Professional Documents
Culture Documents
TAYUTAY
-ang tayutay ay tinatawag ding patalinghagang
pagpapahayag. Sa pagatatayutay sadyang lumalayo
ang nagpapahayag sa karaniwang paraan ng
pagsasalita upang magawang higit na maganda at
kaakit-akit ang kanyang sinasabi.
-ito ay sinadyang paglayo sa karaniwang paggamit
ng mga salita upang gawing mabisa, matalinghaga,
makulay at kaakit-akit ang pagpapahayag.
MGA KARANIWANG URI NG
TAYUTAY
1. Simile o Pagtutulad – ito’y paghahambing ng
dalawang magkaiba o di magkauring bagay , tao ,
kaisipan, pangyayari atb. sa hayagang pamamaraan.
- makilala sa mga salitang
naghahambing na ginagamit tulad ng PARANG , TILA ,
WANGIS , ANIMO’Y , GAYA NG , MISTULA , TULAD NG,
PARIS NG, SING, SIM, MAGKASING, MAGKASIM AT IBA PA.
Hal. Siya ay katulad ng kandilang unti-unting nauupos.
Ang tao ay gaya ng halamang nararapat diligin.
Ang mga mata mo ay tila perlas ng silanganan.
2. Metapora o Pagwawangis – paghahambing din ito
gaya ng pagtutulad , nagkakaiba na lamang sa sa
hindi na paggamit ng mga salita o pariralang
pantulad sapagkat direkta ng inaangkin ang
katanigan ng tinutularan.
- tiyak na paghahambing
ngunit hindi na ginagamitan ng pangatnig.
Nagpapahayag ito ng paghahambing na nakalapat sa
mga pangalan, gawain, tawag o katangian ng bagay
na inihahambing.
Hal. ANG KANYANG MGA KAMAY AY YELONG DUMAMPI
SA AKING PISNGI.
BAGYO ANG DUMAAN KAPAG NAGAGALIT ANG
GURO.
NAMUMULANG MAKOPA ANG PISNGI NG
3. Apostrope o Pagtawag – isang anyo ito ng
panawagan o pakiusap sa isang taong hindi kaharap ,
nasa malayo o kaya’y patay na o sa kaisipan at mga
bagay na binigyan – katauhan na parang kaharap na
kinakausap.
- isang panawagan o pakiusap sa isang
bagay na tila ito ay isang tao.
Hal.
PAG-ASA , MAAWA KANG HUWAG MO AKONG IIWAN.
ARAW SUMIKAT KA NA AT TUYUIN ANG LUHANG DALA
NG KAPIGHATIAN.
4. Pagtatanong (Rhetorical Question) - ito’y
katanungang hindi na nangangailangan ng kasagutan
dahil nasa mga pahayag na rin ang katugunan ng
katanungan.
-Isang pahayag na anyong patanong na hindi
naman nangangailangan ng sagot.
Hal.
DAPAT NATING IGALANG ANG PUTING BUHOK.
MARAMING BUWAYA ANG NAGBABAGO SA PANAHON
NG PAMUMULITIKA.
9. Pagmamalabis (Hyperbole) - Pinalalabis o maaari
ding pinakukulang sa tunay na kalagayan ng tao ,
bagay o pangyayari.
Hal.
NABIYAK ANG KANYANG DIBDIB SA TINDI NG
DALAMHATI.
NAMUTI ANG KANYANG BUHOK KAKAHINTAY SA IYO.
10. Paghihimig o Onomatopeya – ito ang paggamit
ng mga salitang tunog ng kanilang kahulugan.
-Naipahihiwatig dito ang kahulugan sa
pamamagitan ng tunog o himig ng mga salita.
Hal.
ANG LAGASLAS NITONG BATIS, ALATIIT NITONG
KAWAYAN, HALUMIGMIG NITONG HANGIN, AY BULONG
NG KALIKASAN.
HUMALINGHING SIYA SA SAKIT NG HAGUPIT NA
TINANGGAP.
11. Pagsusukdol o Klaymaks – isinasaayos ang tindi o
halaga ng ng mga salita mula sa mababa hanggang sa
mataas na antas.
-pataas na paghahanay ng mga salita o kaisipan
ayon sa kahalagahan nito mula sa pinakamababa
patungo sa pinakamataas na antas.
Hal:
ANG ANAK AY PINAPAGALITAN , BINUGBOG AT PINATAY
NG AMANG LULONG SA DROGA.
HANGGANG NGAYO’Y BAKAS PARIN ANG INIWANG
ALAALA NG BAGYONG YOLANDA – LABIS NA
KAGUTUMAN ,PAGKASIRA NG MGA TAHANAN ,
PAGKAWALA NG MGA KABUHAYAN , AT HINAGPIS SA
PAGKAWALA NG MGA MAHAL SA BUHAY.
12. ANTIKLAYMAKS – DITO NAMAN AY PABABA ANG
PAGSUNOD-SUNOD NG KAISIPAN , MAARING MULA
SA PANLAHAT HANGGANG ISPESIPIK.
HAL:
MARAMING SAKUNA ANG DUMAAN SA ATIN NGAYON
– MAY BAGYO , TAGTUYOT AT PAGLALAGANAP NG
SAKIT.
NABUNYAG NA ANG KATOTOHANAN. NGAYO’Y MAARI
NA SIYANG LUMANTAD SA MADLA.
13. Aliterasyon – pag-uulit ng mga tunog-katinig sa
inisyal na bahagi ng salita.
Hal:
SI MICHAEL AY BATANG MABAIT , MATALINO ,
MASUNURIN AT MATULUNGIN.
SIYA’Y LUMAKAD , LUMIKO AT BIGLANG LUMIPAD.
14. Anapora - pag-uulit ng isang salitang nasa unahan
ng isang pahayag o ng isang sugnay.
Hal:
MAS MAKAPANGYARIHAN ANG PAMAHALAAN
,KONTROLADO NG PAMAHALAAN AT DAPAT KANG
SUMUNOD SA PAMAHALAAN.
ISANG DIYOS , ISANG BAYAN , ISANG HANGARIN , ISANG
PUSO!
15. Epipora – sa tayutay na ito ay may pag-uulit ng mga
salitang nasa huling bahagi ng pahayag.
Hal:
ANG TULA AY BUHAY NG MAKATA , MULA SA MAKATA AT PARA
SA MAKATA.
16. Konsonans – pag-uulit ng mga katinig sa bahaging pinal
ng mga pahayag.
Hal: ULAN SA BUBUNGAN , KAY SARAP PAKINGGAN.
17. Anadiplosis – pag-uulit sa una at huling bahagi ng
pahayag.
Hal:
HINDI MAIIWASANG DUMANAK ANG DUGO,
DUGO’T PAWIS ANG INAALAY NG MGA SUNDALO
SUNDALONG ANG BUHAY AY IHAHANDOG SA BAWAT PILIPINO.