ARALIN 3:

PRODUKSIYON
JOMARY S. MANGUIAT, LPT
MGA LAYUNIN:
• Maibibigay ang kahulugan ng produksiyon
• Mapahahalagahan ang mga salik ng
produksiyon at ang implikasyon nito sa pang-
araw-araw na pamumuhay
• Masusuriang mga tungkulin ng iba’t ibang
organisasyon ng negosyo.
KONSEPTO NG PRODUKSIYON
• Ang PRODUKSIYON ay ang
proseso kung saan ang mga
input o salik ng produksiyon
ay ginagawang produkto o
serbisyo ng mga bahay-
kalakal.
• Angmga produkto at
serbisyo ay ginagamit ng
sambahayan sa kanilang
pagkonsumo.
Production Possibilities Frontier
• Ito
Mga dapat tandaan sa paggamit
ay isang modelong ng PPF:
nagpapakita ng
pamamaraan ng 1. Mayroon lamang dalawang
paggamit ng mga produktong nalilikha gamit
ang mga pinagkukunang
salik ng produksiyon yaman.
upang makagawa ng
mga produkto. 2. Ang simpleng ekonomiya ay
may limitadong suplay ng
mga pinagkukunang-yaman.
Halimbawa ng PPF:
Dami ng Damit at Pagkaing Magagawa sa Ekonomiya
KOMBINASYON DAMIT PAGKAIN
A 0 100
B 10 95
C 20 85
D 30 65
E 40 40
F 50 0
Halimbawa ng PPF:
Production Possibilities Frontier ng Ekonomiya
120 A B
100 C
80 D G
60
H E
40

20
F
0
0 1 2 3 4 5 6 7 8
Production Possibilities Frontier
• Anglahat ng punto mula • Ang Punto H ay hindi
A hanggang F sa kurba kanais-nais dahil sa
ng PPF ay kumakatawan puntong ito ay hindi
sa episyenteng nagagamit nang episyente
paggamit ng mga salik ang mga salik.
ng produksiyon • Ang Punto G ay kanais-nais
sapagakat nagagamit ngunit hindi kayang gawin
lahat ng salik ng dahil sa limitadong mga
produksiyon. salik ng produksiyon.
GAWAIN
Tonelada ng Bigas at Mais Magagawa sa Ekonomiya
KOMBINASYON Bigas Mais
I 0 80
J 15 75
K 30 60
L 45 50
M 60 30
N 75 15
O 90 5
MGA SALIK NG
PRODUKSIYON
 LUPA
• Tumutukoy sa mga likas na
yaman.
• Dito nagmumula ang mga hilaw na
materyales na kailangan sa
produksiyon.
• Ginagamit ito bilang taniman,
pinagkukunan ng yamang-tubig at
mineral.
• Dito rin nagpapatayo ng mga
estruktura tulad ng gusali, pabrika,
 PAGGAWA
• Mahalaga
sa salik na ito
ang kasanayan ng mga
mamamayan.
• Tumutukoy ito sa mga
taong may kakayahang
paggamit ng mga hilaw na
materyales.
 KAPITAL
• Kasama rito ang mga
makina, opisina, at
pagawaan.
• Kaakibatng lakas at galing
sa paggawa ang kalidad at
dami ng kapital upang
maging episyente.
ENTREPRENEURSHIP
• Tawagsa kakayahan at
kahandaang mag-organisa,
magpatakbo, at mamahala
ng negosyo.
• Tungkulingginagampanan
ng entrepreneur.
PRODUCTION FUNCTION
PRODUCTION FUNCTION
• Kapag pinagsama-sama ang lahat ng mga
salik ng produksiyon (inputs), tayo ay
makagagawa ng iba’t ibang klase at dami ng
mga produkto o serbisyo (outputs).

