1

Sa pagtatapos ng aralin ang mga Paulenyo

ay:

◍ naiisa-isa ang anyo ng paglabag sa karapatang pantao;

◍ nakapagbibigay ng halimbawa sa bawat anyo ng paglabag
sa karapatang pantao;
◍ nakapagsisikap ng magbigay respeto sa ibang tao at
paggalang sa kanyang karapatan; at
◍ nagpapamalas ng pagiging mapangahas sa mga
masasaksihan na paglabag sa karapatang pantao.

2
PAULINIAN AFFIRMATIONS
Bilang Paulenyong nakasentro kay Kristo, ako
ay matapang at maparaan na humaharap sa
suliranin gamit ang aking karisma at
pagkamalikhain at ako ay mapagkakatiwalaan
na tumutugon at nakikilahok sa pagtataguyod
at pagbuo ng komumidad.
3
 Tukuyin kung anong kategorya
ng Karapatan ang nalabag.

1. Isinagawa ang torture kay Mario ng ilang mga

pulis dahil may nais silang makuhang
impormasyon.
2. Hindi pinayagang makaboto si Ced kahit kumpleto
naman ang kanyang mga papeles.
3. Hindi pinayagan si Greg na magkaroon ng abogado
sa kanyang kaso.
4. Pinigilan si Pepe na sumali ng unyon para sa mga
manggagawa.
5. Pinigilan si Jose na umalis ng bansa kahit ito
ay wala naming kaso.
4
MGA ANYO SA
PAGLABAG NG
KARAPATANG
PANTAO
 “
Ang lahat ng tao ay may karapatang
mabuhay nang malaya at may
dignidad. Ang pagpatay, anumang uri
ng karahasan at pang-aabuso ay
paglabag sa karapatan ng taong
mabuhay nang malaya, payapa, at
walang pangamba.

6
Paano nalalabag
ang karapatang
pantao?

7
Anu-ano ang anyo
ng paglabag sa
karapatang
pantao?

8
 Mayroon ba
kayong alam sa
kasalukuyan na
paglabag sa
karapatang
pantao?

9
 MGA ANYO NG
PAGLABAG

◍ Pisikal na Paglabag
◍ Sikolohikal at Emosyonal na
Paglabag
◍ Estruktural na Paglabag

10
 PISIKAL NA PAGLABAG

Ang pananakit at pagsugat sa katawan

ng tao ay pisikal na paglabag sa
karapatang pantao.

11
 Paano
nagkakaroon ng
pisikal na
paglabag sa
karapatang
pantao?

12
 PISIKAL NA PAGLABAG

◍ Hazing
◍ Kidnapping
◍ Mutilation
◍ Sekswal na pananakit
◍ Rape
◍ Domestic Violence
◍ Torture
◍ Police Brutality
13
SIKOLOHIKAL AT EMOSYONAL
NA PAGLABAG

Paano nagkakaroon
ng sikolohikal at
emosyonal na
paglabag sa
karapatang
pantao?

14
 ESTRUKTURAL O
SISTEMATIKONG PAGLABAG

Ang ganitong uri ng paglabag ay

nagaganap dahil sa mga estrukturang
umiiral sa ating pamahalaan at sa mga
batas na ipinatutupad dito.

15
 Paano
nagkakaroon ng
estruktural na
paglabag sa
karapatang
pantao?

16
 ESTRUKTURAL NA
PAGLABAG

Mas nabibigyang pansin sa lipunan ang

mga may kaya kaysa sa mga nasa ibaba
ng lipunan.

17
 “
Sabihin kung paano ang mga taong ito
ay lumalabag sa ating mga karapatang
pantao.

18
 “
Mga magulang at nakatatanda.

19
 “
Mga kamag-anak, kaibigan, at
ibang tao sa paligid.

20
 “
Mga kriminal

21
 “
Mga terorista at mga samahang
laban sa bansa.

