HUBUNGAN ETNIK

MPU3113

Topik 1

Hubungan Etnik dan Pembinaan

Negara Bangsa
Prof Madya Dr Nazri Muslim
nazrimuslim@yahoo.com
0193924069
OUM

1
 PENGENALAN
 Kewujudan negara bangsa ini pada tiga keadaan.
 pertama ialah satu bangsa mewakili satu negara. Konsep
negara bangsa bertitik tolak daripada satu ras membentuk
bangsa dan melahirkan satu negara. Justeru, ia akan
melahirkan sebuah negara bangsa. Contoh, bangsa Jepun
membentuk negara Jepun
 kedua ialah bangsa tanpa negara (state without nation).
Terdapat beberapa bangsa tanpa negara dan mereka
menuntut bangsa mereka untuk bernegara dan
mempunyai autonomi sendiri. Contoh, bangsa Melayu
Patani di Selatan Thailand

2
 Ketiga ialah negara tanpa bangsa (nation without
state). Senario ini berlaku pada negara apabila
kewujudan sesebuah negara berlaku dan diperakui
kedaulatannya, tetapi tidak jelas dari segi identiti
bangsa yang dibina. Kewujudan negara sebegini
boleh dirujuk dalam konteks Malaysia. Malaysia
lahir sebagai sebuah negara yang terdiri daripada
pelbagai bangsa atau ras dengan setiap etnik
berkenaan mengekalkan identiti etnik masing-
masing
 HUBUNGAN ETNIK DAN
PEMBINAAN NEGARA BANGSA
 Pembinaan negara bangsa memerlukan
perhatian terhadap dua perkara iaitu,
kejayaan menguruskan:
 1. Keterbatasan (Scarcity) – mengurus
sumber ekonomi terhad,
 2. Kesepaduan Sosial (Solidarity) –
mengurus kepelbagaian

4
5
 Konsep Negara Bangsa
 Bermula di Eropah di mana etnik menentang
kuasa feudal lalu membentuk negara yang
mempunyai sempadan, dan bangsa. Sebelum itu,
di bawah feudal, tiada sempadan dan semua
adalah orang Inggeris
 Negara merujuk pada sebuah masyarakat yang
mendiami kawasan tertentu dan adanya kerajaan
yang memerintah.
 Sementara itu, bangsa merujuk pada sekumpulan
manusia dalam satu ikatan ketatanegaraan.
 Di Malaysia, apa yang kita bentuk ialah sebuah
negara dan bukannya sebuah negara bangsa 6
Tahap Pembinaan Negara Bangsa: Peringkat
Dunia

7
 tiga tahap perkembangan dalam proses pembinaan negara
bangsa, iaitu:
 (a) Pembentukan Kuasa Pusat (Centre of Formation)
 Merujuk kepada usaha menguatkuasakan kewibawaan
awam ke seluruh negara;
 (b) Pembentukan Negara (State Formation)
 Bertujuan memupuk rasa sepunya, patriotisme dan
semangat kesetiaan dalam kalangan rakyat; dan
 (c) Pembangunan Negara Bangsa (Nation Building)
 Merujuk kepada usaha menggerakkan seluruh sumber
manusia dan material bagi mencapai kemajuan dan
8
perpaduan.
 Konsep Negara Etnik (Ethno Nations), Negara
Sivik (Civic Nations) dan Ethno Civic Nations
 Negara Etnik – hanya merujuk etnik tertentu
seperti Jerman dan Brunei
Negara Sivik – menerima etnik minoriti
dalam sesebuah negara
Ethno Civic Nations - kehidupan manusia
boleh diatur melalui ideologi. Menolak negara
yang dibina berasaskan perhubungan darah
dan ikatan kenegaraan bukan suatu yang
kekal, tetapi berubah mengikut keadaan

9
10
 Adakah anda bersetuju Malaysia ialah
sebuah negara bangsa? Bincangkan bersama
rakan sekelas dan nyatakan kefahaman anda
berasaskan penyataan ini.

