TUNGKUTUNGKULIN NG

MAMAMAYAN SA KAUNLARAN
 Sa araling ito ay maranasan
mong makilahok sa isang
gawaing makatutulong sa pag-
unlad ng bansa bilang
pagtupad ng sariling tungkulin
na siyang kaakibat na
pananagutan sa pagtamasa ng
mga karapatan bilang isang
malaya at maunlad na Pilipino.
kalakal-produktong binibili ng
mamamayan
Paglilingkod-serbisyong
ipinagkakaloob ng tao o grupo ng mga
tao sa kanyang kapwa at lipunan
Pamilihan-higit na malalim ang
kahulugan nito kaysa palengke. Ito ay
lugar kung saan may pagpapalitan ng
kalakal o paglilingkod sa pagitan ng
mamimili at nagtitinda
produktibo- taong mahusay at
maraming kapakinabangang naibigay
 GAMPANIN BG
MAMAMAYAN SA
PAGTAGUYOD NG
KAUNLARAN
 Sinasabing ang tao ang
pinakamahalagang yaman ng
isang bansa. Kung wala ito,
walang magpapatakbo at kikilos
sa pamahalaan upang mapaunlad
ang bansa. Mahalaga ang papel
na ginagampanan ng
mamamayan sa pagsulong ng
kaunlaran sa bansa.
Sakanilang pagkakaisa at
pagtutulungan nakasalalay ang
ikakauunlad nito. Kaya naman,
nararapat lamang na
mauunawaan ng mamamayan
ang mga nangyayari sa loob ng
bansa upang isakatuparan ang
minimithing mga pangarap.
 Tungkulin ng mamamayang
tulungan ang pamahalaan sa
ikalalago at ikakaunlad ng bansa.
Bilang mabuting mamamayan,
dapat nating isagawa at bbigyang-
halagaang mga tungkulin sa
pagpapaunlad ng bansa. Narito ang
mga bagay na dapat gawin ng
isang mamamayang nais maging
instrumento sa kaunlaran ng bansa.
PAGTANGKILIK
SA SARILING
PRODUKTO
 Ang mamamayan Ay nagiging
kaagapay ng bansa sa pag-unlad
nito kung siya ay tumatangkilik sa
mga sariling produkto nito. Bukod
dito ay naipakikita rin sa
pamamagitan nito ang pagiging
makabayan ng isang tao. Bagamat
nakalulungkot isiping marami pa
ring Pilipino ang nagtataglay ng
kolonyal na mentalidad.
Mas gusto nilang gamitin at
tangkilikin ang mga gawang
imported kaysa sa
mga gawang lokal. Nakalilimutan ng
maraming Pilipinong ang ganitong
pag-uugali ay hindi nakakatutulong
sa pag-unlad ng ekonomiya ng bansa
bagkus ay nagiging dahilan pa kung
bakit hindi tayo makaahon sa krisis
pinansiyal.
 Maaring Handicraft na gawa
produktong gawa sa Baguio at
sa ating Benguet,
maipagmalaki.
Halimbawa na nito
ang dmit na gawa
ng mga designer
na Pilipino, mga
sapatos mula
Marikina,
Telang habi sa
Laguna

At mga produktong
pagkain mula sa
iba;t ibang panig ng
bansa.
Sa katunyan, ang lahat ng ating
mga pangangailangan ay kayang
gawin ng mga Pilipino. Ang
gawang Pilipino ay masasabing
kapantay na o nakakahihigit pa sa
mga gawa ng ibang bansa. Kailan
na lamang ang paktangkilik
mismo ng ating mga kababayan
upang makilala ang mga ito.
Narito ang mga kabubutihang
dulot ng pagtangkilik sa ating
produkto:
Nagdudulot ng mas maraming
hanapbuhay sa loob ng bansa;
Nagpalakas sa mga lokal na
indutriya at negosyo;
Nakatutulong upang
magkaroon ng mas malaking
 Nakatutulong sa pagtitipid ng
mga gastusing dolyar sa pag-
angat ng mga produkto sa ibang
bansa;
Naipamamalas ang pagiging
malikhain at mapamaraan ng
mga Pilipino; napauunlad at
naipakikilala ang kulturang
Pilipino;
Ang lahat ng
itoy
makatutulong sa
pagsulong at
pag-unlad ng
ating bansa,
bilang mga
mamamayang
Pilipino narapat
lamaang na
 PAGPAPABUTI AT
PAGPAPAUNLAD NG
URI NG PRODUKTO O
KALAKAL NG BANSA
Ang kalakal ay mga
produktong binibili ng
mga mamamayan.
Ang paglilingkod
naman ay tumutukoy
sa serbisyong
ipinagkakaloob ng
isang tao sa kanyang
kapwa at lipunan. Ilan
sa mga
Halimbawa nito ay ang serbisyong
ipinagkakaloob ng mga doktor, dentista,
guro, abogado, mananahi, tsuper,
tindera, basurero, minero, at iba pa. Ang
dalawang ito ay ilan sa mahahalagang
bagay na dapat pagtuonan ng pansin
upang makatulong sa pagpapaunlad ng
kabuhayan ng bansa. Kapag maganda,
matibay, at may mataas na kalidad ang
mga kalakal ay madali itong tatangkilikin
o bibil-hin ng mga mamamayan.
Gayundin naman, kung ang
paglilingkod ay kasiya-siya at
maaayos ay maraming mamimili ang
magtitiwala at tatangkilik dito. Higit
na madali itong makikilala sa mga
pamilihan hindi lamang sa loob ng
bansa kundi sa labas nito.
Sa pagpapaunlad ng mga kalakal at
paglilingkod dapat isaalang-alang
ang sumusunod:
Ang pagkakaroon ng mga
manggagawa may
mataas na kasanayan sa
paggawa.
 Ang tuloy-tuloy na
pagtuklas ng mga
bagong paraan sa
pagpapabuti ng kalakal
at paglilingkod.
 At ang
pagkakadalubhasa rito
man o sa ibang bansa
upang lumawak ang
kaalaman sa ibat ibang
gawain at maibahagi ito
sa iba.
 una, alamin ang Ikalawa, iulat ang
karapatan at makikitang
tungkulin ng isang problema sa
mamimili. serbisyo o kalakal.
 Ikatlo, magtipid sa
anumang
serbisyo/produktong
ginagamit gaya ng
kopryente, tubid, at iba pa.
PAGTITIPID SA
ENERHIYA
 Magiging madali ang anumang
ginagawa ng isang tao Kung ito
ay
gumagamit ng enerhiya. Sakop
ngtinatawag nating enerhiya ang
tubig, koryente, langis, hangin,
at sikat ng araw. Maging ang
lakas ng tao ay binibilang na rin
sa tinatawg nating enerhiya.
Ang enerhiya ay
nauubos, kaya
nararapat lamang na
gamitin ito nang wasto. Ang
kakul;angan nito ay
makaaapekto sa paglilingkod
na dulot ng elektrisisad,
tubig, at mga industriyang
tumutugon sa
 Alam mo ba?
Ang sustainable development
program ay inilunsad ng
pamahalaan upang
makatulong sa pagpapanatili
ng mga likas na yaman at
iba pang enerhiya mayroon
ang bansa upang hindi
maubos ang mga ito at