Agregalarda Granülometri

(Tane Büyüklüğü Dağılımı)

• Agrega yığınında bulunan tanelerin oranlarının belirlenmesine

granülometri denir.

• Yüksek mukavemeti beton elde edebilmek için agrega boyutları

standartlarda uygun şekilde dağılım göstermesi gerekir.

• Kompositenin fazla olması agrega granülometrisinin iyi olması

halinde mümkündür.

1
 Agregalarda Granülometri

Agregalarda en büyük tane miktarı “D” ile gösterilir. Dmax su ve

çimento miktarını etkilediğinden oldukça büyük alınmalıdır.

Genellikle Dmax 32 mm olarak kullanılır.

2
Agrega kompasitesinin küçük olması;

1. Mukavemet düşüktür.

2. Çimento miktarı artar.

3. Maliyet artar.

4. Kusurlu malzeme miktarı artar.

5. Dış etkilere karşı dayanıklılık az olur.

3
 ELEK ANALİZİ
(Gradasyon-Granülometri)
Agrega tane dağılımını bilmek veya yüksek kompositeyi sağlamak
ve tane ayrışmasının (segregasyon) meydana gelmemesi için agrega
tane dağılımı oranlarını iyi ayarlanması gerekir.
İnşaat teknolojilerinde betonun homojen bir karışım şeklinde kalıbın
içerisine dağılmamasına segregasyon denir. Betonarme yapılarda bu
en istenmeyen durumlardandır.

4
 ELEK ANALİZİ
(Gradasyon-Granülometri)

Granülometri bileşimi, agrega içinde boyutları belirli limitler içinde

kalan tanelerin ne oranlarda olduğunu açıklar.

Agrega tanesinin geçebildiği en küçük eleğin delik çapı veya kenar

uzunluğu o tanenin çapı olarak adlandırılır.

5
6
 AGREGANIN SINIFLANDIRILMASI
Elek üst ve alt boyutları Malzeme adı
63 mm – 31,5 mm Balast
31,5 mm – 4 mm İri agrega
4 mm- 63 µm İnce agrega
63 µm – 2 µm Silt
2µm ve altı Kil

7
Neden Elek Analizi Yapıyoruz?

 En yüksek kompositeyi sağlamak,

 En az su miktarı ile en uygun kıvam sağlamak,

 Taze betonda ayrışmayı önlemek ve yapışkanlığı sağlamak,

 Taze betonun iyi ve kolay yerleşmesini sağlamak,

 Taze betonda terlemenin azalmasını sağlamak amacıyla yapılır.

8
 ELEK ANALİZİ DENEYİ

Deney numunesi 110 ± 5°C’deki etüvde 24 saat kurutulmasından

sonra sabit kütleye erişir. (tartılır)

Sabit Kütle: En az bir saatlik

kurutma aralıklarında birbirini
takip eden iki tartım arasındaki
farkın kütlece % 0,1'den (binde
bir) büyük olmaması durumudur.

9
 ELEK ANALİZİ DENEYİ

Etüvden alınan malzeme soğuduktan sonra çeşitli elek açıklığı

bulunan eleklerin üzerine dökülerek sarsma uygulanır.

Elek analizi deneyi iki yöntemle yapılır.

 Elle

 Sarsma cihazı ile

10
11
 ELEK TÜRLERİ
KARE GÖZLÜ DAİRESEL DELİKLİ

12
13
 ELEK ANALİZİ DENEYİ
Malzemenin azalan büyüklüğe sahip farklı
tane boyutlarına bölünmesi ve ayrılması
haliyle yapılır.

Elek göz açıklıklarının büyüklüğü ve

eleklerin sayısı, talep edilen hassasiyet
derecesine ve numunenin cinsine uygun
olarak seçilir.

14
Normal agregalar için deney numunelerinin kütlesi

Agrega tane Deney kısmının

büyüklüğü D kütlesi
(en çok) mm (en az) kg
63 40
32 10
16 2,6
8 0,6
≤4 0,2

15
 ELEK ANALİZİ DENEYİ

Eleme işlemi tamamlandıktan

sonra elek üzerinde kalan agregalar

terazi yardımı ile tartılır.

16
17
 İncelik Modülü

•İncelik modülü, agreganın inceliği veya iriliği hakkında genel bir

bilgi verir ancak, tane dağılımı hakkında bir bilgi vermemektedir.

•Küçük tanelerin miktarı arttıkça bu karakteristik küçük değerler

almaktadır.

18
• Eğer eğri düşey eksene (y) yakın ise karışımda ince agrega oranın
fazla olduğunu gösterir.

• Eğer eğri yatay eksene (x) yakın ise karışımda iri agrega oranın fazla
olduğunu gösterir. 19
3. Bölge tercih edilmelidir.
Bunun mümkün olmaması
halinde 4 numaralı
kullanılabilir.
Zorunlu durumlarda 2,
5 numaralı bölgeye düşen tane
dağılımları kullanılmamalıdır.

Deneyinizde buradaki
incelik ve kalınlık sınırlarını
çiziniz.

