Μαρία Σαββίδη

Γιώργος Φανουράκης
Ιστορία Γενικής Γ’
2018-2019
Το «πριν» της Ρωσικής Επανάστασης

oΒασίλειο  Αυτοκρατορία (1721, Τσάρος

Πέτρος Α΄)

oΒασιλεία:
o Νικόλαος Α΄ (τέλη 19ου αι.)
o Αλέξανδρος Β΄
o Νικόλαος Β’ (τελευταίος Τσάρος της Ρωσίας)
 Αυτοκρατορία της Ρωσίας (αρχές του 19ου
αιώνα)
oΑγροτική οικονομία
oΠλειοψηφία Ρώσων  δουλοπάροικοι / γαιοκτήμονες

εργάζονταν στη γη / πλήρωναν φόρους

μπορούσαν να διατάξουν τη
φυλάκισή τους /
τον εκτοπισμό τους στη Σιβηρία
 Δεκέμβριος του 1825
o Εξέγερση συνασπισμού αξιωματικών και φιλελεύθερων αριστοκρατών
ΓΙΑΤΙ;
1. Εισαγωγή Ρωσίας στις κοινωνικές μεταρρυθμίσεις (ευρωπαϊκά πρότυπα)
2. Συνταγματικό καθεστώς
o Δεκεμβριστές
o Οι επαναστάτες:
i. Φυλακίστηκαν
ii. Εξορίστηκαν στη Σιβηρία,
iii. Απαγχονίστηκαν (οι 5 πρωτεργάτες)
 Η κατάργηση της δουλείας (Φεβρουάριος 1861)

oΠρώην δουλοπάροικοι  πρόσβαση σε (προηγουμένως) απαγορευμένα δικαιώματα

oΑνάγκη ενίσχυσης της Ρωσικής άμυνας:  Κατάργηση φεουδαρχικού συστήματος

 Πτώση των αριστοκρατών
oΑνάπτυξη αστικής κοινωνικής τάξης
oΑριστοκράτες / αστοί διανοούμενοι / λαός  επαναστατικές ιδέες
oΠολιτικά κόμματα (1870)  βία: θεμιτό μέσο για την επίτευξη κοινωνικών αλλαγών
o Κήρυξη γενικής απεργίας στα εργοστάσια της Αγίας Πετρούπολης
o Συγκέντρωση άοπλων με εικόνες και πορτρέτα του τσάρου (χειμεριvά
ανάκτορα Αγίας Πετρούπολης).
o Εργάτες  έκφραση καταπίεσης και απαξίωσης
o Απόρριψη αιτημάτων του πλήθους από τον τσάρο
o «Ματωμένη Κυριακή»  Διαταγή διάλυσης των συγκεντρωμένων
(2.000 θάνατοι)
o Κοινό όραμα : πραγματοποίηση εθνοσυνέλευσης.
oΗ πρώτη (1917) από τις δύο επαναστάσεις στη Ρωσία (Μάρτιος, Πετρούπολη)
oΛιγότερο από 1 εβδομάδα
oΜαζικές διαδηλώσεις / ένοπλες συγκρούσεις
1. Συμμαχία Ρωσικού Στρατού με τους επαναστάτες
2. Παραίτηση του Τσάρου Νικόλαου Β / τέλος της Ρωσικής Αυτοκρατορίας
3. Προσωρινή Κυβέρνηση  συμμαχία φιλελευθέρων και σοσιαλιστών
4. Κατάσταση χάους  ανατροπή του Τσάρου
oΣοβιέτ της Πετρούπολης
oΘύματα Πετρούπολης  1.443
 Οκτωβριανή Επανάσταση

o Ανατροπή κυβέρνησης από Μπολσεβίκους (Νοέμβριος)

