PROJEKT:PREJARDHJA E

GJUHES SHQIPE
PUNOI:RANJA PAPA
Permbajtja:

• GJUHA SHQIPE
• HISTORIKU I GJUHES SHQIPE
• PREJARDHJA E GJUHES SHQIPE
• POEZI
 GJUHA SHQIPE

Gjuha shqipe (ose thjeshtë shqipja) është gjuhë dhe degë e

veçantë e familjes indo-evropiane të folur nga më shumë se 6
milionë njerëz, kryesisht në Shqipëri, Kosovë dhe Republikën e
Maqedonisë, por edhe në zona të tjera të Evropës Jugore ku
ka një popullsi shqiptare, duke përfshirë Malin e Zi dhe Luginën
e Preshevës. Është gjuha zyrtare e Shqipërisë dhe Kosovës.

Komunitetet shekullore që flasin dialektet shqiptare mund të

gjenden të shpërndara në Kroaci ,Greqi , Çamëri dhe disa
komunitete në rajonet e Maqedonisë Perëndimore dhe Trakës
Perëndimore), Itali si dhe në Rumani dhe Ukra. Ekziston
poashtu edhe një diasporë e madhe shqiptare.
 HISTORIKU I GJUHES SHQIPE

Gjuha shqipe bën pjesë në familjen e gjuhëve indoevropiane, ku futen

gjuhët indo-iranike, greqishtja, gjuhët romane, gjuhët sllave, gjuhët
gjermane, etj. Ajo formon një degë të veçantë në këtë familje
gjuhësore dhe nuk ka ndonjë lidhje prejardhjeje me asnjërën prej
gjuhëve të sotme indoevropiane. Karakteri indoevropian i shqipes,
përkatësia e saj në familjen gjuhësore indoevropiane, u arrit të
përcaktohej e të vërtetohej që nga mesi i shekullit XIX, në sajë të
studimeve të gjuhësisë historike krahasuese.

Ishte sidomos merita e njërit prej themeluesve kryesorë të këtij drejtimi

gjuhësor, dijetarit të njohur gjerman Franz Bopp, që vërtetoi me metoda
shkencore përkatësinë e gjuhës shqipe në familjen gjuhësore
indoevropiane.
Në ndarjen e gjuhëve indoevropiane në dy grupe: në gjuhë lindore ose
satem dhe në gjuhë perëndimore ose kontum, shqipja shkon me gjuhët
lindore (satem), bashkë me gjuhët indo-iranike, gjuhët balto-sllave dhe
armenishten.
 PREJARDHJA E GJUHES SHQIPE

Shqipja është një nga gjuhët më të vjetra të Ballkanit. Ajo është

vazhdim i ilirishtes, I gjuhës së popullësisë ilire që ka banuar në një
truall mjaft të gjerë të BallkanitPerëndimor ( ku përfshihet edhe
Shqipëria e sotme), të paktën që nga mijëvjeçari i pare i erës
sonë.Pushtimi romak i Ilirisë nuk e theu qëndresën e fiseve ilire. Me
armë në dorë ata mundën, të ruanin zakonet dhe gjuhën e tyre. Po
kështu më vonë shqiptarët u qëndruan sllavëve dhe turqve. Po këto
pushtime patën edhe pasojat në gjuhë. Nën ndikimin e gjuhës së
pushtuesve kanë hyrë në gjuhën tone mjaft fjalë latine, sllave e
turke.Qëndresa e popullit tonë kundër pushtuesit turk mori zhvillim të
ri sidomos ne pjesën edytë të shekullit XIX. Kushtet politike e
shoqërore nxirrnin para shqiptarëve nevojën e bashkimit dhe të
luftës për pavarësi.
 POEZI
 GJUHA JONË - Naim FRASHËRI
(1846-1900)
Vëllezër Shqipëtarë,
të prekim urtësinë, 
të zëm udhën e mbarë, O burra Shqipëtarë
të ngjallim Shqipërinë. të marim dituritë,
se s’ është koh’ e parë,
Shqipëria ka qenë tani lipsetë dritë.
dhe do të jetë,
po sot në ditët tona Të shkruajm gjuhën tonë
të metë të mos ketë. kombin të ndritojmë,
gjithë ç’ është e ka qenë
E ka nderuar Zoti ngadalëzë ta mësojmë.
gjithënjë Shqipërinë
ish fort mirë qëmoti, Pa shihni ç’gjuhë e mirë!
do bëhet dhe taninë. Sa shijë ka e hije,
ç’e bukur edh’ e lirë,
Ajo ish koh’ e zjarrtë si gjuhë Perëdije.
dhe kish mundime tepër,
po sot pëndë dhe kartë
na duher, nuk tjetër.