye’de, karstik şekillerden sadece aşı- Y

2. Yıldız Dağları 6. Hakkâri bölümü nım şekillerine rastlanır.

3. Orta Toroslar ✓ 7. Biga Yarımadası 2. Karstik şekiller Türkiye’nin güney kesim- D

4. Taşeli platosu ✓ 8. Van Gölü çevresi lerinde daha yaygın olarak görülür.

3. İç Anadolu Bölgesi’nde karstik şekillerin D

yoğunlaştığı yöreler bulunur.

4. Karstik birikim şekillerinin oluşumunda Y

akarsuyun taşıdığı alüvyon miktarı önem-
Örnek 37
lidir.

Türkiye'de bulunan karstik arazilerle ilgili, 5. Karstik şekillerin oluşumunda yer altı su- D
larının yanı sıra yer üstü suları da etkili
I. Nüfus yoğunluğu fazladır.
olur.
II. Tarımsal üretim fazladır.
III. Yer altı suları zengindir.
IV. Yer yüzeyinde çukur ve çatlaklar fazladır. Örnek 38
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve IV
IV I
III
D) II ve III E) III ve IV V II

Çözüm 37
Yukarıdaki haritada numaralandırılmış yörelerin hangi-
Karstik araziler, kalker, jips gibi eriyebilen kayaçlardan
sinde jips üzerinde oluşmuş karstik yer şekillerine daha
oluştuğu için erime sonucu yüzeyde çok sayıda çukur ve
fazla rastlandığı söylenebilir?
çatlak oluşur. Bu çatlaklardan yer altına sızan yağmur su-
ları, bu bölgelerin yer altı suları bakımından zengin olma- A) I B) II C) III D) IV E) V
sını sağlar. Kalkerli araziler verimsiz olduğu için tarımsal
üretim sınırlıdır. Dolayısıyla tarım yapılmayan bölgelerde
nüfus yoğunluğu da azdır.
Çözüm 38
Cevap E
Türkiye’de jips karstının en yaygın olduğu alan III numara
ile gösterilen Sivas çevresidir.

Cevap C

ESAT'S. 6 ESAT'S.
 ESAT'S. ESAT'S.
TÜRKİYE'DE RÜZGÂRLARIN
18

KONU
OLUŞTURDUĞU YER ŞEKİLLERİ
Ülkemizde rüzgârların oluşturduğu yer şekilleri yay-
gın değildir. Kurak olan iç bölgelerimizin yanı sıra Örnek 39
kumsalların bulunduğu kıyılarda ve delta saha-
larında da rüzgârların etkisi ile oluşmuş yer şekilleri- II
ne rastlanır. Kumullar, şahit kayalar ve mantar kayalar I
bunlara örnektir. V
III
IV

Yukarıdaki haritada numaralandırılan alanların iklim

özellikleri dikkate alındığında, hangilerinde rüzgâr etki-
sinin en az olduğu söylenebilir?
A) I ve II B) I ve V C) II ve III
Türkiye'de rüzgâr erozyonunun etkili olduğu alanlar D) III ve IV E) IV ve V

Çözüm 39
Rüzgârlar, kurak ve bitki örtüsü cılız olan alanlarda da-
ha etkili bir dış kuvvettir. I numara ile gösterilen Doğu
Karadeniz ve II numara ile gösterilen Yıldız Dağları çevre-
sinde yağış fazla, bitki örtüsü sıktır.
Cevap A
Etkinlik

5
4

Rüzgârların yer şekilleri üzerinde en etkili 6 2

olduğu yerlerden Karapınar. 3
1

Haritadaki numaralandırılmış alanlarla ilgili aşağıda

verilen ifadelerdeki boşlukları doldurunuz.
1. 2 ve 3 rüzgâr aşınım ve birikim şekil-
lerinin en fazla görüldüğü alanlardır.
2. 6 , geniş tabanlı vadilerin en fazla yer kapladığı
alandır.
3. 1 , akarsuların en fazla kanyon vadi oluşturduğu
alandır.
4. 1 , 4 ve 5 akarsuların yatak
Nevşehir’de oluşmuş bir mantarkaya
eğiminin en fazla olduğu alanlardır.
5. 2 'nin belirli bir kısmı Tuz Gölü kapalı havzasında
kalan alandır.

ESAT'S. 7 ESAT'S.
 ESAT'S. ESAT'S.