22
23
Pamprosesong Tanong:

1. Anong mga Karapatan ang nalabag noong

martial law?
2. Bakit nagkaroon ng mga paglabag noong
panahon ng martial law?
3. Mayroon bang pantay na pagtingin sa
karapatang pantao noong panahon ng
panunungkulan ni Marcos?
4. Sa kasalukuyan, mayroon bang pantay na
pagtingin sa Karapatan o mayroon pa ring
nalalabag na karapatang pantao?
5. Sinong tao ang kadalasang nakararanas ng
paglabag sa kanyang Karapatan?
24
 Mga pangyayari sa
kasalukuyan na may
kaugnayang sa
Ekstrahudisyal na
pagpatay, tortiyur at
pagdukot.
 JOVITO PALPARAN

Isa sa nakilalang halimbawa nito ay ang

kaso ng retiradong army general na si
Jovito Palparan na naaresto noong 2014.
Siya ay sinasabing sangkot sa
ekstrahudisyal na pagpatay, tortiyur at
pagdukot mula 2001 hanggang 2005
habang siya ay nasa ilalim ng pamumuno
ng dating Presidente Gloria Macapagal
Arroyo.
26
 Sherlyn Cadapan at Karen
Empeno

Sila Sherlyn Cadapan at Karen

Empeno na parehong alumni ng
Unibersidad ng Pilipinas na bigla na
lamang nawala noong 2006 na mga
inaakalang miyembro ng militante at
komunistang grupo.

27
DESAPARESIDOS
28
Bakit mahalang maging
mulat ang mga
mamamayan sa isyu ng
ekstra-hudisyal na
pagdukot o pagpatay?

29
 Paano
nakakaapekto sa
kaligtasan ng bawat
isa ang mga
ganitong isyu?

30
Sagutan PAHINA
222. Tiyakin B.

31
 TAKDANG ARALIN

Ang aktibidad sa pagpapaliwanag ng linyang

“Justice delayed is justice denied” at maglagay ng
mga halimbawang sitwasyon na maaaring angkop
dito sa isang short bond paper.

Maaaring maglakip ng larawan bilang halimbawa,

siguruhin lamang na kayo ay mayroong
sanggunian.

32
 #iTWEETmo!

Sa mga nais sumagot, itaas lamang ang kamay at

sabihin ang salitang “tweet, tweet, tweet.”
33
Ano ang tatlong anyo
ng paglabag sa
karapatang pantao?

34
 Magbigay ng
halimbawa sa
bawat paglabag
sa karapatang
pantao?

35
 👍
Maraming Salamat!
G. Ray Martin O. Benjamin
Guro ng Araling Panlipunan 9

36
 Sa pagtatapos ng aralin ang mga Paulenyo
ay:

◍ naiisa-isa ang karapatan ng mga bata at kababaihan;

◍ naipaliliwanag ang CEDAW;
◍ nakapagsisikap na magbigay respeto sa ibang tao at
paggalang sa kanyang karapatan; at
◍ nakapagplaplano ng presentasyon tungkol sa karapatang
pantao.

37
PAULINIAN AFFIRMATIONS
Bilang Paulenyong nakasentro kay Kristo, ako
ay matapang at maparaan na humaharap sa
suliranin gamit ang aking karisma.

38
LARAWAN-SURI

39
CONVENTION
ON THE
RIGHTS OF
CHILD
Noong ikaw ay
isang bata,
anu-ano ang
kadalasan mong
ginagawa?

41
Bakit kailangan
ay mayroon din
karapatan ang
mga bata?

42
 Anu-ano ang
kailangan ng
isang bata
upang siya ay
mabuhay?

43
 “
Ang kasunduan ukol sa karapatan ng
mga bata ay isang pandaigdigang
kasunduan ng mga bansa upang
mabigyan proteksyon ang mga batang
may 18 taong gulang pababa.

