19 na Siglo Mga kaganapang politikal sa Espanya at buong daigdig:
- panghihina ng kapangyarihan ng Espanya (tagumpay ng mga bansa
sa Latin Amerika sa tulad ng Venezuela, Chile, Argentina, Bolivia, Colombia, Mexico kanilang pagaaklas laban sa Espanya mula 1808- 1829; tanging Cuba at Puerto Rico lamang ang nanatili hanggang sa pagsiklab ng digmaang Espanya kontra Amerika noong 1898
- gulong politikal sa Madrid mismo; pagpapalit ng pamunuan sa
pagitan ng mga konserbatibo at liberal
- paglaganap ng kapangyarihan ng Britanya, Alemanya at Estados
Unidos
- Britanya (Tsina, India, Hongkong), Pransya (Vietnam, Laos,
Cambodia), Dutch (Indonesia), Hapon (Tsina) Ang Mundo at Pilipinas Noong Ika- 19 na Siglo Mga kaganapan sa agham, sining, panitikan at pilosopiya:
• paglaganap ng syensya at iba’t ibang inbensyon; pagusad ng industrilisasyon sa
Europa (tren, barko, pagawaan, telepono, telegrapo, pagbubukas ng maraming lungsod)
• paglathala ng Communist Manifesto ni Karl Marx (1843) at The Origin of Species ni
Charles Darwin (1859)
• pagbubukas ng Suez Canal (1869)
• pagsilang ng Impressionismo (1874)
• paglaganap ng realismo sa mga nobela gaya ng mababasa sa mga nobela ni Fyodor
Dosteovsky ng Russia, Charles Dickens ng Britanya, Emile Zola, Victor Hugo at Honore Balzac ng Pransya
• paglaganap ng iba’t ibang pilosopiya ng anarkismo (Mikhail Bakunin), empirisismo
(Auguste Comte), utilitarianismo (John Stuart Mill), nihilismo (Friedrich Nietzsche) Ang Mundo at Pilipinas Noong Ika- 19 na Siglo Mga kaganapan sa Pilipinas:
• unti-unting pagdami ng mga creoles mula Espanya
• tunggalian sa pagitan ng mga pari / katutubong pari kontra mga relihiyoso • paghahari ng mga prayle (politika, ekonomiya, kultura) • pag-usbong ng pagkakakilanlan bilang Filipino • paglaganap ng modernong kaisipan • mataas na kalidad ng edukasyon sa mataas na antas • tunggalian ng sibil na gobyerno at mga relihiyoso (praylokrasya) Ika-19 Siglo na Mapa ng Mundo Silangang Asya Liberty Leading The People (1830) Eugene Delacroix Spoliarum Juan Luna, 1884 Sunrise Claude Monet, 1872 Karl Marx, 1818 -1883 Binondo, Ika-19 na siglo Charles Darwin, 1809 - 1882 Juan Luna St. Binondo Church Paglalagom • Ang ika-19 na siglo ay inilalarawan ng pangdaigdigang pagbabago sa larangan ng sining, pulitika, lipunan, ekonomiya, pilosopiya maging ng relihiyon. Masasabi nating ito ay panahon ng unang globalisasyon. • Ang mga pagbabagong ito ay makikita rin sa mga kaganapan sa Pilipinas noong panahong iyon. • Si Rizal ay bunga hindi lamang ng mga nasabing pagbabago kundi pati na rin ng kanyang pagtugon dito.