Przegld przez wiat

organizmw ywych

Anna Zajc

Wyrniamy pi krlestw
organizmw ywych

Bakterie
Protisty
Grzyby
Roliny
Zwierzta

Bakterie krlestwo Monera

Bakterie to niewielkie,
jednokomrkowe organizmy
prokariotyczne, cechujce si
zrnicowanym metabolizmem.
Dzieli si je na dwa
podkrlestwa: Archaebacteria
(archeony) i Eubakteria (bakterie
waciwe), ktrych jest
zdecydowana wikszo.

Budowa ciany komrkowej

bakterii
Z uwagi na budow ciany
komrkowej wyrniamy 3 typy
bakterii:
1. gramdodatnie,
2. gramujemne,
3. bez ciany komrkowej.

Bakterie Gram dodatnie

Bakterie Gram dodatnie

Bakterie Gram(+) - ich nazwa pochodzi od
nazwiska uczonego, ktry wynalaz metod
barwienia cian komrek bakteryjnych.
Posiadaj one wielowarstwow cian
komrkow (ok. 40 warstw). W takiej cianie
zawartych jest wiele zwizkw chemicznych, z
ktrych nawaniejszym
jestmureina(peptydoglikan). Mureina
stanowi nawet do 90% suchej masy ciany
komrkowej.

Przykady patogennych bakterii

Gram (+) :
gronkowce (Staphylococcus)
paciorkowce (Streptococcus)
laseczka tca (Clostridum tetani)
paeczkaListeria monocytogenes
laseczka wglika (Bacillus anthracis)
prtek grulicy Kocha (Mycobacterium
tuberculosis)
prtek trdu (Mycobacterium leprae)

Gronkowce (Staphylococcus)

paciorkowce (Streptococcus)

laseczka tca (Clostridum tetani)

paeczkaListeria monocytogenes

laseczka wglika (Bacillus anthracis)

prtek grulicy Kocha (Mycobacterium tuberculosis)

prtek trdu (Mycobacterium leprae)

Bakterie gram-ujemne

Bakterie gram-ujemne
Bakterie Gram(-) maj cienk, pojedyncz
warstw mureiny oraz dwuwarstwow
bon komrkow, posiadajc
lipopolisacharyd (LPS). ciana komrkowa
bakterii gram-ujemnych otoczona jest
dodatkow bon zewntrzn, funkcj tak
zbudowanej ciany jest ochrona przed
cytoliz wywoan zmianami cinienia
osmotycznego.

Przykady patogennych bakterii

Gram(-):

paeczki z rodzajuBrucella
paeczki z rodzajuSalmonella
paeczki z rodzajuShigella
paeczkaHelicobacter pylori
paeczka okrnicy (Escherichia coli)
paeczka dumy (Yersinia pestis)
przecinkowiec cholery (Vibrio cholerae)

paeczki z rodzajuBrucella

paeczki z rodzajuSalmonella

paeczki z rodzajuShigella

paeczkaHelicobacter pylori

paeczka okrnicy (Escherichia

coli)

paeczka dumy (Yersinia pestis)

przecinkowiec cholery (Vibrio cholerae)

Bakterie bez ciany komrkowej

Bakterie bez ciany komrkowej s to
mikoplazmy, s niewielkie i maj do
nieregularne ksztaty. Bakterie gramdodatnie i gram-ujemne s znacznie
wiksze ni mikoplazmy oraz cechuj si
zronicowan morfologi. Mykoplazmy nie
s zdolne do syntezy peptydoglikanu,
dlatego nie posiadaj ciany komrkowej.

Mykoplazma eumonia

Rnice w budowie ciany komrkowej

bakterii Gram(+) i Gram(-).

Protisty krolestwo Protista

Krlestwo Protistw zaliczamy doeukariontw.
Zaliczamy do nich pierwotniaki i glony, czyli organizmy,
ktrych nie zaklasyfikowano do grzybw, rolin lub
zwierzt. Protisty posiadaj cechy rolinne lub zwierzce,
dlatego ciko stworzy podzia tego krlestwa.
Doprotistwzaliczamy gwnie organizmy
jednokomrkowe lub wielokomrkowe, ktrych struktura
nie odzwierciedla struktur tkankowych. Wikszo
protistw odywia si na drodze fagocytozy, wchaniania
lub pinocytozy, zatem s toheterotrofy, czyli organizmy
cudzoywne. Wystpuj rwnie organizmy ze zdolnoci
do fotosyntezy, czyli odywiajce si samoywnie
(autotrofy).

Podzia krolestwa Protista

protisty rolinopodobnejednokomrkowe lub wielokomrkowe
jdrowe organizmy dawniej zaliczane do
glonw, posiadaj plastydy np.
Morszczyn pcherzykowaty
To autotrofy zdolne do fotosyntezy.Np.
szkaratnica, morszczyn, ulwa saatowa,
skrtnica, nocowietlik, listownica, widlik

Morszczyn pcherzykowaty

szkaratnica

ulwa saatowa

skrtnica

nocowietlik

listownica

widlik

 Protisty
grzybopodobnekomrczaki lub
wielkokomrkowe
organizmy tworzce
strzpki.Np. fitoftora, rulik
nadrzewny.

fitoftora

Rulik nadrzewny

 Protisty zwierzce =
pierwotniaki- organizmy
cudzoywne, prowadzce
fogocytoz, posiadaj narzdy,
umoliwiajce ruch (wici, rzski,
nibynki) .Np. rzsistek
pochwowy, maynek, wirczyk,
pezak czerwonki.