11
 PEMBINAAN NEGARA BANGSA DAN
HUBUNGAN ETNIK DI MALAYSIA

1. Cerita Malaysia: umumnya aman dan stabil tapi

ranjau sepanjang jalan tetap ada
 Era Konflik 1945-1960
 Era ‘Tegang tapi Stabil 1961-1970
 Era Kesepaduan Sosial 1971- 2011
 A | ERA KONFLIK (1945 – 60)
 Pasca Perang Dunia Kedua (PD2)
 Rusuhan etnik - konflik etnik antara etnik Cina dengan Melayu yang

tercetus daripada tindakan Bintang Tiga selama 14 hari selepas tamatnya

penaklukan Jepun
 Huru-hara Buruh - Pemimpin kesatuan sekerja yang terlibat mengorganisasi

rusuhan dan mogok ini telah ditangkap dan pertubuhan mereka diharamkan
dan Penglibatan Bintang Tiga dengan membunuh tiga orang pengurus
ladang keturunan Eropah di Sungai Siput sehingga diisytiharkan darurat dan
tamat pada 1960.

 Tiang seri pembinaan semula

◦ Keselamatan

◦ Pembangunan Lima Tahun 1950-1955

◦ Perundingan Etnik – penggubalan perlembagaan

 B | ERA TEGANG TAPI STABIL
(1961 – 70)
 Pembentukan Malaysia 1963: Perjanjian 20 perkara dengan Sabah dan
Perjanjian 18 Perkara dengan Sarawak
 Konfrontasi 1963-66 – Malaysia-Indonesia (neo-colony)
 Konflik etnik terbuka 1964 & 1969
 Julai& September 1964, Singapura (dlm Malaysia)

 13 Mei 1969, di Kuala Lumpur & 3 tempat lain

 Singapura & Malaysia berpisah 9 Aug. 1965

 Cara atasi
 Majlis Perundingan Rakyat

 Jabatan Perpaduan, Rukun Negara

 Dasar Ekonomi Baru

 C | ERA KESEPADUAN SOSIAL
(1971-2011)
 40 tahun keamanan dan kestabilan, kecuali pada
2011 peristiwa Kg. Medan yang mengingatkan
bahawa faktor ekonomi sangat penting untuk
kesepaduan sosial.
 Harapan untuk ‘perpaduan’ tetap ada: 1Malaysia
 Apakah anak kunci kesepaduan sosial Malaysia:
Hubungan stabil, sama ada di Peringkat
Masyarakat, Negara, Pasaran = M+N+P- meskipun
sewaktu krisis global.
 Masyarakat Malaysia yang matang:
◦ Suka bertikam lidah tetapi tidak berparangan
◦ Konflik wujud, namun masih hidup dalam
kesepaduan
 KEJAYAAN MALAYSIA: SATU
PENILAIAN
 Integrasi, Toleransi, Kerjasama
 Di lihat dari segi politik – Demokrasi,
politik permuafakatan, perlembagaan
megiktiraf etnik asal
 Di lihat dari segi ekonomi – ekonomi pecah
dan perintah oleh Penjajah, selepas 13 Mei
perkenal DEB
 Di lihat dari segi sosial – berlaku akulturasi
dan asimilasi, sistem pendidikan, bahasa

16
17
Aktiviti
 1. Bincangkan faktor kejayaan Malaysia
menguruskan masyarakatnya.
 2. Pada pandangan anda, bagaimanakah
hubungan etnik yang harmoni dapat
dipupuk melalui pelbagai aktiviti?
Bincangkan.

18
 1. Jelaskan kaitan antara pembinaan negara
bangsa dengan pembentukan masyarakat di
Malaysia.
 2. Nyatakan proses pembinaan negara
bangsa di Malaysia.
 3. Bincangkan tentang asimilasi bersegmen
(segmented assimilation) di Malaysia.
 4. Pada pandangan anda, adakah Malaysia
telah berjaya menguruskan masyarakatnya.
Huraikan. 19
20
21