ЕУТРОФИ

КАЦИЈА
 Еутрофикација
Еутрофикацијата е процес при кој се
случуваат штетни промен во неистечните
водите предизвикани од преголема количина
на вештачки ѓубрива во водите.
 Еутрофикацијата претставува
акумулација на хранливи
материи во водените
екосистеми.
 Ја променува динамиката на
голем број растенија, животни и
бактерии, при што доаѓа до
промени во растот и развојот на
целиот екосистем.
 Еутрофикацијата е процес
што е предизвикан од човечкото
загадување на водите.
  Еутрофикацијата е
процес кој се одвива во
екосистемот на еден воден
басен, при кој се зголемува
количеството на хемиските
материи кои се користат во
минералната исхрана на
растенијата (азот,
фосфор), што доведува до
зголемена биолошка
продуктивност. При овој т.н.
„воден цвет“ обилно се
развиваат некои
прилагодени видови на алги
и за многупати ја
зголемуваат својата
биомаса како резултат на
што водата се обојува.

 При еутрофикација настапуваат неколку заемно

сврзани непожелни ефекти во екосистемот.
 Силниот развиток на алгите од
површината води до промена на
светлинските услови за алгите од
дното и тие угинуваат,
образувајќи токсични материи.
 Причина за изумирањето како на
алгите, така и на рибите и другите
водни жители е и намаленото
количество на кислород во
водата.
 Се влошува и квалитетот на
водата - таа повеќе не е погодна
за пиење. Исто така, со
таложењето на изумрениот
биолошки материјал на дното и
зголемувањето на седиментот ,
водниот басен постепено се
претвора во мочуриште, а потоа
во копнен екосистем.
 Затоа овој процес е познат и како
„стареење на езерата“.
 Чекори во
еутрофикацијата

1. Вештачките ѓубрива 2. интензивно растење на растенијата

истекуваат во водата и (алгите) на површината од водата
предизвикуваат…. предизвикувајќи на тој начин…..
3. Намалување на светлината што оди во
долните слоеви на водата, при што…

4. Растенијата (алгите) во долните

слоеви на вода умираат, и
притоа….
5. Се распаѓаат при што го трошат
6. Смрт на животинските видови
кислородот O2 од водата, а го
(рибите, планктоните, раковите,
зголемуваат количеството на
школките....)во водите.
CO2,предизвикувајќи…...
 Главни причини за
Еутрофикација

 Истекување на вештачки ѓубрива или на

измет од животните од фармите во водите.

 Несоодветно складирање на шталскиот

отпад од фармите.

 Испуштање во водите на Хемиски или

индустриски отпад што содржи хранливи
материи за растенијата (фосфати,
детергенти) .
 Еутрофикацијата
може да биде:

1. Природна Еутрофикација 2. Антропогена Еутрофикација

•Антропогената еутрофикација
•Природната еутрофикација протекува протекува брзо, во рамките од неколку
многу бавно и зависи од географската до десетина години. Од значење за
положба на водниот басен, зголемувањето на биогените елементи
фреквенцијата и количеството на во водните басени е испуштањето на
врнежите, од карактерот на хемиски материи од фабриките,
водособирниот басен. користењето на синтетички детергенти и
употребата на вештачки земјоделски
•Природна еутрофикација е процес што ѓубрива со фосфорна и азотна основа.
се случува со стареењето на реките Утврдено е дека околу 10-25% од азотот
или езерата, при што се распаѓаат и 1-5% од фосфорот во вештачките
изумрените животни и растенија и го ѓубрива се одмиваат од почвата и
трошат кислородот. доспеваат до водните басени.
2. Антропогена Еутрофикација

Антропогената еутрофикација е процес што се случува како

резултат на интензивно испуштање на вештачки ѓубрива или
хранливи материи од страна на човечкиот фактор во водите.
Додавање на вишок на нутриенти од разни извори
предизвикува брзо стареење на водениот екосистем.
За време на овој процес, составот на видовите во водениот
екосистем интензивно се менува

Главен извор на вишок на

нутриенти во водите се
вештачките ѓубрива и
шталскиот отпад од фармите
за животни . Земјоделските
вештачки ѓубрива ги
снабдуваат водите со
неоргански хранливи
материи.Шталските ѓубрива
ги збогатуваат водите и со
органски и со неоргански
хранливи материи.
 Класификација на езерата врз
база на содржината на хранливи
материи и продукција на
органска материја.
Олиготрофни - сиромашни со
хранливи материи;