19 TÜRKİYE'DE BUZULLARIN

KONU
OLUŞTURDUĞU YER ŞEKİLLERİ
Türkiye, orta kuşağın ekvatora yakın kısmında bulu-
nan bir ülkedir. Bu nedenle buzulların etki alanının Örnek 40
geniş olduğu bir ülke değildir. Türkiye’de deniz Buzulların açtığı çukurlukların zamanla genişlemesi ve iç-
seviyesinde ve 2.000 m’nin altındaki alanlarda buzul- lerinin su ile dolması sonucu sirk gölleri oluşur. Türkiye'de
lar ve buzulların oluşturduğu yer şekilleri görülmez. de irili ufaklı çok sayıda sirk gölü bulunur.
Türkiye’de buzullar ve buzulların etki alanı, yer şekil-
Buna göre, sirk göllerinin aşağıdaki alanlardan hangisin-
leri ve yükseltiye bağlı olarak belirli alanlarda
de görülmesi beklenir?
sınırlıdır.
A) Eleşkirt Ovası B) Obruk Platosu C) Yıldız Dağları
D) Yüksekova E) Kaçkar Dağları

Çözüm 40
Verilen alanlar içinde Türkiye’de buzulların etki alanına
girebilecek yükseklikte olan tek alan, yaklaşık 4000 m
yüksekliği ile Kaçkar Dağları’dır.
Cevap E
Türkiye’de buzul etkisindeki alanlar
Etkinlik

Türkiye’deki buzul alanlarının yarıdan fazlası, Güney-

1
doğu Toroslara bağlı olan Hakkâri Dağları üzerinde
5
yer alır. Türkiye’de buzulların oluşturduğu yer şekille-
rinden sirk çukuru ve sirk gölü, buzul vadisi 8
10
6
ve moren depoları en yaygın olanlarıdır. Buzullara 2 7
3 4
bağlı olarak kıyılarda oluşan fiyortlar Türkiye’de 9
görülmez.
Yukarıdaki haritada buzulların etkili olduğu alanları
yazınız.
3, 5, 7, 8 ve 10

Etkinlik
A, B ve C kısımlarında verilen yer şekillerinin yaygın
olduğu yörelerin numaralarını boşluğa yazınız.

1. Göller Yöresi A. Karstik şekiller

1, 3, 6
2. Tuz Gölü çevresi
Uludağ'daki buzul gölleri
3. Taşeli Platosu B. Rüzgârların oluş-
turduğu şekiller
Anahtar Bilgi 4. Hakkari Bölümü 2, 5, 8
5. Şanlıurfa Yöresi
Buzullar, Türkiye’nin şekillenmesinde önemli etkiye sahip C. Buzulların oluştur-
olan dış kuvvetlerden değildir. 6. Teke Yöresi duğu şekiller
7. Doğu Karadeniz 4, 7

8. Nevşehir çevresi

ESAT'S. 8 ESAT'S.
 ESAT'S. ESAT'S.
TÜRKİYE'DE DALGA VE
20

KONU
AKINTILARIN OLUŞTURDUĞU YER
ŞEKİLLERİ
Türkiye uzun bir kıyı şeridine sahiptir. Bu kıyı şeridi te-
melde dağların uzanışı nedeniyle çok farklı Anahtar Bilgi
özelliklere sahip alanlardan oluşmaktadır. Dalga ve
akıntıların işlediği bu farklı özellikteki kıyılarda çok çe- Türkiye, okyanus ya da kenar deniz kıyısında olmadığı için
şitli yer şekilleri oluşmuştur. Falez, kumsal, kıyı oku gelgit genliği çok düşüktür. Bu nedenle kıyılarında haliçler
, kıyı kordonu, kıyı seti ve tombololar en görülmez.
sık görülenleridir.
Örnek 41
Falezler, dağların kıyı çizgisine paralel ve yakın olduğu
alanlarda yaygındır.

1
2
3
4

5
Küçükçekmece Lagün Gölünü Oluşturan Kıyı Seti
Buna göre yukarıdaki haritada numaralandırılarak ve-
rilen taralı alanlardan hangisinin kıyılarında falezler
yaygın değildir?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

Çözüm 41
4 numara ile gösterilen Ege Bölgesi'ndeki Edremit-Ayvalık
kıyıları, dağların kıyı çizgisine dik uzandığı sığ kıyılardır.
Cevap D

Etkinlik
Sinop Yarımadası bir tombolodur.
Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri doldurunuz.
1. Kapıdağ Yarımadası, oluşum şekli açısından
tombolo örneğidir.