Maynek

Rzsistek pochwowy

Pierwotniaki - pokrycie ciaa a poruszanie si:

pelikula- bona biakowo- lipidowa, ktra
pokrywa ciao Protistw. Moe by cienka i
elestyczna lub sztywna.pelikula cienka i
elastyczna- umoliwia poruszanie si organizmu
przy pomocynibynek, ktre organizm
'wysuwa' podczas ruchu. Organizm jest w stanie
zmieni kszta i porusza si. Taka pelikula i
nibynki charakterystyczne s np. dlaameby.
pierwotniaki opelikuli sztywnej i
grubejporuszaj si za pomocwici i rzsek.
Np.pantofelek i eugleny.

Protisty:
Rzski- krtkie twory, wystpuj w duej
iloci. Np.pantofelek.
Wici- organizm posiada jedn lub dwie
wici, s one dugie i sztywne. Pokryte s
bon komrkow. Np.euglena.
Obie struktury posiadaj bardzo zblion
budow.
Mikrotubule -utrzymuj wi w
docelowym ksztacie, s tzw.szkieletem
wici.

Pantofelek

euglena

Wi przekrj poduny

Mikrotubule

Odywianie si pierwotniakw :
Wikszo protistw to organizmy
cudzoywne. Ich pokarmem mog
by:mniejsze jednokomrkowe organizmy,
np. bakterie, grzyby,
cukry: glikogen, ktry musi by strawiony
lub glukoza,
tuszcze.
Biaka lub aminokwasy,
inne zwizki organiczne.
Do trawienia pokarmu suywodniczka
pokarmowa.

Fagocytoza:
Fagocytoza - rodzaj endocytozy wystpujcy u
organizmw jednokomrkowych.
Przebieg fagocytozy :pobranie pokarmu staego,
tworzeniewodniczki pokarmoweji
odizolowanie pokarmu od cytozolu (endosom)
przyczenie lizosomu (zawierajcego enzymy
trawienne) do endosomu, powstaje fagosom.
Fagosom= endosom + lizosom.
wchanianie strawionych substancji,
usuwanie niestawionych resztek pokarmu ( przez
cytopyge - twr slucy do usuwania resztek)

Fagocytoza

Pinocytoza:
Pinocytozato sposb odywiania si organizmw
jednokomrkowych lub wielokomrkowych. Podczas
pinocytozy organizm pobiera fragmenty zwizkw
organicznych, takich jak biaka, wglowodany, ktre s
rozpuszczalne w wodzie. Pinocytoza polega na
wytworzeniu kanalika wraz z banieczk, w ktrej znajduje
si substancja pokarmowa. S to tzw.pcherzyki
pinocytarne. Oddzielaj si one od bony wraz z zawart
nich substancj. Poruszajc si w cytoplazmie zaczyna by
trawiony enzymatycznie dziki obecnoci lizosomw.
Nastpnie dochodzi do rozpuszczenia wodniczki (rozpadu).
Dziki pinocytozie organizm pobiera substancje pynnie,
ktre nie s pobierane podczas fagocytozy.

Pinocytoza

Pasoyty:
Niektre protisty zwierzcopodobne mog by czynnkiem etiologicznym
chorb. Rzsistkowica- choroba spowodowana zakaeniem pasoytem
poprzez kontakt seksualny lub poprzez kpiel w publicznym basenie.
Zakaone s drogi moczowe i drogi pciowe. Chorobie towarzysz
nieprzyjemne objawy, pieczenie, wid. Moe wystpi stan zapalny np.
cewki moczowej. Brak odpowiedniego leczenia moe prowadzi do
bezpodnoci.
Malaria- zakaenie nastpuje poprzez kontakt z samic komara widliszka.
Nastpuje rozpad erytrocytw (cika anemia) i skaenie organizmu
produktami tego rozpadu. W leczeniu malarii stosuje si chinin,
profilaktykka polega na tpieniu komarw.
Toksoplazmoza-cykl rozwojowy pasoyta wywoujcego toksoplazmoz
ma miejsce w ciele kota. Dlatego te najatwiej zarazi si toksoplazmoz od
kota. Choroba jest bardzo niebezpieczna dla kobiet w ciy, poniewa
pasoyt moe przenosi si przez oysko i uszkodzi pd lub spowodowa
nawet poronienie.

Krlestwo Fungi Grzyby

Wielokomrkowe, heterotroficzne
organizmy eukariotyczne zbudowane ze
strzpek

malak

borowik

Krlestwo Plantae Roliny:

Wielokomrkowe, fototropiczne
organizmy eukariotyczne
Roliny zarodnikowe mszaki i paprotniki
Roliny nasienne nago i
okrytozalkowe

mech

skrzyp

papro

Sosna zwyczajna

Joda pospolita

Klon zwyczajny

db

Krlestwo zwierzt
Wielokomrkowe, heterotroficzne
organizmy eukariotyczne
Rolinoerne, misoerne lub
wszystkoerne
Zdolne do poruszania dziki pracy
ukadu ruchu (szkielet i minie)

lew

krowa

maa

pajk

meduza