20
3. Bölge tercih edilmelidir.
Bunun mümkün olmaması halinde
4 numaralı kullanılabilir.
Zorunlu durumlarda 2,
5 numaralı bölgeye düşen tane
dağılımları kullanılmamalıdır.

21
3. Bölge tercih edilmelidir.
Bunun mümkün olmaması
halinde 4 numaralı
kullanılabilir.
Zorunlu durumlarda 2,
5 numaralı bölgeye düşen
tane dağılımları
kullanılmamalıdır.

22
3. Bölge tercih edilmelidir.
Bunun mümkün olmaması
halinde 4 numaralı
kullanılabilir.
Zorunlu durumlarda 2,
5 numaralı bölgeye düşen tane
dağılımları kullanılmamalıdır.

23
 Elek göz Elek üzerinde Kümülatif
Kümülatif Elek üzerinde Kümülatif
açıklığı KALAN GEÇEN (%)
(X ekseni) (gr) KALAN(gr) KALAN (%) KALAN (%) (Y ekseni)

31,5

22,4

16

11,2

0,5

0,25

0,15

0,063

Geçen

Toplam İncelik Modülü 24

 Elek göz Elek üzerinde Kümülatif
Kümülatif Elek üzerinde Kümülatif
açıklığı KALAN GEÇEN (%)
(X ekseni) (gr) KALAN(gr) KALAN (%) KALAN (%) (Y ekseni)

31,5 0 0 0 0 100

22,4 100 0+100=100 (100*100)/5500= 1,82 0+1,82= 1,82 98,18

16 250 100+250=350 (100*250)/5500= 4,55 1,82+4,55= 6,36 93,64

11,2 550 350+550=900 (100*550)/5500= 10,00 6,36+10= 16,36 83,64

8 600 900+600=1500 (100*600)/5500= 10,91 16,36+10,91= 27,27 72,73

4 750 1500+750=2250 (100*750)/5500= 13,64 27,27+13,64= 40,91 59,09 59,09

2 900 2250+900=3150 (100*900)/5500= 16,36 40,91+16,36= 57,27 42,73

1 700 3150+700=3850 (100*700)/5500= 12,73 57,27+12,73= 70,00 30,00

0,5 500 3850+500=4350 (100*500)/5500= 9,09 70,00+9,09= 79,09 20,91

0,25 400 4350+400=4750 (100*400)/5500= 7,27 79,09+7,27= 86,36 13,64

0,15 350 4750+350=5100 (100*350)/5500= 6,36 86,36+6,36= 92,73 7,27

576,35
0,063 300 5100+300=5400 (100*300)/5500= 5,45 92,73+5,45= 98,18 1,82

Geçen 100 5400+100=5500 (100*100)/5500= 1,82 98,18+1,82= 100 0

Toplam 5500 İncelik Modülü 5,76 25

İNCE
AGREGA
%59,09

İRİ AGREGA
% 40,91

26
 Raporda İstenenler
Amaç,malzeme ve araçlar,deneyin yapılışı, sonuçlar ve yorumlar bölümleri oluşturunuz.
1-Elek analizi deney formunu doldurunuz.
2-İncelik modülü hesaplayınız.
3-Yaptığınız kum analizi için gronülometri eğrisini çiziniz.(İnce ve Kaba eğrileri 8mm için
de çizilecek.)(28. slayt)
4-Verilen diğer analiz sonuçlarına kendi analizinizi de ekleyerek ideal gronülometriyi
yakalamaya çalışıp gronülometri eğrisini çiziniz.(ince ve kaba eğrileri 32mm için de grafiğe
ekleyiniz.)(Slayt 29) (Diğer analiz verileri slayt 30’da yer almaktadır.)
5-Aşağıdaki soruları yanıtlayınız.
a. Elek analizi neden yapılır?
b. Elek analizinin nasıl yapıldığını anlatınız.
c. Elek analizi yapılırken nelere dikkat edilmelidir araştırınız.

27
 ELEK ANALİZİ
100 100

90
85
80
74
Ağırlık olarak elekten geçen

70 72

60 61
57 57 A16
50
B16
40 42
39 38 C16

30
25
20 21 21

10 11 12
5
0
0.25 0.5 1 2 4 8 Elek açıklığı

28
 ELEK ANALİZİ
100 100
100
90 89

80 80
80
70 65
Ağırlık olarak elekten geçen

62
60
62
53 C31,5
50
A31,5
42 47 B31,5
40
38

30 37
30

28 23
20
15 14
18
10
8
5
8 2
0
0.25 0.5 1 2 4 8 16 31.5 Elek açıklığı

29
 ELEKTEN GEÇEN YIĞIŞIMLI (%) p
Kırmataş Kırmataş
Elek No Doğal kum Kırmataş tozu
15-25 5-15
(mm) 0-5 0-4
(II) (I)
32 100 100 100
16 15 100 100
8 2 45 100
4 1 5 95
2 0,5 2 75
1 0,5 0,5 50
0,5 0,5 0,5 25
0,25 0,2 0,2 15

1.Grup Doğal kumu %30 alacaktır.

2.Grup doğal kum kullanmayacaktır.
3.Grup Her malzemeden kullanacaktır. 30