o Διχασμός στο ζήτημα του πολέμου:
 Λένιν  ειρήνη (ανασυγκρότηση του κρατικού μηχανισμού)
 Νικόλαος Μπουχάριν  συνέχιση του πολέμου
 Λέον Τρότσκυ  συμβιβαστική λύση: όχι ειρήνη, αλλά διακοπή του
πολέμου
o Προέλαση των Γερμανών (χειμώνας 1917-1918)
o Συνθήκη του Μπρεστ-Λιτόφσκ (Μάρτιος του 1918)
o Πρωτεύουσα  Μόσχα (συμβολισμός: στροφή της Ρωσίας
από την Ευρώπη στην Ασία)
 Το «μετά» της Ρωσικής Επανάστασης
oΜέτρα επαναστατημένης κυβέρνησης:
1. Ικανοποίηση των αιτημάτων στρατιωτών, ναυτών,
Μπολσεβίκων του Πέτρογκραντ
2. Διάταγμα 8ωρης εργασίας / ελέγχου της παραγωγής
από τους εργάτες (με καθυστέρηση)

 Δυσαρέσκεια μεταξύ των εργατών διότι ζητούσαν και:

1. Ισότητα των μισθών
2. Κατάργηση της δουλείας

 Κατάληψη των εργοστασίων

 Κόκκινος Στρατός VS Λευκός Στρατός

Πράσινοι στρατοί VS Κόκκινος και Λευκός

Ρωσικός Εμφύλιος Πόλεμος (1918 - 1922)

o Οριστική διάλυση της Ρωσικής Αυτοκρατορίας
o Φινλανδία, Εσθονία, Λετονία, Λιθουανία και Πολωνία  κυρίαρχα κράτη
o Σοβιετική Ένωση
o Ανεπιτυχείς κυβερνητικές μέθοδοι (κομμουνιστική ιδεολογία):
1. Ειρήνη
2. Διανομή των γαιών
3. Αυτοδιάθεση των λαών της προεπαναστατικής Ρωσικής Αυτοκρατορίας
o Εμφύλιες συγκρούσεις / εξωτερικές επεμβάσεις από πρώην
συμμάχους
 το επαναστατικό καθεστώς ΣΚΛΗΡΥΝΕ τη στάση του
o Κατάργηση πολιτικών κομμάτων (με εξαίρεση το Κομμουνιστικό
Κόμμα)
 Τρίτη Κομμουνιστική Διεθνής
oΔιεθνής οργάνωση όλων των κομμουνιστικών κομμάτων (Μάρτιος 1919):
Διεθνής επανάσταση εναντίον του καπιταλισμού και των αστικών καθεστώτων
Στήριξη του νέου κομμουνιστικού καθεστώτος στη Ρωσία
oΑλλαγή μορφών και επιδιώξεων  Στάλιν
oΠροαγωγή της επανάστασης σε όλο τον κόσμο
oΠρόκληση αποσταθεροποιητικών καταστάσεων στις χώρες με αστικά καθεστώτα
oΒ' Παγκόσμιος Πόλεμος (1943)  τέλος Τ.Κ.Δ. (χειρονομία καλής θέλησης προς τις
συμμάχους της, Βρετανία και ΗΠΑ)
 Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών (1922-1991)

oΡωσία – Ουκρανία – Λευκορωσία - Υπερκαυκασία

o(Σύνταγμα 1924) Αυτονομία χωρών - μελών της Σοβιετικής Ένωσης σε πλαίσιο ομοσπονδίας
oΟμοσπονδιακή δομή  κατοχύρωση δικαιώματος διατήρησης - καλλιέργειας ιδιαίτερων
πολιτιστικών χαρακτηριστικών

o Ανάπτυξη της εθνικής υπερηφάνειας

o Εκρωσισμός
o Μεγάλο και ισχυρό κράτος
o Κομμουνιστικό Κόμμα: το μόνο αναγνωρισμένο στη Σοβιετική Ένωση
• http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGL106/282/2017,
6876/
• https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A6%CE%B5%CE%B2%CF%81%CE%
BF%CF%85%CE%B1%CF%81%CE%B9%CE%B1%CE%BD%CE%AE_%CE
%B5%CF%80%CE%B1%CE%BD%CE%AC%CF%83%CF%84%CE%B1%CF
%83%CE%B7_1917