Report in Filipino 2

kasaysayan at pagkakabuo ng panaho ng kastila

Ang panahon ng Kastila sa Pilipinas ay tumagal ng mahigit tatlong daang taon, mula
1565 nang magtatag sina Miguel Lopez de Legazpi at Andres Urdaneta ng unang
permanenteng Kastila na pananahanan sa Cebu hanggang sa pagdating ng mga
Amerikano noong 1898.

Ang pagdating ng mga Kastila sa Pilipinas ay bunsod ng paghahangad nilang

magtayo ng mga permanenteng pananahanan sa mga lugar na pwedeng magpakita
ng malakihang interes sa kanila sa kanilang mga kalakal at relihiyon. Sa kabila ng
mga unang pagtatangka noong 1521 ng ekspedisyon ni Ferdinand Magellan na
magtayo ng pananahanan, natagpuan niya ang hindi magandang pagtanggap mula
sa mga lokal na lider, kabilang si Lapu-Lapu sa Mactan, kung saan namatay siya.

Sa kabila ng nangyaring ito, hindi nagpatinag ang mga sumunod na mga

ekspedisyon at nagpatayo sila ng mga pananahanan sa Cebu, Panay, Manila, at iba
pa. Sa mga unang taon ng pananakop, nakaranas ng mga labanan at rebelyon ang
mga Kastila, tulad ng Sumuroy Rebellion at Tamblot Uprising, na nagpakita ng
pagtutol ng mga lokal na lider sa kanilang pananakop.

Sa kabila ng mga pagtutol na ito, nakamit ng mga Kastila ang kontrol sa maraming
bahagi ng Pilipinas at nagpapasimula ng kanilang pananakop. Nakatulong sa kanila
ang kanilang mga armas, teknolohiya, at organisasyon, na nagbigay sa kanila ng
kakayahang higit na kontrolin ang mga lokal na komunidad. Sila rin ay nagpakalat ng
kanilang relihiyon, kultura, at mga pamamaraan ng pamamahala sa mga Pilipino.

Sa paglipas ng panahon, naitatag ng mga Kastila ang kanilang pagsisimula ng

kanilang pangangalakal ng mga produkto tulad ng seda, kayong kahoy, at mga
produktong agrikultural. Nagtatag din sila ng mga institusyong pangrelihiyon tulad ng
mga simbahan, paaralan, at mga kumbento.

Sa kabuuan, ang panahon ng Kastila sa Pilipinas ay nag-iwan ng malalim na epekto

sa bansa, mula sa kanilang pagsasakop sa politika, ekonomiya, at kultura hanggang
sa kanilang pagtuturo ng wikang Kastila at pagbibigay ng pangalan sa mga lokal na
lugar.

Mga kultura sa panahon ng kastila

Ang panahon ng Kastila ay naging mahalagang bahagi ng kasaysayan ng Pilipinas,

dahil sa malaking impluwensiya nito sa kultura at pamumuhay ng mga Pilipino.
Narito ang ilan sa mga kultura sa panahon ng Kastila:

Kristiyanismo - Naging mahalagang bahagi ng panahon ng Kastila sa Pilipinas ang

pagpapakalat ng Kristiyanismo, kung saan ipinakilala sa mga Pilipino ang Katolikong
pananampalataya. Dahil dito, maraming mga simbahan, katedral, at mga
relihiyosong gusali ang itinayo sa buong bansa.
Sistema ng Edukasyon - Pinasimulan ng mga Kastila ang pagtuturo sa mga
Pilipino ng mga bagong kaalaman at edukasyon, kung saan itinuro sa kanila ang
pagsusulat, pagbasa, at iba pang mga kaalaman tulad ng relihiyon at agham.

Sining at Literatura - Ipinakilala ng mga Kastila ang kanilang kultura sa sining at

literatura sa Pilipinas, kung saan nakatulong ito sa pagbuo ng mga sining at
literaturang Pilipino. Ilan sa mga halimbawa ng mga sining na naiwan ng panahon ng
Kastila ay ang "kundiman", "harana", at "balagtasan".

