Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΣΩΠΟΥ ΣΤΗΝ ΘΕΟΛΟΓΙΑ

•Τα διάφορα φιλοσοφικά, κοινωνικά και θρησκευτικά συστήματα θεωρούν τον

άνθρωπο σαν μια απλή βιολογική μονάδα.
•Οι Πατέρες της Εκκλησίας χρησιμοποιούν την λ. πρόσωπο για τον Τριαδικό Θεό.
•Στην αρχαία Ελλάδα σήμαινε το προσωπείο, την μάσκα των ηθοποιών που
φορούσαν στις θεατρικές παραστάσεις, για να υποδύονται διάφορους ρόλους.
•Αλλάζει λοιπόν η έννοια του και από εξωτερικό επίθεμα γίνεται έννοια που κάνει
το ον να είναι πραγματικά ον (Δ’ αι. και μετά).
•Αντιμετωπίστηκαν αιρέσεις που χρησιμοποιούσαν την λ. πρόσωπο για να
δηλώσουν ότι ο Θεός είναι ένας, αλλά εμφανίζεται με άλλα πρόσωπα στην
ιστορία (Πατήρ στην Π.Δ., Υιός στην Κ.Δ. και Άγιο Πνεύμα στην Εκκλησία).
Έχουμε δηλ. ταύτιση ουσίας και υπόστασης. Έδιναν την αρχαιοελληνική έννοια.
•Μ.Βασίλειος. α)Ξεχωρίζει την ουσία από την υπόσταση. Ουσία είναι το κοινό
του Τριαδικού Θεού, υπόσταση είναι ο ιδιαίτερος τρόπος ύπαρξης των Προσώπων
της Αγ.Τριάδας. β) Ταυτίζει την υπόσταση με το πρόσωπο. Δεν είναι κάτι
αφηρημένο.
 ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΑΞΙΟΠΡΕΠΕΙΑ
• Είναι το σημαντικότερο στοιχείο στη βάση της Βιοηθικής. Στοχεύει στην
προστασία της ανθρώπινης αξιοπρέπειας.
• Ορίζεται ποικιλοτρόπως. Η Χριστιανική Ηθική έχει συμβάλει σημαντικά στον
ορισμό της έννοιας αυτής.
• Η έννοια του προσώπου και το αυτεξούσιο.
• Αθεϊστικός και θεϊστικός χαρακτήρας της θεμελίωσής της.
• Αθεϊστικός: Η ανθρώπινη αξιοπρέπεια είναι αυτοαξία. Αρχή και τέλος της ο
άνθρωπος. Χαρακτηριστική αντίληψη της εκκοσμικευμένης κοινωνίας
• Θεϊστικός: Όλα αναφέρονται και ανάγονται στον Θεό.
• Ιωάννης ο Δαμασκηνός (8ος αι.). Ουσία: κάτι το αυθύπαρκτο και αυθυπόστατο.
Είναι ό,τι υπάρχει αφ’εαυτού και δεν οφείλει την ύπαρξή του σε κάτι άλλο. Φύση:
η κίνηση και η ηρεμία της ουσίας. Υπόσταση: έχει διπλή σημασία. Σημαίνει την
ατομική ύπαρξη και την διαφορά του ενός ατόμου από το άλλο. Πρόσωπο: είναι ο
κάθε άνθρωπος ξεχωριστά με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και χαρίσματα από το
σύνολο των ανθρώπων.
• Στην πατερική γραμματεία δεν υπάρχει η λ. πρόσωπο για να εκφράσει τον
άνθρωπο, αλλά αυτή η ίδια η λέξη (άνθρωπος). Δεν τον αποκαλούν έτσι με την
βιολογική μόνο υπόσταση, αλλά και με την παρουσία του Αγίου Πνεύματος μέσα
του. Πρόσωπο αποκαλείται ο άνθρωπος που ενώνεται με τον Θεό.
• Σήμερα πρόσωπο και προσωπικότητα είναι ο όρος που χρησιμοποιείται για τον
άνθρωπο. Γίνεται ακόμη η διάκριση ατόμου και προσώπου. Πρόσωπο είναι ο
άνθρωπος που έχει αγάπη και ελευθερία και διακρίνεται από την μάζα. Άτομο είναι
ο άνθρωπος που εξαντλεί την ύπαρξή του στις βιολογικές του ανάγκες, χωρίς να
έχει καμία άλλη επιδίωξη. Μια σύγχρονη εκκλησιολογική άποψη επικεντρώνει την
έννοια του προσώπου στην ελευθερία, την αγάπη και το ανεπανάληπτο της
υπόστασης του καθενός ανθρώπου.
 Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΗΣ ΑΛΗΘΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ

