SUYUN SERTLIGI

KULLANILAN MATERYALLER

Hidrotimetri șișesi, Hidrotimetri büreti, Baryum klorür çözeltisi

2 500 ml’lik erlenmayer, Büret, 0.1 N HCl çözeltisi, metil oranj indikatörü
 UYGULANAN PROSEDÜR
Geçici sertlik: 100 ml su örneği alınarak 2-3 damla metiloranj
damlatılır ve renk dönüşümü gözleninceye kadar 0.1 N HCl çözeltisi
ile titre edilir.
Toplam sertlik: Önce ayarlı sabun çözeltisi hazırlanır. Sonra
hidratimetre șișesine 40 ml su örneği konur. Hidratimetre büreti de
üstteki sıfıra kadar ayarlı sabun çözeltisi ile doldurulur. Hidratimetre
șișesinde 1 cm kalınlığında ilk kalıcı köpük elde edilene dek, șișeye
hem damla damla sabun çözeltisi ilave edilir ve hem de bu șișe iyice
çalkalanır. Hidratimetre șișesinde yukarıda bahsedilen 1 cm
kalınlığındaki ilk kalıcı köpük görüldüğünde, hidratimetre
büretinden okunan sayı, doğrudan FS◦ cinsinden suyun toplam
sertliğini verir.
 ANALİZ SONUÇLARI

Yapılan deneyler sonucunda en sert suyun deniz suyu

olduğu ve kaynamış deniz suyu, çeşme suyu ve kaynamış
çeşme suyu sırasıyla sertliğinin azaldığı gözlemlenmiştir.
 SORU
Sularımız ne kadar sert?
 ÖZET
Suyun kullanılacağı amaca uygun olup olmadığı,
sertliğine bakarak kontrol edilebilir. Sertlik veren
maddeler çoğunlukla toprak alkali metallerinin tuzlarıdır.
Suyun sertliğini ifade etmek için, farklı sertlik dereceleri
kullanılmaktadır. Su sertliğini belirtmek üzere en çok
kullanılan sertlik dereceleri: Alman sertlik derecesi 1 AS◦
10 mg CaO/L su Fransız sertlik derecesi 1 FS◦ 10 mg
CaCO3 /L su İngiliz sertlik derecesi 1 IS◦ 10 mg CaCO3
/0.7 L su.
 HİPOTEZ

Suyun içilebilmesi veya kullanım alanına karar

verilebilmesi için belirli bir sertlik derecesinin altında
olması gerekir.
 KONU ARAŞTIRMASI
Kalsiyum ve magnezyum iyonları suda sertliğe neden
olan iyonlardır. Sertlik, geçici ve kalıcı sertlik olmak
üzere iki kısma ayrılır. Metal iyonlarının
bikarbonatlarından kaynaklanan ve ısıtılınca
parçalanarak çöken sertliğe bikarbonat veya geçici
sertlik denir. Metal iyonlarının sülfat, nitrat ve
klorürlerinden kaynaklanan, ısıtılsa dahi çökmeyen ve
ancak kimyasal işlemlerle giderilebilen sertliğe kalıcı
sertlik denir. Geçici ve kalıcı sertliğin toplamına ise
toplam sertlik veya genel sertlik denir.
SONUÇLAR