Aralin 6

Produksyon
Ang GRADES pinaghihirapan HINDI inililimos!
Balik-aral:

 Ang ekonomiks ay nakatuon sa pinakamahusay na

paggamit ng pinagkukunang-yaman sa kabila ng
walang katapusang kagustuhan at
pangangailangan ng tao.

Bakit mahalaga ang pagpapasya sa

pagtugon sa kagustuhan ng tao?
Produksyon
 Paglikha ng kalakal o
serbisyo na tumutugon sa
mga pangangailangan at
kagustuhan ng tao.
 Proseso kung saan
pinagsasama ang mga
salik ng produksyon
(input) upang mabuo ang
isang produkto (output).
INPUT PROCESS OUTPUT
Ibigay ang mga sangkap na ginamit sa pagluluto
ng mga sumusunod na pagkain
Ibigay ang mga sangkap na ginamit sa pagluluto
ng mga sumusunod na pagkain
Ibigay ang mga sangkap na ginamit sa pagluluto
ng mga sumusunod na pagkain
Salik ng Produksyon

 Tumutukoy sa mga sangkap sa paggawa ng isang

kalakal. Hindi mabubuo ang isang kalakal kung wala
ang kahit isa sa mga ito.

lupa
paggawa
Produkto
kapital
entreprenyur
Lupa

Lahat ng bagay na
may pakinabang sa
tao na mula sa
kalikasan.
Pinakagamit sa lahat
ng uri ng
pinagkukunang-
yaman.
Paggawa (Labor)
 Tumutukoy sa mga taong
nag-uukol ng lakas na
pisikal at mental sa
paglikha ng mga kalakal
o paglilingkod
 Sila ang gumagamit at
nagpapaunlad ng
pinagkukunang yaman
upang magkaroon ng
kapakinabangan
Mga Uri ng Lakas-Paggawa

 Propesyunal – mga nakapagtapos ng kolehiyo

 Manggagawa
 Skilled – may mataas na antas ng kaalaman,
kasanayan at karanasan
 Semi-skilled – ang kasanayan, kaalaman at karanasan
ay higit na mababa kaysa sanay na manggagawa
(skilled workers)
 Unskilled – mga taong walang kaalaman, kasanayan at
karanasan
SOURCE: DOLE
Kapital

 Mga bagay na gawa ng tao na ginagamit sa

paglikha ng mga kalakal at paglilingkod.
 Uri ng Kapital ayon sa Pagpapalit Anyo

 Circulating Capital – kapital na mabilis magpalit-anyo

at mabilis maubos (hal. langis, kuryente, asukal).
 Fixed Capital – kapital na hindi mabilis magpalit ng
anyo at matagal ang gamit (hal. gusali, makinarya,
sasakyan).
Entreprenyur

 Tumutukoy sa mga taong namamahala sa ibang

salik ng produksyon (lupa,paggawa at kapital) upang
makalikha ng kalakal o serbisyo.
 Tinatawag din sila bilang mga negosyante.
Mga Antas ng Produksyon

 Ang produksyon ng kahit na anong kalakal ay

dumadaan sa sa iba’t ibang antas:
 Primary stage – pagkalap ng mga hilaw na
sangkap (raw materials)
 Secondary Stage – pagproproseso ng hilaw na
sangkap (refining process)
 Final Stage – pagsasa-ayos ng mga tapos na
produkto (packaging, labeling and distribution)
para mapakinabangan ng tao.
Primary Secondary Final
Halaga ng produksyon

 Tumutukoy sa halagang
ginagastos upang
makalikha ng kalakal.
 Ang halaga ng
produksyon ang
nagiging batayan sa
pagtatakda ng presyo
ng isang kalakal.
Halaga ng produksyon

lupa paggawa kapital entreprenyur

Halaga
renta sahod Interest tubo ng
kalakal
 Uri ng Halaga ng Produksyon

 Fixed Cost (FC) – mga gastusin na hindi nagbabago

kahit mataas o walang produksyon (hal. fire insurance,
interest ng utang, upa sa gusali).
 Variable Cost (VC) – mga gastusin na nagbabago
habang tumataas ang produksyon (hal. kuryente,
office supplies, pasahod sa mga manggagawa).
 Total Cost (TC) – kabuuang gastusin ng produksyon.
Ito ang nagiging batayan ng presyo ng kalakal

TC=FC+VC
Marginal Cost

 Ito ay tumutukoy sa karagdagang gastos-

pamproduksyon sa paglikha ng dagdag na yunit ng
produkto o serbisyo.
 Gastusin sa Produksyon ng Tinapay

Dami ng Variable Marginal

Fixed Cost Total Cost
Produkto Cost Cost
(FC) (TC)
(Q) (VC) (MC)

0 50 0 50 0

1 50 80 130 80

2 50 110 160 30

3 50 150

4 50 210

5 50 290
Iba pang Pormula
Average Fixed
Average Variable Cost
Cost

Average Cost
 Gastusin sa Produksyon ng Tinapay

Q FC VC TC MC AFC AVC AC
0 50 0 50 0 0 0 0

1 50 80 130 80 50 80 130

2 50 110 160 30 25 55 80

3 50 150 200 40 16.67 50 66.67

4 50 210 260 60

5 50 290 340 80
BUOD:

Ang produksyon ay ang paglikha

ng mga kalakal gamit ang
pinagsama-samang salik nito.

Ang produksyon ay isang

irreversible na proseso.

Tanda ng paglago ng ekonomiya

ang pagtaas ng antas ng
produksyon.
TAKDA:

PAGPAPAHALAGA

• Ano sa inyong palagay ang kalakal na dapat

maging priyoridad ng produksyon ng
ekonomiya.
References:

 EKONOMIKS 10 Araling Panlipunan – Modyul para sa

Mag-aaral Unang Edisyon 2015
 Chua, Johannes L., Panahon, Kasaysayan at Lipunan
(Ekonomiks) Ikalawang Edisyon, DIWA Publishing House
 De Leon, Zenaida M. et. al. (2004), Ekonomiks Pagsulong
at Pag-unlad, VPHI
 Mateo, Grace Estela C. et. al., Ekonomiks Mga Konsepto at
Aplikasyon (2012), VPHI
 Nolasco, Libertty I. et. Al. , Ekonomiks: Mga Konsepto,
Applikasyon at Isyu, VPHI
Isulat kung ano ang tinutukoy sa pangungusap.
NO ERASURES. Wrong Spelling Wrong.

1. Paglikha ng kalakal o serbisyo.

2. Tawag sa mga taong nagsisimula
ng negosyo.
3. Lahat ng bagay na may
pakinabang na mula sa kalikasan.
Isulat kung ano ang tinutukoy sa pangungusap. NO
ERASURES. Wrong Spelling Wrong.

4. Tumutukoy sa mga taong

lumilikha ng mga kalakal o
paglilingkod.
5. Mga bagay na gawa ng tao na
ginagamit sa paglikha ng mga
kalakal at paglilingkod.
SAGOT:

1. produksyon
2. entreprenyur / negosyante
3. lupa
4. paggawa / labor
5. kapital