ARALIN 1:

MGA KARAPATANG
PANTAO

Inihanda ni: Mhar Diaz-Deloria

 Karapatang Pantao
(Human Rights)

(Stanford encyclopedia of Philosophy) tumutukoy sa

mga pamantayan na naglalayon mapangalagaaan ang
mga tao mula sa mga political, legal, at panlipunang
pang-aabuso.
(UNHCHR) tumutukoy sa mga pangkalahatan at
legal na garantiya na dapat matamasa ng lahat.
Nagbibigay ito ng proteksyon sa mga indibidwal at
pangkat mula sa aksyon at omisyon na nakaapekto sa
batayang dignidad ng tao.
 Karapatang Pantao
(Human Rights)

(United Nations) pangkalahatan at hindi

maaring ipagkait, magkakaugnay, at pantay.

Nangangahulugang para ito sa lahat at hindi

maaaring ipagkait maliban na lamang sa ilang
tiyak na sitwasyon.
Batayang nagbibigay sa isang tao ng proteksyon
laban sa pang-aabuso ng pamahalaan na labag
sa itinakda ng pandaigdigang batas.
 Karapatang Pantao
(Human Rights)

(United Nations) pangkalahatan at hindi

maaring ipagkait, magkakaugnay, at pantay.

Nangangahulugang para ito sa lahat at hindi

maaaring ipagkait maliban na lamang sa ilang
tiyak na sitwasyon.
Uri ng Karapatang
Pantao
  Mga karapatang taglay ng
bawat tao kahit hindi
ipagkaloob ng Estado.
 Ito ay likas at wagas para sa
1.Karapatang lahat
Likas
 Karapatang hindi itinatakda
(Natural ng saligang batas.
Rights)  Walang sinuman ang may
karapatang alisan ang isang
tao ng karapatang ito.
  Hal. Karapatang mabuhay,
karapatang mag-aral,
karapatang paunlarin ang
ibat-ibang aspekto ng
1.Karapatang pagiging tao gaya ng
pisikal, mental at espiritwal
Likas
(Natural Hal: Karapatang maging
Rights malaya, at magkaroon ng ari-
arian, magkaroon ng
pangalan, identidad o
pagkakakilanlan,
 2.Karapatang Ayon sa Batas
a.Karapatang Politikal –
Kapangyarihan ng
mamamayan na makilahok,
tuwiran man o hindi, sa
2.1.Constitutional pagtatag at pangangasiwa ng
Rights pamahalaan
 Mga karapatang ipinagkaloob at
pinangangalagaan ng Estado.
 Maaari itong baguhin, dagdagan,
o alisin sa pamamagitan ng mga
susog ng konstitusyon
 2.Karapatang Ayon sa Batas
a.Karapatang Politikal –
kinakatawan nito ang
karapatan na makilahok sa
pagtatakda at pagdedesisyon
2.1.Constitution sa pamumuno at proseso ng
pamamahala sa bansa gaya
al Rights
ng pagboto, pagkandidato sa
eleksyon, pagwewelga bilang
bahagi ng pagrereklamo sa
gobyerno, at pagiging kasapi
ng anumang partido political.
 b.Karapatang Sibil –
Nakapaloob dito ang
karapatang magkaroon ng
matiwasay at tahimik na
pamumuhay, kalayaan sa
Constitutional pagsasalita, pang-iisip, pang-
Rights oorganisa, pamamahayag,
malayang pagtitipon, pagpili ng
lugar na titirhan, at karapatan
laban sa diskriminasyon.
Kabilang din ditto ang maging
malaya at makapaglakbay.
 C,Karapatang Pang-ekonomiya o
Pangkabuhayan – Nagpapatungkol
ito sa mga karapatan sa pagpili,
pagpupursige, at pagsusulong ng
kabuhayan, negosyo, hanapbuhay,
at disenteng pamumuhay ng ayon sa
Constitutional nais, nakahiligan at nagustuhang
Rights karera. Naglalaman ito ng
karapatan na magkaroon ng ari-
arian, maging mayaman, at gamitin
ang yaman at ari-arian sa anumang
nais basta ito ay naaayon sa batas.
 d.Karapatan ng
akusado/Nasasakdal
– Pinangangalaaan nito ang mga
taong akusado o nasasakdal saan
Constitutional mang paglabag sa batas.
Rights -Hal. Karapatan sa
pagpapalagay na siya ay
walang sala hanggat hindi
napapatunayan ang kasalanan at
may karapatan laban sa di-
makataong parusa.
 e.Karapatang Pangkultural–
Nakapaloob dito ang karapatan na
makibahagi at lumahok sa
pagsasabuhay, pagpapatuloy, at
pagpapalawak ng sariling tradisyon,
Constitutional gawi, at pag-uugali.
Rights Karapatan ng tao na ipakita sa iba
ang katangian ng kinalakhang kultura
bilang bahagi ng isang grupo, trio o
lahi na iniingatanang mga tradisyong
nakagawian hanggat ang mga ito ay
sakop ng saligang batas.
  Mga karapatang kaloob
ng binuong batas at
maaaring alisin sa
pamamagitan ng
panibagong batas.
2.2.Statutory
 Hal. Karapatang tumanggap ng
naayon sa pinakamababang
sahod, karapatang umampon
ng bata,magmana ng mga pag-
aari at karapatang makapag-
aral ng libre.
  Mga karapatang
kaloob ng binuong
batas at maaaring alisin
sa pamamagitan ng
panibagong batas.
Statutory
Karapatang

makatanggap ng
minimum wage
 Pang-aalipin


 Pambubugbog

 Child Trafficking

Mga Anyo ng  Massacre

Paglabag sa
Karapatang
Pantao  Sapilitang Paggawa
 Torture

 Pananakot
  Mga karapatang
kaloob ng binuong
batas at maaaring alisin
sa pamamagitan ng
panibagong batas.
Statutory
Karapatang

makatanggap ng
minimum wage
 KARAPATAN MO, URIIN MO!
Mga Karapatan Pampulitikal Pangkabuhayan Pangkultural Staturory Likas

1. Ipagtanggol
ang sarili
2. Pamamahayag

3. Mabigyan ng
Pangalan
4. Makapag-aral

5.Pagtanggi sa
pagiging saksi
laban sa sarili
6.Makapagtrabaho

7.Mabigyan ng
mabilis,
makatarungan at
pampublikong
paglilitis
8. Magplano ng
pamilya
9. Pagpili ng
sariling relihiyon