Овие системи се сиромашни со хранливи

материи. Се карактеризираат со бистра и чиста
вода со сина боја, содржат доволно бактерии
за да ги разложат органските материи од
организмите што изумираат.
Водата е со неутрална рН реакција.
Неорганските нутриенти се присутни во нмали
концентрации.
Амонијакот што е произведен од животните и
бактериите се зема од растенијата и се
употребува за нивно растење.
Мезотрофни- средно
богати со хранливи материи;

Доколку во природните екосистеми се испуштаат

индустриски или отпадни води богати со органски
материи, тогаш ќе дојде до зголемување на
нутриенти во водените екосистеми.
Тоа ќе доведе до експоненцијално зголемување
на количините на бактерии во водите.
Овие бактерии за нивната активност го користат
растворениот кислород во водите, и тоа ќе
доведе до намалување на концентрациите на
кислородот во водните екосистеми
 Еутрофни- богати со
хранливи материи

 Ниско концентрации на кислород во

водените екосистеми предизвикуваат
изумирање на живиот свет

 Доколку нивото на кислород во водените

екосистеми е многу ниско, тогаш живиот
свет во водите екстремно брзо ќе изумре,
при што во водите ќе се створат услови за
дополнително создавање на хранливи
органски материи.
Олиготрофни
 Во отсуство на кислород во водите,
анаеробните бактерии продуцираат
Мезотрофни метан, сулфурводород и амонијак.
Дишењето на бактериите продуцира
дополнителни количини на јаглеродна
киселина.
Еутрофни Во ваквите води, ларвите и слични
видови ги заменуваат видовите што
сакаат кислород.
Истекувањето на хранливи материи од вештачките
ѓубрива аплицирани во земјоделието и отпадот од
шталските ѓубрива и од канализациските водите е
главен извор на неоргански хранливи материи
богати со фосфати и со амонијак

Азотот и фосфорот од отпадните води го

стимулираат интензивното цветање на алгите
во водените екосистеми.
Цветањето на алгите дава зелено до темно
сина боја на водите.
Еутрофикацијата предизвикува хемиски промени во водата
како што се:
 Промени во pH реакцијата pH вредноста на водите го рефлектира

 содржината на растворен O2 количеството на CO2 во водите, како и

 содржината на CO2 присуството на органски и неоргански

 содржината на амонијак киселини. Вредноти на рН на водите

 содржината на нитрати/нитрити помали од 5 и поголеми од 9 се штетни за

 Содржината на фосфати популациите што живеат во водите

CO2 – јаглерод диоксидот е Растворен O2 – содржината на растворен

продукт на аеробната и кислород во водите се менува со
анаеробната декомпозиција на
органската материја. CO2 реагира температурата и притисокот; колку е
со водата, при што се добиа
притисокот и температурата повисоки,
јаглеродна киселина. Нормалните
концентрации најчесто се помали толку е помала содржината на кислород.
од 1 mg/l. Ако концентрациите на
CO2 се поголеми од 10mg/l, тогаш Доколку содржината на кислород е помала
доаѓа до изумирање на рибите и од 4-5 mg/l, најголем дел од водениот жив
на другите живи видови во
водите. свет умира.
Амонијак (NH3 или NH4+) – Амонијакот е продукт на распаѓање на
протеините од растенијата и од животните. Амонијакот е важен
нутриент за растенијата. Природните води содржат околу > 1 mg/l.
Повисоките концентрации на амонијак го стимулираат растењето
на алгите и се токсични за рибите.
Нитрати/Нитрити– Овие соединенија на N се формираат при
декомпозиција на растенијата и можат да трпат трансформација
(од нитрати во нитрити и обратно) под дејство на некои бактерии.
Природните концентрации на овие форми ретко се поголеми од 10
mg/l и обично се околу > 1mg/l.

ФОСФАТИ– во природните води ги има во мали концентрации, помали 0.01

mg/l. Се испуштаат во водите при распаѓање на органските материи од
изумрени растенија и животни во водата. При високи концентрации,
фосфатите предизвикуваат интензивно растење и цветање на алгите
МЕРКИ ЗА
СПРЕЧУВАЊЕ НА
ЕУТРОФИКАЦИЈАТА

Зголемување
на свеста кај
луѓето за
Спречување на последиците
директно од
истекување на загадувањето
отпадните на водите
Преработка на индустриски
отпадните води во
канализациски водените
води и екосистеми
отпадните води
од фармите
Контролирано
ѓубрење на
земјоделските
површини