Topik 5

Kesesuaian Item dan Ujian

 Indeks kesukaran item
Bagi ujian berbentuk objektif
(betul/salah, isi tempat kosong,
padanan, beraneka pilihan), indeks
ini dikira dengan menggunakan
nisbah bilangan calon yang memberi
jawapan betul bagi item tertentu
kepada jumlah calon yang menjawab
item tersebut. Pengiraannya adalah
seperti persamaan berikut:
 Indeks kesukaran
Bagi item subjektif (esei); yang
markahnya mengambil nilai 0, 1, 2,
3, ; indeks kesukarannya boleh
dikira sebagai nisbah markah purata
(markah min) kepada julat markah
penuh seperti berikut (Nitko, 2004:
317):
 Tujuan indeks kesukaran
1 Mengenal pasti konsep yang perlu diajar
semula, iaitu apabila guru mendapati
soalan-soalan berkenaan tidak dapat
dijawab oleh sebahagian besar pelajar
(soalan sukar)

2 Mengenal pasti dan melaporkan kekuatan

dan kelemahan bahagian-bahagian
kurikulum, iaitu yang boleh dikuasai pelajar
dan yang tidak boleh dikuasai pelajar
 Tujuan indeks kesukaran
3 Memberi maklum balas kepada pelajar
tentang kekuatan dan kelemahan mereka
bagi setiap tajuk pengajaran yang diuji

4 Mengenal pasti soalan yang bias kepada

sesuatu kandungan (content bias),
seperti kandungan yang ditekankan
semasa pengajaran (misalnya, diberi
latih tubi/ulangan)
 Indeks diskriminasi item
(a)Membahagikan pelajar kepada tiga (3)
kumpulan, iaitu pelajar berpencapaian
rendah (27% pelajar berpencapaian
terendah), pelajar berpencapaian sederhana
(46% pelajar berpencapaian antara terendah
dan tertinggi) dan pelajar berpencapaian
tinggi (27% pelajar berpencapaian tertinggi).

Mehrens &Lehmann(1991)
 (b) Mengira bilangan pelajar yang
menjawab dengan betul di kalangan
pelajar berpencapaian rendah (RL
Right Lower), bilangan pelajar yang
menjawab dengan betul di kalangan
pelajar berpencapaian tinggi (RU
Right Upper) dan jumlah pelajar
berpencapaian rendah dan tinggi
(T(L+U) Total).
(c) Indeks Diskriminasi boleh dikira
dengan membahagikan perbezaan
(RU RL) dengan separuh T(L+U) seperti
berikut:
 Tujuan indeks diskriminasi
1 Mengenal pasti konsep yang perlu diajar
semula, iaitu apabila guru mendapati soalan-
soalan berkenaan tidak dapat dijawab oleh
sebahagian besar pelajar pandai
2 Mengenal pasti dan melaporkan kekuatan dan
kelemahan bahagian-bahagian kurikulum, iaitu
yang tidak boleh dikuasai pelajar pandai
3 Memberi maklum balas kepada pelajar pandai
tentang kelemahan mereka bagi setiap tajuk
pengajaran yang diuji
 Tujuan indeks diskriminasi
4 Mengenal pasti soalan yang bias
kepada sesuatu kandungan, seperti
kandungan yang tidak ditekankan
semasa pengajaran atau langsung
tidak diajar

5 Mengenal pasti pelajar-pelajar yang

berpencapaian tinggi untuk
melanjutkan pengajian dalam
bidang-bidang tertentu
 Kebolehpercayaan ujian
Kebolehpercayaan (reliability)
sesuatu alat ukuran bermaksud
ketekalan ukuran-ukuran
(consistency of measures) yang
dihasilkan oleh alat tersebut (Hanna
& Dettmer, 2004). Justeru,
kebolehpercayaan ujian bermaksud
ketekalan markah-markah yang
dihasilkan oleh ujian tersebut.
Indeks kebolehpercayaan
 Jenis-jenis
kebolehpercayaan
Ukuran kestabilan
 Ujian kesetaraan
Ukuran Kesetaraan [atau Ukuran Keselarian
(parallel)] dikira dengan memberikan dua (2)
ujian yang berbeza tapi setara (kesamaan
dari segi kandungan, Jadual Spesifikasi Ujian,
format soalan dan arahan menjawab serta
min, varians dan interkorelasi skor) kepada
kumpulan pelajar dan hari yang sama, dan
seterusnya, mengira pekali korelasi Pearson
antara dua/pasangan skor yang diperoleh
setiap pelajar.
 Ujian kesetaraan dan
kestabilan
Kebolehpercayaan ini, yang
merangkumi Ukuran Kesetaraan dan
Ukuran Kestabilan, dinamakan
Ukuran Kesetaraan dan Kestabilan.
Indeks kebolehpercayaan ini boleh
ditentukan oleh pekali korelasi
Pearson antara dua/pasangan skor
yang diperoleh setiap pelajar, iaitu
skor ujian pertama dan skor ujian
kedua yang ditadbirkan kemudian.
 Ujian ketekalan dalaman
(i) Ujian ketekalan dalaman belah-dua

Ukuran Ketekalan Dalaman Belah-

Dua (r ) boleh dikira dengan
menggunakan korelasi Pearson (r)
antara skor pelajar bagi separuh
pertama ujian dengan skor pelajar
bagi separuh kedua ujian, yang boleh
dikira menggunakan rumus berikut:
 Ujian ketekalan dalaman
belah dua
Pekali
Pearson
(ii) Kaedah Kuder
Richardson
Indeks
kesukaran
item berbeza

Indeks
kesukaran
item sama
 (iii) Kaedah Cronbach

Kaedah ini digunakan untuk

item bukan dikotomi seperti
esei
 Kebolehpercayaan
pemeriksa
Indeks Kebolehpercayaan Pemeriksa
boleh dikira dengan memberikan
jawapan sekumpulan pelajar yang sama
kepada dua/lebih pemeriksa. Indeks
Kebolehpercayaan Pemeriksa boleh dikira
dengan mencari pekali korelasi Pearson
antara dua skor pemeriksa bagi setiap
soalan; atau korelasi Spearman-Brown
antara jumlah skor/skor min pemeriksa
bagi keseluruhan ujian
 Faktor mempengaruhi
kebolehpercayaan
(a)Panjang ujian
(b) Kehomogenan kumpulan
(d) Kesukaran item

(e) Objektiviti jawapan

 Kesahan ujian
Kesahan sesuatu alat ukuran
bermaksud sejauh mana alat
tersebut dapat mengukur apa yang
sepatutnya diukur oleh alat tersebut
(Hanna & Dettmer, 2004). Juster, ciri
kesahan bagi sesuatu alat ukuran
adalah amat penting supaya alat
ukuran tersebut dapat mengukur apa
yang hendak diukur.
Jenis kesahan