• Υπάρχουν πολλά ερωτήματα σε σχέση, όχι μόνο με το «αν» πρέπει να ενημερώνονται οι

ασθενείς αλλά και σχετικά με το περιεχόμενο της ενημέρωσης. Τα τελευταία 30 χρόνια,
υπήρξε μια σαφής αλλαγή, περισσότερο στις Δυτικές κοινωνίες, στον τρόπο που
ενημερώνονται οι ασθενείς που πάσχουν από καρκίνο. Πριν το 1960, οι περισσότεροι
Αμερικανοί γιατροί (πάνω από 90%) προτιμούσαν να αποκρύπτουν τη διάγνωση από τους
ασθενείς τους. Παρόλα αυτά, σε ορισμένες κοινωνίες (κυρίως της Ανατολικής Ευρώπης και
της Ασίας, συμπεριλαμβανομένης και της Ελληνικής), η τακτική της μη αποκάλυψης της
αλήθειας, εξακολουθεί να είναι αποδεκτή και να εφαρμόζεται τόσο από γιατρούς, όσο και από
τις οικογένειες των ασθενών. Τα τελευταία χρόνια όμως, ακόμα και σε αυτές τις χώρες έχει
γίνει μια στροφή προς την τακτική της ενημέρωσης.
• Γενικότερη αλλαγή των κοινωνικών δομών, που προτάσσει πλέον την ατομικότητα και το
σεβασμό στην αυτονομία του προσώπου, σαν κύρια παράμετρο σε όλα τα ζητήματα.
• Ικανοποιητική φαίνεται η άποψη, που βασίζεται σε μία πιο θετική αποτίμηση των συνεπειών
της ενημέρωσης, σε συνδυασμό με τις επιστημονικές προόδους στη θεραπευτική του
καρκίνου.
• Στην Αμερική, το 90% των γιατρών ενημερώνει άμεσα ένα καρκινοπαθή για τη διάγνωση,
ενώ στην Ιαπωνία, η μη αποκάλυψη της αλήθειας είναι ο κανόνας. Κύριο ρόλο στις
αποφάσεις των γιατρών σχετικά με την αποκάλυψη ή όχι της αλήθειας, φαίνεται ότι παίζει η
ψυχολογική σταθερότητα, ο κοινωνικός ρόλος του ασθενούς, η ηλικία και ο τρόπος που η
ασθένεια αυτή έχει επίδραση σε άλλα άτομα. Σημαντικό ρόλο επίσης, φαίνεται να παίζει και η
συγκατάθεση της οικογένειας.
• Πλεονεκτήματα. Πρώτον, δεν τον στενοχωρούμε (για την ακρίβεια, αναβάλλουμε
τη στενοχώρια) και δεύτερον, δεν γινόμαστε αγγελιαφόροι κακών ειδήσεων. Γι'
αυτούς τους λόγους, σε περασμένες δεκαετίες, επικρατούσε η τάση της απόκρυψης:
ο ασθενής δεν ενημερωνόταν ποτέ.
• Μειονεκτήματα. Κάποια απ΄ αυτά είναι τα εξής: Ο ασθενής μπαίνει σε μια
ατμόσφαιρα «μυστικοπάθειας». Αρκετές φορές, ο ασθενής καταλαβαίνει τι έχει. Ο
ασθενής που δεν γνωρίζει τι έχει δεν μπορεί και να συμμετάσχει στη λήψη των
αποφάσεων για τη θεραπεία του, πράγμα που τον βάζει σε παθητική θέση και
αυξάνει τον κίνδυνο να πάθει κατάθλιψη. Ο ασθενής που δεν ενημερώνεται
ενδέχεται να νομίσει ότι τα πράγματα είναι χειρότερα απ' ό,τι είναι στην
πραγματικότητα. Στις περιπτώσεις που ο καρκίνος δεν μπορεί να θεραπευτεί, ο
ασθενής που δεν μαθαίνει τίποτα στερείται την ευκαιρία να προετοιμαστεί για τον
θάνατό του, χάνει τη δυνατότητα να σκεφτεί και να κάνει πράγματα που πιθανώς
θα έδιναν νόημα στη ζωή του και κινδυνεύει να βαδίσει προς τον θάνατο πιο μόνος