44
 Survival Rights

◍ Karapatang mabuhay
◍ Karapatan sa kalusugan
◍ Karapatan sa pamilya
◍ Karapatan sa maayos na pamumuhay

45
 Paano
nakatutulong ang
mga karapatan na
ito upang ikaw ay
mabuhay?

46
 Development Rights

◍ Karapatan sa edukasyon
◍ Karapatan sa pagpapaunlad ng personalidad
◍ Karapatan sa relihiyon
◍ Karapatang makapaglaro at makapaglibang
◍ Karapatan sa impormasyon at kaalaman

47
 Paano
nakatutulong ang
mga karapatan na
ito upang maging
maunlad ka bilang
tao?

48
 Protection Rights

◍ Karapatan sa isang payapa at ligtas na

pamayanan.
◍ Karapatan sa proteksyon sa oras ng armadong
paglalaban.
◍ Karapatan sa proteksyon laban sa
diskriminasyon
◍ Karapatan laban sa pang-aabuso at
pagsasamantala. 49
 Paano
nakatutulong ang
mga karapatan na
ito upang maging
ligtas ka?

50
 PARTICIPATION RIGHT

◍ Karapatang makapagpahayag ng sariling

opinyon o pananaw.

51
 Paano
nakatutulong ang
mga karapatan na
ito upang
makapagpahayag ka
ng iyong
saloobin?

52
 Noong ikaw ay
isang bata, ang
mga karapatan ba
na ito ay
natatamasa mo
rin?

53
 Natugunan ba ang
iyong mga
pangangailangan
noong ikaw ay
bata? Ipaliwanag.

54
CONVENTION ON
ELIMINATION OF
DISCRIMINATION
AGAINST
WOMEN
 May pagkakaiba
ba ng katangian
ang kalalakihan
at kababaihan?

56
Anu-ano ang mga
katangian ng
lalaki na
maaaring
katangian din ng
mga babae?

57
 Pantay ba ang
karapatan ng mga
babae sa lalaki
sa ating bansa?
Ipaliwanag.

58
 CEDAW

◍ Ito ay isang kasunduan sa pag-alis ng

diskriminasyon laban sa kababaihan.
◍ Ito ay sinimulan noong 1981.

59
◍ Karapatan sa pantay na pagtingin sa babae
at lalaki.
◍ Partisipasyon sa pulitikal at pampublikong
larangan.
◍ Partisipasyon sa pandaigdigang talastasan.
◍ Karapatan sa nasyonalidad.

60
◍ Pantay na Karapatan sa edukasyon
◍ Karapatang maghanapbuhay
◍ Karapatan sa pangangalaga ng kalusugan at
pagplaplano ng pamilya
◍ Karapatang magtamo ng pangkabuhayan at
panlipunang benepisyo.

61
◍ Pantay na pagtingin sa mga kababaihan sa
rural.
◍ Pantay na pagtingin sa harap ng batas.
◍ Karapatang mag-asawa at magkapamilya.

62
 Mga Hakbang
Upang Mabigyang
Proteksyon Laban
sa Mga Paglabag
sa Karapatang
Pantao
 “
Pagdulog sa mga lokal na
hukuman

64
 “
Pagdulog sa Pandaigdigang
Korteng Pangkatarungan
(International Court of Justice)

65
 “
Edukasyon para sa karapatang
pantao.

66
 “
Pagsasabuhay ng karapatang
pantao.

67
“

68
 Kung kayo ay
makasasaksi ng
ganitong pangyayari
sa inyong
kapitbahay, paano
ninyo ito aaksyunan?

69
 Ano ang
maaaring maging
epekto nang
ganitong gawain
sa isang bata?

70
 PETA 2

Ang bawat grupo ay lilikha ng isang

jingle, tula o awit na may mensahe ng
Karapatan para sa kababaiha,
kalalakihan, LGBT o bata.

71
“

72
 #iTWEETmo!

Sa mga nais sumagot, itaas lamang ang

kamay at sabihin ang salitang “tweet,
tweet,73tweet.”
 Ano ang apat na uri ng
convention on the rights
of child?

74
 Magbigay ng mga
Karapatan na
kaloob ng CEDAW?

75
 Paano
gumagastos ang
sambahayan sa
importasyon?

76
 👍
Maraming Salamat!
G. Ray Martin O. Benjamin
Guro ng Araling Panlipunan 9

77