Sistematikong Pamamahala - Inilatag ng mga Kastila ang kanilang sistemang

pamamahala sa Pilipinas, kung saan inorganisa nila ang mga bayan, probinsiya, at
bansa sa ilalim ng kanilang kontrol.

Pangangalakal - Nagdala ang mga Kastila ng mga bagong produkto at kagamitan

sa Pilipinas, kung saan nabago ang mga tradisyonal na sistema ng pangangalakal at
komersyo sa bansa.

Pananamit - Nakatulong ang mga Kastila sa pagpapakalat ng mga bagong

kasuotan at pananamit sa Pilipinas, kung saan naging popular ang mga damit na
Europewo, tulad ng "baro't saya" para sa mga babae at "barong tagalog" para sa
mga lalaki.

Pagkain - Nagdala rin ng mga bagong uri ng pagkain ang mga Kastila sa Pilipinas,
kung saan naging sikat ang mga pagkaing tulad ng adobo, kare-kare, at lechon.

Ang mga ito ay ilan lamang sa mga kultura at impluwensyang naiwan ng panahon ng
Kastila sa Pilipinas.

Kasaysayan ng panahon ng rebolusyonaryong pilipino

Ang panahon ng rebolusyonaryong Pilipino ay tumutukoy sa panahon mula 1896

hanggang 1902 kung saan nagkaroon ng mga malawakang labanan at pakikibaka
para sa kalayaan ng Pilipinas mula sa kolonyalismo ng Espanya. Narito ang mga
pangunahing pangyayari at personalidad sa panahong ito:

Himagsikan ng 1896 - Ito ang simula ng rebolusyonaryong kilusan sa Pilipinas na

pinangunahan nina Andres Bonifacio, Emilio Jacinto, at iba pang miyembro ng
Katipunan. Ang layunin ng kilusan ay ang pagpapalaya sa Pilipinas mula sa
kolonyalismo ng Espanya. Gayunpaman, nabigo ang kilusan sa kanyang mga
layunin dahil sa mga internong hidwaan at kawalang-kakayahan sa pakikipaglaban
sa mga mas mabibigat na puwersa ng Espanya.

Pagdating ni Aguinaldo - Pagkatapos ng pagkabigo ng Himagsikan ng 1896,

nagtungo si Emilio Aguinaldo sa Hong Kong upang maghanda ng pangalawang
himagsikan. Nang bumalik siya sa Pilipinas noong 1898, nagpatuloy ang pakikibaka
sa pamamagitan ng pagtatag ng mga republikang pamahalaan at pakikidigma sa
mga puwersang Espanyol.
Deklarasyon ng Kalayaan - Noong Hunyo 12, 1898, nagdeklara si Aguinaldo ng
kasarinlan ng Pilipinas mula sa Espanya sa Kawit, Cavite. Gayunpaman, hindi ito
kinilala ng mga dayuhang puwersa, kabilang ang Estados Unidos na nag-ambisyon
sa kolonya.

Digmaang Pilipino-Amerikano - Noong 1899, pormal na nagsimula ang digmaang

Pilipino-Amerikano matapos tanggihan ng mga Amerikano ang kasarinlan ng
Pilipinas. Sa pamamagitan ng mahabang pakikibaka, napilitan ang mga Pilipino na
sumuko sa mga Amerikano noong 1902.

Mga Personalidad sa Panahon ng Rebolusyon - Bukod kay Aguinaldo, mayroong

iba pang mga personalidad na naging bahagi ng panahon ng rebolusyon sa
Pilipinas. Kabilang sa kanila sina Andres Bonifacio, Emilio Jacinto, Apolinario Mabini,
at Gregorio del Pilar.

Sa kabuuan, ang panahon ng rebolusyonaryong Pilipino ay nagsilbing tanda ng

pakikibaka ng mga Pilipino para sa kalayaan mula sa kolonyalismo at para sa
pagpapakita ng kanilang pagkamakabayan. Ito rin ay nagpakita ng mga suliranin at
hamon na kinakaharap ng mga mamamayan sa kanilang paghahanap ng
pagbabago.