2. Büyükçekmece ve Terkos gölleri lagün

oluşumuna örnektir.

3. Falezler, dağların kıyı çizgisine paralel

olduğu alanlarda daha yaygındır.

4. Kıyı oku, tombolo gibi yer şekilleri kıta sahanlığının

geniş olduğu alanlarda yaygındır.

5. Falezler; Doğu Karadeniz ve Batı Kara-

deniz bölümlerinde yaygınken Orta Karadeniz
Bölümü'nde daha azdır.
Antalya’daki Falezler

ESAT'S. 9 ESAT'S.
 ESAT'S. ESAT'S.

21 TÜRKİYE'DEKİ KIYI TİPLERİ

KONU
Türkiye’deki kıyı tiplerinin oluşumunda dağların Antalya’nın, Kaş kıyıları Dalmaçya tipi kıyılardandır.
uzanış yönü, tektonik hareketler, dalga ve akın-
tılar etkili olmuştur. Buzullar , gelgit ve organik
faktörler Türkiye’deki kıyı tiplerinin oluşumunda etkin
olmamıştır.
Dağların kıyı çizgisine paralel olduğu Karadeniz ve Ak-
deniz kıyılarında hâkim kıyı tipi boyuna kıyı-
lardır.

Kaş kıyıları (Dalmaçya kıyısı)

İstanbul’da Büyükçekmece, Küçükçekmece ve Terkos

göllerinin bulunduğu kıyılar limanlı kıyılara ör-
Rize kıyıları (boyuna kıyı)
nektir.
Dağların kıyı çizgisine dik olduğu Ege Bölgesi genelin-
de hâkim kıyı tipi enine kıyıdır.

Terkos Gölü çevresindeki kıyılar (limanlı kıyı)

Ege kıyıları (enine kıyı) Anahtar Bilgi

İstanbul ve Çanakkale boğazları, İstanbul’daki Haliç
Türkiye’de gelgit etkisiyle oluşan Haliçli ve Watt tipi kıyı-
kıyıları ve Menteşe Yöresi'nin bazı kesimlerinde ria
lar, buzul etkisiyle oluşan fiyortlu ve skyer tipi kıyılar, or-
tipi kıyılar görülür.
ganik faktörlerle oluşan resif kıyılar görülmez. Resif kıyılar
Ekvator'a yakın alanlarda, skyer ve fiyordlu kıyılar kutba
yakın alanlarda görülür. Bu kıyıların Türkiye'de görülme-
mesinin sebebi Türkiye'nin matematik konumudur. Haliçli
ve watt tipi kıyılar gelgit etkisiyle okyanus kıyılarında olu-
şur. Bu kıyıların görülmemesinde de Türkiye'nin okyanus
ülkesi olmaması yani özel konumu etkilidir.

İstanbul Boğazı

ESAT'S. 10 ESAT'S.
 ESAT'S. ESAT'S.

Etkinlik Etkinlik

1 1. Haliç 2. Çentik Vadi 3. Menderes 4. Fiyort

4
2 5. Lagün 6. Polye 7. Skyer Kıyı Tipi
3
8. Denge Profili 9. Watt Kıyı Tipi 10. Ria Kıyı Tipi

5
Yukarıda verilen yer şekillerinden, Türkiye'de görül-
meyenleri yazınız.
Yukarıdaki haritada verilen alanlarla bu alanlarda
1, 4, 7, 8 ve 9
görülen aşağıdaki kıyı tiplerini eşleştiriniz.

Enine kıyı : 3
Örnek 43
Boyuna kıyı : 4

Ria tipi kıyı : 2

Dalmaçya tipi kıyı : 5

Limanlı kıyı : 1

Örnek 42 Yukarıdaki haritada gösterilen taralı alanda;

Aşağıdakilerden hangisinde Türkiye'de görülmeyen bir I. falez,
kıyı tipi, görülmeme nedeni ile birlikte verilmiştir? II. boyuna kıyı,
A) Fiyort – okyanusa kıyısının bulunmaması III. sirk çukuru,
IV. polye ovası,
B) Resif – dağların kıyıya paralel uzanması
V. delta ovası
C) Skyer – yüksek enlemlerde yer almaması
yer şekillerinden hangilerine rastlanmaz?
D) Ria – orta kuşakta bulunması
A) I ve II B) II ve IV C) III ve IV
E) Haliç – deniz tuzluluğunun fazla olması
D) III ve V E) IV ve V