INPUT THROUGHPUT OUTPUT

 PRODUCTION FUNCTION
• Ang dami ng output ay nakadepende sa input.
2 Uri ng Input
1. Fixed Input – mga input na hindi madaling
magbago sa maikling panahon tulad ng gusali
at lupa.
2. Variable Input – mga input na nagbabago tulad
ng bilang ng mangagawa at hilaw na
materyales.
HALIMBAWA
Total, Average, at Marginal Product sa Paggawa ng Pizza
Gusali (FI) Bilang ng Labor Total Product Average Marginal
(VI) (TP) Product (AP) Product (MP)

10 0 0 0 -
10 1 1 1 1
10 2 3 1.5 2
10 3 6 2 3
10 4 8 2 2
10 5 9 1.8 1
10 6 9 1.5 0
10 7 8 1.14 -1
AVERAGE PRODUCT
• Bilangng product na nagagawa ng bawat isang
variable input o manggagawa
 
𝑇𝑃
𝐴𝑃=
𝑉𝐼
TP – Total Product
VI – Variable Input
HALIMBAWA
Total, Average, at Marginal Product sa Paggawa ng Pizza
Gusali (FI) Bilang ng Labor Total Product Average Marginal
(VI) (TP) Product (AP) Product (MP)

10 0 0 0 -
10 1 1 1 1
10 2 3 1.5 2
10 3 6 2 3
10 4 8 2 2
10 5 9 1.8 1
10 6 9 1.5 0
10 7 8 1.14 -1
MARGINAL PRODUCT
• Bilang ng produkto na napapadagdag habang
nadaragdagan ang bilang ng Variable Input.
 
(𝑇𝑃 2 − 𝑇𝑃 1 )
𝑀𝑃=
(𝑉𝐼 2 − 𝑉𝐼 1)
•
– Previous Total Product – New Total Product
 

– Previous Variable Input – New Variable Input

HALIMBAWA
Total, Average, at Marginal Product sa Paggawa ng Pizza
Gusali (FI) Bilang ng Labor Total Product Average Marginal
(VI) (TP) Product (AP) Product (MP)

10 0 0 0 -
10 1 1 1 1
10 2 VI1 3 TP1 1.5 2
10 3 VI2 6 TP2 2 3
10 4 8 2 2
10 5 9 1.8 1
10 6 9 1.5 0
10 7 8 1.14 -1
HALIMBAWA
Talangguhit ng Total, Average, at Marginal Product sa Paggawa ng Pizza
10

6
Total Product

TP
4 AP
2
MP

0
0 1 2 3 4 5 6 7 8

-2

Bilang ng labor (vi)

Pagsusuri:
• Habang tumataas ang bilang ng labor ay tumataas
din ng Total Product ngunit sa ika-7 manggagawa,
ang TP ay bumaba.
• Ang Average Product ng bawat manggagawa ay
tumataas ngunit unti-unting bumababa sa patuloy
na pag-akyat ng bilang ng labor.
• Ang Marginal Product ay tumataas ngunit
naguumpisang bumababa sa patuloy na pagtaas ng
bilang ng labor.
KONGKLUSYON:
• Ang pangyayaring ito ay tinatawag na Law of Diminishing
Returns o Law of Diminshing Marginal Product.
• Ayon dito, may hangganan lamang ang pagdaragdag ng
Variable Input o bilang ng manggagawa upang maging
episyente ang produksiyon.
• Maaaring ang patuloy na pagdaragdag ng Variable Input
ay makasagabal lamang sa produksiyon na nagdudulot
ng pagbaba ng Total, Average, at Marginal Product.
MGA
ORGANISASYON
NG NEGOSYO
 Uri Bilang ng Katangian
Nagmamay-ari
Isahang 1 Pinakamadaling itatag at
Pagmamay-ari pinakasimpleng uri ng negosyo.
Mas maliit ang produksiyon at kakaunti
ang manggagawa.
Ang kita(lugi) ay mapupunta sa isang
may-ari lamang.
Sosyohan 2 o higit pa May kasunduan batay sa kani-kanilang
angking kapital at kakayahan. (hatian
ng kita)
Mas malaki ang pondo kaysa isahang
pag-mamay-ari
 Uri Bilang ng Katangian
Nagmamay-ari
Korporasyon 5-15 Pagsasama-sama ng puhunan at
kaalaman sa negosyo.
Tinatawag na stocks ang bahagi ng
pagkakasosyo.
Higit na malaki kaysa sa sosyohan
Kooperatiba 15 o higit pa Boluntaryong nagkakaisa at nagtitipon
upang makamit ang pinagsasaluhang
pangangailangan at kagustuhang pang-
ekonomiya.
Pangunahing layunin ay makatulong sa
mga miyembro.
THANK YOU!

ANY
QUESTIONS?
REFERENCE:
• Rosario,
D.J. and Arisgado, M.J. (2017).
Ekonomiks para sa Kaunlaran. Vibal Group Inc.