La Solidaridad

Ang pahayagan naman ay lalong nagpalakas sa samahan at naging opisyal na

pahayagan nito mula noong 15 Pebrero 1889 hanggan 15 Nobyembre 1895. Ang
mga donasyon ng mga komiteng lokal at ang pamamahagi nito sa taong-bayan ay
lalong nag-enganyong sumama ang mga indibidwal sa kampanya para sa mga
pagababago

katangian sa panahon ng rebolusyong Pilipino

Ang mga katangian sa panahon ng rebolusyong Pilipino ay kinabibilangan ng mga

sumusunod:

Pagsasama-sama ng mga tao - Sa panahon ng rebolusyon, nagkaisa ang mga tao

upang labanan ang mga dayuhang mananakop. Nagkaroon sila ng isang layunin at
isang paninindigan upang makamit ang kalayaan.

Mga pinuno na may malasakit sa bayan - Nagpakita ng malaking liderato at

katapangan ang mga pinuno ng rebolusyon. Sila ay may malasakit sa kalagayan ng
kanilang bayan at nagsakripisyo para sa tagumpay ng kanilang mga layunin.

Pakikipaglaban para sa kalayaan - Ang pangunahing layunin ng rebolusyon ay ang

makamit ang kalayaan mula sa mga mananakop. Ginamit ng mga Pilipino ang lahat
ng paraan upang makamit ang layuning ito, kasama na ang pakikipaglaban sa
digmaan.
Pagkakaisa ng mga uri ng lipunan - Hindi lamang ang mga magsasaka at
manggagawa ang nakibahagi sa rebolusyon, kundi pati na rin ang mga
mayayamang Intsik at Espanyol. Ipinakita ng panahon ng rebolusyon na ang mga uri
ng lipunan ay maaaring magkaisa para sa isang layunin.

Pagpapahalaga sa kasaysayan at kultura - Sa panahon ng rebolusyon, ipinakita

ng mga Pilipino ang kanilang pagpapahalaga sa kasaysayan at kultura. Tinanggap
nila ang kanilang mga tradisyon at kasaysayan bilang bahagi ng kanilang
pagkakakilanlan.

Pagpapahalaga sa edukasyon - Bilang bahagi ng kanilang pagsusulong ng

kalayaan, nagpakita ng pagpapahalaga sa edukasyon ang mga rebolusyonaryo.
Naniniwala sila na ang edukasyon ay mahalaga upang maging malaya at maunlad
ang kanilang bayan.

Pakikipaglaban para sa karapatan - Bukod sa layuning makamit ang kalayaan,

pakikipaglaban rin ang mga Pilipino para sa karapatan ng mga mamamayan.
Ipinaglaban nila ang karapatan sa lupa, pagkain, trabaho, at edukasyon.

Pagkakaiba sa panahon ng kastila at panahon ng rebolusyong pilipino

Ang panahon ng Kastila ay tumagal mula 1521 nang unang dumating si Magellan sa Pilipinas
hanggang 1898 nang isuko ng Espanya ang Pilipinas sa Amerika. Sa panahong ito, naranasan
ng mga Pilipino ang kolonisasyon, pagpapakilala ng Katolisismo, at pagdami ng mga suliranin
sa lipunan tulad ng pagkakait ng karapatan sa pag-aari ng lupa at pang-aabuso ng mga
prayle.

Samantala, ang panahon ng rebolusyong Pilipino ay nagsimula noong 1896 nang magpakilos
si Andres Bonifacio upang magbuo ng rebolusyonaryong grupo na naglalayong makamit ang
kalayaan mula sa Espanya. Matapos ang maraming labanan, nakamit ng Pilipinas ang
kasarinlan noong 12 Hunyo 1898. Sa panahong ito, naranasan ng mga Pilipino ang
pakikipaglaban para sa kalayaan, ang pagbuo ng unang Republika ng Pilipinas, at ang
pagtatakda ng bagong mga hamon sa pamamahala ng sariling bansa.