Çözüm 42
Türkiye'de ria tipi kıyılar görülür. Fiyortlu kıyıların gö-
rülmemesinin nedeni kutba yakın olmamasıdır. Resifli
kıyılar, sadece tropikal okyanus ve denizlerde görülür.
Haliçli kıyılar ise Türkiye'deki gibi iç deniz kıyılarında
görülmez. Skyer kıyıların Türkiye'de görülmeme nedeni
doğru verilmiştir.
Cevap C
Çözüm 43
Verilen bölgede dağlar kıyı çizgisine paralel ve yakındır.
Bu özelliğe bağlı olarak falezler yaygın olarak bulunur
ve boyuna kıyılar görülür. Aynı özellik, bölgede delta
oluşumunu engellemiştir. Bölge 4.000 m'nin üzerindeki
yükseltisi ile buzulların oluşturduğu yer şekillerinin sık
görüldüğü bir alandır. Bölgede karstik araziler yaygın
olmadığından polye ovası görülmez.
Cevap E

ESAT'S. 11 ESAT'S.
 ESAT'S.
Konu Değerlendirme Testi - 7
1. Türkiye’de yer alan karstik arazilerde, meydana
gelen aşınma ve birikme sonucu çeşitli yer şekilleri
oluşmuştur.
Aşağıdaki oluşumlardan hangisi karstik aşınım
süreçleri sonucu meydana gelmiştir?
A) Van Gölü
B) Kızören Obruğu
C) Uludağ’daki sirk çukurları
D) Ölüdeniz Lagünü
E) Nemrut Gölü
2. Batı Anadolu’daki akarsuların orta ve aşağı çığır-
larında mendereslere sık rastlanır.
Batı Anadolu akarsularının menderes yapması
aşağıdakilerden hangisinin bir göstergesidir?
A) Derine aşındırma yaptıklarının
B) Rejimlerinin düzensiz olduğunun
C) Yatak eğimlerinin az olduğunun
D) Çağlayan oluşturduklarının
E) Boylarının kısa olduğunun
3. I. Günlük sıcaklık farkının fazla olması
II. Bitki örtüsünün cılız olması
III. Toprak nemliliğinin yıl boyu yüksek olması
IV. Kimyasal çözünme hızının fazla olması
Yukarıda verilenlerden hangileri Türkiye'de
rüzgâr aşındırma ve biriktirme faaliyetlerinin
etkili olduğu yörelerin özellikleri arasında yer
almaz?
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II
D) II ve IV E) III ve IV
ESAT'S.
ESAT'S.
4. Türkiye’de kıyı uzunluğunun fazla olması, tekto-
nik hareketler ve dış kuvvetlerin de etkisiyle farklı
kıyı tipleri ortaya çıkmıştır.
Türkiye'deki kıyı tipleri ile ilgili aşağıdakilerden
hangisi yanlıştır?
A) Türkiye'de skyer tipi kıyılar bulunmamaktadır
B) Kaş ve çevresinde Dalmaçya tipi kıyılar bulu-
nur.
C) Trabzon kıyıları limanlı kıyı tipine örnektir.
D) Menteşe Yöresi'nde ria tipi kıyılar görülür.
E) Ege ve Akdeniz bölgelerindeki hâkim kıyı tipi
birbirinden farklıdır.
5. Batı Anadolu'da dağ sıralarının kıyı çizgisine dik
uzandığı yöreler bulunur. Bu yörelerde kendine
özgü yer şekilleri oluşmuştur.
Bu yöreler için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Kıyının gerçek uzunluğu ile kuş uçumu uzunlu-
ğu arasındaki fark azdır.
B) Kıyıda çok sayıda doğal liman bulunur.
C) Kıyı boyunca çok sayıda koy ve körfez vardır.
D) Kıyıya dökülen akarsuların çoğu delta oluştur-
muştur.
E) Kıyı ile iç kesimlerin iklim özellikleri benzerlik
gösterir.
6.
IV
III
V
I II
Yukarıdaki haritada gösterilen taralı alanlarda
bulunan yer şekilleri ile ilgili aşağıdakilerden han-
gisi söylenemez?
A) III. alanda akarsular geniş tabanlı vadiler ve ır-
mak adaları oluşturmuştur.
B) I. alanda, polye, dolin, mağara gibi yer şekille-
ri yaygındır.
C) II. alanda falezler yaygın olarak görülür.
D) V. alanda buzullar en etkili dış kuvvettir.
E) IV. alanda boyuna kıyı tipi görülür.
12 ESAT'S.